Dagblad voor Schiedam en omstreken
Spanning rond Duitse hoofdstad
Heden overhandiging nota's
aan westelijke geallieerden
Soldaat kreeg pistool
met 5 patronen terug
Gebrek aan elektriciteit nood
zaakt industrieën te sluiten
PvcIA-poIitiek voor Nieuw-Gui nea
is „verdrietig en brutaal
Nederlandse CDU behoort in
feite tot de onmogelijkheden
Katholieke transportarbeider
solidair met boycot-actie
AOW-uitkering
verhoogd
Opa Kostering
107 jaar
Sergeant verzuimde te ontladen
KVP-voorzitter over onze politieke positie
Wordt de VVD óók
doorbraakpartij?
Koninklijk bezoek aan T.H. in Delft
Hunter neergestort:
piloot gedood
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1958
KOERS VAN BE KVP DOOR DE
VOORZITTER UITGEZET
HtT FATALE SCHOT BIJ EMMEN
ff
Ingaand 1 november per
jaar 60 meer
Vraag deskundig advies
ma de juwelier-Imlogsr
P.v.d.A. verdeeld
KVP-plicht
Nader beraad na uitspraak kort geding
HET WEER
VOOR MORGEN
VRIJ KOUD
nieuwe sc
amsche courant
Smirnof: „Wij zullen Berlijn
teruggeven aan de Duitsers"
Officieel is er nog steeds geen klaarheid gekomen rond de Sovjet-
russisclie plannen met betrekking tot de toekomstige status van Berlijn.
Maar de Sovjetrussisclie ambassadeur in West-Duitsland, Smirnof, heeft
gisteren te Bonn verklaard: „Wij zullen Berlijn teruggeven aan de
Duitsers. Ik hoop, dat bet snel zal gaan. Hoe sneller boe beter. Ik geloof,
dat de Duitsers een vredige kerstmis zullen kunnen vieren".
Smirnof zei dit in antwoord op vragen, die hem op een receptie op de
Indonesische ambassade te Bonn, ter gelegenheid van bet bezoek van de
Indonesische minister van buitenlandse zaken, Soebandrio, werden gesteld.
In welingelichte kringen te Bonn leidt men uit deze woorden af, dat
dc Sovjet-Unie wenst, dat de westelijke sectoren van Berlijn aan de
Bondsrepubliek worden overgedragen en de oostelijke sector aan Oost-
Duitsland. Dezelfde gedachte is ook in diplomatieke kringen in Oost-
Berlijn geuit.
Dr. Konrad Adenauer beeft gisteren te München op een verkiezings
bijeenkomst verklaard, dat de Sovjet-Unie vandaag nota's zou overhandigen
over Berlijn aan alle landen, die met Duitsland in oorlog zijn geweest.
D.P.A. verneemt, dat bet Sovjetrussisclie ministerie van buitenlandse
zaken talrijke in Moskou geaccrediteerde ambassadeurs voor vandaag naar
bet ministerie heeft uitgenodigd. Tot de uitgenodigde ambassadeurs
behoort ook de Nederlandse.
I Ecli grof verzuim is de oorzaak geweest van het fatale pistoolschot, dat dins-
dag tijdens de oefening Carillon het leven kostte aan het achtjarige Emmeuse
meisje Ida Haverdings en de soldaat J. P. van Veggel ernstig verwondde.
De soldaat die het schot loste had zo is uit het onderzoek gebleken zijn
pistool maandag uitgeleend aan de sergeant L., die van maandag op dinsdag
de functie van wachtcommandant moest vervullen in de kazerne te Assen.
De sergeant laadde het wapen volgens de instructie met vijf scherpe patronen.
Op dinsdagmorgen werd hij afgelost. Bij de nieuw opkomende wacht was ook
soldaat V., die zjjn wapen van de sergeant terugkreeg. Daarbij is verzuimd
dc houder met vjjf patronen te verwijderen, terwijl over de aanwezigheid
daarvan in het wapen ook niet is gesproken.
Vandaag viert Delfts oudste inwoner,
opa Kostering zijn 107de verjaardag. Hij
is door het overlijden van Opa Kip uit
Dreischor, die gisteren is gestorven, nu de
oudste mannelijke Nederlander. Op de
vraag van de fotograaf of hij ook nog
eens de oudste Nederlander wilde zijn,
greep de jarige naar zijn hoofd.
In verband met het inmiddels ontvan
gen alarm voor de oefening „Carillon"
deed soldaat V. zijn pistool onmiddellijk
aan de koppe] en korte tijd later dins
dagmorgen om 9 uur ging hij met zijn
compagnie op mars In de omgeving van
Emmen werd halt gehouden en een leger
plaats opgezocht. Ook hier kreeg soldaat
V. weer opdracht op wacht te gaan, samen
met soldaat Van Veggel ter bewaking van
het kampement
Al spoedig kwamen kinderen uit de
omgeving naar de troepen en ook naar
de dubbelpost kijken. Op een gegeven
moment stond het achtjarig meisje tussen
de beide militairen in. Soldaat Van Veg
gel liet de werking van zijn (ongeladen)
pistoolmitrailleur zien.
De andere wacht wilde hetzelfde met
zijn pistool doen, baalde het wapen van
de koppel en trok ter demonstratie 'de
slede achteruit waardoor een patroon van
de houder ir de kamer (achterste deel
van de loop) komt. Tegelijkertijd moet
hij de trekker hebben aangeraakt, omdat
het wapen afging.
Het schot trof eerst het meisje Ida H.
en vervolgens soldaat Van Veggel, met
het noodlottige gevolg, dat het meisje
even later overleed en de wacht ernstig
werd gewond.
Het onderzoek, zo deelt de Legervoor-
lichtingsdienst mede. wordt nog voort
gezet.
REEDS DAGENLANG IS GEEN
AUTO de hekken van het Russi
sche militaire gouvernement ge
passeerd, zodat men in westelijke
kringen aanneemt, dat de Russen
van plan zijn Oost-Berlijn aan de
Oostduitse regering over te laten.
Eoto boven: De hekken van het
Russische militaire gouvernement
nog wel versierd met de Sovjet-
stèr maar zonder wachtpost. Foto
onder: De inwoners van Berlijn
wachten de ontwikkeling rustig af
maar de niet-inujoners 'vertrekken
in grote groepen via het vliegveld
Tempelhof naar West-Duitsland
voordat de verbinding wordt ver
broken.
Adenauer verklaarde voorts, dat de
Sovjet-Unie de bezettingsstatus van Ber
lijn beëindigd wenste te zien, maar dat
Smirnof verder geen details had be
kendgemaakt. Deze zouden in de nota's,
die vandaag zouden worden overhan
digd, vermeld worden. Het was een
kwestie van in vrede af te wachten, totdat
de bedoelingen van Kt-oesjtsjef onthuld
werden, zo zei Adenauer, die voorts ver
klaarde, dat West-Duitsland in nauw con
tact stond met zijn bondgenoten in de
N.A.T.O.
Hij was ervan overtuigd, dat de Sov
jets hun eigen interne problemen had
den zoals duidelijk was gebleken uit
het feit, dat kort geleden Boelganin „in
ongenade" was gevallen. Daarom rees
de vraag of de menoeuvres rond Ber
lijn van de Sovjetrussische premier
Kroesjtsjef niet in verband stonden met
deze interne problematiek
Een woordvoerder van de Sovjetrussi
sche ambassade in Berlijn heeft gisteren
Staking verlamt België
(Van onze correspondent)
BRUSSEL, hedenmorgen.
Be gas- en elektriciteitsstaking heeft vanaf de eerste dag breed om zich heen
kegrepen en is algemeen in heel het land, met uitzondering van de provincie
bitnburg, waar stroom wordt opgewekt door een provinciale centrale, waarvan
"et personeel het statuut van overheidspersoneel heeft en niet in staking is
kegaan. Het conflict heeft een groot deel van de arbeid in de meeste industrie-
akken en bases-sectoren van het land lamgelegd. Men schatte vrijdagavond,
"at zeker een half miljoen arbeiders door deze stand van zaken gedwongen
Werkloos z\jn. Er wordt nog altijd tussen de betrokken ministeriële departe
menten en de leiders van de socialistische en katholieke stakende vakbonden
"nderhandeld.
In het Luikse zijn de meeste steenko
olmijnen gesloten, waardoor aldaar
plth. 70 pet der mijnwerkers zonder
^erk is. Ook in de Borinage en in de
streek van Charleroi liggen de mijnen
®til. Dergelijke berichten komen ook
h°g uit andere centra. Op een paar uit
sonderingen na zijn alle schouwburgen
besloten. Ook de bioscopen bleven gis-
leren dicht. Dat was zelfs te Brussel
vet geval voor een galavoorstelling, die
nad moeten plaatsvinden in aanwezig-
heid van heel de koninklijke familie
De hoofdstraten van de hoofdstad, waar
geen enkele lichtreclame brandt en waar
de meeste cafés met kaarsen zijn verlicht
maken een sombere indruk. De anders
in een zee van licht badende Brouckers-
plaats, de Beurs en andere centrale de
len van de stad gelijken op donkere
holen. De toestand is zeer verward.
Slechts vijf der Brusselse schouwbur
gen zetten hun vertoningen voort om
dat zij over een eigen agregaat beschik
ken. De grote en kleinere magazijnen
langs de boulevards wier vitrines anders
tot middernacht schitterend zijn ver
licht, sneden thans de stroom af rond
acht uur, wat dit stadsbeeld zo moge
lijk nog somberder maakte.
Men ziet geen einde aan het conflict.
Het is zeer onpopulair bij het publiek,
dat niet kan aanvaarden, dat 12.000 per
sonen, want dat is het aantal stakers
het leven in heel het land kunnen sti'
leggen. En dan bovendien voor het bc
komen van, naar men zegt, overdrevi
hoge looneisen, want de stakers vrag<
naar gelang de kategorieën niet mi-
der dan 10 tot 20 pet loonsverhoging
bevestigd, dat militaire eenheden en hun
families werden teruggetrokken uit Oost-
Berlijn Dit had echter niets te maken
met de Sovjet-plannen om de vier-mo-
gendheden-status van Berlijn te beëindi
gen, zo zei hij. Dergelijke terugtrekkingen
hadden al jaren geleden plaats. Hij ont
kende dat het tempo van deze verplaat
singen onlangs was versi d zoals oogge
tuigen-berichten gister ..n' meldden.
Een verslaggever van Reuter, die gis
tel-en naar Oost-Berlijn reed om de be
richten over de avacuatie der Sovjetrus
sische troepen te verifiëren, deelde echter
mede, dat inderdaad vier of vijf van de
woonblokken, die door de Sovjets plach
ten te worden gebruikt, leeg schenen te
zijn, terwijl de andere gedeeltelijk ont
ruimd waren.
Duitsers, die in de buurt van de woon
blokken woonden, verklaarden, dat de
Sovjets sinds enkele weken bezig waren
te vertrekken en dat hun huizen aan Duit
sers waren overgedragen. Een Russische
vrouw die door de verslaggever op straat
werd ondervraagd, verklaarde: „Wij gaan
weg. maar ik weet niet wanneer". Een
Duitser, die werkzaam was bij de Sovjets
zei: „Iedere nacht vertrekken groepen
Russen naar Moskou".
Een woordvoerder op het Sovjetrus
sische commando verklaarde dat hij niet
gemachtigd was om iets te zeggen.
De Westduitsc minister van Buitenland
se Zaken, von Brentano, heeft de West-
duitse ambassadeurs in Moskon, Wash
ington, Londen. Parijs en Rome naar
Bonn ontboden om te spreken over Ber
lijn. Een regeringswoordvoerder verklaar
de, dat de ambassadeurs dinsdag in Bonn
zullen aankomen.
Russische en Oostduitse vertegenwoor
digers in de gemengde Oostduits-Russi-
sche commissie in Oost-Berlijn hebben
gisteren „volledige overeenstemming" be
reikt over kwesties, die betrekking heb
ben op de legering der Russische troepen
in Oostduitsland zo meldt het Oostduit
se persbureau A.D.N
De heer Van Doorn hoopt echter dat er
in ons land groei zal komen naar moge
lijkheden op dit stuk en misschien is er
in enkele decennia, zo zei hij, een ont
wikkeling waarbij de protestanten en ka
tholieken politiek gezien de handen ineen
kunnen slaan. Niemand weet wat de lijn
van de VVD zal zijn, als prof. Oud poli
tiek met pensioen gaat. En mr. Van Doorn
vroeg zich af of deze partij zich onder een
nieuwe leider zal ontwikkelen als een
doorbraakpartij, zoals de P.vdA.
Van die nieuwe koers zal het afhangen
of de vroegere groep der vrijzinnig demo.
craten zich naar de VVD of de PvdA zal
keren. Daarmee houdt ook de houding,
Van onze verslaggever
„Een Nederlandse C. D. U. behoort op de dag van vandaag en morden
eigenlijk tot de onmogelijkheden. Er zijn nog teveel onzekerheden en
negatieve aanwijzingen, wat het inzicht van protestantse politici betreft".
Dit zei de voorzitter van de K.V.P., mr. H. W. van Doorn, in een rede,
die hij gisteravond voor de afdeling Dr. Poels van de Tilburgse K. V. P.
hield over „Onze politieke positie". Hij dacht daarbij o.a. aan een
uitspraak van het C.H.-Tweede-Kamerlid de heer Kikkert, die zei weinig
te voelen voor een voortstappen onder de geel-witte vlag.
die de KVP tegenover de VVD zal aan
nemen verband. Voor wat de verhouding
tussen de PvdA en de KVP betreft merkte
hij op, dat de brede basis heel wat goeds
tot stand heeft gebracht, maar er de laat
ste tijd erg ongezond en wrak is gaan
uitzien.
„Dat komt vooral omdat naarmate
we verder van het oorlogseinde zijn af
gekomen de socialistische ideologie en
die van de katholieke partij duidelijker
naar voren moeten komen". Aan het te
ruglopen van de PvdA sinds 1956 ter
wijl de KVP van 1952 af gestaag is ge
groeid is, zo meende de heer Van
Doorn de sociaal economische ontwik
keling, zoals die zich aan de gewone man
voordoet niet vreemd. Hij wees op de
verdeeldheid binnen deze partij ten aan
zien van het defensiebeleid, atoombewa
pening, op dc kritiek van het NVV op mi
nister Hofstra en de wens in deze kring,
de laatste dagen tot uitdrukking gekomen,
naar een ander beleid op het gebied van
de woningbouw en de huren. -,Er is ook
een duidelijke verdeeldheid in de PvdA-
politiek wat de middengroepen en de be
zitsvorming betreft".
De recente moeilijkheden in de KVP op
het terrein van de gemeente-politiek
wilde de partijvoorzitter niet verdoezelen,
maar, zo verklaarde hij: „Ik zou deze pro
blemen niet willen ruilen met die van de
PvdA. wat niet wil zeggen dat we ons
daarover geen zorgen maken. Wat ge
beurt is valt te betreuren; het mag eigen
lijk niet voorkomen en is het gevolg van
het onjuist bedrijven van de politiek met
vooropstellen van het persoonlijke. We
zullen alles moeten doen om dit te voor
komen."
De partijvoorzitter bracht ook de op
vatting van de PvdA ter sprake, dat wij
eigenlijk maar van Nieuw-Gruinea afmoe
ten en het verdrietigste en brutaalste van
deze actie vond hij dat ze geschiedt onder
het mom van progressiviteit en anti-kolo-
nialisme. Alsof het koloniaal is, als men
dit volk niet wil uitleveren aan de In
donesische chaos of zogenaamde zelfstan
digheid, die op afhankelijke hulpeloosheid
neerkomt.
„Het is de plicht van de KVP. mede met
het oog op de kansen van missie en zen
ding en het zal Nederland goed doen in
dit stadium, dat zij geen duimbreed af
wijkt van de eis in haar program om
trent Nieuw-Guinea en waaraan de rege
ring zich heeft gebonden: het uitoefenen
van het Nederlands gezag over Nieuw-
Guinea.
De KVP staat als één man achter minis,
ter Luns in het waarachtig belang van
het volk van Nieuw-Guinea.
Het hoofdbestuur van de katholieke
bond van werknemers in het transportbe
drijf St.-Bonifacius heeft zich in zjjn ver
gadering van hedenmorgen beraden over
de door de I.T.F. geproclameerde boycot
actie tegen de onder de goedkope vlaggen
varende schepen.
Het bestuur geeft te kennen, dat het
volkomen kan instemmen met de resolu
tie van de I.T.F., waarin gewezen wordt
op de noodzaak om de aandacht van de
regering en de reders te vestigen op de
dreiging van het bestaan voor, en de aan
tasting van de sociale positie van de zee
man.
Het bestuur is op deze grond van oor
deel, dat nu een bonafide organisatie als
de NBV besloten heeft een actie te pro
clameren de solidariteit meebrengt, deze
actie niet te ondermijnen.
Het hoofdbestuur zegt, dat het zich dan
ook reeds mondeling tegenover de werk
nemers in principe solidair heeft ver
klaard met de door de NBV uit te roepen
boycot-actie.
Hangende het nader beraad is de bond
door de werkgevers overvallen met een
kort geding en het bestuur is van mening,
de bond St.-Bowfecws in stoöd ape
handelen met de bovengenoemde solit
riteit, wanneer hij zich op de uitgebracl-
dagvaarding niet zou verweren, waardo
hij in feite de actie van zijn zusterorg
nisatie zou ondermijnen.
Het hoofdbestuur besluit met de concl
sie, dat na gewezen vonnis nader bera
noodzakelijk zal zijn.
Met ingang van 1 november zijn de ult-
keringen volgens de Algemene Ouder
domswet verhoogd, wegens de veranderde
verhouding tot het indexcijfer lonen ge
durende zes achtereenvolgende maanden
met oktober als zesde maand.
Voor gehuwden is dc uitkering verhoogd
van f 1524 tot 1584 per jaar 5 per
maand meer) en voor ongehuwden van
f 936 tot f 972 3 per maand meer).
De Staatsbladen van gisteren, waarin
mededeling van deze verhoging wordt ge
daan, bevatten voorts het Koninklijk Be
sluit tot verhoging van de grens voor pre-
mieplichtigen A.O.W., welke met ingang
van 1 januari is verhoogd van f 6900 tot
en met 7450. Deze verhoging is gegrond
op het loonindexcijfer per 31 juli 1958.
Droog tveer met enkele verspreid
opklaringen en hier en daar mist
Zwakke tot matige wind in hoofd
zaak tussen oost en zuidoost. Weinig
verandering in temperatuur.
Zondag 23 november: zon op 08.12, onder
16.40; maan op 15.29, onder 04.55 uur.
Maandag 24 november: zon op 00.14, onder,
46.39; maan op 15.57, onder 05-57 uur.
TIJDENS HUN BEZOEK aan de Technische Hogeschool in Delft namen H.M. Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard
l vrijdagochtend a.m. kennis van de gang van zaken in het laboratorium voor vezeltechnologie
Een Nederlandse Hunter-straaljager
van de Koninklijke Luchtmacht is giste
ren boven Duitsland verongelukt. De
reserve-tweede-luitenant-vlieger L. J. L.
Wisse uit Wïssekerkcn (Zld) is daarbij om
het leven gekomen. Hij was 25 jaar en
ongehuwd.
Het toestel behoorde tot een squadron
van de basis Leeuwarden, dat tijdelijk op
de vliegbasis Twenthe is gestationeerd.
Het steeg op van Twenthe als volgtoestel
in een formatie van twee. Kort na de
start meldde de bestuurder, dat hij zijn
leider was kwijtgeraakt. Daarna is hij in
een steile linkerbocht omlaag gekomen en
heeft de grond geraakt. Dit gebeurde om
streeks half twee bij het Duitse dorpje
Gildehaus, even over de Duitse grens, in
de loop van de middag is het toestel ge
vonden. De oorzaag- van dit ongeluk is
nog onbekend.
