Leraarssalaris niet gekoppeld
aan dat van hogere ambtenaren
Mr. Cals bereid tot gesprek
maar in behoorlijk klimaat
vGL-
umM
I
(sociale wegwijzer)
,De sinjeurs
van het woud"
FILMS
Hfiö®
15
mm*
vitaminen
èn
mineralen
MinisterswensdroomMammoetwet
binnen twee jaar in Staatsblad
Niet in een vloek
en een zucht
PASSIESPELEN OBERA 1960
j
- I
Flitsen uit de oertijd
deze iveek
vb
Stemden doden voor
ruilverkavelingsplan
Nieuwe verzekeringen
Ontslag
Toeslag op invaliditeits-
rente
Varkens mesten
Samenloop van
kinderbijslag
Schots" huwelijk al
mogelijk met 16 jaar
Uitspraak van hoge raad
Merkwaardige en boeiende film over Belgisch Kongo
Huurverhoging zonder
compensatie in lonen
Landbouwbeleid in
Euro markt
Vitaminen èn mineralen
hebt u nodig!
in óón dragee
Nederlanders trokken
halve „Nyon" vlot
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1958
PAGINA 7
Strijd met de grondwet?
Geen scheldwoorden s.v.p.
Lerarentekort
MINISTER CALS
Eerst waardevol, toen
boerenbedrog
Wensdroom van een
minister
Tegenstanders verzoeken
ministers om onderzoek
§t
\fS
-y
A
i ,4
i A
m
Het plan-Stokman
Alles volkomen natuurlijk
Eventueel gemeentetoeslaa;
Komend voorjaar voorstellen
Mysteries van het woord
Dagravit Totaal 15 is
de éniga dragee, die 12
vitaminen plus de drie
onmisbare mineralen -
kalk, fosfor en ijzer -
bevat. Daardoor is
Dagravit Totaal IS een
voortreffelijke aanvul
ling van het dagelijkse
voedsel. Voor uw hele
gezin!
Gaten waren niet te dichten
•g-GRAVENHAGE, 27 november 195S
Mag. dr. Stokman:
Pater Stokman (KVP) is vanmiddag bij de behandeling
van de Onderwijsbegroting met een constructieve ge
dachte gekomen voor een hervorming van het georga
niseerd overleg, de nagel aan minister Cals' doodkist.
Men weet uit ervaring hoe moeilijk het overleg daar is
geschied en daarom hadden verscheidene afgevaardig
den reeds de noodzaak betoogd van een herziening van
het G.O. zonder echter té kunnen aangeven hoe dat zou
moeten gebeuren. Pater Stokman ging van de stelling
uit, dat bepaalde spanningen bjj de docenten moeten
worden weggenomen en met mej. Nolte was hij van
mening, dat in principe de salarispositie van de leraren
niet in de Kamer moet worden besproken. Men zou
daarom een andere procedure moeten bedenken, waar
bij enerzijds de Kamer deze materie goeddeels bespaard
blijft en zij anderzijds, wanneer zij zich ter zake toch zou moeten uitspreken,
over voldoende gegevens beschikt om de standpunten te kennen» welke in het
georganiseerd overleg zijn verdedigd. Daartoe zpu men dan een co.lege van ge
schillen moeten instellen, een soort van arbitragecommissie, die by een onover
komelijk geschil binnen het georganiseerd overleg een bindende uitspraak doet.
Van deze uitspraak zou de overheid slechts mogen afwUken, indien zq dit uit
voerig motiveert voor de Staten-Generaal.
De instelling van zulk een college zou,
meende pater Stokman, tevens de sleer
jh het georganiseerd overleg verbeteren,
klaar van de andere kant zeide hij heel
goed te begrijpen, dat het niet in een
vloek en een zucht tot stand kan komen,
°mdat deze kwestie de verhouding raakt
van de overheid tot het gehele ambte
narenapparaat. En daarom was zij ook
'net dit idee niet direct op te lossen. Spr
beende echter, dat het de moeite waard
zou zijn, wanneer de minister de moge
lijkheid zou willen onderzoeken of zijn
gedachte kans van slagen kan hebben.
Mej. Nolte legde er nog eens de nadruk
°P. dat men in overleg moet zoeken naar
de beste oplossing. De Tweede Kamer was,
z°als gezegd, ook volgens haar met het
geëigende terrein voor behandeling van
de lerarensalarissen. Overheid en leraren,
zeide zij, hebben elkaar nog niet gevon
den. Zij beval de minister aan zelf te
gaan praten met de organisaties, om zo
'e komen tot een beter begrip.
De heer Toxopeus (V.V.D.) meende, dat
bet idee van pater Stokman in strijd zou
zhn met de Grondwet, omdat volgens arti
kel 72 de Koning verantwoordelijk is voor
de bezoldiging. Dit argument lijkt ons hier
onjuist. Ook als de Kamer geroepen zou
worden de argumenten van de minister
van Onderwijs te aanhoren, waarom de
regering in een bepaald geval de uitspraak
van het college van geschillen afwijst, be
hoeft zij zich bij een eventueel debat nog
niet te begeven in de hoogte van de sala
rissen, maar alleen in de door beide par
tijen aangevoerde argumenten.
De heer Toxopeus meende, dat de mi-
bister een vorm zou moeten vinden, waar
door het overleg weer op gang komt en
dan liefst zo, dat hij desnoods tegen de
overige leden van het kabinet in, te vuur
en te zwaard partij kiest voor de leraren,
orndat het gaat om zijn onderwijs.
Andere salariskwesties werden ook aan
gesneden en wel door de heer Van Eiber-
gen (A.R.), die ook had gepleit voor het
opnemen van de schoolbesturen in het
georganiseerd overleg en de heer Engel-
bertink (K.V.P.). De eerst*, betoogde de
wenselijkheid van de verbetering van de
salarissen bij het nijverheidsonderwijs.
Hij vroeg de minister of de wensen van
deze leraren naar zijn mening gerecht
vaardigd waren en of door de minister by
ben verwachtingen waren gewekt, die niet
Waren gerealiseerd.
De heer Engelbertlnk vroeg verbetering
der salarissen van concierges, hulp-con-
oierges en stokers. Veertig gulden per
Week was vee] te laag. Hij besprak ook
de achterstand bij het nijverheidsonder
wijs, waar indertijd de salarissen op een
lijn zijn gesteld met het v.g.l.o. De salaris
sen bij dit laatste waren echter per 1
ian, 1957 obgetKikiken. zodat er voor het
bijverheldsonderwijs een evidente ach te.-
stand was ontstaan van 55 a J uu per
btaand. Dit belette ernstig de doorstro
ming van het v.g.l.o. naar het n.o.
Minister Cals was op het punt van de
«alarissen kennelijk geladen. „Ik heb de
tekst niet voor mij van hetgeen ik hier-
°ver ga zeggen", verklaarde hij. „Mis
schien is dit onverstandig". Maar hij was
ï°ch niet zo onverstandig, dat hij, spre
kende over deze zaak, waarin de verhou
dingen zozeer zijn vertroebeld, geen voor-
z°rgsmaatregelen had genomen. Hij had
bl. een microfoon op de mlnisterstaie,
laten aanbrengen, waarschijnlijk met de
bedoeling alles wat hij zou zeggen op een
band vast te leggen, opdat men hem later
geen woorden in de mond zou kunnen leg-
Sen, die hij niet had gezegd.
Hij deed een felle aanval op de onder
wijsbladen, waarin was gesproken^ over
„vuile tactiek" en „laffe leugens HIJ
Mras gaarne bereid in een behoorlijk Kil-
blaat een gesprek met de leraren weer
°P gang te brengen en voort te zetten,
maar hij vond, dat men dan minstens
van de veronderstelling moet uitgaan,
dat de minister een behoorlijk en eerlijk
mens is en dat men hem het gesprek niet
onmogelijk moet maken.
Hjj zette uiteen, dat hU in 1952, toen hii
minister werd, midden in de salariskwes-
"e terechtkwam. In 1953 werd overecn-
"telling bereikt, maar niet op het punt.
de lerarensalarissen gelijk moesten
borden gesteld met die van de hoofd-
'bftenieur van Rijkswaterstaat. Niet met
dit argument werden de salarissen dus
"beetrokken tot het huidige peil, maar
geheel los van andere ambtelijke salarls-
Seb. Daarom vond de minister het rege
ringsstandpunt ook logisch, om ook nu de
'erarensalarissen niet automatisch te doen
vMlen onder de verhoging der topsala
rissen van andere ambtenaren.
!b 1953 zo zeide minister Cals, zijn deze
Sa'arissen opgetrokken, in 1955 die bij het
bjjverheidsonderwijs, in 1956 die van de
kleuterleidsters en in 1957 die van de
°nderwijzers En toch veronderstelt men
?u Plotseling, dat de regering blind is
°°r rechtmatige verlangens. Men n»emt
met aan. dat zij doorslaggevende redenen
beeft om een nieuwe verhoging te welge-
fe.b. Die redenen, zo verklaarde de be-
>ndsm,an, liggen buiten de waardering
I gelen van de regering. Dat wil dus zeg
gen, dat de regeringsdelegatie met een
bepaalde opdracht vertrekt en daarvan
niet mag afwijken. Er is dus geen sprake
van „gelijke partijen". Do regering, aldus
de minister, kan haar vrijheid van han
delen niet prijsgeven. De verantwoorde-
lijkhéden liggen verschillend en het komt
uiteindelijk hierop neer, dat het nu een
maal financieel, onmogelijk is te voldoen
aan wat gevraagd wordt. Wat pater Stok
man wil, zo meende mr. Cals, betekent
het overdragen van de verantwoordelijk
heid aan een arbitrage-commissie, maar
daardoor zou tevens het controlerecht
van de Kamer worden beperkt. Tevens
zou dan echter arbitrage worden gevoerd
overeen beleidsvraag en hierover kan
niet door een arbitrage-commissie wor
den beslist. De minister zag dan ook in
deze gedachte geen oplossing.
Naast de salariskwestie was het tekort
aan leraren een van de meest besproken
punten. De minister heeft, zoals men
weet, in een zijner nota's een b?eld ge
geven van de te verwachten situatie bij
het v.h.m.o. Mej. Nolte noemde dit een
schrikbeeld: 23 pet van de leraren is on
bevoegd, in de Nederlandse taal zelfs 31
pet. Van de dit jaar aangetrokken leer
krachten' is 66 pet onbevoegd. In 1960
zal het tekort aan bevoegden een getal
van 6600 belopen.
Minister Cals kende dit schrikbeeld
uiteraard ook. Hij had zelf immers deze
cijfers gegeven. Als maatregelen om dat
tekort zo goed mogelijk weg te werken
dacht hij o.m. aan mondelinge voorlich
ting op de scholen, aan een radio-cam
pagne, die hij het goedkoopste medium
noemde, waarschijnlijk omdat men hem
nogal had aangevallen over zijn propa-
ganda-actie, die bijna een ton had ge
kost. Een ander idee was mensen uit het
bedrijfsleven enkele uren per week vrij
te maken voor het geven van onderwijs
en onbevoegde krachten in te schakelen,
maar dan alleen als hulpkrachten. Bij het
l.o. liep de klassegrootte nu langzaam
terug, maar het aantal leerlingen bij het
u.l.o. neemt weer toe.
Behoorlijk en eerlijk
heid is deze verhoging te plaatsen m het
algemene regeringsbeleid.
Door een werkgroep, gevormd uit een
Interdepartementale commissie is een rap
port uitgebracht. Het georganiseerd over
leg ging akkoord met het opstellen van
dit rapport, waaraari drie vertegenwoor
digers van lerarenorganisaties hebben
meegewerkt. Op een vergadering van
leraren werd gezegd, dat dit een waarde
vol rapport was. dat het standpunt der
leraren bevestigde. Toen, aldus mr. Cals,
moest ik wel spreken om de leraren een
desillusie te besparen, maar nadat ik had
uiteengezet, dat het rapport niet aldns
moest worden uitgelegd en dat die con
clusie niet juist was, heette het rapport
ineens waardeloos en „boerenbedrog".
Het overleg was daarna afgebroken,
omdat de leraren 'alleen wilden praten,
indien eerst hun wensen tot verhoging
der salarissen werden ingewilligd. Minis
ter Cals vroeg nu wie dan eigenlijk het
overleg had beëindigd. Hij was bereid om
te praten, maar, zo zeide hij nogmaals,
men moet mij dat niet onmogelijk maken
door voortdurende verdachtmakingen en
beledigingen. Hij legde er nog eens de
nadruk op, dat er geen sprake was van
discriminatie der leraren, maar dat de
kwestie geheel afhankelijk was van het
salarisbeleid. Hij verwees naar het rap
port -over de achterstand van academisch
gevormde ambtenaren. Gaat men nu de
lerarensalarissen verhogen, dan trekt men
dé zaak opnieuw scheef.
Én na allerhande detailkwesties was er
natuurlijk wat de minister het meest ter
harte gaat: zijn pas ingediende wet tot
herziening van het voortgezet onderwijs.
Het gaat hem hierom, dat de Kamer
hiermee spoed maakt, opdat deze wet nog
in deze kabinetsperiode in het Staatsblad
zal komen. Sedert 1863 hebben alle pogin
gen om zulk een regeling te bereiken
gefaald. De Kamer wilde niet, bracht
geen voorlopig verslag uit, of het kabinet
trad af, maar het gelukte in ieder geval
nooit.
Bij de wet op het kleuteronderwijs, zo
zei de bewindsman, waren er 49 amende
menten, het ontwerp De Visser had er
100. Zeif rekende hij nu op een aantal
amendementen, dat in de drie cijfers zou
lopen. Hoeveel het er zullen zijn interes
seert hem echter voorlopig minder dan
een spoedige behandeling.
Hp noemde het zijn wensdroom, dat dc
Kamer het voorlopig verslag in een half
iaar. dus tegen Pasen, gereed zal hebben.
De Memorie van Antwoord kan dan zo
snel mogelijk tegemoet worden gezien,
wanneer dc politieke omstandigheden ten
minste niet zijn veranderd en, zo zeide
de minister met een woordspeling op dc
naam van mr. Burger: „Daar kan menig
burger aan meewerken". Vervolgens had
den we aan Paus Gregorius te danken,
dat de derde dinsdag in september het
volgend .jaar reeds on 15 september valt,
zodat het ontwerp, dat hem zozeer ter
harte gaat, in de laatste twee weken van
september in de Kamer zou kunnen wor
den behandeld, ook al waren er dan wel
eens afgevaardigden geweest, die zeiden
eerder te geloven in St.-NIcolaas dan in
de indiening van dit ontwerp, dat de
naam van Mammoetwet heeft gekregen.
Over het hoger onderwijs en het nijver
heidsonderwijs zal de minister de volgen
de week spreken.
F. S.
(Van onze correspondent)
De grondbezitters in het gebied van het
ruilverkavelingsplan ,jAde" bij Leiden
zijn onlangs ter stembus gegaan om ai
dan niet hun instemming te betuigen met
dat Plan. Resultaat was, dat het met 13
stemmen meerderheid op een stemmen-
tal van 537 werd goedgekeurd.
Sindsdien is er heel wat deining ont
slaan rond deze stemming. Tegenstanders
van de verkaveling menen namelijk te
kunnen bewijzen, dat het niet allemaal
volgens de regels is gegaan en dat men
te veel stemmen vóór heeft gerekend. Op
grond daarvan doen zij nu pogingen om
tot een herstemmine te komen. Hiertoe
hebben zij een adres gezonden aan de
ministers van Justitie en van Landbouw,
waarin zij deze bewindslieden vragen een
onderzoek te willen Instellen.
De betrokkenen betogen dat voor de
stemming personen waren opgeroepen,
die vroeger weliswaar bezitters zijn ge
weest. van bepaalde kavels, maar sedert
dien allang zijn geëmigreerd, sommigen
zouden zelfs al zijn overleden: Volgens
een clausule in het reglement, waarin
wordt bepaald, dat niet-a'anwezigen bij
de stemming tot voorstemmers kunnen
worden gerekend, zou men nu die be
doelde personen bij de voorstanders van
dP verkaveling hebben ingedeeld met het
gevolg, dat men oP die wijze de kleine
meerderheid voor het plan had verkre
gen. Van ambtelijke zijde beriep men
zich voor het gebeurde op het feit, dat
"de registers slecht zouden zijn bijgehou
den. maar volgens het adres zijn die met
betrekking tot bepaalde gevallen juist
zeer goed bijgehouden. Want al waren
dan verscheidene grondoverdrachten d°or
erfenis of anderszins, die reeds van ja
ren her dateerden, niet in de boeken ver
meld, daarin stonden wel genoteerd over
drachten, welke slechts enkele dagen
voor de stemming hadden plaats gevon
den en ook daarmede, menen zij. is niet
juist gehandeld. De adressanten hebben
namelijk negen gevallen van grondover-
dracht die op 30 juli en 1 augustus l95tf
tot stand kwamen. d°°r hun rechtskundig
adviseur, die het adres heeft ingediend,
laten onderzoeken. De betrokken nota
riële akten vertelden, dat zonder de min
ste aanleiding negen landbezitters een
gedeelte van hun bezit hadden overge
maakt aan personen, die zich niet met
het beheer van het betrokken land kon
den belasten en die meestal door emi
gratie niet in het land vertoefden. Deze
nieuwe landeigenaren hebben indirect aan
de stemming deelgenomen, in zo verre,
dat zij door niet aanwezig te zijn worden
geacht vóór het plan hebben gestemd.
Adressanten verzoeken nu de ministers
een onderzoek naar de gang van zaken
te willen laten instellen en wijzen erop.
dat de betrokken notariële akten kenne
lijk pen „schijnkarakter" hebben, daar in
alle het belang van terugkoop nadrukke
lijk is vastgelegd.
Zij verklaren tenslotte dat een herstem
ming. waarbij men sleihts rekening
houdt met de werkelijk belanghebbenden,
mogelijk een ander beeld zal'geven van
de gezindheid t.o.v. het plan.
Volgens het. C.B.S. is in de maand ok
tober voor f 359,0 miljoen aan nieuwe le
vensverzekeringen afgesloten, waarvan
f 163,0 miljoen kapitaal-, 172,8 miljoen
rente- en 23,2 miljoen volksverzekering
In de eerste tien maanden van dit jaar
is voor 3174,6 miljoen aanlevensverze
keringen afgesloten, t. w. 1428,8 miljoen
kaptiaal-, 1528,9 miljoen rente- en f 216.9
miljoen volksverzekering. Voor dezelfde
periode van 1957 beliepen deze cijfers reèp
f 3109.4 miljoen. I 1371.0 miljoen, 1528,3
miljoen en I 210,1 miljoen.
xv iÉ&s
i -f vs&xP
Q'
t i
'M
V K-:
De heer M. L. v.d. V. te E. heeft
sedert ruim 1% jaar een werknemer
in dienst. Van die Vit jaar heeft de
werknemer slechts 4 maanden kunnen
werken- De overige tijd was de man
ziek. Hij is thans weer ziek. Briefschrij
ver merkt terecht op, dat hij aan een
werknemer, die zo dikwijls ziek is, uiter
aard weinig heeft en hij vraagt, of hij
de werknemer nu mag ontslaan.
Wij delen briefschrijver mede. dat aan
zegging van ontslag tijdens ziekte van de
werknemer in het algemeen niet ts toe
gestaan- Er zijn twee uitzonderingen op
deze algemene regel: a) indien het ont
slag plaatsvindt met wederzijds goedvin
den, m.a.w. indien de werknemer er mee
akkoord gaat; b) nadat de werknemer
aaneengesloten 2 jaar ziek is geweest en
het GAB. toestemming heeft verleend
tot het ontslag.
Mej. C. A. M. te G. is in het ge
not van invaliditeitsrente- Zij meent tij
dens een radio-uitzending gehoord te heb
ben, dat de hoogte van de toeslag op
de rente bepaald wordt door hetgeen de
rentetrekker heeft verdiend voordat hij of
zij invalide werd.
Mej. M., u heeft de radiospreker ver
keerd begrepen- De hoogte van het rente
bedrag en van de toeslag daarop houden
geen enkel verband met uw verdiensten.
De rente wordt berekend aan de hand van
het totale aantal op de rentekaarten ge
plakte zegels en de toeslag is een vast
staand percentage van het rentebedrag
Deheer E. E. te B. heeft als zelf
standige een tuindersbedrijf. Daarnaast
mest hij varkens voor een ander. Als ver
goeding ontvangt hij elke week een be
drag aan geld en later een aandeel in
de winst (van de verkoop, nemen wij aan)
Zijn vraag luidt: „Kom ik in aanmerking
voor kinderbijslag als werknemer?"
Naar onze mening, geachte heer E.,
bent u geen arbeider in de zin van de
Kinderbijslagwet. Het element gezagsver
houding ontbreekt hier namelijk. De eni
ge opdracht, die u moet uitvoeren is:
.varkens mesten- De eigenaar van de
beesten zal zich wel niet bemoeien met
de vraag, hoe u dat doet. We kunnen
dus niet stellen, dat u In loondienst bent
van de eigenaar. In dit geval zou wei-
licht nog sprake kunnen zijn van aange
nomen werk. Doch aan een van de daar
voor gestelde voorwaarden wordt be
slist niet voldaan, namelijk deze: het
mesten van varkens houdt geen verband
met het in uw onderneming (het tuin
dersbedrijf) uitgeoefende bedrijf- Wij moe
ten uw vraag dus ontkennend beantwoor
den
De heer P. J. F. te M. zit met een
probleem inzake zijn kinderbijslag over
het derde kwartaal 1958. De eerste 2
maanden van dat kwartaal (juli en au-)
gustus) was briefschrijver in loondienst
van een particuliere onderneming. Op 1
september trad hij in dienst bij het rijk
en hij ontving over september de rijks
kindertoelage. Die toelage is hoger dan
de „gewone" kinderbijslag. Nu heeft de
bedrijfsvereniging over het derde kwar
taal de kinderbijslag als volgt berekend:
van'de totale kinderbijslag over het derde
kwartaal, dus over 78 dagen berekend
In een geheime verkiezing heeft de
bevolking van Oberammergau George
Johann Lang aangewezen tot directeur
van'de Passiespelen in 1960. Lang heeft
reeds vijf maal de Christus-figuur
vertolkt. Tot muzikale leider werd
gekozen Ulrich Hochleitnerdie deze
taak voor de tweede keer zal aanvaar
den. Lang bezig met vervolmaken van
een houten altaarstuk voor Zuid-
Afrïka (rechts) en Hochleitner (links)
bezig met snijden van houtfiguren.
.LEVERT CO - AMSTERDAM
OORLAM
wat Levert levert is goed!
Het idee van pater Stokman lag vol
gens de minister nogal moeilijk. De moei
lijkheid is kennelijk deze, dat het geor
ganiseerd overleg ook volgens zijn op
zet geen echt onderhandelingsplatform
ls, doch een plaats waar de gelegenheid
wordt gegeven tot. het horen van de be
trokkenen over de voorgenomen maatre-
77
De Schotse Hoge raad in Edinburgh
heeft de uitspraak gedaan, dat jonge men
sen van de leeftijd van zestien jaar af en
afkomstig uit het buitenland in Schot
land In het huwelijk mogen worden ver
bonden, ook indien ze hiervoor in hun
eigen land geen toestemming kregen.
Deze uitspraak werd gedaan in een
proefproces betreffende een Nederlands
paar (meisje 20. man 31). dat twee jaar
geleden naar Schotland kwam. om te hu
wen.
De president van het hof verklaarde
dat het meisje oud genoeg was om krach
tens de Schotse wet te kunnen trouwen:
,Onze wet beschouwt ouderlijke toestem
ming niet als ieu dat een huwelijk ge
heel nietig kan maken maar als een van
de factoren die op de viering van de
huwelijksplechtigheid betrekking heb
ben".
(Van onze Brusselse correspondent)
Bij gelegenheid van de vijftigste ver
jaardag van de unie tussen België en
de Kongo heeft koning Leopold III het
initiatief genomen tot de vervaardiging
van een wetenschappelijke en tegelijk
boeiende film Over de bewoners, de
fauna en de flora van een buitenge
woon inte'ressant gebied in Belgisch
Kongo.
Met het oog op de verwezenlijking
van dit plan werd een internationale we-
Met eindeloos geduld werden de meest
zeldzame, bijna niet te benaderen dieren
gefilmd, zoals de Kongolese pauw, die
men nog maar pas twinti - jaren gele
den voor het eerst heeft waargenomen,
het schubdier, gorilla's, okapi's en an
dere „sinjeurs" van het oerwoud. Daarbij
dient te worden opgemerkt, dat de fil
mers geen enkele maal de dieren heb
ben opgejaagd of ze opzettelijk tegen
elkaar opgehitst. Evenmin hebben zij
(Van onze correspondent
Niet bepaald optimistisch, noemde de
heer D. J. Beuker, voorzitter van de Ned.
Bond van Bouwondernemers, op de don
derdag te Utrecht gehouden vergadering
van zijn organisatie de huidige situatie
op het gebied van de woningbouw. Meer
in het bijzonder voor wat betreft de
voortgang van de particuliere woning
bouw.
Weliswaar is de rentevoet iets gezakt,
doch van een woningproduktie, die is af
gestemd op de reëele behoefte, kan nog
steeds niet gesproken worden. Naast een
op economische waarde van de woning ge
baseerde huurpolitiek, 'waartoe de over
heid z.i. op korte termijn zal moeten ko
men, dient °ok een ombuiging van het
subsidiebeleid plaats te vinden. Hierbij zal
tevens een antwoord dienen te worden
gegeven op de vraag op welke wijze een
economische huur door ons volk kan wor
den betaald, derhalve op welke wijze een
eventuele huurverhoging zonder loonsver
hoging kan worden opgebracht.
Een oplossing zou volgens spreker in
principe mogelijk zijn door het invoeren
van een subsidieregeling waarbij de par
ticuliere bouw in geen enkel opzich achter
wordt gesteld bij de woningwetbouw. Ge
lijke rechten derhalve op het gebied van
heeft men de nver september ^ontvangen de grondprijzen, de registratierechten, de
precariorechten.
kindertoelage afgetrokken en het restant
betaald. De heer F. wil nu weten, of
men hem op die manier niet tekort
heeft gedaan-
De bedriofsverniging heeft hier geheel
conform artikel 22 lid 2 van de Kin
derbijslagwet gehandeld. In dat artikel
Wanneer na doorvoering van een huur
verhoging een categorie van gezinnen de
verhoogde huren niet kan opbrengen, zou
den dc gemeenten, volgens spreker, een
huurtoeslag dienen te verlenen op basis
staat vermeld, dat indien een werkne-van het totale Inkomen. Het Rijk dient
mer over een kwartaal recht heeft op daartoe z.l. de nodige richtlijnen aan te
kinderbijslag krachtens 2 regelingen, het
bedrag dat krachtens een andere rege
ling dan de Kinderbijslagwet wordt uit
gekeerd, afgetrokken moet worden van
de totale kinderbijslag krachtens de Kin
derbijslagwet, waarop een willekeurige
werknemer recht zou hebben gehad, in
dien hij het gehele kwartaal arbeider in de
zin van de Kinderbijslagwet geweest was.
Vragen omtrent de sociale verzekerings
wetten kunnen schriftelijk worden inge
diend bij onze sociaal-economische redhe-
tie, Kortenaerstraat 1 te Rotterdam.
geven.
Na de openingsrede hield dr. Henke-
mans, directeur van de N.V. Nationaal
Grondbezit te 's Gravenhage, een refe
raat over „De grensbepaling van de
overheidsbemoeiing bij de woningbouw"
Na te hebben erkend, dat overheidsbe
moeiing met het economische leven een
nu eenmaal onontkoombaar feit is. betoog
de spreker, dat deze bemoeiing nooit een
politiek karakter mag dragen, niet meer
moet regelen dan nodig is en de nodige
vrijheid moet laten aan de ontwikkeling
van het particuliere initiatief.
Twee andere mannen met beschilderd
lichaam stellen luipaarden voor. Een
bananenboom verbeeldt het te doden
dier. Als de boom geleidelijk aan stuk
ken is gehakt, valt de man-olifant in
een kui! en simuleert de dood van de
echte olifant.
De jacht op antilopen wordt eveneens
Ingeleid met een bepaald ritueel. Dat
ziet men bij de pygmoïden, waar de
mannen van de stam samenkomen in
eerr hut op 4het jachtgebied, die „bar-
za" heet en die het centrum van de
wereld moet voorstellen.
Dr. S. L. Mansholt. vtce-voorzitter en
landbouw-deskundige van de Europese
commissie der E.E.G. heeft oP een verga
dering van de landbouwcommissie van
het Europese parlement in Brussel ver
klaard, dat het ontwerppn van een ge
meenschappelijk landbouwbeleid niet zal
worden vertraagd als gevolg van een
eventuele besnoeiing van de begroting
der Europese Commissie door de E.E.G.-
ministerraad. Voorstellen aangaande het
landbouwbeleid kunnen het komende
jaar worden verwacht. Wei kan besnoei
ing van de uitgaven leiden t.ot vertraging
van werkzaamheden der commissie die
betrekking hebben op da uitvoering van
v°°r docenten°en onderwijs. De moeilijk- het te ontwerpen landbouwbeleid.
door middel van montages de geluiden
geroepen, die meer speciaal op de na
tuurwetenschappen was gericht en die
zich de medewerking wist te verzeke
ren van Belgische, Duitse en Ameri
kaanse botanisten, zoölogen en etnolo
gen van internationale vermaardheid.
De streek, waar de film is opgeno
men, ligt in de omgeving van de gro
te Afrikaanse meren ter hoogte van
het Kivumèer, waar de savannes van
het oosten overgaan in het equatoriale
oerwoud van het westen, terwijl het
noorden wordt beheerst door het berg-
massief van de Ruwenzori en de keten
van Virunga-vulkanen. die een sterke
invloed hebben gehad op de voorstel
ling, welke de pygmeeën en de pygmo-
iden zich hebben gevormd omtrent het
ontstaan van het heelal. Miljoenen ja
ren geleden hebben vulkanische uitbar
stingen daar bergen en meren doen ont
staan die door hun imponerende groots
heid het leven, de zeden en het „geloof"
van de in hun omgeving levende mensen
beheerden. Met de beeld- en geluidsop
namen voor de film, die „Les Seigneurs
de la Forêt" heet, hetgeen hier werd
vertaald met „De Vrijheren van het
Woud", is in mei 1956 een begin ge-
maakt en gedurende achttien maanden J aciïtritueel
hebben de blanke filmers en hun we
tenschappelijke adviseurs, bijgestaan
door driehonderd inboorlingen, bijna
60.000 meter film opgenomen, waar
uit de 2400 meter lange film is samen
gesteld. die ons thans bezighoudt. De
resterende fragmenten zullen worden ge
bruikt voor instructieve en weten
schappelijke doeleinden.
Eerste cameraman was de bekende
Belgische cineast Henri Storck. Door de
civiele, religieuze en militaire autori
teiten in de betrokken gebieden werd bij
de vervaardiging van de film volle
medewerking verleend, terwijl de over
heid een vliegtuig beschikbaar heeft
gesteld voor 't maken van opnamen bo
ven de kraters der vulkanen, hetgeen
adembenemende beelden heeft opgele
verd.
Mysteries van het woud worden uit
gebeeld in de dans van de Calaos-man-
nen. Dezen dragen lange kleren van
raffia en voor het gelaat een enorm
masker met daarop de bek van de
zonderlinge Calao-vogel, Ook zijn er
plechtigheden ter ere van Nyamurairi,
de god van het vuur, die de mystieke
band van de mensen met de vulkanen
symboliseert. Het vuur wordt on
derhouden door drie mannen, die uit
grote pijpen in de vorm van een krater
roken. Daarbij wordt een geit geofferd
aan de god. die bovendien symbolisch
een jong meisje tot bruid krijgt.
In de streek van Roeanda wordt de
liefdesdans van de gekroonde kraanvo
gels nagebootst door jonge meisjes, die
aleen een korte lendedoek dragen. Met
het oog op de kleding van deze meisjes
en de nog schameler kledij van de man
nelijke dansers is er in de katholieke
pers op gewezen, dat ouders en opvoe
ders zelf moeten oordelen, of dat voor
hen voldoende reden is om de aan hun
zorèen toevertrouwde kinderen het zien
van deze leerzame film te verbieden,
want „De Sinjeurs van het Oerwoud",
die in Cinemascope en Eastmancolor
is opgenomen en die door 20th Century
Fox wordt gedistribueerd, is in alle
opzichten een buitengewoon stuk werk.
scheideliik met elkaar verbonden'en tus_ Er wordt een tipje in opgelicht van de
bleef volkomen natuurlijk, zoals de pro.
motor van de film, koning Leopold, het
heeft gewenst. Zelfs is hij altijd een
groot reiziger geweest, die verschillende
ontdekkingsreizen heeft ondernomen,
hetgeen hem het lidmaatschap van de
Explorers Club in New York deed ver
werven Op zijn aandringen hebben de
filmers zoveel mogelijk nooit eerder ge
ziene of gehoorde dingen op het gevoe
lige celluloid vastgelegd en in veel op
zichten zijn ze daarin ook geslaagd, zo
dat deze film een buitengewoon leerzaam
en boeiend, zij het uiteraard slechts
fragmentarisch documentair werk is ge
worden over een mysterieus land. dat
vijftis miljoen jaar geleden moet zijn
ontstaan.
Natuur en mens zijn daar haast onaf-
L_: 1J
sen beiden bestaat een voortdurende
wisselwerking. Dit komt treffend tot uit
drukking in een rituele dans van een
geheime sekte rond een bij vergissing
het is een „heliig" dier bij uitnemend
heid gedood schubdier, de laatste
overlevende uit een prehistorische fau
na. Uit de plaatsing van zijn over el
kaar gliiclende schubben als de pannen
op een dag hebben de negers in een zeer
ver verleden geleerd, hoe zij op de da
ken van hun hutten grote bladeren
moesten leggen om de regen te weren
De jacht der Bakumas op olifanten
wordt voorafgegaan door magische han
delingen. Een man met in elke hand
een slagtand sluipt gebukt door het dorp.
sluier, die nog altijd hangt over dit ge
heimzinnige en primitieve land. dat ge
leidelijk voor de westerse beschaving
wordt opengelegd.
De gewoonten en gebruiken in dit land
uit verre, zelfs niet bij benadering te be
palen tijden, zijn gedoemd om met het
steeds verder voortschrijden van de be
schaving te verdwijnen. Daarom achtte
koning Leopold het. zoals hijzelf
schreef wenselijk deze overleveringen
van de duizen en meerjarige Kongo in
beelden en geluiden vast te leggen. Want
de kennis van de verbondenheid der
woudbewoners met de natuur kan voor
de moderne mens een belangrijke en
waardevolle nalatenschap zijn.
DAGRA N.V. DIEMEN
dragees
Belang
voordeliger
mmn totssl
De Nederlandse zeesleepboten „Sim-
son" en „Hector" uit IJmuiden zijn er
gisteravond om zeven uur in geslaagd het
achterste gedeelte van het Zwitserse
schip „Nyon", dat anderhalve week ge
leden op de oostkust van Schotland is
gestrand, vlot te trekken. Het zou nu
naar New Castle worden.geslranl om daar
in hei dok te worden opgenomen.
Nadat eerst was getracht het schip met
behulp van sleepboten en zware bergmgs-
pompen in zijn geheel los te krijgen,
heeft men het in het afgelopen weekeinde
met behulp van snijbranders achter de
brug In tweeën gesneden. Daar het voor
schip on d„ rotsen rust en ernstige lek
kage heeft opgelopen, was het niet mo
gelijk het gehele vaartuig vlot te krij
gen. De gaten, in de romp bleken niet
te dichten, ondanks de negen ton cement
die daarvoor, aan boord was gebracht.
In het thans vlotge6leepte gedeelte be
vinden zich de machines, die evenals
roer en schroef intact zijn.
