lie wil Bolletje Dagblad voor Schiedam en omstreken Waarborg voor vrede in Nieuw-Guinea Dr. W. Drees op meeste punten eens met verklaring-Burger P.v.d.A.-woordvoerderA. R. en K.V.P. If pleegden geen woordbreuk Ontslag 12.00C 1 mijnwerkers Ordergebrek Aanvaring in Kanaal Hr. Ms. „Groningenvoer drie maal rond de aarde Hevige explosie in Groningen Rest van luchtreus Spoedig lancering van kunstplaneet Djakarta wil Hollandse dreiging beantwoorden Twee Grieken in dikke mist op elkaar Terug in Den Helder na anderhalf jaar DONDERDAG 4 DECEMBER 1958 LOEP OP KALMERENDE DREES EN „LIBERALE" OOGKLEPPEN Kén dode, eeu vermiste Culturele prijs voor Nijmeegse architect Sluiting van 36 kolen mijnen in Engeland 300 man ontslagen bij wapenfabriek te Breda Oecumenisch bouw- kamp in voorbereiding Kardinaal Giobbe vertrekt a.s. zaterdag Binnenlandse politiek Sociale politiek Bevolkingsgroei Nieuw-Guinea Een beeld van de brand op de ival HET WEER VOOR MORGEN NEVELIG WEER Politieke verhoudingen Plannen Bouworde in 1959 nieuwe schiedamsche courant De onderzeebootjager Hr- Ms „Gronin gen" is gistermiddag in de haven van Den Helder teruggekeerd, na een verblijf van anderhalf jaar in Nieuw-Guinea. Het schip met de 236 opvarenden was gemiddeld 21 dagen per maand op zee en legde in to taal 68.000 zeemijlen af. Het maakte hier door een reis, gelijk aan een afstand drie maal rond de wereld, zonder dokken en zonder enig herstel. „Een varende reclame voor Nederlands industrie", zo noemde de commandant van de onderzeebootjager, kapitein luitenant ter zee J. B. M Maas. zijn schip, terstond na zijn aankomst op vaderlandse bodem. (Van onze parlementaire rédacteur) De regering ziet zeer wei de gevaren cn e risico's, die verbonden zijn_ aan een Vasthouden van onze soevereiniteit over Nieuw-Guinea. Er is hiertegenover echter 6?en ander alternatief dan deze soeverei- Jiteit over te dragen aan Indonesië of Nieuw-Guinea te abandonneren. In geen van deze beide gevallen staat vast, dat de Ir*<le aldaar gewaarborgd is. Dc Nieuw- 'Uinea-kwestie is een van de vele pro- b'emen in onze wereld, waarvoor geen y°Hedig bevredigende oplossing te vinden :s- Ook dc weg van eventuele trustschaps- |ierhouding is onbegaanbaar. Dit verklaar- x,® gisteren de minister-president dr. Drees in antwoord op de algemene po- 'Heke beschouwingen, welke dinsdag in qe Eerste Kamer zijn gehouden. .Bet ontwerp inzake uitzending van ?lenstplichtigen naar Nieuw Guinea is een ;?Sisch uitvloeisel van de grondwetsher- i.^ing. De regering stelt er prijs op. dat Wetsontwerp wordt afgehandeld, zo /^klaarde de minister-president. Hij had ,8riP voor zekere ongerustheid te dezer t in socialistische kring, maar hq *cht- tee ongerustheid ongegrond. Er zijn bdicaties. dat er tamelijk veel vrvjwilli- t rs bereid zijn om naar Nieuw Guinea ,e gaan Z0 mogelijk zal dan aan deze op- i Sgin.g de voorkeur worden gegeven, maar q?salniettemin wenst de regering afdoe- van het huidige ontwerp. Dr. Drees was het eens met de anti- ,r.evolutionaire senator Anema, dat do "JOenlandse politiek in een onverkwik- ®»«k stadium is gekomen. In hoeverre n de fracties gebonden aan het kabinet. (Van onze correspondent) Een hevige explosie in het oostelijk deel Hr| Groningen heeft gistermiddag het le- gekost aan de 38-jarige installatiebe- ''hde J. Kuiper uit St.-Annen, terwijl de '"iarige J. Kolen uit Groningen nog ^'°rdt vermist. De ontploffing ontstond op terrein van de British Petrol Company ?0p tot nu toe onbekende oorzaak. Zij *'nS gepaard met een felle vuurgloed en hevige brand. 9aItl het Van Starkenborghkanaal, waar- het t terrein van de B.P.C. grenst, lag ju- tankschip „Velp" uit Amsterdam, dat ojj„ werd gelost. De slang waardoor gas- t Uit Imt r,r.ULn Krnfrl rfonnmnt cphflflt. Het antwoord op deze vraag, aldus dc pre mier, is een ingewikkelde geschiedenis. Hij gaf in verband hiermede nog eens een overzicht van het verloop van de ka binetsformatie te dezer zake. Hij benadrukte, dat ook naar zijn inzicht het kabinet een eigen positie inneemt in ons staatsbestel. „Dit heb ik ook gesteld tegenover de socialistische fractie, toen zij overleg pleegde over de bekende eisen van mr. Burger", deelde de heer Drees mede, Hij vond een dergelijk overleg iets volkomen normaals. Zakelijk was hij het met de meeste punten van de verklaring van mr. Burger eens. Dr. Drees was zeer getroffen door de amendementen, welke in de Tweede Ka mer waren ingediend bij de wet vervreem ding landbouwgronden; amendementen, welke lijnrecht ingingen tegen het zorg vuldig opgestelde regeringsprogramma. De regering is voornemens heel deze kwestie hij doelde hierbij met name op het voorkomen van de versnippering van on ze landbouwgronden aan het parlement nog eens voor te leggen. T.a.v. de kinderbijslag liet dr. Drees na de merkwaardige verklaring van de so cialistische fractieleider mr In 't Veld een geruststellend geluid horen. Hij hoopte, dat het wetsontwerp betreffende de alge mene kinderbijslagverzekering zijn nor male voortgang zou hebben. De kwestie van de prioriteit zal worden bekeken als het wetsontwerp inzake de weduwen- en wezenverzekering, gereed is Aan het adre's van de particuliere be roepskeuzebureaus deed dc minister-pre sident een verheugende mededeling. Er is zojuist een nota van wijziging op de be groting van 195*8 klaar gekomen, welke hogere subsidies voor deze bureaus in het vooruitzicht stelt. Evenals verleden jaar benadrukte de minister-president, dat wij voor een ont zaglijk zware taak staan, vooral in ver band met onze uitzonderlijk snelle bevol kingsgroei. Dit laatste verschijnsel ligt aan de wortel van tal van moeilijke pro blemen, waarmee wij worstelen. (Wonin gen. scholen, verkeer enz.) Het woning probleem zou lang niet zo nijpend zijn, als onze bevolking niet zo snel groeide. In verband hiermede moeten wij als volk er ons ook in schikken, dat ons consump- tiepeil iets lager is dan van andere lan den. waarvan de bevolking niet zo snel groeit. Wij moeten in verhouding nu een maal meer investeren dan dergelijke lan den. Tegenover degenen, die het kabinet al maar gebrék aan regeerkracht verwijten, stelde de minister-president nog eens, dat wij bepaald niet ontevreden mogen zijn Er zijn b-v. dit ja.ar meer woningen ge bouwd dan ooit te voren. Het is nog maar de vraag of er een ander kabinet op vaste basis en m€t betere vooruitzichten moge lijk is. Ik zie het niet", zo verklaarde dr. Drees Een zakenkabinet helpt geen en kel probleem oplossen. Voortzetting van de huidige samenwerking is in 's lands be lang, aldus dr Drees. DEN HAAG, 3 december. Dc VYD-woordvoerder, de lieer Van Kiel, maakte van de replieken bij de algemene politieke beschouwingen in de Eerste Kamer gebruik om bedenkingen te opperen tegen de debat-techniek van de minister-president, die er een gewoonte van maakt aan de kern van de zaak voorbij' te gaan en daatmee kalmerend in te werken op de politieke verhoudingen. Bij liet toelichten van deze stelling was de lieer Van Riel echter niet steeds even gelukkig. - In eerste termijn bad hij gewaarschuwd tegen de gevaren, die ons bedreigen, door de toenemende collectieve machtsvorming. Dr. Drees wees er in verband biermede op, dat de boeren, met de andere delen van de middengroepen hèt troetelkind van de WD-woordvoerder, er nu niet bepaald afkerig van zijn bun positie langs de weg van collectieve machts vorming te verbeteren. kis*.»-it bet schip werd gepompt, schoot t bart? beer Kuiper, gehuwd en één kind, on do°r de luchtdruk en de uitstromende DrV?tte onmiddellijk vlam. 1 XVUJJJCI., 6CUUVVU de de de pompinstallatie en moet in l5hvlammen zijn omgekomen. De heer Ko- js Kehuwd en vader van zeven kinderen, w^fmoedelijk door de luchtdruk in het tQr.ep terecht gekomen. De politie heeft tj'jaat in de avond in het kanaal gedregd, Zonder resultaat. bemanningslid A. Groet van de shribep lichte verwondingen en een en 00^ schipper moest licht Uj,^0nd naar het Diaconessenhuis te Gro- -gen worden overgebracht, «re brandweer bestreed het vuur met materiaal. Men 'was de vlammen s met schuimblussers te lijf gegaan, te en°rme rookontwikkeling veroorzaak- móeilijkheden bij de blussings- Kzaamheden. De heer Van Riel was over deze bestrij ding helemaal niet te spreken. Volgens hem was het volkomen onjuist om ten aanzien van de boeren te spreken van collectieve machtsvorming. De boeren trachten slechts invloed uit te oefenen op het regeringsbeleid, maar maken daarbij van machtsmiddelen als stakingen geen gebruik. Men moet' wel met bijzondere „liberale" oogkleppen rondlopen om zo iets zonder blikken of blozen te beweren. De socialistische woordvoerder de heer In 't Veld vroeg de heer Van Riel, of hij nooit gehoord had van zo iets als de „pres sure-groups". Welnu, er is geen machti ger „pressure-group" dan de boeren- organisaties, niet alleen ten onzent, maar ook in andere landen. Hij maakte er bo vendien op attent, dat de arbeidersvak bonden van het stakingsrecht 'na de oor log bijna geen gebruik hebben gemaakt. Ook zonder dit soort machtsmiddelen kan men zijn macht zeer wel doen gelden! Ten aanzien van het overleg, dat de so cialistische Tweede-Kamerfractie met de socialistische ministers heeft gevoei'd over dte zeven eisen van mr. Burger, merkte de VVD-woordvoerder nog op, dat zijn bezwaren zich niet richtten' tegen het overleg zelf, maar tegen de publici teit, die aan dit overleg als politiek feit is gegeven. De heer In 't Veld (PvdA) constateerde met vreugde, dat er inzovérre vooruitgang de algemene kinderbijslagverzekering en van de weduwen- en wezenverzekering betreft, een prioriteit moet worden be paald om verdere vertraging te voorko men. Dr. Drees achtte dit echter op dit ogen blik niet goed mogelijk. Eerst moet de regeling inzake de weduwen- en wezen verzekering bekend zijn, voordat we hier over kunnen beslissen. De heer In 't Veld kwam ook nog even terug op wat hij gisteren gezegd had over de algemene kinderbijslagverzekering. Hij voegde hieraan toe, dat zijn vraag, of het niet beter is deze nieuwe verzekering voorlopig maar terzijde te stellen, omdat zij zoveel verzet oproept, niet betekent, dat hij tegen deze verzekering is. Hij is bereid vóór te stemmen, zij het zonder enthousiasme. Ad Int. Gistermiddag is Hr. Ms. jager „Gro ningen", na een verblijf van ander half jaar in Nieuw-Guinea in de marinehaven Den Helder thuis gevaren. Enkele wolkenvelden en overwegend droog weer. Plaatselijk mist. Vannacht voornamelijk in het zuidoosten van het land temperaturen om het vriespunt tot lichte vorst, morgen overdag dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. Zwakke wind. Vrijdag S december: zon op 08.30, onder 16.30 maan op 01-20, onder 13.36. is in de Nieuw-Guinea-kwestie, dat thans algemeen het problematische van deze kwestie wordt erkend. Ook na het ant woord van dr. Drees vroeg hij zich af, of het toch niet mogelijk is tot een of andere vorm van internationaal beheer te komen. Hij dacht hierbij met name aan de mo gelijkheid Nieuw-Guinea onder mandaat te stellen van enkele landen, b.v. de V.S. van Amerika, India, Australië en Indone sië. Uitgesloten, zo was het bescheid van dr. Drees. Voor Indonesië is geen enkele vorm van mandaat aanvaardbaar. Een tweederdenmeerderheid in de Ver. Na ties is hiervoor derhalve niet te krijgen. De heer In 't Veld had gisteren gezegd, dat de heer Burger zich na het optreden van AR cn KVP in de Tweede Kamer t.a.v. dc wet vervreemding landbouw gronden terecht bedrogen voelde. De heer Ruppert (AR) vroeg onmiddellijk, of dit betekende, dat hjj de AR en KVP woord breuk in dc schoenen schoof cn mocht hierop van de heer In 't Veld vernemen, dat hij dat nu niet direct bedoeld had. Het leek hem gezien deze interpretatie beter om te zeggen, dat de heer Burger zich in zijn verwachtingen bedrogen voel- I dc door het optreden der beide regerings partijen. Van de regeringstafel mompel- j den de ministers Drees en Suurhoff: de heer Burger voelde zich „genomen". De heer In»'t Velt constateerde verder, dat dc andere regeringspartijen het in hoofdlijnen eens zijn met de eisen van mr. Burger. Het schijnt al bij al wel mee te vallen met de politieke spanningen. Nu er een redeliike kans is op uitvoering van deze eisen, behoeft voor een kabinets crisis niet meer gevreesd te worden. De Engelse Viscount die tijdens een proefvlucht bij Camberley in het graafschap Surrey neerstortte en volkomen verbrandde. Op de ferto t restant van de eens zo trotse lucht reus. De culturele prijs van de gemeente Arnhem voor 1958 is toegekend aan de Nijmeegse architect jhr. ir. A. P. Wessel- man van Helmond. De jury is tot deze beslissing gekomen op grond van haar be vindingen bij de beoordeling van een vijf tigtal objecten, gedurende de laatste vijf jaar in de provincie Gelderland tot stand gebracht. Mede gelet op de achtergrond van het gehele oeuvre van de bekroonde bleek het gebouwencomplex van de pa pierfabriek Gelderland te Nijmegen in ho ge mate te voldoen in stedebouwkundig opzicht. Hex Amerikaanse leger zal, naar men gisteren te Cape Canaveral in Florida verwachtte, in het komende weekeind een raket lanceren, waarmee men een voor werp voorbij de maan wil schieten en in een baan om de zon wil brengen. Hoe ver de dertien tot veertien kilogram wegende „kunstplaneet" in de ruimte zal doordringen, voordat zjj om de zon gaat wentelen, is niet meegedeeld. Het zou mogelijk zijn, dat deze afstand groter is dan 800.000 kilometer, het bereik van de radio-installatie waarmee de kunstplanect zal worden gevolgd. Het kunstplaneetje zal met een vier- trapsraket, Juno 2, worden gelanceerd. De eerste trap is een Jupiter-raket voor middelgrote afstand. De latere zijn Ser geant-raketten. De Jupiter heeft vloeibare brandstof, de Sergeants vaste brandstof. De Juno 1 was een Jupiter-raket, waar van de neuskegel behouden op aarde is teruggekeerd. De voorzitter van de commissie voor Buitenlandse Zaken van het Indonesische parlement, Masjmoer, heeft gisteren ver klaard, dat „indien de Hollanders ge weld willen, wij hen met geweld zullen tegemoet treden"- Dit berichtte het nieuwsagentschap Antara. Masjmoer gaf commentaar op een on langs door de Nederlandse regering geda ne bekendmaking, dat Nederland weer troepen zal zenden naar westelijk Nieuw- Guinea, waar Indonesië aanspraak op maakt. Masjmoer zei voorts het volledig eens te zijn met het plan van de Indo nesische regering om op de eilanden te genover Nieuw-Guinea opleidingsbases aan te leggen. In Djakarta is gisteren voorts een over eenkomst getekend tot samenwerking tus sen de Indonesische marine en de marine van India en tot het verlenen van hulp over en weer. In 1956 werd een soortge lijke overeenkomst geslo'ten door de lucht machten van de beide landen. Wegens de toenemende moeilijkheden van de Engelse kolenindustrie, die thans een onverkochte kolenvoorraad van on geveer 19 miljoen ton heeft, terwijl de voorraden bij de verbruikers eveneens on geveer 19 miljoen ton groot zijn, heeft de Engelse Nationale Kolenraad ingrijpende maatregelen aangekondigd. Deze zullen bestaan in de sluiting van 36 mijnen waardoor ongeveer 12.000 mijn werkers werkloos zullen worden. Voorts zal de dagbouwproduktie met ongeveer 3 miljoen ton per jaar worden beperkt. Verwacht wordt, dat de Engelse kolen- produktie in het komende jaar ongeveer negen miljoen ton groter zal zijn dan het vprbruik. De produktie van 1959 wordt geraamd op 211 miljoen ton en het ver bruik op 202 miljoen ton. De aangekondigde maatregelen van de Kolenraad wekten bij de mijnwerkers ontstemming. Zij belegden na de bekend making een spoedbijeenkomst om de si tuatie te bespreken. Voorgesteld werd, dat de mijnwerkers hun medewerking zullen weigeren. Vrijdag zullen de mijn werkers verder beraadslagen. De directie van de N.V. Hispano Suiza, wapen- en munitiefabriek te Breda, heeft met ingang van vrijdag 300 man van het personeel ontslag aangezegd wegens ge brek aan orders. De betrokken werkne mers zjjn dinsdag van het besluit op de hoogte gesteld. De fabriek produceert wapens en muni tie, die voornamelijk in Nederland worden afgezet. Volgens inlichtingen van directie zijde is het aantal orders de laatste tijd dusdanig teruggelopen, dat noodzakelijker wijs tot vermindering van het personeel moest worden overgegaan. -Deze motive ring is aan de arbeiders verstrekt via de betrokken vakorganisaties. Na het voorgenomen ontslag van de 300 arbeiders zullen nog 450 werknemers in dienst van de N.V. blijven. Tijdens een dichte mist is het 7194 ton metende Griekse vrachtschip „Prodro- 1 mos" woensdagmiddag in het Engelse Kanaal ter hoogte van Dungeness in aan- i varing gekomen met de „King Minos I een schip van 10.930 ton van dezelfde na tionaliteit. De „Prodromos" verloor zijn gehele achtersteven. Op last van de gezagvoerder verliet de bemanning op de eerste stuurman en nog een opvarende na het schip. Twaalf schipbreukelingen werden aan boord geno- I men van de „Montferland" een 6875 ton metend vrachtschip van de Koninklijke Hollandse Lloyd, terwijl de rest werd ge- 1 red door de Groningse kustvaarder „Da- capo" 1 De Nederlandse sleepboot „Tync en I de Franse sleeptboot Jean Bart" waren i spoedig op de plaats van de aanvaring. I Het Franse schip slaagde er in de „Pro dromos". waarvan de machinekamer en twee ruimen waren volgelopen op sleep touw te nemen en bij Dungenesss op het strand te zetten. De „King Minos" liep minder schade op. Dit schip, dat pas dit jaar voor reke ning van de Griekse reder Onassis te Duinkerken was afgebouwd, kon op eigen kracht Dungeness bereiken. De twee Nederlandse schepen, die hulp hadden geboden, vervolgden hun reis, na dat zij de schipbreukelingen op andere schepen hadden overgezet. De 12 opvaren den van dc „Prodromos" die de „Mont ferland" had gered, stapten over op de reddingboot van Dungeness, terwijl de ge redden aan boord van de „Dacapo" wer den overgebracht naar de „Jean Bart" De „Dacapo" is op weg naar Lissabon De „Montferland" was dinsdagavond uit Amsterdam naar Zuid-Amerika vertrok ken. De Bouworde Nederland treft voorbe reidingen voor een eocumenisch bouw- kamp in Nederland of in Duitsland voor Nederlandse universiteitsstudenten. Be sprekingen met, protestantse kerkelijke autoriteiten over de praktische verwezen lijking van het plan zijn gaande. De plaats van vestiging is nog niet zeker. In ieder geval zal het bouwkamp in dienst van de woningbouw worden gesteld De inger- nationale bouworde ontvangt zeer vele aanvragen die plannen omvatten voor het bouwen van kerken, woningen, een le- proserie, wegenaanleg, scholen en der gelijke. Sinds 1953 heeft de Internationale Bouworde ongeveer 2400 huizen. 57 ker ken en 63 séholen gebouwd. In 1958 bouw den 5.000 vrijwilligers, behorende tot 25 verschillende nationaliteiten in acht lan den van Europa en Afrika in totaal een duizendtal woningen, 12 kerken. 23 scho len. kloosters en jeugdhuizen. De Pauselijke Nuntius te 's-Gravenha- ge, Kardinaal Giobbe, vertrekt zaterdag a s. te 10.40 uur v. m. van Schiphol naar Rome Hij zal daar, zoals bekend, voorio- r-i-ï zi.in intrek nemen in het Nederlands College. Gevraagd naar zijn ervaringen over de hulp aan de K.P.M.-schepen, tijdens de maatregelen van de Indonesische rege ring, zei de commandant: „Eigenlijk zijn wij voor de K.P.M. in die moeilijke dagen alléén een morele steun geweest: actie is er nagenoeg niet gevoerd". Een spectacu laire gebeurtenis noemde de commandant het ontsnappen van de K-P.M.-schepen „Lebac" en „Lehawa" uit de haven van Pontianak Beide schepen trachtten met niet meer dan drie zeelieden en twee bur gerkrachten naar Singapore te vluchten. De „Lebac" sleepte de „Lehawa". Op dit laatste schip moest de gezagvoerder zo wel de sleeptros, het roer als de radio bedienen- Toen het schip hevig begon te slingeren, vroeg de kapitein minder te gieren, waarop zijn collega op de „Lebac" antwoordde: „Als jullie me door Se radio oproepen, kan ik het stuur niet houden". Ook deze kapitein deed werk voor drie. De heer Ruppert drong er nog eens cp aan, dat er thans wat de invoering van

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1958 | | pagina 1