Motie over uitblijven van
Sportnota ingediend
Goedkope
vlag
Russische muziek
het Concertgebouw
m
DIE ZOMER AAN ZEE"
Spoedig nieuw ontwerp
rijtijdenbesluit
POLEN
Ordening in tuinbouw
m
Voor het eerst door stormvloedkering
Familie-blijspel rondom Loudy Nijhoff
Chileense karch'naal
(92 jaar) overleden
D
M
D
Kegering kan ze niet
weren
Prins Philip in
Nederland
Haak gleed uit,
schipper over boord
Een teken van leven van
Ludwig Zind
Les in Nederlandse taal
Geen nieuw standpunt
over veertarieven
Kard. Acagianian met
militaire eer ontvangen
Winkels in Kerst- en
Nieuwjaarsweek
VB
VRIJDAG 5 DECEMBER 1958
PAGirsx'i j
De pocketboeken
"fr 1,1
Nota sed non notum
Geen ruzie bij N.T.S.
u
Als
sÜ ^?ften van H.M. Koningin Juliana
'«tl, 'V-H. de Prins der Nederlanden heb-
dit'jel2oals we reeds in een deel onzer
.hijj honden melden) gisteren Prins
tar van Engeland en minister C.
en vermoeide hotelmagnaat Conrad Nicholson Hilton heeft
gisteren een kort bezoek gebracht aan Rotterdam. Woens
dag had hij in Amsterdam reeds uitvoerig gesproken over zijn
plannen aangaande de bouw van zijn hotels in Amsterdam en
Rotterdam, zodat hij nu geen behoefte meer had aan een pers
conferentie en zich beperkte tot het afleggen van visites bij de
Kamer van Koophandel en het Bouwcentrum. Hij ontmoette er
de mensen, die nauw betrokken zijn bij de bouw van zijn hotel
aan het Weena, op de plaats waar nu nog. het Doofstommen-
instituut staat. Er werden gedachten uitgewisseld en de boven
staande tekening werd uitvoerig bekeken. In het midden het
(bevlagde) hotel, rechts daarvan op de achtergrond het Groot
handelsgebouw en de fontein op het Hofplein. Uiterst links het
Holbeinhuis.
De Rotterdamse raad zal zich eerst nog in positieve zin moeten
uitspreken, voordat de heer Hilton hier zijn plannen kan verwe
zenlijken. Hij hoopt echter, dat in beide steden de hotels in 1960
geopend kunnen worden.
Arthur Rubinstein, voorname romantiek
van een vorige generatie
DRAMA IN ROTTERDAM
Niet vier doch vijf
babies omgebracht?
Voortvluchtige stuurde
briefkaarten
Op Amerikaanse ambassade
Aankomst in Manilla
Geen halve dag gesloten
O
X
RESTAURANT)
ROKIN 14 - AMSTERDAM
Volgend jaar televisie-nota met
beslissing: wél of géén reclame
's-GRAVENHAGE, 4 december 1958
De begroting van het departement van O. K. en W. werd hedenmiddag, na be-
•aadslagingen van vele dagen, tenslotte zonder hoofdelijke stemming aangeno
men. De middag was besteed aan die afdelingen van dit departement, die onder
het toezicht van de staatssecretaris staan. Maar evenmin als de minister, ont
kwam ook de staatssecretaris aan een motie. Dat ging over de bekende Sport
nota, die hij verleden jaar reeds had toegezegd. Mr. Höppener deelde nu mee,
dat de beperkte financiën, de beperkte mogelijkheden, de eigenlijke oorzaak
er van waren, dat hij die Sportnota nog niet had kunnen geven.
Hij zou dan immers verwachtingen hebben gewekt, die niet te verwezenlijken
Waren. Ook nu was dat nog het geval. Een breed opgezet plan is nog niet te
realiseren. Toch wordt er intussen aan de nota gewerkt. Men heeft daarvoor
echter nodig een volledige inventarisatie, die nu is opgezet. Maar deze enquête
kost veel tyd, zodat hij niet kon beloven, dat de nota nog vóór het zomerreces
reu kunnen worden ingediend.
Dit was de heer Vrolijk (P.v.d.A.) hele
maal niet naar de zin. Hij vroeg nu m
e«n motie deze nota nog in het lopende
rittingsjaar hij de Kamer in te dienen.
De staatssecretaris zei deze motie niet
te begrijpen. Hij had immers beloofd er
"aar te streven nog dit zittingsjaar deze
hota in te dienen, maar beloven kon hij
het nu eenmaal niet. óók omdat bu af
hankelijk was van vele instanties buiten
het departement Hij had reeds toegezegd
he uiterste spoed te zullen betrachten,
maar als hij nu zou toezeggen deze nota
te zullen geven vóór het zomerreces, dan
zou hij iets beloven wat hij niet zou kun-
?en verantwoorden Hij zou dan of zijn
belofte niet kunnen houden, of hij zou
Allicht niet een nota moeten komen, die
gebaseerd was op onvoldoende gegevens.
!n die geest spraken bij de replieken
ook reeds de heren Kleisterlee (K.V.P.) en
fokkema (A.R.), die met de staatssecre-
taris-lijke toezegging van spoed genoegen
hamen Over de motie zal maandag a.s.
b'j de aanvang van de vergadering worden
Bestemd De V.V.D. zal ook wel voor
stemmen daar mej. Ten Broecke Hoekstra
motie mede ondertekende, maar van
heel veel belang is het overigens niet.
Moet men de rede van de staatssecre
taris karakteriseren, dan k'an men dat het
beste doen met het gezegde: nota sed non
Jotum De feitelijkheden verdronken een
beetje in de overvloed van woorden.
^Vij kunnen er nog uitlichten de televisie
?h de radio. Over de wijze van inning der
histerbijdrage was overleg met de P.T.T.
Baande Met de bezwaren van de heer
A1bering (K.V.P.) bij een gezinsheffing
Z?U hij rekening willen houden. De fman
uring van de Wereldomroep, niet uit
luisterbijdragen, maar direct door de over-
!!eid. waarvoor was gepleit, wilde hij
ever behandelen bij de Omroepwet.
Over deze wet zei hij nu, dat het g€"
Wijzigde ontwerp met de memorie van
antwoord bij de raad van ministers was
Hij zei te geloven, dat hij zijn memorie
in de loop van de maand januari bij de
Hamer zou kunnen indienen.
De regeringsuitzendingen bij de omroep
;°Uden aan de omroepverenigingen kun-
Aö worden overgelaten, indien deze een
Irfcl van deze onderwerpen zouden willen
vernemen, maar dan onder supervisie
„au de regering Daar kwam het tenminste
b neer.
Hij de behandeling van dit wetsontwerp
h-,u dan ook de hoogte van de luister-
udrage kunnen worden besproken
„.De pessimistische berichten over span-
S'hscn in de Televisie-Stichting noemde
staatssecretaris onjuist. Er is een
°rganisatie gaande en dan 2^n er wel
/hs moeilijkheden, maar niet om zich
aarover ernstige zorgen te maken.
„De samenwerking tussen de omroep-
r®anisaties vond de staatssecretaris goed.
o,, regering zal zich binnenkort berad®n
v_.®r het televisie'beleid over lange ter-
h'ln dat wil zeggen uitbreiding van de
hdtijd, bouw van nieuwe studio's enz.
Hierbij kwam ook de reclame in de
televisie ter sprake. Dit culmineerde in
de door de staatssecretaris uitgesproken
hoop in het begin van het volgend jaar
met de televisie-nota tc kunnen komen.
In die nota zal dan de beslissing wor
den meegedeeld over de aard van de
televisie, namelijk of reclame-uitzendin
gen zullen worden toegestaan of niet.
Daarna zou men dan moeten beslissen
indien deze zullen worden toegestaan
of het reclame in de televisie zal zijn
of commerciële televisie.
De staatssecretaris zette hierbij uiteen,
dat er nu een onderzoek is ingesteld in kunnen worden tegemoet gezien.
P&ff A
V
- i
STAATSSECRETARIS HÖPPENER.
Straks televisie-Sinterklaas?
hetbuitenland. Men is indertijd hoofd
zakelijk uitgegaan van het standpunt hoe
bij. een eventuele reclame in de televisie
het cultureel niveau zou moeten worden
gehandhaafd. Toen echter bleek, dat na
buurlanden wel de reclame in de televisie
bedrijven, die dan ook hier zou worden
ontvangen, rees de vraag, of men het
bedrijfsleven hier ook deze mogelijkheden
zou moeten bieden. Toen werd het dus
tevens een economische aangelegenheid.
Hierover nu is contact opgenomen met de
minister van economische zaken.
Als deze besprekingen zijn beëindigd,
zou men een beslissing kunnen nemen
en deze zal binnen niet al te lange tijd
.'^'bister Van Aartsen Is van mening,
het sluiten van havens voor onder
Pdhope vlag varende schepen slechts
1,het keren van het Panhonlib-euvel zon
hp|",en leiden, als het middel over de ge-
6 Wereld zou worden toegepast. Hij
lnt misschien de kans op een dergelijke
ernationale overeenkomst uiterst ge-
moge hierbij voorts bedenken, al-
i'riT^de minister, dat een maatregel tot _het
jyjqjljL
zekere categorieën van schepen slui
V Van havens in strijd zou komen met
'Ook door Nederland aanvaarde ver-
Van 1923 inzake het internationale
^"regiem Hi1 zegt dit in antwoord op
'aicij n Uit de Tweede Kamer naar aan"
hg van jje begroting 1959.
minister gelooft niet. dat men kan
eh van een tegen elkaar opbieden
waa ..srheepvaartnaties hij het verlenen
?«0Scale faciliteiten Het verlenen van
mgfaciliteiten aan de scheepvaart
jW verband met het belastingregiem
aijz0Bhedkope vlaggen Dit geldt in het
„d«r voor de Westeuropese maritle-
De minister heeft terzake de
?:?en dat ieder land. uitgaande van
l'aeh f|acale structuur en op eigen wijze,
i«t C «an de belastm-'He concurrentie
A te bieden, er >er zonder langs
Ci-hA® tevens te pogen in de onderlinge
3llr,uding der maritieme naties een
^Drong te behalen.
■VHd d?elgenomen aan een jacht op grof
'0tld aU de koninklijke
Apeldoorn.
houtvesterijen
Dan was er nog de kwestie van de
pocketboeken. De minister en de staats
secretaris van economische zaken hadden
voorlopig de beslissing genomen de krui
deniers geen toestemming te verlenen tot
het verkopen van deze boeken. Hij zette
uiteen, dat een groot percentage van ons
volk niet leest en zelfs geen boeken heeft.
Nu in de pocketboeken ook vroegere dure
uitgaven van geed gehalte verschijnen, is
het goed deze aan te moedigen. Daarom
overweegt minister Zijlstra het aantal
verkoopplaatsen van boeken uit te brei
den Dit is nog in overweging, maar voor
dat de beslissing is gevallen, hoe men
dat zal regelen, zou een verkoop van
boeken door kruideniers moeilijkheden
kunnen veroorzaken. Staat men dit nu toe,
dan kan men het later niet meer terug
draaien. Daarom iE de situatie door deze
beschikking van economische zaken nu
bevroren, om de regering de gelegenheid
te geven na te gaan hoe deze zaak moet
worden opgelost
Dat zal men dus later vernemen.
F. S.
Gistermiddag is de 22-jarige ongehuwde
schippersknecht H. Swartouw geboren te
Rotterdam, bij het binnenvaren van de
sluis te Roosteren door het uitglijden van
een haak overboord van het schip „Johan
na" geslagen en verdronken. Het slacht
offer werd na twintig minuten door sluis-
personeel opgehaald.
GISTERMORGEN IS HET BIJ
A. VUIJK ZONEN SCHEEPS
WERVEN N.V. GEBOUWDE
MOTORSCHIP NORTH MAR
CHIONESS" op seer vlotte wijze
door de sluis van de stormvloed
kering in de Hollandse IJssel ge
bracht. Het schip is gebouwd in
opdracht van een Griekse reder.
De foto laat het eerste zeeschip
zien, dat door de shiis wordt ge
sleept.
O
Het drama in het gezin van de 36-jarige
verwarmingsmonteur G. C. S. uit de De
Manstraat te Rotterdam, waar na de ont
dekking van moord op een pasgeboren
kind op een vliering in het huis nog drie
lijkjes van vrpeger geboren babies wer
den gevonden, schijnt zich in de loop van
de laatste acht jaren te hebben afge
speeld.
Er is volgens de recherche thans reden
om aan te nemen, dat S. reeds omstreeks
1950-1951 een enkele uren oud kind, heeft
gedood met medeweten van zijn echt
genote. Het lijkje heeft hij daarna ergens
in de omgeving van Rotterdam In het
water gegooid.
Dit zou betekenen, dat er geen vier
maar vijf pasgeboren kinderen om het le
ven zijn gebracht. Het gezin had reeds
zes kinderen.
De sinds vordse week spoorloos ver
dwenen voormalige Duitse scheikunde
leraar Ludwig Zind heeft verscheidene
van zijn kennissen te Offenbura brief
kaarten gestuurd die in Italië waren ge
post Zoals bekend verdween Zind toen
zi.in beroep tegen een vonnis van een
jaar gevangenisstraf wegens anti-semi-
tische uitlatingen, wa* verworpen.
Inmiddels heef, de Duitse Bondsrepu
bliek Argentinië verzocht, Zind niet toe
te laten als hij naar dat land zou gaan.
Zijn zoon zou nl. hebben gezegd dat de
voortvluchtige via Marseille naar Argen
tinië op weg zou zijn.
Het kon niet uitbleven dat de sensibil-
teit van dirigeren van George Szell moest
leiden tot de uitvoering van een program
ma met Moessorgsky, Tsjaikowsky en
Prokofjew. Romantisch-Russische muziek
van de vorige eeuw en van onze tijd.
De muziek van alle drie gespeelde com
ponisten op he, abonnementsconcert van
gisteravond door ilet Concertgebouwor
kest. is zowel bij de vroegere toondichters
en generatiegenoten Moessorgsky en
Tsjaikowsky als bij de latere Prokofjew
in zijn scherpere muziek-architectuur,
toch van een gevoelige geprikkeldheid. In
het voorspel van de opera „Chowanst'jina"
ligt voelbaar de spanning, die reeds in
het eerste bedrijf uitbarst in de strijd
van de conservatieve vorsten Chowanski
tegen de vooruitstrevende Tsaar Peter de
Grote. Wij mogen dankbaar zijn dat Rims-
ky-Korssakow deze compositie van Moes-
sorgski heeft willen instrumenteren, an
ders zou dit overigens geïnspireerde stuk
muziek als een lading gevoels-expressies
over ons zijn uitgestort; nu kon ze door
Szell gespeeld worden in een subtiel-
beheerste muzikaliteit.
Maar is ditzelfde niet het geval met
Tjaikowski's eerste piano-concert, dat
hem op de kerstavond in december 1874
zoveel smart heeft bezorgd, dat hij er
vier jaar later nog zijn hart over moest
uitstorten in een brief aan zijn grote
vriendin mevrouw Von Meck. Zijn vriend
Nikolaj Rubinstein, de directeur van het
conservatorium te Moskou, waar ook
Tsjaikowsky les gaf, zeide het concert een
waardeloos prul te vinden. De componist
was kapot van deze kritiek, eerst latei-
toen Hans von Bülow het had gespeeld
en nadat Tsjaikowsky een en ander had
gewijzigd, vertolkte ook Rubinstein dit
werk. Maar niet alleen hierdoor is deze
muziek sensibel te noemen, Tsjaikowsky
had dat persoonlijk in zich, zowel door
zijn gevoeligheid als zijn zeer pijnlijke
problemen.
En vragen we ons tenslotte of, waar
Prokofjew het van had? Hij heeft de wis
selingen in Rusland ondergaan met al de
ups and downs, die hem persoonlijk nim
mer tot een stabiliteit van creëren heeft
kunnen brengen. Zo ook is zijn vijfde
symfonie uit 1944 een conglomeraat van
late romantiek, van impressionisme, van
ironie, schittering, lyriek tragiek en on
stuimig musiceren, maar toch in zijn
langwijligheid weinig boeiend, zelfs niet
eens onderhoudend.
Wij kunnen zeggen, dat George Szell
de uitvoering van dit werk in enthousiaste
zin heeft gedirigeerd en ais zodanig heeft
het ons qua orkestspel geboeid. Zo heeft
ons he, gehele concert gefacsineerd door
de muziek en door de vertolking. Szell
heeft het Concertgebouworkest nog ster
ker in zijn greep dan op het 3'1- zondag
middag-concert- en tesamen met de vi
tale 70-jarige pianist Arthur Rubinstein
is het concert van gisteravond tot een
werkelijk fuoco-finaie in Tsjaikowsky's
piano-concert gekomen. Men zeide ons:
echt ouderwets. Zo was dit. óók het waar
lijk grootse spel van Rubinstein; bijna
vreemd voor ons, die gaandeweg verge
ten waren hoe voornaam-romantdsch de
vorige generatie kon piona-spelen.
C.M.
Ongeveer 35 stafleden van de Ameri
kaanse ambassade in Den Haag zullen op
instigatie van hun regering elke morgen,
vóór hun dagtaak begint, een cursus in de
Nederlandse taal volgen. Deze maatregel
is een uitvloeisel van de nieuwe Ameri
kaanse regeringspolitiek om de talenken
nis der leden van de Amerikaanse buiten
landse dienst te verbeteren.
Het instituut voor de buitenlandse dienst
te Washington is de organisator van het
talenplan en wil de kennis der wereldtalen
van de Amerikaanse diplomalen opvoe
ren „tot ver boven de eerder gerappor
teerde vijftig procent der ambtenaren, die
een nuttig gebruik ervan kunnen maken"-
Met spanning heeft men gewacht op de
première van het Engelse blijspel yDle
zomer aan zee", omdat Loudi Nijhoff
weer eens in een grote rol zou optreden.
Door ziekte was de première uitgesteld
tot gisteravond, maar toen heeft een
overvolle zaal van het Amsterdamse
nieuwe De la Mar-theater dan ook met
genoegen kunnen kijken naar een v°°r~
stelling van het toneelgezelschap "®n"
semble". De regie was weer in handen
va„ Jan Retèi. Met „De roof van de gor
del" heeft hij onlangs nog duidelijk be
wezen. dat hij een goe(i oog heeft voor
de ironiserende elementen in een blijspel.
„Die zomer aan zee" bevat stellig has"
sages waarin men een spot hoort achter
de woorden, die worden gesproken door
lieden, die eigenlijk zeer Engels zijn.
De elementen waaruit de auteur Felicity
Douglas zijn blijspel opbouwt, zijn in ons
land niet zozeer gemeengoed, waardoor
men belangelozer de fabel kan genieten.
De exclusiviteit van het „matriarchaat
in de adellijke kringen schijnt nu een
maal typisch EngeL te zijn. Ofwel: dat
een Lady Madeline Hilliard zozeer haar
stempel drukt od de familie, is ondenk
baar in een land, dat niet tot het Engelse
Gemenebest behoort. Hierin ligt een groot
gevaar. Het zal van de actrice die dez€
„dankbare" rol moet spelen, veel zelf
beheersing vergen om juist niet die ge
makkelijke chargering te tonen waardoor
zij wel succes heeft, maar geen indruk
maakt. De paradox van deze voorstelling
is. dat de ..gemakkelijke" rol van Loudi
Nijhoff uiterst moeilijk is en dat. een ac
trice van minder formaat stellig niet
harf kunnen presteren wat zij aan allure
en humoristische typering gaf te zien.
Wie kennis neemt van de inhoud van
het blijspel zal daaruit de conclusie trek
ken, dat hier aan de vormgeving alle
aandacht moet worden besteed Het tra
ditionele uitgangspunt voor de mise en
scène is het verhaal rondom een 18e-
eeuws huis „De Paragon", dat ergens
aan de kust van Wales ligt. De 18-jarige
Olwen Rees Pryce (Sonja Brill) is er de
eigenaresse van. Zij heeft het van haar
vader geërfd op voorwaarde dat ze het
in de oorspronkelijke staat zal laten. Om-
ontbreken. valt het haar niet moeilijk orn
aan die legatieve eis te voldoen. Zij woont,
samen met haar moeder (Lies de Wind) ln
een paar kleine kamers en zij verhuurt
de rest van het huis aan zomergasten. En
die komen natuurlijk! De familie Hilliard
is door de auteur in dit milieu van tra
ditie en armoede gesitueerd. Rijkdom ts
het lot van de-ze zomergasten. De con
trasten zijn dus volop aanwezig en het
spel met de complicaties kan beginnen
Het gaat alles om de wil van Lady Hil
liard. Zij heeft de picnics, de uitstapjes
en de excursies al bijvoorbeeld met be
hulp van haar Baedeker georganiseerd.
Haar man Bernard (Ferd Sterne-berg),
haar zonen Marcus (Ton Kuyl), Giles (A
A-bspoel) en Simon (Louis Bongers) en
haar schoondochter Sacha (Liane Saal-
born) zijn in haar plannen betrokken.
Maar deze keer werken de omstandigheden
haar tegen. Haar man ontmoet Jones (Jo-
han Elsensohn), de postbode en zij maken
plannen Haar oudste zoon wil trouwen
met Olwen en verder gebeuren nog meer
rebelse daden. De Lady heeft het dus
moeilijk.
Oorspronkelijk heet dit stuk „The
Patchwork Quilt" ofwel „De Lappende
ken" D- t moet men zo zien: Lady Hilliard
rijgt de herinneringen aaneen tot een
kleurig geheel Een naar onze mening wat
gezochte titel Maar wel wordt daardoor
duidelijk gesteld, dat zij in feite de hoofd
persoon van het blijspel is.
De figuren rondom Loudi Nijhoff heb-
fen functioneel de taak volbracht. Het
was een ensemble dat door de regie was
samengebundeld in een zekere homogeni
teit. De opgave om een familieblijspel
ten tonele te brengen, ia goed volbracht.
Bu.
Het ontwerp van het nieuwe rijtijden
besluit met daarbij behorende toelichting
is vrijwel gereed. Nadat de resultaten van
een gedurende de maand november 1958
gehouden proef met Sèn nieuw model
werkboekje zullen zijn bestudeerd, zal het
ontwerp zo spoedig mogelijk om advies
aan de S.E.R. worden gezonden.
Het zal van de inhoud van dit advies
afhangen wanneer de invoering van het
nieuwe rijtijdenbesluit tegemoet zal kun
nen worden gezien. Dit deelt minister Van
Aartsen mee in zijn antwoord op vragen
van de vaste Kamercommissie over de
begroting 1959 van Verkeer en Water
staat.
Reeds nu worden in vele gevallen maat
regelen genomen waardoor beroepschauf
feurs gelegenheid krijgen, zonder in strijd
te komen met het rijtijdenbesluit, in hun
vrije tijd een privé-auto te gebruiken.
Zulks geschiedt door het geven van ont-
dathaag de geldmiddelen tot restauratie heffingen van de voorschriften der daar
toe in aanmerking komende artikelen
van het rijtijdenbesluit. Aangezien er bij
het ontwerpen van het nieuwe rijtijden
besluit met dit vraagstuk rekening is ge
houden, is er thans geen aanleiding tot het
treffen van bijzondere maatregelen.
De minister van Verkeer et Waterstaat
stelt zich voor, zijn standpunt met betrek
king tot het vraagstuk van de veren over
de Wcstcr-Schelde eerst te bepalen, na
dat hij het door zijn voorgangers toege
zegde nader overleg met Ged. Staten van
Zeeland zal hebben gevoerd. Dit overleg
zou plaats hebben in maart van het vol
gend jaar. wanneer een zeker beeld kan
worden gevormd omtrent de resultaten
van het gewijzigde tarief.
Gistermiddag is José Maria kardinaal
Caro Rodriguez, aartsbisschop van Santia
go de Chili, overleden. De kardinaal, die
met rijn 92 jaren het oudste lid van het
H. College was, is maar heel kort ziek
geweest. Woensdagochtend werd hij niet
een gastroenteritis in het ziekenhuis op
genomen. Aanvankelijk liet het zich niet
zo ernstig aanzien, maar in de loop van
de nacht traden door longontsteking com
plicaties op.
De Chileense kardinaal, die de laatste
jaren tamelijk zwak van gezondheid was,
heeft in oktober, tegen het aanvankelijk
advies van zijn doktoren in, in Vaticaan
stad het Conclaaf bijgewoond. De tocht
van en naar Italië maakte hij nog per
vliegtuig.
José Maria Caro Rodriguez werd in
1946 tot kardinaal gecreëerd. Hij bezette
toen al zeven jaar de aartsbisschoppelijke
zetel van Santiago de Chili. Van 1925 tot
1939 was hij bisschop van La Serena.
Het H. College telt op het ogenblik
nog slechts 51 leden. Zoals bekend zul
len echter op 15 december a.s. 23 nieuwe
kardinalen worden gecreëerd.
De Pauselijke legaat bij de bisschop
penconferentie voor Zuid-Azië en hij de
inwijding van dP nieuwe kathedraal van
Manilla, kardinaal Agagianian, is in de
hoofdstad der Philippijnen aangekomen.
Hij werd op het vliegveld door de aarts
bisschop mgr. Rufino Santos ontvangen
in tegenwoordigheid van talrijke bis
schoppen en burgerlijke autoriteiten. De
strijdkrachten van lucht- land- en
macht brachten hem militaire eer, ter
wijl uit negentien kanonnen salvo's wer
den afgevuurd.
Met zijn gevolg begaf 'de kardinaal zich
naar de St.-Augustinuskerk waar een Te
Deum werd gezongen.
Lang* de wegen die allen met vlaggen
waren versierd sloeg een dichte menigte
de stoet gade. Zondag trekt door de stra
ten een reusachtige Maria-processie.
waarin het genadebeeld van de Onbe
vlekte Maagd dat in de oorlog gespaard
gebleven is, ïvordt rondgedragen en naar
de nieuwe kathedraal gebracht.
Maandag wijdt de kardinaal de kathe
draal in. waarna de eigenlijke conferen
tie der bisschoppen een aanvang neemt.
Winkeliers, die hun zaken op eerste en
tweede kerstdag en od nieuwjaar zullen
sluiten, mogen hun personeel, ook op de
gebruikelijke vrije halve dag, werk laten
verrichten gedurende de kerst- en nieuw
jaarsweek. De staatssecretaris van Socia
le Zaken heeft het besluit hiertoe geno
men op verzoek van het hoofdbedrijfschap
detailhandel.
Aan het personeel moet voor iedere
week, waarin van deze vrijstelling ge
bruik wordt gemaakt, ^en vervangende
vrije halve dag worden gegeven- Deze zal
moeten vallen tussen 5 januari en 1 febru
ari 1959 óf op een maandag voor 13.00
uur of op een andere werkdag na 13.00
uur.
LU
I—
^Met zijn mooie zaaltjes]
voor recepties,
maaltijden en
vergaderingen
(Van onze landbouwmedewerker)
E PRODUKTIE en de afzet van
tuinbouwprodukten zijn in ons
land niet vrij. De produktie
wordt beheerst door teeltregelingen
en de afzet is eveneens gebonden
aan voorschriften. De geldende ver
ordeningen lopen echter per 31 de
cember af. Zij zijn namelijk uitge
vaardigd door het voormalige be
drijfschap, dat opgevolgd is door
het produktschap Groente en Fruit.
Het produktschap moet nu de aflo
pende regelingen vervangen door
eigen verordeningen en dat heeft
uiteraard de discussie over de aard
en de inhoud van deze regelingen
weer actueel gemaakt. Want er lig
gen hier strijdpunten tussen verschil
lende belanghebbenden. De cohser-
venindustrie wil liefst een volledige
vrijheid, zowel wat betreft de teelt
ais de afzet. En onder de agrarische
produkten heerst bepaald ook geen
eenstemmigheid over de wijze waar
op en de mate waarin, de teelt
en de afzet van groente en fruit ge
ordend moet zijn.
Het produktschap heeft reeds gerui
me tijd geleden een afzetverordening ter
goedkeuring voorgedragen aan de be
trokken ministers. Deze verordening
houdt in de publiekrechtelijke veilplicht.
Alle groente en fruit moet via de vei
ling worden verkocht. Ook wanneer de
tuinder op contract teelt voor een con-
servenfabriek moeten de veilingrechten
worden voldaan. Hierachter zit het
streven om te bevorderen, dat ook de
conservenindustrie zoveel mogelijk aan
de veiling moet kopen. Een begrijpelijk
streven, omdat de anonieme concentra
tie van vraag en aanbod op de veiling
de individuele tuinder beschermt tegen
uitbuiting. De duizenden kleine tuinders
en fruittelers staan individueel ten op
zichte van de conservenindustrie eco
nomisch en sociaal zwak. Onaangena
me ervaringen bij contractteelt zijn voor
hen dan ook niet uitgebleven. Ander
zijds zou een algeheel verbod van con
tractteelt te ver gaan, omdat de con
servenindustrie de mogelijkheid moet
hebben zich te verzekeren van een vol
doende aanvoer en enigermate zeker
heid moet kunnen nastreven inzake
de te betalen prijs.
E AFZETVERORDENING bied
onzes inziens de tuinders en
fruittelers een voldoende be
scherming en plaatst anderzijds de
conservenindustrie niet in een onre
delijke positie. Maar zij moet beke
ken worden in samenhang met de
teeltverordening. Minister Zijlstra
heeft zijn fiat op de afzetverordening
lang opgehouden, kennelijk omdat
hij eerst inzicht wilde hebben in de
vraag welke mate van gebondenheid
zou resulteren uit de optelsom van
afzet, en teeltverordening.
De teeltverordening moet nog defi
nitief worden vastgesteld door het pro
duktschap. Zij is in eerste lezing be
handeld en ligt nu ter visie. Maar voor
uitlopend op de vaststelling heeft het
produktschap een bij meerderheid
aangenomen uitvoeringsbesluit vastge
steld. volgens welke de contractteeit
van bonen en spinazie praktisch vrij
wordt. Dat lijkt ons een verstandige
geste.
Wat toch is het geval? In de tuin
bouw van fruitteelt gelden erkennings-
eisen. Om erkend te worden als teler
moet men voldoen aan bepaalde eisen
van vakbekwaamheid. Op zich zelf niets
bijzonders getuige bijvoorbeeld de ves
tigingseisen in de middenstandssector.
Maar daarbij moeten wij we] aante
kenen, dat in de agrarische bedrijfstak
niet het argument opgaat, dat geldt voor
de detailhandel en het ambacht. Niet-
vakbekwame bedrijfsgenoten zijn daar
een gevaar voor de gezondheid van de
bedrijfstak omdat zij de prijzen kunnen
bederven en het vertrouwen van de
cliënt kunnen ondermijnen. De boer of
tuinder echter loopt geen schade en ge
brek aan vakbekwaamheid van zijn col
lega. Maar er is overigens natuurlijk
alles voor te zeggen, dat ook in de agra
rische bedrijfstak de vakbekwaamheid
zo hoog mogelijk wordt opgevoerd en
zo goed mogelijk wordt gewaarborgd.
Of daarvoor persé erkenningseisen no
dig zijn is echter vers twee. Nu het be
drijfsleven deze zelf heeft ingevoerd
kan men daarmee evenwel vrede heb
ben.
VAR BOVENDIEN heeft de te
ler een teeltvergunning nodig.
Daartegenover staan wij heel
wat gereserveerder. In de agrarische
wereld bestaat daarover trouwens ook
geen eensgezindheid. Het gevaar van
verstarring is geenszins denkbeel
dig als men eerst per vergunning
een areaal toegewezen moet krijgen
vóórdat men een bepaald tuinbouw-
produkt mag telen. Tot welke uit
wassen dit kan leiden leert het be
leid van het produktschap voor s'er-
teeltgewassen. Men is daar zo zuinig
met de uitbreiding van het areaal,
dat de vergunningen hoge handels
waarde hebben gekregen. Sterker
nog; om aan de greep van het pro
duktschap te ontkomen, zijn Ne
derlandse boementelers bedrijven
begonnen vlak over de grens, met
name in Duitsland. Daardoor wordt
de bloemenaanvoer op de veiling van
het Duitse plaatsje Strahlen ziender
ogen groter.
Gelukkig is het in de tuinbouw tot
nu toe niet zo ver gekomen. Maar ook
daar zijn er bezwaren. Boeren, die er
iets in zien om ook wat bonen en aard
beien te telen, zien zich de weg afge
sneden. Bepaald ridicuul wordt de si
tuatie. wanneer de aanpassing van de
produktie aan de marktverhoudingen
geschiedt door uitbreiding van de teelt
aan de andere zijde van de grens en
daaropvolgende invoer in Nederland.
Met de bonen is dit al heel duidelijk
het geval, hetgeen geconstateerd kan
worden in de Belgische enclave bij Baar-
le-Nassau.
Daarom achten wij het verstandig, dat
de meerderheid van het bestuur van
het produktschap het mogelijk wil ma
ken. dat ook niet erkende tuinders en
wel zonder teeltvergunning bonen en
spinazie op contract mogen gaan telen.
Het overzicht van de situatie blijft ge
handhaafd, omdat wel een registratie
plicht wordt opgelegd. Wellicht kunnen
in de naaste toekomst nog meer pro
dukten aan de bonen en spinazie worden
toegevoegd. Vooral met het oog op de
Euromarkt zal het beleid soepeler moe
ten worden, wil de vrije bedrijfsvesti
ging binnen de Europese gemeenschap
niet ontaarden in een inkrimpende in
plaats van een zich uitbreidende con-
sergenindustrie in Nederland,
