Grote serieproduktie nodig van
woningen voor lagere inkomens
Ernstige fout met te lioge
huren in woningwetsector
Eerste Kamer keurt eerste
boek van nieuwe B.W. goed
^7\
terwijl u
stookt
Vele maatregelen van overheid
beperken ondernemersvrijheid
Middenstandsbelangen moeten
ingepast in algemeen beleid
Haringvisserij in Kanaal
een «xote teleurstelling
Aclj.-directeur Volkshuisvesting in Rotterdam
4 Eerste mijlpaal bereikt
Informeel gesprek over echtscheiding
gaande
KLEINSTE TV-CAMERA
u
b'
Door sleepnet en inclustrievisser
Vijf standaardtypen
Vier jaar geleden werd
Statuut ondertekend
z
tK
0*EH*PV
Velen zullen deze advertentie met genoegen lezen. Omdat hun hierin wordt ver
teld, hoe zij deze winter tientallen guldens op hun kolenrekening kunnen besparen.
Tal van mensen stoken namelijk duurder dan nodig is. Uit gewoonte of onwetend
heid stoken zij uitsluitend antraciet} hoewel hun haard daar helemaal niet om vraagt.
Goederentrein greep
personenauto gf
WOENSDAG 10 DECEMBER 1958
PAGINA
Iluren en inkomens
Huursubsidie voor
het gezin?
Maandag plechtige
herdenking
Echtscheiding
Alimentatieplicht
/V
Het is een verkeerde cjedachte
dat men een haard of kachel alléén met antraciet kan
stoken. Met een veel goedkoper mengsel van antraciet
en cokes of eierkolen brandt hij even goed en net zo vro
lijk. Goede haarden en kachels zijn daar op gemaakt!
Ook zijn er haarden in de handel die speciaal geschikt zijn
voor de goedkope antraciet nootjes V. Er zijn zelfs zo
genaamde „alles-branders", waarin men elke vaste brand
stof stoken kan.
Misschien stookt ook U te duur...
Ook uit gewoonte en zonder het te weten. Vraag Uw
kolenleverancier eens om advies. Leg hem deze
advertentie voor en laat hem U eens vertellen, hoe ook U
wellicht op Uw kolenrekening kunt bezuinigen. Waarom
zou U méér geld verstoken dan strikt nodig is? De tijden
zijn al duur genoeg.
Kunstmatige inseminatie
Weinig weerklank
,1
Subsidie-beleid
Op onbewaakte
(Van onze Amsterdamse redactie)
Volgens de heer II. K. Duhoux, adjunct-directeur van de Dienst Volkshuisves
ting in Rotterdam, is het evident, dat ons land met zijn te hoge huren voor de
woningwetwoningen voor de lagere inkomensgroepen een ernstige fout maakt.
Hij stelde dit gisteren nadrukkelijk vast op de jaarvergadering van het Neder
lands Instituut voor Volkshuisvesting en Stcdebouw in Krasnapolsky te Amster
dam, waar hij een referaat hield over „Kwaliteitsdifferentiatic van woningen
naar het inkomen". De inleider hield een pleidooi voor een duidelijk regerings
beleid op dit punt en vroeg meer aandacht voor de mogelijkheden van een om
vangrijke serieproduktie in de woningwetsector met een scherp omlijnde relatie
tussen kwaliteit en huur. Hierdoor zou verlaging van de stichtingskosten kun
nen worden bereikt en dus verlaging van de huur. Ook voor de minstdraag-
krachtigen, „voor wie men blijkbaar niet heeft DURVEN bouwen", en voor wie
het woningprobleem nog het grootst is, zou dan een oplossing in zicht komen.
„Nederlandse volkshuisvcstcrs, iet op Uw taak", zei spr. met een variant op
een bekende zegswijze.
van de nieuwbouw te subsidiëren door 'n
begin temaken meteen subsidieverlaging
aan de top. Het genot van subsidies zou
afhankelijk gesteld kunnen worden van
maximum-inkomens, d.w.z. boven bepaal
de inkomensgrenzen in de premiesector
geen of verminderde premie en in de wo
ningwetsector voor deze groep hogere
huur. In deze categorie woningen zou dit
tot interne egalisatie kunnen leiden, waar
door ruimte wordt geschapen voor gezin
nen met lage inkomens. Bovendien zal er
een druk op de bouwkosten ontstaan, die
zich zonder twijfel benedenwaarts zal
voortzetten.
Volgens de heer Duhoux zouden in het
gehele land b.v. vijf standaardtypen hui
zen in deze categorie gebouwd moeten
worden. Men kan dan zeer nauwkeurig de
prijzen vaststellen en de huren van te vo
ren berekenen. Dergelijke standaardwo-
ningen zullen duidelijk prijsverlagend
werken en de opdrachtgever en ontwerper
een beter kostenbesef geven iets waar
aan het hun tot nu toe wel ontbroken
heeft. Bovendien zou een duidelijk beeld
worden verkregen van een kwaliteits
niveau ten opzichte waarvan kan worden
gedifferentieerd.
De Rotterdamse deskundige zag het
liefst, dat deze standaardisatie allereerst
bij eengezinshuizen zou worden toegepast,
maar daarnaast moet toch een ernstige
studie worden gemaakt van efficiënte
bouwwijzen van etagewoningen, ook en
wellicht vooral in hoogbouw, omdat de
hogere kosten, die aan deze woonvorm in
hérent zijn en een te sterke neiging om die
kosten te verlagen, tot bedenkelijke kwa
liteitsvermindering kunnen leiden. Een
dergelijke studie is noodzakelijk daar het
bouwen van een hoog percentage eenge
zinshuizen. hoewel ip vele opzichten aan
trekkelijk, bij de bevolkingsdichtheden,
bijzonder in het westen des lands, onmo
gelijk zal zijn.
Spreker vond het weinig voor de hand
liggend, dat bij het grote woningtekort
direct na de oorlog, elke bouw-opdracht
telkens opnieuw is geformuleerd en door
de architect als afzonderlijk vraagstuk is
behandeld. Het voordeel van deze werk
wijze, nl. een zeer ruime differentiatie ook
in kwaliteit en huur, is door allerlei fac
toren bovendien nog sterk beperkt. Het
ook nu nog grote tekort vraagt toch mo
menteel een bijzonder efficiënte produktie,
die er niet is. Andere problemen zijn de
grote subsidielast en de discrepantie niet
alleen tussen de huren van oude en nieu
we woningen maar ook tussen de nieuwe
huizen onderling. Dit laatste onderscheid
moet zeker worden opgeheven.
Dr. H. Umrath, wetenschappelijk mede
werker van de socialistische Algemene
Ned Bouwbedrijfebond. behandelde het
woningvraagstuk van de zijde van de
huurdifferentiatie naar aanleiding van een
rapport over „huren en inkomens" van het
Woningbouwcomité van de Economische
Commissie voor Europa. Gezien het tegen,
woordige peil van de bouwkosten, de in
komens en de rente, kan volgens dit rap
port aa-n subsidies niet worden ontkomen.
In de meeste Europese industrielanden
bedragen de bouwkosten ongeveer het
viervoud van het jaarinkomen van een
valide arbeider, doch door de vermin
dering van de reële koopkracht en de
stijging van de bouwkosten is deze ver
houding in ons land ongunstiger gewor
den. speciaal voor grote groepen met
lage inkomens. Het E.C.E.-uitgangspunt
van een huur van 20 pet. van het inko
men is alleen bereikbaar als de rente
niet meer dan 2 of 3 pet. zou bedragen.
En nergens in West-Europa wordt dat
lage peil bereikt.
Overal zit men met het probleem dat
de subsidies niet altijd ten goede komen
aan de meest behoevende groepen. Om tc
bereiken, dat voor gezinnen met lage in
komens wèl wordt gebouwd, hee/t de
E.C.E. de vraag opgeworpen of de subsi
die niet in plaats van aan het object (de
woning) aan het subject (de bewoner) moet
worden gegeven om een nauwer verband
te leggen tussen huur én inkomen.
Dr. Umrath vond gezinshuurtoeslagen
voor Nederland een zeer hachelijke zaak,
omdat in ons land al door de kinderbij
slag en progressieve belastingen met de
gezinssamenstelling rekening wordt ge
houden. Een algemeen systeem van sub
jectieve hUurvaststelling of subjectieve
Maandag zal het vier jaar geleden zijn,
dat de Koningin haar handtekening zette
onder het Statuut van het Koninkrijk. Dit
feit zal ook dit jaar in Nederland niet
ongemerkt voorbijgaan.
Zo zal o.m. de televisie de bevestiging
van het Statuut in een speciale uitzending
van de N.T.S. herdenken. De kon. ver.
..Oost en West" neemt ook thans een
toeslagen verdiende volgens hem ook geen
aanbeveling omdat dit ongunstige gevol- "«A*lcj
gen zou kunnen hebben op de prestatie
beloning en andere prikkels tot grotere
inspanning (die dan dubbel belast zou
den worden).
Wel zou kunnen worden overwogen
langzaamaan steeds minder dan 95 pet.
deze vereniging zal maandag een avond
bijeenkomst houden, die geheel aan Su
riname en de Nederlandse Antillen is ge
wijd.
Andere afdelingen van de vereniging,
die de plechtigheid zullen herdenken,
zijn die te Hilversum, Breda en Zeist.
DEN HAAG. 9 december
De Eerste Kamer heeft gisteravond
z. h. s. het eerste bock van het nieuwe
burgerlijk wetboek goedgekeurd. Hier
mede is de eerste mijlpaal bereikt van
het gigantische werk, waarvan de ver
maarde Lcidse rechtsgeleerde professor
Mcijers op initiatief van minister Van
B. W. De C.H. woordvoerder achtte het
huwelijk in principe onontbindbaar. Vol
gens hem was echtscheiding zelfs erger
dan echtbreuk.
De heer De Vos van Steenwijk was van
oordeel, dat de principiële bezwaren tegen
echtscheiding in christelijke kring de Ne
derlanders, die hier anders over, denken,
niet mag belemmeren te scheiden als zij
dat wensen. Als tot uitbreiding van eent-
Maarscvcen de voornaamste grondslagen scheidingsgronden zou worden overge
gaan, zou „de grote leugen" gemist kun
nen worden, zo meende hij. De V V.D.-
heeft gelegd. Veel nieuws heeft de be
handeling van het eerste bock in de Eer
ste Kamer niet opgeleverd. Na de gedegen
en uitvoerige wijze, waarop dit eerste
bock vorig jaar in de Tweede Kamer is
behandeld, kon de Eerste Kamer hieiaan
niet veel bijzonderheden meer toevoegen.
Het Eerstc-Kamerdebat was in grote
trekken een herhaling in beknoptere
vorm, van het debat aan de overzijde.
Evenals in de Tweede Kamer vormden de
kwestie van de onderhoudsplicht en de
echtscheiding de belangrijkste punten van
het debat.
De heren Anema (A.R.) en Witteman
(K.V.P.) betreurden beiden de onmacht
van de wetgever om de echtscheiding op
een meer bevredigende wijze te regelen.
Beiden doelden hierbij op de bekende
„grote leugen", die ook in het nieuwe
B. W. blijft voortleven. Als jurist moet
men deze situatie afschuwelijk vinden, zo
betoogde mr. Witteman. De K.V.P.-
woordvoerder betwijfelde, of de puolieke
opinie in ons land wel zo geporteerd is
voor de vergaande mogelijkheden tot echt
scheiding- welke door „de grote leugen"
zijn geopend.
Ook de heren Van Bruggen (C.H.) en
De Vos van Steenwijk (V.V.D.) waren wei
nig ingenomen met de continuatie van de
huidige situatie op dit punt in het nieuwe
woordvoerder dacht hierbij met name aan
„huwelijksontwrichting" als echtschei
dingsgrond, gelijk de Duitse wet die kent.
De rechter kan een dergelijke algemene
echtscheidingsgrond door zijn uitspraken
nader preciseren.
De heer Cammelbeeck (PvdA) herin
nerde eraan, dat er op initiatief van de
minister een Informeel gesprek tussen
vertegenwoordigers uit alle kringen aan
de gang is over deze kwestie. In verband
hiermede voelde hij niets voor de ge
dachte voor deze netelige materie spoedig
een staatscommissie in te stellen. Laten
wij eerst eens de uitslag van dit gesprek
afwachten, zo vond hij.
Dit was ook de opvatting van minister
Samkslden. Ook hij wilde eerst de af
loop van dit gesprek afwachten. Dan is
er een kans, dat een hieruit gegroeid
ontwerp van wet in onze gemengde sa
menleving de parlementaire eindstreep
haalt.
De minister wilde in verband hiermede
niet verder ingaan op de vraagstukken
rond het echtscheidingsrecht.
Mensen, mensen
stook toch
duur!
Stichting Vaste Brandstoffen - Hooigracht 16 - Den Haag.
K Wt
DE AMERIKAANSE MARINE HEEFT DE FOTO'S VRIJGEGEVEN
van de kleinste tv-cameradie in een maanraleet zijn geprojecteerd om
opnamen te maken van dit hemellichaam. De tv-camera van de Ameri
kaanse marien, waarmee de maan zal worden afgetast.
De woordvoerders der christelijke frac
ties en van de VVD betreurden allen,
dat de onderhoudsplicht tussen groot
ouders en kleinkinderen in het nieuwe
burgerlijk wetboek vervalt. De heer
Witteman zag hierin een afglijden naar
een lager niveau van openbare zeden.
DeZe verpliching is niet alleen maar een
kwestie van moraal, maar een uitvloei
sel van het natuurrecht. Als zodanig hoort
zij thuis in het positieve reofat.
De katholieke woordvoerder der
P.v.d.A.-fractie, de heer Cammelbeeck,
was het hier niet mee eens. Naar zijn
mening en die van zijn fractie zou zelfs
ook de onderhoudsplicht van de kinderen
tegenover de ouders geschrapt moeten
worden. Indertijd is dit bepleit in een
rapport van de Dr. Wiardi Beckmanstieh-
ting.
Dit rapport was voor de heer Van Brug
gen een steen des aanstoots, waar hij
flink tegen van leer trok.
Minister Samkalden verdedigde met
overtuiging de schrapping van de onder
houdsplicht tussen grootouders en klein
kinderen- waarbij hij dezelfde soort argu
menten aanvoerde als in de Tweede Ka
mer.
De heer Van Meeuwen (K.V.P.) rele
veerde de katholieke opvatting over de
huwelijkssluiting, waarbij het huwelijk
wordt gezien als het domein van de Kerk.
De wetgever dwingt de katholiek een
burgerlijk huwelijk aan te gaan, Jat "ol-
gens diens overtuiging geen huwelijk is.
De K.V.P.-spreker betreurde het, dat
men dit probleem terzijde heeft gelaten
bij de opstelling van het nieuwe B. W.
Verschillende sprekers brachten ook de
kwestie van de kunstmatige inseminatie
ter sprake. Op dit vraagstuk moet ern
stig gestudeerd worden, aldus de heer
Van Bruggen. Hier ligt een zeer grote
verantwoordelijkheid voor de medische
wereld.
De heer Cammelbeeck vroeg de minis
ter, waarom hij eerst de medische aspec
ten van deze kwestie belicht wil zien.
De minister antwoordde, dat hij in af
wachting van het advies hierover van de
Gezondheidsraad niet nader op deze ma
terie kon ingaan. Vragen hierover zuilen
toekomstige begrotingsdebatten rfizake
Justitie als satellieten vervolgen, zo
vreesde hij.
De koninklijke commissaris prof. mr. J.
Drion ging nog nader in op enige juri-
disch-technische aspecten over de behan
delde materie.
(Van onze Utrechtse redacteur)
„De middenstand is in de loop der jaren steeds meer in de belangstelling komen
tc staan. Dit heeft zonder twijfel vele goede kanten, doch ook kwade. En dan
denk ik niet allereerst aan de gegroeide belangstelling voor de middenstander
als object voor de belastingen, doch vooral aan de vele overheidsmaatregelen,
die ais regel een beperking inhouden van de ondernemers-vrijheid. We vergeten
te dikwijls dat we middelen moeten beramen om de gevaren die daarin schuilen
.tot de kleinst mogelijke proporties terug te brengen.
Dit verklaarde de heer J- A. Koops, voorzitter van de Ned. Kath. Middenstands
bond in zijn openingsrede op de vandaag in Utrecht gehouden bondsvergadering.
Hij sprak daarbij over de in 1959 te verschijnen tweede middenstandsnota, waar
van hij goede verwachtingen heeft.
aldus spreker, en de genomen maatrege
len weerspiegelen dit gebrek aan kennis.
Wel wilde hij niet nalaten er zijn vreug
de over uit te spreken, dat in de nieuwe
belastingontwerpen kennelijk aandacht is
besteed aan enkele van de wensen door
de middenstandsorganisaties reeds jaren
lang naar voren gebracht.
AD INT.
Het economische en ook sociale vraag
stuk van de middenstand in deze tijd is
naar sprekers mening wel: het nog steeds
dalende aantal middenstandsbedrijven ge
paard gaande met een grotere omvang
van de bestaande en de nieuwe zaken. Op
zichzelf een verheugend verschijnsel. Een
gevolg is echter, dat de structuur van de
middenstand zich op de duur wijzigt, de
investeringen steeds hoger worden en het
voor een beginneling steeds moeilijker
wordt „erin" te komen. Ook op het ves
tigingsbeleid heeft deze ontwikkeling in
vloed. Het onderwijs vereist een ver
nieuwde aanpak. Bij de NRKM bestaan
plannen om de gevestigde ondernemer en
de middenstanders, die in vertegenwoor
digende lichamen zoals in de PBO-
organen zitting hebben, beter toe te
rusten voor hun taak.
Bij de aanwijzing van de leden voor het
Sociaal-Economisch Comité bij de Euro-
markt, waar de detailhandel en ambacht
ondanks de bepalingen in het E.E.G.-ver
drag uit de Nederlandse delegatie zijn
geweerd, is duidelijk gebleken, dat men
buiten de middenstand nog steeds schijnt
te menen, dat het midden- en kleinbedrijf
maar nauwelijks enige invloed zal onder
gaan van het E.E.G.-verdrag. Naar de
mening van de heer Koops is dit een dui
delijk geval van machtsontwikkeling in
de sfeer van het bedrijfsleven, in welke
situatie men niet fnag berusten.
Gewenst worden niet alleen de nodige
maatregelen op de terreinen, die speciaal
de middenstand raken, maar van even
grote importantie is, dat de midden-
standsbelangen worden geïntegreerd in
het algemeen beleid. Op vele departemen
ten met als uitzondering dat van Eco
nomischs Zaken weet men zeer weinig
van de situatie van de middenstand
Over liet subsidie-beleid van de over
heid en het daarover gevraagde SKR-
advies zou de heer Koops slechts willen
zeggen, dat het z.i. niet juist is, wanneer
organisaties, die leden voor de SER heb
ben aangewezen, tevoren hechte stellin
gen betrekken, en daardoor overleg vrij
wel onmogelijk maken.
Het lijkt hem overigens toe dat af
schaffing of vermindering van consu
menten-subsidies, alleen al gezien de
positie van de rijksbegroting, wenselijk
is. Daarnaast staat dan nog dat deze
subsidies ongezonde economische ver
houdingen scheppen of in stand houden.
Wat het prijsbeleid betreft, dat dit jaar
weer door minister Zijlstra gelukkig gro
tendeels op de schouders van de onder
nemers zelf is gelegd, zou spreker spe
ciaal op de katholieke vakorganisaties een
beroep willen doen nauwlettend toe te
zien op kartelafspraken, die de vrijheid al
te zeer inperken. Over de ontwerp-prij-
zenwet zal nog een hartig woordje moeten
worden gesproken, daar de minister van
Economische Zaken hierin naar de me
ning van de heer Koops al te veel vrij
heid krijgt. In deze is hij niet bevreesd
voor minister Zijlstra. maar ook diens
politieke leven zai niet eeuwig duren.
Tenslotte pleitte de voorzitter voor deel
neming aan het kernwerk, dat nog te
weinig weerklank vindt in vele afdelin
gen.
De uitbreiding van het apparaat van de
NRKM, wanneer het aangekochte nieuwe
bondsgebouw aan de Laan van Meerder-
voort no. 16 te Den Haag in gebruik zal
worden genomen de verhuizing zal
wel pas in de tweede helft van 1959 kun
nen plaats hebben is vooral gericht op
een verlevendigen van het contact met
de aangesloten bonden.
In het uitvoerige activiteiten-overzicht
1958 werd melding gemaakt van de aan
sluiting van de r.-k. Zeeuwsvlaamse Vlas-
sersbond.
(Van onze correspondent)
De vis wordt in Nederland duur be
taald, hetgeen blijkt uit de berekenin
gen. die de IJmuidense afslag over de af
gelopen maand november heeft gemaakt.
In vergelijking met november 1957 werd
er minder vis aangevoerd, die voor meer
geld werd verkocht. Verleden jaar bracht
in november 6.7(16.916 kilo 3.737.193.89 op
dit iaar betaalde men voor 6.515.968 kilo
3.982.080.43. Een aavocr van bijna twee
honderdduizend kilo minder bracht dus
biina 250.000 meer in kas.
Doch hoe duur de vis ook mag zijn, de
haringvisserij in het Kanaal js een grote
teleurstelling geworden, die door de hoge
nrijzen niet, kon worden goed gemaakt.
De stemming op de visserijvloten uit
Katwijk, Scheveningen en Vlaardingen.
die reed« enkele weken achter de haring
in het Kanaal aanjagen, is bepaald ge
drukt te noemen Er gaan dagen voorbij,
dat geen enkele trek iets oplevert en
week-opbrenigsten van een of twee kan
tjes behoren niet tot de uitzonderingen.
Men wijt dit vooral aan het optreden
van de sleepnettrawlers, die met grote
snelheden door de haringscholen jagen
en daarmede de gewone trek. die de ha
ring pleegt te nemen verstoren.
Jaren geleden hebben de tegenstanders
het
ken eerder dan andere jaren hei
was. naar hui6 zal komen.
Enkele jaren geleden kwam e_
voor, dat de Katiwijkse, Schevenans c„
Vlaardingse loggers tot februari m®ygten-
ces in het Kanaal naar harine gepel<
Thans wordt verwacht, dat de
vloot voor Kerstmis definitief h
naai verlaten zal hebben.
(Van onze correspondent)
Op de onbewaakte overweg in de woof
wijk Klein Drien te Hengelo is gistef-
avond om kwart over negen een personef
auto, die werd bestuurd door de 38-jarté®
B. J. Ensing, door een goederentrein
de richting Oldenzaal gegrepen. De b?'
stuurder liep een ernstige wonde aan zij"
hoofd op en is in een ziekenhuis opge"®'
men. De auto werd ernstig beschadig®'
De trein had ruim een half uur vertra'
ging.
Reeds verschillende keren zijn op deze
overweg ongelukken gebeurd. Ofscho0®
het gemeentebestuur van Hengelo bij d®
Ned. Spoorwegen erop heeft aangedrof
gen der overweg te beveiligen is dat n<>£
steeds niet gebeurd. Hij is gelegen in ®e®
zeer druk bewoonde nieuwe buurt.
van de sleepnetvisserij al gewaarschu
tegen een ontwikkeling, zoal« deze.®1
thans voordoet en zij schijnen gelijk
krijgen. js-
Een tweede factor, die de haring1
scrij in het Kanaal ongunstig beïnvl"
is de activiteit van de Scandinavia
vissers, die bijna uitsluitend voor
dustriële doeleinden werken en a e,
aan boord nemen, dat bruikbaar
maakt kan worden voor vismeel en
Het gevolg is. dat dP ondermaatse f
ring tilt het Kanaal verdwijnt en
op jaar de haringstand afneemt- ,et
Deskundigen, rlie zich al jaren intejVj,.
met deze vraagstukken bezighoi
waarschuwen, dat men zowel d0?, van
sleepnetten als door de „roofbouw
de Scandinaviërs de kans loopt. "f!tver-
Kanaal geheel voor de haringvisserij
loren zal gaan. Dat dit al in e®,® ch-
mate het geval is. blijkt uit de veIjI
ting. dat. de Nederlandse haringvrn0
