voor tropendienst
a
Regeringsverklaring in de
Nederlandse Antillen
terugkeer in maatschappij voor
genezen neurotici is moeilijk
De ernst
SPEL
VO0R30HG
't Loopt tegen Kerstmis...
EUOti
ÏÏÏOUO
NIET TE WINNEN
CIJFERPUZZEL No. 97
HH
8
•N \;T'
vTOP t
BRIDGERUBRIEK
+8
0
+8
0
+16
12
36
32
20
56
Driezijdig overleg ter verbetering
van Statuut van het Koninkrijk
Frederik de Grote en de soldaat
Mi
a m
van de Maasbodepers
120
315
ril
m
vb
Animo
Soldaat viel in ketel
kokende bouillon
Actieve rol gewenst in
buitenlandse politiek
Sluispensionaat als
„over gangs"-huis
$CQlütie gaat aan de patiënten in hun
vuigeving voorbij en dat>ehept een
r jfièp, wrijfpunt. Op het moment, dat de
tL .v°'bomen genezen is en geschikt
V1 in 'ehting te verlaten, is hij nog
^.^aat de maatschappij te aanvaair-
Kü§e)j,Vdens zijn ziekte is hij met alle
e borgen omringd. Soms vele ,1a-
ti( 1 Dan stormen opeens de zorgen
Hi'bjg 'e dag op hem af. Een eerste
b».atsr>kP de moeilijke weg terug naar de
"tik *-hann;, r\,,j
van het
Zierikzee ontkwam aan
ontplof f ingsram p
Op klaarlichte da^ 177
haarden gestolen
Jolian v. Oldenbarnevelt
dinsdag thuis
Oplossing van de
Sinterklaas-puzzel
I
ZATERDAG 13 DECEMBER 1958
PAGINA 11
OIRSCHOT vrijdag
(Van onze verslaggever)
Hoewel de venijnige, gure Ne-
^eHandse wind fel en winters over
legerplaats Oischot blies, to
efden enkele manschappen van de
Nederlandse landmacht toch even
tropisch beeld in de buiten
echt. Bij wijze van „militaire mo
deshow" paradeerden zij even in
de luchtige kaki-uniformen, die
Ni straks zullen dragen, wanneer
N) ginds, in Nieuw Guinea, hun
dienstplicht zullen vervullen. Zij
*°onden vier aardige „complets"
di® het in de tropen waarschijnlijk
dest zullen doen. Een sportkos-
Nüm, een werkkostuum en twee
pakken". Uitstekend ge-
Schikt voor de warmte. Maar voor
det huidige Nederlandse weer-
Npe, zelfs tijdens een kortstondige
sdow, een huiveringwekkende gar
derobe.
ha:
Voorlichting
Ja> voor de achterblijvers is het min-
prettig. ,.Maar kijk, dit is een kans
',ets Van de wereld te zien", zegt een
Zen^Phchtig soldaat, nou en dat moet
"rietje dan maar voor me over heö-
Tijdens stoeipartij
Sii
„Biakken"
Verbreding economische basis
!Kh^l«n ontslagen patiënten; buiten de
LV,
Verbreding economische
basis
Folklore in binnen-
en buitenland
+21
224
t8
160
7
84
i35
28
12096
nr
1
1
3
5
9
ooi
1
9
1
9
1
9
9
3
cn
7
9
1
1
3
8
1
wn
8
9
8
7
er"
9
9
i
2
1
4
9
8
oo
1
1
9
1
l
1
1
1
4
1
9
1
1
t>e groep Nederlandse militairen, die
®ar Nieuw Guinea zal vertrekken,
6staat voor een deel (ongeveer tien
Ptocent) uit beroepsmilitairen en voor
Jj?* overige uit dienstplichtigen. Alle
s'enstplichtigen hebben zich vrijwillig
°or deze uitzending opgegeven. De
v!ï"no voor dienst in Nieuw Guinea is
toonder groot geweest: het aanbod
jpertrof wel driemaal de vraag. Het
dat de dienstplichtigen in de tro-
P®h niet langer behoeven te dienen dan
h Nederland het geval zou zijn ge
jast, heeft beslist stimulerend ge
gakt. Bovendien gaan ze er finan-
'éel op vooruit.
Ne soldaat krijgt ginds 124 gulden
er maand plus een tropentoeslag van
gulden per dag. De sergeant ont-
Z^tigt 256 gulden per maand en f 1.25
?er dag. De volledige uitrusting wordt
°or het rijk verschaft: het onderhoud
deze uitrusting moet door de mili
tair zelf worden betaald.
militair, die na het volbrengen
ah zijn dienstplicht in Nieuw Guinea
''i blijven nadienen, ontvangt een
iPaandsoldij, dat enkele tientallen gul-
?«hs tnéér bedraagt dan hij tot dan in
eden kreeg en maakt bovendien aan
braak op een jaarpremie van zeshon-
gulden.
„Met
spanning wachten de jongelui
he* 9P* het ogenblik, waarop zij kun-
2;- Vertrekken Door middel van le-
VpSCn en films zijn zij voorgelicht over
aai Nnd van bestemming: zo heeft een
r, tooezenier, die jarenlang in Nieuw
pUlnea heeft vertèêfd een leerzame
.«Usgrie gehouden en telde men onder
o? sprekers ook Anthony van Kampen,
de militairen uit eigen (rijke) er-
armg vele wetenswaardigheden heeft
®rteld.
jA* de legerplaats Oldebroek is de 19-
|(0r'Be soldaat P. Kiestra in een ketel met
Kende bouillon gevallen.
gjMt ongeluk gebeurde, toen hij in _d?
aan bet stoeien was met zijn
h6^bd, de kok. Hierbij tilde deze laatste
W op en hield hem boven een grote
die naar hij meende gevuld was
..Water, maar die in feite vol met hete
fcr'V'on was. welke niet dampte omdat
r,"icb bovenop een vetlaag had gevormd.
s Irnl. 1-ti.
t&jf? kok kon Kiestra niet meer houden,
v deze ruggelings in de ketel viel.
ernstlS° brandwonden overdekt
hei c de soidaat worden opgenomen in
oophiaziekenhuis in Zwolle. waai
ratief ingrijpen noodzakelijk bleek.
ben. En och over zes maanden ben ik
weer thuis, want dan is mijn dienst
plicht afgelopen." Voor de echtgenoten
van de beroepsmilitairen betekent het
natuurlijk ook een lange scheiding.
„Maar dat is nu eenmaal het lot van
een vrouw, die met een beroepsmilitair
trouwde", stelde een kapitein vandaag
laconiek vast.
Het plan van de uitzending heet
„Biak", al betekent dat in het geheel
niet, dat de militairen in Biak gelegerd
zullen worden. Maar ja, er moest nu
eenmaal een naam voor worden gevon-
den en daarom noemde men de training
van de militairen en het verstrekken
van tropenuitrusting in één woord
„biakken". Nu u dit weet, begrijpt u
ook wat het zeggen wil, dat de Nieuw
Guinea-gangers thans vakkundig „ge-
biakt" zijn, althans in grote lijnen. Hier
en daar moet nog wel wat „bij-ge-
biakt" worden, maar dat mag geen
naam hebben.
In het gure, winterse kamp Qirséhèt
wachten Nederlandse militairen op de
zon: wanneer zij (per vliegtuig) zulten
vertrekken, is nog militair geheim, al
staat wel vast, dat zij de a.s. feestdagen
nog in de huiselijke kring zullen kun
nen doorbrengen.
Kapitein G. J. Maarseveen, comman
dant staf en versorgingsbatterij, geeft
les in de Malaise taal aan enige mili
tairen van de Kon. Landmacht, die
zich vrijwillig hebben opgegeven
voor uitzending naar Nieuw-Guineu.
De minister-president van de Nederlandse Antillen, de heer .Toncklieer, heeft
in de Statenvergadering van vrijdag in Willemstad het regeringsprogram voor
gelezen.
De regering, aldus dit program, zal blijven streven naar loyale naleving van
de bepalingen van het Statuut en daarmee samenhangende organieke regelin-
ge.n. In de praktijk gevoelde onvolkomenheden van het Statuut en de genoemde
regelingen dienen zo spoedig mogelijk onder het oog te worden gezien, teneinde
te voorkomen, dat de verkregen zelfstandigheid in andere zin groeit dan oor
spronkelijk de bedoeling is geweest. Met de andere rijkspartners zal overleg
worden gepleegd om gezamenlijk tot een bevredigend resultaat te kunnen komen.
Met Nederland en Suriname zal 't stre
ven worden voortgezet naar bevordering
van goede betrekkingen op economisch,
sociaal en cultureel gebied. De fundamen
tele vrijheden van de burgers zullen on
verkort worden gehandhaafd. Wanneer
daartoe aanleiding bestaat zullen wettelij
ke maatregelen in het leven worden geroe
pen om de rechtszekerheid en de deugde
lijkheid van het bestuur te bevorderen.
De regering acht het haar plicht ten
aanzien van de omliggende landen blijk te
geven van goede nabuurschap. Zij acht
het voorts van belang, dat aan de Ne
derlandse Antillen in de buitenlandse po
litiek van het koninkrjk een actieve rol
wordt toebedeeld, vooral in internationale
organisaties, welker werkingssfeer be
langen van de Nederlandse Antillen ra
ken. Er zullen maatregelen worden over
wogen om bij jonge Antilianen belangstel
ling te wekken voor dienstneming bij de
buitenlandse dienst.
De doelmatigheid van het bestuursap
paraat zal word en opgevoerd. Er zaïl
worden nagegaan of de steeds stijgende
personeelskosten door bezuiniging kun
nen worden beperkt. Uitwisseling van
ambtenaren in koninkrijk verband zal als
een veelbelovende mogelijkheid worden
onderzocht.
De regering acht het van belang, zo
zeide prémieb Jonckheerverder. dat de
Antilliaanse studerenden in Nederland be
hoorlijk worden voorgelicht over de gang
van zaken in de Nederlandse Antillen, op
dat zij niet onnodig vervreemden van het
land waaraan zij na enkele jaren hun
beste krachten zullen moeten wijden. In
hoeverre de Antilliaanse vertegenwoordi
ging in Nederland op andere leest zal moe-
(Van onze correspondent)
'tfN^nmorgen ls door de commissaris
'!<wkoningin in Gelderland, mr. H. W.
J,t ??.ers in de villa „De Hooghelei" aan
J'iiwWechtsestraatweg te Heeisum een
\?9a sionaat geopend. Voor zover be-
een dergelijk instituut enig
in
maar ook uniek In de gehele
fig d- Het is opgericht door de Stich-
tt| de Geestelijke Volksgezondheid
bh. ,r* MÉkÉ
- jUjMderiand. Het stelt zich feh doel de
v Ui r va" a,s volkomen genezen uit
«NvTchiatrischc inrichtingen ontslagen
tot de maatschappij te verge-
v hjken.
5- j» eranderd'e opvattingen ten aanzien
^jestelijk gestoorden hebben in de be-
r van déze patiënten reeds gro-
gehad. Dwangbuis en koude
ebben 't veld moeten ruimen voor
behandelwijzen.
"U toe was
gebaseerd op
de situatie zo, dat
t*L. IrjiCf A.Anh n Ir/WSyltAin /In A
een maatschappij vonden, die
een verbijsterend tempo ontwik-
"6ht,
aPpij is al eerder gezet. Oud-
en bleven nog enige tijd in de in
richting werken, maar brachten hun vrije
tijd door in gezinnen in de buurt. Maar
't wa® een wel hee] klein stapje. Er was
een veel te sterke band met de inrichting
en daardoor leerden de patiënten niet ge
makkelijk om op eigen benen te staan.
Veel gemakkelijker ging de aanpassing
als de oud-patiënt in zijn eigen gezin kon
terugkeren. Maar deze oplossing bestond
niet voor hen, die vele jaren waren ver
pleegd en geen of slechts ver-verwijderde
familieleden over hadden. Voor hen was
er geen gezin waar zij de nodige rust en
steun konden vinden om de overgang naar
de maatschappij mogelijk en gemakkelij
ker te maken. Deze mogelijkheid is er nu
wei door middel van het siuis-pensionaat.
Enkele jaren geleden hebben de artsen
B. Ch. Hamer, psychologisch adviseur
van de provincie Gelderland en A, D. W.
Tilanus directeur van de Stichting Gel
derland voor Maatschappelijk Werk deze
kwestie nader onderzocht en er een rap
port over uit gebracht. De villa „De
Hooghedei" te Heeisum is nu ais resul
taat van de bemoeiingen aan te merken.
Dt siuis-pensionaat zal protestants-chris
telijk georiënteerd zijn. Nabij Zutphen zal
waarschijnlijk het volgend jaar een
neutraal huis komen De katholieke or
ganisatie zal een dergeljk tehuis stichten
in de omgeving van Nijmegen.
In „De Hooghelei" hoopt men voorlopig
de nodige ervaring op te doen. Als een
beiangrjke factor in het aanpassingspro
ces ziet men het Verrichten van arbeid.
Het principe van overgang betekent daar
bij dat de vrouwen niet ineens midden in
de strijd om het bestaan worden gewor
pen. maar zich in de loop van haar ver
blijf in het pensionaat zelf opvoeden tot
zelfstandigheid. Zjj betalen dan ook zelf
mee aan de pensionprij® en aan de socia
le verzekeringen. Bijdragen van de ge
meenten zorgen ervoor, dat het pensio
naat zich zelf kan bedruipen.
ten worden geschoeid zal door de rege
ring worden nagegaan in het kader van
een juiste toepassing en interpretatie van
het Statuut.
Het streven van de regering zal voorts
gericht blijven op handhaven van het bud
gettaire en monetaire evenwicht en waar
mogelijk op het verbeteren van 's lands
financiële posite
Verbreding van de economische basis
zal de voortdurende aandacht van de re
gering hebben. Zowel de automatisering
bij de oliemaatschappijen, waardoor een
aanzienlijk aantal arbeiders werkloös zal
kunnen worden, ais de natuurlijke bèvoi-
kingstoeneming, maken werkverruiming
tot zulk een urgent vraagstuk dat het de
regering met zorg vervult. Zij zal met
alle middelen van toerisme, de scheep
vaart, handel, industrie en nijverheid
blüyen bevorderen. Voorzover particulier
initiatief hieraan wil meewerken, zal
het krachtig worden gesteund. De voor
Bonaire en de Bovenwindse Eilanden ge
projecteerde welvaartsplannen verke
ren thans in een dusdanig stadium, dat
binnen zeer korte tijd met de uitvoering
een aanvang kan worden gemaakt.
Zierikzee is gisteren aan een zwaa-e
ramp ontsnapt. Er was namelijk gister
morgen brand uitgebroken in de meng
kamer van de propaangasfabriek en het
reële gevaar bestond, dat, wanneer de
vlammen zich zouden kunnen uitbreiden,
de voorraad van 74 ton propaangas zou
ontploffen. De fabriekschef echter, d*
heer A. Bakker, en een van die overige
personeelsleden, de hee,r C. Heiboer, heb
ben met levensgevaar zo tijdig en doel
treffend weten in te grijpen dat het
vuur geen kan® kreeg de gasvoorraad te
dicht te naderen, zodat een explosie werd
■voorkomen.
Bij het blusatagswerk heeft de heer
Bakker zo ernstige brandwonden aan
gelaat en handen opgelopen, dat hij naar
het ziekenhuis in Zierikzee moest worden
vervoerd. Ook de technicus C. Koert, uit
Den Haag, heeft verwondiingon gekre-
gen. Nadat hij in het Ziekenhuis was
verbonden, kon hij echter naar Den Haag
worden overgebracht.
De oorzaak van de brand is nog niet
achterhaald. Men vermoedt, dat het vuur
in een van de propaanlei dingen is ont
staan. In de mengkamer werd wel enige
schade aangericht, maa,r toch niet zoda
nig, dat het werk erdoor moest worden
stijl-gelegd.
(Schaakredacteur P. Ai Koetsheid,
Huize St.-Bernardus, Sassenheim.)
(Zaterdag 13 december).
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK
Met drie keurige composities verschijnt
deze rubriek. De beide eerste publikaties
zijn uitmuntend. No. 7757 is wel het, meest
gecompliceerd. Het is lijnen openen en
sluiten, waarop de voorhaamste varianten
gebaseerd zijn, daarbij bezit het de eigen
schap, om de haastige/ oplpsser beet te ne
men.
No. 7758 is eenvoudiger, doch zeer aan
trekkelijk door de sobere opstelling en nog
meer door het niet alledaagse spel van de
loper in samenwerking met de toren.
Ook in no. 7759 wordt men verrast doör
het actieve spel van de ioper, die de ver
schillende verdedigingszeUen van zwart
afdoende weet te weerleggen.
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 7749. C. Goldschmeding. Opl. 1. Dg6
g3 dreiging 2. Pe3—g4ft-
No. 7750. C. Groeneveld. Opl. 1. Lc2—e4
dreiging 2. Le4—d5tt-
No. 7751. P. A. Koetsheid. Opl. 1. Lel—g3
dreigingen 2. Da7: en Lf4: enz. 1Kc5
(Lg72. Lf4: enz. 1Te4: 2. Lf2f, Kd5:
3. c4; of 2Te3, 3. Le3:tt- 1Tf3,
2. Da7:t, Ke4, 3. Pföft, 1gS, 2. Pf5t
enz.
Geen van de oplossers heeft zich deze
keer vergist, dat is wei een compliment
waard.
GOEDE OPLOSSINGEN.
De drie problemen werden goed opgelost
door:
Past. P. v. d. Heijden, Budelschoot; F.
Pijls, Maasbracht; Paul Raschdorf, Han
nover; C. v. d. Weide, R'dam.
No. 7749 en no. 7750 door George Auping,
Joppe; John Auping, Joppe; mr. dr. R.
Bromberg, Schiedam: P. M. Dekker,
R'dam.
No. 7750 door W. H. Haring, Schipluiden.
No. 7757.
J. HARING, pen Haag.
Eerste plaStsing.
Mat in 2 zetten.
Bij de Dru-me taal waren fabriek te Ulft
is diefstal ontdekt van 177 haarden. Een
inwoner van Ulft. een zékere W. van O.,
is in verband hiermee gearresteerd.
Het blijkt dat de haarden, die een han
delswaarde vertegenwoordigen van onge
veer anderhalve ton. op klaarlichte dag
met vrachtwagens zijn ontvreemd.
De sleutel van het magazijn waarin de
haarden waren opgeslagen, bevond zich
in de fabrieksgebouwen, waardoor het
voor de ontvreemder gemakkelijk was tot
het magazijn door te dringen.
Onvoorziene omstandigheden voorbehou
den zal het regerings-emigrantenschip
„Johan van Oldenbarnevelt" onder com
mando van kapitein P. A- de Oroote, een
dag vroeger te Amsterdam arriveren en
wel dinsdag aanstaande.
liet schip zal meren langszij de Suma-
trukade, alwaar de debarkatie der ruiin
300 passagiers uit Indonesië zo spoedig
mogelijk na aankomst, via loods „Cele
bes" zal aanvangen.
Zachtjes aan komt Kerstmis, „de liooghste feest van 't jaer" volgens
vader Willebrord „van 't Kartlumers Klooster" naderbij.
De dagen worden korter en ontwa
ken steeds later uit mist en nevel. De
nachten dieper en langer. Nu is het
de tijd voor alle mogelijke raadsel
achtige figuren, in de huizen der men
sen en in de stallen van de dieren door
te dringen, om daar ontsteltenis en
schrik te verspreiden. Alleen door het
maken van rumoer en lawaai, het ont
steken van licht e.d. kunnen deze
midwintergestalten milder worden ge
stemd.
De kerkelijke kalender vermeldt
juist vandaag de feestdag van de H.
Lucia, maagd en martelares, H. Patro
nes van het kostbare licht der ogen.
Lucia, de Lichtende (lux licht)!
In de hand draagt ze een helder licht
als zinnebeeld. Is het te verwonderen,
dat juist in „de donkere dagen vóór
Kerstmis" haar gestalte belangstelling
wekte? Als een der eerste heiligen
van de Kerk staat haar naam niet
in het gebed „Nobis quoque" na de
consecratie? begeleidt zij als het
ware na de winterzonnewende, de te
rugkeer van de zon naar haar (schijn
bare) baan. Vroeger jaren was zij het,
die in Tirol de meisjes met surprises
verraste; voor de jongens had Sinter
klaas dat reeds gedaan. \JVtaar in
Beieren en Bohemen jagen de moeders
de kinderen juist met de „Luzeffrau"
naar bed, wel een bewijs, dat ze,
eeuwen geleden, een boze heks was,
(De Zweden daarentegen houden Smt-
Luciadag in hoge ere).
Enkele dagen na Sint-Lucia, om pre
cies te zijn de eenentwintigste decem
ber, valt het feest van .,de ongelovige
Thomas", die aanvankelijk twijfelde
aan de Godheid van de verrezen Chris
tus. Ongetrouwde meisjes wenden
zich tot hem, om voorspraak in de zo
belangrijke kwestie van „den Herz-
allerliebsten mein"! Moge deze haar
„im Traum erscheinen"! („In de droom
verschijnen").
De boer en zijn volk beginnen nu de
„rooknachten" („Rauchnachte") te vie
ren. Biddende lopen ze door huis en
stal. sprenkelen wijwater en ontwik-
Kelen wierook tot aan de rand van de
akker toe; ondertussen bidden de
andere huisgenoten de rozenkrans.
Deze vrome zede handhaaft zich tot
aan Driekoningen.
Een bijzondere aandacht geldt in die
Duitssprekende bergstreken het drie
tal donderdagen vóór Kerstmis. De
donderdag is wel een heel bijzondere
dag: op Witte Donderdag stelde Chris
tus de H. Eucharistie in. Gemaskerde
jongelui trekken van boerderij naar
boerderij om door veel lawaai duistere
machten krachteloos te maken en huis,
akker en dier tegen hen te bescher
men.
Elders heerst het ge,bruik van het
vriendje, dat in de buurt woont. Daar
komt dat beeld op de schoorsteenman
tel te staan en wordt door de jongens
versierd; De volgende dag gaat het
weer naar een ander kameraadje en
dat zet zich zo negen dagen voort, tot
Kerstavond. Dan trekken de betrok
ken misdienaars met de H. Jozef door
het dorpje onder het zingen van gods
dienstige liedjes. Mensen met kaarsen
in de hand sluiten zich daarbij aan.
Wanneer de „processie" het dorpje
drie keer rond is geweest, wordt er
geloot wie de beeltenis tot het volgend
jaar mag bewaren.
Maar we hoeven niet eens zo ver
van huis te gaan; midwintergebruiken
worden ook hier te lande nog wel in
ere gehouden. Wij denken allereerst
aan de midwinterhoorns in Twente,
die de komst van de Heiland aankon
digen. „Het zijn" aldus onze be
kende folklorist Van der Ven („Ons
Eigen Volk") .merkwaardige Instru
menten. Meestal ongeveer anderhalve
meter lang en vervaardigt van gekuipt
vlieren-, wilgen- en beukenhout. De
uitgeholde helften zijn vaak met ge
spleten doorntakken, soms ook met
koperen banden stevig aan elkaar be
vestigd. Het mondstuk, de happe, neeft
vier vijf cm doorsnede, is schuin
doorgesneden- en wordt bij voorkeur
gemaakt van eenjarige vlierloten. De
hoorn verwijdt zich langzaam en loopt
tot ongeveer driekwart van zijn lengte
rechtuit; het laatste gedeelte is in een
kwartcirkel omgebogen en heeft aan
het uiteinde een diameter van plm.
tien cm.
Het midwinterblazen, heel dikwijls
boven een put, gebeurt in den regel
niet vóór de eerste Adventszondag en
na Driekoningenavond. Jonge kerels en
zelfs bejaarde boeren „blazen uren
lang boven hun put en ontlokken aan
het weerbarstige instrument de tonen
van minstens een octaaf", welke tonen
Van der Ven dan weergeeft als sol-do-
do-sol-sol-'do-sol-do. Iemand heeft er
van gezegd: „Dat volle, roonde, 'k zol
hoast zeggen melancholieke geluud
past dan zoo mooi bi'j de stemming,
waorin i'j verkeert".
Andere „Kersvermaken" zijn geheel
of nagenoeg in onbruik gemaakt. Waar
wordt er nog geloot om een vette
gans, die al geruime tijd aan een spij
ker in een kroeg te pronk heeft ge
hangen? Dat loten behoorde vroeger
jaren .,tot het Kersavond^ermaak van
den gemeenen (gewone) man", volgens
Jan ter Gouw. En waar lopen „jonge
lingen en meisjes, in troepen veree-
nigd, langs de straat kersliederen te
zingen als:
Jeremias heeft ghesproken
Dat Hij comen sal,
Uit Davids wortel ghesproten,
Die ons verlossen sal?"
En waar, nogmaals, streelt de nacht
wacht „van Kersnacht tot Nieuwjaar
of tot Driekoon'gen, dus: gedurende de
twaalf heilige nachten, de ooren der
slapende gemeente met zijn maat
gezang?"
„Kersblokken" vlammen er ook al
niet meer onder de schoorsteen en toch
is dit een overoude zede. want sche
penen van het Limburgse Susteren
verleenden elke burger in 1264 al de
bevoegdheid dode bomen uit. het bos
te halen om die in zijn huis tegen
„het Kersfeest" te verbranden.
De oud-vaderlandse „deuvekaters"
worden evenwel nog steeds gebakken
en „deuvekaterse meiden" bestaan er,
„te deuvekater", óók nog wel. Men ziet
in dit „fijne brood met veel krenten"
(Van Dale; de krenten willen ook wel
eens ontbreken!) een overblijfsel van
oud-heidense offerkoeken. De Amster
damse magistraat heeft dit bakken
verboden, maar „de bakkers gingen
toch hun ouden gang".
Zelfs onze kerstbomen zouden een
heidense achtergrond hebben; het zou
den herinneringen zijn aan de oude
wereldboom der Germanen, altijd
groen, die met zijn takken en zijn
wortelen hemel en aarde omspande?
Uit die boom verbijzonderde zich een
zoete dauw; in zijn kroon huisden de
drie Nornen, de schikgodinnen, die
over 's mensen leven en sterven beslis
ten. Met die „zoete dauw" of „honing-
val" zouden de geschenken nog even
wijdig lopen, die men elkaar onder de
„kersboom" overhandigt.
Toen Jan ter Gouw zijn boek schreef
(1871) vroeg hij; „Hoe komt 't, dat dit
kersboompje bij ons sedert eeuwen al
niet meer vertoond is?" Dat zou hij
zich tegenwoordig stellig niet me®r
hoeven af te vragen!
Zwarte Piet.
1 Z (voor 2000), 2 ZWW (zuidwesten
wind), 3 Kaars. 4 schraag, 5 schutting,
6 opbrengst. 7 klapper, 8 klink, 9 lek,
10 een T-raam (heeft een bovenruit en
daaronder twee benedenruiten naast
elkaar).
„Herbergsuchen'
heLjeJ
i"v. Jóng<
gelui gaan met
een kastje rond. dat de beeltenis van
Maria en Sint-Jozef bevat. Pas vlak
vóór Kerstmis krijgt de H. Maagd een
Kindje Jesus, van was vervaardigd, in
haar armen. De huisvrouw, die het
kastje een ogenblik onder haar hoede
neemt, bidt daarbij: „Wees gegroet, o
Maagd zo rein. vo1 vreugde !eid ik u
mijn woning binnen". Ik wil U met
geheel mijn hart vereren; blijf bij mij
in het uur van sterven".
De H. Jozef evenwel gaat er, in
Stiermarken, alléén op uit. Een mis
dienaar draagt zijn beeltenis naar een
Koning Frederik II de Grote, die
van 1704 tot 1786 over Pruisen regeerde
als „verlicht despoot" moest, zonder
ling genoeg, niets van de Duitsers heb
ben. Hij hoedde zich er zelfs zoveel
mogelijk voor hun taal te gebruiken;
aan zijn hof leefde Voltaire enige tijd;
de vorst sprak vloeiend Frans. Te
Potsdam (klemtoon op; Pots), in het
paleis Sanssouci, staat de rode leu
ningstoel, waarin de (zonderlinge) „aite
Fritz" gestorven is. Evenals van Napo
leon, heeft de sage zich ook van hem
meester gemaakt en bij de „gewone"
Duitser is zijn gebogen, op een stok
steunende figuur, gelijk die werd ge
schetst door Menzel, nog steeds zeer
populair.
Op zekere dag zou „der alto Fritz"
de soldaten inspecteren. Nu was daar
juist 'n vreemde rekruut bijgekomen,
die haast geen woord Duits verstond.
Zjjn makkers hadden hem dit aan het
verstand weten te bfengen: ..De ko
ning stelt altijd drie vragen. Je moet
dan antwoorden boe oud je bent, hoe
larug je al onder de wapenen staat en
of je je voeding en je soldij wel op
tijd ontvangt".
Dat zou de nieuweling zich goed in
het hoofd prenten.
„Der alte Fritz'' kwatn, maar onge
lukkig week hij van zijn gebruikelijke
volgorde al. Hét gesprek verliep als
volgt:
„Hoelang sta je al onder de wa
penen"?
„Eenentwintig jaar", Sire".
..Hoe oud ben je dan"?
„Zes maanden Sire".
„Wie van onR tweeën mankeert het
in z'n bovenkamer, jij of ik"?
„Alle twee, Sire" luidde het vlotte
antwoord.
W
No. 7758.
L. C. WILLEMSENS, Utrecht.
Eerste plaatsing.
Mat in 2 zetten.
No. 7759.
L. ZAGORUJKA.
prijs, 88e toernooi BCF, 1957—1958.
Mat in 3 zetten.
V; 8 3
«f» A V B 8 6 5 4
Ook u zult vaak aan de bridgetafel
iemand hebben horen beweren dat een
zojuist verloren contract „niet te win
nen was". Vaak is die opmerking na
tuurlijk wel juist, doch niet altijd is zij
bestand tegen zorgvuldige analyse. Als
'regel heeft men na afloop van een spel
niet zó veel lust erover ,,na te kaarten";
men wil weer graag aan een volgende
gift beginnen, zodat het best gebeuren
kan, dat de fraaie verborgen mogelijk
heden on-ontdekt blijven.
Het volgende spel, voorgekomen in
robberbridge, werd ook als „niet te win
nen"* het bos ingestuurd. Doch eerst veel
later kwam iemand op de gedachte, dat
er tóch nog wel wat méér ingezeten had
dan de spelers aangenomen hadden.
A H V 2
A H 10 9 4
O B 6 3
H
6 5 4 3
5
H V 10 9 2
<(•9 3 2
10 7
O V B 7 6 2
O 8 7 5 4
10 7
West gever, OW kwetsbaar.
Biedverloop; West 1 klaveren, noord
doublet, oost 1 ruiten, zuid 1 harten.
we«t 3 klaveren, noord 4 harten, allen
passen.
Het biedverloop heeft niet onze onver
deelde sympathie, hoewel het door NZ
bereikte aanbod natuurlijk vlekkeloos is.
Tegen het contract van 4 harten door
zuid, kwam we6t. uit met Aas waarop
oost de O 10 biispeelde. West vervolgde
met Aas en in de 3e slag werd
Vrouw gespeeld, die noord introefde.
Zuid haalde twee malen troef en trok
toen de 3 hoogste étwaarop hij in eigen
hand twee *)k en één O kon opruimen.
Hierna was de koek op; de volgende ét
werd weiiswaar door zuid ingetroefd,
doch nu bleven er nog twee verliessla-
gen in <0 over.
Ziet u, hoe zuid het spel had kunnen
winnen? Zelfs met open kaarten is het
niet ro eenvoudig, doch een zeer goede
speler zou het ook met dichte kaarten
moeten kunnen winnen.
Uit bied- en spelverloop heeft zuid di
verse gegevens gekregen over het west-
spel
le. het is zeker dat west niet meer dan
■0" Aas sec had; hij zou waar oost die
kleur levensgroot, aansi.gnaleerde zeker
hebben doorgespeeld als hij kon;
2e. dat de westspeler twee troefjes
had
3e. en dat west Vermoedelijk een 7-
kaart in bezat Waar moest hij anders
zijn sprongbod vandaan halen op zo wei
nig hoge kaarten in het bijspel?
4e. dat west als kleinste 4 de 8 en
de 9 had; zuid rag immers deze kaarten
vallen onder Aa® en *b Heer.
Had zuid alles goed nagerekend, den
had hij in de derde ét slag, niet de
Vrouw, doch de 2 gespeeld! Zuid had
niet moeten introeven, doch een -C* moe
ten weggooien. West aan slag met #Boer
en wat nu? Alleen was nog moge
lijk, noord troeft en zuid ruimt zijn
voorlaatste O op. Daarna éjt Vrouw en
de laatste weg. Het is maar een weet
maar een moeilijke weet
MIMIR.
m
Oplossing van no. 96.
1008
zsz
216
i4o
245
57JW
7560
8748
36
230¥
3b
65
36
De oplossing moet geschieden door in
vulling van een der cijfer® 0 t/m 9. zo
danig. dat het produkt van de cijfers in
een ononderbroken rij in horizontale
richting gelijk is aan het getal dat links
staat en in verticale richting aan het ge
tal dat boven staat.
Staat er eve-.wel een plusteken
voor het aangegeven getal dan is dit niet
het produkt maar de som van de in te
vullen cijfers.
Staan er twee getallen in één hokje,
dan heeft het bovenste betrekking op de
horizontale rij en het onderste op de ver
ticale rij.
Oplossingen kunnen worden Ingezonden
tot donderdagmiddag.
Er worden vier prijzen van 2,50 toe
gekend. Over de puzzelrubriek kan niet
gecorrespondeerd "worden.
De prijzen gaan nu naar:
v' Genn-ep-Segens, Dorpstraat
/o, Moordrecht; G. J. J. Steverink, Hugo
Molenaansstraat 17a. Rotterdam-6; J. M.
A. CoremanSi Philips de Goedestraat 31.
Den Bosch: Dr. M. Reinerus, Bossohewea
399, Tilburg.
Postwisseltje wordt gezonden.
