HOOGFEEST
begint
op de vismarkt
mm
Systeem van loon
naar prestatie of
stukloon
onmogelijk
W
Lichte en donkere tinten op
hét feest van het jaar
Positie van de kat in de Britse samenleving
Zeebanket
KERSTINLAGE 24 DECEMBER 1958
PAGINA 4
Geen vervoer
Stille stad
Staatskatten
Katten en literatuur
t. r
Kerstmis zonder „Cottio
is in Rome ondenkbaar
(Van onze correspondent)
ROME, 8 december 1958.
IN Rome begint liet Kerstfeest op een plaats en op een uur, die
niemand ooit zou kunnen Venvachten: nl. om precies middernacht
tussen 23 en 24 december en nota bene op de „Mercati Generalihet
enorme veilings-complex buiten de Porta San Paolo, vanwaar de
ontelbare markten van de Eeuwige Stad worden bevoorraad. De reden
is gauw verklaard en het gebruik is (natuurlijk) eeuwen oud: op 24
december mag men geen vlees eten en dus eet men vis. Ija, maar er
is vis. En die vooravond van het hoogfeest van Kerstmis is zelf al een
soort feestdag. Vandaar dus dat de Romeinen (plus de duizenden
toeristen) laat in de avond van 23 december in drommen oprukken
naar de Mercati Generali. En wat ze daar te' zien krijgen, is beslist
uniek in de wereld.
ITALIë wordt omspoeld door
diverse zeeën de Liguri-
sche, de Thyreense, de Joni-
sche en de Adriatische. Dat weet
iedereen. En in die nacht van 23
op 24 december vindt men daar
binnen dat uitgestrekte veilings
complex letterlijk alle levende en
dode dieren, die in die zeeën voor
komen. Er is geen beginnen aan
hiervan een opsomming te ge
ven: van vette zee-schildpadden
tot enorme inkt-vissen en van
langzaam kruipende kreeften tot
manshoge bergen mosselen, oes
ters en andersoortige schelpdie
ren. Vissen van zakformaat tot
twee-drie-meter-lange tonijnen
met schrikwekkende muilen en
hynotiserende ogen. Dolfijnen
alsof het niets is en zee-paardjes
bij de vleet. Kortom: alles wat
O.L.-Heer besloot om in die Ita
liaanse zeeën te doen leven. En
daar het algemeen bekend is, dat
O.L.-Heer bijzonder goed ge
luimd was, toen Hij de Italiaan
se kusten, meren en zeeën schiep,
kan men wel nagaan, wat voor
schouwspel de bezoekers wacht
in die nacht, waarin officieel het
Romeinse Kerstfeest begint.
DE VISHANDELAREN hebben
er een halve dag hard aam gewerkt,
terwijl treinen en lange rijen van
vrachtauto's de voorraden aanvoer
den. De groenten, het fruit, de kaas
handel en de volledige slagerij, het
is allemaal voor deze éne nacht
naar een verre achtergrond ver
drongen: de reusachtige schijnwer
pers belichten nu alleen maar die
fantastische, onafzienbare, in dui
zend kleuren tentoongespreide ver
zameling zee-dieren. En als het
middernacht is, dan komt de burge
meester van Rome volgens oud
gebruik vergezeld van enkele
wethouders (en liefst nog een mi
nister of wat staatssecretarissen,
om de „zaak" nog plechtiger te
doen zijn); en hij knipt het rood-ge-
le lint door en opent aldus het fes
tijn. En dit alles heet: de „cottio"
en er leeft geen mens meer, die kan
zeggen waar dat rare woord van
daan komt..
Maar een Kerstmis zonder „cot
tio" is zo ongeveer als bij ons een
Sinterklaasavond zonder specu
laas. En het is dan ook de gewoon
te, dat men thuis op tafel op die 24-
ste december een verzameling ge
kookte, gefriete, gebakken of ge
braden „zee-banket" krijgt voor
gezet, waarvan men niet weet hoe
men het moet eten of waarmee
men zal beginnen. Het geheel aan
gevuld met lekkernijen als olijven
en kleine artisjokken-uit-de-olie,
terwijl de knoflook-walmen tot bo
ven de palazzi hangen en de goede,
onvervalste witte wijn van de „cas-
telli romani" in liters en liters
vloeit.
Zo doet men dat hier.
HET IS VOLKOMEN onnodig te
melden, dat op 24 december nie
mand hier werkt (behalve dan die
visboeren). De ene helft van de be
volking staat voor het fornuis en de
andere helft bereidt zich voor om
een fantastische vis-maaltijd te
gaan genieten. En de kinderen, van
klein tot groot, zijn de hele dag be
zig om de traditionele kerst-voor
stelling „op te bouwen".
En als het avond wordt, gebeurt
het meest dwaze, dat zich laat den
ken: dan gaan (van half negen af)
alle trams en bussen en taxi's..
naar huis. Dit is een geniale „trou
vaille" van de (communistische)
vakbond, die een paar jaar geleden
plotsklaps tot de conclusie kwam,
dat de „kameraden-tram-bus-chauf
feurs" óók recht hebben op hun ei
gen Kerstnacht. En zo is het on
mogelijk om een openbaar ver
voermiddel te vinden in die éne en
énige nacht van het jaar, waarin
letterlijk alle twee miljoen Romei
nen op de been en op straat zijn.
Vanwege de Nachtmis.
De parochie-kerken zijn de enige,
die er wél bij varen. Want het is
voor de overgrote meerderheid van
de bevolking niet langer mogelijk
om zich naar de twee traditionele
Nachtmis-basilieken te begeven:
de Santa Maria Maggiore, waar
de H. Kribbe staat uitgestald of
de Aracoeli, waar bij het aanhef
fen van de Gloria de Bambino in
plechtige processie uit zijn zware
kluis wordt gehaald en naar de
Kerst-kapel wordt gebracht, waar
hij gedurende weken (tot Drie-Ko
ningen) zal liggen stralen in zijn on
schatbare juwelen. Er lopen hier
zelfs twee Carabinieri in gala-uni
form in de processie mee, alsof het
het échte Konings-kind betrof..
Maar goed dus: iedereen te voet.
Van 's avonds half negen tot de vol
gende avond middernacht. Het is
belachelijk, maar waar. Het is om
wille van de „tram-en-bus-kame
raden", die de burgerij gedurende
het jaar .het minstens vijftien 24-
uur-stakingen verblijden. En het
is bovendien zeer ten nadele van de
rest van het proletariaat, dat nu
moet lopen of.. thuisblijft.
EEN ANDER ZWART „puntje"
raakt voornamelijk de huisvrouw en
haar kasboek. Want ook al dank
zij de communisten en sinds een
paar jaar staan we hier in deze
dagen voor het spookbeeld van de
„dertiende maand". Wat dat bete
kent? Wel: alle huispersoneel
heeft op grond van een berucht
wetje, dat „bij verrassing" in de
Kersttijd!) werd aangenomen, ter
wijl de meeste niét-linkse parle-
ments-leden al naar hun woon
plaats waren vertrokken, recht op
een dertiende maand salaris. En
dat is niet mis
Men kan nu wel zeggen, dat het
zaak is om hiervoor al een tijd tevo
ren „iets" opzij te leggen, maar in
een land, waar alles op afbetaling
gaat en waar niemand zich zorgen
maakt over de dag van morgen,
gaat dit niet op. En dus zit elke
huisvrouw vandaag in de vredige
Kerststemming opeens voor 't pro
bleem: „waar haal ik in vredes
naam het geld van die dertiende
maand vandaan?" Men schenkt
elkaar hier met Kerstmis de meest
dure cadeaus. Omwille van de „re
latie" of uit pure liefde; er zijn ve
le nuances mogelijk. Bovendien is
het een vaststaand gebruik en
een nimmer bestreden recht) om
op eerste Kerstdag enorm-veel en
enorm-duur te eten. Dat kost dus
handen met geld maar met
Kerstmi^ moet men daar niet over
tobben.
En nu dus iedereen volkomen
platzak is en de meerderheid al het
gehele januari-salaris heeft gespen
deerd, doemt dat spookbeeld op van
die „tredicesima", die driemaal-
verwenste „dertiende maand".
Overigens was dit toen het zes
jaar geleden werd goedgekeurd
door het parlement niet bepaald
een nieuwigheid. Want alle staats
ambtenaren, gemeente-personeel
en bank-lieden hadden allang die
„dertiende maand". Maar die ver
dienden dan ook een schandelijk
schijntje! (En ze zijn nu al toe asn
hun „vijftiende maand" en wij
willen in het vaderland geen onrust
kweken met deze bijzonderheden!).
Maar dat huis-personeel van de
simpele dienstbode tot en met de
butler-huisknecht en de gehuwde
chauffeur verdient niet bepaald
een „schijntje". Een dienstbode in
Rome (en er zijn er in overvloed!)
verdient een salaris van de 20 tot
de 25 duizend per maand (dat is dus
120 tot 150 gulden). Een chauffeur
(gehuwd) is met minder dan 50-60
duizend lire niet tevreden (dat is
dus van 300 tot 360 gulden).
En nu moet men zich de kerst
stemming van de huisvrouw maar
eens indenken, die zich tegenover
de wettelijke plicht ziet gesteld om
„nog vóór de eerste januari" die
beruchte „dertiende maand" uit te
betalen..
En dus? Wel dus ook het Kerst
feest heeft zijn lichte en zjjn donke
re tinten. In Rome en overal el
ders. En wat we hierboven schre
ven over het huis-personeel, klinkt
in Nederlandse oren als een „pure
luxe". Jawel, luxeLuxe met
de dertiende maand. Géén luxe
dus. Oftewel een „luxe", (die in het
leven-hiér onmisbaar is, gezien de
levenwijze, d% gebruiken, de dag
indeling en de mentaliteit), die ge
meengoed is. En gemeengoed is
geen luxe. Of wel Soms? Maar die
dertiende maand is wél gemeen
goed. En hoe!
Kerstmis in rome? Men
moet niet aan het verre vader
land denken. Hier schijnt de
zon. Hier gaat men 's morgens (uit
geslapen van de Nachtmis) ergens
in een park zitten. Geen trams,
geen bussen; de stad is stil de
énige dag in het jaar, dat de stad
werkelijk stil is. En de steen-eiken
en de palmen staan roerloos in de
warme zon. En de kinderen spelen
rond een fontein. En de ouderen zit
ten op de ontelbare banken onder
die altijd-groene steen-eiken en pal-
men.
En wat die ouderen denken? Wel:
niet veel. Misschien denken ze nu
aan een dichtgevroren Hollandse
rivier, aan een stille grauwe lucht,
aan sleeën en schaatsen; een roken
de schoorsteen en het verre silhouet
van een verre kerktoren. Alles is
vér nu
Kerstmis in Rome is voor een
Nederlander maar een povere zaak.
Kerstmis is Kerstmis, dat is waar.
Maar die stralende zon en die eeu
wig-groene palmen en steen-eiken
die ruisende fonteinen
Tja, misschien zit het wel daar
In; dat die fonteinen en die steen
eiken en die palmen zich niets van
het Kerstfeest aantrekken. Terwijl
in het verre vaderland de cerste-
beste geite-wei in het teken staat
van het oude, gewijde feest; en de
rivieren stromen trager en de lucht
is grauwer en die ene kerktoren in
de verte lijkt neergezet omwille van
de feestdagen.
In Rome niet. In Rome straalt
de zon. Stralen de koepels. Stra
len de bergen-in-de-verte. In Ro
me is Kerstmis iets geheel opzich
zelfstaands. Dure cadeaus, over
vloedige maaltijden, dertiende
maand, nieuwe kleren Familiefeest
Maar te voet naar de kerk. Dood
stille nacht
Stille nacht!
PETER
van Binnenlandse Zaken
1
TItlDDLES, de Britse kampioen van 1957
Terwijl de hoge kleurige kerstversieringen in Londens deftige winkel
straten, zoals Oxford Street en Regent Street wachten op een zonne
straaltje door het mistdek, zijn deze week alle kattenvrienden en experts
samengestroomd in de grote tentoonstellingszaal Olympia voor de keuze
van de „Kat van het Jaar".
Op de reclameschuttingen van heel Engeland lokken Dick Whittington s
Kat en de Gelaarsde Kat de kinderen en ook vele ouderen naar 't altijd
nieuwe sprookje van de kat die rijkdom bracht.
Wie nooit een serieuze kattenten
toonstelling in Engeland heeft mee
gemaakt, kan zich geen idee vormen
van de rijke variatie van het katten-
ras: meer dan 250 verschillende ras
sen" staan in het program genoteerd.
De indeling varieert van deftige
stamboomklassen met indrukwekken
de namen als Maricourt en Endymion
tot eenvoudige labels als: zwaarste
kat, ongewoon-uitziende kat, kat met
opvallende ogen. Ook dit jaar is de
spanning weer groot, welke kat de
ere-rosette zal dragen als kampioen-
kat 1958.
De Frans-Italiaanse gelaarsde to-
neelkat van Perrault en zijn Engelse
tegenhanger uit het verhaal van Dick
Whittington, de arme jongen, die bur
gemeester van Londen werd, hebben
de kat tot een geluksmascotte ge
maakt Maar zoals Sherlock Holmes
altijd 'tegen zijn vriend Watson zei:
„De werkelijkheid is beter dan de
fantasie". Wij behoeven niet naar de
katten van het toneel te kijken; de
kat in het werkelijke leven in Enge
land is zeker zo amusant. Inderdaad
neemt de kat bij het Engelse volk
een zeer bijzondere plaats in_ en er
zou een boek te schrijven zijn met
de titel „Katten, die ik ontmoet heb".
De belangrijkste categorie wordt
uiteraard gevormd door de katten in
openbare dienst, voorkomend op het
budget van de minister van Finan
ciën. Bovenaan op de lijst staat on
getwijfeld Rufus V, of is het Rufus "VI
al, de trouwe bewaker van 10 Dow
ning Street, die 's avonds na 10 uur
zijn werkterrein verplaatst naar het
belendende ministerie van Financiën.
Al meermalen is de begrotingspost
voor deze uitermate verantwoordelij
ke staatsdienaar verhoogd sinds de
kanselier van Exchequer Snowden
een sixpence toevoegde aan de we
kelijkse uitkering voor Rufus. Dagen
lang had Rufus hem hiervoor langs
zijn been gestreken.
Onmiddellijk onder Rufus volgt Pe
ter van het ministerie van Binnen
landse Zaken voor wiens kattenvoer
een wekelijkse toelage van 2 sh. 6 d.
op de begroting is uitgetrokken.
Een paar jaar geleden werden door
Captain Orr in het Lagerhuis ernsti
ge vragen gesteld aan de minister van
Posterijen over de financiële positie
van dc katten in diens departement.
Dc geachte afgevaardigde beklaagde
zich vooral over de verschillen van
de toelagen tussen Noord-Icrland en
Londen. De minister antwoordde
hierop (letterlijk citaat uit de Hande
lingen van het Lagerhuis): „Er is
tot mijn spijt een zekere mate van
industriële chaos in de kattenwe-
reld bij de posterijen. De toelagen
variëren op verschillende plaatsen,
mogelijk in overeenstemming met de
efficiency van de dieren en ook wei
als gevolg van andere factoren. Het
is onmogelijk gebleken een systeem
op te zetten voor loon naar presta
tie of stukwerk. Van hun kant zijn
deze staatsdienaren dikwijls geheel
onbetrouwbaar, grillig in hun plichts
vervulling en bovendien geneigd tot
langdurige afwezigheid. Dc geachte
afgevaardigde is verkeerd ingelicht,
wanneer hjj meent dat er verschil
bestaat in toelage voor de katten van
Noord-Icrland en van de andere de Jon
van het Verenigd Koninkrijk. Er zijn
nameljjk geen katten in de postkan
toren van Noord-Ierland, behalve op
het hoofdpostkantoor, waar zij de ge
wone speciale toelage krijgen... De
afgevaardigde was ech
ter niet tevreden met het
antwoord van de minis
ter evenmin als enige
andere leden van het La
gerhuis, die zich in het.
debat mengden. Captain
Orr behield zich het
recht voor de katten-
kwestie later wederom
ter tafel te brengen.
Naast deze rijkskattpn
in vaste dienst heb ik
verschillende vooraan
staande katten ontmoet
in dienst bij hoogge
plaatste kerkelijke en
burgerlijke autoriteiten.
Bij geen enkele lunch
met een bekende profes
sor van Oxford ontbrak
Triddles, die altijd pre
cies om 13.10 de eetka
mer binnenstapte onmid
dellijk achter de butler
met de vleesschaal. Tra
ditiegetrouw sneed de
professor zelf de eerste
portie vlees af voor Trid
dles. Dit ritueel ontbrak
nooit.
Een interessante figuur is ook
George, de koele hautaine kater van
een Engelse bisschop, die altijd kri
tisch en nauwlettend toekijkt bij de
maaltijd. Je waagt het niet een ver
keerde vork te gebruiken voor de hors
d'oeuvre; een bestraffende blik van
George zou je onmiddellijk tot bezin
ning brengen. George doet mij altijd
denken aan de eerste tekening van
Nicolas Bentley in T.S. Eliot's „Old
Possum's Book of Practical Cats".
Minder angstaanjagend zijn de
twee katten van een andere bisschop,
Bianca en Benedictus. Deze twee oos
terlingen (Bianca is een Siamese en
Benedictus een Birmaan) zijn buiten
gewoon vriendelijk, ofschoon opval
lend nieuwsgierig. Als zij de kans
krijgt, dringt Bianca altijd 's mor
gens mijn logeerkamer binnen om me
te zien scheren, wat blijkbaar een bij
zondere attractie voor haar heeft.
Een anonieme, maar bekende fi
guur in de kattenwereld was in de
vooroorlogse jaren de kat, die ik ja
renlang iedere dag op het spitsuur
GEORGE
zag zitten in Oxford Street. Onver
stoord liet hij de duizenden forensen,
die naar de ondergrondse stroomden,
langs zich en om zich heen lopen.
Door niemand kon zijn serene kalm
te verstoord worden.
Werkende katten
Alleen in Engeland is 't bestaan mo
gelijk van een vereniging ter bescher
ming van de werkende kat. Deze ver
eniging, die enige jaren geleden is op
gericht, heeft zich de belangen aan
getrokken van de talrijke pakhuiskat-
ten, die trouwe zwoegers van dag en
nacht. Het getal van deze verwaar
loosde kattengroep is zeer groot en
de vereniging heeft gemeend 'n hand
vest te moeten opstellen voor de be
scherming van deze misdeelde cate
gorie. Meer vrije tijd, beter eten en
vooral afwisseling van dieet.
Een grote plaats wordt aan de kat
Ingeruimd in de Engelse literatuur.
Deze week alleen al lagen er drie
boeken over katten in
het mandje van de
redactie voor de Britse
boekenrubriek.
De grote dichter T. S.
Eliot heeft de kat be
roemd gemaakt in al zijn
schakeringen toen hij
zijn tintelend amusante
bundel schreef „Old Pos
sum's Book of Practical
Cats". Hier paraderen
mysterieuze katten, ver
wende katten, schurken
van katten en frivole
katten.
Hij eindigt zijn bundel
met de wijze les voor
iedere kattenliefhebber:
Before a Cat will
condescend
To treat you as a
trusted friend,
Some little token of
esteem
Is needed, like a dish
of cream!
And you might now
and then supply
Some caviare, or
Strassburg Pi®»
Some poted grouse, or
Salmon past®
He's sure to have his
personal taste-
A Cat's entitled to
expect
These evidences of
respect'
bla
•hi,
