Nieuws uit stad en omtrek
Bij stijgende vraag blijft
arbeidsreserve stabiel
DE WONDEREN VAN LOURDES
„AFRIKA ONTWAAKT"
VUL uw garderobe
TIMCO
Schiedams historie in
hei kort verteld
HOUTMAN
Wit-Gele Kruis
BIOSCOOP-PROGRAMMA'S
Geheugen-hulp
E.V.A.G. n.v.
OFFICIAL FORD DEALER
4 gratis KOOPDAGEN
öuer ale
Voor onze lezers en
verdere belangstellenden
Huisvrouwelijke overpeinzingen
De gilden in onze stad
moderne kleine plano's
HUIS voor SCOOTERS
VREDEBREGT
Op Rotlerdams-Schiedamse arbeidsmarkt
Merkwaardige moeheid
in metaalnijverheid
Reünie Expoge en voor
malig verzet Nederland
Aangehouden
Mist
Damimchter
Zondag 15 februari 's avonds 8 uur
VOOR DE KINDEREN
Een interview(tje) met
Mies Bouwman
GRATIS AAN!
4 DAGEN
GEHEEL GRATIS
TE KOPEN
Erepenning S. G. voor
A. M. Sunderman
Vakantieweek 1959
Lager voetbal maakt
morgen weer weinig
kans
A
J
Passage-theater
Burgerlijke Stand
Monopole theater
2 cv
GARAGE WALDO
J
Geslipt
Kinderen in de school
leeftijd
Diefstallen
NSC
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1959
PAGINA 2
li
Bouwbedrijvigheid
Metaalbewerkers
Grote vaart
Plaats voor jeugdigen
In Schiedam
wordt in gebouw Arcade, Lange Haven voor volwassenen een
filmavond gegeven met o.a. de grootse documentaire film, ver
vaardigd in opdracht van de bisschop van Lourdes,
Dit is een kunstwerk van de Franse cineast GEORGES ROUQUIER
Geen sentimentaliteit, doch een film ver
rassend door waarheid en grote soberheid
Deze wonderlijk geslaagde Lourdesfilm
moet u zien, nu u daartoe in de gelegenheid
wordt gesteld door de samenwerking van
de K.A.V., de K.A.V.-Zuid, het R.-k. Vrou
wengilde en de Nieuwe Schiedamsche
Courant.
Als tweede: de prachtige kleuren-geluidsfilm
zijn er twee SPECIALE MIDDAGVOORSTELLINGEN óók op
zondag 15 februari, 's middags om HALF TWEE en om TIEN
OVER DRIE.
Een fragmentarische vertoning van „D E
WONDEREN VAN LOURDES"
en AFRIKA O N T W A A K T". Verder
nog als extra een bijzondere tekenfilm.
Entreeprijs SLECHTS 25 CTS. Kaarten vooraf verkrijgbaar aan de
bovengenoemde adressen.
9 februari t.m. 9 maart 1959
HERENMODE-MAGAZIJN
nieuwe scTiledamscTie courant
MeIdt U aan als lid
15 uur per dag
„Tien Geboden"
„Het veld van eer
oor kolen
De Schiedamse gilden
CITROlN
Weinig gegevens
Het dragersgilde
IN ROTTERDAM
Het programma
Sedert eind december van bet
afgelopen jaar is in het gewest
Rotterdam-Schiedam de vraag naar
arbeidskrachten toegenomen van
1460 tot 1784, althans wat mannen
betreft. Bij vrouwen waren de ge.
tallen 2340 tegen 2604 nu. De ge
registreerde arbeidsreserve voor
mannen was eind januari 5368 tegen
5264 eind december en voor vrou
wen 326 nu tegen 302 eind decem
ber.
Met deze getallen staat Rotterdam met
een werkloosheidspercentage van 2,3 van
de beroepsbevolking het laagst genoteerd
van Nederland. Alleen de provincie Lim
burg met 2,6 procent benadert het Rot
terdamse cijfer. Voor Zuid-Holland is het
3 procent, voor den Haag 3.6 procent en
landelijk ligt het op 4,9 procent. Bil Dren
te (17.7 procent) en Groningen (16.8 pro
cent). waar veel seizoenswerkloosheid
wordt genoteerd, steekt Rotterdam wel
zeer gunstig af.
De bouwnijverheid toont maar een ge
ringe vraag, n.l. 54 krachten, tegen een
reserve van 585 krachten. In een maand
nam de reserve met bijna honderd man
toe maar een daling van de werkloosheid
ligt in het verschiet.
Bijzonder frappant liggen de cijfers in
de metaalnijverheid, waar nog voor 457
man plaats is, een getal, dat slechts wei
nig verschilt met dat van een maand er
voor. Maar toch nam de reserve met on
geveer honderd man af en het ligt voor
de hand, dat hierin degenen een rol spe
len, dde zo pas naar een werf in Oost-
D uitetend vertrokken.
Men vraagt zich af, in hoeverre een tij
delijk geldelijk gewin in staat is, een
maandenlange verbreking van de gezins
band te „vergoeden" en in hoeverre zulk
een gewin een grotere attractie is dan een
vaste baan bij een degelijke onderneming.
Deze dubbele vraag dringt zich te meer
op, wanneer blijkt, dat van tientallen ge-
voor Schiedam, Vlaardlngen en het
Westland.
Boslaan 8-12, Tel. 4684 (K 1898), Tel. 64288
schoolde lassers slechts enkelingen
wensen te slage voor het proeflassen bij
bedrijven, die zich aan de vastgestelde
lonen wensen te houden.
Xn de koopvaardij steeg het werkloos
heidscijfer in één maand van 573 tot 603
tegen een vraag naar 9 krachten. De stij
ging van 't werkloosheidscijfer wordt ver
klaard door het feit. dat op Engelse
en Scandinavische schepen de Neder
landse bemanningsleden plaats moeten
maken voor eigen landslieden.
De vraag naar jeugdige krachten nam
in een maand tqds bijzonder sterk toe, n.l.
van 381 tot 688, tegen een slechts gering
aanbod dat steeg van 119 tot 137. Er
schijnt steeds grote behoefte te bestaan
aan jeugdig vrouwelijk personeel In de
kledingindustrie en aan winkelpersoneel.
Ook 't huishondeiiik personeel ondervindt
nog steeds grote belangstelling.
Analyseert men de werkloosheid bij de
mannen, dan komt men einde januari
tot een aantal van 905 tengevolge van
seizroenwerklooeheid De wrijvings-werk
loosheid geeft een getal van 2658 man,
er zijn 2065 minder valide werklozen en de
overige werkloosheid wordit op 100 krach
ten geschat. Al met al staat dan de gere
gistreerde arbeidsreserve od 5773 man, zo
als gezegd 2,3 procent van de mannelijke
beroepsbevolking van Rotterdam.
Voor Schiedam staat einde januari een
vraag naar 175 mannelijke krachten te
genover een aanbod van 495. Bij de vrou
welijke krachten staat daar een aanbod
van 50 krachten tegenover een vraag naar
181 krachten.
In „Musis Sacrum" hielden, thans voor.
de 13e maal, de plaatselijke afdelingen van
de „Ned. Vereniging van Ex-politieke Ge
vangenen" en de Nationale Federatieve
Raad „Voormalig Verzet Nederland" hun
jaarlijkse reünie. Samen met de talrijke
leden van de beide organisaties verwel
komde waarnemend voorzitter, K. A.
Brand, talrijke vertegenwoordigers van
afdelingen uit omliggende plaatsen.
„Geestelijke weerbaarheid van de jeugdg"
was het onderwerp van de korte toespraak
welke hierna werd gehouden door het
hoofdbestuurslid van het VVN, luitenant
kolonel J. J. F. Borghouts. Een onlangs
door het weekblad „Vrij Nederland" ge
houden enquête heeft, aldus spreker,
aangetoond, dat de Nederlandse jeugd
wel degelijk idealen heeft, doch er niet
meer in gelooft deze ooit verwezenlijkt
te zien. Bij een eventueel conflict tussen
oost en west zou deze jeugd een passieve
houding aannemen, ondanks de verplich
ting zich te verzetten. Er moet naar ge
streefd worden, zo concludeerde spreker,
deze jeugd te doen geloven en hiervoor
moeten werkgroepen gevormd worden, die
tot taak krijgen de geestelijke weerbaar
heid onder de jongeren te stimuleren en
te vergroten.
Door het „Schiedams Onderwijzers To
neel" werd hierna de thriller „Ik huurde
deze kamer" opgevoerd, geschreven door
Wim Bischot. Met hetzelfde stuk dong de
S.O.T.-groep vorige week mee In de
S.G.-toneelwedstrijd. Evenals op deze
avond oogstten de onderwijzers met hun
spel ook nu weer veel succes.
„TIMCO"
De 20-jarige M. J. M. F. uit Schiedam en
de 15-jarige Rotterdammer H. C. S. zijn
in het hoofdbureau van politie opgesloten,
nadat zij in Rotterdam waren aangehou
den wegens het rijden op een bromfiets
zonder achterlicht. Het bleek daarna, dat
de jongste van het tweetal de bromfiets
op de Lange Haven had gestolen.
OP ZO'N MISTIGE DAG als vandaag
en gisteren, gaat een mens als van
zelf over dit fenomeen peinzen. Ten eer
ste al, omdat we hier in de stad een
idee hebben kunnen krijgen van de be
roemde Londense mist.
Al peinzend herinnert men zich, dat
er geen ernstige ongelukken zijn gebeurd,
mede dank zij de spontane hulpverlening
vooral van de jeugd. Die heeft tussen
twee haakjes toen laten blijken, dat ze
wel ergens warm voor loopt (zelfs in de
kille mist, als het haar maar interes
seert).
Enfin, geen ernstige ongelukken, maar
er werd toch nogal wat schade opgelopen.
Nu valt de omvang van die schade moei
lijk te schatten. Vermoedelijk is ze in
dividueel nauwelijks de moeite waard. Ze
ker tegenover..
Tegenover wat in een stad als Glas
gow gebeurt. Niet alleen Londen heeft
onder de mist te lijden, maar natuurlijk
ook de andere Engelse steden. Londen
maakt misschien een beetje meer mis
baar.
Maar neem bijv. een stad als dat Glas
gow, hoofdstad van Schotland, met even
als Schiedam een belangrijke scheeps
bouw en aanverwante industrie, plus wat
gedistilleerd.
Daar heeft men tot dusver gedurende
deze winter 42 mistdagen geteld. De men
sen in Glasgow kunnen zich ermee troos
ten, dat zoiets in 50 jaar niet voorgeko
men is. Zo was het bij ons in de beruch
te mistdag en -avond óók..
Als echte Schotten hebben ze daar uit
gerekend, wat de kilte, door die mist
veroorzaakt, elk gezin extra aan verwar
ming heeft gekost, aan bewassing (van
wege het door de mist laag hangende
roet) aan de dokter etc. etc. Hierbij ge
teld de verliezen, door handel industrie
en transportwezen geleden, kwam men
op een totaalbedrag van niet minder dan
20 miljoen pond sterling.
Extra uitgaven hadden ook de zieken
huizen. Er moest voor de behandeling van
patiCnten met longontsteking etc. veel
meer zuurstof worden aangeschaft (Pers
pectief voor Hoek..)
Twintig milnoen pond.. De Schotten
hebben, toen zij dit lazen, vermoedelijk
niet ee-ns, ondanks de schrik, een Scotch
Whisky durven nemen. Maar wij ne
men een Schiedammer, omdat we er zo
goed afgekomen zijn.
Vervaardigd door de Nederlandse ontdekkingsreiziger Dr. REGOUT.
Kaarten zijn verkrijgbaar a f 0.75 bij: De Koning, Hoogstraat 40;
v. d. Toorn, Stadhouderslaan 54; Van Oosten, Nieuwe Maasstraat 85a;
Daalmeyer, Nieuwe Maasstraat 76; Steehoven, v. Leeuwenhoekstraat 1;
Van Dongen, Hoflaanstraat 14; Heheman, West-Frankelandsestraat 43;
Wuisman, mgr. Nolenslaan 115; Nieuwe Schiedamsche Courant, Dam 18
en voorzover de voorraad strekt 's avonds aan de zaal.
EIGENLIJK HAD IK ME een inter-
vieuw met Mies Bouwman een beetje an
ders voorgesteld O. niet dat ze tégen
viel, verre van dat zelfs, maar de entou
rage werkte niet erg mee. Ik zag haar
nl. dinsdagmiddag achter het toneel van
gebouw Arcade, toen zq bqna schuilging
achter zes taartendozen! „Ik kom zo
zeg, even die tarten uitdelen, heb je geen
zegeltje onder je gebakje gevonden", vroeg
ze nog even in alie haast. Om er dan
aan toe te voegen: „Jammer hé, de
taart is toch wel leuk". Ik keek óók
even in die bovenste doos, nu, die ban
ketbakker had er zqn best op gedaan.
Daarvan konden de prqswinnaressen extra
genieten en intussen een aardig patroon
tje in gedachten houden. Want wat was
er veel keus op die show dinsdagmiddag.
Veel tijd liet Mies Bouwman me niet,
om daarover te peinzen, want als een
wervelwind was ze weer terug. En als
u haar zaterdagavond in actie gezien
heeft op het t.v.-scherm, dan begrijpt u
natuurlijk wel, dat we het even over die
dure mattenklopper en daar ons eigen
pretje over hadden! De quizmiss vindt
het werk voor de t v. leuk, maar op mijn
vraag, of dit haar eerste show is, trekt
ze over zoveel onkunde haar wenkbrau
wen omhoog. „Nee, niet de eerste en
zeker niet de laatste. Gezellig publiek in
Schiedam..". Ik kijk alleen maar even,
maar dan schiet ze toch in de lach. „Nee,
echt, ik méén het nog ook. En dan de
zaal zo lekker vol. Leent zich uitstekend
voor een modeshow." Achter ons gaan
de beeldjes van jurken, zorgvuldig in
vloeipapier verpakt, een auto in. „Wat
een modelletjes hè, verzucht Mies en ik
zucht ook maar mee. Het zou beslist nog
moeilijk geweest zijn. om zo direct een
keus te maken, maar de leukste modellen
zijn genoteerd.
„Streepjes en bloemetjes", herhaal ik
haar woorden. Mies Bouwman knikt, on
gelooflijk leuk materiaal. We bespreken
even een paar bijzondere modellen. „We
hebben het toch maar makkelijk tegen
woordig bij vroeger vergeleken, mijmert
de quizmiss, hup jurkje wassen, zo droog
en bijna niets aan te strijken". Achter ons
gaat de bruidsjapon, de roze sluier steekt
grappig bij al dat wit af- „Onverslijtbaar
dat katoentje", veronderstel ik, maar
Mies Bouwman heeft alleen maar oog
voor die beeldige boeketjes. „Ik zou ze
er nooit afhalen", zegt ze beslist. Waar
mede ik het met haar eens ben. maar
bruidsjurken worden immers zelden ge
blunderd.
Ik begrijp, dat de lady-speaker aan tijd
gebonden is, er wachtte nog een show
in Palace in Rotterdam. Tóch vuur ik
nog even een brandende vraag op haaf
af: „Hoe versier je het zo,o m zo dik'
wijls weg te gaan. Moppert je man da®
niet en je hebt toch een zoontje?" „N0"
en of", lacht de quizmiss onbekommerd
en hij is al 2 jaar. Maar ik heb e®®
leuk meisje en ik ben heus niet élk®
dag weg..". Met een hartelijke handdruk
nemen we afscheid. Gebouw Arcade
inmiddels al helemaal verlaten. Ja. 1
had met een interview met Mies BoU1
man anders voorgesteld, maar dit. oc»1
dit was zo echt in haar stijl, ongedwonge®;
en alsof we elkaar al jaren kenden, b®
is het wel het leukste interviewtje gewee»
dat ik tot nu toe in mijn krantelev®
gehad heb en dat is toch ook wel W®,
waard. Alleen hen ik nog vergeten
vragen, of ze in haar volgende quiz we®'
een mattenklopper van f 300,- heeft, ma®
dat zou té flauw geweest zijn..
In het tijdvak van
stellen wij U in de gelegenheid
Mocht U tot de gelukkigen behóren, da®
krijgt U tegen inlevering van Uw cass®'
bon het gehele door U bestede bedr»
in contanten terug.
BROERSVEST 56
Dit geldt ook voor onze afd. Confer**'
üe heer v. d. Brande, die veertig jaar bij Wilton-Fijenoord werkzaam was
(rechtsontving gisteren bij zijn huldiging een geschenk uit handen van
ir. B. Wilton, een der directeuren.
middeleeuws Schiedam voor het algemeen
welzqn van de ingezetenen strekte zich
niet enkel uit tot het bevorderen van het
godsdienstig leven, maar het stadsbestuur
regelde ook de diverse middelen van be
staan. De hoofdtrafiek van dat bestaan
was de haringvisserij, terwijl daarnaast
enige koopvaardijers de handel met an
dere landen levendig hielden. Onze mid
deleeuwse ingezetenen hebben veel aan de
navigatie gedaan. Andere beroepen als
bakkers, metselaars, timmerlieden enz.
ondervonden de bescherming van het
stadsbestuur. Voor al deze beroepen wer
den gilden opgericht, welke gilden door
allerlei bepalinge-». vervat in een gilde-
brief, waren gebonden het ambacht hoog
te houden.
In zo'n gilde was elk lid arbeider, zo
wel de meester als de gezel. Zieke mees
ters of weduwen van meesters mochten het
bedrijf wel uitoefenen, maar moesten daar.
toe een plaatsvervanger aanstellen, die
de naam „meesterknecht" ontving, een
naam welke thans nog gangbaar is. Over
het. gilde waren gesteld hoofdlieden van
welke er één de titel van „deken" droeg,
De Erepenning van de Stichting De
Schiedamse Gemeenschap zal op maandag
16 februari a.s. in de aula van het Stede
lijk Museum door de ere-voorzitter, bur
gemeester mr. J. W. Peek, worden uitge
reikt aan de heer A. M. Sunderman. De
avond zal worden opgeluisterd met orgel-
en pianospel van de jonge Schiedamse
musicus Hans Peters en zang en declama
tie van Netty van Lier.
Dit jaar zal de vakantieweek van 8 au
gustus tot 15 augustus worden gehouden
en wederom op de Broersvest.
Naast ruime keuze tn nieuwe
nebben wij voorradig een mooie coll. be
speelde instrumenten Bill, prezen. Garantie.
SINGEL 114—116 SCHIEDAM
ROTTERD. DIJK 146
Ooob'od «oor Schiodom omstrek«r
81ste Jaargang No. 23902
D A M 1 8
SCHIEDAM
TELEFOON 8 6 19 2
POSTREKENING NR. 5 9 0 9 4 8
ADVERTENTIES
f 0.15 per mm-hoogte. Bij oontrae*
«pectLale tarieven.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
t 0.30 per mm-hoogte. BIJ contract
speciale tarieven.
KAMPIOENEN
tot 20 woorden f 0.50 bij vooruitbe
taling. Etk woord meer 3 ct. Maxi-
mum 00 woorden.
üfle adveotentee-ordiera worden afge
floten en uitgevoerd overeenkomstig
de Regelen voor het Advertentie-
en.
t li
abonnementen
per kwartaal, 1 %M
od en f 0.5® per weefc.
Na de langdurige regenperiode heeft nu
de vorst zijn intrede gedaan, wat zeggen
wil, dat morgen het lager voetbal weet
geen of weinig kans maakt op een nor
male competitiezondag. Het is echter nog
geen morgen en zo het Excelsiorterrein
alsnog bespeelbaar zal zijn, moeten de
zwartwitten aantreden tegen Archipel. De
sliper van j.l. zondag bracht de Postdui
ven niet alleen de overwinning maar ba-
zorgde de Loosduiners tevens de leiding
in de afdeling. Met 3 punten achterstand
zakten onze stadgenoten naar de 5e plaats.
De positie van Archipel wordt op de
op één na onderste plaats ook tamelijk
precair, zodat Excelsior Indien het tot een
treffen mag komen, nog alle zeilen zal
moeten bijzetten om de punten in de wacht
te kunnen slepen. Het overige program
ma luidt als volgt: 3e klasse DHS—Over
maas. 4e klasse PECMartinit; Hillesluis
SVDPW; Schiedam—SFV Pretoria;
HWD—SFC; WFNieuwenhoorn.
Ziekenverpleging
Verplegingsartikelen
Moederschapszorg
Geestelijke volksgezondheid
bij de administratie: NIEUWE HAVEN 121 - TELEFOON 6.6.8.2.2,
Hoogtezon voor kleuters
Kraamverzorging
Zuigelingenzorg
Kleuterzorg
Gezinsverzorging
Uit Cecil de Mille's film „De Tien Geboden
die controle over het gilde moesten uitoe
fenen en ieder jaar door het stadsbestuur
werden vervangen. Het aantal leerlingen,
dat een meester mocht hebben, was wet
tig geregeld. Deze leerlingen, die na hun
aanneming in het gilde werden opgeno
men, werden door de meester in het am
bacht onderlegd om na enige jaren als
gezel te worden bevorderd- De gezel mocht
wel zelfstandig het bedrijf uitoefenen,
maar geen leerlingen aannemen. Eerst
als hij de meesterproef had afgelegd en
dat ging in die jaren met enige feestelijk
heden gepaard mocht hij tevens leerlin
gen in het ambacht bekwamen. Vermel
den wij nog, dat niemand in de stad een
ambacht mocht uitoefenen, zonder bij een
gilde aangesloten te zijn. Werd zo'n „beun.
haas", zoals zij werden genoemd, ge
snapt. dan kreeg hij een zware boete.
n
GEBOREN: Robert, z. v. H. Korver en
M. T. Sutcliffe; Matheus P., z. v. C. J. H.
Alblas en A. Brand; Betronella, d. v. W.
A. Pieters en W. Jansen; Jan, z. v. S. van
der Marei en R. van Dunschoten; Marinus,
z. v. G. A. Verhoeckx en P. M. Meijerink-
Maria A., d. v. M. Mink en J. P. van
Rooijen.
OVERLEDEN: S. Groenewegen, 66 jr.,
echtg. van J. van den Berg; J. Bosman,
87 jaar, wed, van W. van Dijk; T. Kalk-
hoven, 70 jaar, echtg. van J. Sterenborg.
I-n het Passage Theater is De Tden Ge
boren (a.l.) geprolongeerd.
Onder de titel „Het veld van eer"
(„Paths of Glory"!, die in het onderhavige
geval bijzonder cynisch klinkt, laat de
jeugdige Amerikaanse regisseur Stanley
Kubrick naar aanleiding van Humprey
Cobb's gelijknamige roman zien, hoe bij
het Franse oppercommando in de zwarte
dagen van 1916 persoonlijke ambitie bo
ven het miljtaire belang en honderden
mensenlevens werd gesteld.
In België heeft de vertoning van deze
Boterstraat 64 tel. 68481
film tot protesten geleid, omdat zij een
blaam zou werpen op het Franse leger.
Alsof het niet in iedere oorlog en in elk
land voorkomt, dat bepaalde opperoffi-
cieren promotie proberen te maken over
de lijken van hun minderen heen.
Wat de film zelf betreft, zal niemand
twijfelen aan de eerlijkheid en de ernst,
waarmee Stanley Kubrick de waanzin
van de oorlog aan de kaak heeft willen
stellen. Maar in zijn ijver om de zaak,
di hij voorstond te dienen, tekent hij zijn
figuren: Kirk Douglas als de menseljke
kolonel en George Macready en Adolphe
Menjou als de sadistische en intrigeren
de generaals, die zich ten koste van de
onder hun bevel staande mannen willen
onderscheiden, to eenzijdig af.
Maar al kon men hem verwijten, dat
hij het prolbeem te simplistisch heeft ge
steld en sommige accenten te zwaar heeft
gelegd, zoals in de figuren van Emile
Meyer als de groteske legeraalmoezenier
en van Suzanne Christian als het op de
vijand „buitgemaakte" Duitse meisje,
dat wordt gedwongen voor de Franse sol
daten te zingen, toch mogen personen van
af 18 jaar, die „Paths of Glory" kunnen
gaan zien, Kubrick dankbaar zijn voor
een goed gemaakte film, waarin een eer
lijke poging wordt gedaan om de oorlog,
ontdaan van alle romantiek en heroïek,
in al zijn afschuwelijke verschrikkingen
aan de kaak te stellen.
De zondagsrust was verplichtend ge
steld. waarbij nog kwamen de zeer vele
feestdagen. Opmerkelijk is wel, dat deze
feestdagen werden doorbetaald, want na
de overgang van de stad aan de Prins van
Oranje, klaagden de werklieden hun nood,
dat men hun wel hun feestdagen had ont
nomen. maar daarvoor geen loon uitbe
taalde.. De arbeidsduur in die jaren was
12 uur per dag in de winter en 15 uur
in de zomer. Wanneer men hierbij verge
lijkt de arbeidsduur van de brandersknech.
ten in onze vorige eeuw, dan mochten on
ze middeleeuwse ingezetenen nog niet kla
gen. Des zaterdags werd de arbeid enige
uren vroeger beëindigd, meestal tegen
vespertijd. Dan ging de bode van het gil
de rond en riep: „werc laet", d.w.z. „ein
dig het werk". Nachtarbeid bestond er
vrijwel niet. alleen in spoedeisende geval
len. Men wilde de ingezetenen in hun
nacht niet storen. Na dit algemeen over
zicht van het gildewezen, waarbij wij nog
vergaten te wijzen op het patroonsfeest
van het gilde, die een grote feestdag was,
willen wij een blik werpen in de geschie
denis van onze voormalige Schiedamse gil
den.
Deze gilden kan men onderverdelen in
drie groepen De eerste groep omvat de
schuttersgilden, die onze stad moesten
verdedigen, aanvankelijk met pijl en boog,
later met geweren- Als zodanig noemen
wij het St.-Jorisgilde, dat zijn huis. alias
„doelen" op de Schie had dat thans, het
zij met een andere bestemmingen, nog be
staat. Daarnaast had men het St.-Sebas-
tiaansgilde. dat zijn „dolen" had in het
„Land van belofte", thans nog in het „Doe
lenhofje" een herinnering bewarende. In
1940 kreeg dit Sebastiaangilde een eigen
altaar in de St.-Janskerk, in genoemd jaar
gewijd, aldus de „Rechtsbronnen" van
Schiedam.
De tweede groep gilden bewoog zich op
geestelijk terrein. Als eerste noemen wij
het H. Sacramentsgilde. De leden van dit
gilde regelden de processie, wanneer deze
op H. Sacramentsdag rond de wallen van
onze stad trok. Ook de verslering van het
H. Sacrament was aan dit gilde opge
dragen. Dan had men het „Noet Godts-
gilde". ook wel het O.L.Vrouwengilde ge
noemd. Aan dit gilde was de versiering
van het miraculeuze Mariabeeld in de
zijkapel van de St.-Janskerk opgedragen.
In nauw verband met dit gilde stonden de
„zeven Getijdenmeesters", die dagelijks
de kleine getijden baden ter ere van de
H- Maria.
benzineverbruik 14®
VRAAGT DEMONSTRATIE
SINGEL 41-45 SCHIEDAM
Officieel agent voor Schiedam -
Vlaardlngen - Maassluis -
Hoek van Holland
TELEFOON 64.65.9 (3 HJnen)
De laatste groep gilden is die van de
diverse ambachten. Van enkele van deze
gilden berusten op het Gemeente-Archief
alhier een paar ledenregisters en resolu
tieboeken, en slechts één gildebrlef, welke
de bepalingen van het gilde bevat, nl. die
van het St.-Obers- of bakkersgilde. Dit gil
de bezat ook een altaar in de St-Janskerk.
Dan zij nog vermeld, dat het ledenregis-
ter van het St.-Lucasgilde is geklapperd en
zeer mooie aantekeningen bevat.
Aan de grote processie op H. Sacra
mentsdag namen, zoals wij reeds op
merkten, ook de gildebroeders deel, met
een brandende kaars in de hand En om
alle geschillen over de voorrang in deze
processie uit de weg te ruimen, werd
daaromtrent op 22 juni 1465 een keur ge
maakt: eerst zal het dragersgilde het
St.-Antoniusgilde, waartoe later de zakke-
dragers behoorden komen, da-n het snij
dersgilde, het Jan Willemszoon gilde
dat ons verder niet bekend is de koop
lieden en smeden, het gilde op de Hoghe
Brugge bij de Koemarkt het wevers-
gilde, het voldersgilde, het bakkersgilde
enz. Aldus het oudste Keurboek. Wie in
deze processie niet op zijn plaats liep of
absent was, kreeg een boete van een pond
Vlaams- Ook de baljuw, de schout, de bur-
gemeesteren en de zeven schepenen moes
ten aan de processie deelnemen en bij ab
sentie beliepen ook zij een boete van een
pond Vlaams. En de processie verliep
„zedelic ende manierlic". Na het eindigen
van de processie had een gezamenlijke
maaltijd plaats en wie niet kwam, zou
toch gelden „of hij daer geweest ende me
degegeten hadde". Deze grote processie
trok om de stad over de wallen en voor
deze gelegenheid moesten de hekken van
schutten worden verwijderd, terwijl de
varkens naar hun kotten moesten worden
gestuwd.
Naast bovengenoemde grote processie
had ieder gilde nog zijn jaarfeest, nl. de
feestdag van de patroonheilige van het gil
de. Zo'n jaarfeest bestond uit een plechtig
gezongen votiefmis aan een van de alta
ren in het St-Janskerk, gevolgd door een
feestelijke bijeenkomst met gastmaal op
het stadhuis. In 1518 werd echter bepaald
dat genoemde votiefmis niet meer gezon
gen mocht worden vóór de Hoogmis, maar
daarna, terwijl reeds in 1511 de „teerda-
gen" van de diverse gilden op het stad
huis waren afgeschaft: „men sal gheen
erwten noch bier geven den gildebroeders
of zusters". Men begrijpt, dat daardoor
de band tussen het wereldlijk en kerke
lijk leven losser werd gemaakt. Toch be
tekende dit nog geenszins een achteruit
gang van het godsdienstig en maatschap
pelijk leven, dat gebeurde later en wel
geleidelijk aan. Vooral de geestelijke gilde
als b.v. het O. L- Vrouwe gilde, drukten
hun stempel op de godsdienstige gezind
heid van onze Schiedamse middeleeuwse
voorvaderen.
L. A. ABMA
Op de Rotterdamsedijk is gisteren 4
51-jarige motorrijder T. C. v. L. uit I*1'»
megen door de gladheid geslipt. Hij moe'
met een gekneusde heup naar het Ge
meenteziekenhuis vervoerd worden. AJ'
gevolg van zijn val ontstond een ketting
botsing, zodat binnen enkele ogenblikk®,
de weg geblokkeerd was door een wirw"j
van geslipte en om hun as gedraai®
auto's. Persoonlijke ongelukken déd®s
zich echter niet voor. Even te voren v?®'
door een R.E.T.-bus. bestuurd door J. XjJ
tijdens een slippartij een verkeerszuiil-
daar omver gereden.
Passage Theater: De Tien Geboden (a-'-J
dagelijks, ook zaterdag en zondag 1.30
7.30 uur. Donderdagavond geen voorste'
ling.
Monopole Theater: Het veid van
(18 j.). Zaterdag en zondag 2, 5, T, 9; were
dagen 2, 7 en 9 uur.
ZONDAG:
R.-K. Instuif Lange Haven 70: Carn®'
val, 8 uur.
R.-K. BIBLIOTHEEK EN LEESZAAt
ST.-LIDOTNA
Openingsuren:
Hoofdgebouw Dam 8: UltleenUureaO e
Leeszaal voor volwassenen: di., do.,
van 1012 uur: di. tm za. van 2—6 u"
ma., di., wo., vr. van 7—8.30 uur.
Jeugdleeszaal: dl., do., vr. van 4—5-
uur.
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
De medische zondagsdienst zal word®
waargenomen door dr. Beukers, flud
Knappertlaan 76. tel 68004. Dr. Mokk®"
stroom, Ruysdaellaan en dr. De Ridd®
Stadhouderslaan 46, tel. 67590.
Apotheek: Bakker, St.-Liduinastraat.
De Wijkverplegingsdienst van het W
Gele Kruis zal worden waargenomen d°®,
Zuster Van Zijp, tel. 41673, het Kraai"
centrum door zuster v. Kan. SwamTtf®
damsingel 75, tel. 68286.
Deze diensten duren vanaf zaterdagm'®,
dag 1 uur tot en met zondagavond 12 u®
ZONDAG:
Rotterdamse Schouwburg, Aert
Nesetraat 120. Mercad-et. Komedie
Honoré de Balzac, door het Rotterda'
Toneel o.r.v. Georges Vitaly; 14.15 uur-
Rotterdamse Schouwburg, Aert
Nesstraat 120. Wie trouwt de wedu®'.,
Blijspel van Carlo Goldoni. door het W,
terdams Toneel o.r.v. Ton Lutz; 20.00
Groote Schouwburg, Zuidplein 60. SI®
kindje slaap; 20.00 uur. i,
Luxor Theater, Kruiskade 30. 'n Avo®"
je uit; 14.00 en 20.00 uur.
MAANDAG: fl
Rotterdamse Schouwburg, Aert ft.
Nesstraat 120. Andrea Chenier van U<®(
berto Giordano, door De Nederlands®
Opera. Dir. Ennio Gerelli; 20.00 uur. g
Luxor Theater, Kruiskade 30. 'n AVO®
je uit; 20.00 uur.
BIOSCOPEN
Programma's van G t/m 12 februari
Arena: Complot met de duivel <18 J-W
Capitol: Bosbrand <14 J.) Centraal: "v
vertel lk het mijn dochter (ontraden) „af
Cineac-AD: Adam en Eva <18 j.) Ci»®V
NRC: Actualiteiten (doorl. voorst.) <a. i,
Colosseum? De familie Trapp In Amerika
donderdag: De levensroman van Richard \e:
ber (a. 1.) Harmonie: Hotel onder verf (i'
king (strikt volw.) Lumière: Hercules
J. Lutusca: De imitatie-generaal (14 J-
Metro: De kat (volw.) Passage (Schii
De tien geboden (a. 1.) Prinses: De J
leeuwen <14 J.) Rex: Naar eer en ge*?,;
(14 j.) Thalia: De vrouw, die tweef'-i
leefde (18 J.) 't Venster: De politie
het spoor (strikt volw.) Victoria: De "fil
ls niet bleu (volw.), donderdag: Galle
(18 J.).
Vanwege het Katholiek Vrouwengilde is
de volgende circulaire verspreid: offici
eel bent u „zonder beroep". Maar in wer
kelijkheid vervult u een groot aantal be
roepen tegelijkertijd. U bent baby-verzorg
ster en onderwijzeres, naaister en kook
ster. verpleegster en diëtiste, u bent psy
chologe bij karaktermoeilijkheden rech
ter bij de veie kleine ruzietjes, technicus
bij speelgoed-mankementen.
Dit mengsel van hoge en lage, van een
voudige en gecompliceerde taken moet u
dagelijks opnieuw weer op u nemen. Het
is niet zo eenvoudig, al die taken goéd te
vervullen, de eisen die aan een moeder
worden gesteld zijn zeer hoog. Het Katho
liek Vrouwengilde dat tot doel heeft de
vrouw te vormen voor haar taak in gezin,
kerk en maatschappij, wil u graag de hel
pende hand bieden. Voor een kleine groep
jonge moeders organiseren wij in februari
maart a. s. een cursus over kinderen in
de schoolleeftijd. Het brengt kosten noch
verplichtingen mee.
Het programma van de cursus kin
deren in de schoolleeftijd (6 12 jaar).
Ir als volgt: eerste les: maandag 9 febru
ari a. s. om 8 uur. Vervolgens: 17 - 24
februari; 3 10 17 maart, in de zaal
Wit-Gele Krüisgebouw, Nieuwe Haven
(naast Frankelandse kerk). De inde1'
luidt: les 1: kinderen van verschil'
type- Hygiëne van het dagelijks leJ
(eten. slapen, op tijd naar bed, wa55c:
kleden, enz) Les 2: Verschijnselen .J
de overgang van kleuter naar schoolt jf'
Verhouding tussen school en huis; b®V'
heden en feesten in huis; enige nieu®j.
onderwijsmethoden bespreken Les 3: i'
gevoelsleven en de invloed welk®
ouders daarop kunnen uitoefenen L®V
Goede en slechte gewoonten. Goede A,
slechte manieren, omgangsvormen. At
tn aansluiting aan les 1). Evenwic'1 «f
heid en onevenwichtigheid. Les 5: D®.;'
vloed van d& ouders en van het mi'i
Belangrijkheid van het goede voorb®/
Eensgezindheid tussen d e ouders, ,V
draagzaamheid in het gezin Lief
rijen, vrije tijd. feesten en hoogtijd»-;.)'
Les 6: Karaktervorming in de schO°9f
ren. Normen van eerlijkheid en
heidsliefde. Ontwikkeling van het
ten. De waarde van de eerbied en het 'J
zag Waarde en kracht van het
voogbeeld.
Een mandfles met tien liter cognacf
gistermorgen vroeg gestolen op de J
Haven. De fles stond onbeheerd voof.
distilleerderij en.... het was nogal
Van de scholier A. C. de N. is
bromfiets gestolen, die hij neergezet "j
in de stalling van de Technische Sc11
