Sutter, stichter van
Nieuw-Helvetië
P
PUZZEL
^3
s
DETECTIVE
TEGEN
WIL EN DANK
kï
t
fff
1
m
i m
1
f?
rEl
Onze dagelijkse
Rumoer in Freudenstadt
i
E
Bi
fl
Oude bekenden zien
elkaar terug
A
1
I
1
A
A
si
SS,
s
Vi
Ri
lp®
.Mithras" liep als tiende
het water in
Door heistelling gedood
S
OPENT
ZATERDAG
21 HAART
II.30 UUR
Vijf miljoen aan rijk»'
daalders opgepot
vN
VB
MAANDAG 16 MAART 1959
PAGINA j
Jubileum in Westerbroek
SNIKKERS
s
Oplossing van zaterdag
SPORT en TOURISME
Freudenstadt is een klein, bij
zonder schilderachtig plaatsje,
dat het in hoofdzaak hebben moet
van gefortuneerde bejaarden, die
hier met behulp van berglucht,
saunabeden, spuitwater en
Kneippkuren een poging doen
om de knabbelende tand des
tijds een beetje af te remmen.
Méér hotels dan huizen, méér
apotheken dan café's en grote
borden aan alle invalswegen: doe
het alstublieft eeu beetje kalm
aan. Dit is een Kurort.
Vandaag snelden de grijze ge-
fortuneerden evenwel met grote,
verwilderde ogen naar de ramen
van hun hotelkamer om op straat
het gewriemel te aanschouwen
van een vloot automobielen, die
hier zo omstreeks het middaguur
eskader voor eskader kwamen
binnenzeilen. Mensj.... mensj,
was ist dann lóóós? Meestal was
het de verpleegster, die het ver
telde. Dit is het circus van de
Zuinigheidsrally: het wordt hier,
voor uw ogen, met veel officieel
vertoon en kabaal in elkaar gezet.
Bleibe ruhig!
Nagelbijten
Mode-mep
Titel
Proeven
Ontzag
2"
2eb
2—
w
t'ore
Sa b
1chi
o rnTi iij IrJj
mmm
mÊmm
wMSm
WÊÊmmÊ
W0ÊÊm
door H. V'óLMER
im o«k a.
nJ\ Op
c
Se
Kr
Sa
I
10. Op 1 augustus 1839 verlaat Sutter de haven van Yerba
Buena. Eindeloos lijkt de wijde uitmonding van de Sacramen
to en de San Jaoquino. die hier samenvloeien. Maar Sutter
vergist zich en vaart de San Joaquino op. Pas na twee dagen
merkt hij, dat hij de verkeerde weg gekozen heeft. Hetzelfde-
overkomt hem bij de monding van de Rio de las Palmas, die
nog groter, nog uitgestrekter dan de Sacramento is. De be-
mannig is ondertussen dodelijk vermoeid geraakt en voelt er
weinig voor om nog verder op goed geluk door te dobberen.
Kapitein Sutter geeft toe. Hier, op deze plaats, waar later
de stad Sacramento zal verrijzen, bouwen ze hun eerste ne
derzetting. Twee schepen worden teruggestuurd naar Yerba
Buena, bemand door een groot aantal kolonisten, wie de moed
op het laatste ogenblik in de schoenen is gezonken. Drie blan
ken blijven er over. Een Duitser, een Belg en een Ier. Ze wor
den vergezeld door-een Indiaan en acht Kanaken. Een zwa
re buldog voltooid het gezelschap.
11. Tegen de vijftiende augustus zijn de eerste voorbereid
selen voor het kamp klaar. Sutter bouwt een huis met drie
vertrekken: een keuken, een kamer en een smidse. Daar
na laat hij een pad naar de rivier kappen. Onder zijn leiding
Sutter is een vindingrijk organisator groeit de kolonie
langzaam uit. De nederzetting heeft nu ook een naam gekre
gen: Nieuw Helvetië. Vaak komen hele Indianenstammen te
gelijk de rivier afzakken en ontpoppen zich als sterke en ge
willige arbeiders. Op zekere dag wordt het groepje uitge
breid met een gedeserteerde matroos, die tot kok benoemd
wordt en een Mexicaanse muilezeldrijver. Drie anderen ko
men er in 1840 bij, allen min of meer verworpen en uitgesto
ten door de maatschappij. Maar tegen de praktijken van
John Marsch, oud-student in de medicijnen aan de Univer
siteit van Harvard kan aanvankelijk niemand op. Die geeft
zich namelijk uit voor dokter en verdient grof geld (of lie
ver, honderden koeien) per behandeling. Sutter stelt daar paal
en perk aan. Voortaan beoefent hijzelf de geneeskunde
12. Een jaar na de vestiging vraagt Sutter zijn naturalisa
tie aan. Voortaan heet hij Don Juan Augusto Sutter. Dat
„Don" is ditmaal een echte titel. Sutter steekt ondertussen
natuurlijk weer diep in de schulden, maar zijn befaamde brie
ven werken nog altijd. Het enige wat hij van tijd tot tijd moet
doen is van krediteuren wisselen. Maar toegegeven, er komt
schot in het werk. Soms lijkt het er zelfs op, dat alle achter
stallige betalingen voldaan kunnen worden. In de nabije
toekomst dan. De mais en het koren geven bedroevende oog
sten, maar de wilde druif zal zijn distilleerderij onbeperkt
kunnen voorzien, 's Winters wordt er een intense jacht op
pelsdieren gehouden. Hun bont is kostbaar. En Sutter droomt
van een koninkrijk, letterlijk een kroon op het werk van zo
veel jaren, zoveel mislukkingen, zoveel leed.
Onder grote belangstelling heeft de echt
genote van een der directeuren der
K.N.S.M., mevrouw J. H. Kruyff-Heitz,
zaterdagmiddag in Westerbroek bij Gro
ningen het motorvrachtschip „Mithras"
gedoopt en te water gelaten, hetgeen
zoals in het noorden van ons land gebrui
kelijk dwarsscheeps geschiedde.
Het was een „jubileum"-stapelloop: de
„Mithras" zal het tiende zijn van schepen
van hetzelfde type. die door dezelfde bou
wers, E. J. Smit en Zoon's Scheepswerven
N.V. te Westerbroek in ruim vijf jaar voor
de K.N.S.M. zijn gebouwd. Het meet on
geveer 1-550 ton.
De 19-jarige J. Weijers uit Den Bosch,
een leerling var. de M.T.S. aldaar, die
voor zijn praktisch jaar aanwezig was
bii de aanleg van het viaduct over de toe
komstige rijksweg tussen Meteren en Tlel,
is het slachtoffer geworden van een on
geluk bij het heien van de betonpalen voor
dit viaduct. Hij werd namelijk getroffen
door een omvallende heistelling en zo ern
stig gewond, dat hij zaterdag in het St.-
Andreasziekenhuis te Tiel is overleden.
Horizontaal: 1 zeehond, 4 deel van een
week, 7 plaats in Rusland, 9 verstand, 10
deel van een schip, 12 mandje, 13 keur,
15 kledingstuk, 17 pers. vnw, 18 drink
gerei, 20 familielid, 21 dwaas, 22 tochtje,
23 dwaas, 24 paardje, 25 voormalig Nederl.
eiland, 27 voorzetsel, 29 naamloze ven
nootschap (Duits), 30 bocht, 32 rondhout,
33 hemellichaam, 34 zeepwater, 36 geest
drift, 38 Europeaan, 40 'kledingstuk, 41
vochtig.
Verticaal: 1 edelsteen, 2 goud (fr.), 3
rustplaats, 4 boom, 5 de somma van (alk.),
6 zonder verschil, 8 koeienmaag, 9 elastici
teit, 11 omroepvereniging (afk.), 12 meis
jesnaam, 14 overdreven zuinig, 16 muziek
drama, 17 lengtemaat, 19 kern, 21 plak
middel, 24 graansoort, 25 vaas, 26 broel-
plaats. 28 lekkernij, 30 Spaanse titel, 31
elektr. geladen deeltje, 33 verpakkings
middel, 35 kledingstuk, 37 soort onderwijs
(afk.), 39 onder andere (afk.).
Relaas van een Sokken-rally
Mensj... mensj... was
dann ióóós
bij meneer Hebrard had gefunge^J
terstond bij de finish bij het stra1^
met zijn kleren aan in zee dook, of1,
dat hij de gehele (smoorhete)
had zitten puffen in een geslo'e.
auto. Hebrard staat immers op p
standpunt, dat gesloten raampjes p
benzineverbruik van de auto v'e
minderen en de wanhoopskreten
yit
f door onze
verslaggever,
VTC
i
V
f
4
4
f
n
J
/<p
't
So
.V
Sr
Sé
*9
-V
Jl
jl
Sf
4/0
Horizontaal: 1 Finland, 7 Rusland, 13
Ans, 14 Amerika, 16 rem, 17 11, 18 lee,
19 pi, 22 ne, 23 fiets, 25 ee, 28 Genève,
31 ladder, 34 ik, 35 Deen, 37 lade, 38 ui,
39 Est, 40 ate, 42 ark, 44 nl., 45 eerzaam,
48 ik, 50 maan, 52 elke, 54 noest, 57 lasso,
59 nt, 61 nr, 62 ijle, 64 t.t., 65 ja, 66 zon,
67 kg, 68 le, 69 gal, 70 at, 71 ge, 72 oke,
74 en, 76 s.a., 77 garen, 79 talon, 82 Maas,
85 rede, 87 in, 88 stralen, 92 eg, 94 sap,
Ems, 97 oef, 100 ca, 102 dame, 104 koon,
106 de, 107 Helene, 110 orgaan, 112 il, 113
inleg, 116 em, 118 er, 120 oir, 121 al, 123
oer, 125 eerbied, 128 ion, 130 Limburg,
131 Naarden.
Verticaal: 1 fa, 2 Inn, 3 n.s., 4 aal,
5 n.m., 8 Deli, 7 riet, 8 uk, 9 sap, 10 ar,
11 nek, 12 dm, 15 reep, 17 Leeds, 20 ieder,
21 agio, 22 n.n., 23 fee, 24 sla, 26 ed, 27
drie, 29 e.k., 30 vete, 32 Adam, 33 eu, 36
nar, 37 Lea, 39 elan, 41 t.z.t., 43 kilo, 44 na,
46 els, 47 aga, 49 k.k., 50 minzaam, 51 non,
52 Est, 53 etalage. 55 erker, 56 tij, 57 le,
58 steel, 60 tot, 63 lak, 65 jas, 71 gas, 72 on,
73 et, 75 nr, 77 gans, 78 ent, 80 are, 81
neef, 83 ai, 84 ram, 86 dg, 88 span, 89 ree,
90 l.s.k.. 91 Noor, 93 acht, 95 Adele, 98
engel, 99 lens, 101 a.e., 103 mei, 105 oog,
106 da, 103 li, 109 slib, 111 a.m., 114 Norg,
115 er. 117 lei, 119 reu, 121 Ada, 122 toe,
123 o.l., 124 rm, 126 er, 127 e.a., 128 id,
129 n.n.
Advertentie
BEURS
VOOR
FREUDENSTADT, zondagavond
Want met alle respect voor de cre-
ati van meneer Jacques Goddet, het
hokus-pokus-gedoe, dat hier de stra
ten vult, begint verdacht veel te
lijken op het circus van de Tour de
France. Deelnemers, waarnemers,
officials, technici, juryleden, allen
rennen als bezetenen in het rond,
vlijtig op de hielen gezeten door de
vijftig journalisten, die van uur tot
uur willen weten, wat er nu precies
aan de hand is. Neem echter van mij
aan: voorlopig nog niet veel. Van
daag worden de automobielen tech
nisch gecontroleerd, worden de waar
nemers „uitgedeeld" en worden
zeer, zeer zorgvuldig de benzine
tanks gevuld. En voor de rest houdt
men zich in hoofdzaak bezig met
nerveus nagelbijten, omdat morgen,
als het eerste traject Freudenstadt-
Nancy moet worden gereden, een
vakkundig in elkaar geknutseld berg-
traject staat te wachten en dat is,
zoals u weet, de doodsschrik voor
elke zuinigheidsrijder. In totaal is
het parcours (Freudenstadt-Kopen-
hagen, met royale omweg) 1877 kilo
meter lang. Na het bergtraject van
morgen volgen vlakkere wegen, zo
dat de met klimmen verspilde ben
zine op de rechte weg kan worden
gecompenseerd.
Het totale verbruik moet immers
een indruk geven van de gemiddelde
benzineconsumptie van de automo
biel. De form,ule van vroeger jaren
wordt gehandhaafd: gewicht van de
Wagens (volgens catalogusopgave)
maal lengte van de route, gedeeld
door het benzineverbruik.
Voor de helden-op-sokken, die de
eerstkomende vijf dagen heel voor-
'zichtig op kousenvoeten het gaspe
daal zullen bespelen, betekende deze
zonnige zondag in Freudenstadt een
weerzien van oude bekenden. Ami
caal slaat men bijna zonder tussen
pozen op brede schouders, terwijl
beide partijen dan tegelijk seggen:
„Hé, kérel, jij ook hier". Ambtshalve
heb ik maar aan deze mode meege
daan. Het gebaar is vrij gemakkelijk
aan te leren. Een van de eerste mep
pen heb ik besteed aan de renner
Hans Kreisel, die de rally van 1957
heeft gewonnen met een Renault
Fregate en die dit jaar meerijdt met
een Renault Dauphine. „Grote con
currentie dit keer", vindt hij. Het
zal een zware dobber worden. Hij is
goed getraind en dat moet ook, want,
om Kreisel zelf nog even aan het
woord te laten: „Zo'n Zuinigheids
rally, waarin je vijf dagen lang met
een ijzeren beheersing je voet in
toom moet houden, is veel vermoei
ender dan een Tulpenrally". Aan Han
Bouvy en Willy Fick, de uitgeslapen
Nederlandse équipe, die zowel in
1957 als in 1958 tweede is geworden,
heb ik ook maar een mep gewaagd,
want zij maken ook dit jaar een zeer
goede kans. Overigens is dit prak
tisch de enige équipe, die het klaar
speelt om tijdens de Rally veel café's
aan te doen. Dat dit mogelijk is, vindt
zijn oorzaak in de dorst van Han
Bouvy en het raffinement van Willi
Fick. Weken van te voren reeds wor
den uitgebreide berekeningen ge
maakt betreffende de zuinigste snel
heid van de auto, het voorgeschre
ven gemiddelde en de geschatte dorst.
En steeds weer blijkt het mogelijk zo
hier en daar een kwartiertje samen
te stellen, dat de wedstrijdkansen
niet schaadt en de verdroogde keel
ten goede komt. Vraag niet hoe. Het
is een van de zorgvuldig bewaarde
geheimen van deze geraffineerde
équipe.
Eén geheim heb ik vandaag tot
mijn blijdschap kunnen ontsluieren.
Het heeft betrekking op de vraag,
waarom men in Duitsland Han Bouvy
toch altijd plechtig en vol ontzag met
Herr Doktor Bouvy aansprak, hoe
wel daar, onder ons gezegd, geen re
den toe is. Vanmorgen, in het Kur-
haus van Freudenstadt, heb ik het
ontdekt. De rallyrijder boekt in
Duitse hotels als ,,H. Bouvy T.I.M.S.
en dat doet het wel bij onze Ooster
een langzaam smeltende waarnehj^
vindt hij daarbij van geen enkel
lang. Succes, waarnemer in die Paa,
hard, als het weer morgen n»ee
werkt, zul je er ongetwijfeld va
lusten.
Nog even hebben wij hier 'JJ
Freudenstadt in volle zonneschijn e,.
bij het comfort van grote luxe
kunnen piekeren over de dingen,
ons straks te wachten staan. RuS"°
een kopje koffie gedronken op ee
terras, uitgerust van de 600 kilo»8,
ter lange tocht Nederland-Freud«a'
stadt en toegezien hoe ons Pefl
autootje, waarin wij gelukkig niet w
sokken hoeven te rijden, voor de r8't
werd klaargemaakt. Om half aCll
vanavond met alle andere arties'8'
van dit zuinigheidscircus off»'8?, L
1- N
k
buren. Het verschaft je tenminste
een grotere service bij de lift. Wat de
titel T.I.M.S. betekent, weet ik nu
ook! Technisch Inzicht Maar Slordig.
Han Bouvy zegt, dat hij deze titel ten
volle verdient en de Duitsers zijn er
in hun onwetendheid verguld mee.
Kwestie van slordig doordenken,
vindt Herr Doktor.
Onder de tachtig équipes bevindt
zich ook de Fransman Hebrard, die
het vorig jaar de Mobil Run Brussel-
Biarritz heeft gewonnen. Hij rijdt
weer met dezelfde Panhard en zijn
naam wordt hier in Freudenstadt met
ontzag genoemd. Wie morgen als
waarnemer bij Hebrard in de auto
zal stappen, teneinde er op toe te
zien, dat de Fransman zich houdt aan
de regels van normaal rijden, weet ik
niet, maar ik heb nu al medelijden
met de man, want ik herinner me n'og
heel goed, hoe het vorig jaar, bij de
finish in Biarritz, de jonge Franse
student, die die dag als waarnemer
op het stadhuis van Freudenst8'
met speechjes en drankjes ontvang81:
en later op de avond, op de gang v8j£
het hotel Rappen, waarin ik op z°8t
was naar een telefoon, teneinde »8
kans op succes dit relaas naar Ned«r'
land te kunnen roepen, aangesprok8,
door een lieve verpleegster, die v-
wijtend tegen mijn rug zei: „Mene8"'
u bent weer uw water vergeten.
'aUty
tl Di
de
>.d:
VtlgClrW
gaat het nooit goed". Geschrok^8
keerde ik mij om en in de ogen va f
de zuster, die met een glaasje hel[)e,.
bronwater gereed stond, las ik
paniek, want zoals bleek had zij md
op de receptie vermoeide gertaj'
aangezien voor die van de Dun*
rechter, die in dit zelfde hotel zl-',
maag laat boeten voor de vele c°'
pieuze diners uit het verleden.
U ziet, Freudenstadt, is een ideü^
oord om te freehweelen.
Maar voor ons, met een zware ra'.5
voor de boeg, betekent het verbW
hier: even ruiken, en dan vertrekk
Ze zullen trouwens blij zijn, als 1
weg zijn.
Mensjmensj, wat een drukt"
zo'n Zuinigheidsrally.
Je zou er, als gefortuneerde be
jaarde, warempel je aderverkalki
even hij vergeten
Vn
t ge;
It,
radio en televisie
■-.•4
n susMi.
H 1
mmm
VUT/,
WMm
-■
rnmmm-
J AHOY' GEBOUW l/m 30 Ma«t L
DINSDAG 17 MAART
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 AVRO. 7.50 VP
RO. 8.00-24.00 AVRO.
7.00 Nws, 7.10 Gym. 7.20 Gramm. 7.50 Dag
opening. 8.00 Nws. 8.15 gramm. 9.00 Gym. 9.10
V. d. vrouw 9.15 Gramm. 9.35 Waterst. 9.40
Morgenwijding 10.00 Gramm. 10.50 v. d. kleu
ters. 11.00 Pianospel. 11.15 v. d. zieken. 12.00
Orgelspel. 12.20 Regeringsuitz.: Landb. rubr.
De boer van Nooitgedacht. 12.30 Land- en tuin
bouw meded. 12.33 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.15
Meded. of gramm. 13.20 Mil. ork. 13.55 Beurs-
ber. 14.00 Viool en piano. 14.40 schoolradio 15.Q0
v. d. vrouw. 15.30 Sopr. en piano. 16.00 Voordr
16.15 Gramm. 16.30 v. d. juegd/ 17.30 Jazzmuz.
13.00 Nws. 18.15 Pianospel. 18.30 Gramm. 18.55
Paris vous parle. 19.00 V. d. kind. 19.05 al
les op één kaart. 20.00 Nws. 20.05 Meded. 20.10
Cabaret. 21.00 Gevar. progr. 21.45 Joura. 22.00
Toneelbeschouwing. 22.15 Strijkkwartet. 23.00
Nws. 23.15 Koersen v. New York. 23.16 New Yor
calling. 23.21-24.00 Dansmuz.
Hilversum II 298 m. 7.00-24.00 KRO.
7.00 Nws. 7.15 Gramm. 7.30 v. d. jeugd. 7.40
Gramm. 7.45 morgengebed en lit. kal. 8.00 Nws
8.15 gramm. 8.50 v. d. huisvr. 9.25 Inleiding Bis
schopswijding. 9.30 Plechtige Bisschopswijding.
12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33 Instr. octet.
12.50 Act. 13.30 Nws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Pla-
tennieuws. 13.30 Lichte muz. 14.00 Gramm. 14.35
V. d. plattelandsvrouwen. 14.45 Alt en piano.
Gram.m 15.35 Idem. 16.00 V. d. zieken. 16.30
Ziekenlof. 17.00 V, d. Jeugd. 17.40 Beursber. 17.45
Regeringsuitz.: Uitwisselingsprogr. over Mexi-
14.00 Operaconc. 16.00 Symfonische muz. 17.00
Nws. 17.45 Dansmuz. 19.00 Nws. 19.55 Gevar
progr .21.45 Nws. 23.20 Kamermuz. 24.00 Nws.
0.10-1.00 Dansmuz
Brussel 324 m.
I 12.00 Gramm. 12.15 Pianospel. 12.30 Weerber.
12.34 Pianospel. 13.00 Nws. 13.11 Barokconcert.
14.35 Gramm. 15.15 Symf. conc. 16.00 Koersen.
16.02 Gramm. 1700 Nws. 1710 Zang en piano
17.45 Boekbespr. 18.00 V.d. jeugd. 18.30 V.d.
sold. 19.00 Nws. 1940 Gramm. 1950 Syndicale
kron. 20.00 Voordr .20.30 Gramm. 21.00 Omr.
ork. 22.00 Nws. 22.15 Kamermuz. 2255-23.00
Nws.
Brussel 484 m.
12.00 Gramm. 12.30 Chansons. 13.00 Nws 13.10
Gevar. muz. 14.00 Gramm. 1445 Omr. ork. en
soliste. 15.30 Gramm. 17.00 Nws. 17.10 Gramm.
19.30 Nws 20.00 Groot Symf. ork. en solist.
22.00 Nws. 22.10 Vrije tijd. 22.55 Nws.
Frankrijk 3, 280 en 235 m
12.05 Orkestconc. 14.10 Kamermuz. 14.40 Les
Saisons, oratorium. 17.00 Kamermuz. 17,25
Gramm. 19.16 Viool en piano 19.20 Koorconc.
20.00 Kamermuz. 21.50 Gramm. 23.53-24.00 Nws.
co, in samenwerking met Radio Nederland We-
reldomroep. 18.00 Lichte muz. 18.20 Gramm.
18.30 V. d. jeugd. 18.45 Gramm. 19.00 Nw»
.19.10 Act. 19.25 Sportpraatje. 19.35 Limburgs
symf. -ork. en soliste. 20.00 Lijdensmeditatie.
21.00 Concertgebouwork. 22.20 Aan de poortpn
van een nieuwe tijd, caus. 22.50 Gramm. 23.00
Nws. 23.15 Gramm. 23.25-24.00 Nouveauté's.
Engeland, BBC home service 330 m.
12.00 V.d. scholen. 13.00 Ork. conc. 13.55 Weer
ber. 14.00 Nws. 14.10 Discussie. 14.55 Inter
mezzo. 15.00 V.d scholen. 16.00 Hoorsp. 1630
Lichte muz. 17.00 Hersengymn. 17.45 The Silver
Lining, caus. 18.00 V.d. kind. 18.55 Weerber.
19.00 Nws. 19.15 In the South-East. 20.00
Gramm. 20.30 Samenzang. 21.00 Klanb. 21.15
Idem. 22.00 Nws. 2215 Bultenl. overz. 22.45
Strijkkwart. 23.45 Pari. overz. 24.00 Nws 0.06-
0.36 Viool en piano.
Engeland, BBC light progr. 1500 en 1247 m.
1500 en 1247 m.
12.00 Voordr. 12.15 mrs. Dale's dagboek. 12.?0
Nws. en orgelspel. 13.00 Gramm. 13.30 Nws
en progr. v.d. arb. 14.00 Ork. muz. (Om 1430
Nws.) 14.45 V.dkind. 15.00 V.d vrouw (Om
15.30 Nws. 16.00 Dansmuz (Om 16.30 Nws.)
16.45 Lichte muz. 17.30 Nws. en Mrs Dale's
dagboek. 17.45 Orgelspel. 18.15 Pianospel 18.30
Nws. en gevar progr .19.45 Hoorsp. 20.00 Journ
20.25 Sport. 20.30 Nws. en Hoorsp. 21.00 Hoorsp.
21.30 Nws. en ork. conc. 22.30 Nws en klanb.
23.00 Gramm 23.30 Nws. 2340 Gevar. progr.
0.30 Nws en lichte muz. 0.55-1.00 Nws. I A
VLAAMS-BELG. PROGR.: 19.00 De Kath. ge-
NDR-WDR 309 ra. I dachte en actie. 19.30 Nws. 20.00 Blijf jong, 20.10
12.00 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.15 Gevar.muz. Interv. 20.35 Ftlm. 22.05 Nws.
TELEVISIE
KRO 9.15 Plechtige Bisschopswijding,
NTS 20.00 Journ. en weeroverz. 20.20 Int.
keuken. 20.30 Filmprogr. 21.00-22.30 Speelfilm.
DUITS PROGR.: 17.00 V. d. kind. 17.30-18.00
Modeprantje. 19.00-19.30 Journ. 20.00 Nws. 20.15
Quiz. 20.45 Film.
FRAND-BELG. PROGR.: 19.00 Miroir de Wal
lonië. 19.30 Luchtvaartkron. 20.00 Nws. 20.35 TV-
spel 22.05 Muz. uit de 18e eeuw. 22.35 Rendez
vous ce soir au Muséé.22.45 Wereldnws.
De bezitters van zilveren rijksdaald®1^
hebben voor het grootste gedeelte
voor hun geld gekozen" en gebruik
maakt van de gelegenheid om deze .,a^
terwielen", toen die op 15 oktober bui'
omloop werden gesteld, in te wisse'^,
voor gangbaar geld. Naar schatting v" g
ren er op die datum nog voor een bedr,'j
van 24'/2 miljoen gulden in omloop. OP
februari jl., toen de inwisselingsterih^,
sloot, waren er voor een waarde van p
miljoen gulden ingeleverd, zodat er id
het ogenblik nog voor vijf miljoen L
spaarpotten en „oude kousen" zouden
opgepot. De eigenaars daarvan heb
nog gelegenheid ze in te leveren in de e\,
tra periode, die daarvoor, zoals wij
ben gemeld, dezer dagen is vastgesteld
wel van 16 maart tot en met 18 april.
38)
UlliÜiilHiUilUlttiliHtmiiimUitiiiUiUliUiiiUliiiUUlUililUiiiliilUiUlilUiiUlilliUlllllllUUIIltliUuiiliiiiUjijlliiljj
- Ja, en toch kan er wel degelijk ver
band bestaan. Solange, die Millie Schro
der naar huis bracht, is een neef van de
Béringuard. De baron dit weten we uit
de kranten zit lelijk aan de grond- Lijkt
het zo gewaagd te veronderstellen, dat hij
met zijn neef een plannetje op touw zette
om het halssnoer te laten verdwijnen en
aldus de verzekeringssom van acht mil
joen franks in de wacht te slepen? Dan
kon de baron schoon schip maken bij zijn
schuldeisers, die hem met de dag het
vuur nader aan de schenen leggen. Om
het voornemen uit te voeren, moest het
sieraad in de blikken brandkast van het
„Sint-Olaf" gedeponeerd en de medewer
king verkregen worden van een inbreker,
die zich tegen idem zoveel bereid verklaar
de, de kraak te zetten. Je kunt proberen,
een zware jongen een sprookje op de
mouw te spelden en hij zal doen, alsof hij
het slikt, maar hij snapt drommels goed,
dat een halssnoer niet voor de aardigheid
uit een safe wordt gejat, wèl om een ver
zekeringsmaatschappij te flessen. De in
breker, die méér wil verdienen dan voor
het karwei overeengekomen is, stelt Lund-
qvist op de hoogte van het geval. Gunnar
heeft een lijst aangelegd van families, in
wier bezit zich bijzonder kostbare bijoute
rieën bevinden, en begrijpt dus onmiddel
lijk, waar het hier om gaat. Hij brengt
de heren aan het verstand, dat van het
mooie plannetje niets komt, als het hals
snoer niet aan hem wordt uitgeleverd.
Ik wil aannemen tegen zekere vergoe
ding. Maar daar willen de Béringuard en
zijn neef niet aan, want als Lundqvist
tegen de lamp vliegt, verbranden ook zij
de vleugels en openen zich de gevangenis
deuren voor hen wegens oplichting. Dit
wensen zij te voorkomen en daarom wordt
besloten- Lundqvist uit de weg te ruimen.
Hij is gevaarlijk omdat hij te veel weet
Het kan zo zijn gebeurd ofschoon, zo
als je terecht zegt, het niet meer dan een
veronderstelling is, antwoordde Folmer
zonder veel overtuiging. Solange pleegde
in ieder geval de aanslag niet, de baron
evenmin, Het werd door een vrouw ge
daan.
Door Marianne Karlsson, snap je
het niet? Zij en Solange zijn het eens. Al
les wijst in haar richting. Het moest zó
worden ingepikt, dat zij alleen met Lund
qvist achterbleef. Daèrom werd Millie
Schroder dronken gevoerd en bracht So
lange haar naar huis. Het signalement
van de vrouw, die bij Lundqvist in de
taxi zat, klopt volkomen met dat van Ma
rianne Karlsson.
Verdorie, je kunt best gelijk heb
ben! I -.our Uppström heeft dagen
lang in de omgeving van het „Sint-Olaf"
rondgeneusd naar de dame, die de aan
slag op Lundqvist pleegde. Hij is er zeker
van, dat zij de nacht in het hotel door
bracht, want 's-morgens om acht uur liep
zij in avondtoilet door onze straat. Sö-
derman liet haar binnen zonder verplich
ting tot inschrijven. Ziedaar de reden,
waarom het tussen die twee zo dik aan
is! Zij moet op zijn stikzwijgen kunnen re
kenen en stopt hem O man, o man! Nu
hebben we Söderman onder de duim!
We zullen hem ergens anders hebben
dan onder de duim, onder de grond! Hij
is onze enige bedreiging, want hij kent
Paula en hij kent mij. Söderman dient te
verdwijnen.
Ik ben tegen moord, zei Folmer hui
verend. Te gevaarlijk.
Klausen antwoordde grimmig:
Laat maar aan mij over. Ik weet wel
hoe ik met hem aan moet-
XVI
Marianne Karlssn zat aan de schrijfta
fel in de ruime smaakvol gemeubelde ka
mer, haar door de Kalundby's ter beschik
king gesteld; vóór zich mevrouw Ka
lundby's correspondentie, die zij zo juist
had beëindigd. Zij bevond zich alleen met
het dienstpersoneel in de villa; de fami
lie zou in Stockholm dineren en daarna de
opera bezoeken. De ondertekening moest
dus tot de volgende ochtend wachten, aan
gezien haar werkgeefster reeds vroegtij
dig was vertrokken om in de stad eerst
wat te kunnen winkelen. Marianne vouw
de de handen in de schoot en sloot de ogen.
Zij dacht aan August Söderman, die zij
deelgenoot van haar zorgen had gemaakt.
Hij was verliefd op haar; zij wist het, be
reid al het mogelijke te doen, om haar uit
de moeilijkheden te helpen. Harerzijds
voelde zij ook genegenheid voor de jonge
man.
Nu piekerde zij, wat te antwoorden als
hij haar vroeg, zijn vrouw te willen wor
den; een vraag, die niet lang meer zou uit
blijven; zij was er zeker van, August be
zat geen geld en ook zijn werkkring achtte
zij dubieus. Daarbij had zij zich voorge
nomen, een man te huwen, die haar een
onbezorgde toekomst kon verzekeren- Da
gelijks lichtte de spiegel haar in, dat zij
er zeer goed uitzag: door haar positie bij
de Kalundby's, die haar meer als huisge
note dan ais betaalde werkkracht behan
delden, verkeerde zij in de gelegenheid,
met gefortuneerde jongelui in aanraking
te komen. Toch trok Söderman haar sterk
aan. Hij was hartelijk, trouw, zou voor
haar door het vuur gaan. Doch er kwam
voor een man méér kijken om een vrouw
te onderhouden, die van zó nabij de weel
de had leren kennen.
Een dienstbode klopte, opende de deur
en berichtte:
Juffrouw Karlsson, Iemand wenst u
te spreken. Hij laat zich niet afschepen
en zegt, dat hij dedective is. Ik heb hem
in de ontvangkamer gelaten.
Marianne rimpelde het voorhoofd- Hoe
ondoordacht van August! Hij moest niet
hier komen, mevrouw Kalundby zou er
aanmerkingen over maken en het gaf
maar aanleiding tot kletspraatjes. Waar
om bad hij bovendien zijn naam niet ge
zegd? Detective, wat een verbeelding!
Vlug er, ende zij baar kapsel, bekeek zich
„„emHtK*®0
met welgevallen In de spiegel. Zij
zich af, of zijn komst oorzaak was.
haar hart opeens zo snel klopte.
Doch niet zodra had zij de ontvane^r
mer betreden of een ongearticule® e-
kreet ontglipte haar. Zij zag niet pe
ne, die zij verwachtte te zullen
bezoeker was een haar onbekende- ju-
robuste, onaangename sinistere versc
ning. Hij bleef in zijn fauteuil zitten-
hoed op het hoofd. for
Bent u mejuffrouw Karlsson? iief'
meerde hij zonder zich voor te s'
Om u te dienen. Wie bent u? lri\e
tr3'
Inspecteur Uppström van de een1'-r.
recherche. Waar was u in de nacht
dinsdag op woensdag? j,e'
Marianne nam de politieman van -y
hoofd tot de voeten op. Zij was een ^a5t.
nig verbleekt, maar haar stem klonk v
Hoe, waagt u het, hier te konw
Kalm aan! viel hij haar grijnzep%i.
de rede. Blaas niet zo hoog van de 4 hjK'
hè? U bent óók maar een ondergfsC pe
te! U kunt kiezen: mijn vragen hier v3i>
antwoorden of op het hoofdbureau
politie. Woensdagmorgen negen uur br pet
u meneer Solange een bezoek 40 ree°
Universal flatgebouw en 's middags nd-
u met hem in een wagen van de Ka pc'
by's naar Saltsjöbaden. Ontkent u
soms? det>
Welnee. Ik heb er geen enkele
toe-
0
I,
r
tel
Dat is voldoende. Kleed u aan e
mee! Irrul<,e
Meegaan., met u? Marianne
de lippen. Ik denk er niet aan.
(Wordt vervoig'
kru-
dl
