De Psychologie van de Evangelisten en van Jezus Christus
en van
u
iTussen box en leica liggen
honderden mogelijkheden
r
w
(sociale wegwijzer)
fh'töcl-
óöSf
contact
M
i
T"'M
Jezus is niet zoals de Evangelisten terug
te voeren tot een bepaald temperaments-type
WÊÈÊÈSm
BRYLCREEM
tefi
Si»-.»-
Verschillende tempe
ramentstypen
Hoge Autoriteit EGKS
waarschuwt België
W erklooslieidswet
Duitser gevallen uit
Austria-expres
„Door het Kruis tot
het Licht"
VRIJDAG 27 MAART 1939
PAGINA 5
Gevaar voor profanatie
Geen papieren barrières tegen
koleninvoer oprichten
-ooi haar
bekoort Haar
Die goeie ouwe box
Knopjesvrees
Abacatlabra ontrafeld
§!és|| s 11If
Beeldmeditatie door de
K.R.O.-televisie
ET DE EVANGEETëN is liet vreemdf gesteld. Bij een grote
groep mensen veroorzaken zij zo niet verveling, dan toch een
onverschilligheid, en deze mensen zijn vaak moeilijk tot een echte
belangstelling op te wekken. Het Evangelie is een verhaal uit een
ver verleden, dat in deze tijd in onze verbeelding nauwelijks iets
kan oproepen, omdat het het fascinerende mist wat men in de
profane literatuur en de film vindt: de strijd van een held, die
ofwel met opzienbarende daden zijn overwinning bevecht, ofwel
door liet tragische lot zijn ondergang tegemoet gaat. Anderzijds
zijn voor een kleine groep mensen deze Evangeliën, die de eeuwen
door gelezen en vaak nog met onveranderlijk conventionele ziens,
wijzen herlezen worden, een bron van nieuwe beschouwingen
vanuit een oorspronkelijk gezichtspunt. Wanneer deze van weten,
schappelijke aard zijn, dan kan men met recht vrezen, dat er teveel
gereduceerd en geanalyseerd wordt.
Meestal laat de wetenschap een
absolute toon horen, die in haar een
zijdige zienswijze het wezenlijke van
de Evangeliën, nl. het bovennatuur
lijke, over het hoofd ziet. Hiervan is
de moderne psychologie, die vaak on
eerbiedig doordringt in de geheimen
van een ander, niet uitgezonderd.
Prof. A. Chorus en prof. Romano
Guardini, die resp. van de evange
listen en van Jesus Christus een psy
chologische studie maakten, hebben
met deze gevaren en nadelen reke
ning gehouden.
Chorus vroeg zich af en het is
een heel natuurlijke vraag
wie de evangelisten waren. Het
antwoord hierop is niet gemakkelijk.
Uit de spaarzame gegevens, die men
van hen heeft, valt weinig te zeggen.
Maar is het niet mogelijk, om uit hun
persoonlijke expressie, de geschre
ven Evangeliën nl., gevolgtrekkingen
te maken omtrent hun geaardheid?
Deze gedachten nu werkte prof. Cho
rus uit in zijn werkje „De vier Evan
gelisten als menselijke typen", x)
Aan de hand van die criteria, nl.
de persoonlijke gegevens, de keuze
van feiten over het leven van Jesus
en de vorm waarin de mededelingen
gedaan zijn, komt hij in deze studie
tot de slotsom, dat de vier evange
listen vier verschillende tempera-
ments-typen zijn. Uit de eerste aan
hef van het Evangelie al blijkt het,
dat Marcus direct op de dingen af
gaat, impulsief is, zich weinig bezint,
vurig, en niet altijd consequent is
Onmiddellijk wordt hij door het ge
voel en het enthousiasme aange
grepen. Hij houdt van prestaties eri
activiteit. In zijn Evangelie wordt
vooral 't accent op Jesus' daden ge
legd. In vergelijking met de anderen
vermeldt hij weinig preken en rede
voeringen. Hij geeft maar acht pa
rabels, daartegenover Lucas negen
entwintig en Mattheus twintig.
Wat het temperament aangaat zou
hij, zoals uit de beschrijvingen volgt,
veel gelijkenis met Petrus hebben.
Het is niet uitgesloten, dat Marcus,
die een helper van Petrus was, let
terlijk de woorden van Petrus weer
geeft, of dat hij zodanig zijns gelijke
was, dat hij hem onvervalst vertolken
kon.
Mattheus is anders. Als hp met de
geslachtsregisters zijn Evangelie in
luidt, kan men vermoeden dat het'
een nauwgezet en bezonnen man is,
voor wie iemands verleden en af
stamming belangrijk zijn. Hij hecht
waarde aan traditie en vorm; zijn ge
voelens op de achtergrond houdend,
blijft hij zakelijk en rationeel m zijn
mededelingen. Hij is trouw aan dei
nuchtere werkelijkheid, en trouw aan
zijn eigen principes. Het is dan ook
geen toeval, zoals Chorus er°P
wiist dat hij in zijn Evangelie de
nadruk legt op de gehoorzaamheid
aan de wil van de Vader.
Lucas is een fijngevoelig man. Be
gaan met het leed van anderen,
wordt hij snel door het medelijden
aangegrepen en blijft beschouwelijk
bij de mens staan, die hij in zijn
psychologische waarde wil schatten.
Hij toont zich niet energiek en daad
krachtig, is daarentegen mild en
verdraagzaam. „Christus is voor hem
de Zachtmoedige, redder en heilbren
ger".
Johannes is vurig en hartstochtelijk.
Zijn aandacht houdt hij onophoude
lijk gericht op een hoog ideaal, waar
in hij geheel wordt opgezogen. Fel
gepassioneerd zet hij zich in. en is
niet tevreden voordat hij de hoogste
toppen bereikt heeft. Door hem wordt
Christus nadrukkelijk belicht in de
goddelijkheid, zijn meest verheven
aspect.
Chorus heeft het nuttig geacht om
de vier evangelisten in het systeem
van Heymans te plaatsen; Marcus is
een cholericus, Mattheus een flegma
ticus, Lucas een sentimenteel, en Jo
hannes een gepassioneerd type. Hier
bij rijst echter de vraag: Hoe komt
schrijver aan deze indeling? Want
nergens maakt hij duidelijk, dat hij
tot deze typering besluit na een wel
overwogen onderzoek en analysering
der teksten. Nu en dan begint hij
zelfs al voorop te stellen, dat zij tot
dit of dat bepaalde type behoren. De
ze werkmethode, steunend op intuïtie
deels onderzoekend en begrijpend,
maakt een wetenschappelijke contro
le moeilijk, en ontneemt de studie
haar degelijkheid, welke deze als
wetenschappelijk werk diende te be
zitten.
Afgezien van deze kritiek blijven de
resultaten van dit unieke onderzoek
waarachtig en geloofwaardig. Het
maakt ons de verschillen tussen de
vier Evangeliën begrijpelijker dan
het rationalistisch afwegen van meer
of minder feiten. Het geeft aan ieder
Evangelie een persoonlijk gezicht,
dat. aan het verhaal de kracht en de
samenhang geeft, die het zo en niet
anders mocht hebben. Ieder Evan
gelie krijgt bovendien nog een pas-
toraal-psychologische betekenis, dat
wil zeggen, dat zij het meest zal re
soneren op die groep van mensen, die
als type gelijken op dat van de evan
gelist.
it het onderzoek van Chorus blijkt
dat wij de evangelisten als tem-
peraments-typen kunnen bena
deren. Zou op een dergelijke wijze
ook enige kennis omtrent Christus
zijn te bereiken?
Deze onderneming maakt ons hui
verig. Allereerst missen wij Zijn ge
schreven taal; de directe expressie
van Zijn persoonlijkheid. En hetgeen
Hem in de mond wordt gelegd, is
niet letterlijk overgenomen. Er zijn
wel feiten van Zijn leven vermeid,
maar deze zijn niet toereikend om
Hem voldoende te typeren. Boven
dien hadden de evangelisten, zoals
trouwens al de schrijvers van die tijd,
weinig belangstelling voor het uiter
lijk en het karakter van iemand.
Een poging om een individueel psy
chologisch onderzoek in te stellen
loopt bovendien het gevaar óf de
Christus-figuur te veel vanuit een
menselijk oogpunt te bekijken, waar
door met Hem profaneert, ófwel men
bezint zich te zeer op zijn Godde
lijke oorsprong, waardoor Zijn licha
melijkheid en menselijkheid als
vreemde fenomenen worden, die men
liever had moeten wegdenken.
Desondanks heeft Guardini ge
meend om psychologisch op de
Christus-figuur te moeten ingaan.xx)
Hij doet dit op een niet-methodische,
maar intuïtieve wijze, die afhanke
lijk is van zijn persoonlijk verwor
ven. diep doordachte kennis.
Zouden wij aan dit laatste twijfe
len, dan zouden wij de opzet gewan
trouwd hebben. Bij Guardini echter,
die tal van boeken schreef die als
een voorstudie op dit onderwerp be
schouwd kunnen worden, is dit onge
twijfeld in goede handen.
Alhoewel de schrijver uitgaat van
een romantisch geïdealiseerde psy
chologie, die meer literair verbeeld,
dan empirisch getoetst is, komt hij
toch tot zeer essentiële vraagstel
lingen, die de Christus-figuur in waar
heid benaderen.
Was Christus een denker zoals So
crates? een man van de daad, zo
als gesymboliseerd wordt in de my
thologische figuur Achilles? Al deze
toekenningen, die mensen zouden
groot maken zijn in de persoon van
Jesus niet te vinden. Hij valt op door
een ongrijpbare eenvoud, die niets
met simpelheid of naïviteit heeft uit
te staan.
In Zijn denken is niets te vinden
van een filosoof of een kunstenaar.
Jesus analyseert en construeert
niet. Met gemakkelijk te doorziene
woorden overtuigt Hij zonder rede
neringen en bewijzen. Hij blijft in
Zijn taal zo dicht bij de werkelijk
heid, dat deze op het eerste ge
zicht primitief lijkt. Deze eenvoud
is alleen de zuiverheid van Zijn
wezen, die geen inspanning en
moeizame verovering kent. Ook
Jesus' willen bezit die onmenselijke
wezenlijkheid van niet te behoeven
volharden, van geen moeilijkheden
hebben te overwinnen, geen crisis
te kennen of te worstelen met pro
blemen. Zo heeft Hij geen pro
gramma nodig, om voor ogen te
houden, wat Hij doen moet. Hij is
volkomen één met zichzelf, Hij kent
geen onrust, geen haast, alles is in
evenwicht met de wil van de Va
der.
Tegenover de dingen van de we
reld staat Hij niet als een natuuron
derzoeker, die haar geheimen moet
ontdekken, noch betrekt Hij ze in een
poëtische verbeelding zoals de kun
stenaar. Zij zijn allemaal evident
voor Hem als scheppingen van Zijn
Vader, en als zodanig doorziet Hij
hun intrinsieke waarde.
Ook hebben ze voor Hem geen be
dreiging of te grote aanlokkelijkheid,
die Zijn heiligheid zouden kunnen
verstoren. Hij stond er volkomen vrij
tegenover, en had daarom geen as
cetische houding nodig. Zijn mede
mensen toonde Hij liefde, medelij
den, en vreugde. Hij had vrienden en
kennissen, en ging bij hen overnach
ten. Maar hoe Hij zich ook menselijk
onder de mensen bewoog. Hij zocht
ze niet op om samen met hen te be
raadslagen of om samen naar klaar
heid te zoeken. Zelfs bidt Hij niet
met hen. Feitelijk is Hij eenzaam en
onbegrepen. Men kan Hem in zijn
diepste gedachten niet volgen.
„Zo ontstaat de indruk van een har
de geslotenheid, van stomheid on
danks alle spreken."
Nergens blijkt het dat Jesus op
een menselijke wijze meetbaar is. In
tegendeel, wat een mens groot maakt,
maakt Jesus klein. Hij is niet zoals
de evangelisten terug te voeren tot
een bepaald temperaments-type.
„Wat Jesus was, staat klaarblijke
lijk boven en buiten de „gedaante",
de verschillende schema's van het
existeren beginnen pas aan deze kant
van zijn bestaan."
Zodoende is Hij uniek, onverge
lijkbaar met een ander mens. Zijn
„oorspronkelijkheid" breekt door alle
psychologische grenzen heen. Hij
heeft geen geniale vondsten nodig,
geen worsteling met problemen of
een hartstochtelijke inzet. Geen plot
selinge bekering of bewustwording
van zijn roeping zoals de grote her
vormers. Dit alles zijn tekenen van
onvolkomenheden, welke alleen de
Ondanks de verzekering van de Belgi
sche regering, dat de jongste intrekking
door de Belgische douaneautoriteiten van
invoerlicenties voor steenkolen en de ver
vanging van deze licenties door nieuwe
licenties, niet, beoogt het toepassen van
kwantitatieve beperkingen, noch de ko
pers te belemmeren bij de vrije keuze van
hun leveranciers en derhalve niet in strijd
is met het verdrag van de EGKS, heeft
de Hoge Autoriteit besloten de Belgische
regering er van in kennis te stellen, dat de
door deze regering genomen maatrege
len de kolenhandel bemoeilijken.
De Hoge Autoriteit heeft aan de Belgi
sche Regering verzocht alles in het werk
te stellen opdat deze „administratieve
belemmering" zo mogelijk binnen een
kortere termijn dan de door de Belgische
autoriteiten benoemde termijn van 15
dagen, ongedaan wordt gemaakt.
Deze annulering van invoerlicenties
heeft, zoals bekend, geleid tot protesten
bij de Hoge Autoriteit van de zijde van ko-
lijnmijnen uit het gebied van Aken, de
Westduitse regering en de Nederlandse
mijnen in Limburg.
mens, die ontwikkeling en wording
nodig heeft, aankleven. Jesus is
voortdurend „zichzelf'' in de eenheid
met de Wil van de Vader. Zo ontsnapt
Hij ons uiteindelijk aan een psycho
logische beschouwing, die wij alleen
maar tot aan de kern van Zijn „oor
spronkelijkheid" kunnen volgen. Dan
is er het geheim van Jesus Christus
waarvoor wij moeten buigen.
Het moet gezegd worden, dat Guar
dini niet vervalt in een ontluisterende
en analyserende psychologie. Hij
houdt zich steeds gericht op de God
delijkheid van Jesus door Diens psy
chologie in de wil van de Vader te
transcenderen. Wel vragen wij ons af
of Guardini niet te overhaast Jesus'
menselijkheid passeert om zijn God
delijkheid te beklemtonen. Maar
waar blijven we, als we hier de gren
zen moeten aangeven? Is het niet een
mysterie, waarvan wij de aarzelen
de benadering het best kunnen over
laten aan een wijze erudiet als Guar
dini?
J. A. JONKERGAUW
x) „De vier evangelisten als mem
selijke typen", door prof. dr. A. Cho
rus. Uitg. De Toorts, Haarlem.
xx) „De menselijke werkelijkheid
van de Heer". „Bijdragen tot een psy
chologie van Jesus", door Romano
Guardini Uitg. Paul Brand, Bus-
sem.
WELKE CAMERA GAAT U KOPEN?
Beecham (Nederland) N V.
Voor engros: Jacq. Mot N.V. Amsterdam
Brylcreem, de wereldberoemde
Engelse haarcrème, geeft uw
haar een prachtige natuurlijke
glans. Brylcreem houdt
haar en hoofdhuid fris en
gezond - maakt droog haar
1 weer soepel en vitaal -
bestrijdt roosvorming.
the perfect hairdressing
Zolang ds voorraad strekt
Kloeke tube van f 1.85 ma daarbij
speciaal verpakt een a'l raardigtte
junior pot" geheel GRA7iS.
Vraag uw winkelier I
Met het voorjaar, met de eerste
warme zonnestralen komen gedach
ten aandrijven over vakantie, zonni
ge weekends, lange avonden....
Misschien gaat u nu dit jaar doen
wat u al zo lang van plan was....
een fototoestel kopen om in de zo
mermaanden, tijdens de vakantie
kiekjes te maken van uw dierbaren.
Weet u nog hoe zuinig uw moeder
was op die ene kiek, een echte „sta
tiefoto", van u als kleuter? Natuur
lijk op het onvermijdelijke vachtje en
natuurlijk een of ander statig sier-
meubel op de achtergrond. Er kwam
een heuse fotograaf aan te pas, die
een enorme lens in een nog enormer
houten kast op uw blote bastje richt
te. Nu hebt u zelf peuters en hoe leuk
is het niet. die kleine mannetjes en
vrouwtjes in al hun ontwikkelingssta
dia te knippen. Niet voor niets is er
een reclame-slagzin „Kiek nu voor
later". U zou versteld staan als u
wist, hoeveel camera's er gekocht
worden speciaal om „de kinderen"
te fotograferen.
Als u ook tot de groep „jonge va
ders" behoort en op het punt staat
naar een winkel te hollen om een fo
totoestelletje te kopen, wacht u dan
nog en lees dit artikeltje even uit.
Misschien spaart het geld en voor
komt het teleurstelling
En als u van plan bent om een ca
mera te kopen, teneinde er uw va
kantiebelevenissen mee vast te leg
gen, lees dan ook nog door. Het is
nog geen zomer
Wanneer iemand vóór de oorlog een
fototoestel ging kopen, dan was dat
in negen van de tien gevallen en
box. Miljoenen en miljoenen prent
jes zijn er met die goeie ouwe box
gemaakt en nu nog zijn er talloze
boxjes in gebruik, die voor de oorlog
gekocht werden. Ze zijn nl. praktisch
onverslijtbaar. Ook worden er nog
dagelijks boxjes verkocht door de fo-
tohandel en eigenlijk begrijpen we
dat niet goed.
Want een goede box kost rond de
25 gulden. Daarvoor krijgt men een
Dit kan met de box wél!
De kinderen zitten stil
en bovendien wordt een
lichte beweging door de
afstand van de kinderen
onschadelijk gemaakt.
De foto is van voor tot
achter scherp. Voor
nieuwsgierigen: de foto
werd gemaakt in
Spaarndam.
toestelletje, waarmee men uitsluitend
stilstaande dingen kan kieken. De
sluiter van een box staat nl. vast af
gesteld op 1 25-1 30 seconde eïi laat
bewegingen niet toe. Ook kan de af
stand niet versteld worden. De box
beeldt alles scherp af, dat gelegen is
tussen enkele meters van de lens en
„oneindig". Vakantiepartners, kinde
ren en noem maar op, kunnen dus
alleen geknipt worden wanneer ze
roerloos staan of zitten.
Dit is een enorm nadeel, vooral
voor trotse vaders. Want wie wel
eens kinderen gekiekt heeft, weet dat
by spelende kinderen 1 100 sec. soms
nog te langzaam is, zó razend snel
kan het grut zich omdraaien, een
handje bewegen, enz.
Met de box is het onmogelijk zulke
momenten te knippen. Maar slechts
voor enkele tientjes méér heeft men
een camera, waarmee dit wel kan.
We zullen geen merken noemen
(de etalages van elke behoorlijke fo
tozaak liggen boordevol toestellen en
binnen heeft, zo'n zaak nóg meer!),
maar voor 79,50 is er b.v. een klein-
beeldcamera te koop (24x36 mm ne
gatiefformaat) met een 3,5 lens, een
sluiter tot 1 200 sec., sneltransport,
flitscontact en nog wat aantrekkelijk
heden. En voor nog geen 60 gulden
koopt u een camera met 6x6 negatief
formaat en een sluiter tot 1 100 sec.
Met deze camera's kunnen bovendien
kleurenfoto's gemaakt worden, wat
met een box niet kan.
Waarschijnlijk is het de vrees voor
„al die knopjes", die zovele mensen
tóch maar liever een box doet kopen.
Maar het bedienen van een dergelij
ke toch altijd nog eenvoudige
camera, is in feite niet moeilijker dan
het inschakelen en afstellen van een
tv-toestel. En dat laatste is iets, dat
de grootste hannes binnen het kwar
tier leert!
Wie naar een goede fotozaak stapt
(en de meeste zijn goed!), krijgt er
uitgebreide voorlichting en dan blijkt
na een babbeltje van een kwartier of
een half uur, dat het eigenlijk alle
maal best meevalt.
Wie als leek voor een etalage vol
camera's staat te kijken, begint het
al spoedig te duizelen. Het lijkt alle
maal zo ingewikkeld! Een camera
staat b.v. als volgt geprijsd: „kb-ca-
mera, 3,5 lens in synchro-compur, m
en x synchronisatie, sneltransport,
zelfontspanner, lichtwaarden-instel-
ling". Wat betekent dit abracadabra?
Eigenlijk is het erg simpel. Kb-ca-
mera betekent „kleinbeeld-camera",
d.w.z. het negatiefformaat bedraagt
24x36 mm (meestal) en zo groot
wordt ook uw kiekje (alleen laat
geen sterveling het op dit formaat
afdrukken. Zo'n prentje wordt ver
groot op b.v. 6x9 of 9x12 cm). Het
„3,5 lens" geeft de lichtsterkte van
de lens aan, d.w-z. zijn vermogen
om licht door te laten. Juister ge
zegd: de hoeveelheid licht die hij in
het brandpunt kan samenbrengen.
Hoe later bet cijfer, hoe lichtsterker
de lens. Een 1,2 lens is bijzonder
lichtsterk, een F. 11 lens (men drukt
de lichtsterkte uit in een F-getal, dat
de verhouding aanduidt tussen de
brandpuntsafstand en de doorsnee
van de lens bij volle opening) daar
entegen is bijzonder lichtzwak. De
lichtsterkte van een box is doorgaans
F. 11.
Het „synchro-compur" duidt type
en merk van de sluiter aan, het ap
paraatje dat gedurende een zeker
moment licht door de lens laat wan
neer u op de knop drukt. Wie een
synchro-compursluiter op zijn came
ra heeft is zogezegd „bon-af", want
het is een hele beste; „m en x syn
chronisatie" op het prijskaartje wijst
er op, dat bij de betreffende camera
zowel flitslampjes als de dure elek-
tronenflits gebruikt kunnen worden.
Flitslampjes bij een sluitersnelheid
van 1 25-1 50 seconde (soms, bij be
paalde types lampjes 1 100 sec.) en
de elektronenflits bij alle snelheden.
„Sneltransport" maakt het moge
lijk door hetoverhalen van één handel
de film te transporteren (1 beeldje
verder te draalen) en de sluiter te
spannen, zodat men onmiddellijk ge
reed is voor de volgende opname. De
zelfontspanner doet de sluiter pas
tien seconden later open en dicht
gaan, dan u op de knop drukte. Als
de camera op statief staat, kunt u dus
hard naar voren hollen en zorgen dat
u ook „op de kiek" komt.
„Lichtwaardeninstelling" is een
technisch nieuwigheidje van de laat
ste twee jaar. Door aan één ring of
knop te draaien, verstelt u sluiter
snelheid en lensopening tegelijk, ech
ter zodanig, dat de hoeveelheid licht
die op de film valt, niet verandert.
Voorlopig hebt u als beginnend foto
graaf daar niets mee te maken.
En dat is nu de ontrafeling van het
geheimschrift op dat prijskaartje
Vond u het moeilijk? Nee immers!
Het is natuurlijk duidelijk, dat men
op een camera van zeventig, tachtig
gulden al deze technische spitsvon
digheidjes niet verwachten mag. Wat
men wel mag verwachten: een rede
lijk lichtsterke lens van F. 3,5 of F. 4,
een sluitersnelheid tot 1 200 sec., de
mogelijkheid tot het gebruik van flits
lampjes, een flitscontact dus, en de
mogelijkheid tot het instellen van de
afstand. En dat is al heel wat voor
die paar tientjes! De meest gangba
re camera's (wat het opname-for
maat betreft) zijn momenteel de 6x6
camera's en de kb-toestellen. De 6x6
camera's worden weer onderverdeeld
in klapcamera's, een ogige en twee-
ogige reflex-camera's. De kleinbeeld-
toestellen in 24x24 mm en 24x36 mm
toestellen (afgezien van enkele nog
kleinere negsftiefformaten) en in ca
mera's met of zonder verwisselbare
optiek.
Jan Stöpetie
De heer J. F. B. te A. legt ons de
volgende vragen voor. De firma A wordt
overgenomen door de firma B. Een deel
van het personeel is ontslag aangezegd,
een ander deel gaat mee over. Bij het. niet
overgenomen deel van het personeel zijn
enige mensen, wier loon meer dan f 6900
per jaar bedroeg. „Krijgen zij geen uit
kering ingevloge de W.W.?"
Indien hun overeengekomen vaste loon
per jaar meer bedroeg dan 6900.-, dan
ontvangen zij inderdaad geen WW-uitke-
ring, omdat zij niet verzekerd waren.
„Afgezien daarvan", aldus vragenstel
ler, „stel ik mij echter voor. dat de firma
A verplicht is aan de niet overgenomen
personeelsleden voor elk gewerkt jaar zeg
ge 1 maand salaris uit te betalen of bij
35-jarig of 40-jarig dienstverband een op-
slagtermijn in aanmerking te nemen van
35 (of 40) maal stel 1 maand. Wilt u mij
hierover inlichten?"
Hier betreden wij het terrein van het
ontslagrecht. In het algemeen moet de
werkgever, krachtens de op 1—7—'54 van
kracht geworden wijziging van het Bur
gerlijk Wetboek, net zoveel weken opzeg
ging in acht nemen als de dienstbetrek
king na de meerderjarigheid van de werk
nemer gehele jaren heeft geduurd, echter
met een maximum van 13 weken. Voor
een werknemer dus, die 50 jaar oud is
en die 6 volle jaren in dienst is, moet een
opzeggingstermijn van 6 weken in acht
worden genomen. Is dezelfde werknemer
20 jaar in dienst, dan moet een opzeg
gingstermijn van 13 weken (het maximum)
aangehouden worden.
De opzegging moet tenminste zo lang
voor de ontslagdatum plaatsvinden, als
de duur van de opzeggingstermijn lang
is. Tijdens ziekte, van de werknemer mag
geen opzegging plaatsvinden, behalve wan
neer die ziekte 2 jaar of langer heeft ge
duurd. Ook kan de meerderjarige werk
nemer niet opgezegd worden terwijl hij
zijn militaire dienstplicht vervuld. Dat
kan ook niet bij de minderjarige werk
nemer, die zijn dienstplicht vervult, ten
zij hij op de eerste dag van de militaire
dienst nog geen jaar in dienst van de
werkgever was.
Het Wetboek van Koophandel kent een
afwijkende regeling voor vertegenwoordi
gers van provisieregeling. Voor hen geldt
in het algemeen een opzeggingstermijn
van 6 weken. Opzegging mag alleen
Dlaatsvinden tegen de laatste dag van de
kalendermaand. Werkgever en werkne
mer mogen schriftelijk van de termijn van
6 weken afwijken, maar die termijn mag
nooit korter zijn dan een maand en nooit
langer dan 6 maanden. Voor handelsagen
ten geldt hetzelfde, met die verstande,
dat voor-hen de opzeggingstermijn niet 6
weken, maar 3 maanden is.
Uitdrukkelijk vermelden wij, dat hier
boven de wettelijke bepalingen zijn opge
somd. Indien het dienstverband gegrond
is op een c.a.o. of op een individuele ar
beidsovereenkomst, dan moeten de bepa
lingen daarvan worden geraadpleegd om
te weten, hoelang de opzeggingstermijn is
en tegen welke dag opzegging mag ge
schieden.
Indien nu een werkgever niet de wette
lijke opzeggingstermijn te acht heeft ge
nomen, dan moet de werknemer daarte
gen in eerste instantie bij zijn werkgever
protesteren. Doet hij dat namelijk niet.
dan brengt hij zijn uitkering WW al
thans voor de duur van de opzeggingster
mijn heel beslist in gevaar. Het komt
vaak voor. dat de werkgever den de sdha-
deiloosöteffiinig betaalt, waarop de werk
nemer aanspraak kap maken. Deze scha
deloosstelling is geliik aan het loon over
het tijdvak, dat ontbreekt aan de wet
telijke opzeggingstermijn. Als dus bij een
ontslag de wettelijke opzeggingstermijn
door de werkgever niet ln acht is geno
men, dan moet de werknemer hiertegen
in ieder geval protesteren.
Volledigheidshalve vermelden wij nog.
dat voor ontslag tijdens proeftijd en voor
ontslag om dringende reden afwijkende
bepalingen bestaan.
Uw vraag omtrent de A.W.W. houden wij
aan tot na onze bespreking van de be
palingen van die nieuwe wet.
Vragen omtrent de sociale verzekerings
wetten kunnen schriftelijk worden inge
diend bii onze sociaal economische re
dactie, Kortenaerstraat 1, Rotterdam.
Gisteravond omstreeks acht tiur ls de
Duitse kelner Josef Hans Peters ui' Keu
len ter hoogte van Acht (N.-Br.) uit de
Austria-exprestrein, die onderweg was
naar Oostenrijk, gevallen.
Zijn verminkte stoffelijk overschot
werd door de bestuurder van een achter
opkomende trein op de spoorbaan aange
troffen, nadat ook spoorwegpersoneel
reeds alarm had geslagen, toen op het
baanvak EindhovenBest in bet laatste
rijtuig van de expres een openstaand
portier werd ontdekt.
Dit kunt u met een box niet
'doen De foto werd gemaakt
met een reflex-camera, 1/100
sec., lens open op F 3,5 en de
elektronenflits werd tegen het
plafond gericht. Een box zou ook
de achtergrond scherp afgebeeld
hebben
V
Met een indrukwekkende beektenedita-
tie over Christus' dood en verlossende
verrijzenis heeft regisseur Wiim Bary
van de KRO-telev:sie gisteravond het
paasfeest dait voor de deur staat, inge
leid.
Een diep religieus, op boog artistiek
niveau staand en instructief program
ma over de kerkelijke liturgie van Goede
Vrijdag en paaszaterdag, waaraan de
Schola Cantoruim van de fraters-theolo
ganten der Kruisheren te St.-Aga'tha bij
Cuyck hun medewerking verleenden.
Onder redactie van Ferd J. A. de
Grijs priester, en op bewogen wijze toe
gelicht door drs. W. ie Haye O.S.C., wer
den verschillende hoogtepunten uit de
kerkelijke plechtigheden n het Kruis
herenklooster St.-Heiena te Amersfoort
voor de tele visie -camera 's „igeënsce-
reerd", waarbij de vertaling van enkele
der voornaamste iatijnse gebeden en ge.
zangen aan de onderzijde van het beeld
werd geprojecteerd.
Goed gekozen afbeeldingen van reli
gieuze kunstwerken en foto's illustreer
den deze knap gemaakte t.v.-documen
taire. welke van uitstekende beeldkwali
teit wa6.
Het programma onder de titel .,D*or
het Kruis tot het Licht", werd ingeleid
en afgerond door Lea de Boer. die en
kele passieliederen zong, waarbij zij
zichzelf op de 'harp begeleidde.
Tevoren hadden mej. V A. van tjpeu-
wen en de heer A J. M. Schuiten, drie
In Leiden respectievelijk medicijnen en
klassieke letteren studeren, met Jan
Willem Hofstra een interessant, zij hei
nte,t altijd even vlot verlopend gesprek
gehad, waarin de Lijkwade van Turijn
van medisch en historisch oogipunt uit
werd besproken. Tineke Roeffen voerde
de regie va,n dit programma, waarin tal
van detail-foto's, van deze kostbare re
likwie waren opgenomen.
In het Gastenboek, waarmede de avond
opende, had Louis Frequin een interview
met mr. K. van Rijckevorsei naar aan
leiding van diens verkiezing tot led van
de Tweede Kamer door middel van
v oo rkeuistemmen
