Kathedralenbouwer
Den Bosch ten einde
Apotheose op de Parade
Onvolmaakte, nochtans
zeer boeiende opvoering
Kring van beeldhouwers
achter prof. Bronner
Pax
Transatlantisch luchtver
voer thans vijftig maal zo
groot als in 1933
Christi - voettocht naar
G. J. van Walsum
Mgr. Bekkers reikt missiekruisen
uit aan medisch missieteam
O'Neill bij de Haagse Comedie
A touch of the poet
„Dé dag van Talavera
Monument voor
Plesman
Atlantic terug
naar Amsterdam
„Opdracht op uitzonderlijk con
sciëntieuze wijze vervuld
Grote klinkers
op de rails
Toch nog sterke toename nodig
om de straalvliegtuigen
rendabel te maken
Kransen gelegd
en tegels aan
geboden
Vlak bij KLM-hoofd-
kantoor in Den Haag
Prins Bernhard met
straalvliegtuig over
de oceaan
F007* onderzoek van
schroef en schroefas
HET HILDEBRAND-MONUMENT
„Het dagboek van
Anne Frank"
Baldadigheid of
boos opzet?
HUDSONHERDENKING IN AMSTERDAM
W er eldvakverbond
kiest partij voor
E.V.C. 1958
Pater F. Waanders O.P.
overleden
MAANDAG 6 APRIL 1959
PAGINA 3
11111111
Ml
Europese filmpremière
16 april in Amsterdam
-
MRBa 2
„Re bouwde maar een eind
weg. Als het maar groot was en
mooi. Meestal gooide ik er een
paar flinke torens tegen aan.
Soms besloot ik halverwege er
nog een koepel bij te maken."
Aldus de zestigjarige heer G-
J. van Walsum, die gedurende
zijn leven een dertig grote ka
thedralen optrok en een paar
honderd kleine kerkjes bouwde.
In zijn woning in het Rotter
damse Blijdorp haalden we de
kortelings gepensioneerde „ar
chitect" voor een kort gesprek
achter het fornuis vandaan,
waar hij bezig was met het
bakken van een appeltaart.
Hoewel onder de indruk van
zijn capaciteiten als kerkenbou-
wer, durven wij toch geen en
kele bouwpastoor aan te raden
de heer Van Walsum uit zijn
rustige leven in de actieve
bouwkunst terug te halen. Hij
heeft immers nooit gewerkt met
steen of beton. Suikerpoeder,
gelatine en water waren de
grondstoffen, waarin hij zich
uitleefde. De heer Van Walsum
is namelijk meer dan dertig
jaar patissier geweest in dienst
van de Koninklijke Rotterdam-
sche Lloyd, waarvan acht jaar
op het vlaggeschip Willem
Ruys. Elk jaar tegen Kerstmis
komt er ten gerieve van de
sfeer aan boord van deze schepen een kathedraal in de eetzaal, een witte
kathedraal met achter de roodpapieren ramen vriendelijk brandende
lichtjes.
De heer Van Walsum trok jaarlijks een week of drie uit voor het
vervaardigen van zijn metersgrote schepping. Eerst schetste hij wat,
daarna kwamen de kartonnen mallen en tenslotte werd het suikerdeeg
gesneden. Alle kerken waren gegarandeerd eigen ontwerp. Gothiek, Ro
maans en Byzantijns mengde hij vaardig dooreen tot zijn eigen suikerstijl.
„Ben je Moskou aan het nabouwen" was een van de vriendelijkste opmer
kingen, welke de bemanning voor zijn creaties over had, maar de passagiers
waren altijd verrukt.
„Het is het oude vak niet meer" meent hij nu enigszins droevigHet
suikertrekwerk is veel eenvoudiger geworden door de uitvinding van de
plasticsuiker, die koud kan worden behandeld. Vroeger, zegt hij vertederd,
trokken we rozen en anjers uit suiker van meer dan honderd graden en
groeiden er op onze vingers blaren over de blaren heen.
Zijn „grappenmakerij", zoals hij zijn bouwnijverheid noemt, heeft hem
een grote bewondering bijgebracht voor de echte architecten. „Ik heb wel
eens geprobeerd een bestaande kerk na te maken, maar dat gedoe met al
die schuine stukken was mij te moeilijk."
Meer dan andere artiesten heeft deze patissier het pijnlijke besef
moeten meedragen, dat ook de kunst vergankelijk is. Hoewel zijn schep
pingen. eenmaal hard geworden, de eeuwen kunnen trotseren, gingen ze
nooit langer dan twee dagen mee. Al gauw stond het „ding" in de weg
en dan ging zijn kerk of kathedraal de pudding in of erger nog
vond het een eerlijk zeemansgraf ergens in de oceaan. Hij zoekt nu troost bij
zijn fornuis en de appeltaar;. Zijn echtgenote laat hem daar rustig zijn
gang gaan. Hoewel zij nauwlettend toeziet wanneer hij begint aan de
boterkoek of aan de petits-fours, want met het gebruik van grondstoffen
is hij bepaald niet zuinig.
Men kan lang twis
ten over de manier,
waarop O'Neills „A
touch of the poet"
(dat in de goede
vertaling van Dolf
Verspoor bij de
Haagse Comedie d<$
afschuwelijke titel
„De dag van Tala
vera" heeft gekre
gen) ten tonele
gebracht moet wor
den, maar aange
zien een opvoering
ook voor een be
langrijk gedeelte
mede bepaald wordt
door praktische
omstandigheden,
lijkt het billijk van
de voorstelling on
der regie van Luc
Lutz te getuigen,
dat zij, op een zeer MMBwIMm-v JSf -'' ii'"
redelijk aanvaard- jKKHMHHHl
baar niveau staan-
de, aard en moge- "^ÜÜiBK
lijkheden van het
beschikbare spe- §9YWïïSSÊÊÊÈÊÊik
lersmateriaal heel
verstandig heeft jp3&Y ISMBfejBjaB
Men kan ervan zeg- iWt f
gen, dat zij niet |||1|M tij
alles uit het stuk HbbHHHHHHHHV <|ft|I:! BH
heeft gehaald wat UN I
erin zit, of dat zij fHHH|
misschien niet de ML 1Ü
sterkst aangrijpen- Mm
de en de meest per-
spectiefrijke opvoe-
ring is geworden
die men zich zou Cees Laseur en Elisabeth Andersen in De Dag van Talavera.
kunnen denken,
maar de troep heeft daartegenover ook
niets ondernomen, dat zij niet goed kon
waarmaken. Het is een opvoering zon
der uitschieters, maar ook zonder din
gen, die in vergelijking daarmee bene-
demnaats schenen te blijven, en op de
speeltrant van de een bleek die van de
ander afgestemd. Zo ontstond er een
zeer doordacht en doorwrocht, een gaaf
ensemble in een tamelijk hoog gemid
delde.
De norm voor deze speelstijl zal de
regisseur uiteraard wel gezocht hebben
in het wezen van een acteur als Cees
Laseur en een actrice als Ida Wasser
man, die de centrale rollen in het stuk
vervullen: Cornelius Melody, de naar
Amerika verhuisde Ier en herbergier,
die in dagdromer);, waarin zich een
dubieuze parvenu-afkomst en een sol
datesk heldhaftige jeugd vermengen,
hardnekkig het bestaan speelt van de
gentleman, die hjj niet is, en Nora
Melody, zijn sloverige vrouw-dienst
maagd, dié haar teleurstellingen met
een treurige vreugde verdrukt onder
de grote liefde, die zij haar man toe
draagt. Cees Laseur mist het vervaar
lijke, de diep weggedoken gloed der
gepassioneerdheid, die van Cornelius
Melody een grandioos karakter maakt,
op de grens van de groteske waanzin,
zeer boosaardig tot in het abjecte toe,
en toch deerniswekkend om de natuur
lijke menselijkheid, die hij verwringt
en zijn behoefte aan liefde, die hij
niet altijd tekort kan doen. Ida Was
serman van haar kant is niet de trans-
cendentele actrice, die zulk een vrouw
als Nora Melody boven haar verschij
ning van alledag-sloofje kan uitheffen.
Dit gegeven zijnde, moest de regis
seur met twee zeer knappe spelers,
capaciteiten voornamelijk liggen
wier
In andere, meer sentimentrijke en min
der gecompliceerde Genres zien uit te voorstel nu o.a. mede dat zn van oor-
komen, en daarbij had hij als dei de 7iin Hat dr. Plpsmnn Hin tiiHonc
die men leest en waarvan men zich
een voorstelling vormt, zich afvragende
hoe daar ooit een toneelfiguur uit kan
ontstaan. Elisabeth Andersen speelt
nauwkeurig wat er in de rol staat
en hoe O'Neill haar beschrijft. Dit is
een volmaakt moment in een onvol
maakte, maar nochtans zeer boeiende
opvoering. L. H.
Burgemeester en wethouders van
Den Haag hebben de raad voorgesteld
ten behoeve van het oprichten van het
bronzen standbeeld van dr. Albert Ples
man 18.350,- beschikbaar te stellen.
Dit bedrag zal o.a. nodig zijn om op de
plaats waar het monument zal komen,
zoals is gemeld op de hoek van de Ko
ninginnegracht en de Scheveningse bos
jes vlak bij het hoofdkantoor, fundering
aan te brengen en enige andere voor
zieningen te treffen.
De raad van 's Gravenhage heeft
reeds in de vergadering van 30 maart
1954, drie maanden na het overlijden
van dr. Plesman, in beginsel besloten
medewerking te verlenen aan de tot
standkoming van een monument ter
ering van de persoon en het werk van
dr. Plesman.
B. en W. van Den Haag delen in hun
Prins Bernhard zal zaterdag met de
Boeing 707 van Pan American Airways
van Londen naar New York vliegen.
Het straalverkeersvliegtuig van deze
maatschappij vertrekt om elf uur in de
morgen van Londen en landt om 14.45
uur lokale tijd op het vliegveld Idlewild
van New York. Naar bekend zal de
prins een kort bezoek aan de Verenig
de Staten brengen en o.m. een deel van
het wereldluchtvaartcongres, dat van
12 tot 19 april door de Amerikaanse
Air Force Association in Las Vegas
wordt georganiseerd, bijwonen.
Pan American heeft maatregelen ge
troffen om prins Bernhard op deze dag
vlucht over de oceaan per straalvlieg
tuig door deskundigen van de maat
schappij over alle technische bijzonder
heden voor te lichten, aangezien men
weet dat de prins bijzonder grote be
langstelling heeft voor de luchtvaart.
Het Amerikaanse passagiersschip
Atlantic, dat donderdag in dichte mist
bij IJmuiden aan de grond liep, is zon
dagmorgen om zeven uur uit IJmuiden
vertrokken voor de terugreis naar de
Verenigde Staten. Het schip heeft ech
ter in de loop (<an de' middag moei
lijkheden met de voortstuwing gekre
gen. De Atlantic is voor anker gegaan
bij het lichtschip Westhinder en zal te
rugkeren naar Amsterdam om daar in
een dok te worden opgenomen voor
inspectie van de schroef en de schroef
as, die bij de stranding tussen de pie
ren te IJmuiden vermoedelijk zijn be
schadigd of ontzet. De ongeveer drie
honderd passagiers van het schip zul
len voorlopig in hotels worden onder
gebracht.
De Nederlandse kring van beeldhou
wers heeft zaterdag in Amsterdam een
vergadering gehouden ter bespreking
van de moeilijkheden, die zijn ontstaan
rond het Hildebrand-monument van
prof. J. Bronner.
De vergadering sprak zo wordt
van bestuurszijde medegedeeld una
niem haar afkeuring uit over een ten
dentie, waardoor blaam wordt gewor
pen op de nestor van de Nederlandse
beeldhouwers, tevens erelid van de
kring.
Men liet een sterk protest horen
tegen de mening dat prof. Bronner
een bedrag van ƒ15.000 zou hebben
ontvangen als winnaar van de in 1913
uitgeschreven prijsvraag. Dat prof.
Bronner een aanvullend bedrag van
de gemeente Haarlem zou hebben
geëist werd onwaar genoemd. Prof.
Bronner heeft in een niet voor publi-
katie bestemde brief om een onder
houd met het gemeentebestuur ver
zocht teneinde de mogelijkheid van
verhoging van zijn honorarium te be
spreken.
eerste plans-rol de jonge Annet Nieu-
wenhuyzen voor de eveneens zeer ge
compliceerde partij van de dochter Sa
ra, hoogmoedig, triviaal en boerenslim
als haar vader, maar met een vleug
van liefdesvermogen van haar moeder,
ook niet meer echter dan een vleug.
Lutz heeft de oplossing gezocht door
een straffe beheersing aan te leggen,
een afgemetenheid in het gedrag van
Cornelius Melody, een gedemptheid in
de toon aan te brengen, die veel meer
suggereerde dan men in werkelijkheid
te zien en te horen kreeg. Dat was
vakmatig gezien, heel goed begrepen.
Men kon zich veel denken en er ge
beurde betrekkelijk weinig, waardoor
men in zijn gedachten gestoord werd.
Waar het stijlpatroon te dun werd om
de innerlijke indispositie der spelers
voldoende te bedekken, op die plaat
sen, waar het stuk zjjn knooppunten
vindt n.l., moest men zich dan wel
rekenschap geven van het tekort, dat
mede als gevolg had een zekere nivel
lering tussen de uitersten van het heer
lijke „make-belief" en de ontluisteren
de werkelijkheid, doch men behield
toch meestal de illusie van de span
ning, die dit prachtige stuk bezielt.
Prachtig, omdat het van een schokken
de menselijkheid is, veel wijder reikend
dan het realisme, waartoe het zich ma
terieel zo uitsluitend lijkt te bepalen.
Diep bevredigend is deze opvoering
niet, doch men kan haar in zekere
zin bewonderen om de gevoelige kun
digheid, waarmee zijn een stuk, dat zij
niet werkelijk vermeesteren kon, ont
zag en gedwongen om het in te
kleine dimensies te laten steken de
toeschouwer toch de uitblik op dit stuk
niet benam. „A touch of the poet"
beeft O'Neill het genoemd; de titel
slaat niet alleen op Sara, die een mach
teloze poëet bemint, maar het slaat
in wijdere strekking genomen op al
ien, die ieder op de eigen manier, hun
droom van schoner en beter leven na
jagen. Het verzoenende moment ligt in
de door een schok te voorschijn tre
dende terugkeer van Cornelius Melody
tot zijn uiterst onvolmaakte zelf, dat
zeer preferabel is, eenvoudig omdat
het echt is.
De diepste manifestatie van de poëti
sche idee levert de moeder op. Haar
droom is in feite geen droom, omdat
zij volledig te verzoenen is met de wer
kelijkheid. Zij is dienstbare liefde. De
dochter Sara blijft tegen het slot terecht
onopgehelderd. Zij is verpletterd, om
dat haar hoogmoedige droom gepersoni
fieerd was in de bekeerde vader, die
zij eerst heeft gehaat en die haar nu
ontzet. Maar zij is ook nog jong. Het
leven moet haar riog leren. Het be
gint pas als het einde van de rol daar
is. Annet Nieuwenhuyzen schoot op dat
slot tekort, maar in de loop van de
vier bedrijven heeft zij frappante din
gen gedaan.
Met de kleine rollen had de regisseur
weinig moeite. Een reeks uitmuntend
getroffen typen, die zich zeer bekwaam
voegden naar de algemene speelstijl.
Onverdeelde bewondering moet daar-
pt) uitgaan naar Elisabeth Andersen
in een heel korte rol, te ingewikkeld
'n de structuur van het stuk gebracht
om er thans op in te kunnen gaan. De
naoeder van de machteloze poëet, inge-
trouwd in een familie van keiharde
geldschrapende Yankees, waaruit zij
gevlucht is Jn de ivoren toren van een
gedesinteresseerde culturele hoogmoe
digheid. Het is meer een romanfiguur,
deel zijn „dat dr. Plesman, die tijdens
zijn leven een van de meest vooraan
staande burgers van 's Gravenhage is
geweest, door het monument op waar
dige wijze zfil worden geëerd en dat
dit monument het stadsbeeld ter plaat
se op bijzondere wijze zal verfraaien."
Het dient naar de mening van B. en
W., met dankbaarheid te worden aan
vaard als geschenk van de stichting
Nationaal Monument dr. A. Plesman.
Er wordt naar gestreefd het monu
ment te doen onthullen op 7 oktober,
de dag waarop de K.L.M. veertig jaai
geleden werd opgericht.
Voor de eerste maal in Europa zal
de film „Het dagboek van Anne Frank"
worden vertoond tijdens een speciale
voorstelling voor genodigden op don
derdagavond 16 april a.s. in het City
theater te Amsterdam. Van Vrijdag
avond 17 april af zal dit werk als hoofd
film opgenomen zijn in de programma's
van de Amsterdamse bioscopen City en
Rialto.
(Van onze correspondent)
Dank zij de oplettendheid van de be
stuurder van een goederentrein die
even over zeven uur vrijdagavond van
het station te Leiden was vertrokken
en om ongeveer tien minuten ovre ze
ven op het baanvak Leiden-Utrecht het
viaduct over deze spoorlijn van de
weg Voorburg-Amsterdam, via Leider
dorp, passeerde, is waarschijnlijk een
ernstig treinongeval voorkomen.
De bestuurder zag in de verte enkele
personen in de nabijheid van de spoor
lijn. Toen hjj dichterbij kwam zag hjj
op korte afstand een aantal grote klin
kers op de rails liggen. Met geringe
snelheid passeerde hij de gevaarlijke
plek waarbij de wielen van de trein
de klinkers van de baan stootten. Vei
ligheidshalve controleerde hij het baan
vak en wierp de klinkers een eind
weg.
De bestuurder stelde daarna zijn be
vindingen op papier en wierp het brief
je op het stationsemplacement te Ai
ohen aan den Rijn uit de trein, het
geen door de dienstdoende chef werd
opgemerkt. Hierdoor kon de bestuur
der van de personentrein, die om 19.35
uur uit Leiden in dezelfde richting als
de goerentrein ging, worden gewaar
schuwd. Toen deze ter plaatse arriveer
de lag er opnieuw een groot aantal
klinkers op de rails.
Aangenomen wordt dat dit het bal
dadige werk is van een aantal jon
gens die de draagwijdte van hun daad
niet hebben onderkend. Er wordt ech
ter ook rekening mee gehouden, dat
zij hier een boos plan ten uitvoer heb
ben gelegd. Daarbij zouden zij dan niet
hebben gerekend op de komst van de
goederentrein, die zwaarder op de rails
ligt dan een personentrein en de klin
kers gemakkelijker wegstoot.
De daders zijn nog niet gegrepen.
Mgr. W. Bekkers heeft zondag in de
kapel van de Broeders van St.-Joannes
de Deo in Helvoirt missiekruisen uitge
reikt aan een team religieuzen en le
ken, dat 21 april naar het Geita-dis-
trikt in Tanganyika vertrekt om daar
een ziekenhuis te stichten. Het wordt de
eerste missiestichting van de Broeders
van Barmhartigheid van St.-Joannes de
Deo en tevens de eerste waar broeders
en zusters zich samen aan de zieken
verpleging zullen wijden. Zij wordt nl.
ondernomen in nauwe samenwerking
met de congregatie van de Liefdezus
ters van de H. Carolus Borromeus van
Maastricht*
Mgr. Bekkers reikte kruisen uit aan
de broeders Philemon van Rooijen, Ans-
bertus Verbeek, Hieronymus van Gils,
Lambertus Vielen en Martialis Scheers;
aan vier Kajotters: Johan Kortrijk uit
Franeker, Gerard Diependaal uit Nij
megen, Ton Elzendoorn uit Haarlem en
Gerard Broeke uit Hilversum, die het
ziekenhuis mede gaan opbouwen; aan
twee andere technische jonge krachten:
Frans v.d. Laak en Harm Kropman, die
meegaan onder auspiciën van het Kar
dinaal van Rossum-instituut; en aan de
arts J. M. Marjot en zijn echtgenote.
De Bossche bisschop-coadjutor zegen
de voorts de zusters M. Gervasio, M.
Hungera en M. Waltera, die omdat ze
reeds een kruis dragen geen extra
missiekruis meer kregen.
In zijn toespraak wees mgr. Bekkers
erop, dat de missionarissen uit het wes
ten bij de tot zelfbewustzijn komende
volken in Afrika vaak op een barrière
stuiten. Missie en zending worden daar
te vaak gebracht op een manier die de
hunne niet is. „Het is uw taak en op
dracht, de mensen te benaderen zoals
Christus het zou hebben gedaan, zonder
formalisme, met liefde en overgave van
de eigen persoon." HU uitte voorts zijn
bezorgdheid over het feit, dat duizenden
jonge Afrikanen in Moskou studeren.
„Wat is hierop het antwoord van het
westen, niet alleen van de kerk, maar
ook van de regeringen? Dit is de ach
tergrond van uw uitzending. Er zijn don
kere wolken, maar ook prachtige kan
sen. Omgordt U met de wapenen van
Christus; met uw vakmanschap, met het
geloof dat bergen verzet en met de
liefde," zo besloot de bisschop.
De vergadering bestreed de mening,
dat de door prof. Bronner gebruikte
steen te zacht zou zijn. Op tal van
plaatsen in binnen- en buitenland is de
Franse kalksteen Euville verwerkt voor
monumenten, die aan weer en wind
blootgesteld staan en waarbij de houd
baarheid is bewezen, aldus de beeld
houwers.
De kring kwam tot de conclusie, dat
prof. Bronner op uitzonderlijk con
sciëntieuze wijze zjjn opdracht heeft
vervuld en men sprak zijn ontzag uit
voor het feit, dat prof. Bronner geen
concessies heeft willen doen bij de uit
voering van zijn werk.
De kring heeft een "brief van nage
noeg gelijke inhoud gezonden naar het
gemeentebestuur van Haarlem.
(Van onze correspondent)
De vijftienhonderd jeugdige routiers
van de Pax-Christi-voettocht naar Den
Bosch zijn zondag naar huis terugge
keerd, boordevol herinneringen aan
Brabantse gastvrijheid en ondervonden
vriendschap en versterkt in hun be
sef van verbondenheid in de Kerk van
Christus. Ze hebben in de afgelopen
(Van onze verslaggever)
Het verre verleden en de toekomst
werden zaterdag te Amsterdam als het
ware overspannen door de herdenking
van het vertrek van de „Halve Maen"
350 jaar geleden bij de Schreierstoren
te Amsterdam onder bevel van Henry
Hudson, die als eerste met zijn slechts
achttien meter lang en vijf meter breed
scheepje de Oceaan overstak en de
Hudson opvoer, waaraan thans New
York ligt. De vele sprekers haalden
niet alleen historische herinneringen op
maar wezen er ook op hoe de zee- en
luchtverbinding tussen Amsterdam en
New York het atoomtijdperk reeds is
genaderd.
De herdenking begon met een onthul
ling van de bronzen plaquette in de
Schreierstoren, aangeboden namens de
dertien miljoen mensen die in en om
New York wonen door de president
commissaris van de New Yorkse ha
ven, de heer D. Lowe, die eraan herin
nerde dat talrijke Nederlandse namen
van steden en wijken in het havengebied
van New York nog steeds getuigen van
de pioniersgeest der Nederlandse kolo
nisten. Dat de banden tussen New York
en Nederland nog steeds hecht zjjn be
wijst het feit, dat 44 pet. van de totale
buitenlandse handel tussen Amerika en
Nederland via New York gaat.
De heer E. Crone, voorzitter van het
herdenkingscomité, vertelde van het
uitzonderlijke vakmanschap der zeelie
den van de „Halve Maen", die onder
uiterst moeilijke omstandigheden de
overtocht hebben gemaakt.
Nadat er kransen waren gelegd
door de Amerikaanse en Britse am
bassadeurs en door burgemeester mr.
van Hall werden in het voormalige
gebouw van de West-Indische Com
pagnie aan de Haarlemmerstraat,
waar ook de schatten van de Zilver
vloot ter waarde van 15 miljoen gld.
in de kelders waren opgeslagen, ori
ginele Delftsblauwe tegels aangebo
den, die uit de oude muren waren ge
haald. Op de binnenplaats stonden
oude attributen, zoals een brandspuit
uit de zeventiende eeuw, een handor-
Advertentie
geitje opgesteld en er werden koek-
soorten geconsumeerd, die in de
Gouden Eeuw populair waren.
Prof. dr. W. Ph. Coolhaas, hoogleraar
te Utrecht, heeft daarna in het Konink
lijk Instituut voor de Tropen uitvoerig
de „betrekkingen tussen Nederland en
Amerika in het verleden" geschetst,
waarna de heer W. L. de Vries, direc
teur-generaal van de scheepvaart, uit
eenzette, dat Europa en Amerika sa
men bijna 77 pet. van de intercontinen
tale zeehandel drijven. De Atlantische
naties zijn een onderlinge werkverde
ling gaan toepassen en eikaars klanten
geworden. „Men schetst zich soms
een ideaal beeld van de toekomstige
structuur van een bepaald land en
plaatst daarin met grote kosten een
koopvaardijvloot, die echter meestal in
plaats van epn bron van nationale wel
vaart te vormen een niet onaanzienlijke
drainage daarvan betekent", aldus de
heer De Vries, die zei dat „in toene
mende mate het besef moet doordrin
gen dat de koopvaardij een te kostbaar
goed is om er prestige- en tekenbord-
politiek mee te voeren." Hij verwachtte
niet dat in de koopvaardij in de naaste
toekomst op grote schaal van atoom
energie zal worden gebruik gemaakt,
hoewel de ontwikkeling in deze richting
meer spectaculair kan zijn dan thans
wordt verwacht."
De heer I. A. Aler, president-direc
teur van de KLM, vermeldde dat het
transatlantische passagiersvervoer
door de lucht sinds 1938 vijftig maal
zo groot is geworden. De groei van het
vrachtvervoer is zelfs honderd maal zo
groot.
In 1938 werden 4,5 miljoen passagiers
door de lucht vervoerd, in 1958 89 mil
joen, in 1961 verwacht men 150 miljoen
en in 1975 zelfs een miljard. Het zal
echter nog lang duren voor het atoom
vliegtuig de lucht in gaat, maar de in
schakeling van de straalvliegtuigen is
ai revolutionair. Eén zo'n vliegtuig
kost vjjf miljoen dollar en kan in 450
vluchten 60.000 passagiers over de
Oceaan vervoeren, ongeveer evenveel
als een modern zeeschip, dat echter
50 miljoen dollar kost.
Vorig jaar zjjn meer passagiers de
Oceaan overgevlogen dan er per zee
schip zijn overgestoken, in totaal twee
miljoen, maar dat is altijd nog minder
dan er in 1907 en 1913 (tweeëneenhalf
miljoen) de Oceaan overstaken. Door
de emigratie is vroeger het vervoer per
schip naar en van Amerika zeer hoog
geweest: twintig miljoen in de jaren
1904-1913 tegen vijftien miljoen in de
jaren 1949-1958.
De straalvliegtuigen, die in de toe
komst de schroefmachines uit het pas
sagiersvervoer zullen verdringen zodat
deze laatste alleen nog voor vrachtver
voer zullen worden gebruikt, zullen
zo'n enorme capaciteit hebben dat men
zich in verantwoordelijke kringen met
enige bezorgdheid afvraagt of de be
schikbare capaciteit wel winstgevend
kan worden benut. De vraag naar
luchttransport zal aanzienlijk sneller
moeten stijgen dan de gemiddelde stij
ging van vijftien procent van na de
tweede wereldoorlog, maar de heer
Aler meende dat dit zeer goed moge
lijk is.
De Hudsonherdenking werd zaterdag
avond besloten met een galadiner in het
Amstelhotei, waarbij wederzijds me
dailles werden uitgereikt en het een en
ander verteld over de grootscheepse
herdenkingsfeesten in Amerika, waar
15.000 mensen zullen deelnemen aan
niet minder dan 3500 programmapun
ten. Een muziek- en dans-concours zal
tien weken duren. Er staat een groot
scheepse parade van straalvliegtuigen
op het programma.
Deelnemers aan de Pax-Christi-voettocht zaterdagmiddag bij hun
aankomst aan de St. Jan.
De heer B. Brandsen, secretaris van
de E.V.C., heeft zijn functie van vice-
voorzitter van het Wereldvakverbond
op de in Warschau gehouden zitting van
het uitvoerend bureau van het WW ter
beschikking gesteld. Dit is een gevolg
van het feit, dat bjj het begin der zit
ting van het uitvoerend bureau de
plaats voor de Nederlandse afgevaar
digde bleek te zijn ingenomen door de
heer Wessel Hartog, voorzitter van de
E.V.C. 1958 (opgericht in juni 1958
waarin de aanhangers van de algemeen
secretaris van de CPN, Paul de Groot,
zjjn vertegenwoordigd).
Toen de heer Brandsen daar tegen
protesteerde, doch men weigerde de
heer Hartog te verwijderen, stelde de
heer Brandsen zjjn functie ter be
schikking.
Hjj heeft daarbij medegedeeld, op
grond van de vooraf in het verbonds-
bestuur der E.V.C. gehouden bespre
king, dat dit als consequentie heeft,
dat de E.V.C. uit het W.V.V. zal tre
den. De heer Brandsen heeft niet aan
de zitting van het uitvoerend bureau
deelgenomen.
Een en ander heeft de voorzitter van
de E.V.C., de heer G. Groot Roessink,
zaterdag op een persconferentie in Am
sterdam medegedeeld. Hij verwachtte
dat het uittreden van de heer Brandsen
reacties teweeg zal brengen in kringen
van de Franse, Italiaanse en Poolse
vakbonden, die bjj het W.V.V. zjjn aan
gesloten. Het wereldvakverbond had tot
nu toe geen partjj gekozen in het con
flict in de Nederlandse E.V.C., dat
leidde tot een scheuring in deze vakcen
trale.
In de leeftijd van 62 jaar is zaterdag
in het klooster van de zusters van de
eeuwigdurende aanbidding aan de Ca-
tharijnesingel te Utrecht plotseling
overleden pater F. H. A. W. Waanders
O.P., rector van het klooster sinds
1958. Pater Waanders, die in Zwolle is
geboren, genoot alom in het land be
kendheid als predikant. Gedurende
meer dan twaalf jaar is hjj belast ge
weest met de vorming van de jonge
confraters in zjjn orde, achtereenvol
gens te Huissen, Zwolle en Nijmegen.
De provinciaal heeft hjj enige tjjd als
socius bijgestaan; hij is ook rector van
de zusters Dominicanessen in Mook ge
weest. Alvorens naar Utrecht te ver
trekken, heeft pater Waanders nog ge
werkt in de zielzorg van het klooster
der Dominicanen in Venlo.
dagen daarover gesproken en over vele
andere onderwerpen, maar meer
dan door het praten over de een
heid in Gods Kerk hebben ze die ver
bondenheid zelf begrepen toen ze in
contact kwamen met jongens en meis
jes uit alle andere windstreken van ons
land, doch allen met dezelfde opvattin
gen en problemen, ook al waren er in
de nuances van die opvattingen natuur
lijk wel aanmerkelijke verschillen.
Zaterdagmiddag zjjn zij onder het
bonzen van de klokken van de St. Jans
kathedraal in Den Bosch aangekomen
en hebben ze dank gebracht aan God
voor alles wat ze tijdens hun tocht aan
schoonheid en goedheid mochten erva
ren en hebben ze ook hun opwachting
gemaakt bij het wonderbeeld van de
Zoete Lieve Vrouw. Tot haar eer heb
ben ze 's avonds biddend de stille om
gang gemakt. Veelal tezamen met die
Bosschenaren die hun een gastvrjj on
derdak verschaften en die ook zon
dagmorgen samen met hen naar de
Brabanthal zjjn gekomen om daar de
pontificale H. Mis bjj te wonen die
mgr. Alfrink opdroeg. Daar heeft de
bisschop-coadjutor van Den Bosch, mgr.
Bekkers die als geen ander met de rou
tiers heeft meegeleefd, hun een laatste
gedachte van deze route gegeven; te
getuigen van Christus ook op de plaats
waartoe zij in hun later leven zullen
worden geroepen.
Net als vorig jaar is de apotheose
van de feestvreugde tijdens het middag
maal op de Parade losgebarsten.
Daar hebben de jongens en meisjes
uiting gegeven aan hun dankbaarheid
jegens zo velen die zich in deze dagen
voor hen hebben ingespannen, door
hen op do schouders te heffen en zo in
triomf de Parade.rond te dragen. Die
feestvreugde bereikte haar toppunt
toen de Bossche KAB-harmonie ten to
nele verscheen en de tweede voettocht
eindigde met een complete Polonaise.
Evenals vrijdag heeft mgr. Alfrink
ook zondag nog geruime tjjd tussen de
routiers vertoefd.
Vaticaan Paus Joannes heeft gis
teren in de St.-Pieter audiëntie verleend
aan 20.000 mensen die werkzaam zjjn
op de markten van Rome. Hjj kreeg
van hen versierde manden met fruit,
groente, bloemen en vis. (Reuter)