Tien jaar hulp voor ontheemden
Drie Europa-dorpen
thans in aanbouw
NIEUWE PLANNEN
VAN
NEDERLANDSE
Theo Baylé, Hans Kaart en
Johan Heesters als gast
Kardinaal Feltin heeft lang
onderhoud met de Paus
CARNAVALSMOORD
OPERA
Willy Brandt in
Genève
Wiel van de toekomst
Voorzichtigheid vóór alles
Felle strijd op
Celebes
Complete „Ring" in
Wagner-jaar 1963
Klaus Fuclis spoedig
op vrije voeten
door
MARTIN MONS
Melk uit automaat
VRIJDAG 12 JUNI 1959
PAGINA 7
Rus en Poolse vrouw
vragen asyl in Zweden
o
Rapport over de
priesterarbeiders
ten-
In Apeldoorn:
Franse romanprijs voor
Gabriël d'Aubarede
Pionier van pijnloze
bevalling overleden
Werk van PATER PIRE is
nu pas goed begonnen
De betekenis van de recente eerste
steenlegging voor het Anne
Frank-dorp te Wuppertal reikt
beslist verder dan die van een enigs
zins officieel en feestelijk begin van
het zesde Europadorp voor ontheemde
gezinnen. Veeleer moet men deze in
drukwekkende plechtigheid zien als
een krachtige aanpak van de verdere
uitbouw van het grootse werk voor de
ontheemden van achter het IJzeren
Gordijn, waarmee de Belgische Domi
nicaan pater dr. Dominique Pire uit
Huy, thans precies tien jaar bezig is.
Op de Hilgershöhe te Wuppertal ston
den immers duizenden belangstellen
den voor de promotor van de hulp
voor de ontheemden aangetreden om
hem hun bereidheid te tonen tot een
krachtig hulpverleningsoffensief. Pater
Pire zal dit dankbaar hebben ervaren,
want alleen maar met een forse aan
pak is zijn in 1949 op zeer bescheiden
schaal begonnen werk gediend. Zijn
acties beogen immers niet het bren-
dr. Dominique Pire, toen nog profes
sor in de filosofie en de sociologie aan
het groot-seminarie van de paters Do
minicanen te Huy, het vluchtelingen
probleem had besproken, om hulp te
gaan verlenen?
Die hulp zou wellicht niet veel meer
zijn dan het sturen van een bemoedi
gend briefje of een goed gevuld pakje
aan enkele vluchtelingen. Aanvankelijk
beperkte de studentenactie zich hier
toe inderdaad.
Nauwelijks was pater Pire zich even
wel persoonlijk van de situatie in de
vluchtelingenkampen op de hoogte
gaan stellen, of er kwam een plan tot
een meer efficiënte hulpverleningsac
tie ter tafel.
Gezinnen in het vrije Europa, zou
den, zo stelde pater Pire voor, vluch
telingenfamilies gaan adopteren. De
adoptie zou bestaan in het regelmatig
sturen van brieven en pakjes.
Aan deze actie, die nog steeds be-
gen van incidentele kruimelhulp" aan
de mensen in nood, maar het verlenen
van blijvende en afdoende steun.
Slecht gehuisveste vluchtelingenge
zinnen zijn niet met een pakje vol goe
de gaven geholpen, maar met een de
gelijk huis en met werk voor het ge
zinshoofd en de oudste kinderen.
Deze gedachte bracht pater Pire er
toe om in de buurt van grote industrie
centra Europadorpen voor ontheemde
gezinnen te gaan bouwen; woonwijken
voor hooguit twintig gezinnen. Voldoen
de groot derhalve om vereenzaming
van de vluchtelingen te voorkomen en
voldoende klein om ghetto-vorming te
verhinderen. De bewoners van elk
Europadorp zijn in sociaal, economisch
en religieus opzicht volledig op de
stad, waar hun woonwijk pal tegen aan
ligt, georiënteerd. Hun woning omvat
een keuken, een zitkamer, een badka
mer en voldoende slaapkamers voor
de ouders en de kinderen. Met de bouw
van elk huis en de inrichting daarvan
is een bedrag gemoeid van 25.000.
Met steun van duizenden vrienden in
geheel Europa, verenigd in de inter
nationale organisatie tot hulp aan de
ontheemden, waarvan koningin Elisa
beth van België beschermvrouwe is
is pater Pire er in geslaagd om de
houw van de eerste drie Europadorpen
te financieren. De financiering verliep
geenszins gemakkelijk. Tal van radio-
én televisietoespraken van pater Pire
en ontelbare acties kwamen er aan te
pas.
Graag hadden de Belgische Domini
caan en al zijn medewerkers deze
moeite over voor het bij uitstek naas-
telievende werk van de hulp aan de
ontheemden. Daarbij mochten zij al
enkele keren de voldoening smaken,
dat enige tientallen tot dan toe totaal
ontwrichte gezinnen in een pas klaar
gekomen Europa-dorp een zonniger
toekomst tegemoet gingen. Dit was
ook het geval op 16 mei 1956 toen 85
gezinnen in het eerste Europadorp te
Aken een comfortabel tehuis vonden.
In hetzelfde jaar kwam ook het twee
de kleurige en magnifiek gelepen
Europa-dorp te Bregenz (Oostenrijk)
klaar, waar 130 gezinnen aan een wo
ning geholpen konden worden. Een ge
lijk aantal gezinnen werd een jaar la
ter gehuisvest in het derde Europa
dorp te Augsburg.
Deze drie dorpen zijn inmiddels ge
reedgekomen. In aanbouw zijn het
naar Poolreiziger en vluchtelingenhel-
Êer Fridtjof Nansen genoemde dorp te
erchem-St.-Agatha bij Brussel, dat
nog dit jaar klaar komt, het Albert
Schweitzer-dorp in Spiesen (Saarland)
en het Anne Frank-dorp te Wuppertal.
Beide laatste dorpen, waarvoor pa
ter Pire grote gedeelten van de gelden
van de aan hem in 1958 verleende No
belprijs voor de vrede heeft bestemd,
zullen in 1960 klaar worden opgeleverd.
Wanneer het zover is, zullen ze
venhonderd vluchtelingengezinnen
aan een goede woning zijn geholpen.
Op zich is dit reeds een respectabel
aantal, maar pater Pire kan er on
mogelijk tevreden over zijn. Nog te
veel families, gevlucht uit de landen
van achter het IJzeren Gordijn, zijn
erbarmelijk slecht in kampen en ba
rakken in Oostenrijk en Duitsland
gehuisvest.
Bepaalde oorzaken (o.a. ziekte) heb
ben deze mensen verhinderd om naar
andere landen te emigreren. In de
©migratielanden waren alleen voor
honderd procent geschikte arbeids
krachten welkom.
De achtergeblevenen (meer dan
300.000) zijn de meest vertwijfelden en
Verontredderden van alle vluchtelingen.
Zjj zitten, aldus pater Pire, klem tus
sen het IJzeren Gordijn aan de ene
kant en de stenen muur van het wes
ters egoïsme aan de andere kant. De-
Ze muur hoe zwaar dit karwei ook
is hoopt pater Pire in de komende
jaren te doorbreken. Althans, hij zal
er rusteloos voor arbeiden. Zonder op
lossing van het ontheemdenvraagstuk
's een vredelievende wereld een grote
Utopie.
Sinds de eerste steenlegging van het
Anne Frank-dorp te Wuppertal is pa
ter Pire meer dan ooit optimistisch
gestemd. Daar immers waren verte
genwoordigers van velerlei rang en
stand, godsdienst en land aanwezig om
Zich in te zetten voor het door hem
hu al tien jaar lang gepropageerde
ideaal: de vorming van ,,het Europa
Van het hart."
Deze gedachte geeft de idealist
bloed om onversaagd door te gaan,
evenals het feit. dat een slechts klein
begonnen beweging in tien jaar tijd is
Uitgegroeid tot een grote internationale
hulpverleningsorganisatie. De bereikte
groei heeft hij zelf aanvankelijk nooit
Voor mogelijk gehouden.
Wat viel er immers te verwachten
van het spontane besluit van een stu
dieclubje, dat onder leiding van pater
Verenigde Staten De ontploffing
Van een bom heeft gisteren bij een hal
te van een luchtspoorweg in de Ameri
kaanse stad Boston de baan vernield
Waardoor zeker 38 mensen werden ge-
Wond. onder wie elf zwaar. Een deel
Van de baan stortte in het hart van de
zakenwijk in. Kleine stukken vernielden
ruiten van een passerende trein en van
buizen in de omgeving.
staat onder de naam „peetschap
pen" namen al spoedig zestiendui
zend gezinnen deel. De actie, bracht
echter, naar het oordeel van pater
Pire, aan de ontheemden geen af
doende hulp en derhalve werkte hij
een plan uit om tehuizen voor al
leenstaande vluchtelingen te gaan
stichten.
Met medewerking van de peters wer
den hiervoor de nodige financiële acT
ties gevoerd, met het gevolg, dat iri
1950 het eerste tehuis te Huy tot stand
kwam. Kort daarna volgden soortge
lijke tehuizen te Esneux (1951), Aert-
selaer (1953) en Braine-le-comte (1954).
Maar ondanks deze resultaten, of
misschien wel juist daardoor, was pa
ter Pire niet tevreden. Zijn werk moest
nog grotere vormen aannemen. De ge
zinnen van de ontheemden dienden op
de eerste plaats geholpen te worden.
Daartoe ontstond tenslotte het plan tot
de bouw van Europa-dorpen.
Zonder onderscheid
Pater Pire, stichter van de Europa-dorpen, probeert met de „eerstgeborene" in
het dorp Bregenz goede maatjes te worden.
De hulpverleningsactie geschiedt,
evenals de twee andere, volkomen in
terconfessioneel en met voorbijzien
van alle rassenverschillen of landenon-
derscheid.
Pater Pire kwam tot deze opzet van
zijn werk, omdat de hulpverlening in
de kampen te confessioneel en te na
tionaal gericht was. Het gevolg hier
van was, dat veie vluchtelingen van
hulp verstoken bleven. Voor dit euvel
wilde de organisator van de internatio
nale hulpverleningsorganisatie voor
ontheemden behoeden. Zijn beweging
trekt zich derhalve het lot van alle
ontheemden aan en maakt daarbij
geen onderscheid tussen godsdienst,
stand, ras of volk. Het is wellicht om
deze reden, dat vele duizenden (de or
ganisatie telt rond 70.000 vrienden in
tal van Europese landen) in de voor
bije tien jaar voor het werk van pater
Pire gewonnen werden.
Zoals reeds betoogd, moet dit aantal
nog enorm toenemen, wil het werk
voor de ontheemden, dat thans pas
goed begint, voortgang blijven vinden.
Het aantal Europa-dorpen is onbe
paald. Aan het laatste is pater Pire
beslist nog niet toe. Tal van dergelijke
woonwijken, waar de ontheemden weer
zich zelf kunnen worden, dienen nog
gebouwd te worden.
Met name hoojlt pater Pire, dat dit
ook spoedig in ons land, waar binnen
kort een afdeling van zijn internatio
nale hulpverleningsorganisatie voor
ontheemden wordt gesticht, het geval
zal zijn.
Plannen om in Limburg, in de om
geving van de stad Roermond, het An-
ne-Frank-dorp te vestigen, werden he
laas niet verwezenlijkt.
Toch geeft hij zijn pogingen om
ook in Nederland een Europa-dorp te
bouwen niet op. Daarbij is voor hem
een uitlating van de commissaris
van de koningin in Limburg, dr. F.
Houben: „Het vluchtelingenprobleem
staat niet toe, dat wij nog langer
belangstellende toeschouwers blij
ven!" tot een sterkende bemoediging.
COR BERTRAND.
Enige royale huizen in het tweede Europa-dorp Bregenz, fleurig geschilderd en
omgeven door gras en bomen.
De burgemeester van West-Berlijn,
Willy Brandt, is vanmorgen, vergezeld
door zijn echtgenote Ruth, voor een
bezoek van 24 uur in Genève aange
komen. Hij brengt zijn bezoek op uit
nodiging van de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Herter. Dit be
richten Reuter en A.F.P.
Brandt, die het ontbijt zou gebruiken
met de Westduitse minister van buiten
landse zaken Von Brentano en het
noenmaal met de drie westerse minis
ters, verklaarde bij aankomst tegenover
verslaggevers dat er „geen redenen be
staan om te twijfelen aan de vastbe
slotenheid der westerse mogendheden
om de rechten der West-Berlijners te
verdedigen".
Twee Russen eeri marine-officier,
de commandant van een torpedoboot-
jager, en een matroos en een Pool
se vrouw zijn in een bootje uit Gdynia
naar het eiland Oeland aan de zuidoost
kust van Zweden gevlucht, aldus
meldt Reuter. De officier en de vrouw
hebben de Zweedse autoriteiten om
asyl gevraagd. Het is nog niet zeker of
de matroos in Zweden wil blijven. Het
drietal had zowel roebels als dollars bij
zich. De beide Russen waren in bur
ger. De vluchtelingen zijn maandag
avond in Oeland aan land gegaan.
Een bekende rubber- en bandenfabriek te Akron in de Amerikaanse slaat Ohio
heeft een stalen wiel ontworpen met een band van getwijnd staaldraad, welke
zelfs de hitte van een snijbrander weerstaat. Dergelijke wielen zullen gebruikt
kunnen worden aan ruimteschepen van de toekomst. Het wiel is bestand tegen
temperaturen tussen 1000 en 2000 graden Fahrenheit, het zal moeten dienen als
landingswiel voor door raketten aangedreven ruimteschepen, welke bij terugkeer
in de aardatmosfeer de hitte-barrière moeien passeren.
Op zakelijke, maar daarom niet min
der innemende wijze heeft mr. Evert
Cornells, de intendant van de Neder
landse Opera, donderdagmiddag aan
de pers de plannen uiteengezet, die dit
gezelschap in het komend seizoen hoopt
te verwezenlijken. Daarbij zijn zowel
Kardinaal Feltin van Parijs heeft gis
teren een lang onderhoud gehad met de
Paus, aldus meldt ÏJ.P.I. Zoals gewoon
lijk werd over dit gesprak officieel niets
meegedeeld, maar naar in Vatikaanse
kringen verluidt heeft de kardinaal,
die twee dagen geleden in Rome aan
kwam, een rapport van dertig pagina's,
ondertekend door veertien Franse bis
schoppen, meegebracht dat handelt
over de priester-arbeiders.
De kardinaal beeft kort na de paus
verkiezing van Joannes XXIII in een
interview gesproken over de mogelijk
heid. dat de kwestie der priester-ar
beiders opnieuw aan de orde gesteld
zou worden. Aan dit apostolaatswerk
kwam in 1954 goeddeels een einde, toen
Paus Pius XII bepaalde, dat de pries
ters slechts een gedeelte van de dag in
de fabriek zouden mogen werken. Naar
veriuidt wordt in het rapport van de
Franse bisschoppen nu een herleving
van het instituut in gewijzigde vorm
voorgesteld. Kardinaal Feltin heeft te
kennen gegeven, dat er gezocht werd
naar een vorm die voor het Vaticaan
Het Indonesische persbureau „Anta-
ra" heeft gisteren melding gemaakt
van een felle strijd Op Celebes tussen
een paar duizend man regeringstroe
pen en opstandelingen. De opstandelin
gen zouden daarbij 300 doden en zwaar
gewonden hebben verloren. Volgens dit
persbureau dat zijn eigen correspon
dent op het „slagveld" citeerde, waren
leden van de „Darui Islam" en van de
„Permesta" betrokken bij deze gevech
ten op 4 jutü bij de strategische plaats
Soppeng.
aanvaardbaar zou zijn. In Vaticaanse
kringen wordt wel eens gesproken over
de mogelijkheid van een organisatie
van „arbeider-missionarissen", bestaan
de uit leken en priesters. Als de paus
hieraan zijn goedkeuring zou geven,
zou zulk een organisatie zich over de
gehele wereld uit kunnen breiden.
Paus Joannes XXIII, die nuntius in
Parijs was, toen de kwestie der pries
ter-arbeiders daar grote beroering ver
wekte, is naar verluidt ten zeerste ge
ïnteresseerd in de kwestie.
De Britse minister van binnenlandse
zaken, R, A. Butler, heeft gisteren in het
Lagerhuis meegedeeld, dat de atoom-
spion Klans Fuehs binnen ongeveer
twee weken wegens goed gedrag uit
de gevangenis zal worden ontslagen,
aldus meldt U.P.I. Hij zal dan vrij zijn
te gaan waar hij wil.
Fuehs, een tot Engelsman genatura
liseerde Duitser, werd in 1950 veroor
deeld tot veertien jaar gevangenis we
gens het uitleveren van atoomgehei
men aan de Russen. Vorige herfst deel
de hij aan een journalist mee, dat hij
na zijn vrijlating naar Oost-Duitsland
zou gaan, waar zijn vader woont en
waar hem een professorspost is aan-
feboden. Bij zijn veroordeling verloof
uchs zjjn Engelse nationaliteit.
Toen Butler gevraagd werd om een
verzekering, dat Fuc.hs zijn capacitei
ten niet ten dienste zal stellen van de
Russén, antwoordde hij dat zijn (Butlers)
invloed niet zover reikt. Hij voegde er
echter aan toe, dat Engeland theore
tisch gezien Fuehs als vreemdeling ver
lof om naar hef buitenland te gaan zou
kunnen weigeren. Maar. aldus Butler,
het behoort niet tot de taak van de
Engelse regering te bepalen, waar
Fuehs in de toekomst moet wonen.
Fuehs werkte op het Britse atoomcen
trum van Harwell, toen hij de gehei
men uitleverde.
een grote voorzichtigheid als een ge
matigd optimisme aan de dag getre
den. Zoals men zich herinneren zal is
de leiding van de Nederlandse Opera
in handen gelegd van een drieman
schap, waarvan behalve mr. Cornells,
de heren Vroons en mr. Den Daas deel
uitmaken. Laatstgenoemde heren kan
men respectievelijk artistiek en zake
lijk leider noemen. Tevens werd bij
deze gelegenheid de heer Peter Maag,
de achtendertigjarige Zwitserse diri
gent, die sinds een maand als muzi
kaal leider aan de Nederlandse Opera
verbonden is, aan de aanwezigen voor
gesteld.
Op het tableau de la troüpe, zoals
het voor het seizoen 1959-'60 is samen
gesteld. komen de volgende namen
voor: De muzikale leiding is in handen
van Peter Maag, Arrigo Guarnieri is
eerste dirigent. Wolf-Dieter Ludwig
treedt op als chef-regisseur, Frans
60
„Mijnheer de Officier," zegt hij dan dringend,
„wilt u mij nog een dag de vrije hand geven? Neen.
nee, ik vraag u niet mij te dekken als de zaak-
scheef gaat. maar ik heb het gevoel, dat er een
weg is. Ik meen, dat er een kans bestaat een be
kentenis los te krijgen."
„Tja," antwoordt mijnheer de Officier aarzelend,
enerzijds belust op zijn cause célèbre, maar ander
zijds toch doodsbang voor onaangenaamheden, „tja.
Dan wint zijn belustheid het en hij gaat verder:
„Ja, kijkt u eens, inspecteur, als u dat werkelijk
klaar zou kunnen spelen, dan zou dat prachtig zijn.
Ik meen in het belang van een goede rechtspraak,
nietwaar? Maar ik bind u op het hart de uiterste
tact te betrachten, de uiterste tact, inspecteur. En
vergeet u niet, als u brokken mocht maken, ik dek
u met, onder geen voorwaarde. Onder geen voor
waarde, inspecteur."
HOOFDSTUK XXV
Onder de lage loodkleurige hemel trekt zich het
glimmend zwarte lint van de asphaltweg eindeloos
tussen twee muren van druipende dennen. Mijnheer
Jansen van Hilgersbeek staart naar de brede rug
van zijn chauffeur tot dat donkerbruine vlak hem
een obsessie wordt. De auto schijnt te kruipen. Drif
tig tikt hü tegen de ruit, beduidt de man te stoppen.
Dan opent hij het portier en stapt uit. De wind
drijft hem een fijne motregen in het gezicht.
„Ik zal liever het stuur overnemen, Piet," zegt
mijnheer Jansen van Hilgersbeek.
De wagen schiet met een sprong vooruit. De han
den geklemd om het stuurwiel, de ogen strak op de
weg gericht, herkauwt Cornelis Jansen zijn gedach-
Als er vandaag niets gebeurt, kan hij wel zeker zijn
dat alles in orde is. Commissaris Langelaar heeft die
kerel uit het woonwagenkamp laten oppakken. De
man heeft al een moord Op zijn geweten, maar hij is
er uit gedraaid door de meineed van een getuige. Et-
steekt dus niets onrechtvaardigs in. dat hij om een
andere moord.... Een sujet, dat nooit heeft willen
deugen. Een weldaad voor de gemeenschap als
zoiets achter de tralies komt. Neen, die woonwa
genkerel krijgt alleen maar zijn verdiende loon. al is
het dan ook langs een omweg.
Zijn verdiende loon Dat heeft Van den Bronek
ook gekregen, zijn verdiende loon. En André Kers
bergen? En Rosalietje Vercoors? Kregen zij ook hun
verdiende loon?
Mijnheer Jansen van Hilgersbeeks handen verlie
zen even haar gewone zekerheid, de zware wagen
slingert over de weg. Maar hij herstelt zich dadelijk
weer. met een onberispelijke zwaai draait de auto
de poort van het fabrieksterrein binnen.
„Ook iets biizonders. Verstraten?" zegt hij be
heerst, terwijl hij naar het stapeltje post op ziin bu
reau grijpt. „Een brief van „Les Ouailles S.A.",
mijnheer Jansen." zegt de secretaris. „Ze zijn nu
bereid accoord te gaan met onze laatste voorstel
len."
„Ah," antwoordt hij tevreden, ,.ik had het wel ge
dacht, dat de heren voor het sluiten van de markt
nog eieren voor hun geld zouden kiezen. Mooi zo.
nu kunnen we dus beginnen met de reorganisatie.
Verstraten."
Hii gaat achter het grote bureau zitten en neemt de
brief van monsieur Laereteile van de ..Ouailles S.A."
op, Dat is de laatste. Nu controleert de „Verenigde
Textiel" ook de gehele textielnijverheid van Noord-
Frankrijk.
„Niet, kwaad," moet htj opeens denken. „Niet
kwaad voor de kleine Kees Jansen uit het garen- en
bandwinkeltje in de Peperstraat." Dan zegt. hij tegen
de secretaris, die afwachtend is blijven staan: „No
teer even, Verstraten: Buitengewone directeurverga
dering op a.s. woensdag. Zorg dat de convocaties 'tij
dig uitgaan."
„Hier in Sint Odiliënrode. mijnheer?"
„Ja, of neen, wacht eens. Liever in Antwerpen, dat
is voor de meeste heren gemakkelijker."
Die fusie is dus in kannen en kruiken. Als dat an
dere nu ook maar goed en wel achter de rug is. Die
ellendige historie met het portretDat had hij
beter kunnen laten. Die inspecteur uit Breda kon
toch met geen mogelijkheid zijn identiteit met. dat
masker bewijzen. Zelfs al kwam de man te weten,
dat hij die nacht in Antwerpen had doorgebracht.
Neen. als je de zaak nuchter beschouwde zou dat
eer nog een versterking van zijn alibi zijn. In hotel
Siècle konden ze getuigen.Bovendien, een ver
denking, een werkelijke verdenking koesterde de
man niet. Het was alleen maar dat toeval van het ge
vonden portret geweest.... Of was dat vinden geen
toeval? Zou het dan toch waar zijn, dat elke rekening
uiteindelijk werd gepresenteerd, ook de vorde
ring vaneen dode? Maar Rosalietje had toch
geen vordering op hem? Hij had haar toch niet ver
moord? Zeker, toen ze van de slippende fiets sprong
en haar vaart niet kon inhouden, zodat ze te water
raakte, toen had hü wellicht een ondeelbaar ogen
blik gedacht, dat dit misschien wel de beste oplossing
was. Maar ook a! had hü dit niet gedacht, ook al had
hp het honderdmaal gewild, hij had Rosalietje im
mers niet kunnen redden? Het gebeurde alles zo
snel en hij was als verlamd geweest. Het was hem
eenvoudigweg onmogelijk geweest ook maar een vin
ger te verroeren. Zoiets kwam meer voor. Die spe
cialist had hem zo duidelijk uitgelegd, er voorbeelden
van gegeven, kalm overtuigend zijn zelfbeschuldigin
gen ontzenuwd, ze hem laten zien voor wat ze waren:
de ziekelijke verbeeldingen van iemand, die een
zware schok heeft gehad. Het is waar, zijn biechtva
der had gesproken over de boze intentie, die bij God
bijna even zwaar woog als de boze daad en aange
drongen op oprecht berouw en boete. Nu. hij had bij
na vijfentwintig jaar missen voor haar laten lezen.
(Wordt vervolgd)
Peter Maag, de nieuwe muzikaal leider
van de Ned. Opera.
Èoerlage als regisseur. Alfred Eich-
mann, die hier twee jaar is geweest,
vertrekt, maar komt nu en dan als
gast dirigeren. Ook Ennio Gerelli,
Alexander Krannhals, Anton Paulik,
Paul Pella en André Rieu zullen als
gastdirigent optreden. Gast-regisseurs
zijn Alexander Pichler, een Wener die
„Der Bettelstudent" komt regisseren,
Maurice Sa'rrazin (Carmen), Frans
Vroons (Philomela) en Wieland Wag
ner (Walküre).
Wat de solisten betreft, komt Patricia
Hyde Thomas de rij der sopranen ver
sterken; met Mimi Aarden is voor het
komend seizoen een nieuw contract ge
sloten, zodat het Nederlandse publiek
haar zal kunnen blijven horen. Nieuw
bü de alten is de Amerikaanse Phyllis
Lommei. Gast-solisten zullen Marilyn
Tyler, Angela Vercelli en Adrienne
Mig] iet Éi zijn.
Bij de tenoren verschijnt één nieuw
gezicht: Leonard del Ferro, die het
hele jaar aan de troep verbonden zal
blijven: ook Rudolf Knoll, een bariton
uit Aken, komt de gelederen verster
ken.
Als maunelüke gasten zullen we Jo
han (nes) Heesters kunnen horen in
Der Bettelstudent, Hans Kaart als Ka-
laf in Turandot, Vroons als Peter Gri
mes (ih een reprise onder leiding van
Krannhals), Theo Baylé in Rigoletto en
Kurt Preger als de traditionele Ollen-
dorf in Der Bettelstudent.
Het lijstje van de premières, nieuwe
instuderingen en reprises ziet er als
volgt uit: op 18 september (de data
hebben betrekking op de eerste voor
stelling in Amsterdam) de Cavalleria
Rusticaha en de Paljas, in een nieuwe
enscenering onder leiding van Guar
nieri, in de regie van Boerlage; op 9
oktober Fidelio (muzikale leiding Pe
ter Maag, regie Ludwig) met in de
titelrol Gré Brouwenstijn. Op 30 okto
ber volgt Carmen (Maag-Sarrazin), en
op 11 december twee korte opera's van
Monteverdi, bewerkt door Carl Orff,
en gevolgd door Die Kluge (een repri
se) van dezelfde componist. De Monte-
verdi-opera's, Ballo deU'Ingrate en La-
mento di Ariana, staan onder leiding
van André Rieu: de regie is van
Wolf-Dieter Ludwig. Die Zauberflöte
(Maag-Ludwig) volgt op 15 januari.
29 januari is gereserveerd voor Otello,
eveneens onder leiding van Maag. Over
de bezetting van de titelrol wordt mo
menteel nog onderhandeld.
Peter Grimes volgt op 19 februari,
Der Bettelstudent op 4 maart. Onder
leiding van Anton Paulik, en met de
medewerking van Heesters en Preger,
wil men er een echt-Weense operette
van maken. Aan de voorbereidingen
neemt ook André Rieu deel, opdat deze
dirigent, als Paulik vertrokken zal zün.
de serie zal kunnen voltooien. Ennio
Gerelli leidt vervolgens de Rigoletto
met Baylé op 1 april. Wieland Wagner
voert de regie van Die Walküre, die
onder leiding van Maag op 22 april in
première gaan. Er zpn met de solisten
besprekingen gaande. Wel staat vast,
dat Guus Hoekman de Hunding zingen
zal. Over het geheei genomen za) de
nieuwe leiding er naar streven, waar
dat mogelijk is Nederlandse solisten in
te zetten. Met een nieuwe instudering
van Hendrik Andriessens Philomela
wordt op 20 mei 1960 het seizoen be
sloten.
Er is met deze Philomela wel iets
bijzonders aan de hand: Paul Pella.
de dirigent van Forum in Enschede,
had deze Nederlandse opera uitge
zocht om er het vijfjarig bestaan van
zijn troep mee op te luisteren. Geheel
onafhankelijk van die keus had ook de
leiding van de Nederlandse Opera het
werk op het .repertoire willen nemen.
Men heeft nu de volgende oplossing ge
vonden: Pella dirigeert, zowel in Am
sterdam als Enschede, Vroons voert in
beide plaatsen de regie, als solisten
zullen leden van Forum optreden (dus
ook in de Amsterdamse uitvoeringen)
terwijl het Overijssels Philharmonisch
Orkest de gehele begeleiding op zich
neemt. Er wordt daarbij van de be
staande decors van de Nederlandse
Opera gebruik gemaakt. Dit is een van
de plannen, die, omdat ze zo nuchter
en practisch worden opgezet, ook in
een nieuwe toekomst voor de Neder
landse Opera doen geloven.
Niet avontuurlijk
De heer Peter Maag verontschuldig
de zich min of meer. dat het nieuwe
repertoire er niet zo avontuurlijk uit
ziet als hij wel gewenst zou hebben.
Van zijn kant kan hij nog geen moderne
programma's maken omdat hij het or
kest nog niet kent. Voorlopig blijft het
bij aftasten en proberen. Op den duur
echter zou er volgens de nieuwe muzi
kale leider zeker een „opera-studio" in
de hoofdstad moeten komen, een klein
theater waar jonge krachten experi
mentele programma's kunnen opvoe
ren. Ook wil hij tegen 1963, dat het
honderdvijftigste geboortejaar van
Wagner zal zijn, samen met Wieland
Wagner, die zijn medewerking reeds
heeft toegezegd, de complete Ring des
Nibelungen hebben ingestudeerd. Voor
lopig echter verzoekt de heer Maag
al wie belang stelt in de opera, „hem
te willen volgen als op een ontdekkings
reis".
En nog wat zakelpkheid tot slot: van
de tweehonderd voorstellingen 's jaars
geeft de Opera er tachtig buiten Am
sterdam. Den Haag zal het met twee
voorstellingen minder moeten doen.
nu de gemeente het subsidie heeft ver
laagd. Alle premières zullen echter ook
in Den Haag te zien zijn. De proef met
de couponhoekjes wordt voortgezet; de
première-abonnementen zullen tot
twaalf voorstellingen worden uitge
breid. En misschien zullen ook de jon
geren. tijdens repetities, in de gelegen
heid worden gesteld kennis te maken
met het opera-repertoire, zodat ze er
hopelijk een blüvende liefde aan over
houden.
Bij een benzinestation aan de Deven-
terstraat te Apeldoorn staat sinds eni
ge dagen een melkautomaat....Het ap
paraat is hier geplaatst door de plaat
selijke melkfabriek, die hiermede de
ze Gelderse stad aan een landelqke
primeur heeft geholpen. De automaat
is van Engels fabrikaat, waardoor het
publiek gedurende het gehele etmaal
gepasteuriseerde melk in papieren ver
pakking kan kopen (trekken), nadat
een kwartje in een daarvoor bestemde
gleuf is gegooid. De melkautomaat
wordt automatisch gekoeld. Er kunnen
ongeveer 180 pakjes melk van een
kwart liter in worden gelegd. Bij de
automaat hangt ook een schaar, waar
mede men zo nodig het pakje kan open
knippen als men ter plaatse de melk
wil gebruiken.
De grote romanprijs van de Académie
Frangaise is donderdag toegekend aan
Gabriël d'Aubarede. een medewerker
van „Mercure de France" en „Nouvelle
Revue Frangaise". Hij schreef o.a. „Ag
nes' „Le plus humble amour", „l'Oncle
Fred" en „Angilla".
Grantley Dick-Read. pionier van
de pijnloze bevalling, is donderdag op
69-jarige leeftijd, te Worxham in Nor
folk overleden. Zijn eerste boek, „Child
birth without fear", in 1942 gepubli
ceerd. ontlokte instemming en kritiek
en werd in tien talen vertaald.
Zijn methode, waarbü aanstaande
moeders controle, over de spieren wordt
geleerd, wordt overal in de wereld, in
bet bijzonder in de V.S., toegepast, on
danks de kritiek die erop is geleverd.
