Nieuwe grote radiotelescoop
Nauwkeuriger waarnemingen van
en uit het heelal
tralingi
West-Europa moet meer studiebeurzen
voor kleurlingen beschikbaar stellen
Minister Luns: Christelijke
signatuur loopt gevaar
DE EILANDER
Air France via
Hamburg over
de Pool
Kath. Genootschap voor Int. Betrekkingen
Twee jaar geëist
tegen oplichter
Parkeren
Moet chauffeur
auto afsluiten?
gezellig
en gezond
Bekroning
jaarverslagen
PLAN VAN PROF. Dr. J. H. OORT
Runnerspraktijken
Scheveningse hotel
houders protesteren
W ereldmuziekbank
Spaar
Si-Si kroonkurken
gevitaliseerd
wem
Als adres gaf hij Huis
van Beivaring op
meer kilometers uit een liter
KLAAS TOXOPEUS
Principiële zaak voor
Bredase rechtbank
WOENSDAG 24 JUNI 1959
Eerste resultaat van
„Air Union"?
Elke werkdag f 100.-
Elke zaterdag f 1000.-
Hoofdprijs f 30.000.-
De winnaars van f 100.-
van vorige week waren;
■nlllll"
Rekenmachines
DODE BIJ ONGEVAL
IN MEPPEL
ESSO EXTRA is super zuinig
ROMAN VAN DE LOKKENDE ZEE
door
^iiiiuimiiiiliiiiiiiiliiimmmiiilumiilinimiiiiiiiiumiiiimiilluiiiiHiilR
behoort WIJN,
maar ook de
dagelijkse maaltijd
wordt er
gezelliger door
Katholieke Illustratie
De plannen van prof. Oort, direc
teur van de Sterrenwacht te Leiden,
voor een nieuwe bijzonder gevoelige
radiotelescoop, kunnen in een niet
te verre toekomst misschien worden
verwezenlijkt. Door de ge voteer dé
f 220.000 uit het O.E.E.S.-fonds voor
technische ontwikkeling kunnen mo
gelijkheid en wenselijkheid ervan
worden onderzocht. Voor de bouw
zelf zal een veel groter bedrag nodig
zijn. Het gehele project ligt in de
orde van f 10.000.000, is derhalve der
mate kostbaar dat het slechts door
de samenwerking van een aantal
landen verwezenlijkt kan worden. De
medewerking van België is verze
kerd. Prof. Bourgeois, directeur van
de Koninklijke Sterrenwacht van Bel
gië, behoort met prof. Oort tot de
initiatiefnemers.
De Nederlandse astronomen beschik
ken sinds voorjaar 1956 al over een
voortreffelijk instrument in de radio
telescoop te Dwingelo, die een grote
25 meter-spiegel heeft. Deze telescoop
is feitelijk doorlopend, dag en nacht,
in bedrijf. Enige jaren is de 25 meter
in Europa de grootste spiegel geweest.
Op het ogenblik is de machtige radio
telescoop te Jodrell Bank in Engeland
de grootste ter wereld. Geen van de
bestaande radiqtelescopen kan echter
geheel voldoen aan de eisen, die het
radio-astronomisch onderzoek stelt
Kleiner „zien"
Het richteffect van een telescoop
is door een fysische wet gebonden
aan de oppervlakte van de radiospie-
gel. Hoe groter de radiospiegel is.
(Van onze luchtvaartredacteur)
Air France, een van de drie lucht
vaartmaatschappijen die via de Noord
pool een verbinding onderhouden met
Japan, heeft de rechten verworven om
Hamburg in deze luchtlijn op te nemen,
zo heeft de vertegenwoordiger in Ne
derland van de Franse luchtvaartmaat
schappij, de heer Claude Sarrailhé, op
een persconferentie meegedeeld.
De commerciële rechten uit het
luchtvaartverdrag tussen Japan en
Duitsland zijn voorlopig overgedragen
aan Air France.
De nauwe banden die er door de
jaren heen tussen Duitsland en Japan
hebben bestaan brengen met zich mee,
dat het reizigersverkeer tussen de bei
de landen zeer intensief is. Tot nu toe
ging deze passagiersstroom voor zo
ver van de snelle Poolroute gebruik
werd gemaakt vla Parijs, Amster
dam of Kopenhagen. Verwacht mag
worden dat een belangrijk deel hiervan
in de toekomst via Hamburg zal reizen,
hetgeen ten nadele zal gaan van de
twee andere maatschappijen die over
de Pool vliegen, de Scandinavische
S.A.S. en de K.L.M.
De rechten, die Air France in Ham
burg heeft verworven, zijn uiteraard
geen rechtstreeks gevolg van de on
langs tussen vier Westeuropese lucht
vaartmaatschappijen gesloten „Air
Union". Men kan zich echter toch af
vragen of de tussenlanding in Hamburg
niet als een van de eerste resultaten
moet worden gezien van de nauwe sa
menwerking tussen de Lufthansa en
Air France, die, zoals bekend, samen
met Alitalia en de Sabena de Europese
luchtvaartovereenkomst zijn aange
gaan, waar de K.L.M. zich op het laatT
ste ogenblik aan heeft onttrokken.
De heer Sarrailhé deelde voorts o.a.
mee dat de bemanningsleden en het
technisch grondpersoneel van de Air
France niets dan lof hebben voor de
„Caravelle", het straalverkeersvlieg-
tuig waar de Franse luchtvaartmaat
schappij zeven weken geleden mee is
gestart. „We gaan vol goede moed ver
der met het verwezenlijken van het
grootste uitbreidingsplan uit de ge
schiedenis van de Air France, de inge
bruikname van 41 straalverkeersvlieg-
tuigen," aldus de heer Sarrailhé.
Achttien Scheveningse hotelhouders
hebben aan de gemeenteraad van 's-Gra'
venhage een adres gestuurd, waarin zij
protesteren tegen de zgn. „runnersprak
tijken", waarin zij een gevaar zien voor
het behoud van de goede naam van
's-Gravenhage en Scheveningen bij de
hotel- en pensiongasten. De runners
zouden reeds intensief opgetreden zijn
in het haast voorbije voorseizoen.
„De argeloze bezoeker, die Den Haag
binnenkomt, hetzij per trein, bus of per
sonenauto, wordt welhaast overrompeld
door de heren runners. Hij wordt mis
leid door valselijk voorgespiegelde ho-
telprijzen en onjuiste informaties over
volgeboekte hotels en meegelokt naar
zogenaamd goedkope adressen. Dit zijn
logies verstrekkende privé-adressen, die
niet aangesloten zijn bij de V.V.V. en
ook niet gecontroleerd worden en van
welke de bedongen prijs veelal niet in
verhouding staat tot de accommodatie",
aldus de hartekreet van de bona fide
hotelhouders, die de gemeenteraad ver
zoeken een onderzoek te doen instellen
naar deze praktijken.
In Charleston, West Virginia, is een
„wereld-muziekbank" opgericht, die
ten doel heeft de verschillende pogin
gen, die hier en daar worden onderno
men om te komen tot een regelmatiger
uitwisseling op muziekgebied, te combi
neren. Elk aangesloten land stelt een
lijst op van zijn belangrijkste heden
daagse muziekwerken. Van deze lijst,
die uiteraard steeds gewijzigd wordt,
worden copieën gestuurd naar de ande
re deelnemende landen, vergezeld van
partituren, beschrijvingen en grammo
foonplaten, waarop de betreffende wer
ken te beluisteren zijn. Voor Nederland
fungeert Donemus in Amsterdam als
filiaal van de Wereldmuziekbank.
des te kleiner de details die de spie
gel kan zien. De Nederlandse radio
astronomen begonnen hun onderzoek
met een oude Duitse radarspiegel die
een doorsnede had van 7 y„ meter. De
straling die met deze spiegel werd
waargenomen kwam van een gebied
aan de hemel van 2y, graad. De tele
scoop in Dwingelo doorsnede 25
meter kan aan de hemel stralende
oppervlakken met een doorsnede van
een graad onderscheiden. De spie
gel in Jodrell Bank, die een nog veel
groter oppervlak heeft doorsnede
75 meter ziet details van ongeveer
10 boogminuten, het zesde deel van
een graad. Wanneer men om de nauw
keurigheid van een boogminuut te
bereiken, een parabolische beweeg
bare spiegel zou willen bouwen, had
men er een nodig met een doorsnede
van 120 meter. Het zou technisch en
financieel onmogelijk blijken een der
gelijke grote spiegel nu te bouwen.
Kruisantenne
Gelukkig bestaat er ook een andere
mogelijkheid; men kan een telescoop
bouwen, die in de verste verte niet meer
aan een spiegel doet denken. Een der
gelijke radiotelescoop bestaat dan uit
twee lange rijen kleine antennes, elk
ongeveer een meter lang. De twee rijen
staan horizontaal op een vlak terrein
opgesteld en kunnen een lengte van
vele honderden meters hebben. Beide
armen staan loodrecht op elkaar en
vormen van uit de lucht gezien een
krpis. Behalve van „kruisantenne"
spreekt men ook wel van Mills cross,
naar de uitvinder van dit systeem.
Hoe men de antennes zal uitvoeren is
een van de vragen die het voorbereidend
onderzoek zal moeten beantwoorden
De unieke internationale samenwerking
die er in de astronomie bestaat, maakt
het mogelijk gebruik te maken van de
ervaringen die andere onderzoekers bij
het gebruik van dergelijke kruisanten-
nes hebben opgedaan. Er zijn o.a. ge
bouwd in Australië en in Engeland.
Met zulk een kruisantenne wordt het
mogelijk kleine details aan het opper
vlak van de zon waar te nemen, ter
grootte van ongeveer een boogminuut.
De nieuwe telescoop zal dus voor zon-
onderzoek van grote waarde kunnen
zijn. Het onderzoek van de planeten
vereist, daar deze hemellichamen aan
de hemel nog veel kleiner doorsneden
hebben, ook een zeer groot oplossend
vermogen van de radiotelescoop. Jupiter
zou met de bundel van een boogminuut
van de kruisantenne met succes kunnen
worden onderzocht.
Het onderzoek van onze melkweg,
waarop Dwingelo gespecialiseerd is,
heeft een aantal gebieden van groot
belang doen ontdekken. Buiten onze
melkweg bevinden zich in de ruimte
nog een groot aantal andere melkweg
stelsels. Het meest nabij zijn de Magel-
laense wolken en de Andromeda nevel.
Alleen de laatste is op het noordelijk
halfrond zichtbaar. Met de radiotele
scoop te Dwingelo is de Andromeda
nevel ook onderzocmt. Maar verder weg
gelegen stelsels zijn vaak te klein om
in Dwingelo met nauwkeurigheid te
worden waargenomen.
omgeving die niet al te sterk door de
nabijheid van industrieën en grote wegen
of spoorlijnen wordt gestoord
Men kan met de bouw van deze
telescoop ervaringen opdoen bij de
toepassing van de nieuwste vindingen
op elektronisch en elektrotechnisch
gebied. Dit was een van de redenen
dat de OEES geld voor de ontwik
keling van plannen voor een nieuwe
radiotelescoop beschikbaar heeft ge
steld.
De astronomen in Europa krijgen
mogelijk de beschikking over een instru
ment van grote betekenis voor de ge
hele astronomie.
S. L. T. J. VAN AGT
Advertentie
Vraag uw leverancier om inlich
tingen over deze Si-Si wedstrijd.
J. H. Huisman, Utrecht; R. Zoer,
Steenwijk; J. W. Verheyen, Ede;
K.. Dijkstra, Haarlem; J. Dreyerink,
Enter.
van f 1000.-:
M. J. Haast, Bergen op Zoom.
.alf/flt.
I $i$i I vruchtenlimonade
Advertentie
Een geheel ander onderwerp dat bij
de voorbereidende werkzaamheden on
derzocht zal moeten worden is de ver
werking van metingen tot bruikbare
resultaten. In Dwingelo is de tijd nodig
om de metingen te herleiden veel lan
ger dan de meettijd zelf. Na een maand
meten volgt vaak nog jaren cijferen
voor de resultaten kunnen worden ge
publiceerd. Door de veel kleinere bun
del van een kruisantenne worden veel
meer meetpunten aan de hemel afgetast:
dus veel meer metingen aan een zelfde
oppervlak aan de hemel. De herleidings-
tijd zou dus nog veel langer worden,
wanneer hier geen nieuwe wegen wor
den ingeslagen. Er zijn plannen om
de metingen in een zodanige vorm te
registreren dat ze daarna automatisch
langs elektronische weg kunnen worden
gereduceerd. Men doet thans ervarin
gen op met elektronische rekenmachines.
Zonder het toepassen van snelle elek
tronische verwerkingsmethoden zou een
kruisantenne als men nu hoopt te bou
wen zeer inefficiënt werken.
De komende jaren zal men gaan ge
bruiken om studie te maken van de beste
methoden die bij deze telescoop toege
past kunnen worden. Men wil gebruik
maken van de moderne vindingen op
elektronisch gebied. Men denke hier aan
het toepassen van transistors, en het
toepassen van ontvangers met laag ruis-
getal, waardoor zeer zwakke signalen
uit de ruimte toch nog meetbaar zullen
zijn. Daar de lengte van de beide armen
van het kruis van de orde van een of
meer kilometers zullen zijn, zal met
de elektronische apparatuur een groot
bedrag gemoeid zijn. Er zullen bijvoor
beeld een honderdtal voorversterkers
nodig zijn.
Waar de telescoop zal worden ge
bouwd is een nog niet beantwoorde
vraag. Het gebied dient liefst vlatc te
zijn, hoewel enige glooiing wel aanvaard
baar is. Het moet ook liggen in een
Een kruis-antenne m Australië. In het project van prof. Oort zou de antenne
echter armen krijgen van kilometers lang, een breedte van Omtrent 30 meter.
Twee jaar gevangenisstraf met aftrek
van het voorarrest heeft de officier van
justitie bij de Amsterdamse rechtbank
geëist tegen een 49-jarige schipper, die
reeds 21 maal terecht heeft gestaan we
gens oplichting en diefstal.
Hij had van verscheidene personen
geld geleend, waarbij hij steeds het ver
haal ophing, dat hij schipper was van
het schip „Altijd wat", de motor van zijn
vaartuig verbrand was en zijn vrouw
ziek in bed lag. Zowel dominees als pas
toors geloofden zijn verhalen. „Er zijn
niet zoveel oplichters als u, u bent een
uitstekend vakman", aldus de president.
Verdachte kletste goed, vooral door zijn
theologische belangstelling wist hij de
dominees en pastoors te winnen, waar
door zijn verhalen steeds geloofwaar
diger gingen klinken.
Zowel in binnen- als buitenland ope
reerde hij; niet alleen bij pastorieën in
Goes, Middelburg en Roosendaal, maar
ook in het.Rijndal werden oplichtingen
gepleegd. Hierover was een lijvig rap
port binnengekomen uit Bonn, dat) 32
oplichtingen vermeldde. „Het dossier uit
Bonn ziet er keurig uit, de feiten zijn zo
gerangschikt dat de officier van justitie
wel uren lang bezig zou kunnen zijn.
Maar wat u gedaan hebt is niet zo
mooi", aldus de president.
Een bijzonderheid bij de oplichtingen
in Duitsland was, dat verdachte het
adres van het Huis van Bewaring in het
Kleine Gartmanplantsoen te Amsterdam
als zijn woning opgaf
Uitspraak op 30 juni.
Gisteravond werd een inwoner van
Vledder, die wel een rijbewijs had maar
in enige jaren geen auto had bestuurd,
in de gelegenheid gesteld een nieuwe
auto te berijden. Met een vaart van on
geveer 80 km p. u. nam hij een dubbele
bocht in Meppel. De auto vloog uit de
bocht waardoor vier wielrijders werdin
gegrepen. De heer J. Berends, 22 jaar,
werd daarbij zo ernstig gewond, dat hij
ter plaatse overleed. De drie andere
wielrijders werden allen min of meer
ernstig gewone.
Verenigde Staten President Eisen
hower heeft generaal Frank Everest,
thans opperbevelhebber van de Ameri
kaanse luchtstrijdkrachten in Europa,
benoemd tot hoofd van de tactische
luchtmacht der Verenigde Staten. Hij
volgt generaal Otto Weyland op, die
met pensioen gaat. Generaal Everest
wordt in Europa opgevolgd door gene
raal Frederic Smith.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Het Katholiek Genootschap voor in
ternationale betrekkingen wil en moet
een gespreksforum blijven, waarin in
beginsel alle Nederlandse katholieken,
hetzij van gouvernementele, hetzij van
non-gouvernementele organisaties, dan
wel als particuliere internationale wer
kers, elkander ontmoeten. Bijeenkom
sten van de algemene raad, aan te vul
len met deskundigen en belangstellen
den voor de aan de orde komende on
derwerpen, blijven noodzakelijk. Men
moet die bijeenkomsten centreren rond
een bepaald thema, waarvoor gedacht
wordt aan: de situatie van het katho
licisme in Spanje, in Griekenland, in de
Skandinavische landen, wellicht ook in
Latijns Amerika. Ook kan als thema
een bepaalde internationale organisatie
worden gekozen, teneinde te onderzoe
ken, hoe daar de christelijke signatuur
kan worden bevorderd. Men dient
voorts binnen een meer geselecteerde,
op het onderwerp toegespitste kring
voorbesprekingen van een of meer
agendapunten van uitgeschreven inter
nationale bijeenkomsten te beleggen.
Dit deelde de voorzitter, prof. J. J. M.
van der Ven, in zijn jaarrede mee op
de gistermiddag te Utrecht gehouden
eerste algemene vergadering na de re
organisatie van het genootschap. De
bijeenkomst, waar minister mr. J. M.
A.' H. Luns sprak over „mogelijkheden
van een christelijke signatuur in de hui
dige internationale politiek", werd bij
gewoond door de aartsbisschop, mgr.
dr. B. J. Alfrink, de ambassadeurs van
België en Luxemburg, een vertegen
woordiger van de Westduitse bondsre
publiek en enige leden van de Eerste
en Tweede Kamer, onder wie mr. H. W.
van Doorn, voorzitter van de K.V.P.
Als een gecompliceerd probleem,
dat zeker aan de orde gesteld moet wor
den, noemde prof. van der Ven het
atoomvraagstuk, dat buiten het lofwaar.
dig initiatief van het collegium studio-
sorum Veritas met zijn congres over
Oorlog en Vrede, nog veel te weinig on
der de aandacht van (katholiek) Neder
land is gebracht. Uiterst belangrijk zal
het voorts zijn, overal stimulerend op te
treden, waar het om integratie, om
geestelijk en sociaal er-bij-horen van de
vluchtelingen gaat. Het KAGIB zal in
het bijzonder ook aan zijn Duitse rela
ties denken, die vluchtelingen van eigen
volk in hun onmiddellijke nabijheid heb
ben. Eveneens vraagt de situatie der
geblevenen achter het IJzeren Gordijn
de aandacht en gezocht moet worden
naar gelegenheden om contacten te leg
gen
Wat de onderontwikkelde gebieden
betreft, ziet prof. van der Ven een
belangrijk werkterrein met betrek
king tot de in Nederland en ook ove
rigens in West Europa aanwezige stu
denten uit de Afrikaanse en Aziati
sche gebieden. Hij pleitte voor véél
meer Westeuropese beurzen ten be
hoeve van gekleurde studenten en
vroeg zich af of het genootschap voor
internationale betrekkingen hier niet
het initiatief moest nemen. Tenslotte
wees prof. van der Ven er met nadruk
op, dat het genootschap geen recht
streekse bestrijding van het commu
nisme nastreeft, maar zijn activiteit
onmiddelijk richt op christelenke soli
dariteit, waaruit natuurlijk verweer
tegen het communisme af te leiden is.
Minister Luns stelde, dat christelijke
signatuur niet primair afhankelijk is
van de nationale of internationale struc
tuur op politiek-economisch gebied,
maar deze kwalificatie in een bepaald
tijdvak alleen van toepassing is, indien
de christenen in dit tijdvak duidelijk
tonen door zelfwerkzaamheid voor zich
zelf en hun naasten de juiste relatie tot
de Schepper op te bouwen. Het chris
telijk stempel op het politiek streven
wordt gekenmerkt door het centraal
stellen, zoals Paus Plus XII het ook
heeft uitgedrukt, van de vrije persoon
lijkheid als draagster van rechten en
eerbied voor de evenmens.
Dit brengt uiterst belangrijke con
sequenties met zich mee. ook in de ver-
Advertentie
!lllllllll£
6
Twee mannen legden intussen de sieepzak klaar.
Als de boot goed en wel voor zee lag zou die over
boord gegooid worden, met zestig meter tros erop,
zodat de reddingboot recht voor zee zou blijven.
Plotseling schreeuwde één van de opstappers. De
Bruin keek om. Vlakbij de „Lux" onderscheidde hij
een zwaaiend topvuur en twee boordlichten. „Die kun
nen gaan vissen!" juichte Derk Vlietstra. Zoals de he
le bemanning, had hij op slag de grote motorred
dingboot herkend, die zij deze keer te vlug af waren
geweest
De brekers kwamen nu van achteren op het kleine
vaartuigje, dat met zoveel opvarenden als een steen
in het water lag, losgestormd. Het zag er enkele
malen gevaarlijk uit, maar zü klaarden het!
De halve buurtschap was uitgelopen. Honderden
mensen stonden aan het strand en er waren handen
te veel om de drenkelingen aan land te helpen. On
der elkaar hadden de eilanders, nadat zij De Bruins
groene lichtkogel hadden gezien, al uitgemaakt bij
wie dt geredden onderdak zouden worden geholpen.
Sommig°n hadden al dekens en jassen van huis ge
haald, die zij zelf maar zolang hadden omgeslagen te
gen de kou. Achter het duin stond de auto van de
dokter bli een kleine karavaan van paard-en-wagens
waarmee de Schipbreukelingen naar een veilige haven
zouden worden vervoèrd. De reddingboot werd on
der gejuich op het strand getrokken. Bate de Bruin
glunderde. Het zat erop! In het havencafé, bij bran
dewijn met suiKei, zouden ze er wel over napraten.
Want dit was zijn dag geweest! Hij spuwde vinnig
op het strand.
HOOFDSTUK II.
In dc pronkkamer van het huis van Bate de Bruin
was bii de kachel een plaatsje ingeruimd, waar een
gepolitoerd notenhouten tafeltje stond. Er lagen en
kele cahiers en een vloeiblad op. Het enige siervoor
werp was het model van een strandreddingboot die
zó was gemaakt dat hij als spaarpot kon worden ge
bruikt. Er was een briefje opgeplakt met de woorden:
,.U hoeft niet bii stormweer de branding in, maar wèl
kunt u onze redders helpen door uw geldelijke steun."
Een piiitie wees naar de gleuf waarin men zijn bij
dragen kon laten glijden Het viel Bate de Bruin al
sinds lang niet meer op, dat de aanwezigheid van de
reddingsLoot-spaarpot een vreemde tegenstrijdigheid
was met het feit, dat de Bruin wèl regelmatig de
branding in moest en bovendien de nodige geldelijke
offers bracht terwille van het reddingswerk. Schippers
van reddingboten zijn niet bepaald welgesteld. En
reddingsmede illes kan men niet bii de bank verzilve
ren.
Aan dat tafeltje schreef schipper de Bruin zjjn jour
naal: „Wegens ziek zijn van Gerrit de Wit, is de
zoon van Chris-Clara Hedland opgestapt. Alles is naar
wens verlopen. Twaalf man zijn in veiligheid ge
bracht. De opstappers hebben zich best geweerd. Ook
het jong van Chris-Clara
Datzeitde jong van Chris-Clara rilde intussen van
top tot teen toen hij koud tot op het gebeente
de woonkeuken bij hem thuis binnenstapte. Zijn
vadei huo buiten de paarden al van hem overge
nomen om ze voor de nacht te verzorgen na hel
natte en kihe karwei.
Hedwig zag direct dat zijn moeder weer had ge
schreid. Dat gebeurde wei vaker, de laatste tijd.
Het was bij haar nu eenmaal zo, dat ze zich bij
elke storm de angsten indacht van de mensen daar
buiten. En niet alleen aan de zeelui dacht Clara
Hedland. Ook tobde zij over de honderden, haar
onbekende mensen, voor wie de storm het begin
van een lang; donkere nacht zou inluiden. Het oude
verdriet om haar broer die gebleven was, scheen
dan in heviger mate terug te keren.
TenminsteHedwig nam aan, dat dit het wei
zou zijn, waardoor zjjn moeder zo dikwijls treurde.
Toen moest hii menigmaal constateren dat zij een
gesloten boes voor hem en voor vader was. Haar
diepste gedachten bleven steeds een geheim en als
Chris haar soms korzelig naar de oorzaak van haar
tranen vroeg zei ze steeds: „Och, kijk maar niet
naar mij, 't zal wel overgaan
Nu keek ze hem bezorgd aan, toen hij direct naar
de kachel liep en zich de handen warmde aan de
nikkelen kop. „Je bent drijfnat!" zei ze verschrikt.
„Vlug, doe die kleren uit. Ik zal droog ondergoed
voor je halen. Waar heb je gezeten, vertel het toch
gauw
Hedwig mompelde wat terwijl zijn moeder nieuw
ondergoed uit de kast zocht en het voorwarmde
tegen het hekte rond de kachel. Zij keek hem zó
onderzoekend aan, dat hjj haar blikken in zijn rug
meende te voelen. Het gaf hem het idee, dat zjjn
moeder zijn diepste gedachten zou kunnen lezen,
ja, dat zü zó diep in nem zou kunnen kijken dat
hij zou moeten vluchten. Soms was het alsof zijn
moeder aues in nem begreepdat kittige gevoel
dat je hebt wanneer je langs het strand loopt bij
razende wind: dat gloeiend heet en tegelijkertijd
steenkoud zijn zoals deze avond op de reddingboot;
de sensatie van levende wezens omlaag zien komen
van net hoog uit zee oprijzende wrak, klein als
mieren
Hi, schrok van zjjn moeders stem, toen ze zei:
„Veriel 'ns op Hedwig, ben je soms meegeweest
naar het wrak dat je zo nat bent?"
Vooi Hedwig een ontwijkend antwoord kon geven
trad zijn vader binnen. De deur sloeg met een klap
achter hem dicht door de tocht. Ook hij keek de
jongen bevreemd aan. Er was iets wilds aan hem,
vond hii De natte kleren, die Hedwig iuist aan het
uittrekk»n was merkte jiij amper op.
Hü daelit er niet verder over na en zei: „De Pe
perkorre1 liep net aan, Hedwig. Ze hebben twaalf
man van 't wiak gehaald. Is dat zo?"
(Wordt vervolgd).
houding van de mens tot de maat
schappij en van de burger tot de staat.
Deze geestelijke waarden zullen ook
in de internationale betrekkingen niet
alleen geëerbiedigd, maar voorop ge
steld moeten worden. Waar in het wes
ten nog oude tradities bewaard wor
den of herleefd zijn. mag men aanne
men, dat men de persoonlijke vrijheid
nog wel centraal stelt en de christe
lijke signatuur haast vanzelfsprekend
is, zü het met grote beperkingen in de
praktijk
De mogelijkheden tot christelijke sig
natuur worden in onze tegenwoordige
politiek wel ernstig in gevaar gebracht.
Een bedreiging van buitenaf door het
communisme, met als eerste gevaar
overheersing en als tweede het risico,
dat door een noodzakelijk streven naar
tegenwerking in onze eigen maatschap
pij de positie van de persoonlijkheid
in het gedrang komt.
Ook de gevaren van binnen uit zijn
tweeërlei en wel: ten eerste, dat door
de voortdurende beheersing van de na
tuurkracht de materiële vooruitgang te
zeer de voorgrond komt te staan
(„overeten van de boom der kennis")
en op de tweede plaats het voortdurend
risico van massificatie door de_ enorme
economische en technische ingewik
keldheden van de produktie en de in
ternationalisering van techniek en eco
nomie.
Afweer tegen het atheïstisch com
munisme is voortdurend geboden en
wat de bedreiging van binnen uit be
treft, zijn we in het westen te veel
van het traditioneel Idealisme ver
vreemd. De wortel van deze ontwik
keling ligt in de opkomst van het
moderne heidendom: bet ath( itisch
humanisme. Door de massificatie is
de christelijke signatuur in onze we
reld niet meer zo vanzelfsprekend.
In zijn beschouwing over de concre
tisering van de mogelijkheden tot ver
wezenlijking van de christelijke signa
tuur in de huidige internationale poli
tiek merkte mr. Luns op, dat dit in
feite betekent: zich verdedigen tegen
de pretentie van de communisten. Voor
Nederland zag hii dit nationaal in het
wegnemen van sociaal-economische
mistoestanden in de eigen maatschap
pij en naar buiten in het zich aanslui
ten op basis van de beginselen niet
van de praktijk van de Verenigde
Naties bij die internationale organisa
ties, waardoor deze maatschappij-orde
het best kan worden bevorderd. In dit
verband noemde hjj Nederland nog een
eiland voor wat het uitdragen van die
christelijke sociale gedachte betreft.
Punten van binnenlands politiek beleid
blijven ook van belang voor de buiten
landse positie.
Een waarlijk christelijke signatuur
betekent gelijk, dat binnen de landen
gezorgd wordt voor een gezamenlijke
afweer en de invloed van persoonlijke
verantwoordelijkheid moet zoveel mo
gelijk door parlementaire controle tot
haar recht komen. Internationaal moe
ten onze grondbeginselen uitgedragen
worden in de assemblées van de in
ternationale organisaties, waarvoor ka
tholieke personen, die deze beginselen
innerlijk beieven, zich beschikbaar moe
ten stellen.
Christelijke signatuur betekent ook,
dat gestreefd moet worden naar de
Europese eenwording, die dienstbaar
gemaakt moet worden aan de materiele
ruimte van de vrije persoonlijkheid.
Minister Luns wees er verder op,
dat hoezeer het verdedigen en hand
haven van onze cultuur van belang
kan zijn, christelijke beschaving en
westerse cultuur bepu&Idelijk niet sa-
menvallen. Tenslotte hield hij zijn
gehoor voor, dat handhaving van de
christelijke signatuur het kenmerk
van iedere katholieke intellectueel
moet zijn en wij ons niet kunnen ver
oorloven, ons gezamenlijk noch indi
vidueel afzijdig te blijven.
Tot nieuw bestuurslid van het genoot
schap is benoemd mr. L. C. Baas te
Amersfoort; de heren J. A. M. H. Da-
moiseaux te 's-Gravenhage en G. P.
Vooys te Nijmegen werden opgenomen
in de algemene raad.
De kantonrechter te Bergen op Zoom
heeft 9 april een Amsterdamse student
veroordeeld tot een boete van elf gul
den, omdat hij eind vorig jaar op de
Markt in Roosendaal zijn auto parkeer
de, zonder deze af te sluiten. De al
gemene politie verordening van Roosen
daal bevat een bepaling, dat bij het
parkeren van auto' s de portieren met
een slot of op andere deugdelijke wijze
moeten worden afgesloten, om diefstal
en joy-riding zoveel mogelijk tegen te
gaan.
Morgen komt de zaak in hoger be
roep voor bij de rechtbank te Breda.
Er zal gepleit worden door mr. J. A.M.
Smit, uit Amsterdam, een van de ju
ridische adviseurs van de K.N.A.C.,
die deze zaak van principieel belang
acht. Van de zijde van de K.N.A.C. is
voor het kantongerecht te Bergen op
Zoom aangevoerd, dat aan de (sport)
wagen van verdachte deursloten ont
braken en dat het aanbrengen daarvan
niet gevergd kon worden, omdat het
wegenverkeersreglement zulke sloten
niet Voorschrijft. In dit reglement is
vastgelegd, op welke wijze een motor
rijtuig geparkeerd mag staan en de
gemeentelijke wetgever heèft, volgens
de K.N.A.C., geen vrijheid, deze mate
rie nader te regelen. Volgens de we
genverkeerswet is de gemeentelijke
wetgever immers alleen bevoegd „re
gelen te stellen nopens het verkeer op
de wegen", voor zover het betreft pun
ten, waaromtrent in de wet niet is voor
zien, aldus de K.N.A.C. In het vonnis
van de kantonrechter werd gesteld, dat
de gewraakte Roosendaalse bepaling
geen regelen geeft „nopens het verkeer
op de wegen", maar alleen ter voor
koming van diefstal en joy-riding. on
derwerpen van geheel verschillende
aard.
feestelijk samenzijn
In 't Zaaltje, Torenlaan te Assen,
wordt tot 4 juli een tentoonstelling ge
houden van schilderijen, kunsthistori
sche voorwerpen, handschriften en ar
chivalia, die het Cisterciënzer ordeleven
-ond Assens oude abdij tot onderwerp
heoben. De tentoonstelling, die vrij be
zocht kan worden, is dagelijks tussen
negen en zes uur geopend.
hHjtv
Copyright Stichting WijnpropogandOJ
De Federatie der Werkgeversorgani
saties in het Boekdrukkersbedrijf heeft
gisteren te Amsterdam, door een daar
toe ingestelde jury, de bekroningen be
kendgemaakt, die toegekend zijn aan
de esthetisch en druktechnisch best ver
zorgde iaarverslagen, in 1957 in ons
land uitgekomen. Bekroond werden de
iaarverslagen van de Cultuurtechnische
Commissie etc., van de Centrale Direc
tie van de Volkshuisvesting en de
Bouwnijverheid en van de P.T.T., die
resp. gedrukt waren door: Drukkerij
v/h L. E. Bosch en Zoon te Utrecht-
de Nederlandse Boekdruk Inrichting te
Den Bosch en het Staatsdrukkerij- en
Uitgeverijbedrijf. Deze jaarverslagen
waren resp ontworpen door: de heren
Bern. C. van Bercum, P C. Cossee en
F van der Linden. Voorts waren er een
aantal eervolle vermeldingen, o.a. voor
de jaarverslagen van „De Bijenkorf", de
RIVA, de V.I.B.A.. de Hollandsche Melk-
suikerfabriek en de P.N.E.M.
Het nummer van deze week opent met
een artikel over het clandestiene semi
narie, dat in 1945 door paus Joannes,
toendertijd nuntius in Frankrijk, werd
gesticht in het krijgsgevangenenkamp
vgn Chartres voor de Duitsers, die voor
de oorlog priesterstudent waren of dit
alsnog wilden worden. R. Kalkhoveh
schrijft over de oprichting van de af
deling fotografie- en filmvorming aan
de academie Sint Joost te Breda. Vier
pagina's rijn gewijd aan de achtergron
den van het Algerijnse drama, dat de
aandacht van de gehele wereld heeft.
Verder is er een uitvoerig artikel over
de winning van olie en aardgas in
Frankrijk. Het boeiende feitenrelaas
over de landing in Normandië wordt
voortgezet. „Kurk houdt hem drijvend'
is de titel van een bijdrage over de
levensloop van een Nederlandse advo
caat, die poppensnijder werd. Van de
hand van de bekende schrijver A. den
Doolaard is er een met fraaie kleuren
foto's verluchte reportage over het vul
kanische Griekse eiland Santorini. J®n
Cottaar geeft zjjn wekelijkse sportbe*
schouwing.
