Sportief plakboek Landau één van Euwe s grote concurrenten Van Dam en Dame Stralende paradeshow slot van Vierdaagse Half miljoen toeschouwers begroet fris tippelarmee Kuyp Duo Bakker-Rentmeester een troef voor Macon DE EILANDER Alle wegen leiden naar Rome Olympiade op historische plekjes Beroemde arena ontzien - Kareltje Verbist in stayersfinale herdacht Zeer talentvol schaker in voor oorlogse periode Historisch duel in Soest en schijven Lopend terug naar Amsterdam! Remise en winst voor ers Bahamontes niet naar Zandvoort Vijf gewonden bij auto-botsing J UIT OUDE SCHAAKTIJDSCHRIFTEN KLAAS TOXOPEUS VB ZATERDAG 25 JULI 1959 mpapiH.» a c d e f 9 h. h abcdefgh. Wereldtitel schermen voor Hongaar WmÊÈÊmÊÊÊÊÊwÊÊÊÊm mm w Eindeloos lijkend wandelfeest Jeugdschaaktoernooi Davis Cup-finales Regen spelbreker bij ItaliëSpanje Russische tennissers goed op dreef In finale Galea-beker Uitstekende prestaties in nieuwe boot Testmatch Engeland-Indië Britse zege in het verschiet TIPS VOOR COURSES OP DUINDIGT Olympische postzegels zeer in trek ROMAN VAN DE LOKKENDE ZEE H door üiiiiiiiimiimiimiiiimniiiiimiiiiiiuiiiuiiiUiuiiiiiiiuiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiB Tijdens Vierdaagse drukte HONKBAL- PROGRAMMA Alle wegen zullen het volgend jaar naar Rome leiden. Het aantal lan- den, dat aan de Olympische Zo- norspelen deelneemt, bedraagt niet 'under dan 90, welke ruim 7000 verte- ssnwoordigers zullen afvaardigen. Op Prachtige plek in de voorstad Pa- lou is een dorp <30 miljoen) in aan- ouw, dat naar schatting 8000 deelne- hn1rs' officials en trainers zal moeten "'Westen. Er komen 1.502 woningen "et 8.062 kamers, voorts restaurants, !iit), ntoren' Parken, recreatie-moge- U Kneden en zelfs schoonheidssalons. ■Ue ..totocalcio" (voetbalpool) zorgt Jr°r de vele miljoenen, die aan de ko- Wn^i Olympische Spelen gespendeerd worden. De verkoop van elke coupon an 100 lire (60 cent) levert 15 pro- ®nt voor het Italiaans Olympisch Co- hn °P' da' met een dankbaar hart ini?a Yler t°n per week opstrijkt. Het s7?egrip van de 105 miljoen voor de It tiw bedragen de kosten voor tahë ongeveer 150 miljoen. Dï vroede vaderen van Rome heb ben na lang praten er in toege- stemd, dat historische plekjes en Monumenten voor de Olympiade ge- drinkt zullen worden. Zo leidt het laat- j e stuk van de 41 km lange marathon- *?°P via de door ruïnes omzoomde Via "M-'Pia naar de triomfpoort van Constan- Op dezelfde plaats, waar bijna - po jaar geleden de oude Romeinen izer Constantjjn toejuichten na zijn ke: ?ege op zijn rivaal Maxentius, zal nu a®t ,,Evviva" klinken voor een modem Portman. Langs de koningin der we- zullen duizenden toeschouwers hder het grillige licht van fakkels hun favorieten bejubelen. ^Het Circus Maximus, waar eens de ^°meinse vrouwen hun beroemde wa genrennen hielden, zal in dienst staan ~an de snelwandelaars; de baden van raracalla, die voor het acuatsch cen tum van het oude Rome doorgaan, t °?den ingericht als Olympische rainingsplaatsen; de basiliek van Ma- ?entius aan de Keizerlijke weg wordt et strijdtoneel voor de gymnastiek- jyedstrijden. Rome offert zijn historische Plaatsen gewillig op. Pas toen men de worstelwedstrijden in het Colosseum Y'dde hebben, kwamen de vroede va- 2,®ren in opstand. Onder leiding van de Juristen-Democratische gemeente- aadsleden spraken zij de vrees uit, ^at onherstelbare schade zou worden aangericht aan het bekendste bouw- yerk van Rome. Maar het belangrijkste ?®zwaar was, zo zei men, dat grote, ^•chende menigten een feestelijke at mosfeer zouden brengen op een plek ™aar eens de oude gladiatoren elkaar gedood hebben en Christenen voor de eUwen werden geworpen. Zo zal tij- ?®hs de Olympische Spelen de geest an Spartacus, de grote gladiator, al- Men en ongestoord waken over Rome's eroemdste arena. De afgelopen week heeft België met weemoed gedacht aan een van zijn grootste sportfiguren uit ver verleden: Kareltje Ver- 'st. Een wielrenner, die op iedere baan een opvallende populariteit ge noot en wiens dood op 21 juli 1909 aan de Belgische nationale feestdag alle glans ontnam. Vijftig jaar geleden werd een lekke band Verbist noodlot tig. Op de piste van Karreveld, waar hij drie dagen tevoren nog tijdens een opzienbarende stayerswedstrijd de Grote Prijs des Konings" op zijn triomphenlijst had geschreven, sloeg de energieke renner met zijn gangma ker tegen de baan. De Duitse stayer Schipke kon zijn collega niet meer ont wijken. Heel het volk rouwde om de dood van de volksjongen Verbist, die kam pioen van België was geweest en in 1907 tweede werd bij de wereldkampi oenschappen voor stayers. Zijn begra fenis bracht tienduizenden mensen op de been. Men noemde het een konink lijke uitvaart. Jaarlijks kwam men in Wijnegem bloemen leggen op het graf van de te vroeg gestorven renner. Afgelopen dinsdag is Kareltje Verbist in het Ant werpse Sportpapeis nogmaals her dacht. De finale bij de stayers was te zijner ere. (Van onze schaakm bewerker) Het doorbladeren van oude schaak tijdschriften is een leer ame en onder houdende bezigheid. Van de week kreeg ik de jaargang van het tijdschrift van dc KNSB van 1940 in handen. Het mei nummer ontbreekt, maar in plaats daar van is er een geco> bineerd mei-juni- nvmmer. In een trnstig woord van het bestuur worden alle schakers opgeroe pen terug te keren tot de normale gang van zaken. Er dreigt in sommige onder bonden verslapping en moedeloosheid en vooral het verzoek van Rotterdam om vrijstelling van contributie wordt scher;» gecritiseerd! Y/einig vermoedde men nog hoe vre selijk de bezetter zou optreden. De top- spelers die elkaar in vierkampen te Soest of jn Leeuwarden bekampten, droegen namen, die ons vertrouwd in de oren klinken: Cortlever, v. Scheltinga, Prins, Kramer. Euwe was de absolute alleen heerser, maar hij hao een concurrent in Landau. Ik heb Landau, die in de oor log om het leven kwam, nooit gekend, maar hij moet en zeer talentvol speler geweest zijn, zoals uit zijn winstpartij tegen Euwe te Soest van dat jaar blijkt. Voor afwisseling een driezetje. In no. 33 ondergaat het gereed lig gende spel in de voorstand, door de eerste zet, opmerkelijke veranderingen. Hierbij vervult de witte koning een be langrijke rol. No. 34 met een verlaten zwarte ko ning, die, ondanks dit feit, wit de han den vol werk verschaft. Oplossingen over drie weken. PROBLEEMOPLOS SIN GEN No. 27. Jac. Haring. Opl. 1. Lc6f3 enz. No. 28. Tan Hien Yan. Opl. 1. Dgla7 dreiging 2. Da7c7: mat. Correspondentie betreffende deze ru briek te zenden aan P. A. Koetsheid, Huize St.-Bernardus, Sassenheim. No. 33. P. Petkow Schach Echo 20 maart 1959 Mat in 2 zetten. No. 34. Dr. W. Massmann. Die Sehwalbe, jan.-febr. 1959. Mat in 3 zetten. PROBLEEM VOOR GEOEFENDE PROBLEEM VOOR BEGINNERS OPT OSSFRS No. 3336 van A. v. d. Stoep te Poortugaal. No' 576 van A. v. d. Stoep te Poortugaal. Wit speelt en wint. Oplossingen kun- wit begint en wint. Oplossingen van hen ingezonden worden tot 15 augustus de nummers 576 en 577 kunnen tegelijk a-S. aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36, ingezonden worden tot 15 aug. a.s. aan Heemstede. bovengenoemd adres. OPLOSSING Van No. 3329 van D. Kleen te Heemstede. „Wit speelt naar: 4741, 41, 31, 41, 32. 28. 17, 39, 20, 5 en wint. In een goede stand heeft de auteur eeu fraai slagwerkprobleem gecon strueerd. Het vinden van de ontleding is niet gemakkelijk, doch toch ook weer hiet ai te lastig. OPLOSSING van No. 873 van P. J. Eype te Haarlem, 22—18, 28X48, 18—13, 48X40, 13x2, 25 X 34, 2—35, 40—49, 50—44, 49 X 40, 35X 49, 34—39 49—32, 39—44, 45—40, 44 X 35, 32— 49 en wint. Een heel goed probleempje met nog tamelijk lastige ontleding. Op vallend ls de gelijkenis met No. 571. In een bijna gelijke stand is een geheel andere ontleding nodig! HET PARTIJSPEL De volgende partij werd door uw redac teur gespeeld op 15 juli JX in de finale °m het kampioenschap van Heemstede tegen J. Bus. welke de zwarte stukken hanteerde. De zwartspeler moest win nen om nog kans te behouden en speelde dientengevolge dan ook sterk op winst in het gevorderde middenspel bereikte date partij haar hoogtepunt; tijdnood maakte echter dat de spelers er niet al les uithaalden wat er in zat. 1. 31—27 18—23 2. 36—31 17—21; 3. 41—37 21—26; 4. 34—30 12—18; 5. 30—25 20—24; 6. 33—28 7—12; 7. 40—34 14—20; 25X14 9X 20: 9. 39—33 24—29; 10. 33X24 20X40; 11. 45X34 10—14; 12. 50—45 23—29; 13. 34X23 18X 29. De opmerkzame '®7-er zal het niet ontgaan zijn dat wit ÏJ.aeds 1217 heeft belet; zwart acht het tn 'P gekomen om tot een aanval over Kaan en tevens een opening te maken °m zijn korte vleugel via het centrum 9o.??„twikkeleh. 14. 43—39 4—9; 15. 38—33 22x43. Wit ziet wel in dat een ÏT®hval op dat stuk mislukken zal en «Pent tevens de weg om zijn lange vleu- vrij te maken. 12—18; 17. 37—32 26X37; 18. 42X31 1—7; 19. 46—41 7—12; 20. 41-37 5—10; 21. 47—42 15—20; 22. 42—38 20—24; 23. 39—33 18—23; 24. 43—39 12—17; 25. 28—22 17X28; 26. 33X22 11—17; 27. 22X11 16X7; 28. 39—34 8—12; 29. 34—30 7—11; 30. 44—39 13—18; 31. 31—26 9—13; 32. 37—31 10—15 33. 27—21 11—17; 34. 31—27 3—8; 35. 21—16 17—22; 36. 49—43 22X31; 37; 36X27 2- 7. Wit zorgt er wel voor dat hij niet op 33 komt, want dan zou volgen 2429 en 2328, waarna de witte stelling uit verband raakt. 38. 48—42 14—20; 39. 38—33. Nu kan het wel. 12—17; 40. 42—38 8—12; 41. 33—28! 2329? Beter was 2025, hoewel na 39—34 het spel voor zwart eveneens moeilijk wordt. Het is nu een heel moeilijke stelling geworden. Wit besloot tot hét volgende: 42. 3833 29X49: 43. 28—22 17X37; 44. 30—25 49X21; 45. 26X8 13X2; 25X1 waarna tot remise besloten werd. In plaats van deze damzet had wit ook kunnen spelen: 42. 3933 2025 gedw. 43. 28—23 19X48: 44. 30X8 12X3; 45. 16—11 7X16; 46. 27—21 16X27; 47. 32X34 48X30; 48. 35X24 met groot voor deel. Landau 1) d2d4 2) c2c4 3) Pgl—f3 4) e2e3 Lfl—c4 0—0 Ddle2 Tfl—dl 5) 6) 7) 8) Euwe d7—<J5 d5 x c4 a7a6 Pg8—f6 eie6 c7—c5 Pb8c6 Deze variant komt tegenwoordig bijna niet meer voor. Zwart kan nu de witte „aanvalsloper" ruilen, maar ten koste van enige tempi. 8) 9) Lc4b3 10) Lb3c2 11) Pblc3 12) De2 x c2 b7b5 c5c4 Pc6—b4 Pb4 x c2 Pf6d5 Zeer scherp gespeeld van de zWart- speler. O.i. beter is 12) Le7. 13) e3e4 14) Dc2—e2 Pd5b4 Pb4d3 Het paard staat hier sterk én zwak. 15) Lele3 Lc8b7 Hier was 15) Lb4 beter om b3 te bemoeilijken. 16) d4dg! e6e5? Beslist foutief. Hij had op d5 moeten nemen. 17) b2b3! 18) De2c2 19) Pc3e2 20) b3xc4 21) Pe2—cl! b5 x c4 Lf8—b4 Dd8a5 0—0 Nu stort de zwarte stelling ineen. 21) f7—f5 22) Pel x d3 c4 x d3 23) Dc2xd3 Ta8—d8 Het lijkt werkelijk wart nog tegen spel krijgt, maar de witspeler maakt met enige krachtzetten aan alles een eind. 24) '''albl! Lb7—a8 25) Dd3b3 Lb4c5 26) Le3 x c5 Da5 x c5 27) Pf3g5! Nu is kwaliteitswinst verzekerd. Er volgde nog; 27) Dd6; 28) Dh3, h6; 29) Pe6, fe4:; 30) Tg4, Dd7; 31) Dg3, Ld5:; 32) Pf8:, Tf8:; 33) De5:, Tf5; 34) Th8t Kh7; 35) De4; Df7; 36) Dc2, Dg6 37) g3, Lf3; 38) Td6. Df7; 39) Dc8, Tf6; 40) Dc2t, Tf5; h4 en zwart geeft op. De Hongaar Rudolf Karpati heeft vrijdag het wereldkampioenschap scher men gewonnen. Ook in 1954 behaalde Karpati deze titel. Tweede werd even eens een Hongaar, Mendelenyi, derde de Pool Pawlowski. Zij behaalden resp. 6, 5 en 4 overwinningen. Peter Bakker rnet beker en de donkere Ko Rentmeester, de twee Nederlandse skiffeu.rs, die straks te Macon in de dubbelt wee voor een vrrassmg kunnen zorgen. (Van onze correspondenten) D' strfjd is gestreden, het leed ge leden. Als een goed geregisseer de massa-show is de 43ste Vier daagse gisteren door 12.825 lopers tot een goed einde gebracht. Gedragen door het enthousiasme van naar schatting een half miljoen toeschouwers is de on verwoestbare armee, geslonken met 557 man, maar niet gebroken over de eind streep gegaan. Opvallend was de ver- De strijd in de verschillende poules van het toernooi om het wereldkam pioenschap schaken (jeugd) spitst zich toe. Er wordt om de eerste vier plaat- ïn. Jf.r Poules, die toegang geven tot het eindtoernooi, hard gevochten. De uitslagen van donderdagavond en vn,dagmorgen waren: Groep 1: 5e ron de: Hamann (Denem.)-Wostijn iBelgië) i n warma 'SI'-Anguera (Spanje)- 1-0, Wemwurm (Oostenr )-Enry (ZwitsJ yrs (ï?rland)-Kettner (Oost- Dld.) %-%. De Zuid-Slaviër Parma, die a.s enige van de 26 deelnemers tot nu tce uit al zijn partijen de volle winst hoeft gehaald leidt met 5 pnt. uit 5 partijen voor Kuettner met 3y2 pnt. en Erny en Hamann, die elk 3 pnt. hebben. Groep 2: zesde ronde: Tomson (Rus- land)-Kuypers (Ned.) V2-V2, Kuy louf (Lib.) -Biever (Lux.) 1-0. De Zweed Halen was deze ronde vrij. Clemens heeft met 5 h punt uit 6 partijen de leiding voor Tomson (4 pnt en 1 afg. uit 7 part). Pnmavera en Kuypers bezetten de derde en vierde plaats met 3Vs pnt. uit 6. Groep 3: 6e ronde: Bielicki (Arg.)- Naranja (Phil.) l-o, Rumens (Eng.)- Hoen (Noorw.) 1-0, Stefanov (Bulg.)- Saien (Finland) afg., Hohler (Zwits.)- Tcherniak (Fr.) 1-0. In deze groep luidt de stand; 1. Bielicki 5% pnt. uit 6, 2. Naranja 3% pnt. uit 5. De eerste partij van de Davis Cup wedstrijd tussen Italië en Spanje (finale Europese zone), welke te Milaan wordt f r.peeld, moest, in de vijfde set wegens een stormachtige wind en hevige regen val worden afgebroken. Ori-udo Sirola (It.) stond in de vijfde set tegen de Spanjaard Couder met 3-2 voor. De enkelspelen zullen vandaag wor den voortgezet. Het dubbelspel zal zon dag worden gespeeld en de twee laatste enkelspelen maandag. Na de eerste dag van öe wedstrijd CanadaAustralië, voor de finale van de Noord-Amerikaanse zóne, heeft Australië met 2-0 de leiding. Emerson (Austr.) versloeg Fontana met 6-2, 6-2, 6-4 en Laver (Austr.) zegevierde over Bedard met 8-6, 6-3, 6-4. De tenniswedstrijden in de finale- poule van het toernooi om de Galea- beker zijn vrijdag te Vichy voortgezet. Rusland zegevierde met 5-0 over Tsje- cbo-S1 o\vakije en Duitsland nam met i~ „?e..,lei<2ing in de °ntmoeting met Flankrijk. Het dubbelspel in deze wed strijd kon wegens de regen niet wor den Uitgespeeld. Rusland en Duitsland zullen tegen eikaar uitkomen in de strijd om de S.laats> terwijl Frankrijk en isjecno-Slowakije om de derde plaats zullen spelen. (Van een verslaggever) Een vraag die in de afgelopen, voor onze roeierij, zo magere jaren nogal eens gesteld werd, was kunnen wij de top nog bereiken". Uitgebreide studies, hierover gemaakt, hebben ertoe bijgedragen, dat tijdens de twee vorige Europese kampioenschappen tenminste finaleplaatsen werden be reikt (iets, waarvoor de T.A.C.-heren grote luchtsprongen maakten, tot ver maak van de buitenlanders. Dit jaar zijn er vier sterke oude skiffeurs; Re- delé, die nationaal kampioen werd, Van Weezenbeek, winnaar van de Hoilandbeker, Bakker en Rentmees ter. Deze laatsten wisten in de dubbel- twee voor het eerst in jaren beslag te leggen op de nationale titel. Teneinde een duidelijk beeld te krij gen van de onderlinge krachtsverschil len, besloot de Nederlandse Roeibond het viertal naar de Rotsee-regatta te Luzern 1112 juli te zenden. Ën van- Rotsee schjjnt een nieuwe glorie tijd voor het Nederlandse roeileven te zijn begonnen! Buiten de eervolle twee de plaatsen voor Lex Redelé en de vier van Nereus, behaalde het duo Bakker- Rentmeester in een goede tijd, 6.46,9, een verrassende overwinning. Zeven maal had dit tweetal in de dubbeltwee geoefend toen zij in Luzem wonnen. Nu bereiden zij zich voor op de Europese roeikampioenschappen, in Macon van 21 tot 23 augustus, on der de deskundige en ervaren coach de heer H. v. d. Meer, die tezamen met Neumeier dit nummer in 1946 ook te Luzern won en een jaar later Europees kampioen werd. Alleen een paar leden van de Am sterdamse Hengelaarsbond zien de Ne derlandse afvaardiging voor Macon op de helaas al zo vroeg verstilde Bos baan oefenen. De training, die de „dokter" voor zijn ploeg heeft ge maakt bestaat uit het afwisselend roeien in de skiff en de double-scull, een prachtige gloednieuwe Stampfli- boot, welke in Luzern voor het eerst gebruikt werd en nog geen naam heeft. De stukken, die hard (maar dan ook heel hard) geroeid moeten worden, zijn iedere dag groter. Eén week voor de zware wedstrijden in Frankrijk wordt alleen in de dubbel geoefend. De roeiers Peter Bakker, die op de slagplaats zit, is een routinier. Hjj roeit al vanaf 1957 oude skiff en bracht in dat jaar het „absolute Bosbaanrecord" op zijn naam: 7.11,4. Hjj is lid van de Ko ninklijke Roei- en Zeilvereniging „De Maas" in Rotterdam. Tot de laatste nationale kampioenschappen werd hij gecoacht door de heer H. de Iongh. zijn beroep is binnenhuisarchitect. Ko Rentmeester is eigenlijk nog een B-skiffeur. Vorig jaar behaalde hij het kampioenschap jonge skiff. Vanaf het begin van zijn loopbaan als wed- strijdsculler is hij al gecoacht door dokter Van de Meer. In deze dubbeltwee heeft Nederland een prachtige troef voor de aanstaan de Europese titelstrijd. Hun voorbeeld, dat twee minder succesvolle skiffeurs samen een bijzonder goede combinatie kunnen vormen, zal hopelijk in de rest van onze roeierij weerklank vinden. Stimulerend zal het zijn te weten, dat er een Hollandia Roeiclub bestaat. Een vereniging, die zich ten doel stelt de training en uitzending van hoopgeven de combinatieploegen te bekostigen. Het Engels elftal staat in de vierde testmgtch tegen Indië voor een nieuwe grote zege. Op de tweede dag werd het eerste inningstotaal van Engeland 490 runs, waarna zes Indische wickets vielen voor slechts 127 runs. Een century van Mike Smi'ih en een 87 van Ken Bar rington deden de score met een vierde wicket-stand van 109 snel oplopen. De batslieden van Indië hielden aan vankelijk goed stand, maar toen True- man en Rhodes eenmaal op dreef waren gekomen, vielen de wickets snel. (Van onze paardesportmedewerker) Voor de a.s. zondag op Duindigt te hou den courses zijn onze tips als volgt: Uiverprijs 2040 m. 32 inschrijvingen: Wilco Maire, Windy Hanover. Vissertje. Golden Circleprijs 1300 m. 17 inschrij vingen. Yilinotte. Young Lady Mac, Y Zella. KLM-prijs 2100 m. 9 inschrijvin gen. Sammy Mars, Théo Messidor, San dra. Pelikaanprijs (amateurs) 2100 m. 14 inschrijvingen. Unworthy, Souveraine Maire, Sonja Belwin. Pegasus 2500 m. 12 inschrijvingen. Vlieger D, Walter-Hol- landia, Wybo K. Schipholprijs 2020 m. 14 inschrijvingen. Walküre, van H., Xylo- phoon. Vliegende Hollanderprijs ren 1100 m. 12 inschrijvingen. Dynamo, Mystic Boy. Phrolic. Daidalosprijs ren 2500 m. 14 inschrijvingen. Marialva II, Charger, Ignatius. Korthals van Schooien Memo riaal (amateurs) ren 1800 m. 13 inschrij vingen. Heraut, Peigne d'Or, Monpti. Fraderico Bahamontes, de winnaar van de Ronde van Frankrijk 1959, zal geen deel uitmaken van de Spaanse ploeg, die zal uitkomen in het wereldkampioen schap op de weg op zondag 16 augustus te Zandvoort. Het vlakke parcours ligt hem, de „bergkoning", niet. Van de zijde van de Spaanse wielerbond is echter geen enkele officiële verklaring over het niet opstellen van Bahamontes gegeven. De ploeg ziet er als volgt uit: Milot, Cha con, Bover, Segu, Manzaneque, Suarez en Botalla. Voor de baankampioenschappen zijn slechts ingeschreven de stayers Guiller- mo Timoner en Pedro Gomila. Vier weken na de uitgifte blijkt er aj een grote vraag te zijn naar de nieuwe Italiaanse Olympische postzegels, die in vijf verschillende waarden en uitvoeringen worden uitgebracht en grafisch, vooral ook wat de kleuren aangaat, uitstekend zijn geslaagd. Op de zegels, welke de vijf Olympische ringen tonen, komen de volgende af beeldingen voor: gedenkteken van de Dioscuri op de Piazza Quirinale, de toien van het Capitol als plaats van vertrek van de marathon, de baden van de Caracalla als kampplaats van de gymnasten, de basiliek van Massen- zio (het strijdtoneel van de worstelaars) en de triomfboog van Constantijn als finish van de marathon. rassend frisse indruk, die de wande laars nog; maakten bij hun terugkeer na vier dagen hittegolf en blaren. Goed, zij hadden zich bij de grens van Nij megen weliswaar danig opgepoetst en verfrist, maar men had meer strompe laars en trekkebeners verwacht na de beproevingen van de voorgaande dagen. Maar stralend en welgedaan pas seerden de meesten de ere-tribune waar de duurste uniformen van de NA- TO-landen en in Den Haag geaccredi teerde ambassades zich verwonderden over zoveel élan. En over een zo ein deloos lijkend wandelbedrijf. Meer dan vijf uur duurde het langstrekken van civiel en militair voetvolk. De camera's van televisie en filmjournaal snorden, in acht talen probeerden radiorepor ters het Nijmeegse enthousiasme aan hun luisteraars in verschillende wereld delen over te dragen en inmiddels de den ijscoventers en andere gelegenheids mannetjes puike zaken. Niet alleen de wandelaars hadden het moeilijk. Ook het publiek op de voor de eerste maal boomloze St. Annastraat kreeg het af en toe te kwaad. Met fles sen eau de cologne hield men het hoofd koel en af en toe bracht een ijlings aan gevoerde brancard iemand naar een schaduwrijker plekje. Een weerspanni ge toeschouwer, die het met vijf agen ten aan de stok kreeg en niet in de politiewagen wilde en een brandje on der het spoorwegviaduct wat verder op zorgden verder voor het nodige ver tier voor wie aan wandelaars, bloemen en de muziek van ontelbaar veel ka pellen niet genoeg had. Het sterkst en spontaanst sloeg de applausmeter uit voor de onvermoei bare Israëli, het zwakst voor de stram aaneengesloten voorbij marcherende grijze uniformen van de Bundeswehr. De scala daar tussen was bestemd voor de overige wandelaars, van welk land ook, in welke kledij ook. Onverwoestbare naturen eén voor allen, allen één, het devies van de Vierdaagse, was ook weer het motto waaronder pontonniers een brug over de Maas bij Cuyk hadden gesla gen. Het oude Maasstadje bereidde de wandelaars op deze laatste dag een har telijke ontvangst, die alvast een voor proefje was van hetgeen de lopers in Nijmegen nog aan ovaties en spontane huldigingen stond te wachten. In einde loze gelederen trokken de troepen en groepen voorbij. Martiale Engelse mi litairen, voorafgegaan door hun eigen drumbands en muziekkorpsen, doedel zakken en beremutsen. Meer gemoede lijk marcherende Zwitsers en zwaar stappende Nederlandse detachementen. Daar tussen door de bonte mengeling van burgergroepen en individuelen. Dat alles in oneftidige schakeringen vijf uur lang. IIIIIIIII1S 33 Vader Hedland had nog niet opgekeken. Hedwie ging zitten en wachtte af. Zijn vader kuchte enige malen en begon toen alsof h\j slechts een terloop se opmerking wilde maken: „Zeg.... eh, Hedwig... je moeder en ik hebben vanavond zitten praten over jouw...... ehjouw toekomst, zal ik maar zeg gens Hedwig keek zijn vader over de rand van ziin kom aan. Hij had zo'n vreedzaam begin niet ver wacht. ,,'t Zit zo...." vervolgde Hedland, „dat wij nogal ehgeschrokken zijn. Dat kun je je toch wel voorstellen nietwaar?" Hedwig wist niet of hjj waakte of droomde. Was dit zijn vader? Of zou deze vrij gemoedelijke toon straks toch ontaarden in ruzie? Maar nee „We hebben hier 'n bedrijfjeging Chris Hed land voort, „dat ons heel wat zorgen en moeite heeft gekostEn wij hadden zo de gedachte, dat jij hier wel verder zou boeren als ehals je moeder en ik eens niet meer hier zouden wezen. Misschien zou je trouwen, dachten wemet Men- keof met 'n ander meisje van hier." Hij had tot dusverre gesproken alsof alles wat hij zei nog voor weerlegging vatbaar was. Toen vervolg de hij echter op besliste toon; „Maar jij hebt waar schijnlijk anderp plannen. Jij wilt naai' zee, als ik 't goed begrepen heb. Maar van die plannen dat zeg ik je nou maar vast zal niks, maar dan ook niks komen! Versta dat goed! Wat jij in je hoofd haalt, dat isïl je moeder en mij ongelukkig maken en jezelf de afgrond in helpen. Daér! 't Moet dan maar gezegd worden zoals ik 't denk. Wat meende jij op zee te vinden? Verwacht je soms, dat ze daar op 'n zekere Hedwig Hedland, die de klei nog aan zijn schoenen heeft zitten, zaten te wachten? Nou....? Zeg 'ns wat!" „Chrisvermaande zijn vrouw hem. Iets kalmer ging hij voort; „Jij zou jezelf in 't verderf storten, jongen! Neeniet omdat je een kwaaie inborst hebt. zo ver kennen je vader en moeder je welMaar omdat de ze»e je van daag of morgen te pakken zal nemen. Dat doet ze iedereen; vroeg of laat. Ik bedoel niet dat je op een dag in het water zal vallen en verdrinken. Dat gebeurt niet zo gauw. Maar geestelijk zal je eraan kapot gaan. Nee, Hedwig voor jou is een betere toekomst weggelegd. Een toekomst die jou waardig is. Je moeder en ik hebben 't er al vaker over gehad.We hadden graag dat je méér zou leren dan ik in mijn jeugd heb gekund Hedwig keek verrast op. „Wé hadden zo gedacht: jij moest eigenlijk naai de Zuivelschool in Harlingen, zeun! Daar kunnen ze je een massa leren waar wij hier geen weet van hebben. En we hebben vakmensen nodig op 't eiland, zeun! 't Is toch immers ook jouw eiland? En 't zal je misschien goed doen, als je er eens een tijdje helemaal uit gaat. Jongelui hebben behoef te aan afwisselingSteeds datzelfde stelletje mensen om je heendezelfde bomendezelfde huizenJe hebt verdraaid nog maar één keer in je leven een echte trein gezien, zoals ze die op het vasteland hebben! Vader Hedland pleitte nog enige tijd voort. Hedwig zag zijn moeder aan. Zij zat met gebogen hoofd ge luidloos te huilen. Hedwig voelde hoe zjjn keel werd dichtgeknepen. Hij wist dat hij hier niet tegenop kon. Hij wilde zijn ouders geen verdriet doen en toch scheen het nodig te zijn. Er bestond geen andere weg. Hij zou niet kunnen gehoorzamen en toch blijven, wist hij. Hij stond voor een tweesprong. Hjj kende de eni ge juiste weg, maar hij zou die snikkend gaan als dat moest. Flarden van zinnen waarmee hij zich zou kunnen verdedigen, om het begrijpelijk te maken voor die trouwe, lieve mensen, vlogen hem door het hoofd. Was er nu maar iemand die hem zou helpen om van al die zinnen een begrijpelijk verweer te maken! Dat was het verschrikkelijke nu juist. Ze zouden nooit begrijpen waarom hij niet op een zuivelschool kon gaan en wel op een zeevaartschool bijvoor beeld. Nooit zouden ze kunnen inzien dat een zee- ts 'lee' anders is dan een stenen huis; dat de ment boven de zee anders is dan boven het land; dat de zee zelf anders is dan de mensenJade zee had hem gehypnotiseerd. Wanneer en waar dat gebeurd was wist hjj zelf niet meer. Misschien in die na£ht toen ze de mensen van de „Lux" hadden af gehaald; of later in de duisternis op het wrakIets of iemand had hem genarcotiseerd met de zee. Ze ■A'uiste in hem, gelijk met zijn bloed. Hp zoch naar woorden om alles te verklaren. Maar hij bracht het niet verder dan: „Ik heb er niet om willen liegen Toen holde hij de woonkeuken uit, naar zijn ka mertje. Hij viel op zijn bed neer en drukte zijn ge zicht in het kussen, opdat ze niet zouden horen hoe hij kreunde. ,.'t Is allemaal te groot voor mijte groot te groot...." dacht hij voortdurend. In de woonkeuken doofde moeder Hedland het licht. Haar man trok zijn schoenen al uit om naar bed te gaan. „Laat de jongen de tijd om 't te ver werken, Clara" zei hij. „Morgen zullen de dingen er heel anders uitzien. Hij moet 't toch alleen uitvech ten..." Clara Hedland maakt haar schort los. Ze scheen °e Matste opmerking van haar man niet te hebben gehoord. Haar woordenloos gebed was als één lange snik. De volgende morgen werd het eiland opgeschrikt door iets ongehoords. De koeien waren met de staarten omhoog door de wei gaan hollen en tien tallen eilanders rolden van schrik letterlijk uit hun bed. De strandvoogd, die dicht bij de zuivelfabriek woonde, had in zijn eerste ontsteltenis de vuurtoren opgebeld om te informeren welk schip er op het strand zat en waar, doch op de vuurtoren hadden ze niets gehoord, ,,'t Is hier vijf en dertig meter hoog mijnheer', had Ruurd Bol beleefd gezegd. „Wij luis teren niet zo secuur naar dat gekakel van jullie be neden.. War was er eigenlijk gebeurd? Over het eiland hadden oorverdovend, drie zware bromtonen geklon ken, zoals die veroorzaakt worden door de stoom fluit van een oceaanstomer. De ramen waren ervan gaan rinkelen en overal hadden mensen snel hun kieren aangeschoten om te gaan zien welk zeekas teel bezig was aan het steigertje af te meren. (Wordt vervolgd).1 Toch zijn er mensen, die niet ge noeg van zo'n Vierdaagse kunnen krij gen. Kjjkers. die een nacht van te vo ren op een stoeltje langs de St. Anna straat gaan zitten en daar blijven zit ten tot de laatste, de allerlaatste wan delaar voorbij is. Zulke onverwoest bare naturen treft men onder de wan delaars ook aan. Klassiek voorbeeld daarvan is de langeafstandloper L. Spondaal uit Amsterdam. Voor de tiende maal ging hij gistermiddag over de eindstreep van de Vierdaag se. Vanavond keert hij terug naar Amsterdam: wandelend. Zondagmor gen om 11 uur hoopt hjj thuis aan de koffie te zitten. Onverwoestbaar schenen ook de tippelaars, die met het pas verdiende Vierdaagsekruis op de borst, gisteravond dansend en hossend hun vreugde over de over winning uitleefden tot ver na het mid dernachtelijk uur. Er is meer dan een bloedhete Vierdaagse voor nodig om de wandelaars murw te krijgen. Ook voor het NWB-legertje, dat met 1068 tippelaars dinsdagmorgen aan het begin van de tochten op stap ging is de Vierdaagse 1959 verleden tijd. In totaal waren er elf uitvallers, zodat 1057 wandelaars na de glorieuze intocht met het Vierdaagse-erekruis werden ge tooid. De laatste dag velde één wande laar. Het was nog wel de oude getrouwe 75-jarige heer Buurman uit Rotter dam, die, nadat hij de eerste vijf NWB- Vierdaagsen tot een goed einde had ge bracht. met de laatste finish in zicht aan het einde van zijn wandellatijn toe was.... Het maken van lange wandel tochten zal voor hem wel afgelopen zijn. Maar de oudste deelnemer, de 76- jarige opa De Boer uit Amersfoort ver zekerde ons bij leven en welzijn vol gend jaar weer present te zullen zijn. Voorafgegaan door de Apeldoornse Postfanfare trok even na drie uur het complete wandellegertje met een grote schare supporters naar het Marktplein, waar velen gereed stonden om de tip pelaars met een verdiend applaus te begroeten. Overdadig getooid met kleu rige boeketten ging het van hier naar de Eierhal. waar de tippelaars de ver diende medaille in ontvangst namen. Tengevolge van een auto-ongeluk op de Rijksweg Arnhem-Nijmegen, ter hoogte van de Breedlersebrug zijn vijf personen, het echtpaar W. V. uit Ernst, hun zoontje en hun buren, het echt paar T., allen min of meer ernstig ge wond. Zij zaten in een kleine personenauto, die rijdende in de richting Arnhem ver moedelijk tengevolge van een lekke band op de linkerrïjbaan terechtkwam en tegen een vrachtauto met oplegger botste. De wagen draaide een halve slag om, en werd aan de linkerkant geheel ingedrukt. De politie had wegens de grote ver keersdrukte van Vierdaagse-belangstel- I enden handen vol werk aan de ver keersregeling. In Den Haag ls de vierjarige jongen R.S. uit Loosduinen door de aanhang wagen van een vrachtauto overreden. Hij is ter plaatse overleden. De kleu ter zat achterop de fiets bij zjjn twaalf jarige buurjongen, die een stilstaande autobus wilde passeren. Het honkbalprogramma In de hoofd klasse voor zondag 26 juli luidt: HHC- WGA (14.30), OWO-EDO (14). In de eerste klasse speelt HCK om 14.30 uur tegen Blauw Wit. Vandaag om 16- uur wordt in Haarlem de wedstrijd EHS- Sparta gespeeld voor de hoofdklasse^ j

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1959 | | pagina 9