PEIL EDINBURGH FESTIVAL
DIT JAAR GEDAALD
CONGREVE'S zedenkomedie
dramatisch hoogtepunt
Opvoering door
Old Vic
Aandacht voor de geestelijke
verheffing van ons volk
Dreigende verzakelijking mag
niet worden versterkt
SUCROSA
Voortrekker naar Jeruzalem
Eigen gezicht"
ONDANKS HEERLIJK ZOMERSE ENTOURAGE
DE TROONREDE
Nasser ontslaat
minister
Goederentrein
ramt auto
bij Apeldoorn
Politiemannen
gewaarschuwd
voor corruptie
FOCKE MELTZER
f|
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1959
PAGINA 5
Dodelijke val in de
Alpen
Onderwijs
EXPOSITIE
RANG
van 17-30 september bij
Kalverstraat 152 - Amsterdam
Bezitsvorming
Op onbewaakte overweg
Chauffeur zwaar gewond
De bestrijding van
de kanker
Congres in Genève
Voor diabetici en slanke lijn!
Cassatie zaak-Fabius
Hoge Raad conclu
deert tot verwerping
Soldaat verduistert
briefpakketten
In garnizoen te Schoonhoven
Pater L. Engelbregt O.F.M.
y>
Sinds de regeringsverklaring op 26
mei waarin het kabinet-De
Quay zijn program ontvouwde
en sinds de nota over het inmiddels
reeds in werking getreden nieuwe
loonbeleid en over de subsidielasten
verlaging, is een te korte spanne tijds
verstreken om van de Troonrede veel
nieuws te mogen verwachten. Dat
bevat zij dan ook niet. Zij geeft veel
eer te kennen, dat de regering zich
door de ervaringen van de eerste
maanden bemoedigd acht om in de
aangekondigde richting verder te
gaan. Daar komt bij, dat zij en
ieder met haar zich over een aan
merkelijk gunstiger economische situ
atie mag verheugen, hetgeen uiter
aard voor een ongestoorde uitvoering
van het programma bijzonder bevor
derlijk is. Om nu maar meteen even
bij de economische problematiek te
blijven: de regering heeft destijds in
de regeringsverklaring te kennen ge
geven de belastingdruk in ons land
wel bijzonder zwaar te vinden. En
zij heeft daar toen aan toegevoegd,
dat tot belastingverlaging zou wor
den overgegaan „indien en voorzo
ver" de groei van het nationale in
komen de toeneming van de omvang
der staatsuitgaven overschrijden zou.
Het is in dit verband misschien hier
en daar toch een verrassing, dat, hoe
wel de genoemde situatie zich voor
doet, niettemin de tijdelijke belas
tingmaatregelen wederom gehand
haafd worden. De regering toont zich
weliswaar consequent door in dit
kader als eerste maatregelen te tref
fen: het omlaag brengen van de on-
gehuwdenbelasting en een verzach
ting van de fiscale bepalingen inzake
de fusie van ondernemingen, maar
daarmee heeft zij het „voor zover"
van de regeringsverklaring niet uit
geput. Dat zij dit niet doet, motiveert
zij met een beroep op haar zoge
naamde „anti-cyclische" begrotings
poli tiek. Voor een nadere beschou
wing hierover verwijzen wij naar ons
commentaar op de miljoenennota,
elders in dit blad.
Niet veel nieuws dus in de Troon
rede. Maar toch ook geen sim
pele herhaling van wat reeds
eerder gezegd is. Uiteraard trekt de
regering op tal van beleidspunten de
lijn door van vorige kabinetten, maar
zij geeft ook in deze Troonrede ver
der reliëf aan haar „eigen gezicht".
Het is begrijpelijk, dat na de om
vangrijke arbeid, welke het kabinet
op het gebied van lonen, huren en
subsidies verricht heeft, deze verdere
uitwerking van haar beleid op dit
ogenblik nog wat schetsmatig moest
uitvallen. Maar wat zij daarover zegt
wekt gespannen verwachtingen. Zo
zullen wij „op korte termijn" verne
men, hoe de regering in concreto
ernst gaat maken met de uitbouw
van de bezitsvorming. Het kabinet
lijkt zich aan een spoedige realisering
te willen binden, door de tijd na
drukkelijk rijp te verklaren.
Ook naar de maatregelen, welke
de regering in overweging heeft om
de particuliere bouw van arbeiders-
en goedkcpe middenstandswoningen
te bevorderen, zien wij met graagte
uit. En op een ander gebied: het wel
bewuste streven naar een verminde
ring van de centralisatie in het be
stuursapparaat en de hoge betekenis
daarvan niet slechts voor de effi
ciency van dit apparaat, maar vooral
als middel tot versterking van de
lokale en gewestelijke zelfstandig
heid en verantwoordelijkheid en
daardoor van de democratie, wekt
levendige belangstelling voor de wijze
waarop het kabinet deze plannen
nader zal concretiseren.
De regering blijkt voorts de pro
blemen der zogenaamde ruimtelijke
ordening zeer ter harte te nemen.
De in verhouding uitvoerige aandacht
welke de Troonrede hieraan wijdt
verheugt ons zeer. Nog meer, uiter
aard, het feit, dat „de nodige finan
ciële steun" metterdaad op tafel
wordt gelegd. De tegenstellingen
tussen de dichtbevolkte randstad
Holland en de op ontwikkeling wach
tende probleemgebieden dwingen in
derdaad tot een zeer krachtige aan
pak van de hierbij rijzende vraag
stukken.
Deze Troonrede wijkt, als wij goed
zien, wat haar literaire vorm
betreft, inzoverre af van haar
jongste voorgangster, dat zij minder
vanuit een centraal gestelde gedach
te geredigeerd is doch meer tracht
recht te doen aan de ingewikkeldheid
der actuele staatkundige vraagstuk
ken. Dat niettemin een aantal be
langrijke problemen ook bij deze
ruimere opzet geen vermelding vond,
is even gemakkelijk vast te stellen
als weinig verwonderlijk. En dit
laatste te minder, nu de rege
ring-De Quay, zoals gezegd, ons
kortgeleden niet slechts over het ge
heel van haar beleidsopvattingen zo
uitvoerig heeft ingelicht, maar ook
haar leidende beginselen met zoveel
nadruk heeft gesteld. Zo willen wij
bijv. dan ook niets verontrustends
afleiden uit het ontbreken van enige
opmerking inzake de P.B.O.! Op
grond van dit geheel aan verstrekte
informaties zien wij de verdere ar
beid van dit kabinet met vertrouwen
tegemoet, in de hoop dat wat thans
nog schetsmatig bleef, in de loop van
het komende parlementaire jaar zich
tot de markante trekken van een
krachtig en tot toenemende geeste
lijke en stoffelijke welvaart van ons
gehele volk strekkend bewind zal
verscherpen.
De 25-jarige wïskunde-leraar A. V. uit
Oegstgeest heeft zondag in de Alpen
een dodelijke val gemaakt. De heer V.
verbleef in een kamp nabij de winter
sportplaats Contamines in de omgeving
van Chamonix. Ter gelegenheid van de
opheffing van het kamp organiseerden
de leiders een klimtocht naar de Mont
Joly. V. en twee Engelsen wilden niet
meegaan en besloten de Tré-la Tête
(3200 m) in het Mont Blanc-massief te
beklimmen, ondanks een verbod van de
kampleiding. Het drietal kwam zondag
avond de berg af, toen het weer slecht
werd. De Engelsen maakten een val
van veertig meter in de mist, maar
slaagden er in veilig beneden te komen.
Maandag is de heer V. met gebroken
schedel gevonden aan de voet van een
grote rots waarop hij vermoedelijk is
uitgegleden.
Donderdag zal het dezer dagen
freed gekomen studententehuis aan de
utenselaan te Eindhoven officieel
%orden geopend.
Het traditionele vuurwerk na de
laatste taptoe op het kasteel van Edin
burgh heeft zaterdagavond het Festi
val besloten. De feestelijk verlichte
lollipops in Princes Street zijn ge-
gedoofd. De critici, die tot het einde
zijn gebleven, pakken hun koffers. De
stemming onder de festivalgangers
is goed, want nog nooit is het weer
zo zomers geweest in het ruige Athe
ne van het Noorden. Toch heerst er
ook een zekere bezorgdheid over de
toekomst van het Festival, vooral on
der de burgers van Edinburgh zelf,
die ieder gesprek met een bezoeker
beginnen met: „Het peil van het Fes
tival zakt, zegt iedereen; bent U het
daarmee eens?"
Indedaad is het hoge niveau waarop
het festival in de eerste tien jaren heeft
gestaan, in de laatste paar jaar iets ge
daald. Worden de organisatoren te zui
nig? Dat zou niet zo erg onbegrijpelijk
zijn, gezien de grote geldelijke tekorten
van het festival. Een tekort dat uiter
aard goed gemaakt moet worden door
de enorme toevloed van bezoekers uit
binnen- en buitenland naar de hotels en
retaurants, en vooral naar de fascine
rende winkels van Princes Street. De
artistieke leiding zal misschien ook een
beetje geschrokken zjjn van het grote
fiasco in 1957 van de ontzettend kostba
re montage van een première van Jo
nathan Griffin's The Hidden King. Dit
veel te lange historische drama over de
Portugese pretendent Dom Sebastian
werd door de meeste critici, die vier en
half uur op de harde banken van de
synode-zaal hadden gezeten, vernieti
gend ontvangen. Niet helemaal terecht.
Daarna brak ook de kritiek los van de
belastingbetaler en vooral van de gewo
ne man, die zjjn afkeuring van een der
gelijke verkwisting van subsidie voor 'n
stuk dat een débacle was geworden, in
ingezonden stukken luchtte. Dé artistie
ke leiding van liet festival ging zelfs
over tot de ongewone r-ocedura van
een open forum, waarin regisseur en
hoofdspelers het stuk verdedigden. Het
was tevergeefs. Ook nu nog zjjn vele
burgers van de stad niet bereid meer
helasting te betalen, zoals bleek uit een
reactie op het voorstel van de Schotse
auteur Eric Linklater om de belasting
een dubbeltje te verhogen en dan uit
sluitend eerste klas artiesten voor Edin
burgh te engageren. De meeste inwo
ners die hierover door de pers geïnter
viewd werden, vonden de lasten al hoog
genoeg. Intussen maakte de samenstel
ling van het program een indruk van
een te sterke bezuiniging, die ten koste
moet gaan van de reputatie van een
dergelijk groots opgezet internationaal
festival. Er was niets spektaculairs. In
plaats van de Glyndebourne Opera of
de Scala was er nu de opera uit Stock
holm, die overigens een interessante Un
Ballo in Maschera ten tonele bracht te
gen een Zweedse achtergrond. Op het
toneel werd voor de vierde maal sinds
het eerste festival The Three Estates
opgevoerd. De Old Vic gaf zes voorstel
lingen van Congreve's Double-Dealer
en de English Stage Company speelde
een week lang O'Casey's Cock-A-Dood-
le-Dandy. Voor alle andere opvoeringen
waren provinciale gezelschappen uit
Schotland uitgenodigd, die, hoe uitste
kend deze kleinere groepen soms ook
mogen acteren, toch niet op het- inter
nationale plan staan. De Old Vic heeft
ook ditmaal op 't festival niet teleurge
steld, al was het verblijf in Edinburgh
wel erg kort. Nu de Old Vic de belofte
heeft ingelost alle Shakespeare-stukken
binnen zes jaar op het toneel te bren
gen, is zij vrijer in de keuze van haar
repertoire en heeft voor het begin van
dit nieuwe seizoen in London en ook
voor Edinburgh een komedie geko
zen uit de periode van de Restauratie
van de Monarchie in Engeland. Het is
een tijdvak, dat ver van ons af ligt in
intellectuele zowel als in morele opvat
tingen. De bekende literaire historicus
J. W, Krutch heeft de atmosfeer van de
restauratie-tjjd als volgt gekenmerkt:
„Een tjjd waarin de deftige heren in al
les „gentlemen" wilden zjjn, behalve in
de wezenljjke dingen".
De Double-Dealer geeft dan ook een
verbijsterend zedenbeeld van die da
gen en de bedrieger, zoals die ge
speeld wordt door Donald Houston, is
dan ook zo'n geraffineerde schurk en
huichelaar, dat Tartuffe nog bij hem
in de leer zou kunnen gaan. De hu
welijksverwikkelingen zijn van dien
aard dat ze bijna te ingewikkeld zijn
om uit elkaar te houden. En dit doet
er ook niet toe. Op het eind wordt de
schurkachtige double-dealer gestraft
en de ergste bedriegsters ontmaskerd.
De intrigue betekent overigens niets
in dit stuk. Het is de vlijmscherpe te
kening van de figuren die fascineert.
In hun onbenulligheid en oppervlak-
igheid vertonen zij geen enkele der
de immensie, maar zijn typen van een
periode, waarin volgens Karei II zelf,
geen man oprecht en geen vrouw fat
soenlijk was uit beginsel. Zo zij dat
toch waren, dan was de basis hiervan
humor of ijdelheid. Deze woorden,die
door Bisschop Burnet Karei in de
mond werden gelegd, slaan in ieder
geval op al de personen die in Con
greve's blijspel in hun pompeuze kle
ding over het toneel dwarrelen. Miles
Malleson maakt van de sullige pantof
felheld Sir Paul Plyant een onverge
telijke karikatuur van een man. Als
Miles Malleson en Ursula feans in „The double dealer".
een schitterend kleurig 17de eeuws
medaillon is ook het beeld van Lady
Froth op het trapje bij haar boeken,
met de lorgnet In de hand: de would-
be „femme savante" ten voete uit
getekend. De regie van Michael
Benthall en de kostbare costumering
en vernunftige encenering verhogen
de humor en de vaart van dit blij
spel. En de inhoud van de taal moge
te verwaarlozen zijn, de stijl en de
geestige dialoog van Congreve heb
ben hem niet voor niets de hoogste
lof verworven van T. S. Eliot.
De opvoering van de Old Vic was
ongetwijfeld dramatisch het hoogte
punt. Toch dient er hier nogmaals op
gewezen te worden dat de grote ver
dienste van dit festival in Edinburgh
misschien niet al de officiëel opvoe
ringen zijn, maar de wonderlijke
prestaties van kleinere studenten-
groepen en toneelgezelschappen die
in deze drie weken allemaal in Edin
burgh samenstromen. Onder de moei
lijkste omstandigheden, in bijna on
bewoonbare zaaltjes worden hier dik
wijls verrassende prestaties gele
verd. Jammer dat deze dikwijls de
gewone festivalbezoekers ontgaan.
Zo werd dit jaar een opvoering van
McGrath Why the Chicken door een
theatergroep uit Oxford door de be
kende criticus van de Sunday Times
Harold Hobson geprezen als een van
de beste opvoeringen van heel het
festival.
Sinds enige jaren organiseert het fes
tival ook voordrachten van bekende
Engelse dichters en schrijvers. De
ster onder hen was dit jaar John Bet-
jeman, de man die niet alleen zijn ge
dichten-uitgave tot een bestseller heeft
weten te maken, maar die ook tot de
meest geliefde voorleeskunstenaars op
de radio en in de zaal behoort. Hij weet
zijn publiek vooral te boeien door zijn
korte inleidingen, zijn onverwachte op
merkingen en zijn „vergeetachtigheid".
Hij heeft bewust of onbewust alle
„showmanship" waar het publiek' altijd
om giert hetzij in Edinburgh hetzij in
het kleinste dorpje in de Vogezen. Het
publiek brult van het lachen wanneer
hij zegt niet te weten hoe lang hij moet
spreken, en dat de gedichten die hij
gaat voorlezen niet op het program
staan. Deze techniek is blijkbaar inter
nationaal. Is dit een van de samen
zweringen waar Shaw op doelt in A
Doctor's Dilemmaof zouden die
schrijvers werkelijk niet weten hoe laat
het is en staat hun horloge altijd stil?
Niettemin is Betjeman een groot
woordkunstenaar en het is een lust om
naar hem te luisteren. Misschien zijn
de onderwerpen van zjjn eigen gedich
ten te Engels, maar met zijn eigen com
mentaar zullen zij ook over de gren
zen succes hebben. Als hij ooit naar
Nederland komt, moet u er wel op let
ten of zijn horloge weer stil staat!
TH. ZWARTKRUIS, lit. drs.
Vervolg van vagina 1)
Op het gebied van de belastingtarie
ven zal derhalve moeten worden vol
staan met een, overigens dringend ge
boden, verlaging van het tarief van de
loon. en inkomstenbelasting voor onge-
huwden. Gezien ook de doorwerking in
het volgende jaar van de met ingang
van dit jaar getroffen maatregelen op
het gebied van de investeringsaftrek
en de vervroegde afschrijving zal een
verdere vermindering van de feitelijk
bestaande belastingdruk niet kunnen
plaatsvinden en zullen mitsdien de laat
stelijk voor 1959 verlengde belasting
maatregelen ook voor het komende jaar
moeten worden gehandhaafd.
Als uitvloeisel van het terzake in de
Tweede Kamer der Staten-Generaal ge
voerde overleg zal spoedig een wets
voorstel worden ingediend tot verhoging
van de huren met ingang van 1 april
van het volgend jaar. Te zamen met de
voorgenomen vermindering van de wo-
ningbouwsubsidie zal ook aldus een
stap vooruit worden gezet op de weg
naar op dit gebied meer normale toe
standen.
kernfysisch onderzoek, met name bij
het hoger onderwijs, alsmede de indus
triële toepassing daarvan krachtig be
vorderen. De over het algemeen even
wichtige groei van onze volkshuishou
ding doet de regering niet het zicht
verliezen op de, zo belangrijke, struc
tuur-politieke vraagstukken. Reeds in
het algemeen vereist de snelle aanwas
van de bevolking en haar spreiding
over het grondgebied van ons land het
treffen van planoogislche en bestuur
lijke maatregelen, welke van het hoogste
belang zijn.
Bepaalde delen van het land onder
vinden daarenboven, uit een oogpunt
van een evenwichtige welvaartsontwik
keling, bijzondere moeilijkheden, waar
mede in het beleid rekening zal worden
gehouden. Zo heeft de industriesprei
ding de ernstige aandacht van de rege
ring, omdat vooral langs deze weg de
oplossing moet worden gezocht voor het
in die streken bestaande vraagstuk,
van de structurele werkgelegenheid,
alsmede voor de moeilijkheden, welke
in het Westen des lands in toenemende
mate voortvloeien uit de bevolkings
dichtheid en de concentratie van de
bedrijvigheid aldaar.
De woningnood, met name in de
sector van de arbeiderswoningen .n
is oferS nog^vTn'Todan^f S f en~de uitbreiding van industrie
"veiigens nog van zodanige om-I in oi hu»
vang dat hier bijzondere waakzaam-
De regering zal daarom de vesti-
heid en zorg geboden blijven. De rege
ring overweegt maatregelen tot on
dersteuning van het streven om de
particuliere woningbouw meer dan
tot dusverre op de bouw van deze
woningen te richten.
Binnen het geheel van de nationale
volkshuishouding zal de regering haar
beleid richten op een ontplooiing van
land- en tuinbouw. Zij zal bijzondere
aandacht wijden aan het landbouwon
derwijs en het landbouwkundig onder
zoek, zomede aan een verbetering van
de bedrijfsstructuur en de externe pro-
duktieomstandigheden. Ook het garan-
tiebeleid zal in toenemende mate wor
den gericht op het stimuleren van een
economisch verantwoorde produktie.
Daarnaast zal het garantiebeleid blij
ven afgestemd op redelijke producen
tenprijzen voor die landbouwprodukten,
die in het bijzonder de gevolgen onder
vinden van het gebrek aan standvastig
heid der internationale marktverhoudin
gen en die tevens voor de inkomensvor
ming in de landbouw van wezenlijk be
lang zijn. Met betrekking tot het Reac
tor Centrum Nederland te Petten be
staat de verwachting dat de onderhan
delingen inzake een samenwerking met
Euratom tot een bevredigend resultaat
zullen leiden. Daarnevens blijft de rege
ring de verdere ontwikkeling van t
in de noordelijke provincies alsook in
de andere probleemgebieden met
kracht bevorderen. Daartoe is zij be
reid de nodige financiële steun te
verlenen voor het in versneld tempo
tot uitvoering brengen van een pro
gramma van werken, dat blijvend ver
betering kan brengen in het industriële
vestigingsklimaat aldaar. Een en an
der kan uiteraard niet beperkt blijven
tot de industrie. Ook andere wel
vaartsbronnen zullen, waar nodig, tot
verdere ontwikkeling moeten worden
gebracht. Daarbij zal niet uit het oog
worden verloren dat de algemeen
maatschappelijke en culturele bege
leiding van bovenbedoelde activiteiten
onmisbaar is voor de harmonische
ontwikkeling van deze gebieden.
De aandacht blijft gevestigd op de
noodzakelijkheid om de vooraanstaande
positie die de Nederlandse zeehavens in
West-Europa innemen te handhaven en,
zo mogelijk, te versterken, waartoe niet
alleen vergroting van het havenareaal,
doch ook verbetering van de toegangen
uit zee en de verbindingen met het ach
terland geboden is.
van ons democratisch bestel zal kunnen
bijdragen. Voortbouwende op de reeds
verrichte, waardevolle, arbeid stelt de
regering zich voor de grote onderne
ming van het tot stand brengen van
een nieuw Burgerlijk Wetboek met
kracht voort te zetten. Als partiële wij
ziging van bestaande wetgeving zal zij
op korte termijn een wijziging van de
Loterijwet aan de orde stellen. Over
de vraag in hoeverre' een herziening
van het vennootschapsrecht gewenst is
zal de regering zich doen voorlichten
door een staatscommissie.
Advertentie
CRISTAL DE
Op sociaal gebied blijft de regering
streven naar een verdere voltooiing van
het stelsel van sociale zekerheid. Daar
bij zullen de verzorging en de revalida
tie van langdurige zieken in stijgende
mate aandacht vragen.
Aan een wijde verbreiding van duur
zaam persoonlijk bezit, en met name
van produktief bezit, hecht de regering
bijzondere waarde. Zij is van oordeel
dat niet kan worden volstaan met een
spoedige afwerking van de onderhanden
regelingen, maar dat de tijd thans rijp
is om tot een verdere uitbouw van het
bezitsvormingsbeleid over te gaan. Zij
stelt zich voor het terzake in de eerst
komende jaren te voeren beleid, daar
onder begrepen een aanduiding van de
daartoe te treffen financiële en fiscale
maatregelen, op korte termijn in een
afzonderlijke nota aan U voor te leggen.
Een vraagstuk van andere aard dat
in een sterk ontwikkelde volkshuishou
ding als de onze wordt opgeroepen, is
dat der voortschrijdende centralisatie.
De regering acht het bewust vermin
deren van bestaande en het tegengaan
van verdere centralisatie in liet be
stuursapparaat van het hoogste belang,
met name op grond van de aan dit
verschijnsel verbonden bezwaren uit
een oogpunt van verantwoordelijkheid
van de burgers. Zij is ervan overtuigd
dat decentralisatie tot een versterking
Voor de vorming en de ontwikkeling
van de persoonlijkheid van de mens
zijn het onderwijs en de cultuur van
uitnemend belang. De regering be
steedt daarom grote aandacht aan de
uitbreiding en verbetering van het on
derwijs, waarbij vooral de voorziening
in de behoefte aan docenten en de
bouw van scholen haar zorg hebben.
Ook van U zal in het komende jaar
veel aandacht worden gevraagd voor
het onderwijs en met name voor de
onderwijswetgeving; dat geldt niet
alleen voor de grote wetsontwerpen
tot regeling van het voortgezet on
derwijs en van het wetenschappelijk
onderwijs, maar ook voor een aantal
andere onderwerpen, die nog op be
handeling wachten.
In het bewustzijn van tie grote waar
de die radio en televisie in stijgende
mate kunnen hebben, is besloten tot
uitbreiding van de televisiezendtijd.
Waakzaamheid is geboden opdat de
toeneming van de materiële welvaart
de in de hedendaagse maatschappij
dreigende verzakelijking niet verster-
ke. Veeleer behoort zij dienstbaar te
zijn aan de geestelijke verheffing van
ons volk. In dit verband ware o.a. te
denken aan maatschappelijk werk, aan
kennisneming van ons oude cultuurbe
zit en van uitingen van hedendaagse
kunst en aan een zinvolle vrijetijdsbe
steding, waaronder de sport. Van bij
zonder belang voor de toekomst van
ons volk is daarbij een verantwoorde
vorming van de jeugd. De regering
is van de ingrijpende betekenis van
deze kant van ons volksleven door
drongen. Voor zover het op haar weg
ligt zal zij hier stimulerend optreden.
Niet alleen de vraagstukken, welke
ik zoëven heb aangeduid, maar ook vele
andere zullen in het komende zittings
jaar uw aandacht en werkkracht vra
gen. De ingewikkeldheid en onderlinge
verwevenheid ervan zullen uw besluit
vorming veelal tot een moeilijke ma
ken. Moge uw arbeid, waarbij vele en
gevarieerde belangen moeten worden
overwogen en behartigd, worden ver
licht door het diepe bewustzijn van het
voorrecht, dat regering en Staten-Gene
raal ten dienste van het welzijn van ons
volk in vrijheid werkzaam zjjn. En mo
gen zo ook aan ons volk de offers, die
het, gezamenlijk met de andere Wester
se volken, bij voortduring voor de na
tionale vrijheid moet brengen, minder
zwaar vallen door een levend besef van
dat hoge goed. Met de bede dat God
u in het komende zittingsjaar moge
sterken bij de vervulling van uw moei
lijke en verantwoordelijke taak, ver
klaar ik de gewone zitting der Staten-
Generaal geopend.
President Nasser heeft de minister
van voorlichting voor het Syrische ge
bied van de Verenigde Arabische Re
publiek, Riad el Malki, ontslagen, al
dus bericht Reuter.
Er is geen reden voor het ontslag
gegeven. De minister is een broer van
de overleden kolonel Adnan el Malki, die
in 1955 in Syrië door nationale socialis
ten is vermoord en later tot nationale
held is uitgeroepen.
(Van onze correspondent)
Op de onbewaakte overweg in de
Lange Amerikaweg te Beekbergen op
de spoorlijn Apeldoorn-Dieren is gister
middag tegen half vijf een met stenen
beladen vrachtwagen uit Apeldoorn
door een juist passerende goederen
trein gegrepen. De ravage was zeer
groot. Het duurde bijna een uur, voor
dat men de chauffeur, de 47-jarige C.
Drent uit Apeldoorn, kon bevrijden.
Met behulp van snijbranders moest
men de cabine van de auto open ma
ken. Met ernstige verwondingen werd
hij in het ziekenhuis opgenomen. De
bestuurder van de locomotief werd
licht gewond. Hij kon na verbonden
te zijn huiswaarts keren.
De vrachtwagen beladen met 15000
stenen werd ongeveer 30 meter mee
gesleurd en totaal vernield. De locomo
tief en twee van de vijf goederenwa
gons ontspoorden en kwamen in het
bouwland langs de spoorlijn terecht.
Men vermoedt dat de vrachtwagenbe
stuurder de goederentrein te laat heeft
opgemerkt doordat de laagstaande zon
hem precies in de ogen scheen. Het
treinverkeer werd gestremd.
Zeshonderd medici uit alle delen van
do wereld hebben in Genève een twee
daags congres gehouden over kanker
bestrijding. Volgens de Zwitserse orga
nisatoren is op de bijeenkomst geble
ken, dat er reeds voortgang is gemaakt
in de bestrijding van bepaalde soorten
Kanker met geneesmiddelen en dat ver
dere voortgang mag worden verwacht.
De Russische specialist professor L.
F. Larionow, zei in zijn lezing, dat
in Rusland een groot aantal middelen
wordt ontwikkeld ter genezing van spe
ciale soorten kanker. De hoop dat er
nog eens een middel zal worden gevon
den dat gebruikt kan worden tegen al
le soorten, noemde hij echter een wens
droom. Ook de Amerikaanse professor
David Karnofsky maakte melding van
een versnelling van het programma
voor de kanker-chemotherapie. Een
aantal specialisten voerden een discus
sie over de mogelijkheid van behande
ling van bloedkanker met behulp van
inspuitingen met been merg.
Advertentie
de nieuwe - in Amerika ontdekte - zoetstof,
waarover men in de hele wereld enthousiast is
Het technologisch instituut van Cali-
fornië in de Verenigde Staten heeft gis
teren een grote aardbeving geregis
treerd waarvan de haard vermoedelijk
bij de Kermadec-eilanden, ten noord
oosten van Nieuw-Zeeland ligt. Er zijn
twee schokken waargenomen. (Rtr.)
De districtscommandant van de rijks
politie in Amsterdam heeft naar aanlei
ding van de arrestatie van vier van zijn
manschappen een waarschuwend schrij
ve aan zijn ondergeschikten gezonden.
Daarin deelt hij mede dat het geval van
de vier wachtmeestersdie geld hebben
aangenomen van bekeurde overtreders,
niet op zichzelf staat Uit het ingestelde
onderzoek is gebleken dat er méér po
litie-ambtenaren in het verleden ge-
schenken hebben aangenomen van be
keurde wetsovertreders. Meestal was dót
weliswaar rookgerei of een andere klei
nigheid, maar de districtscommandant
der rijksrecherche, kolonel E. Meijer,
noemt dit eveneens corruptie; een poli
tieman maakt zich daarmee schuldig aan
misdrijf. Hij kweekt bij de bevolking de
indruk dat er met de politie „wel te
knoeien valt".
Kolonel Meijer zegt dat met de groot
ste gestrengheid zal worden opgetreden
tegen elke vorm van corruptie.
De advocaat-generaal bij de Hoge
Raad mr. Van Oosten heeft maandag
geconcludeerd tot verwerping van het
cassatieberoep van de 71-jarige hoofdre
dacteur van de „Nieuwsbrief", de heer
J. Fabius te 's Gravenhage. In dit week
blad had F. geschreven over de zaak
van majoor K. Hij zou zich beledigend
en smadelijk hebben uitgelaten jegens
een ambtenaar ei, het openbaar gezag.
De rechtbank te 's Gravenhage heeft
Fvrijgesproken, maar het hof veroor
deelde hem tot ƒ400 boete. Het arrest
wordt 13 oktober gewezen.
Een twintigjarige dienstplichtige sol
daat-facteur uit het garnizoen te Schoon
hoven, die nog slechts enkele maanden
met deze vertrouwenspost was belast, is
in arrest gesteld wegens verduistering
van briefpakketten die hem ter bezor
ging waren gegeven. Hij zou zich in
enkele gevallen geld en postzegels heb
ben toegeëigend ten nadele van zijn
kameraden. De zaak is in onderzoek
bij de koninklijke marechausse.
Grandma M es, de Amerikaanse
schilderes van primitieve landschappen,
heeft deze week haar 99e verjaardag ge
vierd. Zij zei verlangend uit te zien
naar een „echte verjaarspartij", wan
neer zij het volgend jaar 100 wordt.
Ï&ÈL
Wat men op deze foto van
pater Engelbregt in reiscostuum,
genomen op een perron ergens
in Zuid-Europa, niet ziet, is het
documententasje, dat hij als reis
leider altijd onder de arm draagt
en waarmee de Jerusalemvaar-
ders, die onder zijn leiding het
Heilig Land bezocht hebben, de
ze ondernemende Franciscaan
kennen.
Na de oorlog begon bij hem het
plan te rijpen voor de religieus-
culturele groepsreizen met toe
ristische inslag, reizen die dus
de hele persoon aanspreken,
waarvan hij er sindsdien enige
tientallen heeft gemaakt, aanvan
kelijk naar Rome en Assisië,
Sinds 1956 ook naar het Heilig
Land. Van de negen bedevaarts-
reizen naar Jerusalem, door hem
georganiseerd, zijn er vier on
der zijn leiding geweest.
Van oudsher hebben de Fran
ciscanen het toezicht over de
heilige plaatsen. Maar hoe kwam
men daar vroeger als Nederlan
der? Buiten beschouwing ge
laten de kruisvaarders of de
gezellen van ridder Grünenberg
of Jan van Scorel! Voor de oor
log heeft pater Borromeus de
Greeve O.F.M. zich meerma
len voor deze pelgrimsreis be
ijverd en ook de paters Assump-
tionisten. Men zocht ook wel aansluiting bij een Franse bedevaart Maar
het had veel voeten in de aarde. De verbindingen waren lang niet zo ge
makkelijk en men was ook nog niet zo reisminded als tegenwoordig. Pater
Engelbregt heeft vijf jaar geleden opnieuw het initiatief genomen voor de
Nederlandse groepsreizen naar het land van de bijbel, maar nu op groter
schaal. Een initiatief, dat ontzaglijk veel voorbereidingen heeft gevraagd
en dat is opgevangen door het Commissariaat voor het H. Land, in Weert
en waarvan door steeds meer moderne Jerusalemvaarders gebruik wordt
gemaakt. Bij welke intensieve reizen pater Engelbregt om meer dan één
reden een uitstekende leider is. Want zijn studie kunstgeschiedenis maakt
hem tot een boeiend verteller en vertaler van wat de streekgids vertelt
- en een kundig verklaarder bij al het kunstschoon tijdens de route die
voert langs Egypte, Syrië, Jordanië en Israël.
En behalve dat is'hij een goed organisator. Want het in elkaar zetten
van zo'n reis in het Midden-Oosten is niet eenvoudig. De mentaliteit in
elk van de negen landen die bereisd worden is telkens weer anders, en
men moet zijn moderne talen, ook het Italiaans, in zijn zak hebben. En
ook nog de gave om het veertig mensen van uiteenlopende leeftijd overal,
in de trein, op zee, in hotels waar ze 's avonds als een troep sprinkhanen
neerstrijken, naar de zin te maken. Om niet te spreken van de zware
financiële verantwoordelijkheid, nog gecompliceerder door het gereken
met telkens andere geldsoorten. Vandaar dat tasje dat aan tafel, waar
ook, altijd naast zijn bord ligt en als hij onderweg het Misoffer opdraagt
vlak bij hem blijft onder toezicht van de misdienaars.
Hoe is het initiatief voor die reizen ontstaan? Zoiets groeit in samen
spel met iemands persoonlijkheid en werk. Pater Engelbregt is optimistisch
en ondernemenden zijn ondernemingszin is stimulerend. Hij durft de
dingen aan en hij blijft doodrustig onder alle wederwaardigheden, die het
reizen voor de trekkers en voor de vóórtrekker kan meebrengen! Zelfs
als iemand van zijn gezelschap in een gevaarlijke diepe put valt, wat we
eens hebben zitn gebeuren, raakt hij niet in paniek maar doet snel zijn
Franciscaans koord af en biedt redding.
Naast het werk in de zielzorg bracht zijn belangstelling hem op
cultureel-wetenschappelijk terrein. Zo was hij indertijd mede-oprichter en
moderator van de katholieke volksuniversiteit in Amsterdam en voor de
tweede druk van De Katholieke Encyclopaedie voerde hij acht jaar lang
hierover de redactie met prof. F. Baur en prof. P. van der Meer O.P.
Uit het zielzorg-werk groeiden zijn pelgrimsreizen met geïnteresseerde
groepen naar Rome en het Assisië van Sint Franctscus en weer in wissel
werking met die reizen ging hij kunstgeschiedenis studeren, welke studie
enkele weken geleden werd bekroond met het gunstig afgelegd doctoraal
examen. Wat een uitzonderlijke prestatie mag heten op 51-jarige leeftijd.
Daarop is hij aangezocht tot wetenschappelijk assistent in de ikonologie 'bij
prof. dr. W. S. Heckscher aan het Kunsthistorisch Instituut te Utrecht De
nieuwe functie hoopt hij deze maand te aanvaarden, wat zijn afscheid
betekent van de pastorie der Franciscanen aan de Admiraal de Ruyterweg
in de hoofdstad, waar hij zeven van de achttien jaren die hij er gewoond
heeft, aan de zielzorg heeft meegewerkt.
Hij hoopt echter reisleider te kunnen blijven en dat hopen wel al
degenen die onder zijn hoede de pelgrimsreis naar Rome, Assisië of Jeru
salem hebben gemaakt. Want hij is een voortreffelijk herder en vooral de
reis naar het Heilig Land. is hem aan het hart gegroeid. En terecht, want
het moet hem als initiatiefnemer grote voldoening schenken, dat men in
steeds bredere kring de geboden gelegenheid aangrijpt en kan aangrij
pen om het land van de bijbel te leren kennen. In diepe vreugde te
ondergaan kan men ook zeggen. Zoals pater Engelbregt het zelf uitdrukt;
hij biedt het stramien voor de reis. Hoe men dat geestelijk wil beleven
dus het stramien invullen, jg ieders persoonlijke zaak.
Liet alleen katholieken maar ook reformatorische christenen tonen
steeds groter belangstelling om de plaatsen te bezoeken die de kruisvaar
ders met zo oneindig veel moeite bereikten en die ons met de moderne
verkeersmiddelen zo nabij zijn gekomen. Die eerste stap die pater Engel
bregt, in de na-oorlogse tijd van het vergemakkelijkte reizen, gezet heeft
naar Jerusalem, wordt nu ook door anderen gevolgd. Zoals de paters
Assumptiomsten die thans ook opnieuw actief zijn en gelegenheid scheppen
voor groepsreizen naar het land dat elke christen zou willen beleven.