SöVJET-leider
door
getroffen
warme ontvangst
Succesvolle one man
de trappen van Blair House
Met achtduizend man
tegelijk oceaan over
Nachtelijke straatdebatten tus
sen Russen en Amerikanen
Voorzitten
Mgr. Moors over de studenten
De Gaulle en de rebellen
De nieuwe Scheveningse pier
MENING OMTRENT V.S. ONGEWIJZIGD
Moskou de beste
stad ter wereld"
Russen mijden
avondkleding
Droom van Detwiler
Amsterdam uitverkoren als
haven voor superschepen
Groep scholieren uit de V.S. op
reis door de Sovjet-Unie
Ontgroening slechts bijkomstigheid
Vijf doden bij
ongevallen
Algerije op
V.N.-agenda
Het woord is aan
de Algerijnen
V B
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1959
Sterke contrasten bij
Khroesjtsjevs diner
GRATIS VERKRIJGBAAR
VERKEERSBORDEN
PLAKPLAATJES
Onder bewaking
Procureur-generaal
bij Soekarno
Atlas"-raket met
succes gelanceerd
Kardinaal Tisscrant
in Simpelveld
Beschermheerschap van
zusterorganisatie aanvaard
Tweede Kamer
akkoord met opzeg
ging walvisvaart-
verdrag
Kleurenfilm over reis
prinses Beatrix
Spoorweg-mannenkoor
„E.M." naar Duitsland
Patiënt aan stuur
van ambulance
Nieuwe telefoonkabel
EuropaV.S.
Voor Nederland derde
route vanaf 22 september
BUITENLANDSE
hroesjtsjev, die vandaag een bezoek aan New York op het programma heeft
J\ staan, heeft verklaard tot dusverre zijn mening omtrent de Verenigde
Staten nog niet te hebben gewijzigd. Op de vraag van verslaggevers, wat
"e,n tot nu toe het sterkst aangesproken heeft, antwoordde hij „De warme ont-
van het Amerikaanse volk. En dat ondanks de krachtige anti-propaganda"
voegde hij daar aan toe. „Het bewijst dat het Amerikaanse publiek de nood
zak van vriendschap met de Sovjet-Unie aanvoelt. Men mag het niet eens zijn
onze politieke inzichten, maar daar we op één planeet leven moeten we
lrachten samen te leven. We zijn niet van het soort zoals wc vaak afgeschilderd
zVn. Wij verslinden geen babies. We eten uiteindelijk hetzelfde als u: wat vlees,
eei paar aardappels."
Toen de verslaggevers het gesprek op Nixon brachten bleek Khroesjtsjev
geinig ingenomen te zijn met de Amerikaanse vice-president. „Hij heeft een
jhjuist beeld van de Sovjetleiders voor ogen," aldus Khroesjtsjev. De Russische
le'der heeft gisteren niet alleen het Amerikaanse volk lof toegezwaaid voor de
f^rtelijkc ontvangst, maar zich ook prijzend uitgelaten over de Amerikaanse
oeien op een proèfboerderii te Beltsville, op 30 km van Washington. „Het
beesten
ai.
y n
verklaarde hij tegenover de Amerikaanse minister van landbouw,
e hem rondleidde. Tevoren was Benson nog wel een beetje onvriendelijk tegen
?e»n geweest. Hij vertelde Khroesjtsjev dat het kapitalisme de Amerikaanse
°°eren geholpen heeft een „nergens geëvenaarde landbouw" te ontwikkelen. Na
loop van de rondleiding zei Benson tot Khroesjtsjev: „Ik geloof dat u best een
°ede boer zou zijn." „Ik denk dat ik niet voor u oncler zou doen," reageerde
ae Sovjet-leider.
Khroesjtsjev was de dag begonnen
?*et een succesvolle „one man show"
de trappen van Blair House, de wo-
lllng waar hij gedurende zijn verblijf in
Washington logeert. Om kwart voor
?°ht stapte h}j volkomen onverwacht in
"Atndsmouwen naar buiten. Gewillig po-
prend voor de haastig toegeschoten
fotografen en verslaggevers nam hij vier
pmuten lang de landelijke omgeving in
9.ch op. Een paar keer ademde hij
jhep de frisse herfstlucht in en de cor
respondenten van Reuter en AFP con
stateerden dat hy er wat vermoeid uit
lag. Na aldus geruime tijd een blik op
Washington te hebben geslagen maakte
""llllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillllllIHll
President Eisenhower was gistera
vond de eregast aan een diner dat de
'P'ssische premier op de Russische am-
Oassade aanbood. Alle officiële gasten
Waartoe behoorden de vice-president en
Ojevrouw Nixon, droegen avondkleding.
Premier Khroesjtsjev, de Russische
Ambassadeur Mensjikov en de andere
Russische functionarissen droegen geen
pfficiële kleding. Er was geen speciale
U'eding voorgeschreven. Dit was wei
,pt geval voor het diner dat dinsdag
P*r ere van Khroesjtsiev in het Witte
"ais werd gehouden. Hoewel toen was
v,'rzocht avondkleding te dragen, droe-
de Russische gasten gewone kos-
miims.
De aanwezigen zaten aan een hoef-
pervormige tafel in de prachtige ont
vangstzaal op de eerste verdieping aan
?e voet van de met rode lopers bekle-
trap. Talrijke toeschouwers zagen do
Sasten aankomen. De president en me-
yrouw Eisenhower werden luide toege
dicht. De zwarte tafzijden avondjapon
{he; groene stola van mevrouw Eisen-
hower contrasteerde sterk met de een-
youd van de grijze jurk van mevrouw
^hroesjtsjev. Tot de overige Amerikaan
gasten behoorden ministers en de
poer van de president, dr. Milton
^'senhower.
hij de journalisten glimlachend duide
lijk dat hij geen antwoord kon geven op
hun in het Engels gestelde vragen. Zijn
glimlach werd nog breder toen een vér-
slaggever hem in gebrekkig Russisch
vragen ging stellen.
De pers wilde weten hoe hij Wash
ington vond, dat begreep de Russi
sche leider wel. „Een heel mooie
stad", verklaarde hij in het Russisch
en toen zei hij, nog steeds lachend,
in het Engels: „Very good". Na een
vriendelijk „good morning" keerde
hij zich om en stapte Blair House bin
nen om zijn colbertjasje aan te trek
ken voor het bezoek aan de proefboer-
derij. Ook tijdens dit voorval op de
trappen van Blair House bleek de
veiligheidsdienst paraat te zijn. De
journalisten konden zo haastig niet op
de Russische leider toelopen of ze
vonden een breed geschouderde Rus
tussen hen en Khroesjtsjev.
Functionarissen van het Amerikaan
se ministerie van buitenlandse zaken,
hebben gisteren een figuur geslagen te
genover de hoge Russische gasten. Jour
nalisten moesten hen er aan herinneren
dat zij vergeten hadden de Russische
vlag boven Khroesjtsjevs tijdelijk thuis
te hijsen. De fout was gauw hersteld,
maar de mannen van het „State Depart
ment" bloosden bijna even diep als het
rood van de vlag met ae hamer en sik
kel...
De vroegere Amerikaanse president,
Harry Truman, heeft in New York ver
klaard dat hij een invitatie voor de re
ceptie van vanavond met Khroesjtsjev
heeft afgeslagen Hij had al een afspraak
met zijn dochter en schoonzoon voor een
diner gemaakt, zo verklaarde Truman.
Khroesjtsjev heeft gisteren na zijn be
zoek aan de persclub in Washington per
auto een rondrit door de Amerikaanse
hoofdstad gemaakt, waarbij hij bege
leid werd door minister Gromyko en
Cabot Lodge, de Amerikaanse ambas
sadeur bij de V.N. Bij het Lincolnmo-
nument, dat aan de oever van de Poto
mac ligt, stapte het gezelschap uit.
Staande voor het grote beeld van
Lincoln, zei de Sovjet-leider tot een
verslaggever van de televisie: „Het
Sovjet-volk buigt zich voor Lincoln
en zijn werk. Hij was waarlijk een
groot man een mens die zijn leven
wjjdde aan de strijd om de vrede."
Op de vraag of hij Washington mooi
er dan Moskou vond, antwoordde de
Rus enigszins geïrriteerd: „U zou moe
ten weten dat voor mij Moskou de
beste stad ter wereld is. U moet der
gelijke ^vragen, die zouden kunnen
leiden tot "netelige vergelijkingen, niet
stellen."
Vervolgens ging de rit langs het in-
(Van een verslaggever)
Een van de twee Amerikanen, die het
Aanschijn van de oceaanvaart willen
ïfeanderen, heeft weer gesproken. L.
,'dgar Detwiler is zijn naam en woens-
jAg in Den Haag heeft hij verklaard
Aat zijn n.v. in oprichting, de Ameri
can European Lines, een overeenkomst
aangegaan met het Veroline-eon-
yPrn voor de bouw van vier 130.000 tons
"Assagiersschepen .De bouw van deze
{jyhepen zou de maatschappij „zo spoe-
mogelijk" verwezenlijken.
l Eo veel nieuwe elementen bevatte het
Kjtoog van de heer Detwiler niet meer.
p het zou moeten zijn dat prof. dr. P.
Gerbrandy voorzitter van de raad
,?n commissarissen van de n.v. in oprich-
'tg is geworden. Zijn schepen zouden
f^ais bekend, geschikt zijn voor het ver
der van elk achtduizend passagiers
31
e voor 175 tot 200 dollar een retour
er de oceaan kunnen kopen. Met de
OVi
- -- uu uvvnuu nuim»-" c
haPerboten wil hij t.z.t. 900.000 mensen
er jaar van Amerika naar Europa
efengen. Het gigantische van de opzet
<j°rdt duidelijk wanneer men de afme-
ngen en de accommodatie van ziin
Toepen met die van de nieuwe „Rotter
dam" vergelijkt: 39.000 ton en 1456 pRS-
Agiers.
R Glimlachend beantwoordde de
Aheepsmagnaat woensdag de soms
ir rpe vragen. Over elk detail kon hy
'ivoerige inlichtingen verstrekken.
Ceen namen
Hy schrikt niet terug voor een plan
Als het huidige waarmee 512 miljoen
dollar is gemoeid. Enorme bedragen
follen er uit zijn mond wanneer hij
°ver de financiering van het project
spreekt, maar hij noemt geen namen.
Gp het ogenblik acht hij dat, met ge
wenst. „Ónassis, Niarchos?" oppert
?ben. „Ik zeg geen nee en geen ja
]s zijn antwoord. Haastig voegt de
"eer Detwiler er aan toe: „Ik heb ze
biet nodig".
j-Toigena zijn zeggen Is de financiële
Wde van het project zo ver geregeld,
«S-t zodra de technische moeilijkheden
,0n overwonnen men met de bouw kar
kinnen. Dit maakt een wat optimis-
dsche indruk, maar wellicht is het voor
drukwekkende gebouw van de „Natio
nal Gallery of Art" en het gedenkteken
voor Jefferson terug naar Blair House.
Na een korte rust begaf de Russische
leider zich naar het Kapitool, waar hij
met de leden van de commissie van
buitenlandse zaken uit de Senaat de
thee gebruikte. Hij werd met vragen
bestormd over de Russische politiek en
zijn houding tegenover de wereldvrede.
De Amerikaanse reis van Khroesj
tsjev heeft geen verandering van de
Russische gedragslijn tegenover de uit
zendingen van de BBC naar Oostenro-
pese landen gebracht In tegenstelling
met de opheffing van het storen van de
uitzending ,,de stem van Amerika" on
dervinden de Engelse uitzendingen nog
voortdurend last van de Russische stoor
zenders.
Advertentie
CA-VA
SEUL
bij uw winkelier
bij aankoop van
Schoencrème - Metaseul
Wrijfwas (met silicone)
HANDELSOND. GERARD ROOVERS BREDA
Bij K.B. is benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau: J. Brinkert,
hoofdarchitect bij de dienst der publieke
werken te Amsterdam.
Met de KLM-machine uit Praag zijn
gisteravond 23 Amerikaanse middel
bare scholieren, die een tournee van
enkele weken door Rusland hebben ge
maakt, op Schiphol aangekomen op
doorreis naar New York. Hun leider,
drs. Johan van Straalen. die geschie
denis aan de universiteit van Leiden
heeft gestudeerd, zijn graad in 1952 be
haalde en thans leraar is in de Rus
sische taal en geschiedenis aan de mid
delbare kostschool voor jongens
in Wallingford (Connecticut), vertelde
enkele bijzonderheden over de erva
ringen, welke de groep gedurende de
lange reis in de Sovjet-Unie heeft op
gedaan. Het meest getroffen zijn de
jongens, die 16 tot 18 jaar oud zijn en
pas hun eindexamen achter de rug heb
ben, door de intense belangstelling van
de gemiddelde Rus voo? alles wat bui
ten diens land gebeurt.
De jongens hadden van te voren door
een speciale cursus een aardig woord
je Russisch leren spreken en dat is
hun wel van pas gekomen. Want de
jeugdige Amerikanen konden overal
waar zij kwamen (en het bezoek ging
van Helsinki via Leningrad, Kiev, O-
dessa, Yalta, Sochy, Tïibisi, Charkov
naar Moskou en later nog naar War
schau en Praag), vrij praten met „de
fewone man in de straat". Wel drong
e Intourist-leider (vaak een vrouw,
die politiek gesproken veel feller was
dan een man) op spoed aan, maar
dan hielden de Russeh de Amerikanen
zelf tegen om het gesprek voort te zet
ten, waar de Intourist-vrouw of man
zich maar bij neer moest leggen.
In Tlibisi en in Yalta begonnen de
gesprekken soms om negen uur in
de avond, voor het hotel. Al spoe
dig stonden dan 200 tot 300 Russen
voor de deur van het hotel. Het
vraag- en antwoordenspel duurde
soms tot drie uur in de nacht. De po
litie is er enkele malen bij te pas ge
komen om de Russen te verzoeken
naar huis te gaan en de nachtelijke
debatten af te breken, maar de bevol
king stoorde zich weinig of niet aan
hun ordebewakers.
Drs. van Straalen vertelde nog dat
zijn groep twee nieuwe kostscholen had
bezocht. In 1956 zijn de Russen met
dit voor hen nieuwe systeem begon
nen in het kader van het zevenjaren
plan. Waarom kostscholen in Rusland?
Omdat de onderwjjsautoriteiten van
oordeel zijn dat zy dan beter toezicht
op de .rlingep kunnen houden, aan
gezien de ouders der kinderen in de
meeste gevallen in fabrieken werken.
Binnen zeven jaar moeten er zoveel
kostscholen in Rusland zijn, dat
1.200.000 jonge Russen ze kunnen be
zoeken.
En alweer een mijlpaal
in de geschiedenis. Nauwe
lijks hebben wij een raket
op de maan afgeschoten of
de Tweede Kamer heeft
een vrouw als ondervoor
zitter. En zoals ik tégen
het schieten op manen ben,
zo ben ik vóór vro'-v en
die onder voorzitten. Met
de nadruk op onder. Ik ben het dan ook
niet helemaal eens met mijn collega die
gisteren in dit blad schreef dat hij de
verkiezing van mevrouw Stoffels ener
zijds „zeer verheugend" achtte, maar
dat hij anderzijds niet kon nalaten te
bedenken „dat het leiden van menige
vermoeiende, onder verflauwende aan
dacht zich voortslepende avondvergade
ring het lot van de eerste ondervoorzit
ter is". De schrijver van deze regelen
is ongetwijfeld, alleen al op gro van
deze zijn overweging, een oprechte héér.
Hij vergeet echter, geloof ik, dat de
strevende beweging krachtens welke de
vrouw een post als de onderhavige best
kan bekleden nu eenmaal emancipatie
heet. En de heren in de Tweede Kamer
zijn, dunkt mij, wel mans genoeg ge-
bieven om ook mder de eventuele lei
ding van een vrouw gewoon verder te
redetwisten. Mijn medeleven gaat in
verband met de verkiezing van mevr.
Stoffels dan ook meer uit naar de an
dere dames in de volksvertegenwoordi
ging. En naar die ene dame in de re
gering.
Overigens wat zal het nu wezen: „Me
vrouw de voorzitter" of „meneer de
voorzitster"?
President Soekarno heeft gisteren een
onderhoud gehad met de onlangs door
de leger-autoriteiten in arrest gestelde
procureur-generaal, mr. Gatot Taruna-
mihardja. Deze werd onder bewaking
van de militaire politie naar het paleis
van Soekarno gebracht. De president
sprak een uur met hem. Er werden
geen bijzonderheden over het onderhoud
bekend gemaakt.
De legercommandant, generaal Nasu-
tion, leidde tezelfder tyd een bijeen
komst van commanderende officieren
van het Indonesische leger en de vloot
die, naar men meent, reeds was bijeen
geroepen voor het ontstaan van de cri
sis als gevolg van de arrestatie van de
procureur-generaal. In een verklaring
van het leger-hoofdkwartier wordt me
degedeeld, dat vorengenoemde confe
rentie werd bijgewoond door de regiona.
Ie commandanten van het leger, de ma
rinestaf, en de commandanten van de
veiligheidspolitie en van de mobiele bri
gade. Er stond in deze verklaring niet,
of er ook vertegenwoordigers van de
luchtmacht bij aanwezig waren.
Engeland Gravin en graaf Attlee
zyn gisteren uit een Londens ziekenhuis
ontslagen. De 76-jarige socialistische
oud-premier was er vorige week opge
nomen wegens „een geringe klacht".
Zijn vrouw was er dinsdag gekomen,
nadat zy by een auto-ongeval licht was
gewond.
hem de volle waarheid. Hij moet een be
roep doen op een internationaal ban
kiersconsortium. Amerikaanse peisver-
enigingen, de scheepsbouwer Verolme
en ook de onderaannemers zullen rn°e'
ten bijdragen, maar de grote rest dient
hjj volgens onze inlichtingen nog te vin
den. Opmerkelijk is zyn opmerking, dat
het leeuwenaandeel van het geld uit ons
land zal komen.
De overeenkomst voor de bouw van
de schepen met de heer C. Verolme is
overigens van weinig betekenis. Naar
wij vernemen komt zy erop neer, dat
wanneer de schepen worden gebouwd,
Verolme de order krijgt. Van een or
der zelf is dus nog geen sprake.
Vier enorme „ponten"
Het volgend jaar denkt de heer Det
wiler het sein te kunnen geven voor de
kiellegging van het eerste schip en te
gen 1966 reeds wil hy de vier enorme
„ponten" in de vaart hebben. Grote de
len daarvan zal hy elders in de wereld
laten bouwen, maar de assemblage
moet geschieden op de Botlekwerf.
Als havens van aankomst in Europa
zijn thans aangewezen Lissabon en Am
sterdam. In Amerika fungeert New York
als zodanig. In Amsterdam zou de enor
me outillage worden ontworpen nabij de
Westhaven. De vaart door het Noord
zeekanaal en door de sluizen zou geen
moeilijkheden opleveren. De hoofdstad
zou, aldus de heer Detwiler, niet par
ticiperen in de aanleg van de enorme
pieren. Voor het hoofdkantoor van de
n.v. in oprichting is de keus gevallen
op Den Haag.
Een intercontinentale „Atlas"-raket
heeft zich gisteren van zijn startblok
op de basis van Cape Canaveral ver
heven en is in zuidoostelijke richting
verdwenen, aldus meldt Reuter. Het
doel van de raket lag op een afstand
van 9.000 kilometer van Cape Canave
ral. Naar het schijnt, is de lancering
naar wens verlopen.
Vandaag heeft de burgemeester van Den
Haag, mr. H. A. M. T. Kolfschoten, offi
cieel een begin gemaakt met de werk
zaamheden voor de bouw van een
nieuwe Scheveningse pier, die naar men
hoopt tegen maart volgend jaar gereed
zal zijn. Op bovenstaande maquette ko
men de sierlijke lijnen van de pier goed
uit.
11
(Van onze Limburgse redacteur)
In het moederhuis van de zusters van
het Arme Kind Jezus, huize „Loreto"
te Simpelveld, heeft Z. Em. Eugène
kardinaal Tisserant vanochtend plech
tig het beschermheerschap van de con
gregatie aanvaard. Ais symbolische te
kenen van zijn nieuwe waardigheid ont
ving de kardinaal een sleutel, een bel
en een regelboek. Tevoren las een
geestelijke het decreet voor, waarbij
Z. H. Paus Joannes XXIII kardinaal
Tisserant aanstelde tot „protector" van
de zusters.
Deze functie is voorheen bekleed
door Paus Pius XII z.g. die reeds als
kardinaal de erefunctie van protector
bekleedde.
De zusters van Simpelveld hebben
ruim een jaar geleden een klooster ge
sticht in Castel Giuliano, een plaats die
behoort tot het aartsbisdom van de
nieuwe protector. Om de Nederlandse
zusters voor deze stichting zyn speciale
dank te betuigen, bracht kardinaal Tis
serant in 1958 al een bezoek aan het ge
nerale moederhuis te Simpelveld.
Woensdagavond arriveerde de kardi
naal per trein te Maastricht. Deken
mgr. P. J. M. Jenneskens en burge
meester mr. W. baron Michiels van
Kessenich begroetten de kerkvorst.
Bij de verwelkoming te Simpelveld
waren o.m. aanwezig de generale over
ste van de zusters van het Arme Kind
Jezus, moeder Beata Maria, twee by
de paters Heilige Harten te Simpelveld
verblijvende Duitse missie-bisschoppen
mgr. Ubaid Lehmann en mgr. Joannus
Ruth, en de burgemeester van Simpel
i veld, de heer W.E.A. Scheelen.
(Van onze Limburgse redacteur)
Op de traditionele Limburgse univer
siteitsdag die woensdag in het Bisschop
pelijk College te Sittard werd gehouden,
heeft de bisschop van Roermond, mgr.
P. Moors, betoogd, dat in brede kringen
van de bevolking nog totaal verkeerde
opvattingen over studenten bestaan. Ve
ie mensen, speciaal de eenvoudige lie
den, beschouwen de studenten nog
maar al te vaak als pretmakers, aldus
mgr. Moors. Zy zien niet in, dat stude
ren ook werken is. In deze mentaliteit,
Op het stationsemplacement te Alk
maar is de 25-jarige rangeerder S.V.
uit een rangerend postrytuig gevallen.
Hij kwam daarbij met hét hoofd tegen
een seinpaal en werd zo ernstig gewond
dat de dood vrywel onmiddellijk intrad.
Het slachtoffer was gehuwd en had geen
kindeken.
Op het hobbemaplein te 's Gravenha-
ge is een ongeluk gebeurd, dat het le
ven heeft gekost aan de 64-jarige heer
G.K. uit Haarlem. De heer Kayk stak
zonder op het verkeer te letten te voet
de tramrails over, terwijl er een tram
naderde. Hy werd gegrepen en ernstig
gewond. Later op de avond overleed hij.
De 84-jarige de K. uit Wychen, werd
toen hy lopende de Nieuwe Weg in
Wljchen overstak door een personenau
to aangereden en gedood.
In Sittard is de 17-jarige H. uit Mun
ster-Geleen achter een stilstaande auto
bus de rijweg over gestoken en gegre
pen door een personenauto. De jonge
man was op slag dood.
Een passerende automobilist heeft
langs de ryksweg te Welierlooi het /stof
felijk overschot aangetroffen van een
motorrijder. Uit het onderzoek dat de
politie instelde is komen vast te staan
dat het de 28-jarige koopvaardy-ma-
troos T.T. uit 's Gravenzande betrof.
De man bleek met een motorfiets tegen
een boom gereden en gedood te zijn.
(Van onze Haagse redaktie)
De Tweede Kamer gaat akkoord met
de door de regering voorgestelde opzeg
ging van bet walvisverdrag. Het uittre
den van Nederland uit de conventie is
een juiste daad geweest, hetgeen nog
eens duidelijk is geworden door de loop
der gebeurtenissen rond de mislukte on
derhandelingen over een gewijzigde con-
tingentering van het jaarlijks te van
gen aantal walvissen, zo meent de ka
mercommissie voor visserij. Naar aan
leiding van het regeringsvoorstel wordt
door een aantal leden twijfel uitgespro
ken of de verkoop van de „Willem Ba-
rendsz" aan Noorwegen, waarvan des
tijds sprake is geweest, wel ooit zou zijn
doorgegaan. Het Noorse bod was voor
waardelijk en aan de voorwaarde (een
voor Noorwegen bevredigende regeling
van de quota-verdeling) zou nooit zyn
voldaan.
Polygoon-Profilty heeft een drie man
sterke équipe uitgezonden naar de Ver.
Staten om een kleurenfilm te vervaar
digen van de reis van H.K.H. prinses
Beatrix. Het eerste deel van deze film,
ter lengte van 23 minuten, zal reeds van
vrijdag 18 september a.s. af in Amster
dam, Rotterdam en Den Haag, alsmede
in Groningen worden vertoond.
Advertentie
(Van onze Paryse correspondent)
PARIJS, hedenmorgen
De belangrijkste reactie op het door
De Gaulle onthulde plan voor Algerije
(zie pagina 1)zal vanzelfsprekend^ die
van de rebellen zijn en van hun politieke
organisatie, de zogenaamde „voorlopige
regering der Algerijnse republiek". Van
deze reactie is afhankelijk niet of de op
lossing in zicht is van het politiek theo
retisch Algerijns probleem, doch het
einde van de Algerijnse oorlog.
Tot hen heeft generaal De Gaulle in
zijn rede een vertoog gericht waarvan
de inhoud in hoofdzaak is samen te vat
ten in de volgende punten:
1. Na van z(jn plan kennis te hebben
genomen zullen ook zij moeten erkennen
dat voortzetting van de gewapende strijd
geheel zinloos is, tenzij het hun niet te
verwezenlijken bedoeling is aan Algerije
hun eigen „totalitaire dictatuur" op te
leggen.
2. In de onderneming om langs een
vrye democratische weg de Algerynse
bevolking zelf zich te doen uitspreken
over haar politieke lotsbestemming zul
len ook zy het hun toekomend aandeel
kunnen hebben in „de debatten, de
keuze en tenslotte de instellingen"
niet meer niet minder. Zy behoeven
daartoe slechts „de vrede der dapperen"
te aanvaarden.
3. Nooit of te nimmer zullen zij gedaan
krijgen dat de Franse republiek met hen
over het lot van Algerije gaat onder
handelen, hen daardoor als regering van
de Algerynse republiek erkennende.
Tenslotte is er, en niet op de laatste
plaats, de vraag hoe de internationale
reacties, die van de Verenigde Staten
en die In de Verenigde Volken, op de
onthulling van De Gaulles plan zullen
zijn. De berekening, al dan niet onlangs
te Parijs gemaakt in vereniging met
president Eisenhower, zal ongetwijfeld
behelsd hebben, dat, zo het Algerijnse
Nationaal Bevrydingsfront en de voor
lopige Algerijnse regering ook nu nog
koppig en weerbarstig blijven, dit wel
geëigend zou zijn hen op het VV-forum
een kwalijk figuur te laten slaan, de
Franse positie dienovereenkomstig ver
sterkend. Niet Frankrijk zou bedreigd
gaan worden met diplomatiek isolement,
maar de Algerynse opstandelingen.
zo meent de bisschop, dient verande
ring te komen.
Tal van studenten, zo vervolgde spre
ker, hebben het tydens hun studietijd
niet gemakkelijk, met name niet diege
nen die afkomstig zijn uit milieus, waar
geen academische sfeer heerst. Deze
studenten moeten niet alleen studeren,
maar moeten zich daarnaast ook nog le
ren aanpassen aan situaties, die zy van
huis uit niet kennen. Niet erg bevorder
lijk voor een juiste opvatting bij de be
volking ten aanzien van de studenten
samenleving acht mgr. Moors te veel
publiciteit over het vraagstuk van de
ontgroening. Publikaties over dit pro
bleem kunnen by grote groepen lezers
de indruk wekken, dat de ontgroening
een van de belangrijkste zaken van het
studentenleven is. terwijl dit in wezen
maar een kleine bijkomstigheid is.
Spreker vroeg zich af, of dergelijke bij
komstigheden wel allemaal uitgebreid
in de krant moeten worden gepubli
ceerd. Volgens zijn mening zou het be
ter zyn, wanneer de pers de mensen er
van probeerde te overtuigen, dat stu
denten hét heus wel serieus menen, on
danks bepaalde vreemde gedragingen,
en dat zy beslist hard werken. Op die
manier, aldus besioot mgr. Moors, zal
het werk van de studenten meer waar
dering gaan ondervinden.
Het Spoorweg-mannenkoor „E-M",
dat in binnen- en buienland een be
langrijke bekendheid geniet (uitwisse
ling enmet Bürgsteinfurt, Duitsland-
Wenen, Oostenrijk) gaat zaterdag 26
september, uit uitnodiging van het
Mannerchor „Fliigelrad" te Münster,
Duitsland- medewerking verlenen aan
het concert dat genoemde vereniging
ter gelegenheid van het 8e Stiftungs-
fest geeft.
Het Spoorweg-Mannenkoor ,.E-M",
dat onder leiding staat van de diri
gent de heer Joh. v. 't Vlie, zal naast
werken van Zweers, Wagner, Grieg,
Mozart ook de meer moderne werken
i van Gotovac ten gehore brengen.
De agendacommissie van de Verenig
de Naties heeft gisteren de Algemene
Vergadering zonder stemming aanbe
volen de Algerynse kwestie op de agen
da van de komende zitting te plaatsen,
op voorstel van 25 leden van de Afri
kaans-Aziatische groep. Op voorste]
van Marokko beval de commissie
voorts aan de Franse plannen voor
kernproeven in de Sahara op de agen
da te plaatsen.
De commissie bracht een soortgelijk
advies uit betreffende de kwesties van
„rassenconflicten tengevolge van de
Zuidafrikaanse apartheidspolitiek" en
de „behandeling van Indiërs in Zuid-
Afrika."
Op enige kilometers van Filipstad in
midden Zweden hield dinsdagavond de
ambulance waarin een zekere Elam
werd vervoerd, plotseling stil en alle
lichten gingen uit. De patiënt, ongerust
door het langer dan normaal stilstaan,
begon te kloppen maar kreeg geen ant
woord. Hij deed daarop de riemen van
zyn brancard los en stapte blootsvoets
en in pyama uit om de oorzaak van
het oponthoud op te sporen. Tot zyn
schrik bemerkte hy dat de chauffeur
dood achter het stuurwiel lag. Ondanks
zyn hoge koorts ging de zieke achter
het stuur zitten en bereikte enige tyd
later het ziekenhuis van Filipstad, waar
men onmiddellyk alle mogelijke zorgen
aan zyn gezondheid besteedde.
22 September zal een nieuwe trans-
Atlantische telefoonkabel tussen Frank
rijk en de Verenigde Staten van Noord-
Amerika in dienst worden gesteld. Van
de 36 circuis die over deze kabel wor
den gevormd, zyn dertien bestemd voor
het verkeer van Frankrijk met Ameri
ka en dertien voor het verkeer van
Duitsland met Amerika. Van de overi
ge tien circuits, die voor de andere Eu
ropese landen beschikbaar zijn, zal een
in gebruik worden genomen voor het te
lefoonverkeer van Nederland met Ame
rika.
Aan de bestaande routes voor de af
wikkeling van gesprekken tussen Ne
derland en Amerika, n.l. de radioweg
en de trans-Atlantische kabel via En
geland, die sedert september 1956 in
dienst is, wordt derhalve een derde
route toegevoegd.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiHmiiiiiiiiimitiiiiiHiiiiiiiiiii
De verklaring die president De Gaul
le gisteravond heeft afgelegd met
betrekking tot de toekomst van
Algerye culmineerde in het ene woord:
„autodétermination", zelfbeschikking.
Aan de Algerijnen werd de belofte ge
daan, dat zy zich zouden kunnen uit
spreken over de status die zy hun land
zouden willen geven. De Gaulle heeft
het principe los gelaten, dat Algerije on
der alle omstandigheden een deel van
revolutionaire wijziging genoemd kan
worden van de tot nu toe door Parys
gevolgde koers. Hij heeft het recht
van de Algerijnen erkend om zelf hun
lot te bepalen, en hy sluit de mogelijk
heid niet uit, dat de Algerynse bevol
king van dit recht gebruik zal maken
om de volledige onafhankelijkheid te
kiezen. Uiteraard hoopt De Gaulle, dat
de Algerijnen een zijns inziens verstan
diger weg zullen kiezen, en Öat zij de
oude banden met Frankrijk niet eenvou
dig zullen verbreken. Als zij dat willen,
kunnen zij voor een volledige eenheid
met Frankrijk besluiten en zij zullen dan
de zelfde rechten hebben als de bewoners
van het Europese deel van Frankryk.
Een derde mogelijkheid die hun gebo
den wordt, is een status waarby Alge
rye zelfbestuur zou genieten, terwijl het
land nauw met Frankrijk verbonden
zou zijn, binnen de Frans-Afrikaanse
gemeenschap. Men, mag aannemen dat
>e Gaulle hoopt, dat de Algerijnen deze
laatstgenoemde weg zullen inslaan.
De Gaulle heeft met dit voorstel een
poging willen doen om de Algerynse
impasse te doorbreken. Hy heeft blijk
willen geven van
een ruime kyk op
dit voor Frankryk
zo brandende pro
bleem, en hy heeft
KPnwiPtf de Algerijnen wil-
EKUNIcK len toneni dat hy
y hen niet eeuwig te-
gen hun zin aan
Frankrijk wil binden. Hjj hoopt nu vu
rig dat zyn gebaar zal bijdragen tot een
verbetering van het politieke klimaat
in Algerye, en dat de Algerijnen een
goed gebruik zullen maken van zyn aan
bod.
Maar sinds byna vyf jaar woedt er
in Algerye een heftige gewapen
de opstand, die geleid wordt door
het zogenaamde Nationale Bevrijdings
front, kortweg het F.L.N. genoemd, en
de opstandelingen hebben een Algeryn
se regering in ballingschap gevormd,
waarvan de zetel in Caïro is gevestigd.
Het F.L.N. heeft onderhandelingen met
Frankryk geëist, die zouden moeten lei
den tot de vorming van een onafhanke
lijk Algerye. De rebellen genieten by dit
streven de steun van de Arabische lan
den en van een aantal andere staten, en
zy hoopten uiteindelijk De Gaulle te
kunnen dwingen tot een gesprek. Maar
de Franse president acht. op goede gron
den, het F.L.N. en de Algerijnse rege
ring in ballingschap geenszins represen
tatief voor het Algerynse volk, en hij
denkt er niet over om met de opstan
delingen te gaan praten. Dit heeft hy
reeds eind augustus duidelijk laten biy-
ken, toen hy een bezoek bracht aan de
Franse troepen in Algerije, die momen
teel een grootscheepse operatie onder
nemen tegen de gewapende eenheden
der rebellen.
Zyn onmiddellijk doel in Algerije ls:
het breken van de kracht van het F.L.N.
en hy zal zich door niets van dit voor-
'nemen laten afbrengen. Hy hoopt door
een krachtdadig optreden tegen de ter
roristen de pacificatie van Algerye bin
nen afzienbare tijd te kunnen voltooien,
opdat er een klimaat geschapen wordt
waarin de Algerijnen zich in alle rust
op hun toekomst kunnen bezinnen. HU
is bereid om de rebellen de gelegenheid
te geven op gunstige voorwaarden te ca
pituleren, maar hij wenst geen enkele
concessie tegenover hen te doen.
Het is niet natuurlijk geen toeval,
dat De Gaulle zyn belangrijke ver-
klaring gedaan heeft b\j het be-
gin van de 14e zitting van de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties.
In deze zitting zal immers de Algerijn
se kwestie weer aan de orde komen, en
de Franse president hoopt door zijn toe
zegging aan de Algerijnen een gunstige
invloed te kunnen uitoefenen op het oor
deel van de Assemblee. Het Franse be
leid ten aanzien van Algerije heeft de
laatste jaren in de Algemene Vergade
ring weinig instemming gevonden, en
zelfs Frankrtjks machtigste bondgenoot,
Amerika, heeft zich tot nog toe op dit
punt van Parijs gedistanclëerd. Toen
Eisenhower enkele weken geleden de
gast was van De Gaulle heeft de laatst
genoemde er bü de Amerikaanse presi
dent op aangedrongen het standpunt
van de V.S. in deze zaak te herzien,
maar uit het slotcommuniqué van de
Frans-Amerikaanse topconferentie is
niet gebleken dat Washington zich tot
het standpunt van Parijs heeft laten
overhalen. Koestert De Gaulle nu de
hoop, dat hy met zijn verklaring van
gisteren de Amerikaanse bezwaren te
gen de Algerynse politiek van Frankryk
Heeft weggenomen?
De spoedige liquidatie van de Alge
rijnse kwestie is voor Frankrijk een bit
tere noozaak. maar De Gaulle heeft
naar een oplossing gezocht waarbij hij
de Algerijnen niet overlevert aan het
F.L.N. Hij heeft gemeend deze oplossing
te hebben gevonden in het nu gelanceer
de plan, dat wil afrekenen met het ter
roristische Nationale Bevrijdingsfront,
maar dat Ran een redelijk Algerijns na
tionalisme een kans wil geven.
Het woord is nu aan de Algerijnen.
