Volgend jaar warme zomer, maar met grotere regenval? m Vondst W^aterig- debat met een chloorsmaakje Begrip voor jeugd en haar nood Monumentale abstractie voor entree Twaalf vissers voor het Hof Unilever fluoresceert in nieuw Rotterdam e strijd van de mens om het water ft., in het Zoeklicht DE KRANI KUN1 GIJ NIEl MISSEN, GEEN DAG! Geweigerd uit te varen in stormweer Een even internationaal bouw werk als onderneming zelf mmm I Na 7 jaar hans op betere kwaliteit Sanering Belgische kolenindustrie zo snel mogelijk uitgevoerd ZATERDAG 3 OKTOBER 1959 PAOTNA 4 Het water wordt een probleem, zelfs in ons waterland en niet vanwege de hoeveelheid, maar juist door de steeds toenemende schaarsheid ervan. In Duitsland liggen de schepen wegens de lage waterstand van de Rijn rij aan rij. Slechts halfbeladen schepen kunnen naar ^Nederland komen of verder Duitsland in varen. Een zich steeds uitbreidend net van kanalen eist heel wat water op en. een droge zomer en een winter, die te weinig regenval opleverde en waarin te weinig sneeuw smolt, daar hoog in de bergen van Zwit- Verenigde staten ontstaat. Helmen ecu ongekend tekort aan water veroorzaakt. In <le couver, waarvan men verwacht, dat ze R»M,l.,ad Holla,id Wijk. door do .teed. in aantal .onnomc.dc 'SlS bevolking een soort waternood aan het ontstaan te zijn Zopas heeft vön niet minder dan zes miljoen mensen v.ion „nnnn 7 j.i j i i J zal moeten herbergen, over een afstand het peil van dc Bri«l„ Maar „«„zienlijk verlaagd i,. waardoor kout j SttSfg hare landbouwgronden niet meer volgens de eisen geïrriteerd kun Paard «aande vermeerdering van de be- I vii ii i t i15 P volking beweegt zich in Amerika en Cana- be„„mif,ndc „nbijna welbekende Mank bezii,dreig, «am»* lZ?t£Un%r&Z?£& BK ïeea (te 00g'%t grote schade door de droogte, gevolg van een veel j opkomende Alaska. Bovendien ziet men te geringe regenval. Men komt overal drinkwater tekort en. de heel de kust van de--StiUfr °ceaan Duitse meteorologen, die deze warme zomer voorspeld hebben. gaven nog als hun mening te kennen, dat de a.s. zomer weder uitzonderlijk warm wordt, ofschoon ze er meer regen in verwachten. ÉÉ1 i ifia flgi y?$ Levenbrengende functie I fn,d,®ren.is niet 20 gemakkelijk. Dit geldt natuurlijk voor onze bevolking en die Technisch in de kinderschoenen Van internationale betekenis Observator - Hij stierf voor een huis... „Het Rotterdammertje Gebrek aan hemelwater Voor f 25 miljoen op rentespaarbrieven 1959 B.N.G. ingeschreven Cor Kleisterlee mmmmm Toezegging aan Hoge A utoriteit Centrale Volksbank in september iM'l V.' I ttTnnn ai* nul r v» r> o i o Het project trekt te meer onze aan dacht. aangezien in een onderdeel ervan, dat feitelijk voorbereidend werk was, Ne derlandse polderdeskundigen en Neder lands kapitaal, zulks in samenwerking met Brits kapitaal, een belangrijke rol hebben gespeeld en vermoedelijk ook nog zullen spelen, alhoewel een financieel sterk con cern als het Zweedse Wenner-Gren onder leiding van de gelijknamige Zweedse miljardair reeds een greep heeft gedaan naar het monopolie van de ontwikkeling van het sleutelgebied, de z.g. Rocky Mountains Trench. In dit gedeelte van de befaamde Rocky Mountains, zo groot als de Britse eilanden, ontspringen de grote rivierèn van Brits Columbia of ze ont vangen er een aanzienlijk deel van hun water uit, zoals de Columbia, die in de _„i i 1 lil i ,1 Wenner Gren wu speciaal de stad van- Kunnen ezen, dat door de werkzaamheden voor Europoort j van duizenden kilometers van elektri- nt n worden. ruina, net land, waar het woord watersnood een da in steeds sterker mate naar het westen En zo is hét m tal van delen van West Europa gesteld. In Engeland van Profiteren. Hierbij komt een steeds ïii iii li «o jtpenemend handelsverkeer met het snel Indien we als gevolg van de zich vol- dere werktuigen bestaan, waarmede het trekkende khmaats_wisseling, welke zich land op een heel wat efficiëntere manier in Noord- en West-Europa duidelijk mani festeert, inderdaad langere en drogere zomers krijgen, zal er een geheel nieuwe situatie ontstaan. Hoe deze zich ontwikke len zal, is uiteraard een vraag, welke moeilijk te beantwoorden valt. Maar deze vraag prikkelt onwillekeurig onze belang stelling voor de wijze, waarop het mens dom niet alleen steeds tegen het water ge worsteld heeft, zoals zulks hier te lande wel heel sterk het geval was, maar te gelijkertijd ailes heeft moeten doen, om water en vooral drinkbaar water te be machtigen. Drinkbaar water is nodig, niet alleen voor de mens, maar ook voor de dieren en tevens voor de grond, waarop de mens zijn gewassen verbouwt. Water voor irri- gatiewerken behoeft geen drinkwater te zijn in de zin, die wij er aan hechten, doch het mag toch niet al te veel schade lijke bestanddelen bevatten. bewerkt kan worden en het aanvoeren van water in tanks minder arbeid vergt. Ofschoon dit laatste uiteraard veel te kostbaar zou zijn, trekken ze er toch de gevolgtrekking uit, dat liet zoals ze zeggen beulenwerk is, om nog langer in een „kok wet" te zwoegen. Ze verlaten de dorpen en trekken naar de steden, waar ze veel gemakkelijker werk vinden, minder ver moeiend en zelfs beter betaald. Wanneer de laatste oudere man het zware werk niet meer zal kunnen doen en tal van jon ge vrouwen de jongemannen naar elde,* gevolgd zijn, zal het irrigatiesysteem der Marakwet ineenstorten, zoals zulks voor heen vermoedelijk op vele andere plaatsen is gebeurd, door oorlog, door het uitster ven van een volk, door een volksverhui zing of doordat de jongemannen er de brui van gaven. tic met een zeker optimisme uit naar 't tijd stip, waar de poorten van Azië weer ge opend zuilen worden. Het geïndustriali seerde China zal contact moeten zoeken met de rest van de wereld en men acht het niet waarschijnlijk dat het voor dit contact Sovjet-Rusland zal kiezen, al werkt het momenteel hiermede ten nauwste samen. Integendeel, de enorme laodmass-a's van Siberië moeten voor het overbevolkte China 'n begrenswaar- dig bezit vormen. tigË Maar al mogën de jongemannen van de marakwet er de brui van geven, voor De strijd van de mens om het water j van heel West-Europa. Momenteel wordt werd en wordt wel het hardst gestreden j bevolking van de vijftigduizend inwo- in de woestijnen en droge laagvlakten, j ner» tellende Westduitee stad Siegen al In deze laagvlakten stroomt het water {voor driekwart ten aanzien van hot wa- vaak weg. zonder benut te kunnen wor- ter gerantsoeneerd. Het is er om: zo te den. We behoeven hier slechts de grotezeggen op de bon en nu de winter na- irrigatiewerken aan te halen, welke voordert en er steeds minder water van de landen als Irak en Perzië geprojecteerd i bergen zal komen, ziet het er naar uit. zijn, om het een ieder duidelijk te maken,dat de toestand hier en daar bedenkelijk dat zelfs daar waar water is. dit nog langSaat worden, ook al wordt alles in liet niet zijn heilzaam, leven brengende func- werk gesteld om een werkelijk en gevaar- tie kan uitoefenen. Het merkwaardige is, dat ten onzent juist een tekort aan water dreigt te ontstaan, terwijl in landen, die eeuwen lang onder een tekort gebukt gin gen, naar tal van plaatsen ruimschoots water wordt gevoerd, waar men het zo lang ontbeerde. Het is overigens genoegzaam bekend wat Egypte b. v. heeft moeten doen om het water van de Nijl ten bate van zijn landbouwgronden te kunnen aanwenden en nóg moet doen. De Assoeandam is er als het ware een symbool van. Tegelijk met de krachtinstallaties exploiteert men het water voor de agrarische produktie, in een vernuftige wisselwerking. Intussen is het wel interessant, ons er rekenschap van te geven, dat terwijl er op tal van plaatsen in de wereld grootse irrigatie- werken worden uitgevoerd, ergens in het hartje van Afrika een negervolkje moei zaam en om zo te zeggen met de hand het water naar zijn akker voert en daartoe soms weken achtereen dag en nacht zwoegt. We vertellen dit niet, om onze le zers schrik aan te jagen, met het oog op ons eigen tekort aan water. Ze behoeven zich trouwens niet zo heel erg bezorgd te maken, want de techniek staat tegen woordig voor niets Ja, ergens in Kenya, slechts een twaalf uur rijdens afstand van de moderne stad Nairobi, zwoegen de Marakwet, een negerstam van enkele tien duizenden zielen, om elke vier maanden een oogst te kunnen krijgen. Hiertoe slaan ze. een groot gedeelte van die oogst naar binnen in de vorm van bier en maisbrood. Heel wat mannen zijn er doorlopend dron ken. Anders zouden ze niet werken.Ze laten het drinken pas, wanneer er. geen bier meer is, omdat het hiervoor nodige graan nog verbouwd moet worden. De Marakwet wonen in een vulkanisch gebied, doorsneden met ravijnen. Hun ak kers liggen tegen de bergwanden, waar langs kleine riviertjes stromen, soms door smalle spleten in de bodem. Het water ls menigmaal zeer moeilijk te bereiken. Hun dorpen liggen hoog, op gemakkelijk te ver dedigen punten. Vroeger moesten ze zich tegen een naburige, oorlogszuchtige volks stam verdedigen en altijd op hun hoede zijn. Echter, die hoge ligging van hun uit lemen hutten bestaande dorpen is mede een gevolg van de omstandigheid, dat in de laag gelegen gebieden malaria heerst en de tseetseevlieg de gevreesde slaap ziekte verspreidt. Het water wordt in houten goten opge vangen. Alleen het onderhoud van deze houten goten en het aanslepen van het materiaal er voor als klei, zand en ste nen, om ze in goede, stand te houden, eist onophoudelijk zwoegen van mannen, vrouwen en kinderen. Het is uiterst zwaar werk en het valt dan ook niet te verwonderen, dat de mannen, die de ge vaarlijkste karweien verrichten, hun troost in de drank zoeken. Elk dorp heeft een groep mannen, door wie het toezicht op het primitieve irrigatiesysteem wordt ge houden. Het is de kokwet. Het hopfd daar van bepaalt, wanneer de goten in'werking worden gesteld en gaat ook na waar ze reparatie behoeven of waar nieuwe go ten moeten worden aangebracht. De land bouwmethoden van de Marakwet zijn uiterst simpel. Wanneer ze van een stuk land geoogst hebben, laten ze het enkele jaren braak liggen en door onkruid en laag gewas overwoekeren. Dit wordt la ter platgebrand en dient dan tot mest, welke in de grond omgeploegd wordt. Hier en daar moeten de Marakwet hun watergoten over steile rotsen voeren en dan met lange palen steunen, zodat ze een soort aquaducten maken. Technisch staat lijk tekort te voorkomen. Juist nu men ten onzent alles zal moeten doen, om de wa ternood te lenigen, zal men onwillekeurig met bijzondere belangstelling het enorme project beschouwen, hetwelk in Brits Columbia op stapel wordt gezegd, om aaar de watervoorraden van de Columbia, Peace- en Fraser Rivier niet alleen dienst baar te maken aan elektriciteitsvoorzie ningen, maar tevens nuttig aan te wen den voor de bevloeiïng van uitgestrekte gebieden, waar het thans sinds drie maan den niet geregend heeft. Een goot, door de Marakwet over een heuvel gelegdteneinde de- akkers te kunnen bevloeien. In dit licht bezien gaat het Wenner-Gren project van Brits Columbia een interna tionale betekenis krijgen. De watervoor ziening speelt hierbij een ondergeschikte rol, maar interesseert ons in 't kader van dit artikel natuurlijk het meest. Door het afdammen der rivieren wil men kunst matige rivieren aanleggen, die als wa terreserves kunnen dienen. In de Fra- serrivier b.v. zou dit op vijf plaatsen kunnen gebeuren en het grootste meer zou er enkele honderden kilometers lang kunnen worden, bij een breedte van enkele tientallen. De ontwikkeling van Brits Columbia, waarin het eiland Vancouver (genoemd naar de Nederlandse zeevaarder Van Koe- vorden, die het voor het Westen ontdek te), gaat er een soortgelijke rol spelen als Manhattan, het Nieuw Amsterdam van onze voorouders, in de ontwikkeling van de Verruigde Staten heeft gespeeld en nog speelt, maar dit is eigenlijk een hoofdstuk op zichzelf. De havenstad Vancouver beschikt over een rede van meer dan tweehonderd ki lometer lengte en het is daarom geen wonder, dat men er het ontstaan verwacht van een metropool, die een New York naar de kroon zal steken. Maar lieden ten dage is het gebied, de Rocky Moun tain Trench, waar t.z.t. ook het drinkwa ter vandaan zal moeten komen, om een miljoenenmassa te laven, nog een soort terra incognita, waarvan vele gedeelten nog niet eens behoorlijk in kaart zijn ge bracht en waar goed geteld slechts veer tig blanken ei) 600 Indianen wonen. Dit is een fascinerende, boeiende en zelfs romantische kant van een probleem hetwelk men ten onzent heeft moeten aanpakken met rantsoenering en zuive ringsinstallaties in de keuken. NS DE TRAGEDIE VAN BARLETTA, waar een flatgebouw van acht verdie pingen instortte, meer dan honderd men sen onder zijn puinhopen begravend, is reeds bijna vergeten. Er gebeurt zoveel... Straks zullen de mensen, die aan deze catastrofe schuldig worden bevonden, in de gevangenis geworpen worden. Alsdan zullen de doden echter niet meer levend gemaakt kunnen worden. Ook niet signor Superti Signor Superti gaf zijn leven voor een huis. na 48 jaar hard werken, waarvan de laatste drie ondanks het feit, dat hij gepensioneerd was. Maar hij wilde spa ren voor de vernieuwing van zijn meu bilair, dat hij zou onderbrengen in een flatje, door hem voor ruim vier en een half miljoen lire gekocht. Toen hij met pensioen ging, kreeg hij een verzekering uitgekeerd, waarvoor hij vijfenveertig jaar had betaald en diep gebukt was gegaan, zich alles ontzeggend. Hij werkte bij de beroemde onderneming Montecatini, waar twee van zijn zoons eveneens te werk werden gesteld, dank zij de goede naam van hun vader, die even eens borg stond voor een neef. Een zijner zonen emigreerde naar Canada, een dochter trok met haar man naar een an dere stad Een zoon bleef bij hem inwonen. TOEN SIGNOR SUPERTI DE FLAT had gekocht, beloofde hij zijn vrouw al het moderne comfort, dat heden, ten da ge te verkrijgen is: stofzuiger, elektrisch fornuis, koelkast en wat al niet Zijn spaarpenningen, in achtenveertig jaar overgehouden, zouden hiervoor worden besteed. Al die tijd had hij te Barletta in een bescheiden huurwoning gewoond, zonder comfort, sparend en sparend en dromend van een eigen huis, een woning als een paradijs. Drieënzestig jaar oud, trok hij in de flat, op de eerste verdieping. Enkele weken later werd hij onder de puinhopen uitgehaald, vrijwel verpletterd. Het li chaam van zijn vrouw, dat op hem tag, had hem voor een onmiddellijke dood behoed. Men bracht hem naar een zieken huis, waar men zijn naam, Superti, een soort nomen sit omen vond. Immers, Su perti lijkt veel op superstiti, overleven- .•e-i": enden Die naam zou misschien een goed voor teken zijn. Men diende de gewonde grijs aard, van wie een heup verbrijzeld was, de ené bloedtransfusie na de andere toe en hoopte het beste. SIGNOR SUPERTI WAS bij kennis, toen de president van de republiek, Sig nor Gronchi, aan zijn bed verscheen en hem gelukwenste met het feit, dat hij een der weinigen was, die de ramp over leefd hadden. Hij kon slechts instem mend knikken en na enkele dagen bleken zijn verwondingen te zwaar te zijn en be gon zijn doodsstrijd. Men had hem moeten vertellen, dat zijn vrouw en zijn jongste bij hem in wonende zoon om het leven waren geko men. Het was blijkbaar te veel. Hij gaf de strijd op. De droom van zijn leven, waarvoor hij bijna een halve eeuw had gespaard, was in vervulling gegaan, doch was slechts van korte duur geweest. „Een tuin van bloemen trok door de stad", aldus schreven de kranten, toen de slacht offers van de ramp begraven werden Toen signor Superti naar zijn graf werd gevoerd, lag er slechts een enkele krans op zijn kist en niemand nam er notitie van, want men had van te voren niet be-1 kend gemaakt, dat deze overlevende, die het toch niet overleefde, naar zijn laat ste rustplaats zou worden gevoerd. Signor Superti was uitgedroomd. De Brilliant Dam in de Columbia- zij het opgestuwde water grote rivier in Brits Columbia, die dank gebieden vruchtbaar heeft gemaakt. De Rotterdamse raad heeft donderdag liet eerste krediet toegestaan voor bouw en aanleg van een waterwinwerk op de Beerenplaat. Dat betekent dat het officiële begin van de werken die over zeven jaar voltooid moeten zijn en waar door de Rotterdammers het water van de Oude Maas in gezuiverde toestand kunnen gaan genieten, water dat van betere kwaliteit zou moeten zijn dan dat van de Nieuwe Maas. Erg veel nieuwe gezichtspunten lever den de debatten rond het water niet op. Geen mens, zelfs de communisten niet, kon er iets op tegen hebben, dat Rotterdam ooit genietbaander drinkwa ter krijgt. De heer J. Reehorst (soc) greep diep in het vei'leden terug; zo'n honderd jaar geleden was Rotterdam al berucht door drinkwater met „een wal gelijke smaak en alleen de alvermogen de kracht der gewoonte doet het ons ge bruiken" De heer J. Willemsen (kath.) herin nerde aan de nog niet zover in het ver leden liggende jaren, dat men „liet Rot- terdarhmertje" kreeg als men veel Maas water slikte en hij vond, dat deze zo mer wel een dieptepunt was bereikt. Er zijn drie boerenbedrijven op Bee renplaat gevestigd, die verdwijnen moe ten. De heer A. in 't Veld (chr. hist.) vroeg, of voor de eigenaren vervangen de bedrijven beschikbaar waren en zijn partijgenoot ir. P. Boersma maakte zich bezorgd over in de Oude Maas werkza me zandzuigers, die een verzilting in de hand touden werken, wanneer ze te diep gingen. Evenals de communist L. van Halm maakte hij zich bezorgd over het verlies van recreatiegebied. Loco-burgemeester Schilthuis zeide. dat de Beerenplaat toch al niet voor re creatie kon dienen. Aan B. en W. van Oud-Beijerland is beloofd, dat Rotterdam eraan zal meehelpen cultuurgrond te verkrijgen voor de eigenaars van de drie boerenbedrijven die weg moeten. Wat de waterkosten betreft liggen er enige oeilijkheden ten aanzien van Delft en Vlaardingen. Met beide gemeente lo- •en contraeten op langere termijn en het zal moeilijk blijken, verandering m de clausules te krijgen. De heer Schilthuis besloot met te zeg gen, dat het dieptepunt van dit jaar verband houdt met de weinige aanvoer van hemelwater door de rivieren in ver band met de droogte en de daardoor sterkere verontreiniging van het rivier water. Op de uitgifte van. de rentespaarbrie ven 1959 van de Bank voor Nederland- sche Gemeenten is voor een totaal van 25 min ingeschreven, voor welk be drag beursnotering is aangevraagd. Dé inschrijving werd op 10 augustus open gesteld op f 50 min. waarbij de Bank zich voorbehield het uit te geven bedrag te verhogen. De inschrijving stond open tot en met 30 september,, met dier verstande dat de verkoop vóór die datui zou kunnen eindigen en wel op de dr waarop het bedrag van f 50 min zc zijn geplaatst. I Velen tullen zich erover verheugd hebben dat in de Troonrede werd gee waarschuwd om toch oog te hebben voor een evenwicht tussen de materiële web vaart en de geestelijke verheffing van ons volk. De fractie van de KVP heeft bij monde van mej. De Vink deze pas sage uit de Troonrede aangegrepen om de aandacht van de overheid nog eens nadrukkelijk te richten op het vraag stuk der onmaat.ichappelijkheidsbestrii ding allereerst een ramp voor deze mensen zelfmaar daarnaast ook een ramp voor de gehele gemeenschap doch evenzeer op de grote noodzaak van een goede vorming van de jeugdige mens. In het bijzonder heeft zij erop gewe zen, dat aandacht besteed diende te wor- den aan die jeugdige mensen, die na de lagere school geen verdere vorming genieten. Zij zijn in het gecompliceerde maatschappelijke leven de meest be dreigde jeugdomdat zij zonder redelijke voorbereiding en wat nog erger is zonder redelijke begeleiding geplaatst worden als kinderen in de wereld van volwassenen, in een bedrijfswereldwaar nu niet direct gesproken kan worden van een opvoedingssfeer, waarin het jonge leven in staat is zijn hoge eeuwig heidsbestemming te ontdekken. Gelukkig zien we jaar injaar uitde begroting van Onderwijs stijgenzowel bij de rijks- als bij de gemeentelijke overheid. Er kan in de jonge mens niet voldoende geïnvesteerd worden op het gewichtige terrein van de levensvorming. Honderden miljoenen worden op deze wijze geinvesteerd in jeugdige mensen, maar we moeten eraan denken, dat het hier bepaald niet alle jeugdige mensen betreft. Het gaat hier qm de jeugdigen, die na de lagere school verdere school vorming genieten op enigerlei vorm van voortgezet onderwijs. Maar ook aan de niet verder studeren de jeugd dient de volle aandacht te worden besteedZij doen niets anders dan meewerken aan de verhoging van de materiële welvaart door hun deel-\ neming aan het produktieproces en door hun belastingplicht dragen zij ook bij aan de algemene middelen, waarover de overheid moet beschikken om als hoed ster van het algemeen belang haar taak naar behoren te kunnen vervullen Doch ook de werkende jeugd draagt haar deel bij aan het algemeen welzijn en het ware te wensen, dat dat in vele gevallen niet zou gaan ten koste van hun eigen geestelijk welzijn. Men zal algemeen meer tot de overtui ging moeten komendat deze jonge mensen er recht op hebben, om bij hun eerste intrede in het bedrijfsleven een zodanige begeleiding te krijgendat zij in staat zijn uit ie groeien tol christe lijke volwassenheid. Het is te wensen, dat bedrijfsleven, vakbeweging en overheid de grote ver antwoordelijkheid op dit terrein niet alleen met de lippen zullen belijden, maar er ook daadwerkelijk iets aan doen. Gelukkig is liet begrip voor deze jeugd eti haar specifieke nood groeiende, maar altijd wordt er nog te weinig ge daan. hun irrigatiesysteem nog in de kindpr schoenen, maar het is zeer waarschijnlijk dat het eeuwen geleden veel beter in el kaar zat. Ze zeggen zelf, dat een volk van lange, krachtige mensen, dat uit het noorden was gekomen, vóór hen in deze streek woonde en met de irrigatie is be gonnen. Later hebben de Marakwet haar overgenomen. Het ziet er naar uit, dat ze niet lang meer op deze wijze hun akkers zullen besproeien. De jongeren onder hen hebben elders moderne irrigatiewerken gezien en weten, dat er tractors, bulldozers en an- De Belgische regering heeft de Hoge Autoriteit van il- Kolen- en Staalge meenschap toegezegd, dat het program ma voor de sanering van de Belgische kolenindustrie zo spoedig mogelijk zal worden uitgevoerd. Dit heeft de voor zitter van de Hoge Autoriteit, Malves- titi medegedeeld. Het Belgische programma voorziet in de vermindering van de jaarlijkse kolenproduktie In België van 5,4 mil joen ton. Het hoge gezagsorgaan zou hebben besloten mkele maatregelen te onderzoeken, die op de Belgische ko- lenmarkt tijdens de uitvoering van het saneringsprogramma een rustige sfeer doen heersen opdat het programma niet in gevaar wordt gebracht. In september werd bij de Centrale Volksbank te Utrecht ingelegd f 2.378.000 en terugbetaald f 1,565.000,-, zodat een spaaroverschot resteerde van f 813.000,- (voorlopig). In augustus j.L was het spaaroverschot (definitief) f 876.000,— en in september 1958 f 590.600.- Het totaal uitstaand spaarsoldo per 30 september 1959 is f 85.523.000,--. Is de strafzaak behandeld tegen 12 van de 15 opvarenden van de treller „Haar lem", die wegens dienstweigering door de rechtbank te Haarlem ieder tot f. 50. boete waren veroordeeld. Op 5 februari 1958, toen door de ra dio een stormwaarschuwing voor wind kracht 10 was omgeroepen, hadden de twaalf leden der bemanning geweigerd uit te varen. Overeenkomstig de bepalin gen in de C.A.O. van de treilervisserij werd toen het oordeel ingeroepen van de speciaal voor deze gevallen, benoemde weercommissie. Een van de drie vaste leden was echter onbereikbaar, zodat een plaatsvervanger zijn oordeel gaf. Al le drje kwamen tot de conclusie, dat de treiler kon uitvaren. Voor het Hof deelde als getuige een meteoroloog van het KNMI te De Bilt mede dat de zeer zware storm van de be wuste dag gemiddeld slechts eenmaal per jaar voorkomt. Indien het schip zou zijn uitgevaren zou het volgens hem in een ca tastrofaal stormveld terecht zijn geko men. De getuige meende, dat de commis sie zich hdfcft laten misleiden door een tij delijke stilte, die de storm voorafging. Visserslui zijn volgens de getuige de beste weerkundigen onder de amateurs. Ui,t een desbetreffend onderzoek van het KNMI is gebleken, dat schippers, bad mannen en andere liedan die dagelijks aan d-e kust afhankelijk zijn van 'het weer des zomers voorspellingen over het weer gedurende de komende zes uren doen, die van dezelfde kwaliteit zijn als van het KNMI. De procureur-generaal, zei in 'zijn re quisitoir alle begrip te hebben voor het Voor het gerechtshof te Amsterdam besluit van de twaalf verdachten niet uit "te varen. Hij zelf zou dat waarschijnlijk ook niet gedaan hebben, maar, aldus de procureur-generaal, zij bevinden zich nu eenmaal in een positie, waarin ze slechts uit twee dingen kunnen kiezen: Als ze ge hoorzamen brengen ze misschien hun le ven in gevaar, als ze het niet doen stellen zij zich bloot aan een eventuele strafver volging, omdat zij artikel 398 van het wet boek overtreden. Volgens dé procureur-generaal ver' plictotte de eigen c.a.o. van de vissers hen uit te varen nu de weercommissie de eveneens volgens deze c.a.o. 'bindende uifspaaak had gedaan, dat uitgevaren kon worden. Artikel 398 stelt slechts -gevange nisstraf on dienstweigering. Maa,r de zeer pla-uslbele redenen, die de verdachten had den om te weigeren, maakten van deze zaak een grensgeval. Daarom had volgens de procureur-generaal de rechtbank in Haarlem terecht het z-gn. geldfooetenwetje toegepast. Van de opgelegde geldboete van f 50 voor iédere verdachte vroeg de pro cureur-generaal bevestiging. De verdediger, mr J. H. v. Wijk. meen de. dat de uitspraak van de weercommis sie niet als bindend kon worden be schouwd, omdat de drie vaste leden niet waren gehoord en evenmin de plaatsver vanger van het afwezige vaste lid. Voor hem had men een andere plaatsvervanger genomen Op de bewuste dag waren zelfs de loodsdiensten gestaakt. Pleiter sprak van een conflict tussen winstbejag en vei ligheid. „Deze belangen van de mens moe ten voorrang krijgen boven die van de handel", meende hij en hij vroeg vernie tiging van het vonnis. .Uitspraak 15 oktober a.e, v. wj? Unilever n.v. heeft haar nieuwe vijf- architect, de heer A. J. B. dc Graaf en tig meter hoge hoofdgebouw aan het aapnemer P. Voormolen hebben bijna Burgemeester 's Jacobpletn betrok-1 geen gebruik gemaakt van Nederlandse ken. Dc twaalf fel witte bouwlagen1 industrieën. Het liftcnstelsel bijvoor- vormen een opvallend stuk hoogbouw I beeld met een elektronisch brein, dat in de nieuwe binnenstad, dank zij hetmet één knop wordt bediend, is geleverd gebruik van bijzondere materialen, die i door een Oostenrijkse firma, de verschuif- - bare tussenwanden komen uit België en de plafonds hebben een Duitse herkomst. de kantoorflat een bijna fluorescerende werking geven. Met het Dijkzigt-ziekenhuis en de woonflat aan de Westzeedök bepaalt het Unllever-kantoor de nieuwe sky line van de westelijke stads-entree. Aluminium en een wit graniet, crista- line genaamd, vormen het oogverblinden de exterieur dat rond het betonskelet werd aangebracht De 725 aluminium tuimelramen komen uit Italië en het gra niet werd gehouwen uit de St.-Gothard. De Zwitserse berg heeft voor dit gebouw zijn hele voorraad moeten afstaan en beschikt niet meer over een hoeveelheid Ir. A. FH. Blaauw. lid van de raad van bestuur, vertelde gisteren dat de produkten van onze nationale bedrij ven noch wat de constructie en noch wat de prijs betreft met de import kon den wedijveren. Overigens heeft onze industrie toch indirect geprofiteerd van dit bouwwerk, daar thans reeds ver schillende Nederlandse industrieën en kele van de gebruikte constructies in licentie bouwen. Het nieuwe hoofdkantoor, Unilever zal voor haar nieuwe gebouw een plastiek aanbrengen dat, naar zij hoopt, een van de grootste bezienswaardigheden van de stad Rotterdam zal worden. De Amsterdamse kunstenaar Wessel Couzijn heeft opdracht gekregen een plastiek, in brons te vervaardi gen, dat een lengte zal krijgen van 12 meter en een hoogte van zes me- ter. Dit brons zal worden geplaatst voor de luifel (waar nu de drie Paaltjes staan) en zal met een poot in het water van dr vijver reiken. De voorstelling is v,-ijwel abstract. Volgend jaar november zal het plas tiek kunnen worden aangebracht. cristaüne, groot genoeg om nog een ge- bruto-oppervlakte van 10.000 bouw van deze afmetingen mee te sieren Het hele pand is trouwens een inter- met een vierkante meter, is met een luchtbrug verbonden met het oude, in 1931 gereed gekomen nationaal bouwwerk en de Unilever I kantoor. De architect heeft echter geen poging ondernomen om de twee pandeC tot een architectonische eenheid te ma ken. In het hoofdkantoor met een nuttig6 ruimte van 5600 vierkante meter, zulle11 550 krachten kunnen worden onderge bracht. De leiding op technisch gebied' die voor de oorlog geheel buiten Neder land zijn kantoren had. zal nu ondermeef aan het Burgemeester 's Jacobpleif wórden gecentraliseerd. Ir. Blaauw openbaarde gisteren dat met de bouw, exclusief de bijzonder6 voorzieningen, een bedrag van 7 milj oei* gulden is gemoeid. Internationaal als de Unilever zei' Is, tot slot de kunst, welke voor elk def twaalf halls wérd verworven. Der' kunstuitingen zijn geschenken van ie Unilever-vestigingen in Europa, die of deze wijze in het hoofdkantoor repre' senteren.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1959 | | pagina 4