Zweedse gebruiksvoorwerpen
van grote perfectie
Fraaie vormen brengen huisvrouw
in goed humeur
A
FRANSE damesbladen
op een laag peil
B
pannespons in museum
R UIMTE
schrijft over de
vrouw
Boeiende bijdrage van
Peter Jaspers
ACME
ozon//Ften
Wat er allemaal
gekookt wordt
PRACHTIGE TENTOONSTELLING IN AMSTERDAM
i San
f balm
v
Uiteenlopende auteurs komen aan het woord
met ingebouwde OZONIFIER
f1.725 fl.615
ACME
EETHUISJES
DE NIEUWE AUTOMATISCHE SNELDROGER
Te weinig kleuter
leidsters
WAT LEEST DE FRANSE VROUW?
EUROPESE SAMEN
KOMST IN PARIJS
I 99
99 I
maakt Uw was "buitenlucht"—fris, door en
door droog en klaar voor direct gebruik
VRIJDAG 9 OKTOBER 1959
PAGINA 9
BABY ZEPHYR
In één nacht
Uw handen
gaaf en zacht
TOOT,
Tricotage met
Franse charmé
Katholieke vrouwen
organisaties
'SUN-BREEZE'
bespaart U zorgen
'SUN-BREEZE' bespaart U werk
een nieuwe
ACME WASMACHINE óók!
de beroemdste fabriek voor wasapparaten
Nes 23-25
Amsterdam-C.
Vraag gratis folder
(Van onze redactrice)
Is rode spahrupsen met witte harige snorren liggen
op de tentoonstelling van Zweedse Vormgeving in
het Stedelijk Museum te Amsterdam zeven plastic
panneborstels naast elkaar, als wachten ze op de opmars
naar de diverse keukens om aangebrande randjes van de
Panbodem af te schuren. Een panneborstel in het museum,
m.et vermelding dat de ontwerper Sigvard Bernadotte ts
en de fabrikant, de AB Husqvarna Borstfabrik! Het is een
teken van de tijd, die aandacht heeft voor elk onderdeel
van het veel te lang ondergewaardeerde huishouden, ue
Panneborstel in het museum hoort, wat dat. betreft, tnj
het professoraat in de huishoudkunde, (zoals Wagemngen
heeft).
Wij zouden in de keuken best zo'n mooi
rood en lang-
aesteeld borsteltje willen hebben, een sierlyk ding om
de hand te nemen en om mee te werkfn- En het voo -
stekende harige front, paraat om de lastige aangebakken
randjes te lijf te gaan, zal zijn werk zeker terdege Aoen,
De Zweden weten het wel en van heel Scandinavië trou
wens kunnen wij wat leren om het, tot m elk onderdeel,
in huis plezierig te hebben. Juist in alle eenvouddie zo
sterlc naar voren komt op deze kleine expositie van Q&~
bruiksvoorwerpen, die in haar soort een juweeltje is Of
het nu gaat dm. een gevlochten broodmand met deksel,
een randloos bord, een grote ontbijtkop met blauw bloe-
men-motiet, drinkglazen voor gewoon water of edeler
dranken, een schenkkan, vork en mes, een thermoskan,
een haarborstel met een goede greep of een keukenbus
voor suiker en koffie, het is van een sierlijke eenvoud en
een ongedwongenheid die uiterst rustig aandoet omdat,
met weglating van al het overbodige, een vormkunst is
ontstaan, die men het best kan betitelen als „kern van
vorm".
Slank, slanker, slankst, „skaat".
Advertentie
ae allerbeste voor baby
Verschillende reacties hebben ons be
reikt na een publikatie van de cijfers
van het C.B.S., waaruit werd geconclu
deerd, dat er een tekort is aan kleuter
leidsters. De situatie ligt echter niet zo
eenvoudig. Op het platteland zijn er va
catures, maar in de steden is de aan
bieding zo groot, dat verschillende ge
slaagden dan „een ander baantje" moe
ten zoeken. De salarissen in de kleine
gemeenten, de zogenaamde derde klas
gemeenten liggen te laag om door een
meisje, dat van elders moet komen,
geambieerd te worden. De spreiding
geeft dus de moeilijkheid omdat niet
overal de juiste vrouw op de juiste
plaats zit! In de steden zitten kleuter
leidsters op kantoor, in de kleine dor
pen komen geen sollicitanten. En dat
laatste is alleen te verhelpen als de sa
larissen voor de derde klas gemeenten
wat beter zouden worden. Aldus is ons
medegedeeld door mejuffrouw Rogier
uit Rotterdam, voorzitster van de ka
tholieke sectie kleuterleidsters Neder
land.
Advertentie
Zweeds serviesje dat van de kojjie een feest maakt. Materiaal, Veldspaatporselein.
Maar het gevoel voor
schoonheid, dat
in Scandinavië steunt op een oeroude
rustieke traditie, is niet losgelaten en
daarom doen die gebruiksvoorwerpen zo
Prettig aan en zegt men langs de ta
fels lopend, waarop het gereedschap van
het daagse leven ligt uitgestald, ,,"a
is dat knap." Toch maakt het nergens
de indruk ..gezocht" te zijn, maai de
Zweden evenals de Noren en de Denen
hebben dan ook een grote traditie van
huisvlijt achter zich. Op het eenzame
Platteland en in de afgelegen bergstre
ken, op de lange, donkere winteravon
den, die vroeg beginnen, nam de man
uit de overvloed van het bos een blok
hout en sneed er alle gebruiksvoorwer
pen uit, nodig voor persoonlijk en hui
selijk gebruik. En de vrouwen waren ge-
Wend, van moeder op dochter om thuis
te binden, te vlechten en te Weven wat
ze in keuken en kamer nodig hadden,
van borstel en Kaasmand tot vloerkle
den en gordijnen. Ze waren door hun ge-
isoleerde ligging op het werk van eigen
handen aangewezen voor bijna alles
van de dagelijkse behoefte. En dat is
lang zo gebleven en op veie afgelegen
plaatsen nog enigszins zo. En in het
moderne produkt hebben ze een uiterst
gelukkig samenspel weten te vinden tus
sen de beproefde ontwerpen en de snel
vermenigvuldigende industrie.
Lange jaren geleden hebben wij uit
Kristallen karaf met glazen, Zweeds ontwerp.
Noorwegen eens een „garde" meege
bracht, een klopper voor eiwit en room'
en klontjes in de pap, een stevig bij
eengebonden rustiek bezempje van ont
baste, gebleekte berketakjes. Een bijna
primitief ding maar dat het uitstekend
doet. Zowaar zagen wij het liggen op
deze tentoonstelling. Wat dus zijn deug
delijkheid heeft bewezen, zij het in alle
eenvoud, durft men te handhaven.
Er liggen hier enkele broodzagen, die
de laatste jaren ook in onze winkels te
krijgen zijn. Wie ze heeft gebruikt, zal
toegeven dat ze onovertroffen zijn, niet
het minst door de uitgebalanceerde wij
ze waarop ze, even schuin, in de hand
liggen. Zulke dagelijks terugkerende
kleine plezieren in de huishouding zijn
goud waard. Het zijn de glimlichtjes
die de 'ag wat lichter kunnen maken.
De ëen is daar gevoeliger voor dan de
ander Maar als een thermoskan van
rood plastic met witte dop je vriendelijk,
kan stemmen, door zijn vorm en zijn?
iripurenkeus,, waarom zou je dan naar
een banaal bruin ding kijken? En het
prettig zijn in je keuken een elek-
Xh fornuisje - hebben als het hier
geëxposeerde witgelakte tweepits. stel.
in het formaat van een grote radio,
„an een uitgebalanceerde sier:
dikheid De strijkbouten hebben wij
niet in de hand kunnen voelen, maar
ze zullen wel pertect van greep Zijn.
Wij moesten denken toen we ze bg-
keken aan de Zwitserse tentn°^telcf£
voor de vrouw van vorig jaar, de „bat
fa". Daar was in een stand gewijd aan
de industriële vorm
geving, een proef-af-
deling enkel en al
leen voor handgre
pen in het huishou
den. Elke bezoek
ster werd gevraagd
de aangeboden gre
pen te beoordelen.
Het resultaat na
zo'n consciëntieus
onderzoek kan iets
geven dat liet vol
maakte nabij komt.
En ai die bezorgd
heid in het groot
komt tenslotte het
humeur van de
huisvrouw ten goe
de! Op deze ten
toonstelling staat
subliem glaswerk.
..Glas om te zoenen",
zou je willen zeg
gen. Wie graag eet
en drinkt van wat
mooi is en van
mooie dingen om
zich heen houdt,
moet zichzelf zeker
tracteren op een
uurtje rondkijken
Adverte n'
m
a
Verkrijgbaar in
de betere zaken.
(Van onze medewerkster in Parijs)
ij de Franse pers nemen moord,
doodslag en ongelukken deze
laatste, liefst met veel doden,
een voorname plaats in. „Du sanë a
la une!" Bloed op de eerste bladzij
is voor al te veel kranten een stel
regel geworden, die de redactie nooit
vergeet. Hier waar de kranten het
van de straatverkoop moeten hebben
zjjn in een rustige tijd enige pakkende
titels op de eerste pagina nodig om
een goede oplaag te maken. Een
„tamme" eerste bladzij waar met
reyzen letters geen drama op staat
vermeld, lokt de mensen niet tot ko
pen. Want het is een feit dat men al
gemeen het hoofd schudt over het
steeds toenemend uitpluizen van
schandalen en ongelukken maar tege
lijkertijd gretig de krant koopt die ze
het meest sensationeel vermeldt. Het
ras van de Pharizeeërs is nog lang
niet uitgestorven!
In de vrouwenpérs gaat het hier ech
ter heel anders toe. Als men die leest
zou men denken dat er letterlijk nooit
iets in de wereld gebeurt. Dat is dan
ook misschien de reden waarom zo
veel mannen, om te bekomen van al
le schokkende gebeurtenissen waar de
kranten vol van staan, Week- en maand
bladen lézen die voor vrouwen zijn be
stemd.
Liefde, schoonheid, kookrecepten en
breiwerk, de inhoud van de Franse
vrouwenpers draait met enkele varian
ten hier om heen. Het stelt de mannen
misschien onbewust gerust dat de lec
tuur de vrouwen geboden, uitsluitend
gaat over liefde, schoonheid, kookrecep
ten en breiwerk, allemaal dingen die
hen op dé een of andere manier ten goe
de komen en waar ze in hoofdzaak van
profiteren! Toch is dit onjuist. De lief
desverhalen zijn meestal honingzoet en
stellen de held als een ideale man voor,
waar de dikwijls moe of knorrig thuis
komende echtgenoot niets mee gemeen
heeft. En een vrouw die de gehele dag
in huis ploetert met als enige afleiding
dergelijke lectuur voelt zich, zo ze al
geen vergelijkingen maakt, toch teleur
gesteld eri 'gegriefd- Een doodgewone
prozaïsche man, hoe goed of hij ook zijn
mag, heeft niets van het ridderlijke we
zen waar ze net over gelezen heeft.
De uitwerking die reportages over
schitterende behuizingen en adverten
ties van alle mogelijke, dure huisraad en
keuken-apparatuur op vrouwen hebben
die tengevolge vaö de nijpende woning
nood in Frankrijk, zich in éett te klei
ne ruimte moeten behelpen, laat zich
denken. Ook de enthousiaste verhalen
en foto's van magnifieke ingerichte ver
trekken óf van prachtige badkamers en
volmaakte keukens moeten vrouwen,
die iedere avond de tafel op zij moe
ten zetten om een bed uit te klappen
en de maaltijden moeten klaar maken
op een stel in een hoek van het ver
trek. naargeestig stemmen. Maar in de
Franse vrouwéppers Wéét men blijkbaar
van geen woningnood. Al maken deze
bladen veel .ontevredenen, ze worden
toch verslonden. Van 1944 tot 1954 zijn
in Frankrijk vijfentwintig verschillende
maand- en weekbladen voor de vrouwen
verschenén. Sindsdien zijn er nog bij ge
komen, terwfjl er ook enkele verdwe
nen. Op het ogenblik komt de Franse
vrouwenpers met 43 miljoen exempla
ren per maand uit en. in bevoegde krin
gen meent men dat dit getal nu wel on
veranderd zal blijven.
Voor de uitgevers zijn ze een goud
mijntje. Maar voor de lezeressen?
Ronduit wordt algemeen erkend dat
ze, en dit geldt de hele pers hier, op
een lager peil zijn gekomen. Rubrie
ken over kunst of psychologie, prac-
tische wenken voor de huishouding, de
opvoeding der kinderen verdwijnen
hoe langer hoe meer. Alle misère, de
gevolgen van het alcoholisme, van
Van 13 tot 17 oktober houdt de We
reldunie van Katholieke vrouwenorgani
saties te Parijs een vergadering. Op de
ze tot traditi- geworden Europese sa
menkomst. gewijd aan een studie-on
derwerp wordt ditmaal het theoretisch
en practiscb materialisme onder de
loupe genomen. Van Nederlandse zijde
nemen een zevental leden van de ka
tholieke vrouwenhewéging aan de stu
diedagen deel, zowel van de arbeiders
vrouwen en de boerinnenbonden als van
het gilde. Mejuffrouw C. Stringa, hoofd
leidster van overkoepelende Nederland
se katholieke vrouwenorganisaties is
een van hen.
de woningnood of de ouderdom, om
er maar enkele te noemen, worden
zorgvuldig verzwegen, al wat tot na
denken dwingt wordt in de Franse
vrouwenpers geweerd. Wie ze leest
krijgt de indruk dat de Frangaise
geen hersens heeft en alleen van fu
tiliteiten houdt, wat heus niet het ge
val is. Zelfs al klagen de Franaises
zelf dikwijls over de onbenullige in
houd van de voor haar bestemde
pers. ze schijnen niet te begrijpen dat
ze het zelf in handen hebben, haar
weer inhoud te geven.
Diny K.-W.
iiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiimiiiiiiiiiiimifiiimiiiiiiiiHiiHiimimmiiHiiimif
tuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
„Het is ons niet mogelijk het vroege
re beeld van de vrouw los te laten
en het is ons even onmogelijk ons
ermee te identificeren."
Het driemaandelijkse cahier
..Ruimte", een uitgave van „De
Horstink", het Katholiek Vormings
centrum, is met een vijfde nummer
uitgekomen, dat geheel is gewijd aan
de vrouw. Het is op het eerste ge
zicht een inviterend boekje, direct al
typografisch, want „ruimte" doet
zijn naam eer aan door te verschij
nen met een royale letter, in een rui
me druk dus. De inhoudsopgave wijst
met elk onderwerp naar de vrouw.
„Vrouwelijke liefde" door Luud Stal-
laert, een der redacteuren, „De
vrouw als moeder" door Hella Haas-
se, „De verlaten vrouw" door Anna
Blaman. Naast Anna Blaman is in dit
gemengde gezelschap het woord dan
weer aan een priester als prof. dr.
Ruygers, die doordringt in de altijd
pijnlijke problematiek van de onge
huwde en dat doet wederom met zijn
bekende en gewaardeerde visie op
die moeilijke en zo complexe staat.
Naast een religieus, die anoniem wil
blijven zoals religieuzen dat nu een
maal altijd willen, en die over de
vrouw als religieuze schrijft, treft
men een bijdrage aan van een vrou
welijke dominee. Dominee Vos, tot
voor kort remonstrants predikante in
Bussum, sinds kort mevrouw Kolff-
Vos. Persoonlijk hebben wij haar eni
ge malen in haar kerk op de preek
stoel mogen beluisteren, zonder ove
rigens te kunnen wennen aan een
vrouw die vanaf die plaats de ge
meente toespreekt en nog minder om
een vrouw de rituele handelingen te
zien verrichten en de gebeden uit te
spreken over jonge mannen en vrou
wen die bevestigd worden. Maar goed.
dat is een tweede. Anderen denken
daar weer anders over. En het is wel
verhelderend hier van haar eens een
en ander te horen in verband met
dat omstreden beroep voor de vrouw.
Hoe ze er toe komt het te kiezen,
welke eigenschappen ze moet heb
ben en waarom de vrouw, met haar
intuïtie, zo geschikt is voor het mo
derne pastoraat. Ook bezwaren
noemt zij op: de vrouwelijke overge
voeligheid voor kritiek en de privé pro
blematiek van de ongetrouwde vrouw.
Over dat ongehuwd zijn, over de „on
affe" staat van de werkende vrouw, be
ter gezegd, van de carrière vrouw,
heeft Peter Jaspers, ondanks ha<y mis
leidende voornaam, een vrouw, het
woord. Haar kostelijke bijdrage is de
meest substantiële van dit cahier en
voldoet ook aan wat men er van ver
wacht. Haar betoog biedt een geestelij
ke kluif, iets waarover men nadenkt,
waarvan men zich rekenschap geeft en
dat blijft hangen als men het boek heeft
dichtgeslagen. Het wrikt iets los, het
brokkeit van een eenzijdige visie iets af
en voegt er aan een andere kant iets
toe. Het is constructief en constructief
is het cahier in zijn geheel al is elke
bijdrage op zichzelf de moeite waard
nu juist niet. Terwijl men dat er eigen
lijk wel van verwacht. Want het ge
schrift op zichzelf is veelzijdig genoeg
en beziet de vrouw in vele levensmo
gelijkheden. Ook als meisje (Mischa de
Vreede), ook als partner in het huwe
lijk (dr. C. Bronkhorst), zelfs in de
prostitutie, het oudste vrouwenberoep,
waarover A. M. Bosshardt, de bekende
majoor van het Leger des Heils, een en
ander te berde brengt.
Maar die Peter Jaspers, die haar spa
de in de grond steekt naar de wortels
van de problematiek van de werkende
vrouw, legt meteen, kordaat, de ver
knooptheid van die status bloot. En de
heroriëntatie die zij met haar lezer(es)
onderneemt, zal die, vooral als ze er
zichzelf bij betrokker voelt, een hart
onder de riem steken. Ze doet het met
een scherp projectielicht op de histori
sche traditie die de vrouw ketent aan
hulpeloosheid en onvermogen tot zelf
standigheid en de aanwijzingen voor
een eerlijk „beeldenstormpje" in het in
nerlijk. Ze peilt snel en diep en raak
met toegelichte constateringen als bij
voorbeeld: „onze werkelijkheid is verte
kend en ons wezen is vertekend".
Als ze even doorgaat op het gesty-
leerde beeld van de vrouw vroeger,
lief en hulpeloos achter het theeblad,
schiet ze meteen daarna weer zo'n
rake pjjl af met de bekentenis: „Het
is ons niet mogelijk dat beeld los te
laten, het is ons even onmogelijk ons
ermee te identificeren. Maar wij ver
langen wel naar die identificatie. En
als wjj werken en voor onszelf zor
gen en ons belastingbiljet invullen en
op onze ene vrije middag naar de kap
per gaan, dan voelen wij ons behoor
lijk door het noodlot geteisterd. Wij
denken aan het begeerde theeblad ais
wij met de fiscus worstelen en niet
aan een belastingconsulent! Wij vech
ten ervoor als de gelijke van de man
erkend tè worden, maar protesteren,
op welke manier ook, tegen de ver
antwoording." En is het niet waar als
ze tot haar werkende medezuster
zegt: „Wij zijn, bovenal, niet authen
tiek en daardoor niet gelukkig.
Authentiek zijn is een opgave."
Neen, men behoeft het niet met haar
rappe betoog in alle onderdelen eens te
zijn om het te savoureren en er wat wij
zer door te worden. Dat de „geborgen
heid" van de getrouwde vrouw en de
„vrijheid" van de alleenstaande een
soort optisch bedrog zou zijn. durven
wij niet zonder meer klakkeloos te on;
derschrijven. Tien pagina's eerder
schrijft prof. Ruygers, dat de ongehuw
de allereerst en allerdiepst verlangt
naar een gezel. Zelf menen Wjj in de
loop der jaren te hebben kunnen con-
Advertentie
Tachtig jaar lang hebben Acme-produkten de
wasdag voor de vrouw gemakkelijker gemaakt.
AU de som van al Acme's kunnen en ervaring
is hier nu de "Sun-Breeze" voor U—de complete,
automatische sneldroger. De "Sun-Breeze
blaast Uw was heerlijk fris kurkdroog voor
direct gebruik of vochtig-droogom zo te strijken.
Zelf kunt U met een knopje regelen hoe droog U
Uw was wilt hebben. De machine schakelt
zichzelf °p het juist moment uit. Alles wat U
wastwol, zijde, linnen, katoen,
nylonwordt prachtig droog in de
"Sun-Breeze". Zo prachtig gedroogd,
zo rimpelloos glad, dat U lakens
rechtstreeks uit de "Sun-Breeze" op
bed kunt leggen
Vergeet regen> «leeuw, mi« en hagelU regelt
sèlf het weet op w*sd:»g door een knopje om te
draaien "Sun-Breeze" gebruikt!
Nooit meer overwassen, omdat modderspatten
Uw schone wasgoed bedierven. Nooit meer
slepen met zware emmers natte was. Geen
geworstel meer met de waslijn in de regen. En
yéél minder strijkgoed, omdat de "Sun-Breeze"
rimpelloos droogt.
U kent de lucht van OZON. Het is de lucht
van zeefrisse kusten. Frisse zuivere zeelucht.
De "Sun-Breeze" geeft Uw was diezelfde buiten
gewone frisse zuiverheid.
Alleen de Acme "Sun-Breeze" met de
exclusieve OZONIFIER maakt binnenshuis
Un> was "buitenlucht" -fris.
De grote Sun-Breeze kost
De kleine Sun-Breeze kost
D* nieuwe Acme "Twin-speed"
is de enige wasmmchine met twee
verschillende wasbewegiugen.
Daardoor speciale veiligheid voor
de fijnekrachtige beweging voor
de grote was. De "Sun-Breeze"
sneldroger en de Twin-Speed
wasmachine ^ijm ideale'partners
•—Zij nemen U al het werk op
wasdag uit handen
Vraag vandaag nog inlichtingen aan Uw leverancier
ACME DOMESTIC EQUIPMENT LIMITED DAVID STREET GLASGOW S E SCOTLAND
Fabrikanten van de wereldberoemde Acme wringer
sta teren, dat er twee soorten vrouwen
zijn. Zij die zich „geordend voelen tot
de man", zoals dr. Terruwe het in een
van haar geschriftjes heeft uitgedrukt
en zij die deze uitspraak absoluut ver
werpen. Het meningsverschil hierover
zal dus wel nooit te overbruggen zijn
want de vrouw die erover spreekt o
schrijft is zelf altijd „partij"!
Maar hoe ook. de directe, scherp
gerichte en intuïtieve wijze, waarop
Peter Jaspers ais iemand die tot aan
de levende wortels wil raken, over
dit zeer actuele onderwerp, de wer
kende vrouw, praat, geestig, raak,
kritisch en met een bewonderens-
vvaard vermogen tot afstand nemen,
doet weldadig aan. Zjj helpt er inder
daad mee aan de meningsvorming.
En dat is toch de bedoeling van een
uitgave, die „bestaansbeschrijving"
beoogt, in een tijdperk van de ge
schiedenis. dat alles in verschuiving
Hjkt te zijn. En het dualisme in de
vrouw de herwaardering al bijzon
der moeilijk maakt.
A. Bgl.
Ruimte. Driemaandelijks cahier. Uit
gave De Horstink. in samenwerking
met Paul Brand N.V. Hilversum.
Advertentie
TT et leek deze zomer of men in de
Parijse keukens niet meer zo-
veel zorg had voor wat de gas
ten op tafel kregen als anders. Het is
ons enige malen overkomen, dat we in
een klein café met stoeltjes op het trot
toir, waar passanten neerstrijken voor
een kop kof/ie of een glas wijn, des
gewenst met een sandwich, een sand
wich bestelden, waarvan het brood to
taal uitgedroogd en omgekruld was, en
de gewone Latijnse afwezigheid van
boter op het brood niet werd gecompen
seerd door de kwaliteit van de ham, die
tamelijk zielig en schraal was. De gar-
con die het veel te druk had, trok zijn
schouders op toen we hem vroegen of
hij z(jn sandwich in het museum had
gehaald. Een ander maal bestelden we
als entrée een bord soep, maar we kre
gen een hapje champignons. Terwijl an
ders de samenstelling van het menu,
ook in de eenvoudigste eetgelegenheid
gepaste aandacht krijgt. En elders kon
den we eens een omelet met ham nau
welijks savoureren omdat die vergeven
was van het zout.
Waarschijnlijk zijn ze in de zomer
maanden in Parijs de invasie van toe
risten wat moe en gaan ze ook maar
over tot het massavoedsel. Wat dood
jammer is. want de individuele zorg bij
de bereiding en het opdienen van het
maal waren een grondkenmerk van de
Franse keuken. Hoe wil men zich ech
ter verweren tegen de benauwende mas
sificatie, die zich aan alle kanten van
het leven opdringt?
Maar natuurlijk, één zwaluw maakt
geen lente en een paar ondervindingen
als deze doen nog helemaal geen af
breuk aan de culinaire zorg van talloze
intieme eethuisjes in Parijs.
Een vijftigtal van die bistro's, in eigen
kt ng gerenommeerdzijn beschreven
in een smakelijk boekje. „Parijse bistro
gerechten", dat zojuist in Nederlandse
vertaling is verschenen bij Ruys in Bus-
i. Lidy Winkel, die van uitheemse
gerechten alles afweet, heeft het gezel
lige boekje bewerkt naar ..Paris Bistro
Cookery" van Alexander Watt. Het is
misschien vooral een boekje voor man
nen of om aan een man cadeau te ge
ven. Die kan dan ofwel, het doorblade
rend, wensdromen bij de vijftig eet
huisjes, waar hem in elk geval enige
bijzondere gerechten (op papier) worden
opgediend, of, als hij een goed kok is,
zich voornemen iets van dat lekkers eens
zelf te maken op een dag dat hij veel
rommel kan maken in de keuken. En
voor menigeen zitten er herinneringen
in en wellicht voornemens om bij een
volgende trip naar Parijs te realiseren.
Een plattegrond van Parijs is het eer
ste dat men opslaat, waarin de betref
fende eetgelecienheden duidelijk staan
aangegeven. Weet u overigens waar het
woord „bistro" vandaan komt? Dat wordt
meteen uitgelegd. Toen de Russen in de
tijd van Napoleons val Parijs bezetten
en kampeerden op de Place de Ia Con
corde, zochten ze in de omliggende
straatjes naar iets om te eten en te
drinken. De café's binnenkomend riepen
ze „bistro, bistro", vlug, vlug.
Bij de vijftig bistro's die hier acte
de présence geven, gekosen uit établis
sementen over de hele stad. aan de
Rive Gauche zowel als langs de rechter
Seine-oever, zijn er ook enkele waar
Corsicaans, Grieks. Italiaans, Noord-
Afrikaans of Spaans voedsel ivordt op-
gediénd. Tevens is vermeld op welke
dagen en welke zomermaand de eet
huisjes eventueel gesloten zijn. Wat bij
zonder nuttig is om te weten voor ons
Nederlanders, die als toerist veelal ge
doemd zijn om juist in augustus in Pa
rijs te zijn. En dan allicht met een adres
tri de zak. dat iemand gaf, van „zo'n
leuk eethuisje". Dat. als het dan einde
lijk gevonden is, potdicht blijkt te zijn
wegéns „cloture annuelle". Of alleen
maar omdat het zondag of maandag is
De Parijzenaars werken hard. Maar ze
rusten ook graag op hun gemak uit.
Geef ze ongelijk!
A. Bgl.
