De leiders dromen van overmorgen
1frika
kan een
Oost
brug vormen tussen
West
en
c
nrmnP
4
Chefarine 4
In de lift
Gat
Plan voor een Katholiek
Medisch Gezinsinstituut
Ik krijg er n punthoofd van
T
Y~
81
K,
Herdenking
van Hongaarse
opstand
Nog geen contact
met Wormer s
oonwagen-
bewoner schiet
ander in been
In Nijmegen
ZWARTE MAN -
WAT NU?
ding
WOENSDAG 14 OKTOBER 1959
PAGINA 5
Ze dromen van overmorgen
„Verenigde Staten van West-
Afrika" of „balkanisering", dat
zijn de twee uitersten waar
tussen de hoop en de vrees
van de politieke leiders van
West-Afrika worden geslin
gerd. Erik Verg geeft in het
nevenstaand artikel een over
zicht van de huidige toestand
in de door hem bezochte ge
bieden in West-Afrika. Het is
het elfde en laatste artikel van
onze grote serie artikelen
door
ERIK VERG
'n Jonge
die u niet
passeert!
Passage Jonge Jenever van
WYNAND FOCKINK
per liter kclderjes
tmtm!
v:;.:v,\---
beroemde geneesmiddelen
in 1 tablet doen wonderen I
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
Men wordt zich in dat kleine
bewegende kamertje - de lift -
wel erg bewust van eikaars
aanwezigheid. Vooral als
iemand met het gezicht naar
U toegekeerd gaat staan
De juiste kijkrichting is de
liftdeur! En wat doet U, me
neer, als er dames de lift be
treden? Een hoffelijk gebaar:
U zet Uw hoed af. Een hoffe
lijk gebaar buiten de lift is
altijd het aanbieden van een
Gladstone. Want Gladstone
is - met of zonder Silk Filter -
een sigaret die iedereen vol
doening schenkt.
VOORNAAM EN AANGENAAM
„Afrika is de hoop van de wereld.
Het is nog vrij in zijn beslissing. De
handel, de cultuur, de wetenschap
en de techniek van de hele wereld
zijn vastgelopen in het denken in
blokken, in het denken in oost en
west. Afrika zou een ontmoetings
punt kunnen worden".
„Een brug tussen oost en west,
denkt u?"
„Een brug, ja, dat bedoel ik pre
cies".
Ziekteverlof burgemeester
van Oosterland verlengd
Politie kan gevluchte
dader niet tegenhouden
Nederlandse hulp voor
getroffen Oostenrijkers
9?
Boer Jongert
uit Wormer
Waarheen leidt de
weg
De koningen van Benin waren eens
de heersers over een groot rijk
ten westen van de Niger. Momen
teel worden ze nog slechts door
het volk der Bini's in het zogenaamde
..middenwesten" van Nigerië geres
pecteerd, en hun politieke betekenis is
vrijwel nihil. Toch verzuimde ik niet
aan Oba Akenzuwa II, de huidige ko
ning van Benin, een bezoek te brengen.
Hij ontving me in zijn werkvertrek.
Het vertrek werd gekenmerkt door een
Vreemde vermenging van verleden en
heden. Twee halfnaakte jongens, elk
een zilveren band om de voeten, had
den me over de binnenplaats van het
van leem opgetrokken paleis, waarop
goden-figuren stonden, door donkere
gangen naar dit vertrek gebracht.
De koning, in een lang, wit gewaad,
zat aan een schrijftafel, voor de por
tretten van zijn met koralen versierde
voorouders en een radiotoestel. Tijdens
ons gesprek werd er op een van de
deuren geklopt, en een van de knapen
met. de zilveren banden deed open. Op
haar knieën kwam een vrouw zeer
snel door het vertrek tot vlak voor de
schriiftafel gekropen. Zonder naar haar
te kijken gaf de koning een wenk. Zij
stond op en liep met haar gezicht
naar de koning gekeerd naar een bank
aan de muur, vvaar ze zwijgend ging
zitten. Het was een van de vijftien
vrouwen van de koning. Zijn vader had
nog een harem van verscheidene hon
derden vrouwen de zijne kunnen noe-
mon.
Het was nauwelijks mogelijk mot de
60-jarige koning een echt gesprek te
voeren. Hij luisterde naar mijn vragen
en zei vervolgens slechts ,,ja" of
,.nee", zonder een eigen mening te ge
ven. Toen ik teleurgesteld afscheid
wilde nemen, hield hij me staande.
,,Ik heb nog een vraag", zei Oba
Akenzuwa IT.
„Wat zal Europa doen, als Afrika de
leiding van de wereld overneemt?"
Ik antwoordde dat men daar in Euro
pa nog niet over heeft nagedacht, om-
TVNESIE
A LOFRUL
MA 1*0
WEST-A FR) KA
Mauretamè.
TACHAD
■S«NK4C.
Fotrr. GutNfj.
GUIHEE
JiriAA Uwe
Luw
Soedan
Moer ié
'CtNTB An/AC
G,,A: A
Dahomey
IvoOR.-
kusr -
DutfhnnKtl'jk
Onmfh prkfUjk
I960
8KLGI3CHK
Comoo
OU! HEF.
dat de overname van macht door
Afrika wel niet tijdens de huidige ge
neratie zal gebeuren.
Oba Akenzuwa II van Benin is zeker
niet de spreekbuis van Afrika. Toch is
hetgeen 'ijj zei typerend voor de hou
ding die men overal tegenkomt, ook bjj
de werkelijk gezaghebbende persoon
lijkheden: ze dromen van overmorgen
en schuiven de moeilijkheden van het
ogenblik terzijde, alsof deze zich vanzelf
zullen oplossen.
Hoewel nog lang niet alle vroegere
VVestafrikaanse koloniën onafhankelijk
zijn, droomt men reeds van de „Ver
enigde Staten van West-Afrika" of
zelfs van eei, politiek samengaan van
het ;:ehele „Zwarte Afrika ten zuiden
van de Sahara" of zelfs van het ge
hele continent, de Arabische landen in
het noorden incluis.
Maar wie. zal de Bismarck, de
„founding father" van de Verenigde
Staten van Afrika zijn?
Agbeli Gbedemah, de minister van
financiën, maar ook de plaatsvervan
ger van de premier van Ghana, Kwa-
me Nkrumah, heeft tegen mij gezegd:
„Natuurlijk zal Ghana de leidende rol
■spelen. De meeste landen hebben onze
leidersrol reeds erkend. Wij hebben bet
begrip „Afrikaanse persoonlijkheid"
geformuleerd dat wil zeggen we heb
ben als eersten de wereld er bewust van
doen worden, dat Afrika is ontwaakt."
In mijn interviews hoorde ik het wel
eens wat anders. Hier volgt een kleine
bloemlezing:
Alhadji E. Wada, de minister van
opbouw in Nigerië: Nooit zal Nigerië
zich door Nkrumah laten leiden. Ons
land is veel groter, veel rijker en be
schikt over veel meer intelligente men
sen."
Alhadji B. -Jose, de uitgever en chef
redacteur van de „Daily Times in
Lagos, de grootste krant van West-
Afrika: „Natuurlijk zal Nigerie de lei-
ding van West-Afrika in handen ne
men."
Tidjani Traorc, de minister van voor.
lichting in Mali: ...De
spraken op de 'eiding
niets gerechtvaardigd.
Thomas Buchanan, de minister voor
openbare werken in Liberie. Wij, met
onze vrijheidstraditie van 113 Ja?r'. Pijl
len ons toch niet door Nkrumah laten
leiden?"
Dr. Fetro Ol.vmpio, een van de lei
ders der oppositie in Togo: „Nooit
Ghanese
worden
aan-
door
niet beslist
Achter zijn schrijftafel zit met een lugubere blik in zijn ogen de huidige koning
van Benin, Oba Akenzuwa 11. Hij vertegenwoordigt het onontwikkelde en
achterlijke Afrika.
Togo <lc leiding van Ghana erkennen.
Natuurlijk droomt de intelligentsia ook
bij ons van de Verenigde Staten van
West-Afrika. Maar de leiders moeten
vrij gekozen kunnen worden, net zoals
in de Verenigde Staten van Amerika,
cn zij moeten ook uit de kleinste staat
van de federatie kunnen komen."
Het is niet alleen de kwestie van de
leiding, die de ontwikkeling van een
Afrikaanse of zelfs maar een Westafri-
kaanse eenheid in de weg staat.
West-Afrika is een mengelmoes van
oneindig veel volkeren en stammen. Al
leen al in Kan iroen worden 84 ver
schillende talen gesproken. In Liberie
28. En zo is het in elk land.
Om zich in oe~ land verstaanbaar te
maken staat over het algemeen de taal
van de vroegere kolonialisten ter be
schikking. Maar ook deze taal wordt
niet overal gesproken. Men spreekt En
gels, Frans. Spaans en Portugees, en
bovendien liggen de gebieden, waarin
dezelfde taal wordt gesproken, niet
steeds naast elkaar.
De grenzen van de voormalige kolo
niën zijn volledig willekeurig getrokken
en omsluiten geografische noch natio
nale eenheden. Dat zou de vorming
van een grotere eenheid eventueel kun
nen vergemakkelijken, als de nieuwe
staten .juist niet al hun energie zouden
aanspreken om een nationaal bewust
zijn voor Ghana, Nigerië, of welk land
dan ook. te wekken, een bewustzijn,
dat tot nu toe in het geheel niet be
stond.
Toestand als op de Balkan
Met de Franse Spaanse, Portugese
of Engelse faal hebben de Afrikanen
echter ook de eigenaardigheden van de
betreffende westelijke volkeren overge
nomen. In Ghana rijdt men links, meet
men met „voeten" en weegt men per
„ounce". Aan de Ivoorkust denkt men
Frans en voelt zich trots een deel van
de wereld omspannende „civilisation
franqaise". Ghana haast zich een
eigen munteenheid in te voeren en een
luchtmacht op te richten ter bescher-
ming tegen mogelijke aanvallen van
nabuurlanden.
In de catalogus van de leuzen, waar
mee de nieuwe leiders opereren, speelt
de „balkanisering" een grote rol. Hier
tegen, dat wil zeggen tegen de ver
brokkeling van Afrika, heeft men de
strjjd aangebonden. Maar er valt nipt
aan te twijfelen dat de situatie in West-
Afrika feitelijk is als op de Balkan,
niet alleen wat dp nietigheid van de
staatjes betreft, maar ook de onover
zichtelijkheid van de onderlinge betrek
kingen.
Deze artikclenserie kan daarom niet
worden besloten zonder een poging te
r'oen op zijn minst met enkele woor
den de tegenwoordige toestand te ken
schetsen.
Na het opdelen („balkanisering"!)
van hot gouvernement-generaal
„Frans West-Afrika" door de grond
wet van De Gaulle in zeven autonome
staten, verenigden zich in januari 1959
vier van deze staten tot de bondsstaat
Mali. Het waren: Senegal, de Franse
Soedan. Boven-Volta en Dahomey. De
twee laatste scheidden zich kort daar
op weer af. Nu bestaat Mali dus nog
slechts uit twee republieken.
De leiders van Senegal, Leopold Sen-
ghor en Mamadou Dia, achten een te
vroege onafhankelijkheid verderfelijk.
Senghor (hoogleraar oude talen én
dichter) zegt: „Slechts naar de naam
onafhankelijk te zijn cn dan in anar
chie en ellende is in tegenspraak met
de werkelijke onafhankelijkheid."
Advertentie
8.-
De federale partner Mobido Keila in
Bamako (in de Franse Soedan) behoort
echter tot de meer radicale groep van
Afrikanen, die tegen elke prijs de onaf
hankelijkheid wensen. Aangezien Sene
gal de econom' :he basis van de fe
deratie is, houdt dit land Mali voor
lopig bij Frankrijk.
GAMBIA dringt zich als een smalle
wig in het „2bied van Senegal. Een
Britse kolonie, waarin van zelfstandig
heid nauwelijks sprake is.
PORTUGEES GUINEE is, evenals
Spaans Guinee dieper in het zuiden,
een „provincie" van het moederland.
Ook daar is de nieuwe tijd nog niet
aangebroken.
GUINEE is sedert de 2e oktober
1958 een zelfstandige staat met een be
stuursapparaat naar volksdemocratisch
trustgebied van de Volkenbond en
kwam na de Tweede Wereldoorlog on
der het beheer van de Verenigde Na
ties met Frans bestuur. Togo wordt in
1960 zelfstandig. De huidige regering
van minister-president Sylvanus Olym-
pio wil Togo losmaken van de Franse
Gemeenschap.
DAHOMEY heeft nog
welke weg het wil gaan.
NIGERIË:, al een tijd in het stadium
van voorbereiding op de onafhankelijk
heid, wordt op i oktober 1960 onafhan
kelijk. De moeilijkheid van dit land
met 35 miljoen inwoners ligt in zijn
ongelijkheid. Het noorden wordt door
Islamietische feodale heren, emirs en
sultans, geregeerd, terwijl het westen
en het oosten naar democratische re
geringsvormen, onder zeer dynamische
leiders, zoekt. Pessimisten vrezen ern
stige tegenstellingen tussen de drie de
len, voordat de bondsstaat zich kan
consolideren.
KAMEROEN is evenals Togo een
Duits protectoraat geweest en thans
een trustgebied van de Verenigde Na
ties met een Frans bestuur. Kameroen
zal op 1 januari 1960 zelfstandig wor
den en heeft besloten uit de Franse
Gemeenschap te treden.
Het is een bont mozaïek, het huidige
West-Afrika. Niet alleen op de atlas,
maar ook in werkelijkheid. Er zijn
Advertentie
Bij pijn, griep of „landerig" gevoel zorgt een enkel
labiel dal U weer met plezier Uw werk kunt boon
20 labl. 1.0.80.Voordeliga gezinsverpakking 100 labl.f. 3.60
Het regeringspaleis in Dakar, waar de regering van Mali resideert, Vroeger was
dit gebouw de zetel van de gouverneur-generaal van Frans West-Afrika. Het
enorme paleis vertegenwoordigt slechts één zijde van het huidige Afrika. De
foto van de koning van Benin op deze pagina vertegenwoordigt de andere.
voorbeeld. Na de breuk met Frankrijk
begon men zwaar tegen het oostelijk
blok aan te leunen. Tegelijkertijd sloot
Guinee een Unie met Ghana. Door de
ruimtelijke scheiding, door de verschil
lende talen en de sterke persoonlijkhe
den van de beid leiders Sckou Touré
(Guinee) cn Kwame Nkrumah (Gha
na) heeft deze Unie alleen maar zeer
theoretische respectievelijk demonstra
tieve betekenis.
SIERRA LEONE, diamanttand en
Britse Kroonkolonie, wordt hoofdzake
lijk door Creolen, nakomelingen van in
vrijheid gestelde slaven, bewoond. Dr.
Margai spant zich tezamen met de
Engelsen in het land rijp te maken
voor de onafhankelijkheid, die het in
1962 zal verkrijgen.
LIBERIE, onafhankelijk sedert 1847.
de eerste negerrepubliek van de we
reld, was tct voor enige jaren tegelij
kertijd het minst ontwikkelde en meest
achterlijke gebied van West-Afrika. Se
dert president Tubman de „politiek
van de open deur" voor buitenlands
kapitaal forceert, heeft er zich een gro
te verandering voltrokken. Onschatbaar
rijke ijzerertslagen zullen Liberie, dat
vijftig procent van de winst incas
seert. spoedig in een soortgelijke posi
tie brengen als de Arabische olielan
den. Politiek is Liberie voor een vrpe
statenbond en niet voor een Westafri-
kaanse bondsstaat.
DE 'IVOORKUST wordt mei vaste
hand geregeerd door de minister-pre
sident Houphouet-Boigny, die jaren
lang minister in Parijs was en die naar
boze tongen beweren een fransman
met een zwarte huidskleur is en geen
Afrikaan. I" acht de onafhankelijk
heid van een onderontwikkeld land on
realistisch. Hij spant zich in om de
van Mali afgescheiden republieken Da
homey en Boven-Volta tezamen met de
roegere Fransf republiek Niger tot
een statenbond „Benin" te verenigen.
GHANA, onafhankelijk lid van het
Britse Gemenebest, staat kort voor de
verwezenlijking van de een-partij-staat
onder leiding van Nkrumah. Ghana is
in de gezamenlijke ontwikkeling wel
het verst gevorderd. De verdere bloei
van de Staat 'is echter afhankelijk van
de cadao-prijs op de wereldmarkt, aan
gezien Ghana nog een zogenaamd mo-
no-cultuurland is, dat alleen van de
uitvoer an cacao leeft. Tot Ghana be
hoort 'ook het' deel van Togo, dat eens
onder Engels bestuur heeft gestaan.
TOGO, voormalig Duits protectoraat,
werd na dé' Eerste Wereldoorlog een
Advertentie
20 STUKS Ft..
geen profeten, die bevoegd zijn te zeg
gen, wat in de komende decaden uit
dit deel van het continent en vervol
gens uit het hele Zwarte Werelddeel
zal groeien.
Er zijn voorbeelden te over hoe snel
gebieden in onze tijd veranderen, hoe
snel uit achterlijke, onontwikkelde, wei
nig actieve, bijgelovige, ontwortelde en
naargeestige miljoenen naties kunnen
groeien, die men moet vrezen, of waar
op men kan hopen.
Soppo Priso, leider van de oppositie
in Kameroen, zei tijdens een gesprek
met mij in Duala:
EINDE.
Copyright De Tijd-
Ilamburger Abendblatt
De Stichting Hongaarse Federatie in
Nederland organiseert op zondag 25 ok
tober cn op zondag X november te Den
Haag en Amsterdam herdenkingsbi.j.
eenkomsten van de Hongaarse Opstand
in 1956.
Op zondag 25 oktober wordt in Den
Haag om 12.00 uur een H. Mis opgedra
gen in de kapel van het St.-Aloysius-
College. Een protestantse kerkdienst
wordt gehouden in de Ned. Hervormde
kerk „Duinzicht", 's Middags om 13.30
uur begint de herdenkingsbijeenkomst
in de grote zaal van het St.-Aloysiüs-
College.
Zondag 1 november worden te Am
sterdam de kerkdiensten gehouden om
11.15 uur resp. in de St.-Nicolaaskerk
en in de Nieuwe kerk op de Dam. De
herdenkingsbijeenkomst begint om
12.30 uur in de kleine zaal van Krasna-
poisky. Aansluitend hierop vindt een
kranslegging bij het Nationaal Monu
ment piaats.
?5
(Van onze verslaggever)
Zes manschappen van de Explosieven
Opruimingsdienst uit Culemborg onder
leiding van kapitein Blommaart zijn
dinsdag bezig geweest om op liet wei
land van de heer Jongert uit Wormer
contact te krijgen met het vreemde
voorwerp dat in de bodem moet zitten.
De sonde die het departement van De
fensie voor deze onderneming had Ia-
ten ontwerpen werkte feilloos, waar
door men niet eens gebruik behoefde te
maken van de peervormige kogel van
100 kg om het apparaat door de zand
lagen heen te krijgen.
Het feit, dat men niet de minste
moeite had om door de twee zandlagen
heen te komen, bevestigt de theorie dat
het vreemde voorwerp met een enorme
vaart in de bodem is geslagen. Wel was
er in de namiddag een onprettige ver
rassing toen plotseling uit de buizen,
door een opwaarts stuwende druk, een
krachtige waterfontein de manschap
pen nat spoot. Dinsdag was men tot op
zeventien meter diepte gekomen met
de peilingen: de buizen zakten zo snel,
dat de takels ze moesten „afhouden".
Vandaag zal blijken of „het ding" door
de oerbodem is geslagen. Is dat het ge
val dan zal nieuw beraad nodig zijn.
Het ziekteverlof van de burgemees
ter van Oosterland de heer S. W. A.
Laurense is verlengd tot 1 december
1959. De burgemeester is sinds 29 ja
nuari 1959 met ziekteverlof.
Die kwestie van het gat in
Wormer laat mij nog steeds
niet helemaal los. Ik voel
de innerlijke behoefte om
de zaak nog een beetje uit
te diepen. Niet het gat,
maar de kwestie.
Goed. Boer Jongert heeft
doen weten dat hij verder
niet zó maar, zonder meer, fotografen,
film- en televisiemensen op zijn grond
gebied zal toelaten om zich op dat gat
te werpen. Terecht. Je zal over zo"n
fijn gat beschikken en er dan iedereen
naar laten kijken. Voor niks. Boer
Jongert is wel wijzer. Alleen heeft hij,
vind ik, een principiële fout gemaakt.
Hij heeft tegen de fotografen gezegd:
50 voor de eerste opname, 25 voor
iedere volgende. Dat is fout. Hij had
moeten opslaan. Want zo'n gat wordt
steeds belangrijker moet je maar den
ken. Hoe langer het onbegrepen gat ligt
te wezen, hoe mysterieuzer het wordt.
Boer Jongert heeft maar één, in gulden
randjes gevatte, toekomst: dat het gat
nooit wordt verklaard. Dan wordt zo'n
gat op den duur net zoiets als de bedrie
gertjes of het laatste Drentse hunne-
bed. En er zullen VW-foldertjes over
verschijnen en misschien wel eei. disser
tatie. De scheve toren var. Pisa en het
gat in Wormer, wie dóet je wat.
Overigens, fotografen die zich door
boer Jongert gedupeerd voelen kunnen
ook bij mij terecht. Ik lever ze tegen
papierwaarde een foto met een gat er
op; met een perfect gat.
(Van onzp correspondent)
Met een snelheid van over de honderd
kilometer raasde dinsdagmorgen over
de weg van Amersfoort naar Soester-
berg een gloednieuwe Chevrolet, met
aan liet stuur een dertig-jarige woonwa
genbewoner, die maandag tijdens een
schietpartij in het woonwagenkamp bij
Apeldoorn een medebewoner in zijn
been had geschoten.
Onmiddellijk na zijn daad 's avonds
om elf uur sprong de man in zijn pas
gekochte wagen en verdween in de rich
ting van de Veluwe. De volgende mor
gen om rond elf uur werd de wagen ge
signaleerd in Amersfoort. Snel werden
alle plaatsen in de omgeving, Soester-
berg, Driebergen, Den Dolder en U-
trecht gewaarschuwd en de achtervol
ging ingezet. Toen de politie van Soes-
terberg bij de rijksweg arriveerde, za
gen zij de wagen juist voorbij stuiven.
Pas twee minuten later arriveerden de
achtervolgers uit Amersfoort. In Zeist
gaf de politie een stopteken, maar dat
werd volkomen genegeerd. Zonder vaart
te verminderen kronkelde de Chevrolet
zich door de Zeister straten, daarna ver
dween hij uit het gezicht. De Utrechtse
politie heeft een uur bij de „Berenkuil"
gestaan, het punt waar de rijkswegen
vanuit De Bilt en Zeist Utrecht binnen
komen. Voor alle zekerheid hield men
het piste -1 op de rug gereed om, wan
neer de bandiet langs zou komen,
de banden te kunnen lek schieten. Het
was tevergeefs; de auto was en bleef
weg. Pe reden van de schietpartij in
Apeldoorn was, dat enige woonwagen
bewoners, die een stevig borreltje had
den gedronken, ruzie kregen. De een be
weerde dat zijn echtgenote mooier was
dan die van de ander. Een kermisex
ploitant heeft daarop zijn pistool te
voorschijn gehaald en op zijn opponent
geschoten. Daarop vluchtte hij in zijn
auto.
Vanmorgen heeft de algemeen voor
zitter van de Vereniging Nederland-Oos
tenrijk, jhr. mr. J. M. M. van Asch van
Wijck, een chèque van 10.636 schilling
overhandigd aan de Oostenrijkse am
bassadeur, dr. Georg Afuhs, als bijdra
ge tot leniging van de nood van de
slachtoffers van de watersnoodramp in
Oostenrijk in augustus van dit jaar.
Dit bedrag is spontaan bijeengebracht.
Ten behoeve van de hulpverlening
aan Japan is tot en met dinsdag op
giro 777 van het hoofdbestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis gestort een
bedrag van rond f41.000. De gelden
die in Curaqao voor hetzelfde doel
worden ingezameld zullen door het
Rode Kruis aldaar te zijner tijd even
eens op bovenvermeld gironummer
worden overgedragen.
(Van een onzer redacteuren)
Naar wij vernemen, hebben de r.-k.
Artsenvereniging en de Katholieke Ge
zinsbeweging (voorheen de Katholieke
Bontl voor het Gezin) het plan opge
vat, een Katholiek Medisch Gezinsinsti
tuut op te richten, dat in Nijmegen ge
vestigd zal worden, al* para-universi
tair instituut verbonden aan de afde
ling gynaecologie en verloskunde van
de r.-k. Universiteit.
federaties van het Wit-
van de Katholieke Bu-
De nationale
Gele Kruis cn
reaux voor HuweHjksaangelegenheden
en de medische sectic van liet Thijm-
genootschap zullen bij dit plan betrok
ken worden.
De leiding van het instituut wordt
in handen gelegd van prof. dr. A. Mer-
tens. hoogleraar in de sociale genees
kunde, en prof. dr. L. A. M. Stotte.
hoogleraar in de obstetrie en gynaeco
logie, beiden te Nijmegen.
De initiatiefnemers stellen zich voor.
dat het instituut de biologische en so
ciaal-medische aspecten van de gezins
vorming zal bestuderen, mede in ver
band met de talrijke vragen, die op
dit terrein speciaal in katholieke kring
aan de orde zijn. Om te beginnen zul
len aan hel instituut een gynaecoloog,
een embryoloog, een anthropogeneticus
en een sociaal-geneeskundige verbon
den worden, later eventueel ook een
theoloog, een psychiater, een jurist en
een econoom.
De taak van het instituut zou op de
eerste plaats research omvatten, voorts
het geven van post-graduate cursussen
aan huisartsen, het verstrekken van
voorlichting in het algemeen en het ge
ven van specialistische adviezen aan
personen, die door de katholieke huwe
lijksbureaus naar het instituut verwe
zen worden.
Met betrekking tot de voorlichting in
het algemeen denkt men als een der
eerste taken aan het uitgeven van een
katholiek gezinsboek. De initiatiefne
mers hopen, dat het instituut in het be
gin van het volgend jaar zjjn werk
zaamheden kan aanvangen, met name
de cursus voor huisartsen. Wat het we
tenschappelijk onderzoek betreft, zal
o.a. getracht worden hiervoor Ameri
kaanse fondsen te interesseren.
1 oen boer Jongert dinsdagmorgen traditie
getrouw de markt van Purmerend be
zocht, kwamen zijn mede-agrariërs
meesmuilend op hem af: „Zo, Teunboer,"
zeiden ze, „ben je van plan om binnen de
kortste keren hardstikke rijk te worden?" Die
vraag heeft heel even kwaad bloed gezet bij
veehouder Jongert uit Wormer, wiens brokje
weiland thans wereldgeschiedenis maakt, om
dat m dat stukje grond een „ding" zit waar
over de wildste geruchten de ronde doen. De
heer Jongert wenst per se niet aan „het ding"
te verdienen, „maar ze moeten nou ook weer
niet denken, we kunnen de goedheid van dat
Wormer boertje wel misbruiken, er is een
grens aan mijn goedheid en als u ziet wat of
er al vertrapt is in mijn weiland, nou, dan zou
u hetzelfde doen als ik."
„Dus een zaakwaarnemer aanstellen."' vul
den we aan. „Krek zo," zei de heer Jongert.
„Ik krijg er soms een punthoofd van, wilt u
wel geloven? Van de week nog iemand van
blad „Life" aan me deur gehad, ze zeuren je kop gek."
„Heeft u de tarieven opgegeven voor de film- en foto-opnamen?" „Wel
nee, dat doet die raadsman en ik geloof overigens niet dat die mensen erin
zullen trappen, ik heb alleen aan die lui van Defensie gezegd, gaan jullie
nog maar een paar dagen je gang, alsjemaar bedenkt dat na een dag regen
de schade nog groter zal worden, want dan wordt m'n land. helemaal plat
getrapt. Waar nou die belt modder ligt, groeit volgend jaar alvast niks
meerwillen jullie daar effe rekening mee houden!"
Hoe kwam u er eigenlijk toe om een juridisch adviseur in de arm te
vemen?" „Nou, op aanraden van de „Hollandse" waarvan ik lid ben. Ik
heb aan de bond gevraagd: wat mot ik in hemelsnaam beginnen met al
dat gedoe, en toen kreeg ik die raadsman toegewezen. Ik ben er niet eentje
die alles op de spits drijft, dat weet u wel, de koffie met room staat altijd
klaar, en dat heb ik tegen die kapitein Blommaart ook gezegd, maar ik
ga er geen geld op toegeven. Zc motten echt niet denken, och, met dat
boertje matsen we het wel. In het begin was ik saggerijnig genoeg, maar op
slot van zaken ga je er maar om lachen.
Ja, ik heb al tien jaar een eigen bedrijf, altijd in de veehouderij ge
weest in Wormer en zou er niet vandaan willen. Ik ben 46 jaar. maar kom
ereis met mijn vrouw praten, die weet alles beter dan ik. Hebt u nog
wat van die scherven gehoord? Ik geen biet, en dat is toch ook weer niet
zoals het. hoort. Mijn vrouw voelt veel voor die dingen. Wat of ik denk
wat in de grond zit? Man, dat hebben ze me nu al duizend keer gevraagd.
Ik ben geen helderziende, moet u bij die oorlogsmensen wezen, want ate
weten het wel. Maar als u het mij ronduit vraagt dan zeg ik: hoe eerder
die troep afgelopen is, hoe beter het is. want de schade loopt maar op.
Nou ja, nieuwsgierig blijft een mens altijd, vooral als je mensen aan ae
deur krijgt die over sterren en zo beginnen. Maar daar geloof je natuurlijk
niet aan. Ik ben benieuwd of het „ding" mijn eigendom wordt als ze net
hebben opgegraven. Nee, ik heb niks geen contracten getekend, alleen maar
veel gepraat op het gemeentehuis met de burgemeester en andere hoge
heren, maar mijn raadsman zegt, praat nou niet te veel, en misschien neo
ik nou ook alweer te veel gezegd!
Oh- kan dit geen kwaad, nou. dan is het goed, kom morgen maar even
langs, de koffie staat klaar by die hebberige boer en voor de rest wat mij
betreft, die hele tarievenkwestie kan naar de maan.'
