Vier mannen ensceneren
„moordgrap
m
Voorburg
Sergeant-vlieger terecht voor
Hoog Militair Gerechtshof
Veel meer Gele Rijders
op de wegen
Rente komt voorlopig niet
onder het rentegamma
Stagnatie in export boom-
kwekerijprodukten
Maakt
DE BISONS
3
I
Twee stapellopen
binnen kwartier
in zelfde rivier
Advocaat-fiscaal eist twee maanden
en ontslag uit dienst
Wegenwacht wordt aanzienlijk
uitgebreid
Verkoop naar buitenland van effecten
past in vrij kapitaalverkeer
Goederenmarkten
Boekenvenster
Als gevolg van droogte-periode
Om Den Haag te laten schrikken
Vier maanden geëist,
strafbaarheid betwist
Jonge Amerikaan
verkoos Rusland
Weggelopen van basis Woensdreeht
Regering in Memorie van Antwoord
De gestes van de Bank
Ned. Gemeenten
Veel „zwart" huiswerk
in schoenindustrie
Overschot betalings
balans zal dalen
DE KRAN1 KUNT GIJ NIET
MISSEN, GEEN DAG!
voor Uw zaak c De buitenlandse afnemers echter wen-
mm
V B
WOENSDAG 21 OKTOBER 1959
PAGINA 4
IX a tentoonstelling in Moskou
Commissie rapporteert:
Meisje mag niet stempel van
„fabrieksmeid" krijgen
Invloed vrijere loonvorming
nog onbekend
Een korf vol bijen
Als de elementen razen
M.
Hi
door het hele politie-apparaat in wer
king is gekomen. Op grond van art. 188
van het wetboek van Strafrecht (het be
wegen van anderen tot het doen van val
se aangifte) eiste mr. Hillen voor alle da
ders vier maanden gevangenisstraf, waar
van twee voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar.
Mr. Piket, die pleitte voor de los-
werkman, beweerde dat er helemaal
geen sprake was van een strafbaar feit.
De jurisprudentie wijst uit, dat een
aangifte betrekking moet hebben op een
strafbaar feit, aldus de raadsman. In
dit geval kan men art. 188 dus niet toe
passen.
Mr. Prez, die de andere verdachten
verdedigde, zei, dat, hoewel de daad op
zich ongepast was, deze toch niet in de
strafrechtelijke sfeer thuishoorde. Bo
vendien blijkt uit de processen-verbaal
niets van de aangeften. Hij verzocht de
president in deze zaak geen werkelijk
bloed te laten vloeien.
Nadat de officier van justitie nog ge
repliceerd had, liet de president de ver
dachten aan het woord. „We hebben het
niet zo bedoeld," was hun commentaar.
Al hadden ze wel van tevoren afgespro-
°Lhtuh'J ken dat, als er geen rel van zou komen,
„Jullie wilden een stunt uithalen, een
rel schoppen, om Den Haag eens op stel
ten te zetten en de mensen de schrik op
het lijf te jagen". Dit zei de president van
de Haagse rechtbank, mr. Prins tot de
verdachten in de zaak van „het duiven-
bloed". Drie Hagenaars, t.w. een 30-ja-
rige loodgieter, een 40-jarige arbeider,
een 34-jarige los-werkman en een 34-ja-
rige slager uit Voorburg, hadden op 21
december van het vorig jaar een gefin
geerde moordaanslag gepleegd op de Ko
ningin Julianalaan te Voorburg. Zij ont
voerden daarbij „het lijk" in een auto,
terwij! zij op de plaats van de aanslag een
pias duivenbioed achter lieten.
Ooggetuigen, die meenden met een ech
te moord te doen te hebben, deden aan
gifte bij de politie. Voor drie van de da
ders was het niet de eerste keer, dat zij
met de justitie in aanraking kwamen.
Een van hen had al 8 veroordelingen
achter de rug. De 34-jarige loswerkman
was op de zitting aanwezig, hoewel hij
zijn vrouw met een scheermes had be
dreigd.
De officier van justitie, mr. Hillen, stel
de in zijn requisitoir, dat hier wel dege
lijk sprake was van 'n strafbaar feit. Door
de handelingen van de verdachten heb
ben anderen valse aangifte gedaan, waar-
Richard Edward Webster, een jonge
Amerikaanse deskundige op het gebied
van plastic materialen die werkzaam is
geweest op de Amerikaanse tentoonstel
ling in Moskou, heeft de Amerikaanse am
bassade in de Russische hoofdstad laten
weten dat hij het Russische staatsburger
schap heeft gekregen.
Webster verdween op 10 september na
geholpen te hebben bij de opruimings
werkzaamheden op het tentoonstellings
terrein. Hij liet een briefje achter voor
zijn vrienden, waarin hij meedeelde dat
hij een paar dagen op reis zou gaan en
dat zij maar niet op hem moesten wach
ten. Webster is gehuwd en heeft twee kin-
deren. Hij woonde in Cleveland (Ohfo).
Webster heeft de Amerikaanse consul,
die een onderhoud met hem had op het
bureau van de Russische vreemdelingen
dienst, meegedeeld, dat hem twee \ireken
geleden het Russische staatsburgerschap
is verleend. De Russen hebben hem ver
teld dat hij nu niet meer van gedachten
mag veranderen en niet uit Rusland mag
vertrekken. Men heeft mij verscheidene
betrekkingen aangeboden, zo zei hij. Web
ster heeft schikkingen getroffen voor zijn
vrouw en kinderen.
zij het nog eens zouden doen.
Uitspraak over 14 dagen.
Volgende week donderdag zullen binnen
het kwartier en op nog geen twee kilo
meter van elkaar verwijderd twee sche
pen te water worden gelaten In dezelfde
rivier voor dezelfde maatschappij.
Het zijn de „Diogenes" (8000 ton kubiek)
en „Kreon" (5000 ton kubiek) beide be
stemd voor de Koninklijke Nederlandsche
Stoomboot Maatschappij te Amsterdam.
Dit unieke gebeuren vindt plaats in de
Hollandsche IJssel en de betrokken wer
ven zijn C. van der Giessen en Zonen te
Krimpen en A. Vuyk en Zonen te Capelle
aan de IJssel, welke werven schuin te
genover elkaar liggen.
Een kwartier voordat de „Diogenes" te
water zal gaan, zal op de werf van Van
der Giessen, vlak naast de helling waarop
genoemd schip werd gebouwd, de kiel
worden gelegd voor nog een KNSM-schip,
de basis van de vrachtvaarder die „Chi
ron" zal worden gedoopt, een zusterschip
van de „Kreon", behorend tot een serie
van dertien, waarvan er thans zes in de
vaart zijn.
De „Diogenes" zal worden gedoopt door
mevrouw K. ter Meulen-Proost en de
„Kreon" door mevrouw A. Blom-van Stolk
beiden echtgenoten van leden van de Raad
van Commissarissen van de KNSM.
Deze merkwaardige stapelloop-in-serie
zal plaatsvinden tussen kwart, voor en
kwart over drie.
(Van onze Haagse redactie)
De 32-jarige sergeant-vlieger van de
vliegbasis Woensdreeht die van 6 tot 14
juni van dit jaar afwezig is geweest,
omdat hij het niet eens was met een
hem opgelegde krijgstuchtelijke straf,
heeft gisteren in hoger beroep voor
het hoog militair gerechtshof in Den
Haag terecht gestaan. De krijgsraad in
Den Bosch had hem veroordeeld tot 24
dagen gevangenisstraf met aftrek en
ontslag uit de dienst. De advocaat-fis
caal bij het hoog militair gerechtshof
mr. J. Zaaijer, eiste nu tegen de ser
geant twee maanden gevangenisstraf
met aftrek en ontslag uit de dienst, zon
der ontzegging uit de bevoegdheid bij
de gewapende macht te dienen.
Zes juni werd de sergeant een straf
van acht dagen streng arrest aangezegd
De verkoop van effecten naar het
buitenland moet principieel gezien
worden aanvaard als een uitvloei
sel van de toenemende vrijheid van het
internationale kapitaalverkeer. Aldus
ide minister van financiën in de memo
rie van antwoord op de algemene fi
nanciële beschouwingen. Onder de hui-
idige omstandigheden is de verruiming
van de kapitaalmarkt, die eruit voort
vloeit, een voordeel, in zoverre de op
lossing van het consoUdjatieprobleem er
door wordt bevorderd. Een raming van
de middelen die de overheid in 1959 op
de kapitaalmarkt aan zal kunnen trek
ken, welke raming in overleg met de
jNeöerlandsche Bank. is opgesteld, geeft
'in dit verband aan dat het netto-aanbod
van het buitenland op de kapitaal
markt in 1959 500 miljoen zal bedra
gen. In totaal zal volgens deze opstel
ling ƒ2350 voor de overheid beschik
baar zijn.
Een verder uitgewerkte prognose van
de kapitaalmarkt, waarbij de invloed
van de vrijere loonvorming buiten be
schouwing gelaten wordt, geeft aan dat
de consumptieve bestedingen voor 1959
geraamd worden op 22,11 miljard en
voor 1960 op 23,50 miljard, tegen
21,16 miljard in 1958. De bruto inves
teringen in vaste activa worden becij
ferd op 7.37 miljard voor 1959 en
f 8,45 miljard voor 1960 bij f 6,92 miljard
'voor 1958 Voor voorraadvorming bp
de bedrijven worden de Investeringen
geraamd op 0,65 miljard en 1,02 mil
jard respectievelijk in 1959 en I960.
(1958 0,25). De overheidsbestedingen
worden geraamd op 1.42 miljard en
1,63 miljard 1,29 miljard in 1958).
Het totaal der bestedingen komt op
37,05 miljard in 1959 en 40,45 mil
jard in 1960 (34,86), terwijl de geraam
de cijfers voor het bruto nationaal pro-
dw.t in dezelfde volgorde zijn 38,b3,
'41,17 en 36,45.
Met betrekking tot de financiering
van de begroting zegt de minister dat
voor 1960 rekening wordt gehouden met
een netto beroep op de kapitaalmarkt
UITSLUITEND d* VISHANDEL
heeft weer
Alleen deze soort MOSTERD Is geschikt
voor de bereiding van MOSTERDSAUS
bij stokvis, schelvis of kabeljauw
(vraagt recept)
ROTTERDAM, 20 oktober.
PEPER (Notering op termijn in cents per
kg), witte: alle noteringen tot .1an. 372b—3781
(371b—3791), febr. 369b—3751 (371b—3791.).
Stemming kalm, omzet nihil.
Zwarte, not. luiden 235b245] (235b2451).
Stemming kalm. omzet nihil.
AMSTERDAM. 20 oktober.
KOFFIE (notering op termijn in cents per
halve kilogram), dec. 145y2t>—148%1 (145b
1481), maart 142b—1,431 (141b—1421), mei 139Vab
140V21 138 V2b—1401), juli 137b—1381 (136b—
1381), sept. 134b—136Val (134y2b— 135Val).
Stemming vast. omzet nihil.
van f 1900 min, t.w. f 250 min door ge
zinnen en bedrijven, 1000 min door de
lagere overheid en 650 min door het
rijk.
De regering voert geen direct actief
rentebeleid. Wel houdt zij de ontwikke
ling van de geld- en kapitaalmarkt in
lief oog. Haar emissiebeleid moet niet
alleen worden gezien als een deel van
het begrotingsbeleid, maar daarnaast
ook als een deel van een welbewuste,
monetaire politiek, voor het heden ge
richt op het binden van liquiditeiten.
Het ligt niet in het voornemen van
de regering om zonder meer op grond
van de verdere verlaging van de invoer
rechten in het kader van de Euromarkt
binnenlandse belastingen te verhogen.
Uiteraard zal echter een vermindering
van de opbrengst van de invoerrechten
door die verdere verlaging b.v. in
dien die mindere opbrengst niet zou
worden gecompenseerd door een hoge
re opbrengst van de belastingen uit an
deren hoofde een van de factoren
kunnen zijn, die er toe zouden kunnen
leiden, dat zou moeten worden uitge
zien naar andere dekkingsmiddelen.
De 4)4% lening van de Bank voor Ne
derlandsche Gemeenten heeft naar het
oordeel van minister Zijlstra geen scha
delijke invloed gehad op de 414% lenin
gen van Amsterdam en Rotterdam. De
beide stedelijke leningen waren door een
bankconsortium overgenomen, zodat bei
de steden verzekerd, waren van hun
leningsopbrengst.
In de Memorie van Antwoord ter voor
bereiding van de algemene financiële
beschouwingen in de Tweede Kamer
Verklaart minister Zijlstra verder dat de
voorwaarden waaronder Amsterdam en
Rotterdam ie 414 pets. leningen hebben
verkregen praktisch gelijk zijn aan die
waaronder de Bank voor Nederlandsche
Gemeenten aan haar cliënten de aange
trokken leningen doorgeeft. I.v.m. het
disagio en de emissiekosten was de ef
fectieve rente voor beide stedelijke
leningen namelijk ca. 4% pet.
De Bank voor Nederlandsche Gemeen
ten heeft overigens wel rekening gehou
den met de leningpolitiek van lagere
overheidsorganen. De bank heeft, nadat
de eerste emissie sterk was overtekend
en besloten was met een tweede tranche
te komen, met de tweede uitgifte ge
wacht tot de sluiting van de inschrijving
op de 4)4 pets. lening van Gelderland.
Toen was echter al uitgelekt dat Am
sterdam en Rotterdam leningplannen
hadden. De bank moest echter deson
danks haar eigen plannen doorzetten,
orrjdat zij zich nog geplaatst zag tegen
over ongedekte kapitaalbehoeften van
vele gemeenten voor urgente nieuwe
werken, terwijl de situatie op de kapi
taalmarkt geen uitstel toeliet. Om deze
reden heeft de minister van financier
dan ook toestemming verleend.
De weinig gunstige resultaten van de
Gelders lening maakten het echter voor
de bank onmogelijk op aantrekkelijke-i
voorwaarden dan 4)4 pet. de nieuwe le
ning aan de markt te brengen. Voor op
heffing van het rentegamma is naar he'
oordeel van prof. Zijlstra de tijd no<
niet aangebroken. Er is nog een om
vangrijke kortlopende schuld, ondanks
de consolidatie van 275 miljoen in de
eerste helft van 1959. By opheffing van
het rentegamma zou door de grote vraag
een sterke verstoring van de kapitaal
markt zijn opgetreden. Om dezelfde re
den is het ook niet te verwachten dat de
rentestand in de naaste toekomst tot
beneden het peil van het rentegammr
zal dalen. Bij een zo groot potentiee
aanbod van overheidsleningen voor con
solidatie kan op dat niveau qeen even
wichtstoestand tot stand komen.
in verband met een vergrijp dat hij in
april zou hebben gepleegd. Een veilig
heidsofficier heeft toen van de sergeant
geëist dat hij zijn kast zou openen. De
militair werd verdacht van het ver
strekken van inlichtingen aan een dag
blad over de noodlanding van een
vliegtuig. De sfergeant weigerde zijn
kast te openen. Op het moment dat men
hem de straf aanzegde, dacht hij, dat de
zaak allang was afgedaan. Hij ver
dween, zoals hij zelf gisteren ver
klaarde, omdat hij niet anders kon en
omdat hij het vertrouwen in zijn com
mandant had verloren.
Hij bleef precies acht dagen weg, de
duur van de gezegde straf. Hij ging in
beklag en het hoog militair gerechtshof
besliste uiteindelijk dat hij ten ontechte
door zijn commandant met acht da
gen streng arrest was gestraft. Vanwe
ge zijn verdwijnen van de basis daag
de men hem echter voor de krijgsraad.
De sergeant gaf de feiten van tenlaste
legging toé.
Mr. Zaaijer zei in zijn requistoir,
dat de sergeant niet met een dolle
kop was weggelopen, maar wel over
legd en welbewust. „We hebben te
maken met iemand met een kwajon
gensachtige mentaliteit die het idee
heeft dat hij zelf zijn dienst wel zal
uitmaken. Heel wat narigheid zou
zijn voorkomen als men wat minder
geduld met hem zou hebben gehad
Uit zijn mentaliteit blijkt dat hij vol
komen ongeschikt is voor de mili
taire dienst."
De sergeant voerde zelf zij'n verdedi
ging. Hij las een lange verklaring voor
die de achtergrond moest belichten van
zijn verdwijning van de vliegbasis. Hij
maakte gewag van vele onprettige er
varingen met verschillende comman
danten. Verschillende malen waren be
klagen over hem opgelegde straffen
gegrond verklaard. Eenmaal was hem
in de cel geestelijke lectuur geweigerd,
iets wat men volgens de sergeant in de
doofpot had willen stoppen. Hij zei aan
het slot van zijn verklaring het gebeur
de diep te betreuren. „Als ik in dienst
mag blijven, zal ik hier nooit meer ver
schijnen," zo zei hij.
Uitspraak 10 november.
Een door het bedrijfsschap voor de
schoenindustrie ingestelde commissie
acht het wenselijk door indirecte maat
regelen huisarbeid in deze branche tot
meer normale proporties terug te bren
gen, uitgaande van het standpunt dat
deze arbeid niet onder alle omstandig
heden is te voorkomen. In elk geval
moet men huisarbeid met benzolhou-
dende plakmiddelen verbieden. Huisar-
bid door mensen, die in schoenfabrie
ken werken en dat gebeurt veel Is
zonder meer in strijd met de bestaan
de wetgeving en moet derhalve als clan
destien worden beschouwd.
Bij vele vrouwen bestaat een positie
ve afkeer van het werk in de fabrieken.
Opleiding van mannelijke stikkers be
oordeelt de commissie als een der mid
delen om het klemmende probleem tus
sen vraag en aanbod van vrouwelijke
arbeidskrachten in belangrijke mate op
te heffen. De commissie wil mede een
vergroting van het aantal vrouwelijke
arbeidskrachten in de fabrieken stimu
leren en dit door het inrichten van goe
de opleidingsinstituten, die niet alleen ge
richt zijn op het werken in de fabriek,
doch evenzeer zijn afgestemd op de la
tere levenstaak van het meisje of de
vrouw. Een zorgvuldige introductie van
de meisjes in het fabrieksmilieu dient
daarop aan te sluiten, terwijl een goe
de sfeer in het bedrijf moet voorkomen
dat het meisje het stempel van „fa-
brieksmeis" meedraagt. Van een rege
ling van de lonen en arbeidstijden voor
de huisarbeid verwacht de commissie
weinig heil.
Het werk meegeven aan personen,
De Wegenwacht van de A.N.W.B. zal
op korte termijn met 109 man, dat zeggen
vyftig percent, worden uitgebreid. De
enorme aanwas van het aantal leden met
3000 per maand tot dezer dagen 275.000
en de toenemende verkeersdrukte maken
dit noodzakelijk. Op negen trajecten zal
de dagsurveillance met avonddiensten
worden uitgebreid. Op vijfentwintig nieu
we trajecten zal een dienst worden inge
steld, terwijl op vele bestaande zeer druk
ke trajecten het aantal manschappen zal
worden vergroot.
Met de werving van manschappen voor
de W.W., waarbij hoge eisen aan vaardig
heid, persoonlijkheid en gezondheid wor
den gesteld, is reeds begonnen. Bij de
selectie blijven van de tien kandidaten
slechts een tot drie over. Teneinde huis
vestingsmoeilijkheden voor geschikte
kandidaten zoveel mogelijk op te heffen,
heeft het bestuur van de A.N.W.B. beslo
ten zo nodig woningen te kopen of te la
ten bouwen.
Mochten zich onder de zich kandidaat
stellende monteurs te weinig geschikte
personen bevonden, dan is de A.N.W.B.
van plan jongelui met diploma technische
school aan te trekken en dezen een vol
ledige W.W.-opleiding te geven.
Dit deelde een der directeuren van de
A.N.W.B., de heer H. Rienstra. mede tij
dens een persconferentie te Rijswijk.
Hij vertelde voorts, dat de Wegenwacht
voor het repatriëren van wrakken van
verongelukte auto's uit het buitenland
met speciaal sleepmaterieel zal worden
worden. Deze repatriëring valt, zoals
men weet, onder de dienstverlening van
de bond evenals het repatriëren van fa
milieleden en wagens van leden, die in
het buitenland ziek geworden zijn en
niet kunnen rijden.
Voor de uitbreiding van de Wegen
wacht zijn 100 nieuwe motor-zij spancom-
binaties met brede voorschermen be
steld. De nieuwe zijspannen zullen, be
halve kannen met benzine en water, ook
een kan dieselolie meevoeren.
De heer Rienstra heeft voorts twaalf
nieuwe Wegenwacht-auto's, lichte bestel
wagens van Franse makelij, voor wegen
wachten, die langer dan 10 jaar in dienst,
zijn, overgedragen. Deze knalgeel ge
verfde bestelwagens zullen normaal op
twaalf trajecten dienst doen.
Ofschoon gebleken is, dat de Wegen
wacht op zijn motor „verpakt" in zijn
dienstkleding minder bedreigd wordt
door ziekte, dan iemand, die steeds in- en
uit een auto moet stappen, is toch een
aantal wagentjes voor oudere manschap
pen aangeschaft ter voorkoming van
rugklachten, die na veeljarig gebruik van
motorfietsen gaan optreden.
„Wij hebben enorm veel kritiek op het
gebruik van motoren gehad", zo zeide
de heer Rienstra. „Men heeft ons, goed
bedoeld, voor „beulen" uitgemaakt en
„stakkers zonder centen", omdat wij onze
mannen in weer en wind op motoren la
ten rijden. Men heeft zelfs geld voor
auto's aangeboden. De enigen, die geen
medelijden hebben, zijn de Wegenwach
ten zelf. Hun ziektecijfer stijgt niet boven
dat van kantoorpersoneel.
(Van onze Haagse redactie)
De loonvorming is in lal van beschou
wingen over de financieel-economische
ontwikkeling in het komende jaar de gro
te onbekend. Minister Zijlstra zegt in zijn
Memorie van Antwoord n.a.v. de algeme
ne financiële beschouwingen „op dit mo
ment nog geen enigermate verantwoorde
raming te kunnen geven van de invloed
van de vrijere loonvorming op het begro
tingsbeeld 1960. Een van de onzekere fac
toren is de loonverbetering voor het over
heidspersoneel, waarover nog geen be
slissing Is genomen".
Over de invloed op de betalingsbalans
kan alleen worden gezegd dat als gevolg
van de gedifferentieerde loonvorming het
betalingoverschot met „ettelijke honder
den miljoenen" zal daien. Deze daling
staat nog los van de toch al aanmerkelijke
daling met ongeveer een half miljard.
Het huidige peil van de Nederlandse
deviezenreserves noemt minister Zijlstra
„niet onbevredigend"; weliswaar daalden
de goud- en deviezenreserves van ultimo
1958 tot 12 oktober 1959 met bijna f 500
miljoen tot f 5036 miljoen. Daartegenover
staat echter een belangrijke stijging van
de in het buitenland uitstaande vorderin
gen van de banken met meer dan f 500
miljoen. Deze vorderingen moeten naar
het inzicht van prof. Zijlstra met deviezen
worden gelijkgesteld.
De kleine auto's voor oudere man
schappen zijn voor breed uitzicht uitge
rust. Zij bevatten hetzelfde instrumen
tarium als de motor-zijspannen plus een
kan dieselolie.
„Een korf vol bijen" (Paris, Amster
dam) is geen onleesbare imkersverhan
deling, maar wel een imkersverhande
ling. Dat blijkt pas later, als men het
boek van John Crompton al voor een helft
als humoristische lectuur heeft genoten
en men is dan intussen wel zo in het
bijenleven genteresseerd, dat men het
niet erg vindt, integendeel. Typerend
voor de stijl waarin het grootste deel
van het boek geschreven is, lijkt ons
het voorwoord, waarin de Engelsman
opmerkt, dat er genoeg boeken over bijen
zijn. „Er zijn er zelfs zoveel, dat de
meeste schrijvers over dit veel verhan
delde onderwerp met verontschuldigin
gen beginnen, daarna uitvluchten zoeken
en dan de redenen noemen waarom hun
boeken toch in een behoefte voorzien.
Ik ben dadelijk bereid om mijn veront
schuldigingen aan te bieden, maar ik kom
niet met uitvluchten, om de eenvoudige
reden dat ik die niet kan vinden. Maar
een boek over bijen doet, in tegenstelling
tot sommige andere boeken, geen kwaad
en niemand is verplicht het te lezen". Wij
kunnen u zijn lectuur echter van harte
aanbevelen. Verrukkelijk is de manier
waarop hij vertelt over zijn eerste erva
ringen met imkers en bijen, steken en
honing, „die door veel meer mensen als
medicijn zou worden gebruikt als ze vies
smaakte". Hier is de imker al aan het
woord die in de volgende hoofdstukken
met kennis van zaken uit eigen waarne
ming vertelt over de boeiende gedra
gingen van het bijenvolk. Hij doet dat op
een oorspronkelijke, geen ogenblik dorre
manier, waarbij hij de situatie verduide
lijkt door een zo opgelegd antropomor
fisme, dat het volkomen acceptabel is.
Alleen in het laatste hoofdstuk „De laat
ste last" derailleert de schrijver, door
een sentimentele, dramatische schets te
geven van een bijeleven. Hier kent men
de humorist van het eerste hoofdstuk niet
meer terug. Voor de rest is het een
boeiend en leerzaam boek, zowel voor im
kers als voor „leken".
V.L.
Orkanen, tornado's hagelstenen,
sneeuwstormen, onweer en aarderupties
zijn natuurverschijnselen die om hun ge
weld en om de gevaren die eraan ver
bonden zijn, ieders interesse hebben. Men
is dan ook geneigd om een boek waarin
deze verschijnselen aan de hand van uit
voerig feitenmateriaal besproken wor
den, direct ter hand te nemen. Frank
W. Lane's „Als de elementen razen",
onlangs uitgegeven door de Forum Boe
kerij, bundelt over de genoemde onder
werpen tal van gegevens uit alle delen
van de wereld. Toch is het geen boek dat
men geboeid in één adem uitleest: daar
voor geeft het te veel feiten, die bovendien
niet altijd betrouwbaar lijken. Waar Lane
een inleidende beschrijving geeft van
het aan de orde gestelde natuurverschijn
sel, weet hij doorgaans nog wel te boeien.
Maar dan laat hij in de trant van sterk,
sterker en nog sterker een lange reeks
overzichten volgen van de zwaarste of
ficieel geregistreerde, de meest verwoes
tende en de meest fatale orkaan of hagel
bui, waarbij soms naar officiële uitgaven
wordt verwezen, maar in de meeste ge
vallen geen enkele bron wordt genoemd,
óf zegslieden wier namen de lezer niets
zeggen over hun geloofwaardigheid De
onzekerheid, of men het beschrevene
mag geloven of niet, wordt nog vergroot
als de schrijver termen gaat bezigen als:
„de hagelstenen schijnen de grootste ge
weest zijn" en „een van deze stenen
moet de grootte van een tennisbal heb
ben gehad". Maar afgezien van deze on
zekerheid Is de eindeloze reeks sterke
staaltjes op de duur niet meer in staat
om indruk te maken Een vollediger ver
werking van een kritisch benaderd en
meer beperkt materiaal zou dit boek
meer waarde en grote aantrekkelijkheid
hebben gegeven.
Dit alles neemt intussen niet weg, dat
het boek tal van interessante passages
bevat en dat het geïllustreerd is met
magnifieke opnamen van de beschreven
natuurverschijnselen en hun uitwerking
V.L.
Evenals in het oosten des lands, kampt
men ook in het boomkwekerscentrum
Boskoop als gevolg van de heersende
droogte met problemen. Ondervindt men
de gevolgen van deze uitzonderlijke
droogteperiode in eerdergenoemd lands
gedeelte echter aan den lijve, in Boskoop
ondergaat men deze indirect.
Voor de afzet van zijn produkten is
Boskoop grotendeels op het buitenland
aangewezen. Aan de binnenlandse markt
worden slechts geringe quanta geleverd
Zoals bekend, bepaalt de droogte zich
niet uitsluitend tot Nederland doch onder
vindt men in het gehele „oude wereld
deel" de in vele gevallen reeds rampza
lige gevolgen der nog immer niet aflaten
de droogte.
Een ieder, die het om zijn van uitzon
derlijke kwaliteit zijnde produkten over
die een normale dagtaak in de fa- (je ganse wereld bekende Boskoop wel-
briek vervullen acht de commissie uit i eens heeft bezocht, zal het opmerkelijke
den boze, afgezien nog van het be- {eit niet zijn ontgaan, dat alle kwekerij-
staande verbod. Niettemin wordt hier-1 en zijn omringd door sloten.
van een intens gebruik gemaakt. Zij
acht het een gebiedende noodzaak dat
de werkgevers- en werknemersorgani
saties zich tot taak stellen hun le
den op het ongeoorloofde van deze prak
tijken te wijzen.
Door het aanwezig zijn van deze sloten
zal het grondwaterpeil nooit tot een zo
laag niveau kunnen zakken, zoals dit
thans in het oosten des lands, waar
dergelijke stoten ontbreken, het geval is.
Diepwortelende gewassen hebben derhal
ve weinig hinder van de droogte onder
vonden.
Bovendien bewijzen de wateringen, nu
i 11 j v-tc-* vvatuieti nr. I KVUCCltC V Cl H LLC
de kluiten der planten zo ontstellend export jn het voorjaar zijn beslag krijgt,
trokken artikelen echter nog niet te ont
vangen, aangezien zij veelal niet in staal
zijn de artikelen, die als gevolg van de
voor deze maand ongekend hoge tempera
turen in slechte staat aankomen, te be
sproeien, zulks door het ontbreken van
het daartoe benodigde water. Het be
hoeft dan ook geen verwondering te ver
wekken, dat, zoals onlangs is gebeurd,
een Zwitserse importeur een zending uit
Boskoop afkomstige boomkwekersproduk-
ten retourneerde. De oorzaak van de stag
natie in de export ligt-dan ook in het feit.
dat veel exporteurs van hun afnemers
bericht ontvangen de verzending der
voor hen bestemde artikelen uit te stellen
totdat de zo hoog nodige regen in hun
land is gevallen. Het wachten is nu dus
voornamelijk op voldoende regenval in de
vele landen waar de Boskoopse produk
ten naar toe moeten.
Echter de tijd schrijdt voort en het ex
portseizoen wordt met de dag korter. Als
in de huidige toestand niet spoedig ver
andering optreedt, zal de uitvoering van
veel orders tot het voorjaar 1960 moeten
worden uitgesteld. Aan dit laatste nu zitten
zo dit doorgang vindt, voor de kwe
kers bepaalde consequenties verbonden.
Naast het feit, dat de boomkwekers in 't
voorjaar bijzonder druk zijn met het uit
zetten van jonge planten, is er het feit.
dat, wanneer het grootste gedeelte van de
droog zijn, onschatbare diensten, door
dat zij de boomkwekers de gelegenheid
bieden de planten onder te dompelen. Hel
verzenden der produkten levert, uitgezon-
derd het feit, dat met het bespreken der
planten veel kostbare tijd verloren gaat.
derhalve voor de kwekers geen bezwaren
I sen in veel gevallen de uit Boskoop be
de buitenlandse afnemers zullen afzien
van het doen van nabestellingen. Dit laat
ste zal de boomkwekers alsdan in hun fi
nanciën treffen.
Elke dag volgen de boomkwekers dan
ook met grote aandachtde gedragingen
van depressies, die het in hun macht
hebben hen alsnog onbezorgd het winter
seizoen te doen ingaan.
Vut
5. De bison met zijn zware gedrongen hals, zijn baard, zijn
horens en zijn bloeddoorlopen ogen schijnt eeuwig en altijd
slecht gehumeurd te zijn. Weinig dieren geven zulk een indruk
van woeste kracht en van openheid Want de buffel is niet
achterdochtig. Het lijkt wel of hij weet dat zijn 750 kg, een vol
doende bescherming zijn en dat hij dus voor niets of niemand
moet onderdoen.
6. Op de grote Prairievlakte staat een bison tegen de hori
zont afgetekend De zware kop naar de grond gebogen, want
daar bevindt zich het voedsel. Het achterdeel is zwaar maar
lijkt wel slank in vergelijking met het voorste deel van het li
chaam. Een stuk rots lijkt hij, maar opgepast als deze rots tot
leven komt. Een woedende bison is een verschrikkelijk iets.
Geen afsluiting die hij niet neerhaalt, geen boom die hij niet
ontwortelt.
vancouvek
QUEBEC
MONTREAL
HICA&C
w YORK
DEIMv/t
KANSAS-CITY
BALTIMORE
Ms R
ERANCISCO
AUSTIN
7. Eeuwenlang waren de Amerikaanse vlakten getuigen van
het gaan en komen der bisons. Ze trokken hun sporen, onfeil
baar langs de beste wegen en naar de meest groene weiden. In
de lente, wanneer de kleine bisons pas een paar weken oud zijn,
zet de troep zich in beweging. Hij volgt dezelfde weg die zijn
voorgangers duizenden jaren geleden al gingen, altijd aange
trokken door de steeds verder achteruitwijkende horizon, want
de Grote Prairie is niet te meten.
8. Zonder haast, want morgen is er weer een dag Schijn
baar zonder dat iets hun gang regelt behalve dan weer ze
zich opgejaagd voelen en bedreigd Maar voor wie nader toe
ziet is ook dat achteloze heen en weer trekken nauwkeurig ge
regeld. De wijfjes-bisons blijven in het midden en met hen de
nieuwgeborenen. De mannetjes aan de buitenkant nu en dan
een blik om zich heen werpend. Er moest toch eens gev.aar
dreigen.
I
