MASSAJEUGD EN NOZEMS
bestaan niet
in
werkelij kbeid
Te nauwe behuizing dwingt jongeren
op straat vertier te zoeken
I
VL AER KOL
„Electra5 is uitgerust met
een bijzonder fijne „neus55
KLM ziet reikhalzend uit naar
komst van toestel op luchtnet
Redt eerst"
de anderen
Opmerkelijke conclusies van academisch onderzoek
Overheid onderdrukt initiatieven
m
Radar speurt rusteloos rond naar slecht weer
Groot vliegbereik
contra snelheid
Opnieuw overleg
in broodeonfliet
V B
ZATERDAG 31 OKTOBER 1959
PAGINA 7
Bij Ridderkerk
Vijf Piper cups maken
voorzorgslanding
Eén vliegtuig beschadigd
V/Cs. C-Zexrie e-C9%
Bankiers voor generaties van zakenlitden en beleggers
anno 1691
Deviezenbank
Effektenzaken en Beleggingsadviezen
Liturgische weekkalender
Ere-tentoonstelling
J. W. Roozendaal
3
(*'vüq
mimÊÊtm
- ,vi
'door 1
MARGUERITE BOURCET
BAARN
In Haarlem
Vermant koopt bedrijf
in Utrecht
I
je C begrippen „nozem" en „massa-
Ugd" Zjjn ondeugdelijk en dekken
*ak 06 werke,iikheid- Het beleid in-
e de jeugdzorg zal goed doen met
ke§r'PPen al te schaffen. De
r« van wat nu het jeugdprobleem
^en°emd wordt ligt meer bij de vol-
assenen, die een mistekend beeld
ygj.
de jeugd hebben, dan bij de jeugd
bi» Elkc
eeuw heeft haar jeugdpro-
eem gehad, en de onze is daarop
uitzondering.
?iehier
enige opzienbarende ge-
Cr: ®lrekkingen uit een studie van de
Sn doloog mr. D. E. Krantz en de
die °-oog drs- E- v- w- Vercruysse,
ZlJ genoemd hebben „De jeugd in
b0 geding". Beide auteurs zijn ver
den n aan de "diversiteit van Lei-
f) d en ajs zodanig gequalificeerd tot
Jiit onpartijdig, wetenschappe-
Uit Werk- Zij hebben hun oordeel
0rjg?sProken na een uitvoerig en
gineel opgezet onderzoek.
Eerdere conclusies luiden:
pt Z®1 nodig zijn dat de volwas-
Be d'e z'ck zorgen maken over
Jongeren en hun gedragingen,
Va er °P bezinnen om de grenzen
j^n het toelaatbare te verruimen,
str kan de jongeren, die zich op
jjj aat enigszins opvallend gedragen,
Vp Zo maar als overtreders dood-
rveq en behandelen. Hun gedrag
en°ge afwijken van wat de ouderen
vn de gezagdragers als gewenst
fArkomt, toch heeft dat op zichzelf
ts verontrustends.
w 's vooral de berichtgeving in
bP i en filmjournaal, die het valse
Voa van de „massajeugd" heeft be-
ijj'uerd. De jongeren herkennen zich
js dat beeld, dat niettemin vertekend
en reageren daarop met protest
m: 1-t- i.„n
bfot.
verzet. Zij kunnen echter alleen
osteren op de manier die door de
ordeverstorend" wordt
Se? a*s
Polv' verkeerde optreden van
Van en justitiële autoriteiten, die
be de drijfveren van de jeugd niets
*«ipen, is hiervan het gevolg. Deze
(je °riteiten verhinderen echter wel
beri'longeren' die geen behoefte heb-
gjd aan de bestaande jeugdvereni-
°gen, om eigen initiatieven op touw
Zetten.
hehK ^eren Krantz en Vercruysse
W n> naar het mij voorkomt, met
tj„ °Pzetten van dit onderzoek nut-
ir, %'erk gedaan. Zij hebben de jeugd
e'gen activiteit willen gadeslaan
^..daartoe te Leiden een „rock 'n
led "tdu'° opgericht. Zij hebben de
«én -Van d'e onderworpen aan
ornt Uitvoerige enquête, met vragen
ïj; rent schoolopleiding, liefhebbe-
n en woningtoestanden.
'V)r»0°,a' de laatste zijn een belangrijke
•kii^ak van het verschijnsel der straat-
ioj, De nauwe behuizing dwingt de
d'Seloi meestal om hun bewegings-
op straat uit te leven. Het is
le,; zo, dat de meesten van hen rebel-
'Wl teKen het ouderlijk gezag. Integen-
h«t df! ouders oefenen althans op
p"nt van het uur van thuiskomst
Zet duidelijk gezag uit, dat zonder ver-
aaavaard wordt. Het bestaan van
Mk .geregelde gezagsverhouding wordt
ij'jAets vanzelfsprekends gezien. (Pag.
*01»' i hestaat er groot verschil van
'eUd 'urake bepaalde muziek. Sma-
w°rdt gezegd: „Mijn vader en
"ter a r. houden van opera's." Een va-
tv,, dreigt dat hij alle platen met jazz-
*e fj k ral kapot meppen wanneer hij
U*"U. Andere ouders hebben bezwaar
*ls ket dansen op zondag, „maar
Ze ,e je er niets van aantrekt praten
ti,j er later niet meer over"; hier is
"Ut] (,Uing voor jjp houding van de
t»r „rs. omdat vader bang is, dat hij
h^jdiet klanten uit zijn kerk nioeiiyk-
hoe - over za' brijgcn. Voor zo'n h.v-
fCs/'u:t standpunt kan de jongen geen
hebben. (Pag. 119).
Zj5rr|stig bezorgd maken de schrijvers
v.. AVhlt «nl rsnvo Kr»
»w, °Ver de rol van de pers. De be-
''RCulnnr nirat* rr nr Trtnlr 'n rAlLrolle.
tjöl ?evlng over z.g. rock 'n roll-relle-
brn 's volgens hen onbetrouwbaar. De
"it roeken de sensatie, zoals blijkt
verl«e gebruikte terminologie (concert
stfa?°Pt in een chaos, politie veegt de
schoon, etc.). De massa-com-
"'catiemiddelen hebben nu eenmaal
alleen belangstelling voor de extreme
vormen van gedrag. Daardoor kan een
enkele jonge heethoofd het hele beeld
overtrekken. Deskundigen geven dan
weer hun visie op grond van het beeld
dat zo ontstaat. De politie en de justitie
bedienen zich van het oordeel van de
deskundigen. Zo ontstaat een jeugdpro
blematiek op een vlak, dat buiten de
realiteit ligt. Zo is ook de kortzichtige
uitlating „Klappen kunnen nozems
1 goed doen" van de politierechter mr.
De Blécourt te verklaren, die hij deed
in augustus jl. Tenslotte gaat de jeugd
zich dan werkelijk gedragen conform
de verwachtingen van politie en pu
bliek: zij iaat zich uitdagen, want zij
zijn slechts labiele pubers en adoles
centen. Jazzconcerten met een hyste-
risch-uitdagend karakter, zoals van Lio
nel Hampton, werken mede om hen uit
het «evenwicht te brengen. Men ver
geet dan. dat Hampton een kwalijke
uitzondering is; hü zeide van zichzelf:
„Ik zal door Europa een spoor van ver
woesting achter mij trekken". (Uit re
clame-oogpunt overigens een meester
lijke volzin).
Van de jazzmuziek zelf gaat echter
geen specifiek pathogene (dit is het
geestelijk evenwicht verstorende) in
vloed uit. Indien de pers dit zou wen
sen, kan een jazzconcert of filmverto
ning, als uitgangspunt van wanordelijk
heden, door vrijwel elke andere open
bare 'gebeurtenis vervangen worden.
Daarom: een wijziging in de houding
van de pers, d.w.z. een meer gematig
de berichtgeving, zou aan het jeugdpro
bleem goeddeels het dreigende karak
ter ontnemen. (Pag. 149).
De houding van de autoriteiten, zeg
gen de schrijvers, verhindert aan dat
deel van de jeugd dat het besloten club
werk ontgroeid is, om eigen initia
tieven te verwezenlijken. Door het wan
trouwen dat hieruit spreekt, wordt de
kloof tussen de jongeren en de over
heid zorgvuldig bewaard. Er bestaat
onder de jeugd veel behoefte aan eigen
clubs, en er bestaan onder hen krach
ten, die de noodzakelijke leiding daar
aan zouden kunnen geven. (Pag. 149).
In dit verband zouden wij willen op
merken, dat Nederland hierin al weer
een slag achter is bij andere landen.
In Zweden heeft men begrepen, dat het
harde optreden van de politie tegen
de „Lederjacken" en „raggare" (zoals
daar de beweeglijke straatjeugd ge
noemd wordt) geen resultaat belooft.
Dus hebben politie-ambtenaren, ge
meentelijke autoriteiten, paedagogen
en kinderrechters de hoofden bij elkaar
gestoken en een oorspronkelijke, frisse
en praktische weg ingeslagen. Zij heb
ben toen begrepen, dat aan de daden
drang van de jongeren, die over veel
energie en betrekkelijk veel geld en
vrije tijd beschikken, een deugdelijk
object gegeven moest worden. De
„raggare" van Stockholm zijn georga
niseerd in clubs die over eigen auto's
beschikken. Toen is aan elk der vier
clubs een clubhuis toegewezen, waarin
zij zonder toezicht kunnen bijeenkomen.
Aan dit kostbare geschenk is een voor
waarde verbonden: de leden moeten
twee maal per maand met oude en in
valide mensen in hun wagens uitstap
jes in de natuur maken. De jazz-musi-
ci onder hen moeten zich verplichten
uitvoeringen te geven in de ziekenhui
zen van Stockholm.
De reactie van deze Zweedse „no
zems" is enthousiast-bereidwillig ge
weest. De uitstapjes met ouden van da
gen hebben deze zomer regelmatig
plaatsgevonden; de jazzconcerten gaan
nu nog door. Wie deze jongeren dus
behandelt zoals zij zijn, namelijk sug
gestibele maar gezonde en goed-willen-
de jonge me- en, die leiding behoeven
maar hun eigen stijl van leven niet
prijs geven, die krijgt een positief ant
woord. Wie hen echter op één lijn wil
stellen met criminelen begaat een heil
loze fout, die een kettingreactie van
misverstanden kan oproepen.
Nog twee conclusies van Krantz en
Vercruysse verdienen aandacht: het is
uit hun enquête ten overvloede geble
ken, dat het basisonderwijs van hen,
die geen verdere vorming zullen ge
nieten, dus het gewone Jager onderwijs,
niet In staat is om hen voldoende de
Vijf militaire vliegtuigen, „Pipercups"
van de Kon. Luchtmacht, die van een
oefening uit La Courtine in Frankrijk
terugkeerden naar Ypenburg, hebben
vrijdagmiddag een voorzorgslanding ge
maakt op een weiland bij Ridderkerk.
Slecht zicht en harde wind dwong de
vliegers hun lichte toestellen aan de
grond te zetten. Vier streken neer op
het weilandje, het vijfde zocht zijn heil
elders, kwam in een greppel terecht en
liep schade op. De vier stegen na bijna
twee uur weer op, de andere moet over
de weg worden getransporteerd. „Wij
moesten tengevolge van de laaghangen
de wolken zo laag vliegen, dat wij de
verkeersborden langs de rijksweg
konden lezen", zo zeiden de vliegers,
die het onder deze omstandigheden niet
verantwoord achtten over Rotterdam
met zijn hoge bebouwing te gaan. Wat
zij niet wisten was dat twee kilometer
verderop het weer aanzienlijk beter was.
In een schuur in Ierland zijn vijf
werken van de 18e-eeuwse schilder Fran
cesco Guardi ontdekt, die daarna in het
geheim te Londen zijn gerestaureerd. De
ontdekking dateert van twee jaar gele
den, maar eerst woensdag werd zij open
baar gemaakt, aldus de Daily Express.
Advertentie
ROTTERDAM I
2e Westewagenhof 1 - telefoon 12 74 9} - 13 59 96
UTRECHT
telefoon 26351
BILTHOVEN
telefoon 2571-2572
Zoals reeds de „Alamodisten" in de middeleeuwen: „met lelijke kleding kort
geknipte baarden en afschuwelijke haardracht''.
Cft L
Kan de jongeren, die zich op straat enigszins opvallend gedragen, niet zo
maar als overtreders doodverven en behandelen".
elementaire vaardigheden van lezen en
schrijven bij te brengen.
Ten tweede is uit hun historische on
derzoek naar voren gekomen, dat de
stelling van prof. dr. J. H. van den
Berg, dat puberteit en adolescentie be
trekkelijk nieuwe begrippen zijn en
vóór de tijd van Rousseau geen pro
bleem vormden, onjuist is. Reeds in de
Middeleeuwen is er een strijd gevoerd
tegen jeugdige nieuwlichters, „met le
lijke kleding, kortgeknipte baarden en
afschuwelijke haardracht." Zij heetten
toen „Alamodisten" (van a la mode).
In de 18de eeuw vormden de straat
schenderijen van de Mohawks" een
plaag in Londen. De strijd van de jon
gere generatie tegen de conventies van
de oudere, en de repressiemaatregelen
van de overheid hebben dus altijd' be
staan. Het lijkt mij dat het tijd wordt,
dat w;j, gewapend met dit historisch
inzicht, de dingen nu eens anders gaan
bezien.
DRS. H. VAN EEDEN
„De Jeugd in het geding" door D. E.
Krantz en E. V. W. Vercruysse. De Be
zige Bij, 1959.
ZONDAG: I november. Allerheiligen:
eigen mis; 2e geb. van 24e zondag na
Pinksteren; credo; wit.
MAANDAG: Allerzielen; eigen H.H.
Missen; eigen pref.; zwart.
DINSDAG: Mis van de 24e zondag na
Pinksteren; groen. Den 3osch, Breda en
Roermond; H. Hubertus, bisschop-belij
der; eigen mis; wit.
WOENSDAG; H. Carolus Borromeus,
bisschop-belijder; mis Statuit; 2 geb. H.
Vitalis en gez. (Roermond 2 geb. H. Per
petuus); 3 geb. voor Paus; verjaardag
van Kroning; wit.
DONDERDAG: Mis van de 24e zondag
na Pinksteren; groen. Den Bosch: H.
Odrada, maagd; mis Dilexisti; wit. Breda
en Roermond: H.H. Relieken; eigen mis;
rood.
VRIJDAG: Mis van de 24e zondag na
Pinksteren; groen. Ofwel, vanwege de
eerste vrijdag van de maand:votiefmis
ter ere van het H. Hart van Jezus.
ZATERDAG: H. W.llibrordus, bis
schop-belijder; eigen mis; credo; wit.
ZONDAG: 8 november. 25e zondag na
Pinksteren; eigen mis; 2 geb. H.H. Vier
Gekroonden (Groningen: 2 geb. H. Wil-
lehadus); credo; pref. van de H. Drie
eenheid; groen.
Op woensdag 18 november zal in het
Haags Gemeentemuseum een ere-ten
toonstelling worden geopend voor de
schilder en graficus Jan Willem Roo
zendaal. Deze tentoonstelling wordt de
schilder aangeboden als prijs van de
Jacob Marisstichting: de driejaarlijkse
prijs voor het oeuvre van een beelden
de kunstenaar.
De expositie wordt door het museum
ingericht en gehouden onder auspi
ciën van de Jacob Maris-stichting. Zij
zal bestaan uit schilderijen, grafisch
en toegepast werk.
De „Electra", het viermotorige
schroef turbine-vliegtuig, dat half
december wordt ingezet op enkele
routes van de KLM naar het Mid
den-Oosten en daar in een drin
gende behoefte gaat voorzien. Bij
de neus is duidelijk de opvallend
grote, bolvormige zwarte aeksel
zichtbaar, waar de. radar-appara
tuur achter schuil gaat.
(Van onze luchtvaartredacteur)
De „vraagteken-vlucht" van de
„Electra", van Amsterdam naar
Istanboel en weer terug, was voor
de bemanningsleden de eerste tocht
met passagiers aan boord van het nieu
we HLM-vllegtuig. Voor de eerste maal
konden zij dus niet uitsluitend hun aan
dacht wijden aan de besturingsorganen
en de bediening van de vier bijzonde
re schroéfturbine-motoren, maar moes
ten ze evenals op een normale lijnvlucht
rekening houden niet het comfort van
de passagiers. Het ging er nu niet om
zoals bij de voorafgaande trainings-
vluchten te proberen tot welke uit
zonderlijke prestaties bet vliegtuig in
staat is, bijvoorbeeld door tijdens de
vlucht met de verstelbare propellers te
„jongleren", waardoor de snelheid vau
het vliegtuig vrijwel zonder enige over
gang sterk vertraagd en verhoogd kan
worden. Bij deze tocht kwam het er
slechts op aan een rustige, snelle vlucht
te maken. De beide vliegers hebben
daarbij ontzettend veel hulp ondervon
den van de uitgebreide radar-appara-
tuur, die verscholen achter een opval
lend grote, bolvormige zwarte deksel in
de neus van het vliegtuig rusteloos
rondspeurt naar „slecht weer".
Op de heenreis hebben de beide vlie
gers aanvankelijk weinig aandacht ge
schonken aan het radarscherm in de
cockpit, omdat ze er eigenlijk niet zo
veel van verwachtten. „Toen we boven
Rome plotseling in slecht weer ver
zeild raakten", zo vertelde ons een van
de piloten achteraf, „heb ik er voor
het eerst eens goed naar gekeken. En
ja hoor, het scherm wees het duidelijk
aan. Als we eerder hadden opgelet zou
den we vrijwel zeker tijdig maatrege
len hebben kunnen nemen om over of
om de wolkenmassa heen te vliegen".
Tijdens de terugreis was de beman
ning beter op zijn qui-vive. Met be
hulp van de radar zocht de „Electra"
omzichtig zijn weg tussen verscheide
ne onweersbuien en stormfronten
door. En toen het op een gegeven mo
ment onvermijdelijk was wat remous
te riskeren kon de bemanning de pas
sagiers tijdig verzoeken voor enkele
minuten de stoelriemen vast te ma
ken. „Van die radar", zo verzekerde
ons de tweede piloot, „zullen we nog
veel plezier beleven en niet in de
laatste plaats de passagiers van de
„Electra".
De jongste aanwinst van de
KLM-vloot bezit nog andere goede
eigenschappen. Het geluid van de vier
schroefturbine-motoren is, zo hebben
wij ervaren, in het middelste en achter
ste gedeelte van het toestel zeer gering,
en de „Electra" is daar ook nagenoeg
vrij van trillingen. Verder heeft gezag
voerder M. L. van Oort, door zowel op
de heen- als de terugreis de afstand
tussen Amsterdam en Istanboel on
danks de krachtige tegenwind zonder
een enkele tussenlanding te overbrug
gen, duidelijk aangetoond hoe groot het
vliegbereik van de „Electra" mij een tot
de laatste plaats bezet vliegtuig nog is.
Dat vliegbereik is van zeer groot be
lang.
Het vormt het voornaamste voordeel
dat de „Electra" biedt boven zijn grote
concurrent op de lijnen naar het Mid
den-Oosten, de „Caravelle", liet straal-
verkeersvliegtuig van Franse makelij.
Doordat de „Electra" geen tussenlan
dingen behoeft te maken kan hij op de
meeste trajecten de voorsprong te niet
doen die de „Caravellaêë door zijn gro
tere snelheid heeft.
TSFjTT
«Mi
V...
Bovendien behoeft de „Electra" zich
nooit te laten weerhouden door slechte
weersomstandigheden op de plaats van
bestemming. De machine kan dan toch
rustig starten, omdat het grote vliegbe
reik het altijd mogelijk maakt naar een
uitwijkhaven te vliegen, als tegen het
einde van de reis het betreffende vlieg
veld inderdaad „dicht" blijkt te zitten.
Die eigenschap kan ernstige vertragin
gen voorkomen en is dus van groot be
lang, zowel voor de luchtvaartmaat
schappij als de passagiers.
„Wij zien reikhalzend uit naar het mo
ment, waarop de „Electra" in gebruik
wordt genomen op de lijnen naar het
Midden-Oosten", zo verzekerde ons een
KLM-employé in Istanboel. De komst
van de „Caravelle" in mei van dit jaar
op het luchtnet van twee andere maat
schappijen, SAS en Air France, heeft
niet nagelaten zijn terugslag te hebben
op het aantal passagiers, dat de KLM
van en naar het Midden-Oosten ver
voert. Op het ogenblik is die teruggang
ondanks extra-inspanningen nog niet ge
heel Ingelopen, maar met behulp van
de „Electra" en het grote vliegbereik
van het schroefturbinevliegtuig hoopt
men daar in de komende maanden ver
betering in 4e brengen.
De KLM is nog steeds de enige Euro
pese luchtvaartmaatschappij, die de
„Electra" van Lockheed gekocht heeft.
Van de twaalf bestelde vliegtuigen zijn
er tot dusverre twee afgeleverd. Iedere
„Electra" vertegenwoordigt een waar
de van tien miljoen gulden. Het toestel
is uitgerust met vier scnroefturbine-mo-
toren van General Motors, die ondanks
het feit dat ze slechts de helft wegen van
de laatste zuigermotoren (van de DC-
7C) ruim zeven procent meer vermo
gen leveren, namelijk 3750 pk elk.
De motoren draaien steeds hetzelfde
aantal toeren; uitsluitend door de stand
van de propellerbladen te wijzigen ver
hoogt of vermindert de gezagvoerder de
snelheid van het vliegtuig, hetgeen o.a.
tot gevolg heeft, dat de motoren weinig
trillingen veroorzaken. De „Electra"
kan naast post en vracht 64 tot 81 pas
sagiers vervoeren met een kruissnel
heid van 650 km per uur. De maximum
snelheid bedraagt 725 km. Over ander
halve maand zal de KLM de eerste
„Electra's" op enkele routes naar het
Midden-Oosten inzetten. In de loop van
het volgend jaar, ais alle twaalf toestel
len van dit type zijn afgeleverd, zal de
„Electra" ook op enkele grote trajecten
in Europa in gebruik worden geno
men.
63
De reeks familierampen, waarin men van buiten
af enkel een aantal alledaagse feiten zonder samen
hang kan onderscheiden, krijgt een heel andere bete
kenis, wanneer men zich van het materiële naar het
vlak der onzichtbare werkelijkheden verplaatst. Bij
al hun streven naar volmaaktheid bleef de trots van
het geslacht in het leven van de hertog en de herto
gin van Alengon de zwakke plek. afkeurenswaardig
weliswaar, maar tot op zekere hoogte te verontschul
digen inzoverre zij deel schijnt uit te maken van hun
persoonlijkheid. In die bittere lente van 1886 was het
alsof God hun hoogmoed voorgoed de kop in wilde
drukken door hen wederzijds in hun geslacht te
vernederen. De prinsen van Orleans werden ver
jaagd. het Huis Wittelsbach werd door de plotseling
aan het iicht gekomen krankzinnigheid van een van
zijn leden aan de algemene laster blootgesteld.
Op dezelfde dag 24 juni 1886 dat in het verre
München de koning van Beleren begraven werd,
verenigde heel het Franse koningshuis zich op het
kasteel van Eu: zijn voornaamste vertegenwoordi
ger werd verdreven.
De volgende dag zette de hertog van Alengon zijn
vrouw en zijn kinderen op de boot, op weg naar
Oostenrijk. Hij zelf nam eerst nog tijd om de graaf
van Parijs in zijn ballingsoord een bezoek te brengen.
Drie dagen later voegde hij zich bij hen.
Daar wachtte hun het nieuws van de jongste
verwikkelingen.
Een nieuw besluit van de Franse regering ontnam
de prinsen van Orleans niet alleen het commando
in het leger, maar ook hun rang. Daarop had de
hertog van Aumale geantwoord met een brief die
ondanks de gematigde bewoordingen aan duidelijk
heid niets te wensen overliet. De gevolgen bleven
niet uit. De hertog van Aumale moest zonder één
dag uitstel vertrekken. Maar het door hem achter
gelaten testament gaf genoeg te denken: na zjjn
dood zouden het kasteel „Chantilly", kunstverza
melingen en domeinen inbegrepen, komen aan het
Institut de France.
De hertog van Nemours verklaarde zich solidair
met zjjn broer. Aangezien ook hij elke dag ten offer
kon vallen aan een regeringsbesluit, maakte hij alles
wat hem aan Frankrijk bond, te gelde. Hij nam ont
slag als president van het Franse Rode Kruis en
verkocht zijn prachtig huis aan de Avenue du Bois.
Waartoe zoveel salons? Als oogluikend toegelaten
banneling, terwijl het hoofd van zijn Huis was uitge
wezen, zou hij geen feesten meer geven.
Samen met zijn jongste dochter, prinses Blanche,
betrok hij de woning aan de avenue Kleber, die
tijdens de ziekte van de hertogin van Alengon bijna
voortdurend leeg had gestaan. Zouden zijn zoon en
zijn schoondochter zich nog ooit in Parijs vestigen?
Was het wel verantwoord met een ziekelijke vrouw
in een land te blijven, waar men geen ogenblik
zeker van zijn toekomst kon zijn? In ruil voor hun
Parijse woning bood hij hun het kleine kasteel
„Mentelberg" in Tirol aan, een bekoorlijk, te midden
van dennen gelegen slot, welks vredige omgeving
haar gezondheid zeker geen kwaad zou doen.
Langzaam verstreek de tijd.
Een tijd van geduldig afwachten in een wisseling
van inzinkingen en verbeteringen. Vertrouwvol onder
wierp Sofie Charlotte zich aan de leiding van haar
man. Hij deelde haar ontmoediging en haar hoop.
De bossen van „Mentelberg" hielden hun leven voor
het oog van de wereld verborgen.
Eindelijk kwam de dag waarop de hertogin van
Alengon de handen weer uit de mouwen stak.
Zij was genezen, voorgoed.
Met andere, verhelderde ojjen keek zij de wereld
in. In het vervolg zou zij volkomen openstaan voor
de raadgevingen van anderen en zich niet meer op
een dwaalspoor laten brengen. Zij deed voorgoed
afstand van het onmenselijke ideaal, dat haar bijna
noodlottig was geworden. Zij stelde zich tevreden
met een nederige naastenliefde en een innige vroom
heid. Zeker, zij behield haar gevoeligheid en haar
temperament, die haar zo'n diepe zin gaven voor het
lijden, maar door een langdurige beproeving losge
rukt van haar eigen ik en van haar zelfzuchtige
droefgeestigheid, had zij nu enkel nog oog voor het
leed van anderen. De God die zij met levensgevaar
op bedrieglijke wegen had gezocht, openbaarde zich
tenslotte in de liefde van Christus zelf. De dodelijke
liver die zij vruchteloos had gebruikt om zichzelf te
vernietigen, stelde zij nu in dienst van de medemens
De nood van de wereld nam heel haar hart in
beslag.
In die dagen begaf zij zich naar Bayreuth om
een uitvoering van „Parsifal" bij te wonen. De nieu
we harmonieën van het muziekdrama brachten haar
m vervoering. Nog eens duidde Wagner een fase van
haar zieleleven aan. Evenals in de derde akte van
„Parsifal" de steenachtige woestijn verandert onder
de betovering van de melodie, zo was ook haar
innerlijk wezen veranderd. Zij was niet meer de
radeloze Kundry, achtervolgd door een spookbeeld
maar de vreedzame en in vervoering gebrachte
zuster van de ruiters van Montsalvat...
Jarenlang heeft de tragedie van Mayerling de
verbeelding zowel van historici als van romanschrii-
vers geprikkeld.
Zij voldoet aan alle voorwaarden voor het succes
Het mysterie. De strijd tussen vader en zoon'
De jonge prins. Een fatale schoonheid. Het bloed'
de hartstocht, de dood. De moeder tenslotte wier
smart treft tot in het diepst van de ziel.
„De tragedie van Mayerling," „Het geheim van
Mayerling, „De geliefden van Mayerling," en twin
tig andere titels in het Nederlands, in het Frans
in het Engels, in het Duits, in het Italiaans- in de
etalages van de boekhandel, op het toneel en
veel latex- ook op het witte doek.
Men heeft het drama op allerhande manieren
verteld. Maar altijd uit de subjectieve gezichtshoek'
van één der hoofdrolspelers: Elisabeth, Rudolf of
Marie Vetsera. En die verschillende oogpunten wier
pen op het drama telkens een ander licht, deden een
gaping ontstaan tussen de éne weergave en de an
dere en gaven er soms zelfs een vals beeld van.
Bezien we het uit de gezichtshoek van de hertog
en de hertogin van Alengon, geen rechtstreekse
medespelers, maar genoegzaam nabije getuigen om
de dingen goed te zien, intelligent en gevoelig genoeg
om het lijden te begrijpen van degenen, die bn dit
drama betrokken waren.
Tegen het einde van het jaar 1888 vertrokken
hertog en de hertogin van Alengon, vergezeld van
hun dochter, naar Wenen.
(Wordt vervolgd).
Advertentie
HOTEL ZEILER. In een le klas
hotel logeren t 9-Voll. pens.,
lift. Event, dieet-keuken zonder prpsverh.
Weekendprijs t 22.50. Eig. W J. Rowel
(Van onze verslaggever)
Volgende week zal de rayonale bak-
kerijcommissie opnieuw pogingen on
dernemen het Haarlemse broodconflict
uit de wereld te helpen. Dat conflict
heeft er overigens een nieuw aspect
by gekregen. Het grootbedrijf Verm-at
heeft in Utrecht de onderneming van
bakker C. P. Boersma aan de Juiiana-
weg in de wyk Hoograven gekocht. In
deze wijk is ook bakker H. Manschot
gevestigd, die in het Haarlemse conflict
een niet onbelangrUke rol speelt. HU
is zakelijk geïnteresseerd in een Haar
lemse bakkerij.
De komst van Vermaat naar Utrecht
heeft onder de bakkers aldaar de nodige
ongerustheid gewekt. Vooral toen het
bedrijf openlijk zou hebben aangekon
digd dat het van plan was in Utrecht
een broodconflict te ontketenen. Vrij
dagmiddag is de kwestie in de Utrecht
se rayonale bakkerijcommissie bespro
ken en besloten is mee te helpen het
conflict in Haarlem op te lossen door
bakker Manschot te bewegen zijn actie
in Haarlem te beëindigen.
Het ziet er evenwel naar uit dat een
oplossing moeilijk zal zijn te bewerk
stelligen. De bakkers in Haarlem zul
len niet zo gemakkelijk het bijltje er
bij neerleggen omdat zij gekant blijven
tegen de zegeltjesactie van Vermaat.
Ook tegen een stichting die een zegel
systeem zou exploiteren en waaraan
alle Haarlemse bakkers zouden kunnen
deelnemen bestaat veel oppositie. Bo
vendien ondervinden zij bij hun actie
veel sympathie van het publiek, terwijl
ook het gewraakte S.E.R.-advies de
bakkers stijft in hun oppositionele hou
ding.
Indien de partijen volgende week in
Haarlem geen overeenstemming berei
ken, is het niet onmogelijk dat ook
Utrecht in het conflict wordt betrok
ken.
