West-Friesland kan niet lang eigen mensen werk verschaffen Industriële stoffering nodig H' TEGEN DE BEDRIEGLIJKE T.V.-RECLAME Landdagen van „Werkverband Katholiek Amateurtoneel" Kasteel Radboud symbool van Medembliks noden Redt eersti 1 de anderee PROBLEEMGEBIED MET VOORRECHTEN DRAADLOOS CONTACT 2 hij Castella Wolwas en 3 bij Castella voor Nylon Vraag uw winkelier! Verscherpte controle in de V.S. 14 en 15 november te Amersfoort Redt een kind Militairen kwamen in moeilijkheden Jeugdcriminaliteit neemt toe Zangeres treedt in klooster Huldiging Ischa Rossican Scandinavische medici zien kleuren-T.V. V B DINSDAG 3 NOVEMBER 1959 Van opdracht afgeweken Geen maatregelen tegen bevelvoerende officier WILLY ALBERTI NAAR AMERIKA Voor diabetici en slanke lijn! n ii B door MARGUERITE BOURCET Advertentie Gratis Wasknijper^ er et Radboudkasteel, trouwe wachter van Medemblik, mag dan veel aan vroegere glorie hebben ingeboet wat er na de pieuze restauratie van te voorschijn kwam, deed des te dui delijker de bekoorlijke eenvoud van het bouwwerk uitkomen. Goed, de stoere donjons zijn verdwenen, het slot is ont manteld, maar nu blijkt pas, hoe gra cieus het eigenlijke woongedeelte in die vroege middeleeuwen is opgezet, en toch zonder pretenties. Met zijn frisse kleu ren. het schone voorplein en de keurig onderhouden, hergraven, slotgracht ver tegenwoordigt hei kasteel Radboud een kostelijk brok oud-Hollandse architec tuur Maar zodra ge binnentreedt, valt de kale kilte u op het lijf. Ge had een rijk interieur verwacht van gothisch meubilair, fraaie schilderijen langs de wand, tapijten op de vloer. Inplaats daarvan holle ruimten, totaal blanke wanden, vrijwel geen meubelstuk en slechts de echo van uw stem of voet stap. Iedere aankleding ontbreekt. Het is als he' symbool van Medemblik zelf, oudste stad van het Westfriese land met een roemruchte historie, maar lang zaam leeggezogen door de lokkende be drijvigheid iangs de Zaan en het Noord zeekanaal. Ook Medemblik heeft be hoefte aan een aankleding, een indus triële aankleding, zodat de bewoners zich meer thuis kunnen voelen in hun eigen omgeving. Want Medemblik en heel West-Fries land zijn door Den Haag als probleem gebied bestempeld, hetgeen in dit ge val wil zeggen, dat honderden geen werk meer in hun eigen gebied kunnen vinden en dagelijks dwars door de pro vincie trekken om een boterham te ver dienen. IJmond, Zaanstreek en Amster dam zijn de drie magneten, die de Westfriese werknemers tot zich trek ken en hen langzaam losweken van hun vertrouwde milieu. Op zich genomen is het uiteraard verheugend, dat deze pen delaars, in totaal al ongeveer 1400 in woners van Hoorn, Enkhuizen en Me demblik, nog ergens anders aan de slag kunnen komen, maar de drie gemeen ten beschouwen het toch als hun plicht om dicht bij huis werkgelegen heid te kunnen bieden. Dank zij deze situatie is West-Friesland tot probleem gebied verklaard. De gemeentebestu ren zijn echter niet van zins om, nu zij de officiële protectie van Den Haag in de wacht hebben gesleept, verder op hun lauweren te rusten. Voor het plaat selijk initiatief is thans juist de ruimte geschapen. Een der eerste gevolgen was de oprichting van een sociaal-we tenschappelijk bureau voor West-Fries land, waarbij zich 28 gemeenten aanslo ten. Daarnaast is de stichting Ontwikke ling West-Friesland in het leven geroe pen, waarvan drs. H. B. P. A. Let- schert, burgemeester van Medemblik, als voorzitter optreedt. Vooral het laat ste orgaan heeft een deugdelijk funda ment om zijn activiteiten mee te begin nen: een met cijfers volgepropt rapport, dat onlangs is uitgebracht door de West friese industriecommissie. Want daar moet het naar het oordeel van de ge meentebesturen naar toe: meer indus trie in West-Friesland, zonder dat an derzijds het agrarisch karakter van de streek verloren gaat. Ongezond Wij hebben ons door burgemeester Letschert uitvoerig laten voorlichten over het benauwend perspectief; dat zonder ingrijpen zich voor Medemblik en heel het Westfriese gewest dreigt te ontvouwen. Zelfs in de Wieringer- meer, het aan Medemblik grenzende nieuwe land, is de bevolking dusdanig toegenomen, dat herhaaldelijk werk loosheid optreedt. Dat is de zwakke stee van iedere agrarische streek. Naar mate de bewoners in aantal toenemen en werk blijven zoeken in het land bouw- en veeteeltbedrijf, slinkt de óp pervlakte, die ieder ter bewerking open staat. Dan ontstaan al spoedig dwerg bedrijfjes, die met moeite op de been zijn te houden en op een gegeven ogen blik volstrekt onrendabel worden. In Medemblik, zo vertelde de heer Letschert, beslaat ruim 60 pet van de tuinbouwbedrijven minder dan twee hec tare grond. Deze situatie is al in hoge mate ongezond en een. herverkaveling moet dan ook dringend worden doorge voerd. In de land- en tuinbouw werken momenteel 11.000 personen, terwijl het werk, economisch gezien, voor niet meer dan 8500 personen emplooi ople vert. Een potentiële werkloosheid dus van 2500 man. De Markerwaard had voor West- Friesland grote winst kunnen beteke nen in een niet te verre toekomst. Het is dus te begrijpen, dat het besluit van de regering om de inpoldering van Fle voland de voorrang te geven in dit deel van Noord-Holland bijzonder wordt betreurd. Maar ook de Markerwaard had de zaak niet kunnen redden. Jaar lijks moeten nu al 200 personen het ver trouwde agrarische milieu vaarwel zeg gen om elders aan de kost te komen. En deze van aard honkvaste West-Frie zen ontdekken, dat zij ver buiten hun eigen wereldje een behoorlijk loon kun nen opstrijken, vermeerderd met aller lei aardige vergoedingen voor koffie en reisduur, zodat een deel van de pende laars verloren is als arbeidspotentieel voor de eigen streek. Gezicht en gewicht Burgemeester Letschert wil met alle middelen dit migratieproces tegengaan door dicht bij huis werkgelegenheid te scheppen, een streven dat ma;.r wei nig gemeenten in deze tijd vreemd is. Maar omdat het nu eenmaal weinig re sultaat zou hebben wanneer elke ge meente op eigen houtje de Nederlandse en buitenlandse werkgevers probeerde te lokken, trekt heel West-Friesland in deze politiek één lijn. Wij moeten, al dus de heer Letschert, ons gewest weer gezicht en gewicht geven. Dat kan al leen nog maar als de industrie West- Friesland in haar welwillende beschou wing wil betrekken. Er liggen hier kan sen te over. Gebrek aan werknemers zal niet gauw optreden, overal worden terreinen klaargemaakt of in reserve gehouden, en er zijn spoorwegverbindin gen. Maar het is voor een industrieel altijd een hele stap om een bedrijf te vestigen in een gebied, dat van nature niet op industrie is ingesteld, zoals er ook in agrarische kringen immer een zekere aversie bestaat jegens ,,de fa briek". Nu West-Friesland tot pro bleemgebied is verheven, ontleent het hieraan het voorrecht, dat de overheid bijdraagt in de bouwkosten van bedrij ven. De premies variëren van 35.- tot 75.- per nuttige vierkante meter vloer oppervlakte. Met dit wapen in de hand zal het West-Friesland, dat het einde van zijn agrarische mogelijkheden al heeft overschreden, wellicht gemakke lijker vallen, te triomferen in de strijd om de gunst van de industrie. Van po litieke zijde is in elk geval al belang stelling getoond. De partijraad van de K.V.P. zal extra aandacht schenken aan de industriemogelijkheden in de streek tussen Medemblik, Enkhuizen en Hoorn. Strategisch Het hemd is nader dan de rok. En hoezeer ook de integratiegedachte een rol speelt, burgemeester Letschert laat uiteraard niet na, discreet onze aan dacht te vestigen op zijn eigen gemeen te, het kleine, 5000 zielen tellende Me demblik, dat reeds eeuwen geleden de vaan heeft moeten strijken voor Hoorn en Enkhuizen, maar welks historie toch het verst blijft teruggaan. Met het élan, zijn jeugd eigen, streeft hij er evenwel naar om Medembliks positie in West- Friesland meer reliëf te geven. Het stadje neemt tenslotte op de grens van IJsselmeer, Wieringermeer en West- Friesland een strategische stelling in. Daar wil hij het volle profijt van trek ken. Niet lang geleden konden drie be drijven op één dag geopend worden, een belangrijke industriële aanwinst. Maar nog slechts een begin. Nu ook de Wie ringermeer probleemgebied is, wil Me demblik als goede nabuur het zijne tot de verruiming der werkgelegenheid bij dragen. Vijf hectare terrein is al be schikbaar, waaraan er nog zes worden toegevoegd. Ook de recreatie komt aan bod. Algemeen wordt rekening gehou den met een hausse in de watersport; tal van plaatsen in ons land bouwen ge schikte outillage en Medemblik, dat gunstig is gelegen en al een centrum is van sportvisserij, wil niet achterblijven. Volgend jaar komt er een jachthaven klaar met daarbij een openlucht-zwem bad. En dan breekt de tijd aan, waarop die oude burcht van Westfrieslands oudste stad, in dc dertiende eeuw nog door Floris V gebouwd op de vermoedelijke plaats van koning Radbouds woning, 'iÉÉMi ™'W Een restant van een oud binnenwater in Medemblik, erg verwaarloosd en erg schilderachtig. weer enigermate dienstbaar kan wor den aan onze huidige samenleving. Bur gemeester Letschert, die tevens slot voogd is van het kasteel, denkt name lijk aan een 'bescheiden consumptiege legenheid in een der lokalen van Rad boud. Ook zal binnenkort een begin wor den gemaakt met de stoffering en meu bilering van het interieur. De V.V.V. krijgt een onderkomen in het oude Waaggebouw. Voorts zal Medemblik een gemeenschapshuis rijker worden, waarin allerlei activiteiten zich kunnen ontplooien. Als een belangrijke culturele injectie in West-Friesland is tenslotte het stre ven te beschouwen om de Enkhuizer Dromedaris, de zuidelijke stadspoort, tot een internationaal studentencentrum te promoveren. De studenten zijn thans bezig om voor het eind van dit jaar 10.000 bijeen te brengen, de voorwaar de, die de gemeente Enkhuizen gesteld heeft voor haar medewerking. Nog zijn de ruimten van de sterkte Radboud hol en leeg. Maar weldra gaat er weer iets in terugkeren van de oude glans en luis ter, zoals ook Medemblik zelf iets van de vroegere glorie hoopt te herwinnen temidden van een uitgebreider indus triële stoffering. HANS STEVENS. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 3 nov. Een compag nie van het garderegiment grenadiers heeft 26 september opdracht gekregen in de omgeving van Arnhem het stil staande water van de Rijn tussen twee kribben te doorwaden. Het water reik te de militairen niet verder dan tot het middel en aan de oefening was dus geen risico verbonden hoewel enige manschappen niet konden zwemmen. Toen echter een aantal militairen in strijd met de gegeven orders, elkaar niet met de handen vasthielden en bo vendien afweken van de aangegeven richting, kwamen zij in moeilijkheden. Zij konden evenwel allen worden ge holpen en geen van hen is geheel on der water geweest. Staatssecretaris Calmeüer ziet geen aanleiding bijzondere maatregelen te treffen, zoals hem door het Tweede- Kamerlid Borst (CPN) was gevraagd. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 3 nov. Uit cijfers, die minister Beerman over de crimi naliteit in de laatste jaren heeft ver strekt blijkt een duidelijke stijging van de jeugdcriminaliteit. In zijn Me morie van Antwoord aan de Tweede Kamer waarschuwt de minister ech ter dat deze gegevens zeer kritisch moeten worden bezien. Er kunnen veel dubbeltellingen in zitten in ver band met het toenemend optreden in groepsverband. Wat de geconstateer de overtredingen betreft blijkt dat een groot deel van de stijging voort vloeit uit het groeiend aantal geval len van „joyriding". Minister Beerman meent voorts dat men voorzichtig moet zijn met een ver scherpt optreden tegen pornografie. In zijn Memorie van Antwoord wijst de minister op het gevaar dat het enkele bekend worden van het feit, dat naar een bepaald boek een onderzoek wordt ingesteld, de beste reclame voor het boek betekent. AMSTERDAM, 3 nov. Sinds en- kelé" weken klinkt dagelijks enige ma len een Amsterdamse stem door de Amerikaanse huiskamers: de stem van Willy Alberti. Zijn nieuwste plaat, Ma rina, werd veertien dagen geleden in de Verenigde Staten uitgebracht en bleek enthousiast te worden ontvangen. Momenteel zijn er al meer dan honderd duizend exemplaren van verkocht. Van Max Tak ontving Willy een tele gram, waarin hij namens de impresa rio Landi werd uitgenodigd voor een op treden in de Carnegie Hall. Waarschijn lijk zal het Amerikaanse publiek 22 no vember kennis kunnen maken met de Nederlandse tenor. Advertentie de nieuwe - in Amerika ontdekte - zoetstof, waarover men in de hele wereld enthousiast is I AMSTERDAM, 1 nov. Het Werk verband Katholiek Amateurtoneel or ganiseert 14 en 15 november in Amers foort zijn twee-jaarlijkse Landdagen, Zaterdagmiddag zal het bestuur van het WKA overgaan tot de plechtige in stallatie van het St.-Genesius-Gilde. In dit Gilde kunnen worden opgenomen personen die 25, 40 of 50 jaren achter eenvolgend lid van een bepaalde to neelvereniging zjjn geweest. Aan hen zal deze middag een oorkonde worden uitgereikt benevens een draagmedaille in zilver of goud naargelang het aantal jaren van hun lidmaatschap, 's Avonds zal er onder auspiciën van de techni sche commissie tot uitvoering van het Nederlands-Belgisch Cultureel akkoord en het comité Amateurtoneel Neder lands Taalgebied België-Nederland een première worden gegeven van „Tsare- witsch Alexis" door Maxim Krojer. De ze voorstelling wordt gegeven door de toneelgroep „Streven" uit Mortsel (Bel gië). In bovengenoemd comité zijn ver enigd de drie Nederlands-talige toneel organisaties in België t.w. het NVKT, de FSVT en het KNTV, benevens de beide Nederlandse toneelorganisaties de Nederlandse Amateurtoneel Unie en het Werkverband Katholiek Amateur toneel. Zondagmorgen vindt na de H. Mis, op te dragen door de geestelijk advi seur van het WKA, de zeereerw. heer G. v. d. Poel, een landdagzitting plaats. Als sprekers treden op Jan Beerends, directeur van de Volkshogeschool Dra kenburg cn Arend Hauer, leraar aan de toneelschool in Amsterdam en lan delijk toneeladviseur. De heer Beerends zal in zijn lezing een aantal achter gronden en aanverwante gebieden van het toneelspel belichten, terwijl de heer Hauer meer op het vormingserk van en voor de toneelamateurs zal ingaan. Ton Lutz directeur van het Rot terdams Toneel zal trachten zich vrij te maken om tussen beide lezingen voor te dragen. De burgemeester van Amersfoort de he _r H. Molendijk zal de' Landdagbezoekers verwelkomen. Het Amersfoorts Jongenskoor zal enke le liederen ten gehore brengen en een klein ensemble zal voor de muzikale omlijsting zorgen. Bovendien zullen de prijzen van het WKA Landjuweel wor den uitgereikt. Zondagmiddag zal de winnaar van het WKA Landjuweel 1958-1959, de RKTV „Sint-Genesius" uit Amersfoort, een opvoering geven van „In de scha duw van twijfel" door Norman King onder regie van Eric v. d. Donk. Be langstellenden kunnen zich melden bij de directeur van het landelijk bureau WKA, de heer Frits Bloemkolk. Wal deck Pyrmontlaan 26, Amsterdam. LONDEN, 2 nov. (UPI) Een jon ge zangeres, van wie de kritiek heeft gezegd, dat zij de hoogte van Maria Callas zou kunnen bereiken, heeft de schone schijn van de opera verwisseld voor de harde werkelijkheid van het klooster. De 29-jarige Jean Reddy, een vroe gere telefoniste, die in Burnley in de Midlands een afscheidsconcert heeft gegeven, treedt in bij de Zusters van Tyburn in Londen. Het is een orde van de strenge observatie en zij zal het klooster gedurende de eerste zes jaar niet mogen verlaten. Drie jaar geleden ging Jean Reddy, die een sopraanstem heeft, in Rome studeren onder Toti dal Monte. Deze zangpedagoge voorspelde haar Engel se leerlinge een grote toekomst. Haar eerste openbare concert in de Eeuwige Stad was weinig minder dan een per soonlijke triomf. In Engeland werd zij eveneens zeer hoog aangeslagen; Miss Reddy, die van huis uit protes tant was, is twee jaar geleden katho liek geworden. Twee dagen na haar be kering werd zij door de 'Paus in audiën tie ontvangen. Aanbiedingen tot verbintenissen met de opera van Napels en de Carl Rosa Company heeft zij geweigerd. Op haar afscheidsconcert was geen plaats onbe zet. Het applaus was ovationeel. Maar alleen Jean en haar moeder wisten, dat het een vaarwel was aan een grote carrière. WASHINGTON 2 nov. De Ameri kaanse federale commissie voor de han del (FTC) heeft gisteren hij monde van haar voorzitter, Earl W. Kintner, de on eerlijke praktijken in de programma's van de (commerciële) televisie opnieuw scherp veroordeeld. Na de onthullingen over het quiz schandaal, aldus Kintner, heeft de com missie talrijke klachten ontvangen over bepaalde reclamepraktijken. Hij deed daarom een beroep op de televisiemaat schappijen, maatregelen te treffen te gen programma's van slechte smaak, waartegen wettelijk niets kan worden gedaan, maar die wel „irriteren en af schuw wekken". De commissie zelf is voornemens, haar optreden tegen bedrieglijke recla memethodes te verscherpen door ver dubbeling van haar controlestaf, zodat nagenoeg alle programma's steeds kun nen worden gecontroleerd. Tot deze houding van de commissie heeft een rapport betreffende Charles van Doren in niet onaanzienlijke wijze bijgedragen. Charles van Doren, die een nationale held werd, toen hij met het tv-programma „Twenty-One" 129.000 dol lars 460.000) won, heeft namelijk be kend, dat ook hij de antwoorden op de hem gestelde vragen had gekregen voor dat hij het glazen „zweethokje" voor de camera's binnenging. Nog niet zo heel lang geleden, toen het onderzoek naar eventuele fraude bij de tv-quizzes pas was begonnen, ver klaarde Van Doren, een vroegere lec tor aan een universiteit: „Het is dwaas aan te nemen, dat de mensen geen ver trouwen meer in de tv-shows zouden hebben. Zelf ben ik nimmer tevoren van de vragen op de hoogte geweest". Toen een federale commissie in Wash ington met het onderzoek begon, zond Van Doren onmiddellijk een telegram, waarin hij aanbood getuigenis te komen afleggen van zijn eerlijkheid. Hij kwam echter niet opdagen, waarop men hem een dagvaarding zond, die hem echter niet bereikte, omdat hij de stad had ver laten. Ten laatste heeft hij zich gemeld op het kantoor van de officier van jus titie in New York, waar hij een verkla ring onder vier ogen heeft afgelegd. Eerst thans is bekend geworden, wat door hem bij die gelegenheid is gezegd. De vraag is nu, of Van Doren tot zonde bok zal worden gemaakt voor het wan gedrag van het hele televisie- en radio- bedrijf. Het blad van de radio- en tv-maat- schappijen „Broadcasting", dat zeker niet als onpartijdig kan worden beschouwd, heeft intussen in zijn laatste nummer verklaard, dat het quiz-schan daal de houding van het publiek tegen over de televisie maar weinig heeft be- invloed. Bij een door genoemd blad ge organiseerd opinie-onderzoek zou 84.4 procent van de ondervraagden hebben verklaard van het schandaal af te we ten, maar bij slechts 10.2 procent had het afbreuk gedaan aan het kijkgenot, terwijl 57.4 procent zich zou hebben uit gesproken voor een terugkeer van de quiz-shows. HILVERSUM, 2 nov. Ischa Rossican, muziekregisseur van de Nederlandse Radio Unie, bekend als pianist en ar rangeur, is vanmiddag gehuldigd, naar aanleiding van zijn 25-jarig dienstver band bij de radio-omroep. De jubilaris, in Wilna geboren, en sedert 1933 in Ne derland werkzaam, speelde voor de oor log in "net orkest van Eddy Walis. Hij heeft tal van orkesten deel uitgemaakt, gaf pianorecitals en begeleidde o.a. Kath leen Ferrier. Ischa Rossican verbleef gedurende de oorlogsjaren met zijn echtgenote, aria Rossican, die thans violiste is in het Radio Philhar- monisch Orkest, in Zwitserland, waar het echtpaar meermalen concerteer de. Na de bevrijding legde Ischa Rossi can zich in het bijzonder toe op de mu- ziekregie. De heer E. Bomli, programmadirec teur van de NRU, huldigde de jubilaris als „een kunstenaar van de eerste orde, die niet alleen op het terrein van de serieuze, maar ook op dat van de lichte muziek zijn weergaloos muzi kaal talent en vakmanschap toonde". De heer Bomli overhandigde uit naam van de Nederlandse Radio Unie als ge schenk een wire-recorder. Ook ontving de jubilaris de gebruikelijke enveloppe met inhoud. KOPENHAGEN, 2 nov. Vijftig Deense, Noorse en Zweedse hooglera ren en directeuren-geneesheer zijn van avond uit Kopenhagen vertrokken om op uitnodiging van Philips een bezoek te brengen aan Eindhoven, waar zij kleurentelevisie zullen zien gedemon streerd als hulpmiddel bij het medisch onderwijs. Zij zullen ook met andere medische apparatuur kennis kunnen maken. De kleuren-T.V. voor instructiedoel einden werkt met een zogenaamd clo sed circuit omdat slechts een beeld overbrenging nodig is van bijvoorbeeld de operatiezaal naar de collegezaal. Twee van deze apparaten werden reeds in de Verenigde Staten geplaatst. Een staat er in Marseille. Vluchtelingetjes in Marokko. Beeld uit de film Redt een kind" van Joes Odu- fré, die morgenavond in het tv-program ma van de VPRO zal worden vertoond. AMSTERDAM, 2 nov. Na de ac ties, die de VPRO in het verleden ten bate van de internationale vluchtelingen heeft ondernomen, men denke aan „Een Ton voor Triëst" behoeft nau welijks te worden vermeld, dat deze omroepvereniging in het Wereldvluchte- lingenjaar, öp 5 december van het vo rige jaar ingesteld door do Verenigde Naties, niet wilde achterblijven. Het Hoge Commissariaat te Genève, waarmee overleg werd gepleegd, heeft gewezen op de zeer grote nood onder de Algerijnse vluchtelingen in Marokko en het gevolg was, dat werd besloten onder het motto „Redt een kind" een actie te organiseren, die voornamelijk ten doel zal hebben hulp te verlenen aan de dui zenden vluchtelingen-kinderen in Marok ko, die in groot gevaar verkeren door gebrek aan voedsel, maar vooral aan kleding, dekking en behuizing, geduren de de komende winter om het leven te komen. Over deze actie, waarvan we onlangs reeds in het kort melding maakten, zijn vanmiddag tijdens een persbijeenkomst nadere mededelingen gedaan. In het te levisieprogramma van de VPRO zal woensdagavond een film worden ver toond, die een beeld tracht te geven van de onbeschrijflijke ellende, waarin de ze categorie vluchtelingen leeft. Boven dien zal van 7 november af in de radio programma's van de VPRO, telkens op zaterdagavond, een zevental klankbeel den worden uitgezonden, samengesteld door ds. J. A. van Nieuwenhuijzen en Henk Teeuw. Zaterdag wordt dit klank beeld ingeleid door mevr. Anne Mulder, die spreekt over de vluchtelingen in de loop der tijden, terwijl ds. Kater in zijn rubriek „Deze week" het slotwoord spreekt. Alle programma's eindigen met een aansporing om geld te storten op het (uit vorige acties bekende) gironummer 250.000, „Redt een kind", Hilversum- Reeds tijdens de actie zullen de binnen gekomen bedragen telegrafisch wor den overgemaakt, zodat onmiddellijk kan worden begonnen met het kopen en uitreiken van kleding. Een en ander ge schiedt in nauwe samenwerking met het Comité Vluchtelingenjaar, het Hoge Commissariaat der Verenigde naties voor vluchtelingen en het Internationale Roode Kruis. Voor de vervaardiging van de film, die in het tv-programma van woensdag zal worden vertoond, hebben regisseur Joes Odufré en radioverslaggever Henk Teeuw een reis naar Marokko gemaakt. De auteur Simon Vinkenoog is bereid gevonden, de documentatie te verzor gen en de tekst voor de film te schrij ven. De opnamen zijn gemaakt door Piet Kaart, een cameraman van Multi- film. De leiding van de „expeditie" naar Marokko heeft onder leiding gestaan van ds. J. A. van Nieuwenhuijzen. F.:'; .'F.-: üiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Als uit mozaiek opgetrokken ligt kasteel Radboud in gerestaureerde staat te pronken. Maar achter dc muren is alles kaal en hol. De gemeente Medemblik wil het interieur aankleden en de oude grafelijke burcht als cultureel centrum weer een plaats geven in het maatschappelijk leven. De hertogin van Alengon had voor de entree van haar dochter beslist geen gunstig ogenblik gekozen. Op zondagavond 27 januari gaf de ambassadeur van Duitsland een groot feest. Men zag er alle in Wenen aanwezige prinsen samen met de Oostenrijkse aristocratie. Het was een van die feesten, die in de annalen van een winter mei gouden letters opgetekend staan. Een schare jonge meisjes, al of niet van vorstelijken bloede, spreidde een weeide van witte japonnen met schouderlinten en boeketten vergeet-rne-nietjes of rozen-in-knop ter I toon. Hun verschijning was de enige prettige noo: in de zwoele atmosfeer. De gasten hadden hel voorgevoel van een schandaal, want Marie Vetserr was er ook. De zestienjarige pronkte uitdagend me haar blauw-zwart glanzende haardos, hoog opge maakt onder een halvemaanvormige diadeem. Plotseling betrad prinses Stefanie de zaal. Waa; j zij langkwam, maakte iedereen een diepe buiging Heel het hot betuigde haar de toekomende eer. Eei enkel hoofd was onbewogen gebleven: dat van d' kleine Vetsera, die kaarsrecht en arrogant de blik van de andere vrouw trotseerde. Intussen zette het orkest op de galerij de Stephana Gavotte in, een wijsje naar de mode van dat se; zoen. De volgende dag kwam het de onmiddellijke omge ving van de keizerin ter ore, dat Frans Jozef zijn zoon tijdens een hevige woordenwisseling had gelast zijn nieuwe verhouding op staande voet te verbreken Maar de in Wenen aanwezige Wittclsbachers voelden, dat het daar niet bij zou blijven. Er stonden vrese lijke dingen te gebeuren. Hun zenuwen voorspelden het. De enigen wier vreugde onverstoord bleef, wa ren de twee nichtjes Mutzell en Louise. In hun aanwezigheid besprak men de zaak in bedekte termen. Zij hadden het trouwens druk genoeg met hun eigen roman. Mutzell was verliefd geraakt op een knappe aartshertog. Louise begon in stilte te dromen over oen forse en indrukwekkende Wittelsbacher, die zij kort geleden had ontmoet en agn wie zij geenszins onverschillig scheen te zijn. Op dinsdag 29 januari dineerde heel de keizerlijke familie op de Hofburg. Officieel vierde men de ver loving van Marie Valérie. Maar in werkelijkheid had de familiebijeenkomst een andere bedoeling. Heime lijk wilde men de verzoening van Rudolf met zijn vrouw een plechtig karakter geven. De oude keizer had. zijn zoon de uitdrukkelijke belofte af weten te dwingen, dat hij niet Marie Vetsera zou breken. Die avond nu zou hij blijk ;even van zijn goede wil. 's Middags ging hij .jagen in de bossen bij Wenen, maar hij zou op 'tijd terug- tomen om het diner bij te wonen. In het schemeruur diende zich onverwachts een boodschapper aan. Hij bracht een slechte tijding. Rudolf had een verkoudheid opgelopen en verklaarde :ich niet in staat, nog naar Wenen te komen. Hii vas van plan de nacht door te brengen in het .jacht slot „Mayerling". Een van die armzalige uitvluchten, lie een wispelturige echtgenoot altijd bij de hand leeft en waaraan niemand geloof hecht, zelfs de ledienden niet. De keizerin had niet de moed kunnen opbrengen >m persoonlijk aan het galadiner aan te zitten, 'fschoon het gegeven werd ter ere van haar lieve Mutzell. Het voorgevoel van een naderend onheil welde haar. Zij at alleen op haar kamer: ijs, nelk en wat vruchten. In de reusachtige eetzaal, behangen met zware utrperen gordijnen, dineerden de anderen, de kee! ichtgesnoerd van angst. De tafels waren verbiin- lend gedekt. De fijnste spijzen van de keizerlijke -.euken werden opgediend in wonderlijk mooi oud- Weens serviesgoed. Walsmuziek golfde onder de be- chiiderde plafonds. Achteloos wuifden de vorstelijke .lames zich koelte toe. Eindelijk werden de kroonluchters gedoofd. De nacht trad in. De twee jongemeisjes sliepen, glimlachend in hun dromen. Elisabeth lag klaarwakker, verhit door koorts, woelend op het kermisbed dat zij al jaren besliep. „Wij zijn een vervloekt geslacht," gonsde het door haar gedachten. „Wij zullen allemaal getrof fen worden, de een na de ander." De hertogin van Alengon bad. Haar ogen staarden in de duisternis. Het was een van de veie nachten die zij slapeloos doorbracht. Een zwaar besneeuwd woud scheidde over een afstand van vijftien mijlen het jachtslot Mayerling van de wereld der levenden. In de late wintermorgen van de volgende dag stopte er een huurrijtuig op de Josephplatz voor de Hofburg. De keizer zat al aan zijn schrijftafel. Elisabeth, gekleed en gekapt, liep tussen haar salon en haar slaapkamer heen eti weer en trachtte haar zenuwen meester te worden. De hertog en de hertogin van Alengon kwamen terug uit de vroegmis. Alleen Stefanie sliep nog. Mollige blonde vrouwen slapen graag lang. Zij was niet in de wieg geleg" voor de tragedie en kon met de Wittelsbachers, die zich met het gemak van stormvogels door nacht en ontij bewogen, niet overweg. Haastig stapte er een man uit het rijtuig. Het was graaf Hoyos, een persoonlijke vriend van aarts hertog tludolf. De graaf had een boodschap voor de keizer. OP het laatste ogenblik deinsde hij voor zijn ontstellende taak terug en probeerde er een ander mee te belasten: graaf De Bombelles, de grootmeester van de kroonprins. Maar ook deze voelde zich niet in staat de tijding persoonlijk aan de keizer over te brengen. Toen kregen de twee radeloze mannen een ingevin? die zich slechts laat verklaren en verontschuldig'' door de ontzetting van dat uur: de taak, wnnrv'J hun mannenmoed versaagde, toe Ie vertrouwen ad een vrouw, aan een moeder, die bovendien co» zenuwpatiënte was. Zij begaven zich naar het app»1 tement van de keizerin. (Wordt vervolgd)-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1959 | | pagina 4