Nog pijnlijker quiz-schandaal
in Amerika
DE OLVEH VAN 1879
R.-k. Centr. Bureau: Ontwerp
niet in strijd met grondwet
?s Lands Kroniek-
DAG PUZZLE
i
DRAADLOOS
CONTACT
W. Barendsz
nog
niet w
/eg
RAAMWET-CALS EEN JAAR OUD
Mammoet van commentaren
Officier neemt ontslag vóór
hij wordt gehoord
Heruitzending
slotzusters
Wij luisteren naar
if red o
V B
Vanavond
Half miljoen in
Zweden
UW TAFELDRANK.
Wij kijken naar
Minister wil gezonde
verhoudingen
Sanering gemeentelijke
financiën noodzakelijk
LEVENSVERZEKERING
Nieuw gebouw ge*
opend in ApeJdoof11
J
UW TAFELWATER
ARKA-Maastricht
neemt motie aan
A
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1959
PAGINA
iiiiminniiniiintitiiiiimttiniiiimiiifimiiiiniiniiintiiiiuiii
Vcor familiégebrüik,
in 1/1 liierschroeiilessen
Nota over decentralisatie
Autotechnische Schoof
Niets intiemer dan kaarslicht... GOUDA kaarsenl
Scheveningse pier kan tegen een stootje
Beveiliging tegen de golfslag De hele
ydag
zonnen
1
Vooi fairiiliegebruik,
in li terschroefilessen
Scheêf.
Ambtenarensalarissen
BrandverzekeringsntfJ'
„Sint-Donatus"
eir
De avonturen van Kuifje en Bobbie
door HERGE
Je hen/- een J/jne
yen/, kolone/i LVe
blij ven vrienden fo/
in o/en dood
Ge... hik/... weren
in nnns/ng
Leve...hik Leve
general ALhnmbmi...
Neen, AicJznriJn,zo is'/:
Pief,p<jf poef.'...ikhen de
sigsistr leve genera/
Alcozjr en de gebakken
sistrduppeitjes
dood
ni hi dosir
zi/n de
smeer ■/n
r /s een v<vn de
fnnn/ieks/e
voors/aFnders
Vo/n de genemni.
Toen ie voor he/
execu/iepe/e/on
u ben/
bevrijd.
n/e/s
Ze
•noaen nre, noa -
f us/Heren.'... Leve
eens
gcnerdo! A/cs?z<zr i Die
is ze ór/lemstui te
ylucf <j f
Kiekeboe
s/ond b/eef hif
nog roepen: "Le.
ft
NEW YORK, 5 nov. Het Ameri
kaanse quiz-schandaal heeft dergelijke
vormen aangenomen, dat zelfs presi
dent Eisenhower meende er niet langer
over te mogen zwijgen, al voegde hij er
haastig aan toe, dat daarmee nog niet
is bewezen, dat de Amerikanen hun mo
rele maatstaven zouden hebben verge
ten.
Intussen zijn er voor de commissie
van onderzoek feiten aan het licht ge
komen, die zo mogelijk nog pijnlijker
zijn dan de bekentenissen van vroegere
quiz-deelnemers, dat zij tevoren op de
hoogte waren gesteld van de vragen,
die ze zouden moeten beantwoorden.
Een voormalig employé van een be
kend warenhuis heeft namelijk voor de
commissie van onderzoek verklaard,
dat zijn werkgevers hem tienduizend
dollars hadden gegeven, die bestemd
waren voor de producent van de 64.000
dollar-show, Elroy Schwartz. Aan deze
schenking werd de voorwaarde verbon
den, dat een employé van het bedrijf
aan een quiz-programma, dat nota be
ne door een andere onderneming werd
bekostigd, zou mogen meedoen omwille
van de publiciteit. In augustus 1955 is
inderdaad een employé van het bedrijf,
een zeker Kenneth Hoffer, voor de te
levisie opgetreden. De producent had
met hem afgesproken, dat hij de naam
van het warenhuis niet meer dan twee
maal mocht noemen. Aanvankelijk was,
volgens de verklaringen van de getuige,
door de directie van het warenhuis dui
zend of tweeduizend dollars geboden,
maar Schwartz had geklaagd, dat dat
niet genoeg was ,,voor de diensten, die
werden gevraagd". Het bedrag was
daarop verhoogd tot 10.000 dollar. De
aandelen van de maatschappij, die
„sponsor" was van één der bij het
schandaal betrokken quizprogramma's,
zijn op de New Yorkse beurs met 5.25
dollar gedaald tot 54.25 dollar. Het be
treft hier een fabriek in cosmetica, die
de 64.000 dollar-snow betaalde.
HILVERSUM, 6 nov. Met behulp
van filmopnamen zal dr. J. Kater van
avond in het televisieprogramma van
de AVRO onder het motto „Mens en
en kikvors" aan de kijkers laten zien,
op welke wijze de kikvors zijn diensten
bewijst aan de moderne geneeskunde.
Aan dit programma, dat volgens de
samenstellers beslist niet geschikt is
voor personen beneden 18 jaar, gaan
een bezoek aan de Kema, het instituut,
dat is belast met de keuring van elek
trische materialen, en een nieuwe afle
vering van de Perry Como Show voor
af. Later op de avond volgt een Euro
visie-reportage van het internationaal
concours hippique m Wenen, waarbij
het commentaar wordt verzorgd door
H. Eijsvogel.
In haar radioprogramma sluit de
NCRV vanavond de luisteraars aan met
het Concertgebouw in Amsterdam voor
een concert, dat het orkest van de
Beierse Omroep geeft onder leiding van
Eugen Jochum met medewerking van
George van Renesse, piano. Uitgevoerd
worden de ouverture „Der Freischütz"
van von Weber en het concert voor pia
no en orkest in a, opus 54 van Schu
mann.
„Juoigois", een programma van de
uiterst zelden door buitenstaanders be
luisterde zang van de Lappen kan men
vanavond met een toelichting door J.
Ernest Dixon beluisteren in het VPRO-
programma.
Enige tijd geleden zijn Gabri de Wagt
en Bob Uschi naar Lybië geweest,
waarbij zij voor de VARA een tweetal
radiodocumentaires hebben gemaakt.
De eerste, gewijd aan de oorspronkelij
ke bewoners van de woestijn, wordt he
denavond uitgezonden onder de titel
„De naakte aarde". Op 20 november
volgt de tweede uitzending, die een in
druk geeft van het leven van een klei
ne groep deskundigen, die in de Sahara
naar olie boren. Beide uitzendingen zijn
tot stand gekomen in overleg met het
Unesco-centrum Nederland.
FORT SILL (U.S.A.) 5 nov. (AFP)
Een officier van het Amerikaanse leger,
kapitein Michael O'Rourke, die meer
dan 106.000 dollar gewonnen heeft in
een Amerikaans televisiespel „Tic Tac.
Dough" heeft zijn ontslag gevraagd en
gekregen. O'Rourke verklaarde dat hij
herhaaldelijk verzocht had gehoord te
worden door de commissie van onder
zoek naar het quiz-schandaal en dat hij
liever als burger voor deze commissie
zou verschijnen.
HILVERSUM, 6 nov. De geluidsre
portage „Clausura" („Slotzusters") uit
het Carmelitessenklooster te Bologna
van zondag zal vrijdag 27 november
van 14.55 tot 15.00 uur opnieuw door de
KRO worden uitgezonden. Door deze
uitzending op een vroegfer uur te plaat
sen, zullen thans ook kloosterzusters ge
legenheid krijgen te luisteren naar een
onderwerp, dat haar zonder twijfel zal
boeien.
Intussen zijn bij de programmaleiding
van de KRO talrijke bewijzen van in
stemming binnen gekomen, die vrijwel
alle hierop neerkomen, dat nu ook de
leek op waarachtige wijze kennis heeft
kunnen maken met de spiritualiteit van
het leven der slotzusters. Het is uiter
aard mogelijk, dat Nederlandse Carme-
litessen de dingen even anders zouden
hebben gezegd dan de Italiaanse, om
dat Nederlanders nu eenmaal nuchter
der zijn, maar feit is het toch wel en
dit is uit de reacties gebleken dat
het wezenlijke overal ter wereld hetzelf
de is.
STOCKHOLM, 5 nov. Zweden ver
wacht binnenkort de registratie van het
halfmiljoenste televisietoestel. Tot gis
teren werden er 493.000 kijkvergunnln-
gen uitgereikt, waarvan alleen de laat
ste maand niet minder dan tienduizend.
AMSTERDAM, 6 nov. De Neder
landse walvisvaarder Willem Barendsz
zal, naar men hoopt, morgen uitvaren.
De mogelijkheid is echter niet uitgeslo
ten, dat de vertraging nog langer zal
duren. Dit bleek bü de voortgezette re
paratie van de warmgelopen hoofdmo
tor, die er woensdagmorgen oorzaak
van was dat het schip niet kon uitva
ren. Het personeel van de NDSM werkt
thans in koortsachtig tempo om de
schade die door deze vertraging reeds
aanzienlijk hoog is te beperken. De ma
trozen hangen gedurende de gehele dag
in de buurt van het schip rond. Ook
de rederij-commissarissen verblijven
reeds vanaf woensdagmorgen op het
schip. Dit is reeds de vierde keer sinds
zaterdagmorgen j.l. dat het vertrek
van het schip is uitgesteld.
<4 avert entte
ZATERDAG
HILVERSUM I, 402 m. KRO: 7.00
Nws. 7.15 Gewijde muz. 7.40 Gram. 7.45
Morgengebed en overweging. 8.00 Nws.
8.15 Gram. 8.50 V. d. huisvr. 10.15 Gram.
10.30 Ben je zestig? 11.00 V. d. zieken.
11.45 Franse chansons. 12.00 Middagklok-
noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land- en
tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.50 Act. 13.00
Nws. 13.15 Caus. 13.20 Platennieuws. 13.30
Lichte muz. 14.00 Kamermuz. 14.20
Kunstkron. 14.50 Metropole-ork. en solist.
15.15 Franse les. 16.00 Gregoriaanse zang.
16.30 Instr. octet. 16.50 Sportcomm. 18.00
Lichte muz. 18.15 Journ. weekoverz. 18.25
Lichte muz. 18.45 Van klanten en wan
ten weten, vragenbeantw. 19.00 Nws. 19.10
Act. 19.25 Memorandum. 19.30 Gram.
20.20 Caus. 20.30 Lichte muz. 21.10 Pol.
caus. 21.20 Gevar. progr. 22.25 Boek-
bespr. 22.30 Nws. 22.40 Jong - oud -
eeuwig. 24.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7.00
Nws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. en rep. 8.00
Nws. 8.18 Gram. en act. 8.50 Caus. 9.00
Gymn. v. d. vrouw. 9.10 Gram. VPRO:
10.00 Caus. 10.05 Morgenwijding. VARA:
10.20 Pol. caus. 10.30 Herhaling uit ver
schillende programma's. 11.35 Pianoreci
tal. 12.00 Orgelspel en zang. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Hits aan de spits
13.00 Nws. 13.15 Instr. kwint. 13.40 Sport-
nws. 14.46 Gram. 14.55 Caus. 15.10 Ge-
var. muz. 15.35 Caus. 15.50 Omr. ork. 16.40
Boekbespr. 17.00 Jazzmuz. 17.30 Journ.
18.00 Nws. en comm. 18.20 Pianospel 18.30
Muziekkiosk. 19.00 Artistieke staalkaart.
VPRO: 19.30 Caus. 19.33 Klankb. 19.55
Caus. VARA: 20.00 Nws. 20.05 Gevat,
progr. 21.15 Wie is het? 21.40 De Z 69.
hoorsp. 22.10 Oude gram. 22.30 Nws* 22.40
Soc. comm. 22.55 Lichte muz. 23.23
Dansmuz. 23.55-24.00 Nws.
ENGELAND. BBC Home Service, 330
m: 12.00 Ork. conc. 13.00 Gevar. muz.
14.10 Gevar. progr. 14.40 Gram. 16.10 Ge
var. progr. 19.45 Gevar. muz 21.00 Ge
var. muz. 23.30 Gram. 0.06-0.36 Piano
recital.
ENGELAND BBC Light progr., 1500
en 247 m: 11.00 Gevar. progr. 1330 Nws.
en lichte muz. 15.35 Zang. 16.05 Gram.
16.15 Gevar. progr. 17.45 Pianospel. 19.00
Gevar muz. 20.30 Nws. en gevar. muz.
21.20 Órk. conc. 22.05 Gram. 22,30 Nws.
en gevar. muz. 23.40 Gevar. muz. 0.30
Nws. en lichte muz.
NDR/WDR, 309 m: 12.00 Lichte muziek
13.15 Hammondorgel. 13.30 Jazzmuz. 14.00
Cram. 15.30 Volksliederen. 16.30 Amus.
muz. 17.30 Popul. muz. 19.30 Kamermuz.
en zang. 21.10 Ork. conc. en sol. 22.10
Ork. conc. 22.40 Gram. 0.05 Dansmuz.
1.00 Jazzmuz. 2.00 Weerber. Daarna: Ge
var. muz.
Golflengten:
31ml0, 41m21, 48m47, 196m
Vrijdag 6 november 22.15 uur:
Wat denkt de H. Stoel over 1
(N.B.: Programma-wijziging voor
behouden vanwege actualiteiten)
Dagelijks 21.00 uur, 196m mid
den golf: Rozenkransgebed in bet
Latijn.
FRANKRIJK, progr. III (Nat. progr.),
280 en 235 m: 12.05 Ork. conc. 14.40 Ka
mermuz. 21.30 Hoorsp. 23.05 Gram.
BRUSSEL, 324 m: 12.00 Gevar. muz.
12.45 Gevar. muz. 13.15 Muz. kaleidoscoop.
15.00 Accordeonspel. 15.15 Volksliedjes
15.45 Accordeonspel (verv,). 16.00 Gevar.
muz 16.45 Marsmuz. 17.20 Liturgische
zangen. 17.30 Gevar. muz. 18.00 Orgel-
recital. 18.30 V. d. sold.
20.00 Gevar. muz. 21.00 Gram. 21.15 Amus.
muz. 22.15 Verz. progr. 23.05 Gram. 23.15-
24.00 Lichte muz.
484 m: 12.17 Gram. 13.15 Bel Canto.
16.02 Gram. 19.10 Gram. 20.30 Gevar
muz. 22.10 Jazzmuz, 23.00 Gevar. muz.
NCRV: 17.00-17.30 V. d. kind. NTS: 20.00
Journ. en weeroverz. NCRV20.20 Meis
jeskoor. 20.35 Intermezzo. 20 40 Marionet
tenspel. 20.55 Gevar. progr. 21.50 Dag
sluiting.
DUITSE TELEVISIEPROGR.
16.15 Rep. 16.30 Gevar. progr. 17.00-18.30
Gevar. progr. (Regionaal progr.: WDR
14.00 Die Woche - Hier und Heute. NDR'
18.45 Die Nordschau. WDR: 18.45 Hiei
und Heute, NDR: 19.25 Sehpierdchen
zeigt. WDR: 19.25 Intermezzoj 20.00 Nws
20.20 Musical. 21.15 Amateur-danskam-
pioenschappen; daarna: het woord voor
de zondag.
FRANS-BELG. TELEVISIEPROGR.
19.00 V. d. vrouw. 19.30 V. d jeugd. 20.0(1
Journ. 20.35 Le rideau rouge. 21.35 On
bekend: daarna: wereldnws.
VLAAMS-BELG. TELEVISIEPROGR.
15.00-18.30 V. d. jeugd. 19,00 Katholieke
uitz. 19.30 T.V.-album. 19.35 Nws. 19.45 De
week In beeld. 20.15 Filmschets 20.40
T.V.-feuiH. 21.15-23.30 Amateur-danskam-
ploenschappen. (Overname van de West-
duitse T.V.).
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 5 nov. Minister Toxo-
peus wil zoveel mogelijk bevorderen
dat de centrale overheid op daarvoor
in aanmerking komende terreinen taken
overdraagt aan lagere organen. Hij
heeft over deze kwestie een nota aan de
ministerraad gericht. De minister on
derschrijft in zijn memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer, dat ter
wille van de zelfstandigheid de lagere
publiekrechtelijke lichamen niet afhan
kelijk moeten zijn van de subjectieve
inzichten van de rijksoverheid. De
wetsontwerpen over de nieuwe finan
ciële verhouding rijk-gemeenten en de
subsidiëring van het gemeentelijk
V.H.M.O. acht de minister in dit op
zicht van groot belang. De memorie
van antwoord over de financiële ver
houdingswet zal wel niet voor 1 de
cember kunnen worden ingediend.
De minister wil echter de nieuwe re
geling in ieder geval per 1 januari in
voeren ook al zou de wet pas medio
1960 van kracht worden. De sanering
van de gemeentelijke financiën noemt
de minister een noodzakelijke voor
waarde om de decentralisatie-gedachte
te kunnen verwezenlijken. De minister
wil niet ontkennen, dat de daarvoor
noodzakelijke maatregelen een zekere
inmenging van de centrale overheid
met zich meebrengen. Dit geschiedt
echter niet om wille van de centrali
satie maar om tot meer gezonde ver
houdingen te komen, aldus de minister.
De maatregelen zullen pas kunnen wor
den gemist als de vlottende schuld van
de gemeenten in voldoende mate is te
ruggelopen.
Advertentie
KORTENAERKADE 1,'S-GRAVENHAGE. BIJKANTOREN. AMSTERDAM. ARNHEM, EINDHOVEN,'S-GRAVENHAGE, GRONINGEN, ROTTERDAM, UTRECHT
APELDOORN, 6 nc
van
(Van onze onderwijsredacteur)
Dezer dagen is het een jaar gele
den, dat minister Cals bi) de Tweede
Kamer indiende zijn wetsontwerp tot
regeling van het voortgezet onderwijs,
beter bekend als de raamwet of de
mammoetwet. Een bijzondere kamer
commissie, waarin zitting hebben
mej. A. Nolle (KVP), mevr. H. van
Someren-Downer (VVD) en de heren
dr. H. W. Tilanus (CH), mr. A. B.
Roosjen (AR), mag. dr. J. G. Stok
man (KVP), dr, L. A H. Albering
(KVP), ir. C. N. v. Dis (St. Ger.),
mr. F. Daams (P.v.d.A.), A. R. Ver
meer (P.v.d.A.) en C. Kleywegt
(P.v.d.A.), voorzitter, houdt zich
reeds geruime tijd bezig met de in
terne behandeling van dit wetsont
werp. Dit beraad is nog volop aan de
gang; het ziet er zeker niet naar uit,
dat men dit jaar nog een voorlopig
verslag zal kunnen uitbrengen.
Advertentie
Het gaat goed met de pier in Sche-
veningen. Door het günstige weer is
men met de bouw enkele dagen vóór
op het werkschema. De jóngste storm
heeft wel iets van deze voorsprong af
gesnoept, maar men loopt weer in.
Gebrek aan belangstelling voor de
pier is er niet, dat bleek wel bij de
laatste storm. De ^telefoon bij de
Maatschappij Zeebad Schéveningen
stond rood gloeiend, want iedereen
wilde weten hoe de fundamenten van
de pier zich hadden gehouden.
In Scheveningen maakt men zich niet
zo bezorgd. Een zuid-westen wind, ook
al is deze aan de zware kant, doet niet
zo veel kwaad, omdat hij evenwijdig
aan het strand blaast. Het komt daar
om praktisch niet voor, dat er bij een
dergelijke wind waterschade aan de
bouwput is. Anders wordt het met een
noord-wester van windkracht 10 of 11.
Daar heeft men wel last van, wat ook
gebleken fs fc!1 de jongste storm.
Voor de winter hoopt men met de be
tonnen constructie, die de aansluiting
van het weg- en 't wandeldek draagt,
klaar te komen, zodat eventuele stor
men geen schade meer zullen kunnen
aanrichten aan de gedeeltelijk onder
graven kademuur. Gedurende de win
termaanden zal hoofdzakelijk worden
gewerkt aan het gedeelte van de pier,
dat loopt van de strandweg tot de wa
terlijn. De palen, waarop dit komt te
rusten, zullen worden geplaatst op be
tonnen funderingen, die in het zand
zullen worden aangebracht.
Tussen de maanden maart en okto
ber van het volgend jaar hoopt men
met de onderbouw van het gedeelte
dat zich in zee bevindt gereed 'e ko
men. Tenslotte zullen de bovenbouw en
de afwerking in de winter van 1960—
1961 noeten worden voltooid.
De nieuwe pier heeft eerLaa.ntal op
merkelijke verschillen met de oude,
die in de tweede wereldoorlog aan Zijn
einde kwam. Hij heeft een breder
wandeldek en een beveiliging tegen de
golfslag. Bij stormvloed slaat name
lijk in'Scheveningen net zëewater over
de kademuur. Zonder speciale voorzie
ningen zou hef water met enorme
kracht tegen de onderkant van het
wandeldek slaan, omdat dit aansluit
op de kademuur, In het Waterloopkun
dig Laboratorium heeft men een con
structie beproefd, die een afdoende be
veiliging zal bieden bij stormvloed.
Evenwijdig aan de boulevard is een
betonnen muur gebouwd. Een glooiing
van asfaltbeton loopt op tot de boven
kant van deze keermuur. Bij storm
vloed wordt het zeewater tegen de
glooiing opgestuwd en stort zich dan
m de ruimte tussen de keer- en de ka
demuur, de z.g. „woelkamer" die zich
onder het wandeldek bevindt. Is het
water eenmaal in deze kamer dan kan
het links en rechts wegvloeien. De
betonnen keermuur heeft men reeds
gestort en de zestig meter brede glooi
ing is voor een groot gedeelte klaar.
Zoals bekend wordt de nieuwe pier
375 meter lang. Het twaalf meter bre
de wandeldek loopt uit in drie eilan
den, n.l. het zonne-, het amusements-
en het kindereiland. Het zonneterras
ligt op het zuiden, zodat men de hele
dag kan zonnen, iets wat op de oude
pier niet mogelijk was. Wat er precies
op het amusements'-iland komt staat
nog niet vast. Dat is van later zorg, zo
meent men. Op het kindereiland zullen
de kinderen onder toezicht kunnen spe
len, terwijl hun ouders zonnebaden of
winkelen op de pier. De noordzijde van
de pier is van de zuidkant afgeschei
den door een windscherm met een af
dakje. Bij stormweer zullen de bezoe
kers in de luwte van dit scherm kun
nen genieten van het, prachtige
schouwspel, dat een woeste zee biedt.
MAGISCHE VIERKANTEN
1
2
3
4
9
10
11
72
2
10
3
17
4
12
5
7
6
13
14
15
16
6
14
7
15
8
16
Horizontaal en verticaal dezelfde
woorden invullen.
1. overwinning; 2. vogel; 3. zoogdier;
4 rivier in Duitsland; 5. tijdelijk gebruik
in kleding; 6. rivier in Duitsland; 7.
kledingstuk; 8. Ierland: 9. halmgewas;
10. toespraak; 11. hoge afkomst; 12. mu
ziektaken; 13. planeet; 14. jongensnaam;
ltj kerkgebruik; 16. wit bier.
Oplossing van 5 november:
HORIZONTAAL: 1. Odessa. O.S.B.;
2, postulante; 3. afkerig, R.K.; 4. im
passe; 5. ;am. RS eka; q. boei, alk' 7.
do, USA, des; 8. ingrediënt; 9, kniesoor;
10. kelk, ion; II. ee, Alfredo.
VERTICAAL: 1. opaal, dikke; 2. dof,
abonnee; 3. eskimo, gil; 4. stem, eureka;
5. surprises; 6. alfas, Adolf; 7. AGS, Io
vivat; 8. on, selderie; 9. strekken,
10. bek, »teno.
Intussen heeft de raamwet buiten de
Kamer aanleiding gegeven tot een uit
zonderlijk groot aantal schriftelijke en
mondelinge commentaren. Op tal van
vergaderingen is en wordt over dit
wetsontwerp gesproken en voorts zijn
er zowel in de gewone pers als in de
vaktijdschriften reeksen beschouwingen
aan gewijd. Mr. Cals behoeft zich niet
te beklagen over een gebrek aan be
langstelling voor zijn „mammoet", al
zal hij het dan in vele gevallen wel
niet met de beoordelaars van de wet
eens zijn.
Een indruk van de omvang der com
mentaren krijgt men bij het doorne
men van de zestig afleveringen van de
speciaal aan dit wetsontwerp gewijde
knipselkrant, die op het ministerie van
O. K. en W. wordt samengesteld. Op
meer dan 460 compact bedrukte blad
zijdentezamen een boekwerk vor
mend van bijna een halve decimeter
dikte vindt men enige honderden pu-
blikaties tezamen gevoegd. Alle belang
rijke onderdelen van de wet (de kwes
tie van de algemene maatregelen van
bestuur en de eventuele strijdigheid
met de grondwet, de planprocedure,
het brugjaar, de klassieke vorming
enz. enz.) blijken een stroom van uit
eenlopende reacties te hebben uitge
lokt. Het ministerie heeft een uitvoerig
trefwoordenregister aangelegd om de
ze mammoet van beschouwingen nog
enigszins in toom te houden. Zelfs on
der degenen, die zich bijzonder voor de
raamwet interesseren, zijn er velen, die
het hebben opgegeven nog alle beschou
wingen over dit onderwerp te volgen;
de minister zelf slaat eehter geen com
mentaar over.
Een van de laatste beschouwingen
is afkomstig van het r.k. Centraal
Bureau voor Onderwijs en Op- ueding,
dat lang over de raamwet gezwegen
heeft, doch nu in het jongste num
mer van zijn blad „Het Schoolbe
stuur" met het eerste deel van een
brede beoordeling is gekomen. Mr.
Cals krijgt in deze publikatie van ge
zaghebbende katholieke zijde aan
merkelijk meer waardering voor zijn
optwerp dan hem tot nu toe in vele
andere beschouwingen ten dq#l is ge
vallen.
In zijn behandeling van de voorge
schiedenis van het ontwerp herinnert
het r.k. Centraal Bureau aan het werk
in het begin van deze eeuw van de
„Ineenschakelingscommissie". Deze
Advertentie
commissie was duidelijk van oordeel,
dat het onderwijskundig grondpatroon
van het scholenstelsel in zijn geheel le
gislatief gerealiseerd moest worden.
Minister Heemskerk achtte dit echter
onmogelijk en zijn werkwijze heeft er
toe geleid, dat men terecht kwam in
een fragmentarische wetgeving. Dat
deze methode niet bruikbaar was heeft
men onder verscheidene volgende mi
nisters ervaren. Een structuur van het
onderwijs laat zich niet broksgewijze
opbouwen. Minister Cals is in de Twee
de Onderwijsnota binnen de reeds lang
in het onderwijs aanwezige ontwikke
lingstendenties gebleven en ook binnen
de perken van de politieke realiteit.
Zijn wetsontwerp heeft daarmee een
deugdelijke ondergrond, aldus het arti
kel in „Het Schoolbestuur".
Het r.k. Centraal Bureau geeft ver
der als zijn mening, dat de raamwet
stellig niet in conflict komt met de
grondwet. Wanneer men het onderwijs
artikel van de grondwet hanteert, dan
moet niet alleen gelet worden op de
geschiedenis van de totstandkoming
van dit artikel, doch ook op de geschie
denis van de toepassing gedurende
veertig jaren.
In 1907 ging het er om met als
centraal motief de geestelijke vrijheid
de maatschappelijke gelijkwaardig
heid van openbaar en bijzonder onder
wijs vast te leggen, dit op de eerste
plaats voor het lager onderwijs. Het
erkennen van de gelijkwaardigheid in
het v.h.m.o. lag niet bulten de bedoe
ling van de grondwetgever, maar het
lag in 1917 niet binnen de politieke mo
gelijkheden. Er is ongetwijfeld een
grens aan het recht van de nieuwe wet
gever om af te wijken van de situatie
van 1917, maar de grondwet heeft de
ze situatie niet gecanoniseerd. Dat het
huidige u.l.o. in de toekomst niet
meer zal vallen onder het zogenaamde
automatisme is een inconveniënt, dat
zeker onder het oog moet worden ge
zien, maar het is niet in strijd met de
grondwet, die de uitwerking van de ge
lijkstelling overlaat aan de wetgever.
Het r.k. Centraal Bureau is ervan over
tuigd, dat de wetgever het scholen
stelsel een andere inrichting kan ge
ven dan het in 1917 had zonder de consti
tutie naar letter of geest te schenden.
Men zegt, dat mr. Cals onvoldoende
het fundamentele grondwettelijke on
derscheid laat uitkomen tussen open
baar en bijzonder onderwijs. Dit ver
wijt moet wel hard aankomen daar de
minister in ieder geval het tegendeel
heeft beoogd. De huidige wetgever be
hoeft het openbaar en bijzonder onder
wijs niet meer, zoals in 1920, te rege
len in het licht van hun overeenkom
stigheden een zienswijze, die voor de
generatie van 1920 nog niet mogelijk
was, doch die voor de generatie van
1960 vanzelfsprekend is, aldus het r.k.
Centraal Bureau.
De schrijver van dit artikel in „Het
Schoolbestuur" heeft er begrip voor,
dat de Kamer tijd nodig heeft voor de
(Van onze correspondent)
cv. De inspf
ir. A. G. van den Hoek heeft
middag in tegenwoordigheid van
van autoriteiten en functionarissen
de automobielwereld, het scheepv8^,
wezen en het wegverkeer namens
staatssecretaris van O.K. en W-
gebouw van de Autotec
nieuwe
sche School en de School voor j,
werktuigkundigen aan de Loolaan
Apeldoorn officieel geopend.
Het indrukwekkende bouwwerk
de een bouwtijd van twee-en-half In
bouw en inrichting kostten rond
miljoen gulden. De school wordt
men teel bezocht door 320 leerling®1
MAASTRICHT, 5 nov. Tijdens r,
vanavond gehouden algemene leden jt
gadering van de afdeling MaaStr;e
van de Algemene Rooms-Kathoj1 te
Ambtenarenbond werden met
meerderheid van stemmen twee nw.f
aangenomen, die aanhangig zullen
den gemaakt op het op 10 en 11 noVA,
ber in Rotterdam te houden AI"^
congres. je
Een van de moties grijpt terug OR0f,
destijds door de regering gedane invi
te, dat bij de toekomstige salarisver v
ging voor het gehele overheidsp® ju
neei de in 1957 ontstane achterstand j,
de salariëring van de lagere en
bare ambtenaren zou worden
ven. Nu er inderdaad een verbeter j;
van de algemene financiële toestand
waar te nemen, dringt de motie er jg.
klem op aan, dat de regering deze
lofte zal nakomen. m(
In de andere motie wordt instemir t-
betuigd met het congresartikel: Net
stellende onderwaardering der eii
van de lagere en middelbare ambten»
bij de belastingdienst", ómdat daar 0p
de, naar in de motie wordt gezegd'^-
objectieve wijze getracht werd de, ji
voldoende promotiemogelijkheden bv
belastingdienst aan tè tonen.
AMSTERDAM, 5 nov. Men zal
herinneren, dat het vorig jaar twee v
langrijke kerkbranden in ons land
ben gewoed. De Onderlinge kerke*V
brandwaarborgmaatschappü ,,St. D® s(
tus" te Amsterdam heeft het vorig
meer dan een miljoen gulden
keerd, waarvan 978.961,50 voor
rekening is gekomen.
v»r
samenstelling van het voorlopig
slag bij dit belangrijke wetsontw'y
maar het zou niet gunstig zijn als
een heel lange tijd werd. De belangs et
ling kan op den duur niet gespade
blijven en op zeker ogenblik z°uniiKt
noodzaak van incidentele wette
voorzieningen de dringendheid van
regeling kunnen gaan °v
volledige
treffen.
by Uitgeverij Casterman
Jot, to/ in den
SC
nro
MOCO
CopyrigM P. I. bTBox 6 Copenhagen
