de EL AL naar Israël
„de vleugelen van de adelaar 5
Als
Vuurtje stoken in gangpad
is niet toegestaan
De voor- en tegenstanders
groeien naar elkaar toe5
Mr. v. d, Werk pleit voor versterking
juridische positie pleegouders
Inkomsten zullen een solider
basis moeten krijgen
5ARANTO
SEKONIC
Kritiek
overleg
op georganiseerd
am bte narenzaken
AJAB gaat naar Afrika
I
i
iBsM
f
DE PROBLEMEN ROND DE ADOPTIE
Een lange en
moeilijke weg
Volgend jaar nieuwe medische
afdelingen in Berg en Bosch
Meer arrestaties
in smokkelzaak
(fy truzettM&ïéoc/téz
Minister Toxopeus zal nagaan hoe
het overleg te verbeteren
Wat 'n vondst!
m
v B
DE OPDRACHT VAN MOZES AAN DE VERSPIEDERS
niet minder werk
de mooiste glans
m WKRMGH
PRISMA
JAG O SHAWL
Een half uur langer
straatverlichting
„HERWONNEN LEVENSKRACHT"
O perettehuwelijk
Op Schiphol
aÉ(pC fófyauv&wi.
TWEEDE KAMER: BINNENLANDSE ZAKEN
98 ct
Elektronische
kleurenautomaat
V
mi
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1959
PAGINA 5
^EL-AVIV, nov. Mozes heeft het al tot de twaalf verspieders gezegd:
■-2iet, hoe het met het land is gesteldof het volk, 'dat er woont, sterk
s °f zwak, gering of talrijk; of het land, waarin het woont, vruchtbaar
l dor is; of de steden, die het bewoont, open zijn of versterkt; of de
p'dem vet is of schraal; of er bomen zijn of niet" (Numeri 13, 18-20).
"n met diezelfde opdracht zijn wij naar Israël gevlogen, niet via de
festijnen Sin en Négeb, zoals de verspieders, maar met de ,,E1 Al" via
Tich en Athene. In 1948 stonden er in heel Israël zegge en schrijve twee
gestellen voor de burgerluchtvaart geregistreerd. Thans bedraagt het
j,arTal Israëlische vliegtuigmaatschappijen reeds het drievoudige daarvan.
sr Zijn er zes. De grootste is ongetwijfeld de Israëlische Luchtvaartmaat-
aPPij, die bekend staat onder haar Hebreeuwse benaming „El Al". Het
wel een verschil: of men als eenvoudige verspieder dc Anaks-kinderen
rj°et omzeilen en de Amalckieten uit de buurt moet blijven, of dat men
de comfortabele stoelen zit van een Bristol-Britannia. Maar het is
'Tkwaardig, hoe weinig ons dat verschil heeft getroffen, laat staan be-
'"aamd heeft doen zitten. Luxe schijnt te corrumperen. Aanvankelijk
men nog wel het gevoel per ongeluk in een boek van Philips Oppen-
"'T te zijn verzeild, maar na zowat een half uur vliegen laat men het
,lch allemaal behaaglijk welgevallen: de „Scotch and soda", de „snacks",
diner, de espresso en de Cointreau. De stewardess biedt ieder, die een
dtje wil knappen, een fraaie dikke plaid aan. Een rose euforie maakt rich
,an ons meester. Wie is deze stewardess? Is zij Miss Ila Har-El, van wie
heer Navon, directeur van de El Al in Amsterdam, ons heeft verteld,
w* zij is „uitgeroepen tot „koningin" op het internationale concours te
''ami Beach voor air-hostesses?" Of is zij Miss Zamira Proud, „wiens
'Tschijning verleden jaar op de Tilburgse Modeshow een golf van bewon
dering veroorzaakte?" Wij weten het niet. Eigenlijk zouden wij op moeten
'aan en nauwkeurige informaties moeten inwinnen. Maar nu komt de
st°Ward langs: „Some more champagne, Sir?"
A.N.W.B.-directeur wenst:
Hn
het goede anker-horloge
Rood Wit Dry ƒ2.7'
Ook ex-onderdirecteur Aero-
gronddienst aangehouden
VAN NELLE's
„Afternoon"
theebuiltjes
A. J. A. B. van Maanen,
O.F.M.Kap.
'•A-x-x - v
v W;
Advertentie
••Britannia", het schroefturbine-vliegtuig waarmee de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al ook Amsterdam aandoet,
op de luchthaven Lod bij Tel Aviv.
Lcm'Pt "f de internationale luchthaven
p,bij Tel-Aviv ontmoeten wij voor het
y 'st Israël. Dat gebeurt al veel eerder.
„pernd staatsgezag wordt ons bewust
Inhaakt door de dragers, de menselijke
*pcutanten. Wij ervaren Israël voor het
Q rst in de Davidsster op de petten van
»ïj:e bemanning. Tussen Zürich en
'bene doet de gezagvoerder zijn ronde
oml dp machine. Boven onze fauteuil
v, 'steekt hij twee minuscule schijnwer-
r'ies. „Can you see, what you eat, Sir."
Inderdaad zien we nu nóg beter wat
op ons bord ligt. maar veel wijzer
Taken ons deze beide schijnwerpertjes
"iet. Pas veel later, in Tel-Aviv, zul-
,en wij ontdekken, dat dit onze eerste
*ehnismaking is geweest met „Tehi-
'"a een oriëntaals gerecht, dat voor
namelijk schijnt te bestaan uit een
basta van gemalen sesam-zaad, ver
lengd met knoflook, peterselie en
ruchtensap. Het smaakt niet slecht en
"et heeft in ieder geval dit voordeel,
at het de gebakken aardappelen, de
hoentjes en de doperwten, die daarna
schijnen, in een zeer vertrouwd en
'eilig licht plaatst.
ijPc Bristol-Britannia draagt de lichte-
keer. Zij kwamen, gedreven door het
gelovig heimwee naar Jeruzalem, dat zij
in dc starre exclusiviteit van hun Zuid-
Arabische vestigingen eeuwenlang trots
hadden bewaard. Op de achtergrond van
hun vliegrei' stond geen Herzl en geen
Dachau. Hun landing op de luchthaven
Lod stond gelijk met de religieuze occu
patie van het oude vaderland. Voor hen
waren de adelaarsvleugels geen allego
rie, maar tastbare realiteit. Zo thuis
voelden zij zich in het vliegtuig, dat
velen aanstalten maakten in het gang
pad een vuurtje aan te leggen om hun
eten te koken. De bemanning kon ge
lukkig tijdig ingrijpen.
De rol, die de „El Al" speelt en heeft
gespeeld bij de immigratie in Israël,
maakt deze luchtvaartmaatschappij tot
iets heel aparts. Israëlische vliegtui
gen hebben niet alleen de verbinding
gevormd, zoals zij trouwens nog doen,
tussen Israël en New York of Johan
nesburg, maar ook tussen het moderne
Israël en de tijd van koning Salomon
(want in zijn dienst zijn de Jemeni-
tische Joden waarschijnlijk naar den
vreemde getrokken). Dat maakt de
Davidsster op de staart van ons vlieg
tuig tot zo'n uitzonderlijk symbool.
De lichtjes van Tel-Aviv en Jaffa
trekken als een flonkerend tapijt onder
ons voorbij. Het is bijna één uur in de
nacht. Even later landen wij op het
vliegveld Lod. Het asfalt van het plat
form gloeit er nog na van de zonne
schijn van overdag. Naast de fel-verlich-
te ramen van het stationsgebouw tekent
zich het fijne groen af van de tamarisk
En boven al het gerucht van een mo
derne luchthaven uit is het gesjirp hoor
baar van duizenden krekels.
H. J. KEUMAN
'ijk
dwaze bijnaam „Whispering Giant",
Advertentie
doos SS ct
Het is bepaald niet zo, dat de „jet-prop"-
motoren met zijn vieren niet vervaarlijk
kunnen brullen. Maar in de lucht slinkt
het lawaai aanmerkelijk. De combinatie
van de ..duw" van de jet en de „trek"
van de propeller geeft de Britannia een
rustige, gelijkmatige en snelle vlucht.
De machine stijgt hoog boven wolken en
storende luchtstromingen uit, waardoor
de trillingen, die het vliegen vaak tot
zo'n vermoeiende bezigheid maken,
sterk verminderd worden. De „El Al"
bezit vier van deze „Fluisterende Ecu-
zen". Vis op „de vleugelen van de ade
laar", waarvan de profeet Isaïas spreekt,
zo naderen wij, in één van die vier,
Israël.
Zo zijn ook 10 jaar geleden de 40.000 a
50.000 Joden uit Jemen naar Israël ge
komen. Geen politieke of sociale ideolo
gie vormde het motief van hun terug-
Advertentie
UTRECHT, 11 nov. Intensief spits-
verkeer vindt gedurende een derde deel
van het jaar bij volstrekte duisternis
of in de haast nog gevaarlijker sche-
mertijd plaats, aldus constateerde de
heer A. G. M. Boost, directeur wegen
en verkeer van de ANWB tijdens zijn
welkomstwoord tot de derde leergang
weg- en straatverlichting. Terecht is
daarom de tijd, waarin het rijdend ver
keer verlichting moet voeren 's mor
gens met een kwartier verlaat en des
avonds met een kwartier vervroegd. De
heer Boost hoopt, dat eenzelfde gedrags
lijn met de straatverlichting zal worden
gevolgd. Op het ogenblik is een kwart
van de 2000 km rijkswegen verlicht.
Het eerst voor verlichting in aanmer
king komen volgens de heer Boost de
weg Den Haag-Rotterdam met zijn
baanwisselingen, de Gooiweg met even
eens verschillende profielswijzigingen en
het miserabele deel van rijksweg 4
(MaaldriftOegstgeest), dat zelfs bij
daglicht levensgevaarlijk is.
Advertentie
(let op het rode^Fdriehoekje)
Alleen
Peli
wrijfwas
bevat
bovendien
Vlidosol
tegen
houtworm
n Erdal prodükt, dus goed!
,/MSTERDAM.
11 nov. - De eerste
^."geres van de Hoofdstadoperette,
An',' Sehoffmann zal vrijdagmiddag in
^'sterdam in het huwelijk treden niet
sóia ley' eve"eens lid van dit gezel
opr.81' sPelen beiden een rol in de
lette „Sissi", die in de hoofdstad
°r<3t uitgevoerd.
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 11 nov. Zoals men
weet, wordt er gewerkt aan de voor
bereiding voor «ie bouw van een ka
tholiek reuma-ziekenhuis in de on
middellijke nabijheid van de medische
faculteit van de katholieke universiteit
in Nijmegen. Daartoe is de Stichting
landelijk katholiek reuma-centrum in
het leven geroepen. Dc voortgang van
deze werkzaamheden schijnt niet te
vlotten, zoals heer W. G. P. Essers jr.,
voorzitter van de vereniging Herwon
nen Levenskracht, die tot dc initiatief
nemers behoorde, in de vandaag ge
houden algemene vergadering van de
ze organisatie releveerde.
Het aantal aanvragen om hulpverle
ning bij „Herwonnen Levenskracht"
was 11.000 in 1953 tegen 8.800 in 1957.
Met de nationale inzamel ings-acties
wordt thans een jaarinkomst van bo
ven het miljoen gulden bereikt. De do
nateurs-actie had geen erg gunstig ver
loop en om de vleugels nog wijder uit
te slaan zullen de inkomsten van de
vereniging een solider basis moeten
krijgen, zo betoogde de heer Essers.
„Herwonnen Levenskracht" aldus
merkte hij op heeft op liet. gebied
van de gezondheidszorg in de Nederland
se vakbeweging altijd vooraan gestaan.
Deze positie dreigt echter verloren te
gaan.
De.historische taak van het, sanato
rium „Berg en Bosch" in Bilthoven,
dat, immers als algemeen ziekenhuis k
erkend, zal. zo lang dit nodig is, pri
mair blijven. Verwacht wordt dat in
het begin van het volgend jaar enige
nieuwe medische afdelingen zullen
gaan werken. De bezetting van de sa
natoriumafdeling loopt geleidelijk aan
verder terug, ongeveer overeenkomstig
de opgestelde prognose. De lege bed
den, welke hiervan het gevolg zullen
zijn, kunnen worden benut als afdeling
algemeen ziekenhuis, daarmee ru; te
biedend om het grote tekort aan zie
kenhuisbedden in en rond Utrecht op
te v angeh.
Het wetenschappelijk onderzoek in
„Berg en Bosch" wordt intussen
geenszins verwaarloosd. Binnenkort
wordt een begin gemaakt met een on
derzoek naar de oorzaken v an de ziek
te van Besnier Boeck. De leiding van
het sanatorium wordt daartoe in staat
gesteld door een bedrag van 150.000.-
dat de Bond van r.k. ziekenfondsen en
„Herwonnen Levenskracht" tezamen
beschikbaar hebben gesteld. In 1958
werden 4.53 rustbehoevende patiënten
uitgezonden, waarmee 13.668 verpleeg-
dagen gemoeid waren. Hiervan werden
in „Sonnehaert" te Zeist 376 patiënten
met 10.278 verpleegdagen opgenomen.
De overige patiënten werden naar an
dere rusthuizen, hoofdzakelijk naar het
Poels-oord in Maastricht, uitgezon
den.
SCHIPHOL. 11 nov. In juni van
dit jaar is een ernstige smokkel affaire
op Schiphol aan het licht gekomen. De
toenmalige directeur van Aero-grond-
dienst werd gearresteerd op grond van
het vermoeden van documenten-verval
sing bij de bevoorrading van vliegtui
gen met sigaretten en andere produc
ten en het omkopen van een ambtenaar
in functie, een douanier, die eveneens
werd aangehouden. Bij het onderzoek
bleek dat het een vrij ingewikkelde zaak
was, welke niet geheel kon worden af
gerond, omdat een andere verdachte,
een functionaris van Aero-gronddienst,
voortvluchtig was.
Dinsdag heeft de douanerecherche in
samenwerking met de. dienst luchtvaart
van de rijkspolitic laatstbedoelde in Am
sterdam gearresteerd. Het verhoor van
deze vroegere employé van Aero-
gronddienst heeft nieuw feitenmateriaal
opgeleverd, welke aanleiding gaven een
voormalige onderdirecteur van Aero-
gronddienst eveneens aan te houden.
Beiden worden voorgeleid voor de of
ficier van justitie in Haarlem,
De Aero-gronddienst, aan het hoofd
waarvan reeds enige t\jd een nieuwe
directeur staat, verzorgt het afhande
len van passagiers en vracht van een
aantal 'uchtvaartmaatschappijen, als
mede van enkele charterondernemin
gen. Men voorziet deze toestellen ver
der van artikelen voor de vlucht, waar
van sommige accijnsvrij zijn. Met de
daarvoor benodigde formulieren zou
destijds geknoeid zijn.
(Van onze Utrechtse redactie)
UTRECHT, 11 nov. De weg naar
de adoptie is een lange en moeilijke
niet voetangels en klemmen. En een
maal de adoptie bereikt, blijft er nog
een lange en moeilijke weg over. Even
als het normale gezin zijn moeilijkhe
den kent hjj de opvoeding van de kin
deren, zo treft men die ook aan in de
adoptieve gezinnen. Het zou goed zijn,
wanneer voor dergelijke, specifieke
problemen door de adoptieve ouders
een beroep kon worden gedaan op eni
gerlei instantie van nazorg. Aldus stel
de mr. M. B. v.d. Werk, kinderrechter
te Utrecht op de vandaag aldaar ge
houden vergadering van de Federatie
van Instellingen voor de Ongehuwde
Moeder en haar kind (F.I.O.M.),
waar hij sprak over de praktijk-moei-
lijkheden bij de adoptie.
Na te hebben geconstateerd, dat
sinds de invoering van de adoptiewet
in november 1956 de voor- en tegen
standers van adoptie in belangrijke
mate naar elkaar zijn toegegroeid,-
wees spr. er op, dat de voogdu-op-
dracht in het licht van de adoptie een
geheel andere betekenis heeft gekre
gen dan vroeger. Voogdijverenigingen
nemen over .het algemeen geen afwij
zende houding meer aan om zich van
het gezag te doen ontslaan van pleeg
ouders, die op haar verzoek jaren
lang de verzorging en opvoeding van
een pupil behartigen. Tot een van de
voorwaarden van de adoptie behoort,
dat het kind op de dag van adoptie
meer dan drie jaar door de adoptanten
is verzorgd en opgevoed. Het zou goed
zijn, meende spr., dat degenen, die bij
de plaatsing van voogdijkinderen zpn
betrokken, er direct de pleegouders op
wijzen, dat na verloop van die drie ja
ren adoptie niet min of meer vanzelf
sprekend is, ook niet als het allemaal
goed gaat met het pleegkind en ook
niet als er al voogdü-opdracht is. Ten
aanzien van de ouderen merkte spr.
op. dat bii de overgangsbepalingen de
mogelijkheid is geopend, dat ook adop
tie van meerderjarigen zou kunnen
worden uitgesproken. Voor degenen,
die bij de invoering van de adoptiewet
nog wel minderjarig waren en ten
aanzien van wie een adoptieverzoek
werd afgewezen, op grond van tegen
spraak van een van de ouders, be
staat niet de mogelijkheid na twee jaar
in een nieuwe procedure zich de adop
tie te zien toegewezen, wanneer zij in
die twee jaren meerderjarig zijn ge
worden. Een aanvullende overgangsbe
paling zou hier volgens inleider billijk
zijn.
Tenslotte pleitte mr. d. Werk voor
versterking van de juridische positie
van de pleegouders, in verband waar
mede hij enige suggesties deed.
In de middagvergadering hield mr.
M. Ch. de Jong, vice-voorzitter van de
Nationale Federatie voor Kinderbe
scherming, een inleiding over „Inter-
country Adoptions", d.w.z. het adopte
ren van kinderen door pleegouders van
andere nationaliteit dan het adoptieve
kind.
Spreker wees er allereerst op, dat
vooral na de jongste wereldoorlog
deze vorm van adoptie sterk is
toegenomen, zodat men zelfs van im
port van kinderen kan spreken. Meer
in het bijzonder is dit het geval in
Amerika, waar de vraag naar kinde
ren aanmerkelijk groter is dan het
aanbod. Een en ander met gevolg,
dat er een soort van handel in kin-
ren is ontstaan, zij het dan ook, dat
de „waar" over het algemeen niet
tegen betaling geleverd wordt. Er is
echter ook een geval bekend, waar
bij nog wel door de Nationale Om
roep werd geannonceerd, dat ,er ge
zonde baby's voor de prijs van min
stens duizend dollars konden gele
verd worden!
Hoe groot de omvang van de adop
tie in de Ver. Staten is, kan blijken
uit het feit, dat in 1956 niet minder
dan 93.000 Amerikaanse gezinnen een
kind adopteerden. Deze pupillen waren
afkomstig uit Japan, Korea, Formosa,
Griekenland. Italië, Duitsland en ook
uit ons land. Het aantal adopties van
Nederlandse kinderen in de V. S. is
groter dan men wel vermoedt, merkte
mr. de Jong op.
Aan dit soort van adoptie kleven in
tussen allerlei gevaren, voortkomend
uit verschil van levensomstandigheden
en in de adoptiewetgeving van de ver
schillende landen. Het doel van de
adoptie in de V. S. e.a. landen is in
wezen ook verschillend. In ons land
wordt zij voornamelijk beschouwd als
een vorm van kinderbescherming, el
ders heeft zjj uitsluitend ten doel kin
derloze gezinnen met kroost te verrij
ken. Hier wordt primair de nadruk ge
legd op de belangen van het kind, el
ders op die van de adoptieve ouders.
Advertentie
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 11 nov. Ondanks
de vele en vaak ernstige bezwaren
tegen de gang van zaken in het geor
ganiseerd overleg voor ambtenaren
zaken was vandaag toch een groot
deel van de Tweede Kamer van me
ning, dat het maar beter is er nu niet
te. veel over te zeggen. Minister To
xopeus. wiens begroting in behande
ling was. heeft toegezegd dat hij zal
nagaan hoe liet overleg kan worden
verbeterd. „Men moet een broedende
kip niet storen" meenden de lieren
Wejjters (KVP), Beernink (CITU),
en Geertsema (VVD). Ook de hèer
Blom (PvdA) was het met deze op
vatting al meende hij dat deze
kip wel erg broeds is.
Het systeem van de vrijere loonvor
ming geeft volgens de woordvoerders
van KVP, AR en CHU de minister de
kans nu eindelijk eens wat extra's te
doen voor de laagstbezoldigden. omdat
men niet meer gebonden is aan een
vast percentage. Zij hoopten, dat de mi
nister van deze kans gebruik zal maken.
De heer Blom herinnerde de bewinds
man aan het algemeen in de Kamer
levende verlangen naar een waardevast
pensioen voor het overheidspersoneel.
Er werd ook gevraagd om een betere
bezoldiging van de burgemeesters van
de kleine gemeenten. Mr. Beernink zei,
dal er in dit gezinnen soms stille ar
moe wordt geleden.
Natuurlijk werd ook deze keer weer
In de Kamer gevraagd om ernst te ma
ken met de overdracht van taken van
de rijksoverheid aan de lagere over
heidslichamen. De heer Maenen (KVP)
vroeg om een nota over het resultaat
van het onderzoek, dat volgens de
toezegging van de minister naar de
mogelijkheden voor decentralisatie zal
worden ingesteld.
Met de leningpolitiek van de Bank
voor Nederlandsche Gemeenten, waar
door de emissies van Amsterdam en Rot
terdam niet het succes hadden dat men
er van had verwacht, das de heer
Macnen. noch de heer Beernink erg ge
lukkig. Dit ondanks de verklaringen van
de regering in de schriftelijke stukken.
Algemeen werd gevraagd om een
spoedige besli-sing over de subsidiëring
van de kerkenbouw. Thans zit er in
de subsidiëring door gemeenten en pro
vincies. die elk hun eigen normen heb-
beb, niet de minste lijn, vond dc heer
Fransen (PvdA).
De minister anwoordt morgen.
Advertentie
Met één VanNelle's groot formaat
theebuiltje zet u 'n héle pot krach
tige „Afternoon" thee voor nog
geen vijf cent!
In 'n paar minuten bent u er klaar
mee. Zó gemakkelijk, zo modern
proper.
Geurige, krachtige „Afternoon"
thee van Van Nelle, die overal in
Nederland zo „in trek" is!
(groot formaat)
doos van 20 stuks
Nog weer een ander bezwaar is gele
gen in de omstandigheid, dat geadop
teerde kinderen in de meeste landen
niet de nationaliteit van de pleegouders
krijgen, maar de eigen nationaliteit be
houden. Alleen Engeland en Frankrijk
vormen een uitzondering op dit gebied.
Adoptie in een vreemd land bemoei
lijkt ook ten zeerste de eventuele te
rugname van een kind door de oor
spronkelijke ouders.
Voorlichting bepleit
In verband met dit laatste drong
spr. aan op een grondige voorlichting
van de ongehuwde moeders hier te
lande en pleitte hij voor centralisatie
van de bemiddeling, hetzij door de
F.I.O.M., hetzij door de Nationale Fe
deratie voor Kinderbescherming. Het
meest afdoende in deze zou volgens
spr. een internationale wetgeving op
het gebied van de adoptie zijn. De mo
gelijkheid, dat binnen afzienbare Hjd
een poging in die richting wordt onder
nomen, zag mr. De Jong in de volcend
jaar onder de auspiciën van de Ver
enigde Naties te Genève te houden in
ternationale bijeenkomst, waar het pro
bleem van de Kinderbescherming weer
aan de orde komt.
In het begin van de vergadering had
de secretaris-penningmeester van de
Federatie, de heer H. Sark, in zijn toe
lichting op het jaarverslag enige be
langrijke mededelingen gedaan over het
probleem van de onwettige geboorten.
Daaruit bleek o.m. dat het aantal van
deze gevallen in ons land over 1958
3900 beliep. Voorts constateerde hij
een toename van buitenechtelijke ge
boorten bij vrouwen beneden de 20 jaar
en een verschuiving van de catego
rieën, waarin deze geboorten plaats
hebben. Beperkte dit verschijnsel zich
vroeger doorgaans tot zg. huisperso
neel. men ziet het thans hoe langer hoe
meer optreden in de categorie van ad
ministratief personeel en bij intellectu
elen. In het bijzonder over het aantal
gedwongen huwelijken in studenten
kringen maakte de secretaris zich on
gerust. Het grootste aantal buitenech
telijke geboorten komt voor in de bei
de Hollandse provincies en in Utrecht,
hetgeen spr. een gevolg achtte van de
dichte bevolkingsconcentratie in die
gebieden. Het percentage ongehuwde
moeders uit protestant-christelijke en
uit katholieke kringen vertoont geen
noemenswaardig verschil.
DENDOLDER, 12 nov. Een lak
fabriek alhier heeft voor heel west-
Europa beslag weten te leggen op de
elektronische kleurenautomaat, een der
nieuwste Amerikaanse ontwikkelingen
op het gebied van automatisering. Het
gebruik van deze machine, die het mo
gelijk maakt binnen een minuut verven
tot de gewenste kleur te mengen, maakt
het in voorraad houden van een uitge
breid assortiment overbodig.
Meer dan 1200 kleuren zijn bjj deze
machine geregistreerd, doch dit aantal
kan schier oneindig worden uitgebreid.
Iedere combinatie van de instelknoppen
op het instrumentenbord produceert een
andere tint en het aantal mathematisch
mogelijke combinaties loopt in de mil
joenen.
Het is de bedoeling de zeer kostbare
machine aan detailz-ken te verhuren.
Een Kapucijnerpater en een
dokter, die zich min of meer ge
specialiseerd heeft in gynaeco
logie en chirurgie, gaan 17 no
vember naar donker Afrika om
er het licht te brengen van het
evangelie en de verlichting van
de medische wetenschap. Die
pater en die dokter zijn verenigd
in de persoon van pater dokter
A. J. A. B. van Maanen uit Arn
hem. Zijn uitrusting als priester
was al compleet; zijn uitrusting
als medicus heeft hij voor een
deel bij elkaar gebedeld. Hij
kreeg geld van katholieken, hij
kreeg een kostbaar röntgenap-
paraat van de niet-katholieke
Philips, en hp kreeg instrumen
ten van de niet-katholieke stich
ting Simavi.
Eigenlijk is dat gewoon. Pro
testanten en katholieken zullen
van harte de opvatting van pa
ter van Maanen beamen: „wat
er dc eerstkomende tien jaren in
Afrika gaat gebeuren zal voor
eeuwen beslissen over het lot van
het christendom."
Pater dokter Van Maanen heeft
ons in dc smaakvolle woning van
zijn ouders aan de mr. Huygens-
laan te Arnhem gastvrij ontvan
gen. Een jonge kerel, nerveus,
rustelooseen ascetische figuur,
groot van geest, vrijmoedig van
opvattingen, een man van de wereld, maar tegelijk een soldaat, die alleen
maar genoegen neemt met de voorste linies. Een uitzonderlijke figuur,
deze begaafde, 41-jarige priester-medicus. Uitzonderlijk, doordat hij niet
de uiterlijk geruisloze weg naar het priesterschap is gegaan. Pater Van
Maanen is ivat men noemt een late roeping, met de waardevolle voordelen
daarvan. Hij kent het leven uit de boeken én uit de praktijk; als student
aan de medische faculteit van de Utrechtse universiteit heeft hij het stu
dentenleven met volle teugen genoten; hij heeft het onderste uit de kan
gehad, hij heeft, naar zijn eigen woorden, gelegen, waar elke student
gelegen heeft, die het volle leven heeft genoten, nl. in de goot. Hij heeft
het De Profundis en het Allelujah-stadium doorleefd, ook in zijn moedig
optreden tijdens de jaren van het verzet.
In kringen van de Utrechtse studentenvereniging Veritas en ver
daarbuiten heeft hij als Ajab (de combinatie van zijn voorletters) ge
schiedenis gemaakt, toen goed tien jaar geleden onder zijn commando een
divisie van 600 a 700 studenten in een speciaal gehuurde trein oprukte naar
de „burcht" van Carolus Magnus in Nijmegen om er een oude vete uit
ie vechten. Aan het hoofd van zijn „stoottroepen" deed Ajab de toegangen
van ae „burcht" bezetten en proffen, die juist in bespreking waren, ge
vangen nemen. Helaas, aldus Ajab, een meisje pleegde verraad. De politie
kwam er aan te pas en na een vechtpartij bij het station vond de operatie
Ajab een triest einde. Later heeft Nijmegen in Utrecht wraak genomen.
Op een gegeven ogenblik werd Ajab van Maanen gegrepen in zijn
christen zijn. Hij zwenkte meteen radicaal om en trad in bij de Trappisten,
maar het bleek een te impulsief besluit. Van de Trappisten naar de Schola
Carolina van de Jezuïeten en vandaar over naar de Kapucijnen. In 1957
priester gewijd. Studie, studie; chirurgie en verloskunde; in de vakantie
assistent in allerlei katholieke ziekenhuizen ,tropencursus aan de Leidse
universiteit, klaar.
En nu naar Afrika, naar Kipatuma; Albert Schweitzer ontmoeten,
werken in een enorm onderontwikkeld gebied van drie- a vierhonderd
duizend mensen, die nog nooit een dokter gezien hebben: chirurgie en
verloskunde beoefenen in een ziekenhuis, waar de chirurgische en gynae
cologische afdelingen nog moeten worden opgebouwd. Veel geloof, veel
moed. veel plannen, weinig geld. ..Mijn hemel, nog een halve ton
't Gironummer, pater? Schrijf op: 64589, procure Missie Kapucijnen
Tilburg. Goeie reis, Ajab.
