Geheiligd raffinement
Reclame
SOCIALE
WEGWIJZER
Sir Vivian Fuchs opnieuw
naar het Zuidpoolgebied
Gehandicapte kinderen
leggen zwemproeven af
van
De geschiedenis
dorpstoren
In 1896 door een felle brand
omgevallen en vernield
Haastrechts
WAT IS ALLERGISCH?
H
Ui
->;>
m.
Maakt
De Nederlandse industrie hekelt
landbouwbeleid van de E.E.G.
Pseuclo-ambtenaar
in blauwe jas
Waarom doet Nederland niet mee
met expedit
Revalidatie in bad voor spastische
kinderen en poliopatiëntjes
Restauratieplannen
door raad gesteund
r
LAATSTE GANG VAN
FAUSTO COPPI
Inbrekers nog steeds op
Flakkee op pad
voor Uw zaak
Kleine zelfstandigen
Vakantie
Maatregelen kunnen ernstig nadeel berokkenen
Kok aangehouden
Aflossing 31/4 pet.
Staatslening 1955
Schilderijtje vermist uit
bisschoppelijk museum
Stoffelijk overschot en
deel van toestel
geborgen
MAASLAND
Auto met medicijnen
teruggevonden
Maar ook hiervoor schijnt geen plaats
Voor Westlandsche was
1959 gunstig jaar
DE KRANT KUNT GIJ NIET
MISSEN, GEEN DAG!
DINSDAG 5 JANUARI 1960
PAGINA
Zuster Dilecta (links) en
zuster Virginea
Geminiani iets beter
De ramp bij Fak.Fak
Joy-rider aangehouden
Stijging olieconsumptie
in Amerika
Het ook door leken veelvuldig gehanteerde
begrip „allergie" hoeft niet steeds een
ongunstige klank te hebben
Kerk en toren van
Middeleeuwse oorsprong
Wc halen deze geschiedenis op, daar,
zoals de lezer zal weten, de Haastrecht
se gemeenteraad zeer onlangs zijn fiat
heeft gegeven aan een zeer omvangrijke
restauratie van de toren, die nu gemeen
te-eigendom is. Deze restauratie is nog
niet begonnen, al is reeds het een en an
der weggebroken in verband met het ge
vaar van instorten en vallend gesteente.
Deze Haastrechtse toren is zeer oud
Lelijk herbouwd
::«f :p.
Jgf U-V-
/n 1929 begonnen de zusters
Ursulinen met huize „St.-
Angela" in Den Haag een
internaat voor lichamelijk en
geestelijk gestoorde kinderen te
beheren. Z'j deden dat met
doorslaggevend succes. Zo zeer
zelfs, dat al spoedig behoefte
bleek te bestaan aan een tweede
inrichting van deze aard. Zij
kwam er, toen op 4 januari
1935 door de zusters Ursulinen
een nevenstichting van „St.-An-
gela" in Nieuwveen werd op
gericht. In een in dat plaatsje ge
legen landgoed werd het inter
naast „St.-Ursula" gehuisvest en
op 1 september 1935 begonnen
de zusters daar met drie leer
krachten een soort improvisa
torisch onderwijs aan de kin
deren te geven. Improvisato
risch moest dat onderwijs wel
wezen, want het internaat was
per slot van rekening ingericht
met het beperkte doel om de
kinderen te kunnen verzorgen.
Nu schrijven wij 4 januari 1960
en „St.-Ursula" viert dus van
daag zijn zilveren jubileum. En
op het moment worden 180 jon
gens en 80 meisjes van 6 tot 16
jaar onderwezen door 15 leer
krachten, 9 zusters en 6 dames
leerkrachten. Wat overigens be
paald niet. betekent, dat de
verzorginger nu onder leidt. Integendeel. In het convent, dat bij „St.
Ursula" behoort, verblijven nu 72 zusters, die, voor zover zij niet recht
streeks bij de verpleging van de kinderen betrokken zijn, in ieder geval
mee willen doen aan de verzorging van de kleinen: al is het door het
verstellen van kleertjes of door een liefderijke belangstelling zonder
meer. De kinderen hebben het goed in „St.-Ursula". De zusters doen, in
een gemeenschappelijke krachtsinspanning alles, om hun een stuk levens
geluk te bezorgen. Dat zij, de kleinen, op hun beurt kennelijk een stuk
levensgeluk voor de zusters betekenen mag in dit verband wel veelzeggend
worden genoemd.
Aan het hoofd van de inrichting staat op het ogenblik zuster Dilecta
de moeder-overste. Zij kwam in 1954 naar „St.-Ursula"; daarvoor was zij
moeder-overste resp. in de Ursulinenkloosters te Warmenhuizen en in
Bergen (N.H.) en nog eerder gaf zij aan „gewone" scholen vakonderwijs
in handenarbeid en handwerken. Niettemin was zij in 1954 beslist niet
onbekend met de. speciale eisen, die het verzorgen van en het les geven
aan Lichamelijk en geestelijk gestoorde kinderen eisen. Zuster Dilecta had
immers de oprichting van „St.-Angela" meegemaakt en zij had er daarna
anderhalf jaar gewerkt. Zij wist dus wel ongeveer wat er aan de hand was,
toen zij bij „St.-Ursula" werd aangesteld. Niettemin wijst zij elk aandeel
in de ongekende bloei, die „St.-Ursula" in de loop van 25 jaar heeft door
gemaakt er komt op het ogenblik wel eens bezoek uit het buitenland
om er zijn licht op te steken, met beslistheid van de hand. Zij wijst,
wanneer dit ter sprake komt. onmiddellijk op de verdienste van de korte
tijd geleden overleden zuster Paula, de pionierster in dit werk, en ook op
die van zuster Virginea, die al 20 jaar aan St.-Ursulais verbonden, en
die nog zeer onlangs van haar functie als schoolhoofd werd ontheven, opdat
zij vrijgemaakt kon worden voor een taak van meer algemeen bestuurlijke
aard. Maar dat kan haar toch niet verhinderen om met grote geestdrift
en derhalve met een blos op de wangen te vertellen over het werk
over de ouderdagen, die soms wel 500 mensen samen brengen, over het
feit, dat onlangs niet minder dan 92 kinderen de eerste heilige communie
konden doen en over de lieflijkheid van de kinders, die nog onlangs zelf
een toneelstukje konden uitbeelden en over de oud-leerlingen, die gere
geld op dagen als tweede kerstdag of tweede paasdag komen buurten.
Wij hebben enige tijd met zuster Dilecta en zuster Virginea in een
spreekkamer zitten praten, met twee verstandige vrouwen die kennelijk
weten wat zij willen. En toen wij daarna een korte rondgang mochten
maken door het riante internaat met zijn bijna paradijselijke paviljoens en
qua zijn inrichting helemaal toegespitst op het welzijn van de kinderen,
hebben wij ons tenslotte wel afgevraagd hoe deze vrouwen zuster Dilecta
en zuster Virginea en al de anderen dit alles hebben klaargespeeld. Wij
hebben er geen andere oplossing voor kunnen vinden dan dat zij te werk
moeten zijn gegaan met een geheiligd soort raffinement.
Vandaag heeft „St.-Ursula." dus zijn zilveren jubileum gevierd. En het
bereidt zuster Dilecta kennelijk grote vreugde dat dit feestelijk gebeuren
samenviel met de aankomst van het duizendste patiëntje, dat te dezer
gelegenheid natuurlijk een mooi cadeautje werd aangeboden.
Men vraagt zuster Dilecta naar haar mooiste belevenis in de afgelopen
zes jaar. En het tekent haar, dunkt ons, dat zij daarop antwoordde dat
zulks de ervaring moet zijn geweest dat de haar toevertrouwde kinderen
„in zo'n nauw en spontaan contact met God leven." Zij maakt wel de
indruk van iemand die met zulk een ervaring een heel leven lang gelukkig
blijft. Ook als zij straks, in augustus, haar taak dat is nu eenmaal over
eenkomstig de regels zal moeten neerleggen.
CASTELLAN IA, 4 jan. Een menigte
heeft Fausto Coppi vandaag de laatste
eer bewezen. Achter de baar werden 78
kransen meegedragen naar de St.-Bia-
giuskerk, anderhalve kilometer van de
woning van Coppi. Meer dan honderd
verslaggevers volgden de stoet achter de
man voor wie zij steeds nieuwe adjectie
ven hadden moeten zoeken om zijn pres
taties in een carrière van 20 jaar te be
schrijven.
De enige weg, die naar Castellania
leidt, was nagenoeg geblokkeerd door een
file auto's van ruim 12 km. lang. met
nummerborden uit alle delen van Italië
en Frankrijk. Hoge regeringsfunctionaris
sen, sport-officials, jonge wielrenners, fa
milieleden en vrienden en een menigte
bewonderaas van Coppi liepen in de stoet
j mee. Onder hen zag men Louison en Jean
Bobet. Jacques Anquetil, Charly Gaul.
Ercole Baldini, Alfredo Binda en Learco
Guerra.
Ondanks de enorme menigte kwamen
geen incidenten voor, ook niet toen de
politie een leger fotografen verhinderde
de kleine dorpskerk binnen te gaan.
De Franse wielrenner Gemiani was
vandaag wat beter, maar hij is no zo ern
stig ziek dat men de dood van zijn vriend
Fausto Coppi nog voor hem verborgen
hield. Zijn vrouw Anne-Marie zorgde er
voor dat hij geen krante in handen kreeg
en vertelde hem dat er een krantensta
king was.
Intussen hebben specialisten van het
Pasteur-instituut te Parijs meegedeeld,
dat Geminiani lijdt aan een soort moeras
koorts, die verergerd is door een tropi
sche ziekte die in bepaalde opzichten op
tyfus lijkt.
De inbrekers, die sinds geruime tijd
bezig zijn Flakkee een gevoel van grote
onveiligheid te bezorgen, blijken hun
werkterrein tot het gehele eiland uit te
breiden. Na de kraken twee tegelijk
te Sommelsdijk volgden ongewenste be
zoeken aan Ouddorp en zondagavond ge
schiedde dit bij slager J. Rommelse te
Achthuizen. Men verschafte zich hier
toegang door het indrukken van een raam
van de achterdeur, waarna men gepoogd
heeft het huis te doorsnuffelen. Ook in
dit geval waren de bewoners van het
huis afwezig.
Er is niets vermist, geld was trouwens
niet aanwezig, omdat de heer Rommelse,
evenals iedereen op Flakke doet, wel ge
zorgd had, dat dit in veiligheid was. De
politie van de groep Oude Tonge is di
rect een onderzoek begonnen.
Mevr. H. Z. te D. wil het een en ander
weten omtrent de Noodwet Kinderbij
slag Kleine Zelfstandigen.
Op de eerste plaats: wie wordt als
zelfstandige voor deze wet aangemerkt?
Dat is iedere Nederlander, die in Ne
derland woont en die hier te lande een
beroep of bedrijf uitoefent, anders dan
krachtens een arbeidsovereenkomst. Nu
is zulks gemakkelijk aan te tonen als men
bijvoorbeeld een winkel heeft of inge
schreven staat in het Handelsregister.
Het wordt inderdaad moeilijker aan
toonbaar. indien men zoals briefschrijf
ster zich uitdrukt handelt, zonder in
geschreven t# zijn bij het Handelsregister
Maar kunt u dan geen verklaringen
krijgen van relaties, met wie u geregeld
handelt?
Als men het bedrijf of beroep uitoefent
om daarmede bijverdiensten te verga
ren, dan is de wet niet van toepassing.
Het moet dus het hoofdberoep zijn.
Er is nog een belangrijke bepaling in
artikel 3 van de wet opgenomen: als men
wegens ziekte, ongeval, invaliditeit of
andere bijzondere omstandigheden zijn
gewone beroep of bedrijf niet kan
uitoefenen, blijft men gedurende de tijd
van die verhindering voor de toepassing
van de wet als zelfstandige aangemerkt.
Als briefschrijfster op grond van bo
venstaande inlichtingen meent wel recht
te hebben op kinderbijslag, dan adviseren
wij haar om kinderbij slaglij sten aan t?
vragen. Wordt hierop afwijzend beschikt,
dan zou u in beroep kunnen gaan tegen
die afwijzing.
Het verwondert ons altijd weer enigs
zins. als een werknemer, die langere tijd
bij zijn werkgever in dienst is, moeilijk
heden met deze heeft over vakantiedagen
zoals de heer G.A.L. te K.
Briefschrijver is 11 jaar in dienst bij
zijn werkgever als vrachtwagenchauffeur
De baas zegt: u beeft recht op 6 vakan
tiedagen en 6 snipperdagen per jaar en
u heeft geen recht op dubbel loon over
de vakantiedagen. Evenmin kan ik u een
extra vergoeding geven, indien u op
Tweede Kerstdag en Tw Jtde Paasdag
werkt.
Briefschrijver heeft het volgende ge
hoord: in dit soort bedrijf worden 9 va
kantiedagen en 6 snipperdagen gegeven
er» over die dagen en over de genoemde
feestdagen wordt dubbel loon betaald
Wij nemen aan dat er in het door brief
schrijver bedoelde bedrijf geen c.a.o.
of andere loonregeling van kracht is en
dat er bij het begin van de dienst
betrekking geen arbeidsovereenkomst is
gesloten Was het een of het ander
immers wel het geval, dan zouden deze
moeilijkheden niet bestaan omdat daar
voor een der overeenkomsten geraad
pleegd tou kunnen worden
Wi.i vragen ons verder af. of er de vo
rige 10 jaar dan geen verschil van me
ning op deze punten heeft bestaan.
Was dat niet het geval dan moet er o.i.
een bepaalde reden voor zijn, dat er
thans wel moeilijkheden rijzen. Wij ken
nen die reden niet Wij kennen evenmin
de persoonlijke verhouding tussen brief
schrijver en zijn werkgever. En daarom
kunnen wij briefschrijver slechts dit ad
vies geven: bespreekt u deze kwesties
nog eens zelf met uw werkgever en zie
tot een voot beide partijen bevredigen
de oplossing te komen. Mocht u niet
tot overeenstemming komen, dan is de
vakorganisatie de aangewezen instelling
om hier te bemiddelen.
Vragen omtrent de sociale verzeke
ringswetten kunnen schriftelijk worden
ingediend bij onze sociaal economische
redactie. Kortenaêrstraat 1 te Rotter
dam.
DEN H.AAG, 4 jan. De Nederland
se Industrie, het orgaan van het Ver
bond van Nederlandse Werkgevers,
wijdt in het nummer van januari een
beschouwing aan de landbomvmaatre-
gelen van de E.E.G., waarin gesteld
wordt dat die maatregelen de gemeen
schap „ernstig nadeel kunnen berokke
nen".
Het blad gelooft dat vergroting van
de landbouwproduktie binnen de EEG
niet of nauwelijks nodig is ter beveili
ging van de voorziening in de eigen be
hoeften. Terwjjl enerzijds de gemeen
schap als geheel bij een opvoering van
de agrarische produktie nauwelijks ge
baat kan zijn, kan dit anderzijds ten
gevolge hebben dat het handelsverkeer
van dë gemeenschap ernstig wordt ont
wricht. Immers, aldus De Nederland
se Industrie, hoewel de gemeenschap
procentsgewijs slechts een klein deel
van haar behoefte aan landbouwpro-
dukten importeert, is zü toch de groot-
ROTTERDAM, 4 jan. De eerste dag
van het nieuwe jaar kon een rechercheur
van het bureau Oostervantstraat al een
goede slag slaan. Op nieuwjaarsdag kwam
op het bureau een man met moeilijkhe
den. De rechercheur had al eens eerder
een geschil tussen de man, de 23-jarige
kok W. M. en zijn hospita opgelost. En
zoals toen afgesproken was, kwam de kok
nu met zijn moeilijkheden weer naar de
rechercheur toe.
Zodra de rechercheur de kok zag, ging
een alarmlichtje bij hem branden. Ge
kleed in een blauwe jas en een witte
sjaal leek de kok merkwaardig veel op
de goed geklede heer, over wie al meer
klachten waren binnengekomen. Deze
heer had zich in zeker 20 gevallen uit
gegeven als ambtenaar van de Raad van
Arbeid en de mensen verteld, dat zij te
veel rentezegels hadden geplakt Het te
veel betaalde geld konden zij persoonlijk
opvorderen. De Raad van Arbeid kreeg
ai deze mensen aan het loket en moest
hen natuurlijk teleurstellen. Ook gaf de
heer zich uit ais ambtenaar van het GEB
van Volkshuisvesting en van de be
lastingen Vermoedelijk deed hij dit om
geld te stelen. Hoeveel malen hem dat
lukte is niet bekend. Een dame in het
westelijk stadsdeel miste echter na zijn
bezoek een bedrag van 20 gulden, dat
verdween, toen zij even naar de keuken
was gegaan om een kopje koffie voor de
heer in te schenken.
De kok viel ai dra door de mand en
bekende de diefstal van 20 gulden. Hij
vertelde erbij, dat hij de laatste tijd bij
weJ 40 mensen was binnengedrongen. Hij
zou echter met meer gestolen hebben dan
20 gulden. In het bureau Oostervantstraat
is hij in verzekerde bewaring gesteld.
DEN HAAG, 4 jan. Het ministerie
van Financiën deelt mede, dat van de 314
pet. Nederlandse staatslening 1955 op 1
februari 1960 aflosbaar zal worden gesteld
f 14.963.000.
De uitloting van schuldbewijzen zal
plaats vinden op 11 januari I960 te 9.30
uur in het gebouw van het ministerie van
financiën te Den Haag.
ste importeur ter wereld. Bjjna een
derde van de totale wereldinvoer van
landbouwprodukten wordt opgenomen
door de gemeenschap en de landbouw
produkten maken ongeveer een derde
uit van de waarde van de totale we-
relduitvoer.
De Nederlandse Industrie stelt dat
handhaving van de handelsbetrekkin
gen met derde landen voor de gemeen
schap even belangrijk is als de zorg
voor een redelijk bestaan voor de land
bouwende bevolking. De exportmoge
lijkheden van de EEG worden in be
langrijke mate mede bepaald door de
import van landbouwprodukten. Zou door
een Autarkisch streven op landbouwge
bied deze import wegvallen, dan zal de
export ongetwijfeld de nadelige gevol
gen daarvan ondervinden.
Het nlad meent voorts dat bij de
voorstellen voor een gemeenschappe
lijk landbouwbeleid niet voldoende aan
dacht is besteed aan de noodzaak uit
breiding van de landbouwproduktie
van het begin af aan goed te kunnen be
heersen. voor Nederland en de Neder
landse industrie acht het blad het van
bijzonder belang dat op dit punt een be
tere regeling wordt getroffen, aange
zien rond 30 procent van de Nederland
se export naar derde landen bestaat
uit landbouwprodukten. Als de gemeen
schap door haar landbouwbeleid de in
voer van agrarische produkten onno
dig zou maken, dan moet verwacht wor
den dat juist ook de export van deze
zelfde categorie goederen de weerslag
daarvan het eerst zal ondervinden.
SCHIPHOL, 4 januari. In de inter
continentale hal van Schiphol zat de
Britse geleerde en ontdekkingsreiziger
Sir Vivian Fuchs, in gezelschap van prof.
Allied Stephenson van het Imperial col
lege te Londen, rustig te wachten tot
door de luidspreker de aankondiging
klonk van het vertrek van het K.L.M.-
toestcl naar Zuid-Amerika; een nieuwe
reis naar het Zuidpoolgebied was voor
hem aangebroken. Sir Viviar vond nog
de tijd om in een korte uiteenzetting bij
zonderheden te verstrekken over het doei
van deze tocht, waarvan hij niet vóór mei
van dit jaar jaar za! terugkeren.
Hjj herinnerde er allereerst aan, dat
onlangs tijdens een conferentie te Wash
ington de regeringen van twaalf landen,
die betrokken zijn bij de exploratie van
het Zuidpoolgebied overeengekomen
waren geen claims voor dit gebied voor
de eerstvolgende dertig jaren in te die
nen. Daardoor wordt rustig wetenschap
pelijk werk gegarandeerd, aldus de Brit
se geleerde. „Maar waarom is Nederland
eigenlijk nooit bij deze expedities be
trokken. Door de eeuwen heen hebben de
Nederlanders immers prachtig explora-
tiewerk verricht."
„Zoals bekend is mijn taak de Engelse
bases in het Zuidpoolgebied te contro
leren en dat is een van de redenen, waar
om ik weer op reis ga. Maar het hoofd
doel is om het zuidelijk puntje van Gra-
hamland, een oude basis, opnieuw op te
richten. Verleden jaar namelijk heeft
men deze basis, Stoningtoneiland, verla
ten, omdat de ijsmassa's zodanig waren
samengesteld, dat het schip de basis niet
kon bereiken. Met vliegtuigjes hebben wij
toen de mensen van Stonington moeten
afhalen."
Over de organisatie van de tocht ver
telde Sir Vivian het volgende: Prof. Ste
phenson, een oude studievriend van mij
uit Cambridge, en ik gaan eerst naar
Buenos Aires om een bezoek te brengen
aan het Argentijnse Zuidpoolgebied.
Daarna reizen we door naar Montevideo,
waar het Deense schip, „Kista Dan" de
zer dagen zal arriveren. Wij schepen ons
op dit schip in en hopen omstreeks half
februari Stoningtoneiland te bereiken.
Aan boord bevinden zich twee vliegtui
gen, De Havillands, die beide in Canada
zijn gebouwd. Indien wij de basis op
Stoningtoneiland opnieuw kunnen in
richten dan is het de bedoeling daar
twaalf man achter te laten, geologen
medici, meteorologen, deskundigen, die
het land in kaart brengen, vliegers enz
Vervolgens is het de bedoeling Alexan-
dereiland. het berggebied ten zuiden van
de Stoningtonbasis, met de vliegtuigen
te verkennen, waarvoor mensen, honden,
sleden enz. worden meegenomen.
Fuchê, die directeur is van het weten
schappelijk bureau voor exploratie van
de gebieden der Falklandeilanden. zal
van acht tot twaalf. In totaal bevinden
zich op deze bases ongeveer 85 personen.
Prof. Stephenson is, al gaat hij voor
de eerste maal met Sir Vivian Fuchs mee.
geen onbekende in het Poolgebied. Hii
heeft er veel exploratiewerk achter de
rug en deze 51-jarige pooldeskundige kan
reeds op meer dan 25 jaar ervaring te
rugzien.
HAARLEM, 4 jan. Sedert zaterdag
avond wordt uit het bisschoppelijk mu
seum alhier een houten paneeltje ver
mist, voorstellende de Heilige Familie.
Het is tussen 1525 en 1545 geschilderd
door Ambrosius Benson, en is 20 cm.
lang en 15 cm. breed. De waarde wordt
op f 6.000 geschat.
Het paneeltje is uit zijn lijst verwijderd
en de lijst is in het museum achtergeble
ven. Zaterdag werd het museum door
vijftig personen bezocht.
DEN HAAG, 4 jan. Op 1 januari is
het achterste gedeelte van de romp met
de staart van het 17 december in de Pa-
pipi-baai in Nederlandsch Nieuw Guinea
verongelukte Martin „Mariner" van de
Koninklijke Marine geborgen. Aldus
deelt de marine voorlichtingsdienst mede
Het stoffelijk overschot van een der be
manningsleden, korporaal vliegtuigma
ker constabel, A. T. G. van Baaien, werd
in de wrakstukken aangetroffen en is in
middels te Sorong begraven. In verband
met de grote diepte, namelijk 41 meter,
stroom, modder en de op die diepte heer
sende duisternis, alsmede de beperkte
hulpmiddelen, die in Nederlands Nieuw-
Guinéa beschikbaar zijn, bleek het he
laas niet mogelijk het zwaardere gedtti-
te van de romp ook te bergen. De com
mandant Zeemacht Nederlands Nieuw-
Guinea heeft zich tot zijn leedwezen ge
noodzaakt gezien verdere bergingspogin
gen te doen staken.
L.T.J.
Op donderdag 7 januari wordt weer ge'
start met de bijeenkomsten in het nieu^'
jaar. Voor deze avond is als spreker ui»
genodigd de Eerwaarde pater Van Bee'
uit Schiedam.
Deze avond wordt belegd in de r.-"
school. Aanvang 20 uur,
VERGADERING L.T.B.
Op 7 januari is er om half acht de®
avonds in het jeugdlokaal van de r.-Ü
school vergadering van de L.T.B.
De Algemeen Secretaris brengt cC
bezoek en komt met de afdeling kennis'
maken. Gesproken zal ook worden ovc'
de aanstaande viering van het 40-jariJ
jubileum van de afdeling Maasland.
PASTOOR J. J. J. RISWICK
VOOR JONGE A'ERKERS.
Donderdagavond 7 januari om 8 ,uUf
verga teren de Jonge Kei kers der f>
Hervormde Gemeente in Let Trefpun..
Pastoor J. J. J. Riswick. zal sprekeö
over de H. Mis. Met een tweetal filió'
stroken zal de pastoor alle handelingen
van de mis toelichten.
Op oud en nieuw is de Zwijndrechtse
arts, dr. G. M. A. I. Krijger zoals ge
meld zijn auto verspeeld. De arts was
geroepen bij een bevalling in een woning
aan de Willem van Oranjelaan. Toen dr.
Krijger zich huiswaarts wilde begeven
was zijn auto verdwenen.
Direct waarschuwde de arts de politie,
die alle pogingen deed de auto terug te
vinden. Echter zonder resultaat. Toen
heeft de korpschef van politie inspecteur
ten Hove een politiebericht laten omroe
pen, niet alleen om de auto terug te krij
gen maar om het zeer grote gevaar, dat
de in de wagen aanwezige ampullen mor
fine, 24 ampullen opial en 12 ampullen
scopolamine, zouden worden aangespro
ken en gebruikt.
Na dit bericht kreeg de politie bericht,
dat dc auto gezien was in de omgeving
van Ede op de Veluwe. De politie daar is
aan het speuren gegaan en vond de wa
gen met daarin de tijdelijke eigenaar.
Toen was het spelletje gedaan voor de
zeventienjarige Zwijndrechtenaar H. V.
Auto en inhoud werden in onbeschadig
de toestand aangetroffen.
Het was niet de eerste keer, dat deze
knaap als joy-rider optrad, want enkele
- maanden geleden, had hij hetzelfde uitge-
ook nog de andere bases van de Britse ha aid met de bestelauto van de heer v.
expeditie controleren. Dat aantal varieert E. uit Zwijndrecht. Toen werd de wa
gen in de buurt van Rozendaal aange
troffen.
Daarvoor had V. reeds een voorwaar
delijke straf tegen zich horen eisen zo
dat hij dus nu beide porties op te knap
pen krijgt.
's-GRAVENHAGE, 4 jan. Het boek
jaar 1959 is voor de Westlandsche Hy
potheekbank gunstig verlopen. De hy-
pothekenportefeuille kon niet onbelang-
rijk worden uitgebreid. Voor het eerst
in de geschiedenis van het concern over
trof het bedrag aan afgesloten eerste
hypothecaire leningen honderd miljoen
gulden. In afgeronde cijfers beliep dit
bedrag f 107 miljoen; daar tegenover
werd afgelost f 76 miljoen, zodat de
portefeuille vooruitging met f 31 mil-
joen. Pandbrieven en leningen op on-
derhandse schuldbekentenis werden ge
plaatst tot een gezamenlijk bedrag van
f 44 miljoen. Aan het einde van het jaar
stond in totaal aan pandbrieven en
schuldbekentenissen uit f 310 miljoen
uit. december 1958 f 280 miljoen) Ook
ten aanzien van de financiële uitkom
sten verwacht de directie dat de op
gaande lijn zich zal blijken te hebben
voortgezet.
YORK, 2 jan In het jaar
1959 is de vraag naar olie in de Verenig
de Staten met meer dan 4 pet toegeno
men, zo deelde mr. Frank Porter pre
sident van The American Petroleum In
stitute mede. Hij verwachtte, dat het to
tale oheverbruik in het afgelopen iaar
tot de recordhoogte van 3.473 miljoen
barrels zal zijn gestegen. Indien men de
export meerekent, komt het verbruik
zelfs op 3.558 miljoen barrels hoewel
de export met 16 min. barrels tot 84
miljoen terugliep. De produktie van ru
we olie in de V.S. steeg gedurende 1959
met 120 min, barrels tot 2.589 min Ook
de investeringen in de olie-industrie on
dergingen het afgelopen jaar een stij
ging en wel met dlf 200 min. tot dir
5.500 min.
ROTTERDAM, 4 jan. 22 kinderen
hebben vanmorgen in het Oostelijk
Zwembad een zwemproef afgelegd.
Spastische kinderen en poliopatiëntjes;
sommigen konden in het geheel niet
lopen, anderen slechts moeizaam door
verlamming van de ledematen. Er wa
ren kinderen bij die ledematen misten,
maar allen zwommen en legden de
zwemproef af.
Instructeur C. de Haan krijgt jaar
lijks een tachtig van deze kinderen
onder zijn hoede. Zij leren zwemmen,
hoewel dit niet het voornaamste is wat
hun wordt geleerd. De lessen zijn in
de eerste plaats gericht op de inscha
keling van. de spieren, die verlamd zijn,
op een grotere bewegingsmogelijkheid,
waardoor de revalidatie wordt bevor
derd. De lessen worden gegeven onder
auspiciën van het gemeentelijk revali
datiecentrum. De zwemslag wordt ge
heel afgestemd op het gebruik van de
verlamde ledematen en de resultaten
zijn verbluffend.
Er zijn kinderen, die vóór de oorlog
door revalidatiecentra geheel waren
opgegeven en die door deze lessen zich
weer kunnen bewegen. Uiteraard han
gen de resultaten geheel af van de ernst
der aandoeningen.
De beweging in het water vergt
minder inspanning dan de normale
bewegingen op het droge. De instruc
teur, een zwemleraar, die zich heeft
toegelegd op massage en in dienst is
van de G. G. en G. D., geeft ieder
kind tweemaal per week les. Van de
tachtig leerlingetjes die hij per jaar
krijgt, legt meer dan 60 pet. de
zwemproef af, na twee of drie jaar.
Sommigen behalen zelfs diploma's.
De revalidatie is echter van wezenlijk
belang en het behalen van diploma's
is meer een stimulans voor leraar en
kinderen.
De leeftijd van de kinderen
varieert. De meesten zijn vier tot
vijftien jaar oud. Slechts enkelen zijn
jonger of ouder.
Reeds vier jaar wordt er officieel op
deze wijze lesgegeven, twee jaar daar
voor deed de heer De Haan het als
hobby. Het is opvallend, dat deze les
sen gegeven moeten worden op de uren,
dat het bad normaal is geopend. Te
midden van dc andere zwemmers moet
de instructeur zich concentreren op zijn
zware opgave. Het bevreemdt dan ook
niemand, dat de heer De Haan voor
zijn werk een speciaal bassin nodig
acht. Maar zulks schijnt niet moge
lijk
Het /.o november 1896, een koude za
terdag; De winter zet vroeg in dit .jaar.
Maar de bezoekers van de Ned. Herv.
Kerk in Haastrecht zullen daar morgen,
zondag, voor het eerst geen hinder van
ondervinden. Want deze week zijn dc gro
te kachels gearriveerd, die voortaan de
kerk zullen verwarmen. Ook zijn grote
pijpen aangebracht, die via het dak dc
rook zullen afvoeren. Maar zover komt
het nauwelijks. Want nog op diezelfde
zaterdag, des middags oni één uur, gaat
de mare door het dorp: Kerk en toren
staan in „lichterlaaie". Alle Haastrech
ters haasten zich uit hun hulzen naar
buiten, naar het kerkplein, waar het ou
de gebouw brandt als een Kerstboom
staan door die van Stolwijkcrsluis,
weerden zich dapper, maar voerden,
met hun gebrekkige middelen, een ver
geefse strijd: al spoedig bezweek de
„lantaren" (de spits) van de toren, die
langzaam en als een fakkel brandend om
ver zakte en met donderend geweld te
rechtkwam op een naast- de kerk staand
huis, dat toebehoorde aan mevrouw Le-
fèvre de Montigny. Oude Haastrech
ters weten nu nog te vertellen, dat het
omvallen van die brandende toren een
„prachtig gezicht" was.
Kerk en toren brandden totaal uit. Al
leen het onderste gedeelte van de toren
en enkele muurgedeelten bleven intakt,
daarbinnen was het een troosteloze ruï
op Oudejaarsavond. De brandspuit (eenne van zwartgeblakerde pilaren, ge-
handspuit) staat vlak bij dc hand, het
spuithuisje is tegen de kerk aan ge
bouwd. Men tracht te redden wat er te
redden valt. De oude Bijbels, het archief
en de losse banken worden gered, maar
het prachtige orgel, de preekstoel (in
1790 geschonken door Theodorus Bis
dom, Vrijheer van Vliet) en de- fraaie
koperen kronen gingen verloren. De
Haastrechtse spuitgasten, later bijge-
et begrip allergie
wordt ook door le-
ken veelvuldig ge
bruikt. Hij of zij is „al
lergisch" zal de meeste
lezers niet vreemd in de
oren klinken. Wat daar
echter mee wordt be
doeld za) maar weini
gen scherp voor ogen
staan, hetgeen niet te
verwonderen is omdat
het ingewikkelde en
veelzijdige probleem van de allergie
ook de onderzoekers, die zich daarop
gespecialiseerd hebben vele proble
men biedt.
Hooikoorts is een van d® aandoenin
gen die het begrip allergie een in 'e-
kenoren ongunstige klank hebben ge
geven. Als in het seizoen hii bepaalde
weersgesteldheid de grassen en ande
re kruiden bloeien en ontelbare mi
croscopisch kleine stuifmeelkorreltjes
de atmosfeer vervullen, zal iedereen
deze korreltjes inademen Aan de
meeste mensen za) dit ongemerkt
voorbijgaan. Een gering aantal men
sen beeft er echter een zeer fijne-
neus" voor, hun reukorgaan reageert
anders dan normaal: allergisch. Dit
komt tot uiting in plotseling optreden
de aanvallen van niezen, vochtafschei
ding uit de neus en verstoppingen
Soms ook tranende ogen en hoofdpijn
Alles bijeen een inconvenient dat zeer
hindprliik kan zijn en iemand het, ge
noegen van een droge stralende zo
merdag kan bederven. 1
Allergisch vertaalt men in dit vel
band veelal met overgevoelig. Daar i>
voor het spraakgebruik niets op teger
omdat het er in feitp wel op neet
komt. De betreffende persoon is bin
derlijk overgevoelig voor een bepaalde
stof, in casu stuifmeel. Er zjin talrijke
aandoeningen die berusten op een
overgevoeligheid voor een ol andere
stof. Astma en eczem zij overbe
kende voorbeelden. Ook de vooral bij
kinderen voorkomende vorm van ge
wrichtsreuma, „vliegende jicht", be
rust op een dergelijk allergisch reac
tiepatroon. Deze ziekte treedt op eni
ge tijd na een keelontsteking, veroor
zaakt door bepaalde bacteriën. Sommi
ge nierziekten ontstaan op een derge
lijke wijze. Simplistisch voorgesteld
van deze vloeistof met een heel fjjn
naaldje in de huid gespoten. Beide
methoden zijn pijnloos; de eerste is
gemakkelijker en goedkoper, de twee
de iets nauwkeuriger. De reactie is po
sitief ais na twee dagen een duidelijk
rode zwelling op de plaats van het
krasje of de inspuiting is ontstaan. Is
de reactie negatief dan is' er niets
meer te zien en mag men met vrij
grote zekerheid aannemen dat men
nooit tuberculose heeft gehad. Een po
sitieve reactie betekent geenszins dat
zouden wy kunnen zeggen dat het li
chaam zich overdreven teweer stelt
tegen dingen, die de meeste mensen
iriverschiilig laat (hooikoorts, ast
ma. eczeem) of zijn doel voorbij scliiei
in de afweer tegen bacteriën (o.a
reuma i. Deze reacties zvin dus ander'
dan normaal: deze mensen ztjn an
dersgévnelig: allergisch,
Na he, voorgaande zou u er U
méér van overtuigd kunnen zijn
dat het begrip allergie uitslui
tend een ongunstige klank heeft. Eei
ander voorbeeld zal u duidelijk ma
ken dat een allergische reactie nie
altijd een uiting van overgevoeligheii
in de zin van het spraakgebruik is ei
zelfs heel nuttig kan zijn.
Als iemand in de loop van zijn levei
in contact is geweest met tuberculose
lat wil zeggen is besmet mei tutaei
kei-bacillen, kan dit met vrij grote ze
kerheid worden vastgesteld door mi'ti
del '-an e«n eenvoudig uit te voerei
huidreac'.i. de reactie van Von Pir
quet of ije reactie van Mantoux. Ii
het ei----"' geval wordt een weinig t.u
be-cu'hvf- op een huidkras.je gebracht
in het tweede geval wordt een weinig
de onderzochte zich ooit ziek gevoeld
moet hebben, integendeel, verreweg
de meeste mensen met een positieve
tuberculine-reactie zijn er zich zelfs
niet van bewust eens te zijn hesmet.
Zp hebben de infectie dank zij hun ai-
gemene lichaamsweerstand onder
drukt vóór zil duidelijke vérschynselen
kon veroorzaken. Het lichaam rea
geert gelukkig ook or> een latente be
smetting met de vorming van anti
stoffen Deze antistoffen helpen om
;en volgende infectie (nog) gemakke-
Öker te overwinnen. Er is dus een
tekere immuniteit (onvatbaarheid)
uitstaan, die blijkbaar faalt bij een
landnening als gewrichtsreuma en
laat zelfs meer kwaad dan goed doet.
De aanwezigheid van antistoffen of-
vei de veranderde gevoeligheid wordt
lus aangetoond door middel van een
litermate nuttige allergische reactie.
De met het bloed door het gehele li-
•haam gevoerde antistoffen attaque
ren de plaatselijke in de huid inge
brachte geringe hoeveelheid tubercu-
line. Deze reactie heeft niets te ma
ken met inenten tegën tuberculose,
zoals men wel eens denkt.
S.
sprongen glazen, verwrongen koper,
puin en verbrande banken. De brand
woedde de hele zaterdag door tot zon
dagmorgen toe. Een grote menigte
vreemdelingen van heinde en ver
stroomde op die koude zondagmor
gen naar Haastrecht. Het kerkplein en
alle grond rondom kerk en toren waren
door het bevroren spuitwater, veranderd
in spiegelgladde ijsbanen. Gelukkig wa
ren kerk en toren voor in die tijd
aanzienlijke bedragen verzekerd. De
kerk voor f. 25.000,. de inventaris voor
f 14.000,en de toren voor t 10.000. De
oorzaak van de brand werd gevonden in
het feit, dat het houtwerk van het dak
door de gloeiend hete pijpen had vlam ge
vat.
In het onderste gedeelte van de toren
vindt men nog de zogenaamde klooster
moppen, waaruit mag worden afgeleid,
dat deze kerk in elk geval voor 1350 is
gebouwd. In de eerste eeuwen van zijn
bestaan maakte de toren deel uit (vroe
ger behoorde een toren organisch bij de
kerk, de beheersscheiding kwam pas
eeuwen later) van een kruiskerk, die de
parochiekerk was van de Haastrechtse
Jezuïten. Na de Reformatie zijn deze Je
zuïten uit Haastrecht verdwenen met
medeneming (of na vernietiging) van 't
kerkelijk archief, zodat uit die eerste eeu
wen van het bestaan van de Haastrecht
se toren weinig bekend is. Waarschijnlijk
(gezien de bouw van het onderste ge
deelte van de toren) had de spits de een
voudige kegelvorm, die in die tijd voor
kleine kruiskerken gebruikelijk was.
De kerk is nu nog een kruiskerk, maar
nu zonder enige schoonheidswaarde. De
lengte van de oostelijke zijbeuk staat in
geen verhouding tot dc omvang van de
kerk. Blijkbaar heeft men hier gewoon
het koor weggelaten. Bijzonder lelijk is
ook het uitspringende bouwsel met raam
dat aan de westkant tegen de zuidelijke
zijbeuk is aangedrukt, om nog maar niet
te spreken van het noordelijk tegen de
kerk aangebouwd spuithuisje.
De nu te restaureren toren heeft on
miskenbaar meer allure. Wel vindt
men er 2 bouwstijlen in verenigd, maar
het slanke Renaissance-spitsje past zich
harmonisch aan bij het steviger onder
stuk, dat zijn Gothische afkomst ook na
eeuwen van verval en branden nog niet
verloochent.
Voor de brand van 1896 had de toren
evenwel een nog andere vorm, maar de
ze vorm vertoonde al veel overeenkomst
met die van tegenwoordig en heeft ook
in ieder geval niets te maken met de to
ren zoals die er oorspronkelijk moet heb
ben gestaan. In Haastrecht vond men al
omstreeks begin 1100 een bloeiende r.-k.
gemeente. Of men toen al over kruis
kerk en toren beschikte staat echter niet
vast, die kunnen ook in de dertiende of
veertiende eeuw zijn gebouwd.
De fraaie, dubbele rolgevel, naast de
toren, is in Haastrecht nog altijd te vin
den cn is te zien vanaf de noordkant, bij
voorbeeld vanaf de Goejanverwelledijk.
Onder de tekening staat zeer aanmati
gend te lezen „De stad Haastrecht".
Wat dat betreft: Haastrecht bezat wel ve
le stedelijke voorrechten, maar toch nooit
wallen of muren, waardoor een stad in
de oude tijd werd gekenmerkt.
■y-
■A
- -•» i
«te te-K
Ecu oude tokening van dc Uuaslrcchse toren (omstreeks 1790J
