„Ruime provinciale autonomie
in de Congo gewenst
Soevereiniteitsoverdracht in de
loop van de zomer verwacht
Mémoires van Eden over
de jaren 1951 tot 1957
Publikatie ervan vandaag in
1 he 11 mes begonnen
Een spoedige regeling van
herzien concordaat verwacht
M
GLOEILAMPEN
J. G®
Psychologische
fout: hulde aan
Leopold II
Oostenrijk en de Heilige Stoel
DE MYSTERIEUZE
Malakka: geen
uitlevering van
rebellen
RADIOTOESPRAAK VAN KONING BOUDEWIJN
De KLM-besprekingen
in Washington
Iraakse mijnenlegger
tot zinken gebracht?
Mgr. Dante secretaris
van Congr. der Riten
Vrouw van Russische
diplomaat aangehou
den op supermarkt
Dbg 65 jaar
V 7
Zuidkoreaans schip in
gevecht met schepen
van Noord-Korea
Prinses Irene in
Sankt Anton
Franse bisschop tekent
anti-atoombom appèl
MAANDAG 11 JANUARI 19»!)
de meest gebruikte typen
gemiddeld
in prijs verlaagd
Nu meer dan ooit: haat
rjii rji jj 7
9?
door JAN VAN GENT
Schaaktoernooi in Beverwijk De bokken van de
schapen gescheiden „Hij kan het even goed als wij''
Bont op pootjes
Oeteldonkse leut
Een moot schip
Floor" naar de West
Verdwenen granaat
onze Brusselse correspondent)
11 jan. Nagenoeg een
(Van
BRUSSEL,
jaar na zijn bekende boodschap, waar
mee hy de Congolese onafhankelijk
heidswagen voor goed aan het rollen
bracht, heeft Koning Boudewijn zater
dagmiddag andermaal via de radio tot
de Belgen en de Congolezen het woord
gericht. Klaarblijkelijk lag de bedoeling
voor een finaal punt te zetten achter
de pas geëindigde koninklijke informa
tiereis. Of Boudewijns hulde aan zijn
illustere overgrootoom, Leopold II, bij
de Congolese nationalisten volkomen in
goede aarde is gevallen, kan men voor
af betwyfelen. Zeker was Leopold II
een van de grootste monarchen en im
periumbouwers van de negentiende
eeuw, maar juist die geniale verdien
ste wordt door Kasa Voeboe en zijn ge
zellen als bijzonder bezwarend aange
zien. Deze psychologische fout buiten
beschouwing gelaten, was de bood
schap een meesterstuk van oratorische
constructie, welke 's Konings adviseurs
tot eer strekt. Zelden zyn zjj erin ge
slaagd de kern van de zaak tot een zo
beknopte formule te reduceren en -el-
den ook is deze dan nog onder zoveel
styibloempjes begraven.
De bloemetjes heten „goede wil",
„wederzijds begrip" en „hartelijke
broederlijkheid". De spil van de kwes
tie, welke nauwelijks vijfentwintig
woorden besloeg, heet federalisme.
Het gevreesde woord wordt overi
gens niet genoemd, want te Brussel
is federalisme sedert de Vlaamse
kwestie taboe; maar koning Boude-
wijn's formulering laat geen twijfel.
t
„Ik neb," zo verklaarde de vorst, „de
vertegenwoordigers ontmoet van de
meest uiteenlopende Congolese gedach-
tenstromingen. Op grond van deze con
tacten is het wenselijk gebleken de toe
komstige Congolese staat te organise
ren op de basis van een zeer ruime pro
vinciale autonomie, waarvan de instel
lingen aan de regionale karaktereigen
schappen zullen worden aangepast."
Daarmee is een dubbelzinnigheid op
geruimd welke de roinde tafel-conferentie
op een gevaarlijke wjjze had kunnen
bezwaren. Zoals bekend had minis
ter De Schrijver in zijn parlemeritsver-
klaring van 16 oktober een ruime pro
vinciale decentralisatie in uitzicht ge
steld. Niet alleen kwam hij daarmede
het uitgesproken verlangen tegemoet
van de Abakisten, die de autonomie van
de provincie Leopoldstad opeisen, maar
hij opende meteen oqk de deur voor an
dere experimenten, welke voor België
niet noodzakelijk een noodlottige afloop
hoefden te krijgen. De recente ontwik
keling in Katanga bewijst dat ten over
vloede.
Naar verluidt ontmoette De Schrijver
een levendig verzet in kringen, wier fi
nanciële belangen beter gediend zouden
zijn met de oprichting van een unitaire
staat, waarin de Belgische politieke in
vloed nog immer doorslaggevend is. Het
is echter evident dat deze Belgische in
vloed in de gegeven omstandigheden
volstrekt illusoir zou zijn. Zelfs wan
neer een toevallige kiezers meerder
heid van nog grotendeels aan tribale
ordewoorden gehoorzamende Congole
zen bij een referendum voor België
stemden, zou de sterk georganiseerde
extremistische minderheid van de Ne-
der-Congo toch ieder effectief Belgisch
gezag onmogelijk maken. Ook wanneer
omvangrijke investeringen daarmee ge
vaar lopen, schrijft het Belgische belang
de amputatie van de door het nationa
listische virus meest aangetaste Congo
lese ledematen voor.
Vorige week vrijdag nog deelde de
onafhankelijke „Le Soir" in een blijk
baar door een paar ministers geïnspi
reerd artikel mede, dat de regering Je
federalistische formule had verworpen.
De koninklijke boodschap heeft thans
hei bewijs geleverd 'dat men te Brussel,
overeenkomstig het verlangen van de
intussen
Congolese provincies, op een min of
meer bedekte deling van de Congo aan
stuurt en op de ronde tafel-conferentie
zal deze kwestie vermoedelijk een van
de hoofdgerechten worden.
Over deze conferentie zyn
nog lang niet alle punten o
Zaterdagvoormiddag is de afvaardiging
van het Kartel, grijs van de koude, ir>
het bevroren Brussel geland. Kasa Voe
boe die een omweg heeft gemaakt via
Parijs, waar hij discreet bij de regering
van generaal De Gaulle zou hebben ge-
informeerd welke kanser. er voor een
federatie van de Neder Congo en Frans
Congo bestaan en hoeveel Franse tech
nici en adviseurs Parijs eventueel ter
beschikking zou stellen voor het geval
de Belgen vertrekken, arriveerde enke
le uren later. De Abako-leider had een
ongelofelijke hoeveelheid koffers bij
zich, wat op een langdurig verblijf in
België schijnt te wijzen.
In geïnformeerde kringen verwacht
men, dat de conferentie omstreeks 20
januari een aanvang neemt en, wan
neer alles naar wens verloopt, zou het
overleg vijf weken later, dus eind fe
bruari, besloten worden. De conferentie
zou geen enkele bindende beslissing ne
men, aangezien het Congolees statuut,
thans vastgelegd in de koloniale keure
WASHINGTON, 11 jan. Terwijl
verschillende Amerikaanse bladen en
politici Nederland steunen in het stre
ven landingsrechten te verwerven
voor de KLM in Los Angeles, herha
len sommige functionarissen jn Was
hington, dat er voor het welslagen van
de besprekingen geen aanwijzingen
zijn. Andere functionarissen weige
ren zich uit te laten over de onder
handelingen, maar verwachten dat de
besprekingen nog minstens twee we
ken zullen duren.
De onderminister van Buitenlandse
Zaken, Dillon, komt eerst over tien
dagen van een reis naar Parijs in
Washington terug. Dillon krijgt dan
een verslag van de onderhandelingen
en zal dan met de minister van Bui
tenlandse Zaken Christiaan Herter
daarover overleg plegen.
TEHERAN, 11 jan. Volgens zater
dag in Teheran ontvangen berichten zou
den verscheidene Russische officieren
en Iraakse officieren en manschappen
om het leven gekomen zyn toen anti
communistische Irakezen handgranaten
wierpen naar een boot, die mijnen leg
de in Iraakse wateren bij Amarah. De
boot zou in de lucht gevlogen en daarna
gezonken zyn. De berichten zijn afkom
stig van Irakezen die in Abadan zijn aan
gekomen. De anti-communisten hadden
zich in palmbomen verborgen gehouden
in afwachting van de komst van de mjj-
nenleggér. Het incident gebeurde vrij
dag. Er zouden verscheidene arresta
ties verricht zijn.
van 1908, alleen door een beslissing van
het parlement kan gewyzigd worden.
Men verwacht echter wel dat de con
ferentie concrete aanbevelingen zal
doen, o.m. in verband met de federale
structuur van de Congolese staat en de
bevoegdheden welke België in de over
gangsperiode- zal behouden. Het parle
ment zal onmiddellijk deze aanbevelin
gen kracht van wet verlenen.
Vóór half maart mag men dan ook
redelijkerwijze geen parlementsverkie
zingen in de Congo verwachten. Deze
zouden de vorming van een regering,
omstreeks einde maart mogelijk ma
ken, waarna een tweede ronde tafel
conferentie zal worden belegd, welke
vooral over de financiële en economi
sche problemen handelen zal. Op een
derde conferentie in de loop van de zo
mer zal dan tenslotte de soevereini
teitsoverdracht worden geproclameerd.
Advertentie
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 11 jan. Het dagblad „The
Times" is vanmorgen begonnen met de
publikatie van de memoires van Sir
Anthony Eden, die zich in 1956 genoopt
zag, gedeeltelijk om gezondheidsrede
nen, gedeeltelijk op politieke gronden,
ontslag te nemen als eerste-minister
van Groot-Brittannië, in welke functie
hij werd opgevolgd door Harold Mac-
millan. De mémoires, die weldra in
SIR ANTHONY EDEN
4
V ATI KAAN ST AD11 jan. (KNP)
De Paus heeft Mgr. Enrico Dante, pro
secretaris van de Congregatie der Riten
tot secretaris van die congregatie be
noemd.
Engeland. De Britse eerste minis
ter Macmiilan zal van 22 tot 24 maart
een bezoek brengen aan Rome, op uit
nodiging van de Italiaanse regering.
WENEN, 11 jan. (UPI) Kanselier
Julius Raab van Oostenrijk heeft gis
teravond in een radiorede verklaard dat
de Oostenrijkse regering bereid is in
de toekomst de katholieke kerk een jaar
lijkse subsidie van honderd miljoen
schilling toe te Kennen. Kanselier Raab
sprak zijn veri iuwt uit in het spoe
dig tot stand komen van het herziene
concordaat, dat de betrekkingen tussen
Kerk en staat regelt. Momenteel zijn
over dit concordaat besprekingen aan
de gang.
Nadat de Duitsers in 1938 Oostenrijk
waren binnengetrokken, werd het tus
sen de republiek er de Heilige Stoel
in 1933 tot stand gekomen concordaat
vervallen verklaard en werden anti-ker
kelijke wetten van kracht. In 1957 er
kende de Oostenrijkse regering in een
nota aan de Heilige Stoel de onvermin
derde rechtsgeldigheid van het concor
daat uit 1933, maar zij stelde bespre
kingen voor over een herziening van ze
kere paragrafen.
Hierop doelend zei Raab gisteren in
zijn radiotoespraak, dat verschillende
veranderingen sinds de oorlog een wet
telijke situatie hebben geschapen, die
bepaalde fragmenten van het concor
daat in conflict brachten met de Oos
tenrijkse etgjving. Na langdurige en
moeilijke onderhandelingen, aldus
Raab, is de mogelijkheid gevonden te
komen tot het formeel restitueren aan
de Kerk van haar door de nazi's na
938 in beslaggenomen eigendommen.
De kanselier verklaarde dat de
kwesties" van staatssubsidie aan ka
tholieke Sciiolen en van het kerkelijk
huwelijk, nog steeds hangende zijn.
In dit opzicht, aldus Raab, heeft de
Oostenrijkse volkspartij voorstellen
gedaan, welke echter werden afgewe
zen door haar partner in de regerings
coalitie. de socialistische partij.
De bestaande Oostenrijkse wetgeving
inzake huwelijk verbiedt de kerkelijke
inzegening zonder voorafgaand burger
lijk huwelijk. Volgens het concordaat
evenwel, kunnen Oostenrijkse echtpa
ren rechtsgeldige, kerkelijke huwelijken
aangaan zonder voor de burgerlijke
stand te verschijnen.
boekvorm zullen verschijnen, bestrijken
de jaren van 1951 tot 1957 en begin
nen met het ernstige meningsverschil
tussen Eden, destijds minister van bui
tenlandse zaken in Churchills kabinet,
en de Amerikaanse staatssecretaris
Dulles over de oorlog in Indo-China en
de maatregelen welke Amerika en
Groot-Brittannië zouden kunnen mjmen
om do Fransen te steunen in hun strijd
tegen de door China gesteunde Viet-
Minh.
Dulles wenste in te grijpen om te
voorkomen dat het communisme zou
zegevieren in zuidoost-Azië, maar Eden
besefte dat de Amerikaanse staatssecre
taris niet wenste in te grijpen op de
enige wijze welke effectief zou kunnen
zijn, d.w.z. door rechtstreekse Ameri
kaanse hulp aan Frankrijk in de vorm
van militaire steun te land. Hij zond
derhalve een schrijven aan Makin,
Brits ambassadeur in Washington,
waarin hij laatstgenoemde berichtte, dat
naar de mening van het Britse kabinet
de voorwaarden voor een gunstige op
lossing van de Indo-Chinese kwestie
niet langer aanwezig waren. Hij gaf de
ambassadeur opdracht om aan de Ame
rikaanse regering mee te delen dat ver
deling van Indo-China de enige oplos
sing was. Dulles deelde aan de Britse
gezant mee dat de Amerikaanse rege
ring de mogelijkheid van een verdeling
van Indo-China zorgvuldig had bestu
deerd, maar dat zij meende dat een
dergelijke verdeling geen blijvende op
lossing zou brengen en slechts zou lei
den tot communistische overheersing
van zuidoost-Azië. Dulles stelde derhal
ve voor om China te waarschuwen dat
Amerika en andere Westerse mogend
heden een gezamenlijke militaire actie
zouden beginnen tegen China, d.w.z. een
actie vanaf zee en vanuit de lucht, maar
zonder gebruik van de Amerikaanse
landmacht. Eden wilde hiervan niets
weten. Hij meende dat een dreigement
van het soort dat Dulles bedoelde on
aanvaardbaar en al te vernederend zou
zijn voor China.
WASHINGTON, 11 jan. Functiona
rissen van het Amerikaanse departement
van buitenlandse zaken hebben meege
deeld da. twee particuliere rechercheurs
mevrouw Galina Glinsky, de vrouw van
de Russische assistent-marine-attache,
op een supermarkt in Washington heb-
>en aangehouden en haar beschuldigd
hebben van het stelen van een stuk
vlees ter waarde van r. im twee-en-een-
nalve dollar. Zy werd echter vrijgela
ten nadat zy zich had beroepen op di
plomatieke onschendbaarheid.
Volgens het rapport dat het bedrijf by
het „State Department" indiende, heb
ben de rechercheurs mevrouw Glinsky
aangehouden toen zij de zaak verliet.
Het bleek dat de Russische diplomaten
vrouw het vlees onder haar jas had ver
borgen. Zy had geen verkoopbon. Het
bedrijf besloot niet aan te dringen op
vervolging en de politie werd niet ge
waarschuwd. Wel was de Russische am
bassade op de oogte gesteld die de
tweede secretaris, Osipov, zond om het
incident te onderzoeken. Hy beschuldig
de mensen van het bedryf van een slech
te behandeling van mevrouw Glinsky.
De Russische ambassade weigerde com
mentaar.
Een speurdersverhaal
34
„De üzerhandel gaat niet opmerkeiyk goed en
evenmin opmerkeiyk slecht. Het zou me niet ver
wonderen als Lisser zijn vader een beetje bezwen
delt, wat betreft de inkomsten, want hy geeft nogal
geld uit. Hier staat alles in."
Hij gaf een rapport, dat Sluiter in het dossier
schoof dat voor hem lag, zonder ernaar te kyken.
Dat was typisch Frens. Hy wilde niet praten, maar
voelde veel meei; voor het nijver neerschrijven van
alle by zonderheden. Sluiter vroeg de twee andere
rechercheurs of zy nog iets hadden. Ze hadden dienst
gedaan in de Kinkerstraat en konden daarover wei
nig vertellen. De inspecteur knikte naar Speelman.
Hp had het potlood nu dwars in zyn mond en beet
er hoorbaar op.
„Jij nog, Speelman?"
„Het hele verhaal?"
„In hoofdzaken, ja".
„Arnold Lisser kwam om kwart over tien by Wati-
mena. Om ongeveer half elf ging de dienster uit de
brood jeswinkel Watimena waarschuwen, dat er te
lefoon voor hem was. Ik keek alleen naar de deur
van het huls. Watimena kwam naar buiten en stak
de straat over. Op hetzelfde ogenblik hoorde ik een
auto schakelen en heel hard dichterby komen. Wati
mena schrok daar zo van, dat hy op straat bleef
staan en ik kon hem nog net op tijd op de stoep
trekken. Er bleek later niemand meer aan de te
lefoon. De dienster verklaarde, dat er alleen maar
was gevraagd naar Watimena en dat er verder geen
naam was genoemd. Het was een beetje ruwe stem,
zei ze, maar dat zal wel verbeelding zijn geweest."
„De auto is onbeheerd gevonden in de Turnerstraat,
je had dus gelijk. Hy was om ongeveer half tien ge
stolen op de Prinsengracht, van een dame die daar
ergens op visite was. Geen vingerafdrukken, alleen
een knap open gemaakt portier".
Sluiter schoof zyn stoel achteruit en stond op.
„De heren kunnen een kop koffie gaan halen", zei
hy. „Heb jy nog even tijd, Speelman?"
De adjudant antwoordde niet en bleef achter, ter
wijl de anderen de kamer verlieten. Sluiter hield hem
een pakje sigaretten voor en liep langs hem heen
naar het raam. Er scheen een waterig zonnetje, maar
de schrale wind was gebleven. Speelman stak zijn si
garet op, hoewel hy eigenlyk een pyp of een sigaar
prefereerde. De inspecteur wist dat en uit het feit
dat hy het voor een ogenblik vergeten scheen, conclu
deerde Speelman dat er zwaar gepiekerd werd. De
mannen rookten. Plotseling draaide Sluiter zich om
ert zei:
„We moesten dan maar gaan".
Speelman greep zyn jas van een der stoelen en
trok hem aan, vlug, om het tempo van de inspec
teur bij te houden. Ze liepen het gebouw uit. Speel
man wist ongeveer wat er gebeuren ging. Ze gingen
naar Martin Watimena en deze keer zouden er geen
doekjes meer om worden gewonden.
Watimena zat bij het raam. Hy had zyn grijze pak
aan. Toen de politiemannen binnen kwamen legde hy
een krant naast zich neer op de grond. Alleen de jon
ge vrouw was thuis. Watimena zag Speelman en
Sluiter voor het eerst samen en plotseling drong de
betekenis daarvan tot hem door. De adjudant zag
het en hy zei:
„Geen kwade gevolgen, van gisteravond?"
„NeeNee, helemaal niet".
„Dat is uitstekend".
Hij zag de vrouw kyken met niet-begrypende ogen.-
Watimena had haar dus niets gezegd. Sluiter was
gaan zitteif en ook Speelman zocht een stoel. De
vrouw schoof er een naar hem toe, zonder haar ogen
van Watimena af te nemen, alsof deze haar het ver
haal vertellen kon zonder een woord te zeggen.
„Dat was op het nippertje", zei Sluiter.
„Ja
Watimena zat heel stil, gespannen afwachtend. De
handen hield hij tegen elkaar gevouwen. De vrouw
ging naast hem staan en de zon tekende haar gezicht
dieper bruin. Met luid getingel ging een tram voor
bij.
„En voor de tweede keer nog wel. U hebt geluk".
Watimena lachte mat en dat was zyn enige ant
woord.
„De volgende keer zou dat geluk u wel eens in
de steek kunnen laten en dat zou heel jammer zyn.
Of niet?"
De vrouw sloeg de ogen snel neer, alsof haar iets
trof.
„U zou natuurlijk de eerste paar maanden binnen
kunnen blijven. Misschien nog niet eens zo'n gek
idee. Als u dan weër buiten zou komen, zou het weer
voorjaar zyn. U zou de hele winter hebben gemist:
het ys op de grachten, de drabbige sneeuw op de
trottoirs en de kou. Niets daarvan in uw lekkere,
warme kamer, maar als u in het voorjaar buiten zou
komen, zou daar iemand staan wachten om het voor
de derde keer te proberen. Dat is, na Hotel Impe
rial in Antwerpen en na een auto in de Kinkerstraat,
geen prettige gedachte, geloof ik".
Watimena glimlachte opgelucht, terwijl hy luister
de naar de onverwachte stem van de inspecteur.
Star bleef de glimlach op zijn gezicht, toen de in
specteur zei:
„Ik vraag me af Of deze gedachte het geld uit een
paar brandkasten waard is".
Het hoofd van de vrouw kwam met een ruk recht
op. Ongelovig staarde ze naar de inspecteur. Ze
streek met haar hand over haar voorhoofd en zacht
zei ze iets in een vreemde taal, als een bezwering.
„Vindt u het dat waard?"
Watimena was gerustgesteld geweest, omdat de in
specteur zo kalm deed. Het had hem het idee ge
geven dat alles nog wel mee zou vallen. In de stilte
die nu volgde probeerde hy zichzelf te kalmeren,
maar de juiste argumenten daarvoor schoten hem
niet meteen te binnen.
„We weten het," zei Sluiter kalm.
(Wordt vervolgd)
choken verbroedert. Althans in zo-
verre het mensen varf. allerlei slag,
rang en stand verenigt, die van die
verbroedering in het geheel geen pro
bleem maken. Zij zijn helemaal één in
datgene wat hen oprecht verdeelt: de
winst van een partij. Men kan dat in
deze dagen duidelijk ervaren in Bever
wijk, waar zoals u weet het 22ste
Hoogoven-schaaktoernooi wordt ge
speeld. Daar zitten dus gedurende an
derhalve week op gezette tijden hon
derdvijftig dames en vooral heren te
genover elkaar om er paarsgewijze ach
ter de vierenzestig velden elkaar de
loef af te steken. Dat begint met de
grootmeesters in de invitatiegroep en
dat eindigt met de, soms ook letterlijke,
„broekies" in de onderste regionen. Hun
aller krachtsinspanningen zijn waar
schijnlijk gelijk, maar zij allen hebben
er Tollens niet voor nodig om te we
ten dat men de uitslag nauwelijks mag
rekenen, maar dat men alleen het doel
moet tellen. Het doel is in Beverwijk
voornamelijk: fijn schaken; ivat na
tuurlijk niet wegneemt dat iedereen als
het even kan nog wel wil winnen ook.
Zo'n massaal schaaktoernooi als in
Beverwijk heeft, in overeenstemming
met boven aangestipte ideële opzet,
iets chaotisch. Maar wij geven het u
dan ook te doen om tien dagen lang
honderdvijftig mensen een zestal uren
per etmaal aan het denken en vijf-en-
zeventig schaakklokken in werking te
krijgen. De man die dat alles bewerk
stelligt, de toernooileider, heet dan ook
terecht Veldheer. Niettemin heeft hij
in het geheel geen krijgszuchtig uiter
lijk. Integendeel, hij giet eruit als de
goedmoedige vredelievendheid zelve.
Maar hij heeft, geloven wij, wel alles
in de hand. En hij heeft in iéder geval
duidelijk de bokken van de schapen
gescheiden. Dat wil zeggen, de tien
elite-spelers zitten tezamen in een
aan één kant door palmen afgezette
ruimte en de damesgroep is door hem
terecht ten troon verheven; die zit dus
op het toneel in het Kennemer Thea
ter. De anderen hebben hun plaats min
of meer geordend toegewezen gekregen
over de ganse zaal verspreid en als de
belangstelling even wil toenemen kan
de niet-insider niet helemaal nauw
keurig meer vaststellen wie er speelt
en wie er toeschouwer is.
Er zijn er dus in Beverwijk die ge
klaagd hebben over „gebrek aan orga
nisatie". Onder hen bevindt zich, zo
hebben wij vernomen, de Russische
grootmeester Petrosjan, kampioen van
de Sovjet-Unie, een ietwat duistere
„grübelnde" jongeling. Hij heeft, naar
onze smaak, ongelijk, want iedere goe
de organisatie begint bij zulke evene
menten bij het welwillend aanpassings
vermogen van iedere deelnemer afzon-,
derlijk. En dat is in Beverwijk, als al
tijd, ook dit jaar uitzonderingen dus
daargelaten ongewoon groot.
De perskamer is dit keer onderge
bracht in een soort onderaards gewelf.
Er is niet al te veel ruimte, maar het
is er wel gezellig. Wij hebben er, de
zer dagen, aan een van de borden de
partij tussen Salo Flohr en onze Jan
Hein Donner gevolgd. Wij mochten er
ons verheugen in het gezelschap van
een illuster man als dr. Max Euwe en
nog enige schaakgroten. Op een gege
ven moment besliste de oud-wereld
kampioen, na ampele overwegingen,
dat wit maar Dame c 2 moest spelen.
Precies het moment overigens dat Flohr
die begonnen schijnt te zijn met als
kellner „vluggerdjcs" te spelen en
die er nog naar uitziet in het gewelf
afdaalde. Toen ontwikkelde zich vol
gend gesprekje:
Euwe: „Zo, mijnheer Flohr, wat heeft
U gespeeld?"
Flohr: „Dame c 2."
Euwe tot de omstanders): „Zie je
wel, hij kan het even goed als wij."
Onze oud-collega Dbg A. J. P.
van Domburg is zaterdag vyf-
enzestig jaar geworden. Dat was
dus de dag waarop zyn otium on
getwijfeld maxima cum dignitate
zou zijn ingegaan ware het niet, dat
hij drie maanden geleden te Nijmegen
zyn nieuwe ambt had aanvaard. Een
geheel nieuw ambt, dat hem nog jaren
opeist. Hierdoor was de verjaardag
van zaterdag niet meer wat men ge
woonlijk een mijlpaal noemt. Geen
keerpunt. De feesteling zelf heeft er
dan ook over gezwegen, zodat hy de
dag rustig met familie en vrienden
heeft kunnen vieren. Dezen hebben
zich intussen niet onbetuigd gelaten,
zelfs al was zijn telefoon een groot
deel van de dag zo attent om dienst te
weigeren.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIillllllllllllllllllllllllllllllllllUllllllllllllllllllllllllllllllllll
eer dan 600 nertsen hebben in
het afgelopen weekend een van
de Bossche veemarkthallen ge
vuld met hun onwelluidend gekrijs en
nog meer met hun penetrante geur,
toen daar de jaarlijkse expositie van
deze dieren werd georganiseerd door
de Nederlandse Vereniging van fok
kers van edelpelsdieren. Wat oor en
neus aan deze diertjes tekort komen
zolang ze leven, haalt het oog ruim
schoots in wanneer de huidjes eenmaal
in stola of bontmantel verwerkt zyn.
Dat een dergelijke kledingstuk nog
steeds een luxe affaire blyft, verwon
dert ons niet meer nu we vernamen
dat de reu-pelsjes door elkaar toch wel
een slordige honderd gulden per stuk
opbrengen. Ondanks die duurte be
draagt de wereldproduktie toch nog
ruim elf miljoem pelsjes, waarvan
de 700 Nederlandse fokkers er 100.000
voor hun rekening nemen. Ze doen dat
met ere, want we hoorden dat het Ne
derlandse produkt ook op dit terrein
bijzonder goed staat aangeschreven.
De Oeteldonkers die ten getale van
byna duizend naar de Casino-
Schouwburg in Den Bosch waren
gekomen, hebben van hun Schlager
festival I960, waar ze uit een collec
tie van 28 ingezonden Schlagers hun
favoriet gingen kiezen, een daverende
carnavalsavond gemaakt. Op het dreu
nende ritme van de meziekskes heb
ben de zalen gedenderd van de Oetel
donkse leut. Maar met de keus van de
Schlager hebben ze het bepaald niet
ernstig genomen, anders was niet een
matige tekst op het overjarige liedje
„Zorg dat je erbij komt" door de car-
navalvierders met de meeste stemmen
bekroond geworden. Maar in ieder ge
val heeft Oeteldonk weer een Schlager
waarmee het over zeven weken de
branding in kan gaan. En tenslotte zit
er in „Zurreg dè ge d'r by komt, mee
vastelaovond in Den Bosch" toch ook
nog een propagandistisch trekje.
Boele's Scheepswerven n.v. in Bol
nes is ongetwijfeld Nederlands
specialiste in het vervaardigen
van scheepsnioten. Nog niet zo lang
geleden werd daar onder de rook van
Rotterdam een nieuw voorschip ge
bouwd voor de vrachtvaarder „Nyon",
die op de Britse kust was gelopen en
daar zyn neus had verspeeld. Boele
maakte er weer een fraai geheel van.
Niet minder spectaculair was wat
daar zaterdagmiddag gebeurde. Een
zo op het oog gaaf schip werd door
een rijdende kraan centimeter voor
centimeter in twee stukken getrokken.
Het was de op een dwarshelling gele
gen „Prins Casimir" van de Oranje-
lyn, die dit ogenschynlijk wrede lot on
derging, zij het dat de vrachtvaarder
eerder reeds precieus door midden was
gebrand. Deze middeleeuws aandoen
de kwelling werd voltrokken voor
het eigen bestwil van de „Prins Casi
mir", die er een flinke moot van ruim
46 meter tussen boeg en achterschip
bykrygt. Ook de „Prins Willem II" zal
een dergelijke operatie ondergaan. Re
den van deze verlenging is de vergro
ting van de sluizen in de St.-Lawren-
ce Seaway, waarop deze schepen een
geregelde lijndienst onderhouden. Na
de operatie, die voor elk der sche
pen slechts drie weken rust vraagt,
zullen zy met een laadruim, twee Iaad-
palen, vier laadbomen en vier lieren
méér over ruim zeshonderd ton meer
draagvermogen beschikken. Toen de
ze Prins-schepen in 1955 werden ge
bouwd, heeft men rekening gehouden
met een mogelijke verlenging in de
toekomst.
kan zy dat niet in Nederland doen?
Maar mej. Van Ryn, die door iedere
Limburgse bekende „Floor" genoemd
wordt, heeft zich als het ware aan de
missie gegeven. Na haar H.B.S.-op
leiding bezocht zy in Sittard de school
voor maatschappelijk werkster, daar
na maakte zy haar studies voor apo
thekeres aan de universiteit in
Utrecht. In 1953 vertrok zij naar Afri
ka. Hier werkte zy zes jaar als apo
thekeres en maatschappelyk werkster
aan het St.-Jozef Ziekenhuis in Ngulu-
di in 'Nyassaland, of zoals zy zelf
noemde in de bush-bush by de paters
Montfortanen. „Eigenlyk vond ik het
jammer dat ik het ziekenhuis moest
verlaten, ik was er al helemaal ge
wend en iedereen kende my er, maar
ik wilde behalve apothekeres en maat
schappelyk werkster ook vroedvrouw
zyn en dat kon ik daar niet leren." Dat
n
Zaterdagmiddag vertrok de 46-ja-
rige mej. Flore van Ryn uit Ven-
lo van Schiphol naar Suriname.
Zy gaat naar de west om een cursus
voor vroedvrouw te volgen. Op het
eerste gehoor klinkt dat nogal vreemd.
Immers, is men geneigd te denken,
is de reden waarom zii nu. na eerst
vier maanden op vakantie te zyn ge
weest in Nederland, naar Paramaribo
vertrekt. Want behalve dat zy daar een
cursus voor vroedvrouw volgt, maakt
zy zich nog verdienstelijk als apothe
keres en maatschappelijk werkster aan
het St.-Vincentius Ziekenhuis van de
paters Redemptoristen. Voorlopig blijft
zy twee jaar in de West. „Wat ik daar
na ga doen weet ik nog niet", vertel
de zy lachend. „Maar mijn hart gaat
uit naar Nyassaland. Het zou mijn
grootste verlangen zyn om onder de
melaatsen te kunnen werken. Enfin,
we zullen wel zien, misschien dat ik
in de West wel zo onmisbaar word,
dat ik niet meer terugkom." En na de
ze woorden verdween zy lachend naar
de balie.
In Bergen op Zoom is een mortier
granaat verdwenen. Het projectiel
was ergens aangetroffen en de ge
waarschuwde politie zette er om
alle eventuele risico's te vermijden
een bordje by met het opschrift „le
vensgevaarlijk projectiel". De hulp
verleningsdienst van het ministerie
van Binnenlandse Zaken werd ge
waarschuwd en gevraagd om de gra
naat te verwijderen. Drie dagen later
was het oorlogstuig inderdaad verwij
derd. Maar in stede van geruststelling
Veroorzaakte deze verdwijning beroe
ring. De „bevoegde instantie" was er
namelijk nog niet aan te pas gekomen.
Politiemannen togen op onderzoek uit
en toen bleek, dat een jongetje het
ding mee naar huis had genomen. De
broer van deze jongen, die met verlof
uit militaire dienst tliuis was, constat
teerde:,,ongevaarlijk". Maar de moe
der van de jeugdige vinder, zorgzaam
en voorzichtig als alle moeders, wilde
de granaat niet in huis hebben. Zij gaf
het ding aan een buurjongen, die er
raad mee wist. Hy wierp het in het
water en daar ligt het te wachten tot
de hulpverleningsdienst het „levensge
vaarlijk projectiel" onder haar hoede
zal nemen. De militair had geconsta
teerd, dat het een ongeladen mortier
granaat is.
SEOEL, 11 jan. Een 280 ton me
tende Zuidkoreaanse patrouilleboot met
een bemanning van tachtig koppen is
zaterdagnacht slaags geweest met een
flottielje van tien Noordkoreaanse sche
pen, dat zich ten noorden van het ei
land Hoeksando bevond, in dat deel
van de Gele Zee dat Zuid-Korea tot
verboden visgebied heeft verklaard.
Een van de opvarenden van de Zuid
koreaanse patrouilleboot is 'gedood en
vier bemanningsleden, onder wie de ge
zagvoerder, hebben ver\, ondingen op
gelopen. De Zuidkoreaanse luchtmacht
en de marine hebben opdracht gekre
gen om de Noordkoreaanse schepen te
achtervolgen. Over resultaat daarvan is
niets bekendgemaakt.
INNSBRUCK, 11 jan. Prinses Ire
ne is zaterdagmiddag in gezelschap van
enige vriendinnen in het wintersport-
centrum Sankt Anton am Arlberg aan
gekomen. De prinses heeft haar intrek
genomen in het hotel „Post", waar de
leden van het Nederlandse koninklijke
gezin reeds jaren tot de vaste gasten
behoren. In dit hotel verblijft thans
ook ex-keizerin Soraya van Perzië.
PARIJS, 11 jan. (KNP) Mgr. Guer-
ry, aartsbisschop van Cambrai, heeft
het appèl ondertekend van de Franse fe
deratie tegen de atoombewapening. In
dit appèl doet de federatie een beroep
op de regering vrijwillig af te zien van
de voorgenomen atoomproeven in de
Sahara.
Zaterdag publiceerde de aartsbisschop
in zijn diocesane blad een toespraak tot
zyn geestelijkheid, waarin hij uiteenzet,
waarom hij het appèl heeft mede onder
tekend. „Ik heb mijn handtekening om
persoonlijke redenen gegeven" aldus de
aartsbisschop. „Ik ben bij mijzelf te rade
fegaan en heb er hard over nagedacht".*
Igr. Guerry laat echter duidelijk uitko
men, dat hy zich persoonlijk heeft uit
gesproken en niet als lid van het Fran
se episcopaat. De aartsbisschop wilde
gunstig reageren op het voorstel van het
internationale Rode Kruis, dat naar ver
bod van atoomwapenen streeft.
PENANG, U jan. (AFP) De rege
ring van Malakka heeft officieel mee
gedeeld dat zy de dertig Indonesische
opstandelingen die op Penang gevangen
worden gehouden, niet aan de Indonesi
sche autoriteiten zal uitleveren. De mi
nister van buitenlandse zaken van Malak
ka heeft dat zaterdag meegedeeld aan
de Indonesische ambassadeur, Moham
med Razif.
In een verklaring wordt gezegd dat
de regering van de Maleise Federatie
meent de rebellen te moeten behandelen
in overeenstemming met het volken
recht, dat Malakka als onafhankelijk
land en lid yan de Verenigde Naties
moet eerbiedigen en dat uitlevering on
der deze omstandigheden uitsluit. De In
donesische opstandelingen, die op 5 janu
ari op het eiland Penang aan de westkust
van het Maleise schiereiland aan land
zijn gegaan, zullen dinsdag voor de rech
ter worden geleid op beschuldiging van
onrechtmatig bezit van wapens en mu
nitie.
