Klassieke muziek
op de plaat
SMETANA'S MA VLAST
Oude en nieuwe orkestwerken
1
Geen huis
zonder dak
Oud-Engeland
m
Geheimen van een waterdruppel
a&siws szjssasd
Jeroen in
HazewetsKSfc
■4M,m
- h'.-V*V3*
jsst"stzsssttusss.»».i.
1!
I
1
mm
1
VIII OLYMPIC
WINTER GAMES
WKÊKÊ
V B
WITTE
KRUIS
Promotie
AANDACHT VOOR
Bi'st£Hte72.ngS
ZATERDAG 30 JANUARI I960
DE £ektB PIJNSTILLER
Hoofdpijnmaar ook andere
plagende pijnen verjaagt u
prompt met WITTE KRUIS.
Liturgische weekkalender
wmm
sppia
lliliiilÉci
V
Sr
Bi'
UI
V
V
A
y
f*
Een ongewone aanwinst voor het
Platenrepertoire betekent de in-
tegrale opname van Bedrich
Pp,)- na's cyclus tan symphonische
|=Qtchten „Ma Vlast", uitgevoerd door
ataei Kubelik en de Wiener Philhar-
54?]1 r °P twee Decca-platen (LXT
t»'*"75). Het concertbedrijf kent in fei-
W echts één deel uit de cyclus, de
Afoemde „Moldau". Kubelik, vurig
pun
l'tnaar van de muziek van Zijn vader
ons? a's hij is, heeft in 1950 eens de
eornpj.. - g
ju t liet A^oncerigeoouwui R.esu, maai
heeft geen aanleiding gegeven om
ken eens een ander van de zes stuk-
waaruit het complete werk be-
jjP'hplete cyclus ten gehore gebracht
ju1 het Concertgebouworkest, maar
ten °P het repertoire terug te bren-
fitii grammofoon moet weer te
CJP komen om „Ma Vlast" wijdere
»dheid te verschaffen. De gram-
j.j°toon blijkt altijd weer over (aan-
bphljjk) veelzijdiger mogelijkheden te
^chikken dan het concertbedrijf.
v«hietana heeft „Ma Vlast" geschre-
ïiin a's een monument in muziek voor
IjF1 .vaderland. Hij leefde in de grote
C,eiPeriode van de nationale toon-
"hst. Een land met zulk een kleurige
j. rtike .volksmuziek als Bohemen heeft
j®ar niet weinig aan bijgedragen. De
hoLdelen van „Ma Vlast" bezingen
ent °menten uit de geschiedenis en
jj* uit het nationale leven van Bohe-
sho11' Daar is in het eerste deel „Vy-
Vp»fad". de burcht uit het legendaire
jn '®den van dit eeuwig door oorlogen,
iiit en' volksverhuizingen en geeste-
j Verschuivingen bezochte landdan
j„ drie landschapsbeelden, die de mid-
Ejtrits van de cyclus vormen, de
UiQldau", opkabbelend uit haar koele
J°nnen tot de majesteitelijke zwaai,
s ®armee zij de hoofdstad Praag om-
„Sarka", de vurige amazone
bPt de hoge valleien in het midden van
rU land, verzinnebeelding van de
^hoonheid van het wezen dezer na-
jjUt, waarin de minnaar zich verloor,
\v„ schoonheid, die men verder hoort
j®erklinken' in de bonte wemeling van
sto en en zangen en in de verzadigde
bp Utiningen van het landschap in „Bo-
u"JU ens velden en wouden". Tenslotte
het heldhaftige verleden met
ii^bor", de zang der Taboriten, be-
j."amend de ideale mannelijke strijd-
Sarheid, die de roem oogstte, en
ij lanik". de berg die het heldengraf
v Waaruit de sage van een bedolven
vi'er ontspringt en boodschap brengt
jj|^ toekomstige grootheid en bevrjj-
lu? a Vlast" zal menige hedendaagse
yt>?eraar a's enigszins ouderwetse mu-
K in de oren klinken. Maar er staan
tjT' veel bladzijden in deze zes sym-
h'Uische gedichten, die een schat van
yTteijke, echte muziek bevatten, mu-
jj®* die met zuiverheid van gevoel en
Vn e voor de zaak geschreven is.
p. ui'al daar waar Smetana zich uit in
ji,aVoudige melodische lyriek is hij in
öfe, gradaties van gevoel, van melan-
p,!°Ue tot uitbundige vreugde, sterk,
jJ°catief en meeslepend. Dat strookt
W zÜn aard van eenvoudig en op-
jpd«t muzikant. Heldhaftig te verbeel
Ml nnv.flfn4.nv, nnnl„ i n Coflro" OT
„U11UC4. XXCtCll
lion. 'etwat stijve rethoriek. Maar de
biIi eV>bers van sterk aansprekende
UUodierijke muziek zullen hier ruim-
jaa°ats op hun kosten komen, mede
bpJJk Zij de ware muzikanteske lief-
j uoerjj, waarmee Kubelik en de Wie-
Vu Philharmoniker zich aan ,,Ma
ast" gegeven hebben.
E>e Europeese Fonoclub (Singel 262
i® Amsterdam) draagt aan het sym.
Phonische repertoire twee standaard
werken bij: Tschaikowsky's „Pathéti-
7üe" en Brahms' Eerste symphonie
rTesp. de nummers Opera 1139 en
wpera 1142) beide gespeeld door Leo-
i fiuld Ludwig met het Hamburger
trhilharmonisch Staatsorkest. In bei-
a.e lezingen kan men het echte mu-
~|kanteske temperament van de diri-
°®f>t bewonderen, doch in die van de
"Pathétique" is de klank ietwat dun
®h de voordracht wat nuchter gebie
sd. Aantrekkelijk is daarentegen de
°i®rk gemusiceerde Eerste sympho-
"le van Brahms, al zou men tempo-
^ergangen soms beter uitgewogen
willen hebben. Er ontstaan toch me-
'Ipnaal spanningen, die voortkomen
j*t een juiste interpretatie van strikt
JHizikale gegevens en vreemd zijn
art van buiten opgelegde effecten.
Twee maal Bartók
|i r z'tjn ook twee opnamen in goed-
■vj kope series, die belangrijke wer-
je .ken van Béla Bartók in een wij-
5;,,. eereik brengen. Decca gaf op LW
de Muziek voor strijkers, slag-
ïlrn en celesta uit in een lezing van
'a i?st Ansermet en zijn Orchestre de
Ses^uisse Romande. Het is wat slap
von eld, zoals wel vaker bij Ansermet
V»,,rf?rat, en ook soms wat groezelig
Bnri klank. Toch onderlijnt hij heel boei-
s°mmige details, die men van an-
hip5', meer synthetiserende lezingen
digp kent. Het is niet de meest bevre-
\vf]\de uitvoering, maar zij is toch
iq J*0 aandacht waard. Philips kwam
05g3de, ferie „Musik für Sie" op G
keJl R- met; Bartóks Concert voor or-
hiahi11 een uitvoering door Eugene Or-
rt.N4 "y TïiPt hot Philnrtplnhia Orkpst Pr
conflicten, zoals in „Sarka" en
Wab°r" aan de orde komen, liggen
.minder. Daar krijgt zijn muziek
ij iptwnt ctiivp rpfhoripk. Maar de
schrijven van dergelijke werken, gelijk
Brahms en Reger die beoefenden en
in Engeland Elgar. In dergelijk werk
is Britten op zjjn best. Hij is een man
van smaak en heeft echte vakmans
fantasie. Men zou hem een „artisan"
moeten noemen, veel meer dan een
oorspronkelijk scheppend kunstenaar.
Als zodanig echter is hij een man van
benijdenswaardig talent. Deze Varia
ties en Fuga zijn behalve een uitste
kende instructie terzake van orkest
klank een heek onderhoudende en af
wisselende muziek, die tot een magni
fieke bekroning gevoerd wordt,. Men
kan er moeilijk meesterlflker pleitbe
zorgers voor wensen dan Ormandy en
zijn orkest.
Nog een keer Ormandy en Philadel
phia op Philips G 03534 L in werk van
heel andere aard: Tschaikowsky's
„Ouverture 1812", Moussorgsky's „Nuit
sur le Mant C'hauve" ;n van Borodin
de „Steppenskizze aus Mittelasien" als
mede de Polowetser dansen uit de ope
ra „Vorst. Igor". Dit zijn nu allemaal
stukken die een kwarteeuw geleden
nog ware trekpleisters vormden op de
concertprogramma's, maar die tegen
woordig uit de mode zijn geraakt. Ge
lukkig maar weer, dat er nog gram
mofoonplaten zijn, die ze in zulke bril
jante uitvoeringen 'voor de liefhebbers
in petto houden.
Tenslotte is er een opname van twee
Mozart-symphonieën, die in G K.V. 318
en de Praagse in D K.V. 504 op Decca
LXT 5518 gespeeld door Peter Maag
met het London Symphony Orchestra,
jammer genoeg in een weinig meester
lijke greep, zeer onzeker in tempi en
hard van klank.
L.H.
Advertentie
Tabletten, poeders
of cachets!
iXyX-:
ZONDAG 31 januari: 4e zondag na
Verschijning van Onze Heer; eigen mis;
2 geb. H. Joannes Bosco; credo; pref.
v. d. H. Drieëenheid; groen. MAANDAG:
H. Ignatius, bisschop-martelaar; eigen
mis; rood. DINSDAG: Zuivering van O. L.
Vrouw; eigen mis; credo: pref. van
Kerstmis; wit. WOENSDAG: Mis van zon
dag; 2 geb. H. Blaéius; groen. DON
DERDAG: H. Andreas Corsini. bisschop-
belijder; mis Statuit; wit. VRIJDAG; H.
Agatha, maagd-martelares: eigen mis;
rood. OFWEL, vanwege eerste vrijdag van
dé maand: votiefmis ter ere van het
H. Hart van Jésus. ZATERDAG: H. Titus,
bisschop-belijder; eigen mis; 2 geb. H.
Dorothea; wit. Breda: H'. Amandus, bis
schop-belijder; mis Sacerdotes; 2 geb.
H Titus; 3 geb. H. Dorothea; wit. ZON
DAG 7 februari: 5e zondag na Verschij
ning van Onze Heer; eigen mis; 2 gep.
H Romualdus; credo; pref. v. d. H. Drie
eenheid; groen.
AMSTERDAM, 29 jan. Aan de
Vrije Universiteit is de heer J. F. Rang
uit Amstelveen tot doctor in de rechts
geleerdheid gepromoveerd op een proef
schrift, getiteld: „Kernprobleem van
de algemene ouderdomsverzekring".
Promotor was prof. mr. W. F. de
Gaay Fortman.
BBHBomaaErai
^TX wJWrv* Roo<J
i~V—) frith «ixi justtee
toward nil wrtioiw
(\U
OrjJ^'sschien wel meer het cachet van
On ahdy dan van Bartók draagt, maar
VaS j^ijfeld een grote attractie vormt
deze meesterlijke opname.
Benjamin Britten
1n dezelfde Philips-serie Is er ook op
nummer G 05653 R een opname
RerTan Ormandy en zijn orkest van
s°h'tarnin Brittens „The young per-
Vans guide to the orchestra" alsmede
the de opgewekte, klankrijke Roe-
v«n nae rhapsodie in A op. 11, no. 1
di6M Georges Enesco. Deze plaat ver-
Mu(! "aar kopers vooral om Brittens
hegfl dat een speciaal instructief doe]
knip 1T>aar overigens een strikt muzi-
bti U v-aarde bezit. Het zijn Variaties
ivaTdSa over een thema van Purcell,
se c Britten aanknoopt aan de Duit-
^bcwoonte uit de romantiek tot het
AdverteMie
In de
Verenig
de Staten
is de eer
ste van
een reeks
van zes
postzegels
in om
loop ge
komen,
waarop
telkens
ïen slag
zin is
vermeld van een beroemde Amerikaan.
De serie wordt aangeduid als „American
Credo - stamps". Op de 4 ct., welke
woensdag 1.1. werd uitgegeven, komt
een uitspraak voor van George Wash
ington: „Observe good faith and justice
toward all nations" (Handel te goeder
trouw en neemt rechtvaardigheid jegens
alle naties in acht).
Bij de aankondiging van de emissie
van deze zégels, welke alle in de loop
van dit jaar zullen verschijnen, wees de
Postmaster General E. Summerfield er
op, dat het thans meer dan ooit nood
zakelijk is bij de Amerikanen en bij
alle volkeren in herinnering te roepen
de idealen, waarop de natie is gegrond
vest en welke thans nog de basis vor
men voor het beleid van de tegenwoor
dige leiders.
De tekening, zo
als die hierbij is
afgedrukt, zal
voor alle zegels
dezelfde zijn.
Achtereenvol
gens zullen ze de
volgende tekst
bevatten:
Ik heb eeuwige vijandschap gezworen
tegen elke vorm van tirannie
(Jefferson).
Vrees kwaad te doen en ge behoeft
nergens anders bang voor te zijn
(Benjamin Franklin).
Geef mij de vrijheid of de dood
(Patrick Henry).
En dit zij onze leuze, op God
vertrouwen wij (Francis Scott Key).
Zij die aan anderen de vrijheid ont
zeggen, verdienen haar zelf niet
(Lincoln).
Van elke postzegel zullen 120 miljoen
exemplaren worden gedrukt.
FINLAND. Be
gin deze maand
kwam een post
zegel van de pers
bij gelegenheid van
de bouw van zes
nieuwe steden. Als
tekening zijn de
wapens gekozen
van de nieuwe plaatsen, waaraan stads
rechten werden verleend. De oplage
bedraagt drie miljoen stuks.
ITALIË. De
dag van de post
zegel werd o.m.
herdacht met de
emissie van de
hierbij afgedrukte
15 Lire. Als afbeel
ding werd de nor
male 35 1. genomen
echter voorzien van
een speciaal stem
pel „Giornata del
francobollo".
SURINAME. De reeds geruime tijd
geleden aangekondigde reeks ter gele
genheid van de opening van het nieuwe
postkantoor in Paramaribo, is dezer
dagen verschenen. Ze bestaat uit vier
waarden (8 4, 105, 15 7 en
20 10 ct.) met afbeeldingen van
inlandse kunst, zoals die ook zijn aan
gebracht,, op panelen in het nieuwe
postkantoor.
De oplaag bedraagt 60.000 series, welke
zoals te verwachten was. voor een groot
deel door de firma Lehmann in de han
del zullen worden gebracht. Het Neder
lands Maandblad voor Philatelie wist
hiervan meer te melden. Van de 60.000
series komen er 10.000 in Suriname in
omloop, 25.000 zijn bestemd voor de
firma Lehmann, 15.000 voor haar im
porteur voor Nederland te Amsterdam,
terwijl de resterende series in depót
blijven bij de drukkerij Enschede te
Haarlem in afwachting van een nadere
bestemming door Lehmann.
Wij hebben nog niet kunnen achter
halen, waarvoor de toeslag op deze
zegels bestemd is.
VER. NATIES.
Op 15 februari
zullen twee zegels
(4 ct. en 8 ct.) ver
schijnen, waarop
voorkomt het Pa
lais de Chaillot in
Parjjs, waar de
Generale Assem
blee van de U.N.O.
in 1948—1951 bij
een kwam. Dit is
de derde zegel in
de reeks met ge
bouwen waar ver-,
gaderd werd. Voor
„Central Hall London" en „New York
City-building" werd reeds eerder een
plaats op een postzegel ingeruimd.
VER. STATEN. De vijf Olympische
ringen en een sneeuwkristal vormen de
voornaamste tekening van de naast de
kop afgedrukte 4 ct., een uitgifte bij de
achtste Olympische Winterspelen, welke
volgende maand in Squaw Vallay, Cali-
fornië, gehouden zuilen worden.
Zo'n dak is toch maar een voornaam
ding van ons huis.
Je kunt het alweer aan onze ta-^l mer
ken. Heb je al eens gezocht naar uit
drukkingen met het woordje dak er in?
Natuurlijk zijn er niet zoveel als met die
lichaamsdelen, maar er zijn er toch nog
heel wat. Wat zeg je b.v. van een zilve
ren dak op het huis hebben? Zal wel
erg mooi staan denk je. Maai daar gaat
het niet om. Het is eigenlijk niet zo
prettig zo'n zilveren dak op je huis. Dat
betekent namelijk, dat het huis wel van
iemand is, maar dat hij er nog heel
veel schuld door heeft. Hij heeft te veel
geld moeten lenen, om dat huis te kun
nen kopen. Te veel hypotheek, zeggen
we met een vreemd woord.
„Wat krijg ik n°u °P mö" dak", hoor
je de mensen vaak zeggen. En dan
'schrikken ze van de lasten en onaange
name dingen, waarmee ze opgescheept
worden. Liever knappen ze daar een
ander mee op: „Dat zal ik mijn buur
man wel op zijn dak schuiven". Als je
dus iets op je dak krijgt, is dat nooit
zo erg prettig.
Heel wat anders is, als je in je nabij
heid door grotere mensen hoort zeggen:
„We praten er later nog wel eens over:
Hoe groot de afmetingen van de voorhistorische tempels by Stonehenge zijn, Er js te ve,2l dak op jlet huis!" Dat te
blijkt uit de bezoekers die tussen de stenen doordwalen. veei hak zijn dan de kinderen, die niets
te maken mogen hebben met wat er be-
tig keizerrijk in Groot-Brittannië in en heje Britse volk heeft onthouden mooiste van deze buitengoederen, nl. sproken wordt. Dan kun je dus het best
veel is thans nog merkbaar van hun kwam het grootste keerpunt in de ge- Haddon Hall. ergens anders gaan spelen,
bezetting namelijk m St. Albans, even schiedenis van Groot-Brittannië sinds Het is een laag gebouw van zachte Als je om de dakschaar gestuurd
ten noorden van Londen. de komst van de Romeinen. Kastelen steen, om binnenplaatsen gebouwd, om- wordt, dan laten ze je voor mets ergens
St. Albans, vroeger de stad Verula- ter verdediging, kerken voor het houden geven door terrasvormige tuinen. De heen lopen. Dan houden ze je dus voor
mium, heeft het enige Romeinse thea- van erediensten de Normandische meeste van de bestaande gebouwen da- de gek. Deze uitdrukking hoor je niet
ter van Engeland, de fundamenten van kerken behoren tot de mooiste van teren uit de veertiehde en vijftiende zoveel meer.
de „London Gate" en een prachtige Groot-Britannië's erfgoederen kwa- eeuw, doch sommige delen zijn ouder Zelf zeg je vaak, als het werk goed
mozaïekvloer van een warmte-lucht bad, rnen als paddestoelen uit de grond, en latere generaties hebben bet geheel vlothet gaat van een leien dakje. Hij
een Romeinse luxe welke werd inge- Hiervan kunnen veel gebouwen naar aanzienlijk verrijkt. is onderdak, zeggen ze van mensen, die
voerd in het primitieve noordelijke voren worden gebracht, doch het meest Omstreeks de zeventiende eeuw goed geborgen zijn. Ze wonen onder een
land. indrukwekkende bouwwerk is wel het kwam de klassieke bouwstijl in de (no- dak: ze wonen in hetzelfde huis.
Nadat de keizerlijke strijdmacht ver- Londense kasteel, de „White Towèr", de en als laatste voorbeeld noemen wij Een enkele keer hoor je nog wel Het
dreven was, gingen honderden jaren met de bouw waarvan werd begonnen Blenheim Palace, op 130 km. van Ox- weert op zijn dak; dat wil dan zeggen,
voorbij voordat het land tot enige ver- in 1078 en dat thans het middelpunt ford. Dit omvangrijke landgoed, gele- het gaat hem goed.
dere ontwikkeling kwam. Angelen, Sak- is van een aantal gebouwen, welke te- gen op een stuk grond, dat sinds de En tenslotte^ais -'e t^fT?|£g}-ikdat
sen en Vikingen deden op hun beurt zamen de beroemde „Tower of juon- twaalfde eeuw een koninklijk park is, vriendje of vriendinnetje da^elyk bereid
invallen en bezetten Groot-Brittannië en don" vormen. J„edaan hebt. aan iedereen
zo ontstond het Angel-Saksische ras. Dit is macht, opgebouwd uit stenen
Veel in onze taal is van Saksische oor- hard en zonder luxe. Je kunt hier
sprong en de Saksische bouwkunde is een zeldzame collectie wapenrustingen door de machtige
De geschiedenis van Groot-Brittan
nië is als het ware in lagen opgebouwd,
zoals het glazuur op een taart. Elk tijd
vak is over het verleden uitgestreken
met een eigen bovenlaag en als U het
geheel gaat aansnijden vindt U de ene
eeuw boven op de andere. Dit is in
werkelijkheid zo bij vele opgravingen,
b.v. wanneer een oude bron of een ri
vierbedding overblijfselen blootlegt uit
verschillende tijdperken, steeds vroege
re tijdperken naarmate men dieper
graaft.
In verschillende delen van het land
zijn nog een aantal opmerkelijke over
blijfselen uit vroeger tijden welke in
goede staat en aan de oppervlakte zijn
gebleven.
Ik zou willen beginnen met Stonehen
ge in het hart van Zuid Engeland. Als
je temidden van deze machtige stenen
staat zul je iets begrijpen van de bete
kenis van het prehistorische Groot-Brit
tannië. Vierduizend jaar geleden heb
ben honderden mannen gezwoegd om
deze tempel op te richten, welke nog
steeds een geheim is. Sommige van
de stenen werden aangevoerd uit Wales
over een afstand van 290 km. Men weet
nog niet hoe!
Tweeduizend jaar later voerden de
Romeinen de leefwijze van een mach-
sta tie vertrekken kondigen. Ga het maar overal rondba-
varTsüssex, staat êen ^van' deze berken, zich te ontwikkelen. Naarmate, na eni- nog beroemder man uit onze eigen tijd, volgend
een prachtig gebouw met zijn hoge to- ge eeuwen, de behoefte aan onneem- sir Winston Churchill. nog eens neuzen.
ren. bare kastejen minder werd. begon men iiuHtiKmiuiiuilHliiiiMiMllliiMtitllltlltllitilttliliilMiliiHilltmtlltMlHiMlHiittnilllMiiniitHtiHlMtlli
Toen Willem de Veroveraar de zege de z.g. middeleeuwse landgoederen te iiiiiiiiiiiiiiiihhhiiiiihii
had behaald in de slag van Hastings bouwen. Op 24 km ten n.w. van
in 1066 het enige jaartal dat het ge- Londen in Derbyshire bevindt zich de
('ww
■"X -4
a
Sv-Lw- X
VXvvX.' -V
V:}$.
'XL fZ
'w»»1
.t
kergroep schijnt. Hoe is dat mogelijk? waarneembaar e° J111"
Geheel zuiver water zou op ondiepe soort volmaakte organismen bleken te
plaatsen blauw en op diepe zwart w-ezen met voortbewegingskracht, voe-
schijnen en wij kunnen dan ook als re- ding- en afscheidmgs-apparaten en toe
gel aannemen, dat hoe zuiverder het gerust met al wat hun kleine leventje
water is, hoe blauwer de kleur wordt, behoeft.
De groene kleur komt dus van iets an- £.1 die diertjes voeden zich gedeel-
ders, en wel van het plankton. Onder 'e'Uk ,Tiel ln
deze benaming vat men alle plantjes dinë- gedeeltelok met nwcix»ootósch
en diertjes samen, die vrij in het wa- kleine algen Hun pote nut ontlenen
ter ronddrijven. Zij zijn gewoonlijk mi- Z1J aan het feit, datz$) de oi panische
croscopisch klein en vertonen de merk- afvalstoffen in liet water opruimen e
waardigste vormen. Hun kleur wordt er een nuttig gebruik van makM, door
aan het water medegedeeld, doordat er hun lichaampjes mee op te bouwen,
zn in zulke grote aantallen voorkomen. Deze diertjes vormen n.l. het <jor-
ofschoon die kleur volstrekt niet altijd naamste voedsel voor jonge visjes.
Het middeleeuwse kasteel „Haddon Hall" bij Derbyshire.
groen is. In sommige meren verandert Een behoorlijk viswater is ondenkbaar
de kleur zelfs met de jaargetijden; in zonder een overvloed van plankton. Op
de lente is het water geheel helder, in bepaalde tijden vindt men in het wa-
mei wordt het geelbruin, in de zomer tei' °®k ee". 8root aantal kiezelalgen.
groen of blauwgroen door bepaalde wie- eencellige diertjes, waarvan de
®en en in de herfst geeibruin door de doortrokken is met kiezelzuren, zodat
kransdiertjes; in de late herfst of bij ZÜ een stevig pantser vormt, \ooral
het begin van de winter wordt het wa- deze diertjes zgn echte kunstwerkjes
ter dan weer helder door het verdwjj- van vorm. Soms zyn zy met elkaar
nen van het plankton. verbonden tot lange kettingen. Men
Wanneer wij het water willen onder- vindt ook mooie vormen onder de
zoeken, maken wij gebruik van een groen- en blauwwieren. De laatste ge-
plankton-net. Dat bestaat uit een zak ven het water een prachtige kleur,
van fijn zijdegaas, waaraan een beker- deze algen leven in de bovenste
tje met een afvoerkraan hangt. Wij la- 'aaS van het water. Het grootete ge-
ten het plankton-net voorzichtig in het deelte van het dierlijke plankton voedt
water glijden en terwijl de boot lang- zich ermee en deze kleinste algen zijn.
zaam doorvaart, slepen wij het achter ln de huishouding der natuur daarom
ons aan. Het gaas filtreert het water, 20 belangrijk, omdat zp een zuurstoi-
dat er door stroomt en het plankton reservoir vormen, dat onontbeerlijk is
blijft achter en verzamelt zich in het voor het grote aantal dieren in de zee.
bekertje. Na een paar minuten halen df algenlaag, die ook wel de ',x
maar een over is op de hele wereld. he(. net bjnnen en doen de inhoud dmgslaag der zee" genoemd wordt, is
Ik heb het zo onuitsprekelijk druk m jn een fjes wat een gewriemel' Met 5 meter diep en voorziet dus een groot
Jeroen sloop op kousevoeten en met dam en Rome, van publieke verkopingen mijn eenhoornsbestaan dat ik zelfs nog het blote wh al die kleine deel van de geweldige hoeveelheid wa-
zijn schoenen in de hand uit het paleis in Dordrecht Enschede en Berlijn en geen tijd heb gehad om te léren lezen. schaaldierties en watertorretjes her- ter van de onmisbare zuurstof. Het
van koning Hazevoet naar buiten. Bui- van tentoonstellingen in Arnhem, Stock- Maar als ik eenmaal heb leren lezen, kennen doch wii moeten de micros- aantal wezentjes in een bepaalde hoe
ten trok h(j snel zpn schoenen aan en holm Boedapest en Alphen-aan-de-Rijn. zal ik natuurlijk hier en daar een kijkje coop hulp neiï^en om de kleine sier- veelheid water loopt sterk uiteen, en
haastte zich in het maanlicht in ae jeroen liet zich van de rug van de nemen in deze boeken." ij>k(; beesties hoed te kunnen waarne- is afhankelijk van zoet of zout water,
richting van het bos. Bp .de bosrand eenhoorn op de grond glijden en zei. .En hij vervolgde, terwijl hij trots om m in de geheimzinnige gebieden van de diepte, de afstand tot de kust, de
aangekomen keek h(j om zich heen. Ei terwijl hij verbaasd om zich heen keek zich heen keek in het rotsvertrek: „Wat de dwerewaterdierties Mer duizend- bodemgesteldheid, het klimaat enz.
i»■-v,i„_ 4. rf- VATJ - (Slot volgt)
- 'w>
XXV
jetten van stierengevechten in Spanje,
schouwburgvoorsteïlihgen in Amster-
was niemand te zien. Opeens sprong naar'"i, Itape^boeken^enpapieren je hier voor je ziet is de SCHAT VAN voudg vergroX zagen wh een Ónver"-
zonder gerucht de witte eenhoorn naast „litb jij dat heus aU^aal gelezen? Ik DE EENHOORN. Ik ben de laatste een- vouülg vergroot' zagen W1J een onver
Isnm on hot •ZOnRfö YVIGC i. *4 i t 1 1.„n nv. «Il/i «nkn44nn U?oll-£l AGlf hot --
hem neer op het zachte mos.
l' WjLÖP II
„Goedenavond", zei de eenhoorn, die waren
rook naar watermeloenen en lavenaei-
wist niet dat eenhoorns zo geleerd hoorn en alle schatten welke ooit het
eigendom zijn geweest van vroegere
..Dat heeft met geleerdheid niets te eenhoorns zijn overgegaan in mijn be-
zeep. „Ik had een voorgevoel^dat je zou maken," antwoordde de eenhoorn kor- ziti Wat je hier allemaal om je^ heen
komen. Ik hen erg blij dat je het gedaan
hebt, want ik ben je erg dankbaar dat
je nieuw leven hebt gebracht in de
jacht en dat je een eind gemaakt hebt
aan de sluwe streken van Markies
Meerschuim van het Ministerie van
Volksreiniging. En om je te tonen hoe
dankbaar ik ben, zal ik je een geheim
tonen dat ik nooit aan iemand heb la
ten zien, zelfs niet aan koning Haze
voet. Maar je moet eerst je hand aan
mijn zilveren hdorn leggen en mij plech
tig beloven dat je mijn geheim nooit
aan iemand zult verraden."
Jeroen legde zijn hand op de koele
zilveren hoorn die glansde in het maan
licht enbeloofde plechtig dat h(j nooit
aan iemand zou verraden wat de een
hoorn hem zou laten zien.
„Mooi", zei de eenhoorn. „Klim
maar op mijn rug en hou je goed vast
aan mijn manen."
Jeroen gehoorzaamde, en daar draal
de de eenhoorn het Rozonbos in. Eigen
lijk kon je het niet draven noemen,
want het witte dier snelde voort zonder
enig geluid en bijna zonder de bemoste
grond aan te raken met zijn ranke po
ten. Het enige geluid dat Jeroen kon ho
ren was de nachtbries die door de bo
men woei, en nu en dan het ijle piepen
van vreemde en onzichtbare vogels, en
in de verte het krassen van een uil.
De eenhoorn spoedde zich voort, diep
het bos in, en na bijna een half uur
kwam hij tot stilstand op een open plek
bij een met klimrozen begroeide hoge
rots.
„Je moet niet schrikken", -zei de een
hoorn over zijn blanke schouder tot Je
roen. „Het lijkt precies alsof ik nu
recht tegen deze rots oploop, maar ach
ter de rozen bevindt zich een verborgen
grot."
Hij liep langzaam op de rozen toe en
ging binnen door een grot-opening wel
ke geheel aan het oog onttrokken was
door groen en bloemen. Eerst was het
ziet is niet om gelezen te worden. Het
zijn SCHATTEN. Al die boeken en pa
pieren en brieven en geschriften zijn van
verschrikkelijk grote waarde. Ik weet
dat er hier boeken en geschriften lig
gen opgestapeld welke nergens anders
ter wereld te krijgen zijn."
Hij wees met zijn voorpoot naar een
van de hoeken van het vertrek en ver
volgde: „Kijk maar eens naar die gro
te stapel boeken. Ik mag je niet vertel
len waar ze vandaan komen, want dat
is een geheim. En het is maar het bes
te als je mij helemaal geen vragen stelt
over waar dit alles vandaan komt. Mis
schien zal ik je daar later eens iets over
vertellen. Maar voorlopig moet het een
geheim blijven, anders komen er onge
lukken en rampen."
Jeroen was op de stapel boeken toe
gelopen welke de eenhoorn hem had
aangewezen. En toen hij een voor een
de grote boeken optilde en bekeek, zag
hij tot zijn grote verbazing dat de hele
stapel bestond uit telefoonboeken, tele
foonboeken van Amsterdam, Rotter
dam, Parijs, Maastricht, Rome, Ham
burg en Wenen, Stockholm, Madrid,
Vlaardingen, Kopenhagen en Winscho
ten.
„Wat is een telefoon?" vroeg Jeroen
die er niets van begreep.
„Dat is een soort ding," antwoordde
de eenhoorn, „aan een heel lange draad
♦laardoor mensen van heel ver met el
kaar kunnen spreken."
„Maar daar heb ik nooit van ge
hoord." zei Jeroen verbouwereerd.
„Natuurlijk niet," zei de eenhoorn.
„Het ding moet nog uitgevonden wor
den."
„Ik begrijp er niets van, zei Jeroen
onthutst.
„Het is helemaal niet moeilijk," zei
de eenhoorn. „Ik 'heb je immers ver
leid dat een eenhoorn altijd voorgevoe
lens heeft. En wat je hier voor je ziet
s voorbezit. Het moet allemaal nog ko-
Y ,Sy
>- A,
„iw•'A t
SM
f I
Klokdiertjes en andere eencelligen, (enorm vergroot) in een waterdruppel.
En nu werd het steeds lichter in de hoorn munt uit door voorgevoel en wijs- heeft mij eens verteld dat, als je weet Te nrhTvan hfrwrnk-oton ^nf Tivpr betere stand
lan^e rotsgang want aan beide zijden heid en dat is veel beter en waardevol- wat in die kostbare boeken staat, je of over de prijs van bloemkolen of over Hij vond twee boeken over veeteelt en
gladden kristollen lampen. ler dan alle geleerdheid op aarde. Ik kunt praten met iedereen ter wereld. Je de vrachtprijzen bij du scheepvaart, of drie over het verbouwen van suikerbie-
Eindelijk bereikten zij het eind van de wil er rondweg voor uitkomen dat ik dit hoeft alleen maar vijf of zes keer te zateen ^waar tern^H^ vond^ook^stapels schoolboeken,
lange gang, en de eenhoorn droeg Je- niet allemaal gelezen heb. Ik wil zelfs draaien. Zo!"
aar u J *j>
Findeliik bereikten zij het eind van de wil er rondweg voor uitkomen dat ik dit uucn onccu wam -.
-n^e ganCT en de eenhoorn droeg Je- niet allemaal gelezen heb. Ik wil zelfs draaien. Zo!" burgemeesters belang m stellen; en dat leesboeken, rekenboeken en boeken over
roen naar b'innen in een groot rond ver- verder gaan en bekennen dat Ik tot he- De eenhoorn draaide zes keer rond alles zonder dat je op reis brihoeft te aardrijkskunde, en een grote stapel
trek uitgehouwen in de rots. Het was den van al deze hoeken en papieren en in een cirkel en vervolgde: „En als je „aan om de mart zelf te ontmoeten. weekbladen met televisieprogramma s
bijna geheel gevuld met boeken en sta- geschriften helemaal niets heb gelezen, viif of zes keer gedraaid hebt, dan Jeroen begon de andere boeken te be- voor het jaar 2043.
pels brieven en.allerlei documenten en -Weet je, ik heb geen tjjd om te lezen.
vijf of zes keer gedraaid
spreek je bijvoorbeeld opeens met de kijken die m grote stapels op de grond vervoled)
burgemeester van Berlijn en zegt: verspreid lagen. Hy vond een stapel be- iworat vervolgd)
met beschreven of bedrukte papieren. Je weet niet half hoe druk het bestaan burgemeester --- -
Aan de wand hingen grote aanplakbil- van een eenhoorn is, vooral nu er nog „Dag, mijnheer de burgemeester. En staande uit achttien kookboeken, alle-
DAAN ZONDERLAND.