H. Vader rekent er niet
het Concilie te leiden
op
Romeinse
besloten
synode plechtig
in Sint Pieter
m
m
Ondergang van „Frans
voor de Marineraad
Vijf jaar tuchthuis voor
spion Horst Ludwig
Ruimtelijke ordening moet uitvloeisel
zijn van gecoördineerd regeringsbeleid
Onderhandelingen c.a.o. voor
buspersoneel gaan voort
J. G.
Belgen stellen commandant van
Karei Doorman aansprake lijk
mooie tanden...
Er moet bewuste decentralisatie-
politiek worden gevoerd
Breuk in kade:
gat van 40 meter
Geen overleg met actiecomité s
DE MYSTERIEUZE
Het drama in de Duitse Bocht
PROF. KRAAYENHAGEN OP NATUURBESCHERMINGSCONGRES:
Bi/' Bar endr echt
SALOMON
BUIZEN
Tilburgenaar met mes
in rug gestoken
Advocaat in Haarlem
verduistert 50 mille
PERSCONFERENTIE IN HAARLEM
MAANDAG 1 FEBRUARI 1960
PAGINA 5
Di
ï?ph
el8ischi
ASPRO
door ARONAL
vitamine tandpasta
Wintertarwe verloren doch
geen gevaar voor huizen
In Djakarta
Doodstraf geëist
tegen Amerikaan
Aangehoudene legt
bekentenis af
door JAN VAN CENT
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, l febr. I>c officiële zittingen
ris eerste Romeinse synode zijn gis
teren te Rome afgesloten met een laat-
bijéénkomst der synode-vaders on-
a?r voorzitterschap van de paus in de
"t Pieter. Deze openbare plechtigheid
Kpsehiedde in tegenwoordigheid van zo-
t ?pl belangstellenden, dat geheel het
"'♦gestrekte middenschip van de kerk
{•pvuld was. 's-Middags om vier uur
"ptrad de paus Ujke stoet dé Vaticaanse
basiliek. Voorafgegaan door de kardi-
balen werd Paus Joannes XXIII de kerk
de sedia gestatoria binnengedragen,
*prwijl alle aanwezigen tezamen het
sredo zongen. De deelnemers aan de
"Anode waren in de ruimte gezeten
nissen het pausaltaar en de ahsis, te
gen welks achterwand de pauselijke
♦^eon was ïgeslagen. Terwijl de Sint
Pietér rijkte in zijn schoonste vcrlich-
t,nC, hield de H. Vader de slotrede na de
kphoorzaamheidsbetuiging der kardina-
'pn in ontvangst genomen te hebben.
..De bisschop van Rome sprak tot al
T'.ln diocesanen, zowel clerus als leken,
'h een predikatie die het karakter droeg
van het persoonlijk woord, dat de epis-
*-opus, de Opzichter en Voorganger,
richtte tot zijn gemeentenaren. Na de
Predikatie gaf de H. Vader allen de pau
selijke zegen, waarna een kort Lof volg
de. Terwijl het Allerheiligste was uit
gesteld zong de gehele basiliek het Te
Deum. De aartspriester van de Sint
Pieter, kardinaal Tardini, gaf de drie-
i'oudige eucharistische zegen. Het was
de voorzitter van de synodale commis
sie. aartbis hop Luigi Traglia, vice-ge-
rent van Rome. die tenslotte de Paus
bedankte voor diens opdracht een syno
de te houden en voor zijn voortdurende
•Drg en aansporing om deze diocesane
kerkvergadering tot een gelukkig einde
brengen.
De ceremoniën in de St.-Pieter wa
ren afgelopen, toen buiten de vroege
schemering begon. Op het kerkplein
badden zich tienduizenden verzameld,
leden der religieuze gemeenschappen,,
van godsdienstige genootschappen,
van de Katholieke Actie, andere or
ganisaties van het lekenapostolaat en
parochiële groepen. Boven het rosse,
beweeglijke licht van ontelbare flam
bouwen. boven de enorme mensenme
nigte. waarbij zich de kerkgangers ge
voegd hadden, flitsten de schijnwer
pers aan, die de colonnade, de gevel
van de St.. Pieter en de koepel ver
lichtten. Op de nabije Gianicolo-heu-
vel was het college van de Propagan
da Fide geïllumineerd door talloze
vetpotjes.
In z\jn predikatie wees de paus nog
maals op de kostbare diensten, die de
'Vnodaie besluiten cn raadgevingen zul
len opleveren voor de opbloei van het
Romeinse religieuze leven in de wijdste
hart gericht, werkte de paus dit thema
uit. Heiligen als voorbeeld stellend en
puttend uit de eigen ervaring van zijn
vele jaren. Daarop vervolgde de paus:
„Na de Romeinse synode voorgezeten
te hebben, bidden wij de Heer Jezus,
Stichter van de Kerk, óm de genade,
dat Zijn plaatsvervanger een algemene
kerkvergadering zal mogen bijeenroe
pen, het tweede Vaticaanse Concilie.
Gelooft echter niet, mijn zeer geliefde
kinderen, dat bij het voorstel 0111 zulk
een oecumenisch concilie té houden de
huidige Dienaar der Dienaren Gods er
op rekende of ernaar verlangde zo lang
te leven, dat hij deze grote gebeurtenis
zou kunnen leiden en dat zijn ogen de
bekroning ervan zouden mogen zien".
Onder de schutse cn voorbede van
drie Heiligen heeft de Paus het werk
voor het komende concilie gesteld, Hei
ligen wier graven een kostbare schat
van de St. P'eter vormen; de patriar
chen van Constantinopel St. Grcgorius
van Nazianze, St.-Joannes Chrysostomus
en de grote Romein Paus Leo I. De H.
Vader haalde nog aan, dat op de derde
zittingsdag der synode de vergadering
er r groet en betuiging van broederlijke
eensgezindheid gezonden had aan de
vervolgde priesters en leken van de
Kerk der Stilte: „Zij zijn", zei de paus,
„onze grote bewondering én diepe eer
bied waard. Maar nog groter is het me
delijden en mededogen dat hun vervol-
*'n. Drie punten hield de H. Vader de
stad voor: e n vast geloof, een onover- Dg H Vader heeft vorige week in de St.-Ignatiuskerk te Rome een toespraak
Minnelijke oop en vooral een brede, gehouden tot studenten van groot-seminaries. Voor de paus de kerk binnentraa,
Mpdverbreide liefde. Levendig als al
tijd, in woorden recht tot het hoofd en
zette hij nog even zijn hoed. recht.
(Van een onzer verslaggevers)
Amsterdam, t febr. Het bewo-
Jen verbaal van de aanvaring tussen
^r. Ms. vliegkampschip Karei Door
ban en de Belgische visserskntter
Rrans Elza, op 25 september in de Duit-
J* Bocht, zal morgen vele malen naver
teld worden, als de marineraad een om-
derzoek instelt naar de oorzaak. In de
^"'zaal van het Haagse Binnenhof ver
schijnen voorlopig veertien getuigen 0111
antwoorden op vragen van de voor
ster mr. L. van Lookeren Campagne
p" zijn raadsleden. Maar op alles wat
Pr ten aanzien van deze trieste scboeps-
raoip gezegd wordt, ontbreekt steeds de
be'angriike bevestiging of ontkenning
^"n de vijf Belgische vissers, die met
""1 schip voorgoed in de golven verdwe
nen.
Het weer was rustig en het zicht hcl-
?.er, toen de Karei Doorman in de rich-
'hg van Hamburg koerste. De grote
[Drlocsbodem voer in kiellinie, met de
l1p. Ms. Drent.- en de Hr. Ms. onder-
?epboot Zwaardvis. Tezamen vormden zii
'lpt smaldppl V, dat na afloop van de
Miarineoefening ..Stop-talk" een bezoek
fbu brengen aan deze grote havenstad
Nachts omstreeks half een ontmoette
lpt smaldeel in de Dnitsr Bocht een aan-
01 P.gipricrrbe kotters, die aan het vissen
Mar„n -pipp ),iervan dp prans Elza voer
-olijk nn met de Karei Doorman. De
oorrj toelichten van r1p Rele waren
'wideljik zichtbaar. Tn Marinekringen
'Ordt verondersteld dat. dc Frans El»n
?h een gegeven rrom*nt een onverwach-
,0 manoeuvre naar de Doorman maak-
o. Waardoor zii In aanvaring kwam nvt
ot vii'nffVajansdr'a. direct na de botsing
ïopr iie Karei Doorman langzaam ver-
,.0r. w-oerna *-'1 blidraaide en de ankers
'ot Vallen Zij maakte plaats voor de
Oehta
r\AirpurI<:> Hip onmi<ir1 pl
uk rio onrlraoht tr* zoeken naar
r,r1f>vf»nHr«n v«n Ho knHpr. rtio diroot
55trtrko «rliiinwprners wer-
p-prioht on do des onVtpil^
v?!ar onrrovoer twintig minuten na de
^^VPrinrg wreV"limit, een vismand en
redftinrasbnei rr»»* ^e na-rn Franc
kwamen bovendr?iATen. De sebelo
on r%ok 's rnor"pr>« bii da^b'eht werd
Ja^2ee afgezocht, echter zonder resul
VVl fqpm to "'"1 11 flls in
Ofl #,«.1 s 1 J if AH '1 AM
"Hand krlt'ek uitgeoefend op de
f'ne. D» Marine Je«-d naar aanleiding
O da aanvaring' tot nne toe geen onko-
p ntfiCip!" m»dadoilng. Do Marinoraad
"Ppg and-g ah t p"n HP —70^'- in te stal-
rO>- Hii 7al fa züner tild -en uitspraak
rj nie* Tv.o^l5ik. NTanr oanleidins: van
bepaalt de commandant
re>ht of er al of niet tucht- of straf-
nteïiikp nnif»tre«ro1en moeten worden
iodien iet konijn vast te staan
d* rTr 7''n begaan aan boord van
bi flfn flo forptvnoig ven flnm-
llaar Rotterdam onderbrak voor
tj kort» Hnrdenkingspleehtigheid in de
tse Bocht.
Pion hiaritieme kringen te Oostende is
0
utlvö ervan overtuigd dat de Belgische
de _cafit Felix een ernstige kans maakt
- vpi"antwoordelijkheid van de «"«rol
,0r"'rnan" staande t.? houden. Naar wli
fn te weten, zal de stelling van de
e verdediger voornamelijk op
drie argumenten stoelen. Primo staat
het vast dat de Frans Elza een vissend
vaartuig was en dat het ook de regle
mentaire lichtsignalen droeg om als dus
danig te worden geïdentificeerd. Dit
feit is bevestigd door de gezagvoerder
en een matroos van de „Jenny", een
Belgisch vissersvaartuig dat zich in de
onmiddellijke omgeving van de „Frans
Elza" bevond en dat tevens de enige
Belgische getuige was van het dra
ma. Zoals bekend bepaalt het interna
tionaal zeevaart.reglement dat manoeu
vres van vissende vaartuigen niet mo
gen gehinderd worden. Op grond van
dit feit staat dus volgens de Belgische
stelling vast dat de „Karei Doorman"
in ieder geval had moeten uitwijken. Vol
gens de Belgen is het in de tweede plaats
bewezen dat de Frans Elza een normale
zwenking uitvoerde enkele ogenblikken
voor de ramp plaats vond. De snelheid
van het vaartuig, dat op dat ogenblik
viste, was uiteraard gering. Aan
de „Frans Elza" had derhalve prio
riteit moeten worden verleend. Tertio
kan de Belgische verdediger laten gel
den dat de gezagvoerder van de Frans
Elza klaarblijkelijk in de overtuiging
heeft geleefd dat de Doorman de inter
nationale voorschriften eerbiedigen zou.
Want, is het bezwaarlijk te geloven dat
do Belgische bemanning de „Doorman"
niet zou hebben zien aankomen, even
waarschijnlijk is het dat op de brug van
de „Doorman" zich een of meerdere of
ficieren bevonden die de aanwezigheid
van het Oostendse vaartuig eveneens
hadden moeten vaststellen. Het verder
onderzoek zal nu moeten uitwijzen of
de Doorman wellicht een al te groot ri
sico heeft genomen.
Bijzondere voorsclviften
Te Oostende houdt men intussen re
kening ermee dat men van Nederland
se zijde de bijzondere voorschriften in
roepen zal, welke op scheepsmanoeu
vres in zeevaartpassen toepasselijk zijn.
Volgens een internationale overeen
komst van 1U37 is het aan vissende vaar-
tuigen verboden in passen door manoeu
vres .de vrije doorvaart van andere
schepen te obstrueren. In het onderha
vige geval had de aanvaring inderdaad
plaats in de zogenaamde P-pas, een
vaargeul welke toegang verleent tot de
Elbe. De vraag is echter of bedoelde
„Nee, al was ik er wel aan toe
overeenkomst in dit geval wel toepasse- over geld..."
gers, die in God evenzeer onze broe
ders zijn, verdienen, zij die na tweedui
zend jaar christelijke historie nog zo
blind zijn. dat zij zich geen rekenschap
ervan geven, dat Jezus altijd de glorie
rijke en onsterfelijke Koning is der
eeuwen". De H. Vader besloot zijn pre
dikatie: „Vóór ons staat de naam Je
zus, geschreven in drie talen boven het
hoofd van de Gekruisigde. Twee getui
gen stonden naast het Kruis: de Moe
der van Jezus en de geliefde leerling.
Maria Gij zijt, zoals men U aanroept:
het Heil van het Romeinse volk en ge
lijk de nederige bisschop van Rome U
dagelijks heet: Koningin der Apostelen,
Koningin van de Clerus. Hulp der
Christenen Hulp der Bisschoppen."
Do Italiaanse Kaih. Actie heeft be
sloten een inschrijving te openen om
een nieuwe kerk in Rome te houwen,
in een der buitenwijken uiteraard, waar
de snelle stadsuitleg telkens weer nieu
we kerken vraagt. De kerk zal toege
wijd worden aan Jezus Hogepriester en
een herinnering zijn aan de eerste Ro
meinse synode.
UTRECHT, 1 febr. Tussen kwart
over drie en vier uur gistermiddag is
het spoorwegverkeer tussen Zwijndrecht
en Dordrecht gestremd geweest, ten
gevolge van het vastlopen van een schip
in de brugdoorgang van de Oude Maas.
Het schip kon de brug wel passeren,
maar liep juist in de brugopening aan
de grond.
Advertentie
Advertentie
(bij spotti. en órog.)
70, 00, 1.45 extra grootj
n kwaliteitsprodukt van de Wybertfabrieken.
(Van onze correspondent te Bonn)
KARLSRUHE, 1 febr. De 34-jarige
kapt.-luit.-ter-zee van de Westduitse
niariiieluchtvaartdienst Horst Ludwig
die de Westduitse staat een half
miljoen Mark aan opleiding heeft ge
kost is de eerste hoge officier van
de Westduitse strijdkrachten, die we
gens hoogverraad is veroordeeld.
De president van de 3de straïsenaat
van het bondsgerechtshof in Karlsruhe,
(Van een verslaggever)
UTRECHT, 3o jan. „Ruimtelijke
ordening is een zaak die moet ressor
teren onder de ministerraad, want ze
dient de ruimteli"ke afgeleide te zijn ran
een gecoördineerd beleid. Wat vóór al
les vermeden moet worden is een zelf
standig ruimtelijk beleid van de afzon
derlijke ministeries", aldus prof. ir. A.
Kraayenhagen, ecteu.' van de Pro
vinciale Planologische Dienst van Over-
ijsel, op het „ruimtecongres" van de
Contact-commissie voor Natuur- en
iandschapsbcscherming, dat vanmiddag
in Utrecht is gehouden.
De twee inleiders deden er het ruim
teprobleem bijzonder boeiend uit de doe
ken. Mey mr. a. E. Ribbius Peletier,
lid van de Raad van State, gaf aller
eerst er .verklaring voor de grote in
teresse, die de natuurbescherming voor
deze materie heeft: zij is, bij gebrek
aan een natuurbeschermingswet, gro
tendeels op de ruimtelijke ordening
aangewezen. Bij de moeilijke afweging
van de verschillende belangen heeft zij
een eigen stem gekregen, maar de prak
tijk, leert, dat bestemmingen de natuur
gebieden onvoldoende bescherming ge
ven, De handhaving van die bestem
mingen is n.l. oen zaak van de gemeen
ten en voornamelijk van de kleine ge
meenten, want daar ligt het. meeste na
tuurschoon. In deze kleine gemeen
schappen, waar bestuurders en be
stuurden dicht bij elkaar staan, is het
voor B. en W. vaak erg moeilijk, om
geen uitzondering te maken, te meer
omdat het meestal gaat om een plan,
dat niet is voortgekomen uit het den
ken van de kleine gemeenschap zelf.
De plaatselijke bestuurders hebben in
vele gevallen ook geen machtsmiddelen
om de naleving te garanderen. In de
nieuwe ruimtewet krijgt het plaatselijk
bestuur meer ruggesteun, maar dat
neemt niet weg. c|at de natuurbescher
ming toch een eigen wet nodig heeft.
Më.i. Ribbius Peletier pleitte ook voor
een doelbewust aankoopbeleid. Ze wees
er voorts op. dat er nog altijd gemeen
ten zijn zonder uitbreidingsplan. Daar
door wordt o.a. de speculatie in de hand
gewerkt: gronden zonder bestemming
zijn potentieel bouwterrein, wat bij ver-
ROTERDAM, 31 jan. Nog als ge
volg van de hevige storm van de vo
rige week is een breuk ontstaan in de
kade. tussen de Oude Maas en de bui
tenpolder van Heinenoord bij Baren-
drccht. De polder van ongeveer 500 hec
tare bouwgrond ligt in liet water en
loopt met elk tij weer onder. De win
tertarwe is verloren gegaan. De kade
is ongeveer 2.25 nieter boven n.a.p.
Huizen in de omtrek lopen geen ge
vaar. Deze liggen namelijk in de bin-
nenpolder. In het afgelopen jaar werd
op de bewuste plaats de Rijn-pijplei
ding door de kade gelegd en deze
„wond" was nog niet helemaal „ge
heeld". Met de storm van vorige week
was het water over de kade gekomen
en aan beide kanten ontstond een druk,
waardoor de zwakke plek bezweek. In
de nacht van maandag op dinsdag
maakte het water een gat van ongeveer
zestien meter. Woensdag heeft men het
met 5.000 zandzakken dicht gemaakt,
maar toen het hoogwater werd, spoelde
alles er weer uit. Donderdag werd op
nieuw een poging ondernomen, toen met
7.000 zandzakken. Ook deze bezweken.
Op het ogenblik is het gat ongeveer
veertig meter groot.
Twee aannemingsbedrijven uit Per-
nis en Strijen brengen nu materiaal in
gereedheid om het nog eens te probe
ren, maar dan met zand en nylonzak-
ken, klei, zinkstukken en stortsteen
Dinsdag of woensdag hoopt men met
het dichten te beginnen.
handeling in de waarde tot uiting komt.
Als men er echter bestemmingen aan
geeft, komt de kwestie van schadever
goeding aan de orde.
Maar er wordt ook gespeculeerd op
gronden mét bestemming. „Te zijner-
tijd gaat het bouwverbod er wel af",
zegt men dan en men schrijft dergelij
ke verwachtingen zelfs neer in adver
tenties. „Dat voel ik als een grove be
lediging van de overheid," aldus mej.
Ribbius. ""/el moet h.i. de overheid er
voor waken, dat een natuurgebied niet
in te grote spanningen komt te liggen.
T.a.v. 't Gooi gaf mej. Ribbius als
haar mening, dat het een overheids
taak is, de toevloed van mensen naar
deze streek af te remmen. Als men wil
voorkomen, dat men vastloopt vóór
zuidelijk Flevoland de overloop kan
opvangen, moet het volbouwen van
de laatste terreinen worden getem
poriseerd. Zij verheugde zich over het
initiatief van de zes gemeenten in 't
Gooi om maatregelen te nemen, die
de toelating van forensen en nieuwe
industrieën beperken.
Een centraalplanbureau
Prof. Kraayenhagen, die het vraag
stuk „Overig Nederland en het Westen"
behandelde, ging ervan uit, dat de hoog
waardige. meer beperkte ruimte in het
westen niet moet worden ingenomen
door activiteiten die evengoed elders tot
ontplooiing kunnen komen. Om de wes
telijke ruimte te reserveren moet een
zeer bewuste decentralisatiepolitiek wor-
den gevoerd. Het gaat hier om een sa
menspel tussen overheid en onderne
mer; de overheid zal de voorwaarden
moeten scheppen om het de onderne
mer aantrekkelijk te maken op groter
afstand van de Randstad te beginnen.
Daarbij zullen de krachten geconcen
treerd moeten worden op ten hoogste
drie centra in elk van de provincies,
die voor de decentralisatie in aanmer
king komen. Men zal in die centra het
sociaal-cultureel milieu moeten verbete
ren, hetgeen alleen kan als men streeft
naar concentraties van 200.000 inwo
ners. Bij het kiezen van de kernen zal
men die centra moeten nemen, waar
het wegnemen van enkele knelpunten tot
een versnelde ontwikkeling kan leiden.
Men moet daarbij goede verbindingen
met het westen z.i. niet voorop stellen,
want die kunnen juist weer retourstro
mingen opwekken. Met name dacht hij
aan het benutten van de Schelde cn van
Delfzijl, dat men b.v. door een kanaal
met Twente zou kunnen verbinden; een
werk, dat van één facet, uit bekeken
niet rendabel is, maar wel als men het
beziet van het grote geheel uit.
Het is op dc eerste plaats nodig, dat
we een werkelijk centraal planbureau
krijgen, ressorterend onder de minis
terraad: een vaste commissie van uit
sluitend coördinatoren en niet van de
partementale topfunctionarissen, want
coördinatie is geen touwtrekken. Die
commissie zou de bevoegdheid moeten
hebben, dc departementale topfunctio
narissen te horen. Dan zou wel eens
kunnen blijken, dat er bij Verkeer en
Waterstaat andere verbindingen boven
op de lijst kwamen, dat Economische
Zaken andere kernen zou moeten kiezen
en dat de toewijzingen van Volkshuis
vesting anders zouden uitvallen.
Prof. Kraayenhagen was overigens
blij, dat het ontwerp ruimtewet nog niet
is aangenomen, want hij achtte dit een
duidelijke achteruitgang.
De voorzitter jhr. mr. M. v. d. Goes
van Naters wijdde nog enkele woorden
aan het Randstad-probleem, en speciaal
aan de positie van Rotterdam. „Terwijl
de officiële planologie zoveel mogelijk uit
het westen weg wil, haalt Rotterdam
zoveel mogelijk mensen naar zich toe."
Maar, zo voegde hij eraan toe, men
Advertentie
ROTTERDAM
PERSOONSHAVEN 68 - TEL. 77515
kan het Rotterdam niet euvel duiden,
dat het niet in de zaak gelooft, zolang
de regering geen kleur bekent. Ook het
Europoortplan is er in 1957 doorge
drukt bjj een heel zwak regeringsbeleid;
nu is men erover aan het discussiëren,
of er wel plaats is voor een tweede ba
sis-industrie. Naar de mening van de
natuurbescherming is die plaats er
niet; men zal er dan ook actie tegen
voeren.
DJAKARTA, 1 febr. (UPD De of
ficier van justitie van de krijgsraad te
Djakarta heeft in de zaak tegen de Ame
rikaanse piloot Allen Lawrence Pope
die bombardementen voor de Indonesi
sche rebellen zou hebben uitgevoerd,
vandaag de doodstraf geëist.
TILBURG, 1 febr. In de nacht van
zaterdag op zondag heeft zich in een
woning aan de Houtstraat een vecht
partij afgepeeld tussen enkele gezinsle
den en inwonende personen. Hierbij is
een 35-jarige grondwerker door een 26-
jarige koopman met een mes in de rug
gestoken. De koopman is vrij ernstig
gewond naar het ziekenhuis vervoerd.
mr. Jagusch, veroordeelde hem zaterdag,
na een proces dat vier dagen heeft ge
duurd, tot vjjf jaren tuchthuis wegens
het uitleveren van Westduitse en geal
lieerde militaire geheimen (waaronder
bijzonderheden omtrent een snelleduik-
bootjager en gegevens over de Ameri
kaanse marinehaven in Bremerhaven,
Amerikaanse vliegopleidingsmethoden)
aan de Russen. Ludwig heeft daarvoor
in totaal 8.000 Mark ontvangen.
Ludwig was toen hij einde 1958
werd gearresteerd gestationeerd op
de NAVO-marinevliegbasis Jagel in
Slecswijk-Holstein, die behoort tot de
centra van afweer tegen de Russische
duikboten in de Oostzee. Ludwigs me
deplichtige. de 33-jarige matroos der
„Bundesmarine" Fritz Briesemeier
kreeg wegens dezelfde delicten vier
jaar tuchthui:-. Beiden verliezen voor
drie jaren alle burgerrechten en zijn
oneervol uit de militaire dienst ontsla
gen. Ludwigs zwager, de 31-jarige
verzekeringsagent Jager, en zijn zuster
Hanni Jager-Ludwig, die voor het
tweespan koeriersdiensten hadden ver
richt en het materiaal afleverden bij
de communistische geheime dienst in
Oost-Berlijn, kregen respectievelijk
drie en anderhalf jaar gevangenis
straf.
Op de achtergrond van de spionage-
affaire stond de vader van Horst en
Hanni Ludwig, de 67-jarige in Weimar,
in Oost-Duitsland, woonachtige foto
graaf, die zijn kinderen had aangewor
ven voor de communistische spiona
ge. Hiizelf bleef buiten bereik der
Westduitse justitie. Horsts en Hanni's
moeder was zaterdag bij de uitspraak
van het hof aanwezig. Zjj mag haar
kinderen morgen elk een kwartiertje
zien.
HAARLEM, 31 jan. De Haarlemse
politie heeft zaterdag terzake van ver
duistering aangehouden een bjj de Haar
lemse balie ingeschreven advocaat en
procureur, woonachtig te Heemstede,
die in Haarlem kantoor houdt. De ad
vocaat, die een bekentenis heeft afge
legd en ingesloten is, zou zich in totaal
50.000,- toegeëigend hebben, waarvan
35.000,- uit een faillissement en
15.000,- uit alimentatiegelden. Het
faillissement dateert reeds van twaalf
jaar geleden. De laatste tien jaar zou
de verdachte geregeld gelden daaraan
onttrokken hebben.
(Van onze verslaggever)
HAARLEM, 1 feb. Tijdens een za
terdagmiddag na afloop van de Haagse
conferentie in Haarlem gehouden pers
conferentie, heeft de directeur van de
Noord-Zuid-Hollandse Vervoers Maat
schappij, de heer J. J. Jurrissen, mee
gedeeld dat de werkgevers er tijdens
de besprekingen in hebben toegestemd
over het doorberekenen van de loons
verhoging in de tarieven op een later
tjjdstip te praten. Daardoor was het
compromis mogelijk geworden.
Intussen is besloten, dat tussen werk
gevers en werknemers de onderhande
lingen zullen worden voortgezet over
een nieuwe C.A.O. voor het busperso
neel. De werknemersorganisaties heb
ben de eis gesteld, dat de lonen met
zes procent verhoogd moeten worden.
Men hoopt, dat hierover vóór 1 april
van dit jaar overeenstemming kan wor
den bereikt.
De directie van de NACO in Alkmaar
heeft, zoals gemeld, donderdag reeds
aan zijn personeel de twee-pioegen-toe-
slag toegekend onder voorbehoud van
goedkeuring door het College van Rijks
bemiddelaars. Zij doorbrak daarmee
het gemeenschappelijke standpunt van
de werkgevers, dat een loonsverhoging
doorberekend zou moeten worden in de
tarieven. De directeur van de NACO
was echter onder druk geplaatst van
zijn personeel, dat maandagnacht het
ultimatum had gesteld, dat de twee-
ploegentoeslag vóór vrijdag moest wor
den toegekend. Zo niet, dan zou men
vrijdag het werk neerleggen. De direc
teur van de NACO wilde geen staking
riskeren, ook al niet om de gevolgen
die een actie van zjjn personeel moge
lijk landelijk zou kunnen hebben, waar
door het klimaat voor het overleg tus
sen het vervoerswezen en de regering
op zaterdagochtend ernstig vertroe
beld zou kunnen worden.
Het is dus niet zo, dat de werkgevers
er zaterdagochtend in hebben toege
stemd, dat de doorberekeningsclausule
definitief komt te vervallen.
In hoeverre het buspersoneel zelf njpt
het bereikte compromis tevreden zal
zijn, moet. worden afgewacht. Tijdens
verschillende nachtelijke bijeenkomsten
Een speurdersverhaal
52
Je had het
lijk is. In de overeenkomst van 1937 staat
de P-pas niet vermeld, omdat deze vaar
geul eerst na de tweede wereldoorlog
toevallig ontstond, toen tot een «iedeel-
telijke ontmijning van de Elbemonding
werd overgegaan. Overigens is de P-pas
drie mij] breed, wat in ieder geval zeer
ruime manoeuvremogeiijkheden toelaat.
Op grond van bovenstaande feiten heeft
men te Oostende de indruk dat de Ne
derlandse marineautoriteiten zelf van de
gehele of gedeeltelijke verantwoordelijk
heid van de Doorman overtuigd moe
ten zijn. Men beseft echter wel dat het
in dit geval om heel wat meer gaat dan
de aanvaring tussen twee schepen. Voor
Den Haag staat in zekere zin het presti
ge van dc Koninklijke Nederlandse Ma
rine op het spel en, naar men ons te
Oostende verklaarde, zou deze prestige
kwestie wel eens de inzet van de zaak
kunnen worden.
„Poen? Is 't op? Ik kan je wel lenen, als het
niet te veel is."
„Daar gaat 't niet om. Daar in Antwerpen heb
ik weinig verdiend en veel moeten uitgeven. Ik wil
weer eens geld zien, jij n;et?"
,Nou je 't zegtgrinnikte Nol. „Weet jij wat?"
Hij zei het alleen om een geintje, maar Watimena
boog zich voorover en zei zacht:
„Ik weet wat, ja, Mijn baas."
„Je baas? Ga weg...!"
„Het is stom dat we daar nooit aan gedacht heb
ben. Hij heeft een kleine brandkast in het kantoortje-
staan en daar stopt hij de hele week geld in. Op
zaterdag brengt hij het naar de bank en soms, als
hij geen tjjd heeft, ook pas na een paar weken.
En er wordt goed verdiend, daar."
Bjj Lisser had de lach plotseling pladts gemaakt
voor ernst. Het was verbazingwekkend dat Watimena
nu zelf ineens kwam met een plan, terwijl zijn
aandeel in de vorige zaken toch vrij gering was
geweest. Het geldgebrek moest dan wei erg dringend
zijn.
„En het is gemakkelijk ook. Alle andere keren is
er zeker een hele tijd besteed om de ligging van de
kantoren te bestuderen, maar hier is dat niet nodig.
Ik ken de garage als mijn broekzak. Het kantoortje
is maar een ding van glas en de brandkast is ge
makkelijk mee te nemen."
Watimena sprak er heeï kalm over, alsof het
een plan was dat al weken bij hem leefde. Het
klonk goed.
„Wou jé het dan zelf doen, in je eentje?" vroeg
Arnold verbaasd.
Watimena lachte kort.
„Waar zie je me voor aan? Die brandkast zeker
zo lang bij jou in het schuurtje zetten en dan met
een nijptang open maken? Natuurlijk niet. We moe
ten gewoon Sander hierin halen en dan iets meer
bedingen, omdat het plan van ons komt. Dat kan
toch?"
„Van óns?"
..Zo is het, want je zult ook iets moeten doen.
Mijn auto moet gehaald worden en dat kan ik na
tuurlijk niet zelf. Ik moet dan weer hele verhalen
gaan houden tegen mvjn baas en de anderen en dat
is alleen maar gevaarlijk. Nee, ik geel je een briefje
mee en jij haalt de auto. Ik zeg wel dat jij hem zo
lang kunt gebruiken of zoiets. Dan breng je hem
de volgende week gewoon terug."
„Ja, dan kunnen we een groter part van de poet
vragen".
De begeerte in de stem van Lisser was onmisken
baar. Martin wist dat hij het pleit voor een groot
deel had gewonnen.
„Zeg jij het dan tegen Sander?"
„Okay, die belt wel weer eens".
„Maar het moet wel vlug gaan. Wat is het mor
gen? Vrijdag, Vrijdagavond is do beste tijd", waar
schuwde Watimena.
„Dan zullen we moeten duimen dat hij vandaag
belt". Lisser trok rimpels in zijn voorhoofd. Ook hij
voelde er alles voor om weer eens oen slag te slaan.
Het was maanden geleden dat hij geld had gezien,
maar meer nog had hij de opwinding gemist. Martin
zag hem denken en hij wist dat er niets meer be
hoefde te worden gezegd. Daarom begon hij over
iets anders. Na een kwartier stapte Lisser op.
Mevrouw Watimena vroeg bij haar terugkeer niet,
waarom Martin zo tevreden was. Hij had het haar
niet kunnen zeggen ook. Zou ze het hebben begrepen
als hij had gezegd dat zijn overvaller was begonnen
zichzelf op te hangen? Nee, waarschijnlijk.
Mevrouw Watimena zag, precies als de recher
cheurs van inspecteur Sluiter, in de Kinkerstraat,
alleen maar de buitenkant van een kleine reeks ge
beurtenissen. Ze zag hoe de volgende ochtend Arnold
Lisser op visite kwam, met de mededeling dat Sander
„in" was. Ze zag hoe haar man een briefje schreef,
waarin hij zijn baas verzocht om „brenger dezes"
zijn auto toe te vertrouwen („Met vriendelijke groe
ten en ik hoop weer spoedig in de garage aanwezig
te zijn. Martin Watimena"). Arnold Lisser wandelde
naar de Kanaalstraat, toonde daar aan de garage
houder het briefje, zag in het voorbijgaan een kleine
groene brandkast staan in het met glas afgeschut
te kantoortje en vertrok, al fluitende, na eerst nog
te hebben getankt. Hij stalde de wagen in de Ten
Katestraat en liep, nog steeds fluitend, zijn winkel
binnen. Hij zag niet dat een rechercheur, die zich
al vele uren vrij onopvallend had opgehouden in de
straat, een minuut of tien later met een zucht van
verlichting de auto herkende en daarna spoorslag
ging telefoneren. Evenmin kon hij bevroeden dat er
in de Ten Katestraat, maar dan meer aan de kant
van de Van Lennepkade, een kleine, onopvallende
auto was gestopt, van waaruit een rechercheur die
Frens heette, precies de auto van Martin Watimena
in de gaten kon houden. Het was toen half vijf, voor
velen bijna het einde van een dagtaak. In de binnen
stad begon de chaos van het spitsuur zich al aardig
te vormen.
Leo Onstee stond in stilte te hopen dat de laatste
uren van zijn dagtaak wat vlugger zouden opschie
ten. want hij had behoefte aan de verstrooiing, die
men koopt in een fles. In de kleine kapperssalon
aan het Rapenburgerplein was het vrij druk, hetgeen „Ho
voor de vrijdagmiddag een gewoon verschijnsel was. dinsdag ten volle te kunnen beharti-
(Wordt vervolgd.) gen".
van buspersoneel in den lande, is de af
gelopen week meegedeeld dat de actie-
comité's der verschillende bedrijven
morgen opnieuw bijeen zullen komen om
de conclusie van het College van Rijks
bemiddelaars te bespreken en naar aan
leiding daarvan hun houding te bepa
len. Duidelijk is daarbij gesteld, dat men
opnieuw het stakingsparool zou uitge
ven, wanneer het resultaat van het
overleg van zaterdag onbevredigend
zou zijn. De 6 pet. tweeploegentoeslag
is weliswaar toegekend, maar het is
bekend dat men van werknemerszijde
er ook op gerekend had, dat zaterdag
overeenstemming zou worden bereikt
over de 6 pct.-loonsverhoging die de
werknemersorganisaties geëist hadden
in het kader va het gedifferentieerde
loonbeieid.
Normale wegen bewandelen
Intussen heeft de heer J. J. Jurrissen
zaterdagmiddag tijdens de persconferen
tie in Haarlem duidelijk gesteld, dat
de werkgevers tijdens de vergadering
van de KNVTO in Utrecht unaniem be
sloten hadden, dat met de actiecomité's
geen overleg zal worden gepleegd over
de lonen en andere arbeidsvoorwaarden.
Men wil de normale wegen van het ge
organiseerd overleg met de vakorgani
saties blijven bewandelen. Zowel werk
gevers als werknemers hebben erop aan
gedrongen, dat de rust in de wereld
van de autobusondernemingen bewaard
zou blijven, opdat de nog volgende on
derhandelingen zonder druk van buiten
af gevoerd kunnen worden.
De heer Jurrissen gaf als zijn me
ning te kennen, dat het zaterdag be
reikte compromis op geen enkele wij
ze beïnvloed is door de stakingsac
ties van de afgelopen week. Integen-
deel> de overeenstemming is daar
door juist later tot stand gekomen.
Toen de onderhandelingen 19 januari
voor het laatst hebben plaats gehad,
was men er al praetisch zeker van
dat dit compromis bereikt zou wor
den. Door de stakingsacties is het
overleg met de regering uitgesteld.
Commentaren
„De barricade in de prijssector is
dus in zoven-e opgeheven, dat bij aan
toonbaar verlies doorberekening in de
tarieven zal kunnen plaats vinden", al
dus zeide mr. D. van Setten, voorzitter
van de KNVTO.
De heer W. J. Spit, voorzitter van de
katholieke bond van vervoerspersoneel
St. Rafael echter, antwoordde op de
vraag of hij dacht dat de chauffeurs
met deze resultaten tevreden zouden
zijn na eisen van twaalf en twintig
procent, dat het niet aangaat in onor
ganisatorisch verband en in verhitte
sf r eisen te stellen. „Er moet meer
gebeuren in de lonen, maar als men op
dit ogenblik gaat staken doet men dit
op eigen verantwoordelijkheid. Wij zul
len er zeker niet achter staan. Het
doel heiligt de middelen niet", zo zei
hij.
In tien streekvervoer bedrijven zijn
naar aanleiding van de moeilijkheden
in de loonsector personeelscommissies
gevormd. Deze commissies hebben on
derling contact opgenomen. De dele
gaties zullen morgen verder beraad
houden over de thans bereikte overeen
komst van zes procent twee-ploegentoe-
slag voor chauffeurs van streekvervoer-
bedrijven. Namens de gezamenlijke
personeelcommissies heeft een woord
voerder van de W.S.M.-commissie een
oproep gericht tot het personeel der
streekvervoerbedrijven „zich niet te ia-
ten leiden door gevoelens, gewekt door
welke uitslag van de besprekingen tus
sen werkgevers- en werknemers-orga
nisaties en de regering dan ook." Voorts
wordt gevraagd „niet tot enige actie
over te gaan en de delegaties in de
gelegenheid te stellen de belangen van
het personeel in de vergadering van
