HOE WORDT MEN STAATSSECRETARIS?
R. H
heeft
Calmeyer,
nooit over
er
Na
luit.-gen. b.d
gedacht
bewogen militaire loopbaan nu
weer paraat in de politiek
Gesprek over
de NATO
H
Spanning duurt voort
in het Midden-Oosten
Maar Dag Ha
blijft optimistisch gestemd
M'
EP
V:
Radarsignaal door
zon teruggekaatst
Rood topoverleg
ten einde
S.S.-moor denaars
gearresteerd
„Ontdekker" 9 niet in
baan om de aarde
Roden van 60 op 26
zetels in Kerala
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1960
DEN HAAG, febr.
De rede van kardinaal Otta-
viani, waarin deze onom
wonden heeft gewaar
schuwd tegen een Khroesjtsjev-
mythe en in bedekte termen te
verstaan heeft gegeven, dat Paus
Joannes XXIII bij het bezoek van
Khroesjtsjev aan Rome wel eens
het voorbeeld van zijn vor an
ger zou kunnen volgen, die Rome
verliet toen Hitier bij Mussolini
op bezoek kwam, heeft mij op
recht deugd gedaan".
Dit zegt ons de protestantse
heer Calmeyer, generaal b.d. en
staatssecretaris van het ministe
rie van Defensie, des avonds in
de werkkamer van zijn huis in de
Delistraat in Den Haag.
„Het deed mij goed", zegt hij,
„dat er tenminste nog één plaats
en één macht is, waar dit gezegd
en zo nodig gedaan kan worden,
want Khroesjtsjev is een gevaar
lijk heer. Hij kan zichzelf overal
ter wereld zo joviaal verkopen als
hij wil, aan de doelstellingen van
het internationaal communisme
verandert dit niets. Heel deze
vreedzame coëxistentie dient al
leen om de vrije wereld in slaap
te wiegen en te verzwakken.
Khroesjtsjev is een gevaarlijk
heer en de Russische militaire
macht neemt steeds toe".
Henegouwen
Jumboizing bij NDSM Schepen in stukken gezaagd -
Staaltje van precisiewerk en uitkienen
Drietraps neusraket
„Black and White" d!
Zwanezang
Deze uitspraak deed staatssecreta
risCalmeyer na een gesprek, dat wij
padden over de Nato, waarin wij over
de houding van Frankrijk onze bezorgd
heid hadden uitgesproken.
Het was bekend, dat men met enige
bezorgdheid naar Parijs was gegaan.
Er waren veel meningsverschillen
°;a-.. °ver ,de integratie van dé lucht
strijdkrachten^ over het inkrimpen van
de diensttijd in België, gevolgen van
een politieke strijd aldaar, maar te
vens alles een gevaar inhoudend voor
de groei en de kracht van de NATO.
Na deze Parijse conferentie, die in
december plaats had, is generaal Cal
meyer niet meer zo pessimistisch,
maar dat kan ook zijn, hebben wij be
dacht, omdat hij nogal sterk franco
phiel is.
Hij zegt aldus: wij behoeven niet pes
simistisch te zijn, want men beseft in
de NATO, dat men elkaar nodig heeft.
Zolang het Russische gevaar blijft be
staan, zal ook de NATO blijven, dat is
op de laatste conferentie in Parijs dui
delijk gebleken.
Daai" is duidelijk uitgesproken, dat
de NATO moet worden gehandhaafd.
Als dit echter al een punt van dis
cussie was, meenden wij, dan staat het
er met de NATO toch niet zó best
voor. Volgens staatssecretaris Cal
meyer ging het echter alleen om het
oplossen van interne moeilijkheden en
die zijn opgelost, zegt hij. Nu de wel
vaart in Europa is toegenomen, gaat
Amerika wat meer van ons eisen, we
zullen meer zelf moeten doen, maar
van Amerikaanse zijde is heel duide
lijk te kennen gegeven, dat het Euro
pa nooit in de steek zal laten, zolang
het Russische gevaar blijft bestaan.
Staatssecretaris Calmeyer is zelfs
met pessimistisch ten aanzien van
Frankrijk, maar ja: het is nu eenmaal
het land van zijn hart. Hij zegt: De
Gaulle is bezig Frankrijk omhoog te
brengen Frankrijk zat in het moeras.
Nu met meer. De Gaulle heeft van
Drank rijk weer een macht gemaakt.
Maar een zelfstandige Franse macht,
merken wij op.
Och, zegt staatssecretaris Calmeyer,
men zal in Frankrijk tenslotte de rea
liteit wel inzien. Als de affaire in Al
giers ten einde is, zal ook Frankrijk
zijn krachten inzetten in Europa én
in NATO-verband.
We denken dan bij ons zelf: we zul
len het maar hopen. Staatssecretaris
Calmeyer is intussen tevreden over de
resultaten van de laatste NATO-confe-
rentie in Parijs. De zaak staat nu weer
op poten, zegt hij.
oe wordt men staatssecretaris?
Michael, Rudolf, Hendrik Cal
meyer heeft daar ook nooit aan
gedacht. Trouwens in zijn jeugd hij
wordt dit jaar 65 bestond het insti
tuut van staatssecretarissen nog niet.
Hij werd geboren op 1 juni 1895 in
Hellevoetsluis. Zijn vader was zee-of
ficier, maar na drie maanden kreeg
hij een andere bestemming en keerde
de familie Hellevoetsluis de rug toe.
Het is zijn geboorteplaats, maar hij
is er nooit meer geweest. Tot kort ge
leden, toen zjjn moeder, die nu 88 jaar
oud is, bij hem logeerde. Toen zijn ze
weer eens naar Hellevoetsluis gegaan.
Zijn moeder zei hem, dat er niet veel
veranderd was, maar nu door de Delta
werken, zegt hij, zal het wel anders
worden. Vanuit Hellevoetsluis werd
zijn vader naar Indië gezonden. Zijn
moeder bleef hier. Hij kwam na drie
jaar terug. Het werd wonen in Den
Haag, Den Helder, wéér in Den Haag
en in Amsterdam, tot hij als kapitein
ter zee werd gepensioneerd en in Apel
doorn ging wonen. Er waren drie kin
deren. Zijn zuster trouwde in Apel
doorn, waar zij nu nog woont met haar
moeder en zijn broer is in Amerika bij
de NKPM.
Niet naar zee
Staatssecretaris Calmeyer wilde óók
zee-officier worden, net als zijn vader,
maar hij had iets aan zijn linker-oog
en het kon dus niet. Maar militair
moest het toch zijn, dus ging hij naar
de KMA in Breda. Zo wordt hij dan
in 1917 in Doesburg tweede luitenant
en daar leert hij zijn vrouw kennen
Cato Ottoline Jeekel. Zijn a.s. schoon
vader was daar kolonel. Hij bleef daar
vier jaar en werd toen op zijn verzoek
gedetacheerd bij het Nederlands-Indi
sche leger. In 1921 vertrok hij dus naar
Java, hij vocht op Atjeh, waar zijn
dochter verd geboren, tot de bezuini-
gingsgolf kwam en hij één jaar op non-
actief werd gesteld.
Die tijd gebruikte hij om de Hogere
Krijgsschool te bezoeken. In '29 haal
de hij zijn stafbrevet met de gouden
zon en werd toen te werk gesteld bij
het departement van Defensie. Hij
kwam bij de Generale Staf tot '34.
Toen werd hij toegevoegd aan de di
recteur van de Hogere Krijgsschool en
hij werd daar leraar in taktiek en staf
dienst. Op verzoek van minister Van
Dijk kwam hij terecht bij de Duitse
Kriegsakademie, waar allerlei buiten
landers studeerden. Dat was gebruike
lijk.
Ik heb daar zeer veel geleerd, zegt
hij nu. Er waren wel lessen, die wij
niet mochten bijwonen. Dat was in de
Nazi-tijd. Hij woonde toen met zijn
vrouw en dochter in Berlijn van '37
tot '39. In september '39 zou zijn cur
sus ten einde zijn, maar in augustus
Staatssecretaris M. R. H. Calmeyer
thuis aan zijn bureau.
er ook heen gestuurd. Er werd daar
zeer openhartig gesproken, maar toch
kwam bij alles naar voren, dat zij Hit-
Ier toch wel de grote man vonden, die
Duitsland er weer bovenop zou bren
gen.
Het was de typische Duitse zeg
Pruisische geest, zegt hij nu. Zo in
de geest van: er is in de strijd een of
ficier gevallen, en nu springt een kor
poraal er voor, dan volgen wij die.
Dat werd daar gezegd en dat was de
behoefte aan een Führer, die zij had
den. Als je bij kennissen van de
Kriegsakademie kwam en er werd ge
praat over politiek, dan werd er ge
zegd: „eerst even een kussen op de
telefoon leggen".
Of men werd uitgenodigd voor een
diner en er werd bij gezegd: denk
er aan: we hebben aan het diner ook
nationaal-socialisten.
Ik heb het meegemaakt, zegt de
staatssecretaris, dat zelfs een Joodse
arts de aanvallen op de Joden goed
praatte door te zeggen, dat het alleen
maar ging tegen de Ost-Juden.
Toen het tenslotte mis liep kwam de
staatssecretaris terug.
Hij maakte de oorlog mee in
gevechten bezuiden Rotterdam, in de
omgeving van de Moerdijkbrug. Hij
laat mij zijn revolvertas zien, die hij
op zijn heup droeg en waar een kogel
dwars doorheen is gejaan. Gewoon ge
boft.
Krijgsgevangene
In 1942 ging hij als officier in krijgs
gevangenschap naar Stanislau, waar
zij door de Russen werden bevrijd. Zij
kwamen in de nacht: donkere zwijgen
de colonnes. Het werd een barbaarse
geschiedenis. Zij drongen huizen bin
nen en gooiden al het meubilair op
straat. Het was net een zwerm sprink
hanen. Iedere koe, die zij In het land
zagen, werd doodgeschoten.
Wij moesten, zeiden de Russen,
maar zelf ons voedsel requireren. Ge
neraal Duyverman was toen het hoofd
van het keukenbedrijf. Dat heeft één
maand geduurd, toen werden wij aan
de Engelsen overgegeven.
Dan gaat zijn carrière weer verder.
Op verzoek van minister De Quay,
toen minister van Oorlog, gaat hjj
eerst het ministerie weer bemannen.
Dan gaat hij kijken in Indië wat daar
moet worden gedaan.
Het was je reinste Wild West in Ba
tavia zegt hij, met onvriendelijkheden
van dat jaar werd hier gemobiliseerd.
Calmeyer moest terug. Hij werd kapi
tein bij het regiment grenadiers en
tenslotte chef van het militair huis
van de Koningin. Maar toen brak de
oorlog uit en werd hij chef van de staf
brigade C, wat wilde zeggen: het
Zuidfront van de Vesting Holland. Hij
vertelt mij nu, dat hjj na twee jaar uit
Duitsland is teruggekomen als een
overtuigd anti-nationaal-socialist.
Aan Kriegsakademie
Ik heb de Kristall-nacht in Duitsland
meegemaakt, zegt hij mij. Dat was be
gin '39. Alle Joodse zaken werden door
de SA vernield, en geplunderd. Wij
woonden toen vlak bij de Kurfürsten-
damm. Die kerels smeten met keien
de winkelruiten in en de politie deed
niets.
Mjjn collega's van de Kriegsakade
mie hielden zich op de achtergrond,
maar ze wisten, dat we van het na-
tionaal-socialisme niets moesten heb
ben. In dat opzicht liet men ons vrij.
Tot 1938 stond het leger buiten de po
litiek. Wij kregen echt geen nationaal-
socialistische lessen. Daar waren Tur
ken, Zweden en Amerikanen.
Vooral veel Turken. De gelegenheid
daar te studeren was nu eenmaal van
ouds opengesteld voor bevriende mo
gendheden en men is dat ook in de
Hitlertijd blijven doen. Zo werd ik
Staatssecretaris Calmeyer en mevr.
C. O. CalmeyerJeekel
TEL AVIV, 5 febr. (Reuter, AFP)
Bij een gevecht tussen een Israëli
sche patrouille en Syrische voorposten
in het dal van Huleh, ongeveer 80 kilo
meter ten noorden van de plaats waar
deze week verschillende gevechten zijn
geleverd tussen Israëlische troepen en
strijdkrachten van de Verenigde Ara
bische Republiek is gistermiddag een
Israëliër gewond. Dit is medegedeeld
door een woordvoerder van het Israëli
sche leger. Hij zei dat de Syriërs het
eerst gevuurd hadden en dat de Israëli
sche patrouille het vuur had beant
woord. Eerder was medegedeeld dat
Syrische voorposten in de gedemilitari
seerde zone ten zuiden van het Meer
van Galilea in de loop van de nacht af
en toe het vuur hadden geopend op de
Israëlische stellingen. Niemand werd
toen echter getroffen.
Volgens radio Caïro hebben Israëli
sche pantserwagens gistermiddag ver
schillende keren aanvallen gedaan op
Syrische dorpen in de grensstreek van
de gedemilitariseerde zone. Het vuur
van de pantserwagens werd beantwoord
door de artillerie van het eerste Ara
bische leger, waardoor een wagen be
schadigd werd, aldus radio Caïro. De
Syriërs zouden geen verliezen hebben
geleden.
De Arabische bewoners van dc dor
pen in de gedemilitariseerde zone zijn
gisteren aan het werk gegaan onder
toezicht van waarnemers van de VN.
In betrouwbare kringen te Amman
werd gisteren meegedeeld dat het Jor
daanse leger gereed staat om in te
grijpen bij een eventuele Israëlische
agressie.
De secretaris-generaal van de /er-
enigde Naties, Dag Hammarskjöld, heeft
gisteren op een persconferentie in New
York gezegd dc indruk te hebben dat
de onrust aan de grens tussen Israël en
Syrië afneemt. Volgens Hammarskjöld
gaat men misschien een periode tege
moet van actieve onderhandelingen
tussen beide partijen onder auspiciën
van de V.N.
tussen de Nederlandse en de Engelse
troepen.
Hjj stelde een plan op voor de ver
dediging van Indië en uit die tijd stamt
de uitdrukking: Calmeyer-eenheden.
Dat waren de honderdduizend man,
die tussen '46 en '49 naar Indonesië
werden gezonden.
En daarna volgt dan een administra
tieve loopbaan. Chef van het kabinet
van de minister van Oorlog. Een foto
van minister Fievez staat nog inge
lijst in zilver op zjjn boekenkast.
Als plaatsvervangend chef van de
Generale Staf neemt hij tegelijk ont
slag met generaal Kruis en sticht dan
het Defensie-Studiecentrum, wat een
oude hobby was en waarvoor hjj eens
gaat kijken in Amerika, Engeland en
Frankrijk. Dit studiecentrum moet in
zicht geven in de totale defensie-pro
blemen.
Toen kwamen de EDG-onderhande-
lingen in Parijs, waarbij hij nauw be
trokken was. Hij meent nu nog, dat de
EDG, onuitvoerbaar was, dat deze
overtrokken was opgezet, omdat alle
nationale bepalingen vervielen, ook de
nationale defensie-ministeries.
Op 1 mei '55 wordt hjj gepensio
neerd, in '56 wordt hij kamerlid. En
dan, op het ogenblik dat hij in Londen
is voor de Atlantische conferentie
wordt hij opgebeld, dat minister Van
den Berg hem wil spreken. Hij is ten
slotte overgevlogen en staatssecretaris
van Oorlog geworden.
In zijn militaire loopbaan had hij dat
zelf nooit gedacht.
FRANS SCHNEIDERS.
WASHINGTON, 5 febr. (U.P.I.) Een
gisteren door de Amerikanen gedane
poging een satelliet die een capsule
vervoerde in een baan om de aarde te
brengen is mislukt. Bijna vier uur na
de lancering van de vliegbasis Vanden-
berg in Californië, maakte de lucht
macht bekend: „Ontdekker 9 is er niet
in geslaagd de snelheid te bereiken die
nodig was om in een baan om de aarde
te komen en is na een geslaagde lan
cering teruggevallen in de dampkring
van de aarde. Thans worden de per
radar verkregen aerevens geanalyseerd
om de oorzaak van de onvoldoende
snelheid van de satelliet vast te stel
len".
De raket, die in haar tweede trap
epn capsule bestemd om geborgen te
worden vervoerde, zal in de Grote
Oceaan terecht zijn gekomen. De cap
sule bevatte geen levend wezen. De
luchtmacht is er niet in geslaagd vast
te -tellen of de tweede trap in werking
is gekomen. Het was de derde var, de
negen „Ontdekkers" die er niet in ge
slaagd is een baan om de aarde te gaan
beschrijven.
en zou het een soort plastische
chirurgie kunnen noemen, het
werk waarmee de Nederlandse
Dok. en Scheepsbouw Maatschappij
thans druk doende is. Op de werf in
Amsterdam zijn namelijk een paar
schepen onder behandeling, die van
uiterlijk volkomen zullen veranderen.
Men heeft hen in twee stukken gezaagd
waarna tussen het voorschip en het
losse achterstuk een geheel nieuw ge
deelte wordt geplaatst. Hierdoor wor
den de schepen niet alleen groter, maar
ook anders van aanzien, omdat hun
zware midden-dekhuizen, netjes met
bruggen en al aan de reeds bestaande
opbouw van het achterschip worden
„geplakt", om daardoor een beter uit
zicht over gehele schip te verkrijgen.
„Jumboizing" is de vakterm voor dit
staaltje van precisiewerk en uitkienen,
dat naar men mag veronderstellen de
voorstanders van nieuwbouw wel niet
als muziek in de oren zal klinken. Want
neem nu de „Trixos" en de „Phaeton",
de twee Griekse „patiënten" van de
NDS^d. Beide schepen zjjn in de oor
log gebouwde tankers van de T-2 klas
se. Na de oorlog waren zij met hun
voor de tankvaart te geringe tonnage
van 16000 ton spoedig te slecht om de
normale levensduur van een zeeschip,
22 a 24 jaar, uit te varen en te goed
om zonder meer voor de sloop te wor
den bestemd. Daarom besloot hun eige
naar de Amerikaans-Griekse reder Le-
mos hen eens geducht onder handen te
laten nemen en gezien de huidige con
junctuur, waarin het de tankvaart min
der goed gaat dan het ertsvervoer, een
nieuwe bestemming te geven als erts
schepen, die voor de toekomst ook veel
meer perspectieven biedt. Op verschil
lende buitenlandse werven heeft men
al een zekere routine in de z.g. „jum
boizing" van oudere schepen, die hier
door weer een geheel nieuw zeeleven
kunnen beginnen. De grote Griekse re
der Stavros Niargos bijvoorbeeld, liet
alleen al twaalf van zijn T-2 tankers
veranderen en ombouwen. Nu geble
ken is dat hierdoor de levensduur van
schepen aanzienlijk kan worden ver
groot, kan dit voor de van nieuwbouw
levende werven wellicht gevolgen heb
ben.
De NDSM in Amsterdam heeft de
Nederlandse primeur van „jumboi
zing". „Deze karweien, waarmee we als
zg. „stopwerk" de hiaten tussen onze
orders opvullen, nemen een goede zes
maanden in beslag," vertelde" ons don
derdagmiddag ir. D. M. Bakker, en
kele uren voordat het nieuwe, bijna
112 meter lange midden, (laad)-gedeel-
te van de „Phaeton" te water zou wor
den gelaten. De kosten van dergelijke
werkzaamheden belopen een bedrag
van meer dan een kwart miljoen dol
lar." Maar. zo voegde ir. Bakker er
aan toe, „dit houdt in dat er dan aan
het vermogen en de stabiliteit van de
schepen niets veranderd wordt. Het is
namelijk gebleken dat de snelheid van
deze vergrote zeeschepen (iets meer
dan 14 mijl) het zelfde blijft."
e Belgen hebben het met hun
expositie „Henegouwen in Den
Haag" verstandig bekeken.
Maar al te vaak wordt op tentoonstel
lingen de bezoekers te veel van het
goede geboden. De Henegouwse ex
positie in de kelder van de Ridder
zaal munt echter uit door haar be
scheiden omvang, zodat de bezoeker
de uitgestalde voortbrengselen van het
Henegouwse edelambacht in verleden
en heden ook inderdaad de aandacht
kan geven, die ze verdienen.
Er zijn prachtige stukken bij. Zo
bijvoorbeeld de handschriften uit de
vijftiende en zestiende eeuw, verlucht
met verrukkelijke miniaturen. Dan de
met ongemeen vakmanschap vervaar
digde wandtapijten, waarvoor Doornik
in de vijftiende eeuw befaamd was
door heel Europa; het tafelzilver uit
de zeventiende er. de achttiende eeuw
en het glas- en aardewerk uit ver
schillende tijdperken. Van de produk-
ten, waarmee het hedendaagse edel
ambacht vertegenwoordigd is, vallen
wel het meest op de tegelplateaus en
de grote vogels in ceramiek. Men ziet
hierbij een afbeelding van een der
IIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIMIMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlil"111"
bioscoop en noemde dit theater „Hol
landia'
vogelfiguren van E. d'Hossche, ver
vaardigd door Boch Frères.
Over de belangstelling voor deze
tentoonstelling heeft men niet te kla
gen. Het vorig jaar trok een soort
gelijke expositie te Rotterdam in en
kele weken nog geen duizend bezoe
kers, maar in de gewelven van de
Ridderzaal telt men nu reeds vier-,
vijfhonderd, en meer bezoekers per
dag. De Belgische cultureel attaché
in Den Haag, dr. A. Marien een'
bescheiden figuur, maar houdt hem
ir. de gaten wanneer het op organi
seren aankomt heeft deze week de
„Club de Jeudi", een gezelschap van
functionarissen der verschillende am
bassades, bij het Henegouwse edel
ambacht te gast gehad. De kanseliers
komen nog een keer apart. „Wat mij
nog wel het meest treft," zo zegt dr.
Marien, „is, dat er zoveel mensen in
Den Haag wonen, die nog nooit eer
der in de grafelijke zalen blijken te
zijn geweest."
[et is elk jaar gebruikelijk dat
de eerstejaarsstudenten in Gro
ningen een stunt uithalen, die
aansluit bij een actueel korpsgebeu-
ren of bij het wereldgebeuren. Don
derdagmiddag, om vijf over twaalf
precies, hebben de eerstejaars van
„Vindicat atque polit" een raket
gelanceerd, die er niet om loog. Het
was niets minder dan een drietraps
neusraket, die op het eerste oog
nogal geheimzinnig aandoend „pro-
duktienummer" droeg, A.K. 21. B.
Onze correspondent, die vertrouwd
is met geheim zaken, heeft met
veel moeite kunnen achterhalen dat
hiermee verwezen wordt naar het
adres waar het projectiel is vervaar
digd: het A-Kerkhof 21. B.
De Paryse hoogleraar W. B. Jones
moest er, geholpen door twee assis
tenten, aan te pas komen om het
geval te ontsteken. Terwijl agenten
honderden toeschouwers op een vei
lige afstand hielden ontbrandde zes
kg. natrium-chloruat vermengd met
suiker. Er ontstond een geweldige
steekvlam, die spoedig doofde, waar
na de neus van de raket openklapte.
Nee, er stapte geen knappe jongeda
me uit, maar wel kwamen er twee
ballonnetjes te voorschijn, die al
spoedig in de richting van de Marti
nitoren ':oersten. D,e brandweer, die
versterking had gekregen van zes
eerste jaars gekleed in ashestpakken
kon toen zonder in actie te zijn ge
komen Inpakken.
Tijdens zjjn bestaan heeft het tha"?
verdwijnende Hollandia-theater bcC'
wat bezoekers getrokken. In de 11
oorlogse jaren waren er dit niet W'n'
der dan 1lA miljoen.
De Heerlense HoIIandia-bezoekC'
waren grotendeels liefhebbers vaJ:
Duitse films en verwoede rokers. Va1}
de zes plaatselijke bioscopen was yJ
het theater met de meeste Duits®
films en de enige bioscoop, waarin r°'
ken was toegestaan. Beide iraditi®®
zullen ook in de nieuw te bouwen H0'"
landia-bioscoop, die nog dit jaar g®"
reed zal zijn en minstens 1GO0 zitplaat'
sen zal tellen, worden voortgezet.
In afwachting van het nieuwe thea'
ter worden de Hollandia-films voor
zover mogelijk in de twee andere bios
copen van de heer Hirschberg te
Heerlen, de Schouwburg-Bio en Glo
ria. vertoond. Het laatstgenoemd'
theater valt ook in het doorbraakpls
en zal derhalve ook moeten verdw
nen. Dit zal evenwel pas gebeure:
wanneer Hollandia IV klaar is. 0< ii"
het Gloria-theater zal door eeij nir
we bioscoop worden vervangen, zod;
het aantal bioscopen van de he>'
Hirschberg te Heerlen ook in de tc>
komst drie zal bedragen.
Een gelijk aantal theaters telt 5 f
concern in Den Haag en Helmond. lte
ii'
anavond begint in Roosendaal 19
propaganda-toumee van de Int 1
nationale Bouworde afdeling b
dcrland. Het programma, dat in r.
gentien plaatsen onder auspiciën va
de vereniging van militairen „Sii
Martinus" zal worden opgevoerd is gf
titeld „Black and White". Hiermed
bedoelt men aan te geven de zwari
et de film „En eeuwig zingen
de bossen" heeft de oudste
bioscoop van Heerlen, het Hol
landia-theater, donderdag afscheid ge
nomen van zijn vele bezoekers. Het
gebouw maakt deel uit van het Heer
lense doorbraakplan en wordt derhal
ve gesloopt. De bijna vijfentwintig
jaar oude bioscoopzaal gaat verdwij
nen, maar de naam „Hollandia"-thea-
ter niet. Aan de doorbraakweg, die
binnenkort de Bongerd met het Loon,
waar de nieuwe schouwburg in aan
bouw is, zal verbinden, wordt immers
een nieuwe bioscoop gebouwd, die op
nieuw „Hollandia" zal heten. Het zal
het vierde Hollandia-theater in de
historie van Heerlen worden. Veertig
jaar geleden vestigde een Akenaar
een bescheiden „HoUandia"-bioscoop
in zaal Schiffers. Deze bioscoop ver
dween. De uit Duitsland verdreven
Joodse filmexploitant Erwin Hirsch
berg kwam een goeie kwart eeuw ge
leden naar Heerlen en vestigde daar
toen een nieuwe Hollandia-bioscoop in
het huidige eveneens door hem ge-
exploiteerde Gloria-theater. Enkele
jaren later bouwde hij een grotere
OTTO STERMAN
....voor de Bouworde.
barrière, die er bestaat tussen zwart
en blank in de wereld, tussen onze rijk
dom en ontwikkeling en het verschrik
kelijke gebrek aan voedsel, ontwikke
ling en technische hulpmiddelen aan
gene zijde. De Bouworde, bekend door
haar strijd tegen de dakloosheid, en
de nood in de ontwikkelingsgebieden,
brengt dit programma onder meer als
een waarschuwing en een oproep van
het verantwoordelijkheidsgevoel bij de
jongere generatie. Medewerking ver
lenen de voordrachtskunstenaar Otto
Sterman, zes Congolezen, vormend het
ensemble Bataboudila en Albert Wel
ling en Franc. Stranger, die namens
de Bouworde het woord zullen voeren.
STANFORD (CALIFORNIË), 4 febr.
De natuurkundige faculteit van de
universiteit te Stanford (Californië)
heeft op 7, 10 en 12 april vorig jaar met
een radarzender, die een vermogen had
van 40.000 watt korte radarinipulsen
uitgezonden naar de zon. Nadat men
van april vorig jaar tot eind januari
van dit jaar de verkregen gegevens
met behulp van eiectronische rekenma
chines had gecontroleerd, is met bij
na honderd procent wetenschappelijke
zekerheid vastgesteld, dat het uitgezon
den signaal de zon heeft geraakt en te
ruggekaatst en opgevangen is.
Het was de eerste maal, dat een ra
darsignaal van de zon werd terugge
kaatst. Wel heeft men zulke seinen af
gekaatst op de maan en de planeet Ve
nus. De afstand die het radarsignaal
van de zender te Stanford heen en te
rug moest afleggen was 2.776.000.000
kilometer.
Het geslaagde experiment werd vol
bracht door professor R. von Eslile-
man, overste Robert C. Barthle en dr.
Philip Gallagher. In het februarinum
mer van „Science", een wetenschappe
lijk vakblad, wordt erover gerappor
teerd.
West-Duitsland De Westberlijnse
politie beeft nog drie personen gearres
teerd, die worden verdacht van spiona
ge ten behoeve van Oost-Duitsland. In
totaal zijn thans twaalf mensen op de
ze verdenking aangehouden.
(Rtr)
MOSKOU, 5 febr. (U.P.I.) De acht
c mmunistische staten die in het pact
van Warschau zijn verenigd, hebben
gisteren bekendgemaakt dat zij afzon
derlijke vredesverdragen met Oost-
Duitsiand zullen sluiten, indien de Wes
terse mogendheden niet in staat zijn
een bevredigende oplossing voor het
Duitse probleem aan de hand te doen.
Het Russische persbureau Tass heeft
gemeld dat in het officiële communi
qué, dat werd uitgegeven na een een
daagse communistische topconferentie
alhier, ook gezegd werd dat de „socia
listische" landen de kwestie West-Ber-
lijn op deze, basis zullen regelen, indien
niet een andere oplossing wordt gevon
den. De communistische staten deden
tevens een beroep op de leden van de
Noordatlantisehe Verdragsorganisatie,
„met name die welke de grootste mili
taire macht hebben", om hun strijd
krachten te verminderen en ,,hun bij
drage te leveren tot een spoedige op
lossing van het ontwapeningspro
bleem".
In dit bericht van Tass werd gezegd
dat do communistische topconferentie
gehouden werd „in een atmosfeer van
volledig wederzijds begrip en stevige
vriendschap". Vermeld werd dat de
Oosteuropese leiders gesproken hebben
over de „vermindering van internatio
nale spanning" in het algemeen en
voorbereidingen voor de topconferentie
die op 16 mëi in Parijs tussen Oost en
West zal beginnen, in het bijzonder.
TRIVANDROEM, 5 febr. (Reuter)
Alle uitslagen van de algemene verkie
zingen in de Indische staat Kerala zijn
nu bekend. Van de 126 parlementszetels
heeft het anti-communistische blok (ge
vormd door de Congrespartij, de Praja-
socialisten en de Moslemse Liga) er 94
gekregen en de communisten 26. De ove
rige zes zetels zijn over vier partijtjes
verdeeld. De congrespartij alleen be
haalde 63 zetels. De Praja-socialisten
legden beslag op .0 zetels en de Moslem-
se Liga op elf.
Officieel is bekendgemaakt, dat de
communisten maandag 2.975.259 stem
men hebben behaald, iegen 2.059.547 in
1957, toen zij 60 zetels verwierven.
BERLIJN, 5 febr. (UPI) De West
berlijnse autoriteiten hebben de 54-ja-
rige Albert Filbert en de 49-jarige Ger
hard Schneider gearresteerd, verdacht
van het vermoorden van Joden in de
Sowjet Unie. Beiden bekleedden hoge
functies in de S.S. Tegen het einde van
1941 werden in l.jt gebied waar Filbert
en Schneider „werkzaam" waren 20.000
personen, voor het overgrote deel Joden
vermoord.
