Naar een Katholiek
Verhond van de Arbeid
M
mzm
Limburgse huisvrouwen stelen
voor tien mille uit winkels
Over vakorganisaties en bedrijfsbonden
Kardinaal Alfrink vraagt
grote soepelheid
Bisschoppen openen perspec
tief voor de toekomst
Eensgezind
van
hart
Voorzichtige commentaren
van organisatie-leiders
maastrichts
Toekomstige première'
Langdurige rechtszaak in Maastricht
OM VERWARRING TE VOORKOMEN
De denkbare structuur
van een Katholiek
Verbond van de Arbeid
BRUIKBARE BASIS
Rietje van Eek
Frisse lucht in Parijs
r m
V B
WOENSDAG 16 MAART 1960
PAGINA
altijd een
paar Akkertjes
bij u
om metéén pijn
te stillen.
AKKERTJES
m
- f -
üen.
Driecluizendste student
in Nijmegen
Meer faillissementen
in februari
Het verschijnen van het bisschop
pelijk schrijven over de struc
tuur van de katholieke sociale
organisaties is een historisch mo
ment in de geschiedenis van het ka
tholieke sociale leven in Nederland,
hhnstens even belangrijk als in 1916
de verschijning van het Mandement
over de stands- en vakorganisaties
is geweest. Het bisschoppelijk schrij
den luidt een nieuwe fase in, waar-
Van op dit moment nog niet precies
gezegd kan worden hoe deze zich zal
ontwikkelen, maar die zeker anders
zal zijn ook op principieel belang
rijke punten dan de bestaande si
tuatie.
Wanneer men het bisschoppelijk
schrijven in verband brengt met het
Mandement 1916, dan springt direct
een groot verschil van toon in het oog.
■Deelde het Mandement 1916 eenvou
dig de besluiten mee, welke het epis
copaat inzake het sociale organisa
tieleven genomen had en welke de
organisaties bindend werden opge
legd, het schrijven van 1960 geeft
slechts de richtlijnen en suggesties
van het episcopaat weer, terwijl de
verantwoordelijkheid voor de herzie
ning van de bestaande organisatie
schema's nadrukkelijk in handen ge
legd wordt van de leiders en weten
schappelijke denkers van het katho
lieke organisatieleven. De bisschop-
Pen hebben geen enkel besluit ge
nomen. Zij menen, dat in vraagstuk
ken als deze het eerste en laatste
Woord zeker niet aan de bisschoppen
is. Zij geven slechts hun visie omdat
de organisaties hierom gevraagd
hebben en omdat zij zich medever
antwoordelijk voelen voor de thans
ontstane situatie.
Het zal overigens niet juist zijn,
hieruit de conclusie te trekken, dat
de organisaties na kennis geno
men te hebben van de richtlijnen en
suggesties van het episcopaat zon
der meer hun eigen gang kunnen
gaan en desgewenst de visie van de
bisschoppen slechts voor kennisge
ving kunnen aannemen. De bisschop
pen spreken immers de verwachting
uit, dat het bisschoppelijk woord
loyaal door het katholieke volksdeel
zal worden aanvaard, ook al zal het in
te nemen standpunt van meer dan
één groep het offer vragen van een
compromis met het eigen standpunt.
Sprekend over de opdracht tot in
tegratie van het totale maatschappe
lijke leven in christelijke zin, stellen
de bisschoppen, dat het niet de taak
van de hiërarchie is, in alles leiding
te nemen, maar wel alles te bege
leiden. In deze formulering herkent
men de toespraak van de bisschop
Van Roermond, mgr. P. Moors, in
september 1959 gehouden voor de
.■jubilerende KAB, welke toespraak
kennelijk een prelude is geweest op
het thans gevolgde schrijven. Dege-
hen, die toen meenden, dat het
Woord van mgr. Moors het laatste
Woord van de bisschoppen in deze
kwestie was, zullen inmiddels wel
van het tegendeel overtuigd zijn. De
genen, die in de toespraak van mgr.
Moors een grotere vrijheid van de
katholieken in politicis meenden te
mogen beluisteren, vinden hun me
ning in deze nadere verklaring van
het episcopaat niet bevestigd.
De bisschoppen snijden in hun
schrijven drie belangrijke
kwesties aan: het vraagstuk
van_ de bedrijfsbonden, de vraag of
Cr één of meerdere katholieke vak
centrales moeten zijn en tenslotte de
Verhouding tussen de stands- en vak
organisaties.
Alvorens op deze afzonderlijke
Punten nader in te gaan, moge eerst
met nadruk en onzerzijds ook met
grote vreugde worden vastgesteld,
dat de bisschoppen in hun sugges
ties en richtlijnen een zeer duidelijk
standpunt hebben ingenomen met be
trekking tot de verschillende gele
dingen in het heterogene gezelschap
Van de katholieke werknemers van
hoog tot laag. Zij onderscheiden her
haaldelijk drie groepen van werkne
mers: uitvoerende (handarbeiders),
mediale en leiding gevende. Het zijn
tveliswaar allen werknemers, maar
dit ene gemeenschappelijke aspect
achten de bisschoppen minder in
dringend dan de capaciteiten van
een werknemer, zijn verantwoorde
lijkheid, interessen, belangen en
geestelijke en materiële behoeften.
DeZe factoren tekenen de werknemer
hiet alleen als behorend tot een be
paald niveau van het economische
'even, maar ook van het sociale le-
^en.
Het is duidelijk, dat de bisschop-
Pen geen kleurloze eenheid van alle
katholieke werknemers wensen. Zij
spreken zich wel uit voor een orga
nisatorische binding, maar zodanig,
dat de drie genoemde groeperingen
2lchzelf kunnen zijn.
Zo spreken de bisschoppen zich
b-v. niet uit over de praktische wen
selijkheid van de oprichting van be
drijfsbonden, die op zich genomen
Seen kwestie van katholiek beginsel
s. Maar wel stellen de bisschoppen,
dat als voor de vorm van de
bedrijfsbond wordt gekozen, er nood
zakelijk maatregelen getroffen moe-
mn worden, waardoor alle groepen,
de uitvoerende, de mediale en de lei-
S.ng gevende, intern zichzelf kunnen
?dn en extern hun eigen bijdrage zul-
en kunnen leveren bij de beslissin
gen op sociaal-economisch terrein.
De bisschoppen wensen dus niet, dat
de mediale en leiding gevende werk
nemers in een bepaalde bedrijfstak
-onder meer organisatorisch opgaan
d de grote groep van uitvoerende
p'erknemers en aldus een ongediffe
rentieerde bedrijfsgroep vormen,
ntaar menen, dat de drie onder-
.cheiden groepen als zodanig her
kenbaar moeten zijn.
„.Belangrijk is ook de jorwaarde,
dm de bisschoppen stellen wanneer
?en vakbond wil overgaan na
e'drijfsbond en zijn werfterrein wil
d'tbreiden. Dit zal dan dienen a-
Ahieden in'overleg met de betrok
ken vakorganisaties in de bepaalde
k?ct°r. De insiders begrijpen, dat de
-'sschoppen hiermee hebben willen
j^Sgen: een bepaalde vakbond heeft
(.'et het recht, zich tot bedrijfsbond
e proclameren met negering van
et betrekking tot de vraag of
er één dan wel meerdere ka
tholieke vakcentrales moeten
zijn, opteren de bisschoppen voor Ie
oprichting van één vakcentrale,
waarbij alle katholieke beroeps- en
vakorganisaties rechtstreeks zijn
aangesloten en waarin de drie ge
noemde groeperingen als zodanig
aanwezig zijn. Ook hier dus weer de
driedeling. De bisschoppen menen,
dat deze katholieke vakcentrale te
recht een Katholiek Verbond van de
Arbeid genoemd zou kunnen worden
en dat hierin zodanige maatregelen
getroffen dienen te worden, dat de
genoemde groeperingen garantie
hebben, volledig tot hun recht te zul
len komen.
Opvallend is, dat de bisschoppen
in hun pleidooi voor één vakcentrale
spreken over een oprichting hiervan.
Zij gaan er dus niet van uit, dat de
bestaande katholieke vakcentrale, d
KAB, dit zou kunnen zijn, terwijl zij
met de toevoeging .waarin de drie
genoemde groeperingen als zodanig
aanwezig zijn" (vet gedrukt door ons,
redactie), aangeven, dat in de
ene centrale de drie groeperingen
als groeperingen herkenbaar moeten
zijn en zelfs garanties moeten heb
ben, dat zij als groeperingen binnen
de ene centrale volledig tot hun
recht zullen komen.
Tenslotte de verhouding tussen de
stands- en vakorganisaties. Het
is in de praktijk duidelijk "p
bleken, dat de structuur, die jaren
geleden mgr. Poels c.s. voor ogen
gestaan heeft, niet meer doelmatig
is. In het moderne mensbeeld past
geen onderscheid tussen de mens als
mens en als werknemer. Het stands
begrip is bovendien sterk gewijzigd
en meer gebonden aan de functie
dan aan de afkomst. Door nu de
godsdienstig-zedelijke, maatschappe
lijke en culturele vorming van de le
den in handen te leggen van de vak
organisaties, zij het niet met uitslui
ting van andere instellingen op deze
gebieden, wordt een organisatiepa
troon doorbroken, dat feitelijk voor
een groot deel slechts op papier be
stond en niet leefde onder de be
trokkenen. De bisschoppen zeggen
het weliswaar niet met zoveel woor
den, maar men kan uit het schrijven
nauwelijks iets anders lezen, dan dat
de standsorganisaties moeten ver-
dwijpen, althans moeten opgaan in
diocesaan gebonden diensten en or
ganen van de gezamenlijke vakorga
nisaties, waarin ook hier weer
de maatschappelijke driedeling tot
uiting moet komen.
Van do drie door de bisschoppen
aangesneden kwesties is de laatste
wellicht de meest ingewikkelde. Het
valt nog nauwelijks te voorzien hoe
deze omvorming te realiseren is.
Men moet zich dan ook niet voor
stellen, dat een en ander binnen af
zienbare tijd zijn beslag zal krijgen.
Dit geldt trouwens ook voor beide
eerste kwesties. De bisschoppen heb
ben immers geen pasklare oplossin
gen voorgelegd. Zij hebben slechts
richting gewezen, het aan de betrok
kenen zelf overlatend hoe zij in ge
meenschappelijk overleg tot een
nieuwe structuur zullen komen.
Voorlopig mogen zij nog niets an
ders verwachten dan dat alle orga
nisaties bereid zullen zijn in goede
verstandhouding naar een oplossing
te streven en dat zij daarbij de be
langen van alle katholieke werkne
mers zullen laten prevaleren boven
groepsbelangen, die in het verleden
reeds zo vaak een vruchtbaar over
leg in de weg gestaan hebben.
Advertentie
flitsen de pijn weg
V
W4
'Xxyn'W'JÊm-
Als u in Parijs op de Champs Elysées loopt en u hebt genoeg van de doordringen
de benzinegeuren van de vele duizenden auto's die hier dagelijks passeren, dan
kunt u in een établissement aan Parijs' voornaamste boulevard weer wat frisse
lucht inademen. Voor één franc (honderd lichte krijgt u twintig litter zuivere
lucht en no geen lichte parfum erbij.
Advertentie
Vlekkeloos en sneller schrift
met de beroemde
Schneider-stift.
5° ct
Ook Schneider-
vu/lingen voor elke ballpoint
MAASTRICHT, 16 maart Gisteren
heeft de rechtbank in een zitting welke
tot in (le avond duurde een reeks win
keldiefstallen berecht in Maastricht,
Aken, Luik en Eindhoven van een om
vang, zoals slechts zelden in het zui
den van ons land voorkwam. Toen het
breedvoerig politie-onderzoek voltooid
was, was één der kamers van het po
litiebureau als een warenhuis volgestald
met een voorraad van tientallen peau
de suède damesjasjes, tal van kleding
stukken van allerhande aard, tassen,
handschoenen, shawls, rolschaatsen,
scheer- eii andere apparaten, keuken
gerei, linnengoed, enz. Het geheel ver
tegenwoordigt een waarde van ruim
6660 gulden, maar de totale waarde
van het gestolene bedroeg zeker tien
duizend gulden.
Voor de rechtbank stonden negen vrou
wen en één man terecht terzake diefstal
en heling. Als de hoofdschuldigen wer
den beschouwd een 24-jarige huisvróuw
uit Maastricht en haaj^ 41-jarige vrien
din in de diefstallen uit Heer. Tegen
haar eiste de officier van justitie resp.
een jaar en zes maanden en een jaar
en drie maanden. Een derde vrouw, 33
jaar oud en ook uit Heer, die een
twaalftal rooftochten had ondernomen,
hoorde, omdat zij moeder is van acht
kleine kinderen, de minder zware eis
van tien maanden, waarvan vijf maan
den voorwaardelijk met een proeftijd
van twee jaar. Een 44-jarige vrouw be
hoorde, hoewel zij niet rechtstreeks
deelnam aan de winkeldiefstallen, tot
de meest schuldigen. Zij organiseerde de
strooptochten en wachtte buiten in de
auto van haar 24-jarige zoon om de buit
in ontvangst te nemen en zij regelde
ook de contacten met de heelsters. De
officier van justitie vroeg tegen haar
ook anderhalf jaar gevangenisstraf. Te
gen de heelsters werden verder in de
middagzitting na uitvoerige verhoren
eisen gesteld variërend van twee tot ze
ven maanden, al of niet met geldboeten.
De behandeling van één der zaken te
gen een heelster werd geschorst op vor
dering van de officier van justitie, om
dat hij een onderzoek wil instellen te
gen de 33-jarige huisvrouw, de moeder
van de acht kinderen, als verdachte van
meineed.
Uitspraak 29 maart.
DEN HAAG, 15 maart De Kroon
heeft geschorst een raadsbesluit der
gemeente Wedde, waarbij ingaande 1
augustus l959 aan het gemeenteperso-
neel een toeslag wordt verleend van
5 pet. Deze schorsing is geschied han
gende het onderzoek naar de vraag of
dit raadsbesluit in strijd is met het al
gemeen belang.
Inhere vakorganisaties in dezelfde
jAÖrijfstak, waardoor een onverkwik-
gjbjke concurrentiestrijd ontstaat, zo-
de praktijk reeds heeft uitgewe-
(Van onze speciale verslag
gever)
UTRECHT, 15 maart In
het schrijven van de Neder
landse bisschoppen over de
katholieke sociale organisa
ties in deze tijd en in de
commentaren hierop komen
woorden en begrippen voor,
die wel duidelijk zijn voor
insiders in het sociale orga
nisatieleven, maar die op
buitenstaanders soms een
verwarrende indruk maken.
Zonder te streven naar uit
puttende definities, willen
wij hieronder enige begrip
pen verklaren.
Wanneer er sprake is van
een vakorganisatie, wordt
bedoeld een organisatie van
werknemers in een bepaald
vak of beroep. Zo kei;' de
K.A.B. vele aangesloten vak
organisaties, b.v. van bouw
vakarbeiders, metaalbewer
kers, handels- en kantoor
bedienden, transportarbei
ders enz., die voornamelijk
de materiële belangen van
hun leden behartigen.
Als centrale, waarin deze
vakorganisaties elkaar vin
den, is de K.A.B. een vak
centrale, die de belangen van
de bij haar aangesloten vak
bonden coördineert en in
dien nodig en mogelijk
centraal behartigt in diverse
nationale organen van over
leg, zoals de Sociaal Econo
mische Raad en de Stichting
van de Arbeid.
Bovendien is de K.A.B.
ook een standsorganisatie
die leden van de werkne-
mende stand verenigt, zoals
b.v. ook de Nederlandse R.K.
Middenstandsbond en de
Katholieke Werkgeversver
eniging standsorganisaties
zijn, die zich voornamelijk
de godsdienstig-zedelijke en
culturele vorming van hun
leden ten doel stellen. De
K.A.B. als standsorganisatie
kent vijf diocesane bonden,
die opgebouwd zijn uit plaat
selijke afdalingen. De vak
organisaties (of vakbonden)
van de K.A.B. kennen geen
diocesane indeling, maar
hebben wel plaatselijke af
delingen. Verreweg de mees-
ook het administratief per
soneel van de metaalbedrij
ven, de handelsvertegenwoor
digers in metaal en de be-
drijfsingenieurs. Deze andere
groeperingen hebben echter
momenteel ook nog hun ei
gen vakorganisaties, die a*
of niet bij de K.A.B. zijn
aangesloten.
Volgens de visie van de
bisschoppen, neergelegd in
genoemd schrijven, is er een
te leden van de K.A.B. zijn
niet alleen aangesloten bij
een vakorganisatie) maar zijn
ook lid van de standsorgani
satie.
In vele vakorganisaties
leett het verlangen om zich
om te vormen tot een be
drijfsbond, d.w.z. zij willen
alle werknemers van hoog
tot laag, die in een bepaalde
bedrijfstakwerkzaam zijn.
als leden opnemen. Zo Is er
b.v. een katholieke bedrijfs.
bond voor de metaalbran
che denkbaar, waarin niet
alleen de metaalbewerkers
(dus de arbeiders, oftewel
de uitvoerende werknemers)
zijn georganiseerd, maar b.v.
organisa'tie-structuur denk
baar, die opgebouwd is uit
een aantal bedrijfsbonden
voor de verschillende be
drijfstakken, verenigd in een
vakcentrale, die een Katho
liek Verbond van de Arbeid
genoemd zou kunnen wor
den. In elke bedrijfsbond
zouden drie afzonderlijke
groeperingen moeten bestaan,
n.l. van uitvoerende, mediale
en leidinggevende werkne
mers, dié weliswaar samen
één bedrijfsbond vormen en
samen bun gemeenschappe
lijke belangen in hun be
drijfstak behartigen, maar
desalniettemin drie onder
scheiden groepen vormen.
Het ligt n.l. voor de hand, dat
b.v. de groep mediale wer
kers in een bepaalde be
drijfsbond speciale eigen be.
langen heeft, die deze groep
zelf wil behartigen, zij het
binnen het algemeen belang
van de gehele bedrijfsbond.
Het is ook denkbaar, dat het
speciale belang van deze
groep mediale werkers in een
bepaalde bedrijfsbond over.
eenkomt met de speciale be
langen van een of meer me
diale groepen in een of meer
andere bedrijfsbonden. Voor
dit geval laten de bisschoppen
in hun visie de mogelijk
heid open, dat de mediale
groepen van alle bedrijfs
bonden samen op nationaal
niveau een orgaan vormen
voor Iet onderling contact
en voor een efficiënte behar
tiging van hun belangen in
het geheel van het econo-
misch-sociale leven. Dit
geldt mutatis mutandis ook
voor de in de bedrijfsbonden
aanwezige groepen van lei
dinggevende werknemers,
evenals voor de uitvoerende
werknemers. De laatsten
vinden elkaar als groepen
reeds in de K.A.B.
Men zou zich dus de op
houw van een Katholiek
Verbond van de Arbeid kun
nen voorstellen als een aan
tal verticale bedrijfsbonden,
die elk uit drie delen be
staan, welke delen op hun
beurt horizontaal verbonden
zijn met de gelijksoortige de
len in de andere bedrijfs
bonden. Aldus worden drie
horizontale lagen verkregen
van uitvoerend e, mediale en
leidinggevende werknemers,
die zowel afzonderlijk kun
nen optreden als gemeen
schappelijk.
UTRECHT, 16 maart. ,,Eén d ing moge il< u als aartsbisschop bij
zonder op liet hart drukken. Weest bij alle verschillen van inzicht eens
gezind van hart en houdt ook bij een eventuele tegenstelling van belangen
ten volle rekening met de rechten en de aanspraken van uw medemensen
en met de eisen en de noden van het gemeenschapsleven zelf. Dit heeft
Bernardus kardinaal Alfrink maandag gezegd tot de vertegenwoordigers
der sociale organisaties bij het overhandigen van het document ,,De Ka
tholieke sociale organisaties in deze tijd.
Zijne Eminentie vervolgde: „Bij de be
staande tegenstellingen van visie kkn
het niet anders of welke beslissipg
de bisschoppen ook zouden nemen jof
welke richting zjj ook louden wijzen
zij zouden altijd de ene groep naar de
zin spreken en de andere groep teleur
stellen.
Ik meen te mogen zeggen, dat in het
onderhavige document geen enkele
groep over de gehele linie haar wen
sen vervuld ziet. Toch is dit stuk geen
compromis, "et is een perspectief voor
de toekomst, waarin de bisschoppen
hebben uiteengezet in welke richting
huns inziens de ontwikkeling van het
sociale organisatieleven zal moeten
gaan, ten dele onafwendbaar gaat. On
tegenzeglijk hebben zij daarbij reke
ning gehóuden met alle verlangens en
wensen, die er op dit gebied leven en
die zij met grote nauwgezetheid hebben
geregistreerd. Uiteraard kan het resul
taat niet van dien aard zijn, dat ieder
een wordt tevreden gesteld.
Maar van iedereen zal op zijn tijd
worden gevraagd, dat hij plooibaar is
en soepel. Het gaat tenslotte om het
geheel, niet primair om de delen.
Wanneer ieder star zou willen bljjven
vasthouden tan eigen inzicht en aan
eigen wensen, kan er niets goeds ge
boren worden. Ik kan u alleen zeg
gen, dat bjj het perspectief, dat de
bisschoppen in dit document hebben
uitgestippeld meer dan dat is het
niet van iedereen een grote soepel
heid zal worden gevraagd.
Wie bij een bepaald aspect zijn eigen
inzicht gerealiseerd zal menen te zien
in tegenstelling met dat van een
ander van hem zal worden gevraagd,
dat hij dat speet tracht te realiseren
met zo weinig mogelijk pijn voor de
ander. Omwille van het geheel. En
wie eigen inzicht en verlangen gefrus-
streerd meent te zien, van hem zal wor
den gevraagd, dat hij bereid is omwille
van het geheel een loyale medewerking
te geven om de afbouw van onze socia-
99
99
le organisaiies re realiseren in diezelf
de zin van eensgezindheid en harmonie,
waarin deze „inds het Mandement van
1916 zijn opgetrokken.
Ik zou hier graag een opmerking aan
toevoegen. Wanneer men het document
dat ik u heden overhandig vergelijkt
met het mandempnt van 1916. zal men
een groot verschil in geest, in karak
ter ontdekken. Beslissen doen de bis
schoppen weinig in dit nieuwe docu
ment. Zjj openen een perspectief, zjj
geven een richting aan, zjj begeleiden.
De beslissing is aan u zelf. Die moet
ook van u zelf komen. Ik geloof dat
de bisschoppen in deze tijd in deze ma
terie ook niet anders zouden kunnen
doen. Maar -dat legt op onze sociale
organisaties op dit ogenblik ook wel
een heel eigen verantwoordelijkheid.
Uw taak is thans, geloof ik. moeilijker
dan in 1916, toen er begrijpelijk in
die omstandigheden meer werd voor
geschreven en minder werd „bege
leid".
Wat de oisschoppen bedoelen, wordt
in dit document in grote Hjn duidelijk
genoeg uiteengezet. En waarop zij
uwerzijds gaarne rekenen, dat is die
mate van volwassenheid, welke door
de methode, die zjj thans in afwijking
van die van 1916 volgen, wordt ge
vraagd. Ik hoop dat uit geen enkele
hoek de reactie zal zijn: „De bisschop
pen schrijven ons niets voor: dus wjj
zijn volledig vrij om dan te blijven zit
ten op de stoei, waarop men zat. Dan
zal er geen vruchtbaar gesprek moge
lijk zijn en dan zal er ook niets goeds
geboren gaan worden.N
Wat nodig is, dat is de bereidheid
om dit stuk te bestuderen met alle
openheid en met verdiscontering
van de positie, die het bisschoppelijk
gezag ook in rgelijke materie in on
ze katholieke samenleving inneemt
en niet vergetend dat men de bisschop
pen om een antwoord in deze zaken
heeft gevraagd,' aldus de aartsbis
schop.
Advertentie
(Van onze speciale verslaggever)
UTRECHT, 15 maart De leiders
an de katholieke sociale organisaties
zijn thans over het algemeen nog zeer
terughoudend in het leveren van com
mentaar op het bisschoppelijk schrij
ven. De meeste besturen moeten zich
nog beraden over hün standpunt en
et document nog nauwkeurig bestu
deren, terwijl de besturen van een
aantal organisaties, die niet voor de
audiëntie waren uitgenodigd, nog
niet op de hoogte zijn van de inhoud
van het bisschoppelijk schrijven.
Mr. F. J. G. Baron van Voorst tot
Voorst, voorzitter van de St.-Adelbert-
vereniging, was van mening, dat het
onjuist zou zjjn, zich vóór of tegen het
document uit te spreken. Dit zou alleen
anderen kunnen prikkelen. De bisschop
pen, hebben een basis gelegd, waarop
nog veel moeizaam werk verricht moet
worden. Zij hebben slechts hoofdlijnen
aangegeven. Het is nu de taak van de
organisaties om langs deze lijnen een
nieuw huis te bouwen, dat voor alle
werknemers bewoonbaar en leefbaar
is. Duidelijk blijkt, dat de bisschoppen
de verantwoordelijkheid leggen bij de
leiders van de organisaties; dit is een
van de grote verdiensten van het docu
ment. Het zal overigens nog jaren du
ren voordat een en ander gerealiseerd
is, maar men kan nu tenminste aan de
slag. Alleen als we bereid zijn, eerst te
geven en dan pas te nemen, zullen de
talrijke moeilijkheden - die zomaar voor
het grijpen liggen - overwonnen kunnen
worden.
De heer J. A. Middelhuis, voorzitter
an de K.A.B., zei, dat hij niet teleur-
esteld was door het schrijven van de
bisschoppen. De K.A.B. vindt er haar
eigen mening in terug, nl. dat de orga
nisaties hun structuur zelf moeten be
palen. Het hangt dan ook van de orga
nisaties af wat er in de toekomst van
gemaakt zal worden.
Dr. W. J. J. Oysselbloem, directeur
van het Arka-bureau, verklaarde, dat
de Arka zich, nog beraadt en in afwach
ting hiervan nog geen commentaar le
vert. Als eerste algemene indruk gaf hij,
dat het bisschoppelijk schrijven van
constructieve aard is.
De heer A. G. van der Donck,
.voorzitter van de Katholieke Werkne-
mende Middenstand, gaf als zijn me
ning, dat geen van de partijen kan zeg
gen, volledig bevredigd te zijn. Inschik
kelijkheid en plooibaarheid van alle or
ganisaties zal nodig zijn om tot een op;
lossing te komen in de richting van de
wensen van de bisschoppen.
De heer Joh. Derksen. voorzitter van
het katholieke Onderwijzers Verbond,
verklaarde, dat hjj steeds voorstander
van een gesprek tussen de organisaties
is geweest. De suggestie van de bis
schoppen om het werk van de stands
organisaties door de vakorganisaties te
laten overnemen, is in feite hetzelfde
als hetgeen het K.O.V. steeds heeft
voorgestaan door zelf én stands- én vak
organisatie te zijn en zich niet bij een
andere standsorganisatie van te sluiten.
De heer P. G. E. van de Zanden,
bestuurslid van de Katholieke Vereni
ging van Hoger Personeel, was van
mening, dat niemand volledig zjjn zin
bekregen heeft. Er zit lijn in de visie
van de bisschoppen. Uit verschillende
opvattingen is gekozen wat bruikbaar
is om tot een harmonisch geheel te
komen.
Waar de brede stroom der Mm*
De rivier, waaraan Maastricht zqn
naam dankt, stroomt „zachtjes zee
waarts". Maar naar alle windstreken
„stroomt" het modern Maastrichts
Aardewerk van de n.v. Koninklijke
Sphinx-Céramique. Het wordt ovenl
met vreugde ontvangen door moderne
mensen, die prijs stellen op gave vor
men, blijde kleuren, frisse decoraties
en volwaardige kwaliteit. Wie echt
Maastrichts aardewerk bezit weet:
AARDEWERK
is waardewerk
Kj'Jillijlf ffitlr du natuurlijk van da
N.V. KONINKLIJKE SPHINX CERAH1QUE
V/H. PETRUS RE60UT MAASTRICHT.
(Van onze universitaire correspondent)
NIJMEGEN, 15 maart „Een sta
tistische onderscheiding" noemde de
rector magnificus van de kath. univer
siteit, prof. mr. L. G. A. Schlichting, de
college-kaart, welke hij vanochtend uit
reikte aan de heer A. J. P. M. Oomen,
de drieduizendste student, die zich
dit jaar aan de katholieke universiteit
liet inschrijven.
Deze inschrijving ging met een klei
ne plechtigheid gepaard. In aanwezig
heid van de voorzitter van de raad van
bestuur van de Sint Radboudstichting,
mgr. prof. dr. R. R, Post, van veel
hoogleraren, onder wie mgr. prof. dr.
A. J. M. Mulders, prof. dr. L. J. Ro
gier en prof. dr. J. Terlingen, hield de
Nijmeegse rector een korte toespraak,
waarin hij de groei van het aantal stu
denten schetste.
Het eindpunt van deze snelle groei is
nog niet te zien. Zo herinnerde prof.
Schlichting er aan, dat er dit jaar al
meer dan IOC studenten in de medische
faculteit staan ingeschreven. Toch is
het onderwijs, aldus prof. Schlichting,
niet een kwestie van aantal, maar van
kwaliteit tussen hoogleraar en student.
De specialisatie eist echter een grote
universiteit om het onderwijs doeltref
fend te kunnen geven, Hoe groter het
aantal studenten, hoe groter ook de mo
gelijkheid tot ontplooiing van de univer
siteit.
Aan de heer Oomen overhandigde
prof. Schlichting namens de universi
teit een platenboek over de kathedra
len van Frankrijk. Eén eenvoudige re
ceptie besloot deze korte plechtigheid.
Opgegeven door Van der Graaf Co.
N.V., te Amsterdam)
AMSTERDAM, 16 maart Het totaal
anta] faillissementen uitgesproken in
de maand februari 1960 bedraagt 133
(124), te verdelen als volgt. In de pro
vincie Noord-Holland (exclusief Am
sterdam) 12 (10), Amsterdam 18 (16),
uid-Holland (exclusief Den Haag en
Rotterdam) 15 (16), Den Haag 5 (8),
Rotterdam 16 (6), Utrecht 6 (8), Gelder
and 14 (8), Noord-Bjrabant 23 (25).
Limburg 11 (7), Zeeland 1 (1), Fries
land 3 (10). Groningen-4 (5), Drente 3
(2) Overijsel 2 (2)
Het totaal aantal uitgesproken faillis
sementen van 1 januari 1960 t/m 29
februari 1960 bedraagt 262 (250).
TT elemaal geen saai werk.
Het is een sport. Je moet
er nuchter bij blijven. Er
zijn altijd wel sprekers die niet
bij te houden zijn," zo reageer
de de uit Terneuzen naar Den
Haag overgewaaide stenograf e,
die het eerst in de Staten-Ge-
neraal als vrouw een zelfstan
dige positie heeft veroverd.
Het vak van stenograaf om
vat veel meer dan het maken
van „kortschrift". Het betekent:
spreektaal onmiddellijk in te
kentjes projecteren, maar dan
ook: die spreektaal later bijscha
ven tot het leesbaar wordt. Er
zijn sprekers die hun zinnen bar
slecht in elkaar zetten, zichzelf
aanhoudend herhalen, al spre
kende naar de juiste formule
ring zoeken. Soms zijn het heel
geleerde mensen, zoals de staats
secretaris van Financiën, dr. Van
a en Berge of minister dr. Marga
Klompé. Mensen die in hun vak
bewonderenswaardig zijn, maar
die nu eenmaal in, het parlement
niet het sterkst voor de dag ko
men. Een ander uiterste vormen
degenen die altijd en eeuwig
van het papier spreken. Zij her
halen vaak wat velen voor hen
al enige malen gezegd hebben,
eenvoudig omdat ze aan dat papier vastzitten. En dan is er de categorie
die werkelijk „spreekt". De redenaars die het woord als een scherp zwaard
of als een turkse trom hanteren, die rustig beginnen en climaxen maken,
zelfbewust acterend en allerlei verrassende gedachten en geestigheden door
de ernst van hun betoog mengen.
Ergens tussen alle glossen in zweeft een man als de heer Scheps, die
iedere snelheidsbarrière doorbreekt en ver over de 250 lettergrepen per
minuut komt. Vroeger zaten ze met z'n drieën te zwoegen en dan nog hiel
den ze hem niet bij. Tegenwoordig gebruiken we bij zulke excessen de
bandrecorder, niet om de gemakzucht te bevredigen, maar als een modern
hulpmiddel. Waarom niet?
Rietje van Eek verliest er haar snelheid niet bij. Zij werkt er zelfs nau
welijks mee, want haar handen gaan even gemakkelijk mee met de snelste
spreker op de katheder als de toetsen van de A.N.P.-telex boven in het
Kamergebouw het verslag doorgeven. „Als je je maar niet druk maakt," is
haar systeem. Dat hoeft dan ook niet, als je vijf diploma's steno in je zak
hebt zoals dit meisje uit Terneuzen eigenlijk van Bredase familie die
op haar zeventiende jaar haar eindexamen H.B.S. haalde met al: laagste
cijfer een zeven en nog zes tienen toe. Zij heeft een paar jaar op kantoor
gewerkt, daarna als typiste op het gemeentehuis van Terneuzen. Dat be
tekende, dat zij tegelijk ook in de gemeenteraad het stenografisch verslag
moest maken. Dat was een goede leerschool.
In Den Haag wordt er met een uitgebreid ploegenstelsel gewerkt. Vijf
minuten opnemen, aan komt de volgende aan het stenografentafeltje zitten.
Daarnaast zijn er dan nog de Eerste Kamer, de Haagse Gemeenteraad en
de Provincie, die regelmatig een beroep doen op de stenografische dienst.
Tegenover al die drukte staat weer de mogelijkheid om er eens uit te
vliegen In mei was Rietje voor het eerst in Parijs voor het Europees parle
ment. Ook Straatsburg en Brussel wachten haar.
In deze geheel andere wereld is zij de vorige week hartelijk ontvangen.
De vrouwelijke Kamerleden hadden de eerste dag een bloemetje neergezet
en directeur Van der Velde toonde zich een goed mensenkenner bij de instal
latie: behalve de burgemeester en de gemeentesecretaris van Terneuzen
had hij ook vader en moeder Van Eek uitgenodigd. Of was daar een stukje
tactiek in verborgen? Hij zoekt namelijk nog meer pientere jongelui, die
plaats willen nemen op de stoel waar bijna een halve eeuw geleden ook
dr. Drees is begonnen.
Wie maakte van de week ook weer dat grapje: Zoals Drees distijds, begint
Rietje nu haar carrière. Als zij straks een regering leidt, is het geen premier
maar een première.
