„vriend"
Khroesjtsjev z
tijdens persconferentie
Inbreuk van de Sovjet-leider
op wetten der gastvrijheid?
Sovjet-protest tegen het
zenden van nazi-medaille
Makarios verlaat uit protest
vergadering met Britten
Frankrijki
Westduitse reactie: een „gemene
propagandastunt" van Moskou
Onverzoenlijke standpunten bij het
overleg over bases op Cyprus
Kardinaal draagt
H. Mis op in Rome
Adenauer terug
in Bonn
'wmM%È0M
IN FEESTZAAL VAN RAMBOUILLET
Opnieuw beste wensen
voor prof. De Quay
H. Vader ontvangt
zelatricen
Paus gedurende Goede
Week in Rome
Poolse bisschoppen
in Rome
Rapin tekent beroep
tegen doodvonnis aan
VJ
MAANDAG 4 APRIL 1960
BUITENLANDSE
KRONIEK
(Vervolg van pag. 1)
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS, 4 april. Zaterdag
middag heeft premier Nikita
Khroesjtsjev een persconferentie
gegeven voor ogen en oren van
ongeveer negenhonderd genodig
den, journalisten, fotografen,
film- en t.v.-mensen, diplomaten
en andere genodigden. Men had
ervoor beslag moeten leggen op
de gemeentelijke feestzaal van
Rambouillet. De veiligheidsmaat
regelen waren, zich op kilometers
afstand van Rambouillet reeds
manifesterend, allerindrukwek-
kendst en Rambouillet zelf leek
op een brandpunt van algemene
mobilisatie. De conferentie zou
om half zes aanvangen, maar om
precies vijf uur, zo was aangekon
digd en zo gebeurde, gingen de
deuren onherroepelijk dicht. Per
soonlijk herinneren wij ons niet
ooit zoveel malen aan zoveel ver
schillende controleurs onze uit
nodiging en beroepspapieren te
hebben moeten tonen, alvorens
wij de haven binnen waren. Diplo
matieke personen ontkwamen al
evenmin aan deze strenge controle
en twee collega's, die een reis-
schrijfmachientje bij zich droegen,
moesten dit openmaken.
Koop nü IVOROL
Dubbele tuben: Voordeliger prijs.
Uw tanden vragen het beste.
Khroesjtsjev keert terug
„Wie'' uit 960 A. D.
De Hollandse kaas heeft een eigen burgerlijke stand -
Jubileum in Leiden Afdoende kwaliteitscontrole
Eigen Haard
Jeu de Boules
De premier van de Sovjet-Unie
heeft zich tijdens zijn reis door
Frankrijk veel rustiger gedra
gen dan tijdens zijn tocht door Amerika
in de herfst van het vorige jaar. Terwijl
hij tegenover de Amerikanen nu en dan
zeer emotioneel optrad, heeft hij zich te
genover de Fransen opmerkelijk kalm
gehouden. Het is vooral frappant, dat
hij zelfs bepaald lakoniek gereageerd
heeft op de atoomexplosie in de Sanara,
die De Gaulle tegen de verwachtingen
in niet wilde uitstellen tot na het ver
trek van zijn Russische gast. Ook op
de persconferentie van zaterdag heeit
Khroesjtsjev zich niet opgewonden, hoe
wel hem toch enige vragen werden ge
steld die hem tot woeoende uitvahen
hadden kunnen verleiden. Khroesjtsjev
heeft zijn uiterste best gedaan om op
de Fransen de indruk te maken van een
vredelievend en redelijk man. Hij heelt
weliswaar uiting gegeven aan zijn be
zwaren tegen de Franse buitenlandse po.
litiek, maar hij heeft tegenover zijn
gastheren geen agressieve nouding aan
genomen.
Op agressieve toon sprak hij slechts
als hij het over Adenauer had, die hij
weer eens met Hitier vergeieeK. Listig
speculeerde hij op het wantrouwen dat
vele Fransen nog altijd koesteren ten
aanzien van de Duitsers. Zijn grootste
bezwaar tegen het buitenlands beleid
van De Gaulie geldt de verbondenheid
van Frankrijk met de Duitse Bondsre
publiek. Dit thema keerde voortdurend
terug in zijn redevoeringen, en vooral
in Reims heeft hij
uitvoerig over dit
onderwerp gespro
ken. Het verdroot
hem, dat de Fran
sen, die in de
tweede wereldoor-
oorlog de bondge
noten van de Rus
sen waren, nu hun lot verbonden had
den aah dat van de Westduitsers. Hij
herinnèrde de Fransen aan wat zij
in verscheidene oorlogen van de
Duitsers te lijden hadden gehad, en hij
waarschuwde voor de opleving van net
militairisme" in de Bondsrepubliek.
Maar De Gaulie zal zich niet van zijn
stuk hebben laten brengen door deze
waarschuwingen. Khroesjtsjev hoefde
de man, die zulk een grote rol heeft ge
speeld in de oorlog tegen Hitier, wer
kelijk niet te vertellen, wat Duitsland
Frankrijk in het verleden heeft aange
daan.
e Gaulle is het hartgrondig met
Khroesjtsjev eens dat Frank
rijk ervoor moet zorgen, nooit
meer het slachtoffer te worden van Duit
se agressie, maar over de manier waar
op dit doel verwezenlijkt moet worden,
lopen de opvattingen van Parijs en Mos
kou volkomen uiteen. Terwijl Khroesj
tsjev vindt, dat de Fransen zich moeten
distanciëren van Duitsland, streeft De
Gaulie juist naar zo nauw mogelijke
banden met de Bondsrepubliek. Terwijl
voor de Russische premier Adenauer de
meest verfoeilijke regeringsleider is in
het Westen, ziet de Franse president de
bondskanselier als zijn voornaamste
Europese bondgenoot. Terwijl de Russi
sche premier de kracht van West-Duits-
land zou willen breken, wil De Gaulie
de Bondsrepubliek juist helpen zo sterk
mogelijk te worden.
Enige Westduitse kranten hebben de
laatste dagen hun bezorgdheid geuit
over de anti-Duitse propaganda van
Khroesjtsjev in Frankrijk, maar zolang
De Gaulie het in Parijs te vertellen
heeft, kunnen de West-Duitsers op de
steun van de Fransen blijven rekenen.
De Frans-Duitse verbondenheid is voor
De Gaulie de kern van zijn Europese
en Atlantische politiek. In Europa heeft
de Franse president aan Adenauer een
meer loyale partner dan aan Macinlllan,
en in het Atlantische kamp kan hij met
de bondskanselier beter overweg dan met
Eisenhower. Voor De Gaulle ls niet de
Bondsrepubliek, maar de Sovjet-Unie de
potentiële agressor van Frankrijk, en
Khroesjtsjevs idee van een Frans-Rus
sisch bondgenootschap om de opkomst
van een agressief Duitsland tegen te
gaan, is in de ogen van de Franse pre
sident bijzonder irreëel. De Gaulie weet,
wat hij aan Adenauer heeft, maar
Khroesjtsjev blijft voor hem een onbe
trouwbare figuur.
Dezelfde leider van de Sovjet-Unie,
die zich nu zo vredelievend pro
beert voor te doen, heeft nog
geen vier jaar geleden de Hongaarse op
stand op waarlijk stalinistische wijze
onderdrukt. De Gaulie heeft met
Khroesjtsjev willen praten, omdat pra
ten voor het Westen het enige alterna
tief is van een oorlog met kernwapens.
De Gaulie weet echter heel goed, dat hij
bepaald geen vriend voor zich heeft, al
is het woord „vriendschap" door
Khroesjtsjev tijdens diens Franse
reis herhaaldelijk gebruikt. Maar met
dit woord is het net als met de woor
den „vrede" en „vrijheid". In het
communistische jargon hebben zij een
andere betekenis, dan in de taal van
het Westen.
De Gaulie hoopt dat de spanningen tus
sen Rusland enerzijds en Frankrijk en
zijn Atlantische bondgenoten anderzijds
verminderd kunnen worden. Hij weet,
dat dit slechts bereikt zou kunnen worden
als Khroesjtsjev aan het verstand zou
kunnen worden gebracht, dat een ver
mindering van die spanningen noodzake
lijk is voor Ruslands veiligheid en wel
vaart. Khroesjtsjev heeft bij zijn afscheid
gezegd, dat hij van Frankrijk en de
Fransen houdt, maar daar koopt De
Gaulie niets voor. Als Frankrijk, met
Amerika, West-Duitsland en de andere
Atlantische mogendheden, niet tot zulk
een sterk militair bondgenootschap be
hoorde, zou het allang ervaren hebben
wat Khroesjtsjevs genegenheid waard
is.
Om half zes nrecies, terwijl aller
ogen met spanning gericht waren op
het toneel, dat versierd was met de
Franse driekleur en de rode vlag met
sikkel, hamer en ster, ving het schouw
spel aan. Khroesjtsjev, familie en ge
volg verschenen van tussen de coulis
sen en namen plaats. Van links naar
rechts hadden wij achter de hoofdtafel
voor ons, ambassadeur Vinogradov
met in hoge mate misleidend het
gezicht als van een prelaat; Gromyko,
donker en gesloten maar niet zo nurks
als veelal; Khroesjtsjev; de ondervoor
zitter van de Russische ministerraad
Kosygin, een bijzonder streng en
stuurs uitziende man; en achter het
uiterste puntje van de tafel Nina
Khroesjtsjev, het brede gelaat overto-
gen met blos en glimlach.
De zaal begroette staande met ap
plaus en staande bedankte Khroesj
tsjev eveneens met applaus; een cere
monie die zich aan het eind der pers
conferentie zou herhalen. Gedurende
ongeveer anderhalf uur heeft Khroesj-
Advertentie)
tsjev gesproken, het overgrote deel
van die tijd in antwoord op hem ge
stelde vragen. En terwijl iedereen zat,
bleef Khroesjtsjev, hetgeen zijn gehoor
als uiterst hoffelijk voorkwam, onon
derbroken staan, zelfs terwijl de tol
ken zijn woorden vertaalden, hoewel
ook de tolk telkens als Khroesjtsjev
zijn Russische antwoorden gaf ging zit
ten. Slechts curiositeitshalve zij dit al
les vermeld.
Gedurende de gehele persconferen
tie toonde Khroesjtsjev zich zeer be
heerst, maar men vermoedde een on
dergrond van aanzienlijke spanning;
zulks volkomen te begrijpen. Niemand
weet immens beter dan Khroesj
tsjev zelf hoezeer het mogelijk is
hem met de meest onverkwikkelijke
vragen, zijn persoonlijke verre en
minder verre politieke verleden ra
kend, op het lijf te komen. Om van
heden en toekomst niet te spreken.
Maar het ontbreekt de man niet
aan moed en hij had de gelegenheid
tot vragen opengesteld met te ver
klaren, dat hü zou antwoorden, bin
nen de hem door het program ge
stelde tijdslimiet, behalve op de
reeds schriftelijk ingediende, op alle
mondelinge vragen vanuit de zaal.
Maar, alsof er een stilzwijgende sa
menzwering bestond, om niet op
het laatste moment de goede atmos
feer waarin het hele bezoek was ver
lopen te verstoren, er werd Khroesj
tsjev geen enkele werkelijk „pijnlij
ke" vraag gesteld.
En altijd strikt binnen de perken
blijvende van een met zijn positie over
eenkomende waardigheid, kreeg hij ge
legenheid zich afwisselend goedmoe
dig, humoristisch en snijdend te tonen.
Dat hü nogal eens hakkelde en naar
zijn woorden moest zoeken kan men
als bewijs beschouwen, dat h(j naar
weloverwogen antwoorden zocht. Enige
van zijn uitlatingen zijn elders reeds
verwerkt. In het algemeen kan van de
persconferentie gezegd worden, dat zij
bijzonder weinig opzienbarends aan
het licht heeft gebracht.
Het volgende zij er nog uit vermeld.
De conferentie aan de top in mei zag
Khroesjtsjev thans met nog meer op
timisme tegemoet dan voorheen. Hij is
optimistisch van temperament. Het on
opgelost blijven van het ontwapenings-
vraagstuk zou zeer gevaarlijk zijn voor
de vrede. De Franse atoomproef be
treurde bij. Indien het akkoord over
Op de persconferentiedie de Rus
sische premier, Khroesjtsjev, zater
dag in Rambouillet heeft gegeven,
waren niet alle journalisten goed
verstaanbaar. De zaal was ook im
mens ruim en er waren bijna ne
genhonderd persmensen. Rechts
van Khroesjtsjev zit de Russische
minister van buitenlandse zaken,
Gromyko, die het gebaar van zijn
meester nadoet.
de stopzetting der proefexplosies zou
worden gesloten, zou het voor de Fran
se regering nog moeilijker worden
haar proeven voort te zetten. Wat De
Gaulie en hijzelf elkaar gezegd hadden
terzake van Algerije was bestemd om
tussen hen beiden te blijven. Een even
tuele ontmoeting tussen hemzelf en
bondskanselier Adenauer beschouwde
hij als nuttig. Wij hebben onenigheden,
aldus Khroesjtsjev. Er zijn tegenstellin
gen. Wat doet dat ertoe? Maar en
hier sprak Khroesjtsjev met enigszins
toornige verheffing van stem de kan
selier moet deze geschillen niet willen
regelen vanaf „stelingen van kracht".
Dit kan slechts leiden tot oorlog en in
dat geval hebben wij het nodige om
van antwoord te dienen.
Khroesjtsjev had in zijn openings
woord verklaard dat hij en zijn reisge
noten zeer getroffen waren door de on
vergetelijke warmte, waarmee zij over
al ontvangen waren. Na zijn perscon
ferentie is Khroesjtsjev nog gedurende
veertig minuten opgetreden voor de
Franse televisie.
Hij heeft deze gelegenheid vooral
aangegrepen om te verkondigen hoe-
vcei zoeter het is om te leven in een
paradijs als de Sovjet-Unie. De vraag
is wel gesteld geworden of hij daar
mee geen inbreuk heeft gemaakt op de
wetten der gastvrijheid.
MOSKOU, 4 april (Tass) Ook op
de terugweg van zijn bezoek aan Parijs
heeft de Sovjet-premier Khroesjtsjev
aan minister-president prof. dr. J. E.
de Quay een boodschap gezonden, toen
hij over Nederland vloog. De boodschap
luidt; Ik zend u, premier De Quay, en
het Nederlandse volk mijn hartelijke
groeten en beste wensen. Nikita Khroesj
tsjev.
MOSKOU, i april (Reuter) De Sov
jet-Unie heeft zaterdag aan de West
duitse ambassadeur te Moskou een no
ta laten overhandigen, waarin wordt ge
protesteerd tegen het zenden van een
nazi-onderscheiding een medaille met
een hakenkruis erop aan een Sovjet
burger. De onderscheiding zou tezamen
met een document, waarin wordt ver
klaard dat de medaille namens Hitier
voor de wintercampagne in het oosten
van 1941-1942 is verleend, door de der
de secretaris van de Westduitse am
bassade zijn toegezonden aan een zeke
re Ivan Goppe. Deze was volgens het
Sovjet-protest als verrader en oorlogs
misdadiger tot lange gevangenisstraf
veroordeeld wegens zijn deelnemen aan
misdaden van de Duitse invallers in
Wit-Rusland. Hü werd in 1956 op grond
van een amnestie in vrijheid gesteld.
De Sovjet-Unie eist dat gevallen als
deze niet meer zullen voorkomen, daar
de actie van de ambassade ernstig in
strijd is met de werkelijke taak van een
diplomatieke vertegenwoordiging, aldus
de nota.
BONN Van de zijde van het West
duitse ministerie van buitenlandse za
ken heeft men het Russische protest
een „gemene propagandastunt" ge
noemd. Volgens de Westduitse ambas
sade in Moskou heeft de zaak zich ais
volgt afgespeeld; De voormalige Duitse
soldaat Ivan Goppe, die zich in Russi
sche krijgsgevangenschap bevindt, had
de Westduitse ambassade gevraagd te
verklaren dat hij een Duitser is. Hij had
een Duitse onderscheiding en een docu
ment naar de ambassade gezonden om
te bewijzen, dat hij een Duitser is. De
ambassade had een en ander bestu
deerd en de onderscheiding later terug
gezonden. Het pakketje met de medaille
was losgeraakt en de Russen hadden de
medaille toen gevonden.
NICOSIA. 4 april (Reuter, UPI)
De leider der Griekse Cyprioten, aarts
bisschop Makarios, heeft zaterdag een
vergadering niet de Britse onderminis
ter van koloniën, Amery, de Britse gou
verneur van Cyprus, Foot, en de leider
der Turkse Cyprioten, Kutchuk, verla
ten. Makarios gaf Amery en Foot geen
hand toen hij het regeringsgebouw te
Nicosia verliet. Op de vergadering werd
gesproken over de status van de Engel
se bases in de toekomstige republiek
Cyprus. Kutchuk stelde voor dat de op
pervlakte van de Britse bases honderd
vierkante mijl zou bedragen. Makarios
liep toen weg omdat hij tachtig vier
kante kilometer het maximum vindt.
Groot-Brittannië wenst meer dan hon
derd vierkante mijl.
Makarios heeft op de vergadering nog
gedreigd zelf de onafhankelijkheid van
Cyprus te zullen uitroepen en de Cy
prioten uit te nodigen een campagne
van burgerlijke ongehoorzaamheid te
gen de Britse regering te voeren, in
dien geen overeenstemming wordt be
reikt in de huidige onderhandelingen
met Groot-Brittannië over de bases.
Kutchuk heeft zich van dit dreigem 't
gedistancieerd. Hij beschuldigde Maka
rios ervan dat deze op Cyprus een vol
ledige chaos, onrust en waarschijnlijk
burgeroorlog teweeg dreigt te brengen.
De Turks-Cypriotische leider zei in een
verklaring tegenover de pers het te be
treuren dat hetgeen reeds was bereikt
waardeloos werd gemaakt door onenig
heid over enkele vierkante mijlen. De
bases zijn niet onnodig of schadelijk en
zullen economisch belangrijk zijn Groot-
Brittannië heeft al belangrijke conces
sies gedaan, aldus Kutchuk.
Makarios heeft intussen bekendge
maakt, dat de grondwet voor de nieuwe
Cyprische repr is voltooid en ge
parafeerd. 'Tij legde eraan toe, dat
gewerkt, binnen enkele dagen zal wor
den gepubliceerd.
De Turkse minister van buitenland
se zaken, Zorlu. is van Parijs naar An
kara teruggekeerd. Zijn vliegtuig zal
vandaag een tussenlanding maken te
Athene. Hiervan zullen minister Zorlu en
zijn Griekse collega, Averoff, gebruik
maken voor een gesprek over de jongste
ontwikkelingen in het Brits-Cyprische
overleg.
VATICAANSTAD, 4 april Kardi
naal Alfrink heeft op Passiezondag in
de kapel van het Nederlandse college
de H. Mis opgedragen. Tijdens de H.
Mis hield hij een preek, waarin hij sprak
over de taak van de Kerk om de mensen
aan de dood en de verrijzenis van de
Verlosser te binden, omdat daardoor
en daardoor alleen het Hjden en de
eigen tegenspoed zin krijgen. De Neder
landse ambassadeur bij de H. Stoel
woonde deze H. Mis bij.
DEN HAAG, 3 april Uit een 13-tal
Europese landen vertrekken aan het
einde van de Goede Week een 300-tal
zelatricen van de Pauselijke Missie-ac
tie naar de eeuwige stad. Zij zullen
daar het Paasfeest gaan vieren en aan
de H. Vader de verzekering geven, dat
ai deze landen zullen ijveren om Hem
krachtig te helpen in Zijn zorgen voor
de missiekerk.
Het initiatief tot deze Rome-reis werd
in ons land genomen; 855 personen uit
het document waaraan 14 maanden is Nederland zuilen er aan deelnemen.
VATICAANSTAD, 4 april (KNP)
In een speciale bekendmaking heeft de
secretaris van de pauselijke ceremoniën,
mgr. Dante, laten weten, dat de paus
in de Goede Week verschillende litur
gische plechtigheden in de basilieken
van Rome zal leiden. Op Palmzondag
zal de paus aanwezig zijn in St.-Paulus
buiten de Muren, waar hij tijdens een
capella papalis de takken zal zegenen
en daarna in de processie mee zal lo
pen. Kardinaal Giobbe draagt de H.
Mis op.
Op Witte Donderdag is er 's middags
om vijf uur opnieuw een plechtige ca
pella papalis, nu echter in de St.-Jan
van Lateranen, waar kardinaal Tiss-e-
rant de H. Mis zal opdragen. Op Goede
Vrijdag om vijf uur 's middags woont
de paus de plechtigheden bij in de Ma
ria Maggiore, waar de kardinaal-aarts
priester Confalonieri de H. Mis op
draagt.
Op Paaszondag om 11.30 uur draagt
de H. Vader zelf de Plechtige Hoogmis
op in de St.-Pieter om daarna tegen
12 uur vanuit de Zaal der Zegeningen
een radiotoespraak te houden. Vanaf
de loggia geeft hij vervolgens de zegen
Urbi et Orbi. Radio Vaticana zendt de
verschillende plechtigheden in de Goe
de Week uit. Zü worden gedeeltelijk ook
door de Italiaanse t.v. uitgezonden. De
zegen van de paus zal over verscheide
ne radiostations in de wereld te horen
zijn.
VATICAANSTAD, 4 april (KNP)
Voor een ad-limina-bezoek zijn in Ro
me twee Poolse bisschoppen aangeko
men. Het rijn de vicaris van kardinaal
Wyszynski voor Breslau, de titulair-
bisschop van Vaga, Boleslav Kominek
en de bisschop-coadjutor van Danzig,
Edmund Nowicki.
PARIJS, 4 april. (A.F.P.) De 23-
jarige Georges Rapin, die zoals bekend
de vorige week ter dood is veroordeeld
wegens moord op een prostituee en een
pompstationsbediende, is tegen dit von
nis in beroep gegaan. Tijdens het pro
ces te Parijs heeft Rapin ontkend de
moorden gepleegd te hebben.
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN, 4 april In goede stemming
en zonder een spoor van vermoeidheid
na zijn 33-urige Poolvlucht van Tokio is
bondskanselier Adenauer van West-
Duitsland bondskanselier zaterdagavond
in Bonn teruggekeerd van zijn 40.000
kilometer lange reis door Amerika en
Japan, die drie weken heeft geduurd.
De 84-jarige Westduitse bondskanselier
wil reeds vandaag weer zijn arbeid in de
bondskanselarii hervatten. Er is een aan
tal belangrijke beslissingen te nemen.
Daartoe behoren de opvolging van de
onlangs overleden minister voor het be
heer over de staatsvermogens, Lindrath;
het eventuele ontslag van de minister
voor vluchtelingenzaken, prof. Oberlan
den de controverse tussen de ministers
Von Brentano en Etzei enerzijds en vi-
ce-kanselier prof. Erhard anderzijds
over de merites van het plan-Hallstein
tot versnelling van de economische in
tegratie van Europa; en de even
tuele verbreking van de diplomatieke be
trekkingen met de Afrikaanse republiek
Guinee (waarheen het ministerie van
buitenlandse zaken Ambassadeur Von
Etzdorf heeft gestuurd
De geboorte van een kaas is een
schone zaak, of zij nu in de
keuken van een boerderij ge
schiedt of in de ruime ha) van een
fabriek. Daarom is het ook belang
rijk, dat er een degelijke instantie is,
waar de jonggeborenen een paspoort
voor de tafel meekrijgen. Deze „bur
gerlijke stand" heet „Vereniging Het
Kaasmerk" en is gevestigd aan de
Roomburgerweg bij de Nieuwe Vaart
in Leiden. Zij bestaat veertig jaar en
dit feest is gevierd met de huldiging
van enige jubilerende bedrijfsgenoten,
die van oudsher aan de bescherming
van het smakelijke zuivelprodukt heb
ben meegewerkt. In ons land wordt
praktisch geen kaas meer vervaar
digd, die niet van een kaasmerk is
voorzien. Veertig jaar geleden was
dat anders. De Goudse boerenkaas in
de traditionele platte vorm bezat niet
steeds de volvette kwaliteit; met de
Edammer bol was het lang niet altijd
veertig plus en ook andere kaassoor
ten waren soms slechter van kwali
teit dan de vorm wel deed vermoe
den. Daar de consument, maar zeker
de producent zich niet de kaas van
het brood wilde laten eten, werd in
die dagen uit particulier initiatief het
denkbeeld geboren om door kaasmer-
ken bepaalde karaktertrekken, en dus
bepaalde kwaliteiten van het produkt
te garanderen.
Er waren vele technische moeilijk
heden te overwinnen; hoe maakte
men een geboortebewijs, dat niet ver
valst kon worden en niet aan slijtage
onderhevig was? Maar nu, na veertig
jaar, is men er helemaal achter en
is Nederland het enige land ter we
reld, dat kazen op de beproefde Leidse
methode waarmerkt. De merken wor
den gedrukt op zeer dunne plaatjes
caseine, die door perforatie tijdens de
produktie van de kaas onverbrekelijk
met de kaassoort worden verbonden.
De kaasproducenten van geheel Ne
derland hebben zich verbonden, hun
produkt met dit merk te waarborgen
en de kaascontrolestations nemen ge
regeld steekproeven.
De merken, die in het Leidse be
drijf worden verwerkt, verwijzen naar
de vijf produktiegebieden in Neder
land, en tonen tevens door een in
genieuze serie-nummering de produ
cent aan. Waar ter wereld ook een
Hollandse kaas wordt aangetroffen
in Timboektoe of Eemnes-binnenvia
het „geboortemerk" uit deze jubile
rende Leidse industrie kan worden
nagegaan door wie, waar en op welke
dag deze werd vervaardigd. En dat
is een verdienste, ook voor de export,
die nooit te laag geschat kan worden,
zolang de kwaliteit van Neerlands
kaas zo hóóg staat.
Weten de kaasliefhebbers, die een
bijzondere voorkeur hebben voor ech
te boerenkaas, op de boerderij ge
maakt volgens de eeuwenoude metho
de dat z(j aan het kaasmerk hun voor
keur kunnen herkennen? Aan de se
rienummering is af te lezen of de
kaas van een boerderij dan wel van
een frbriek afkomstig is. Hoe? Vraag
het de goede kaashandelaar maar
eens.
„Halverwege tussen Deventer en
Zwolle ligt aan de IJssel het plaatsje
Wijhe, dat dit jaar zijn duizendjarig
bestaan viert. Het was Koning Otto I
die de nederzetting de rechten ver
leende waarop doorgaans de erkenning
ais Stad berust of zo men wil: die
Zo werden in de oude fabriek in Leiden enige decennia geleden de kaasmerken
gemaakt. In dit lokaal werden vroeger de merken gedrukt en gestanst. Links
wordt het merk met een gasvlam vastgehecht en rechts ziet men de stroken
uit de machine kennen.
mihui
met de erkenning als stad gepaard
gaan" Dit feit staat te lezen op een
oorkonde waarvan de datum luidt:
28 augustus 960. Maar het dorp wordt
daarop nog „Wie" genoemd en nu is
het vreemde, dat in de loop der eeu
wen blijkbaar een ombuiging van de
klank van die naam tenslotte resul
teerde in „Wijhe", misschien zonder
dat iemand er erg in had. Een andere
veronderstelling is, dat zij afkomstig
is van de aanduiding van de door
waadbare wijde plek in de IJssel.
Daar, bij het tegenwoordige, Wijhe
pleegden kooplieden uit Duitsland en
Salland van de ondiepte gebruik te
maken. Via deze doorwaadbare plaats
trokken zij naar het westen van het
land. Maar ook dit is verre historie.
Nu is van die doorwaadbare plaats
niets meer te zien en de gemeente
secretaris, de heer H. Huiberts, ont
raadt eenieder de rivier op ouderwet
se wijze, te paard of met een wagen,
over te steken.
Tot tegen het einde van de vorige
eeuw stond op de IJsseldijk een oude
herberg, waarbij een oeroude boom,
een omvangrijke populier, stond. In
die uitgeholde boom konden acht per
sonen rechtop staan, hetgeen In de
verre omtrek de boom een zekere ver
maardheid gaf. De gemeentesecreta
ris weet zich uit zijn jeugd te herin
neren en hij getuigt er van in het
jongste nummer van het Overijssel
se maandblad. „De Mars", dat men
in die tijd nog aan de jeugd, in Zwolle
zowel als in Deventer, vertelde, dat
kleine kindertjes van de boom van
Wijhe kwamen.
ItllllllllllllilllllMllllllllllllllllllllllllllillllllillllllllllllllillllllllllllllllllllIllllltllIUIIIIIIIIIMIIIIllllllilllllllllllllilllilllliillillin
e grote waarde van het bezit
van een eigen woning heeft een
dertiental werknemers uit een
Utrechts grootbedrijf onlangs voor
het eerst van hun leven mogen ervaren.
De voorjaarszon maakte zaterdag
middag van de tuinen langs de
Vliet een kleine Rivièra toen
daar de leden van de Haagse Jeu de
Boulesclub „De Pioniers" een demon
stratie gaven, waarbij het publiek wel
kom was en niet alleen om toe te kij
ken. Onder de hoge bomen met het
uitzicht op het vlietende water, waar
in de zon een fonkelend spel speelde,
kwamen de Voorburgenaars met hun
massief ijzeren ballen aangetreden.
De griffier van de Tweede Kamer, mr.
Schepel, die tot de actiefste burgers
van Voorburg gerekend moet worden,
deed alsof hij in dat spel een virtuoos
was en zelfs pastoor Éorsboom kwam
eens kijken, zonder zich vooralsnog
aan het werpen met zware kogels te
wagen.
Het jeu de boules begint in Den
Haag een hele vlucht te nemen. Zelfs
de Academie van Beeldende Kunsten
heeft een eigen club, terwijl aan de
Laan van Poot de „Pioniers", die het
spel uit Zuid-Frankrijk hebben ge
ïmporteerd, al volgeboekt zijn. Van
daar de spreiding naar omliggende ge
meenten.
Het spel wordt in Zuid-Holland ge
speeld zoals in Frankrijk. Dat geldt
niet voor heel Nederland. In Zeeland
speelt men het met ovale ballen om
het nog wat moeilijker te maken. Voor
degenen, die wegens hun leeftijd of hun
lichamelijke toestand niet tot grote
sport-prestaties in staat zijn en die
toch hun vrije tijd liefst buiten beste
den, is het spel een uitkomst. Het komt
meer aan op het behendig wegwerpen
van de kogel dan op grote krachtsin
spanning. In Frankrijk wordt het zelfs
door invaliden in wagentjes gespeeld.
Ook de Friezen zijn er dol op.
Het bestuur van „De Pioniers" heeft
het spoor nog verder terug gezocht dan
de Rivièra. Men is gekomen tot Grie
kenland, waar het al 300 jaar voor
Christus een bekend volksspel was.
Zij danken dat geluk aan een jaren
lang sparen, aan loterij noch toto,
maar eenvoudig aan het feit, dat zü
een kwart eeuw werkzaam zijn ge
weest in een florissant bedrijf onder
een directeur met sterke sociale in
slag.
De dertien nieuwe huiseigenaren
hebben namelijk 25 jaar onafgebroken
gearbeid bij de Utrechtse n.v. Batte-
rijenfabriek „Da Witte Kat". De op
richter daarvan, de in januari in ver
band met zijn hoge leeftijd afgetre
den directeur, de heer C. P. Herber-
hold, had sinds jaren het gebruik in
gevoerd om de zilveren jubilarissen
in zijn bedrijf als feestgeschenk een
eigen woning aan te bieden. Niet een
fabriekswoning, waarin men onder
dak vindt, zolang men werkt in het
bedrijf, maar een eigen woning in vol
le vrije eigendom, bij de dood van de
bezitter overgaand op diens erfgena
men. Aiieen verkopen is niet toege
staan.
Van dit zeldzaam en kostbaar ju
bileumgeschenk hebben in de loop
der jaren ongeveer veertig man uit
het administratief en technisch perso
neel van „De Witte Kat" geprofi
teerd; nu waren er als gezegd
dertien aan bod, onder wie de be
drijfsarts. De 75-jarige oud-directeur
had zijn getrouwen des ochtends ver
zameld in het directiekantoor van de
fabriek, waar hij hen in tegenwoordig
heid van zijn opvolger, de heer L.
van der Leun, hartelijk toesprak. Hij
vertelde, dat hij zijn belofte, gedaan
bij zün vertrek in januari, gestand
kwam doen. Er waren toen geen ge
gadigden; inmiddels zün het er der
tien geworden.
Nadat ten overstaan van notaris
mr. J. A. M. Koch de gelukkige huis
eigenaren de acten van overdracht
hadden getekend, bleef men nog ge-
rV,"T '-Üd gezellig bijeen, om daarna
officieel bezit te nemen van het eigen
home De woningen, gelegen deels in
Ltrecht, deels in Maartensdijk, zijn
namelijk van zeer behoorlijke kwali
teit, zoals uit bijgaande reproduktie
van een geschonken pand aan de Gro-
thelaan te Maartensdijk blijkt. Dit be
vat een suite, keuken, vier slaapka
mers en een tuin. Duizenden zuilen
hen daarom benijden. Het is maar te
hopen, doch het is lang niet zeker,
dat deze traditie in de toekomst ge
handhaafd blijft. Het zou zeker heel
wat kapitaal vergen, als men in aan
merking neemt, dat er onder het 350
man tellend personeel vele aspiran
ten zjjn, die hiervoor graag de ver-eis
te 25 jaar willen uitdienen.
