i
De SCHELDE meer nabij
St. breed
bij Vlissing en
Eenzelvig in
en open
D
WEER EEN DOMPER OP
DE HARING-RACE
mm
Vooruitstrevende fabrikant
We<de-verant-
woordelijkheid
3pf,
Nog geen advies
aan regering
Welkom voor Ike
®3
1
Uitslag staat eigenlijk al bij
voorbaat vast
Joop Klemann
overleden
SC
„INTERUNIE"
Cellist van het Concert
gebouworkest
rfBABYDERM ErzeaEp
Albert J. A. van Abbe
ZATERDAG 21 MEI 1960
PAGINA 5
7k1c'en„ ho°gtepunt in deze ont
ls we* ^et aangekondigde
°edi®end kan ziln-
Sen
<esten
Nachttarief posterijen
GUN UZELF RUST
BELEGT VOOR U
Meisje aangerand
Herdenking gesneuvelde
Franse militairen
Voor het tere
WflOCEPSjL Baby-huidje
aMP!
^stworrii auwste samen met de be-
Ssrneen van de leken. In het al
!ïreVen wGproken kan men heel dit
J?ede-vev.' "merken met één woord:
i "t der i", oordeli.ikheid- van de
Iai?8en ,>,1 is dit een vurig ver
ste geionffh ,eerIijk P°gen om tot
de v,jH eleving te komen, ter
rtf.rhaaldPifufrfhiede Paus voorop,
verlan» rechtmatigheid van
?flfs een gen officieel erkent en het
schonno noemt. Van talrijke
Laarin 7jfd zÜn uitspraken bekend,
Jeb een k leken dringend verzoe-
11 deskn»fJ-oeLp te mogen doen op
hun v? ig id voor het bestuur
??coitinu°m, dat in de huidige,
t'1®8 Van erde samenleving het ad-
;erreinp„ exPerts op de verschillende
n- Non Van ket leven niet missen
,een Nedenillet,zo lan£ &eleden vroeg
v bgi-Hu. andse bisschop op een be-
Schouw Vergadering hem niet te
Ser Van als een vertegenwoordi-
'e. ma "Instituut", de hiërar
ch de ~r a's een gelijkwaardig lid
v sam hap der Kerk, om
binnen 0n me* de aanwezigen, te
bVet h„neeLdenken en meespreken
Vtt i. gezamenlijke belangen.
?eri hu beeft gezegd, zoals ieder-
uerk weet- dat „de leken de
i t tiidn Er is geen twijfel aan:
•Jen, Of i- van de leek Is aangebro-
?elijk bever nog: het besef is ein
den orgebroken, dat priesters en
s8then jnien de Kerk zijn, dat zij
gen v de verantwoordelijkheid dra-
ah oni-1 aar wel en wee. Er zijn
Gh ïpj: reeds verblijdende tekenen
T^oactiviteit en samenwer-
P cji saiueiiwex
v°Qrber 'r gs""conciEe' voor de
bie{ie,,,oei]ding waarvan de Paus de
yt^agd i?ng van all®11 heeft ge-
G ons;'i 'ike bijeenkomsten zijn
VraaK d reeds gewijd aan de
?erkv'pNVat: de leek van de grote
rta9 hemf derklg verwacht; in ons
Gh bii b en vooraanstaande geleer-
hien erhaling hun visie op pro-
Mo( 'J en desiderata van deze tijd
de ffZet- Het geestelijk klimaat
Ma.-,» e,rk verandert inderdaad.
>h
*etlr» u 'cranucH iiiuciuaaa.
dat, n het valt niet te ontkennen,
van d,aar veler smaak, het tempo
°f, Vole veranderingen te traag is,
Ga,] 'gans anderen, te weinig radi-
'aaéf doortastend genoeg. Men
a°hter ti°Yer' dat de Praktijk te ver
i --*• i uc jji aivujiv cc vet
Hhipj, '.]ft bij de theorie. Het komt
htie.t'v.elaas' ook n°£ voor, dat een
conservatisme om
®en beste te veronderstellen
G 1 veg weet met leken-bemoeienis
Gef^artegenover een houding aan-
nrke voor de geestdriftigsten
tl, a maS. dunkt ons, niet verge-
®at deze zaken geen forceren
en' wijze geleidelijkheid blijft
r.r, geboden. Daarenboven eisen
Vele
en ingrijpende veranderin-
tahzip v- noodzakelijk zijn, een zo
y^hjke en voor menigeen pijnlij-
^h entaliteitswijziging, (waarop
SJ°ch eigenlijk maar zeer onvol-
yij do®LA? voorbereid), dat er zowel
"O rip vooroereicuaat er zówet
Gl(iP( hiërarchie als bij de leken niet
v
'•i&h-, eerst een hinderlijke onwen-
rnoet overwonnen worden
er men verwachten kan zich
Ajs ve juiste innerlijke gesteltenis
G d0 voelen in dit nieuwe denken
®n- Men zal daarbij vooral heb-
e bedenken, dat wij in een
Gfjf.bgstijd leven, waarin vele
opvattingen en gebruiken
afgeschreven worden zon-
GWp1''men ze direct door veilige
V* r u,.pw.. -J
t h(3iii00rlopig met een overgangs-
fPh.i 'R t Pt/rorlnn m ooton "ïiin nn n c
kan vervangen. Wij zullen
g tevreden moeten zijn en tas-
K aarh°nZe weg hebben te zoeken.
Gfdip echter bemoediging en vol-
Gt g puttend uit het geloofsbesef,
^hsti tastende zoeken, ook in de
ah pgste omstandigheden, de kern
If, pnze situatie op aarde is.
1 is Periode van moeizaam her-
lilkv. harmonische groei een onmo-
hah ?iend' De typische karaktertrek
v°Orn;i. een tijd, zegt pater van
(G:' ih „De kerk buiten de mu-
'ijk' ls het initiatief, het hartstoch-
i hts Zo,ekende> tot de grens gaande,
r'haH e grenzen overschrijdende
jGfjg Jh- Het bestuur in de herstel-
)(Tn moet geduldig zijn. Zei
h i„T, fiet, dat in overgangsperio.
Binnenplaats van het Rubenshuis te Antwerpen. De suppoost staat bij
vroegere werkhuis.
het
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG, 21 niei He PTT heeft
nog geen advies uitgebracht aan de re
gering over het invoeren van nachtta
rieven voor de postdienst. Het ziet er
ook niet naar uit,, dat dit advies nog dit
jaar gegeven zal worden. De zaak is
nog in studie; men hoopt echter niet
vijf jaar te hoeven wachten voor ze ge
regeld is. Aldus directeur-generaal van
de PTT, prof. jr. G. H. Bast, op een
gisteren alhier gehouden persconferen
tie.
Zoals men zich zal herinneren heeft
de directeur-generaal in zijn Nieuw
jaarsrede gezegd, dat de postdienst al
leen dan economisch en sociaal verant
woord en tegen een redelijke prijs zal
kunnen werken als er voldoende „dag
werk" overblijft. Het devies ,,'s-avonds
gepost, 's-morgens besteld" komt neer
op een kostbare service. Prof. Bast
sprak bij deze gelegenheid het vermoe
den uit, dat het zoeken naar evenwicht
tussen gewenst dienstbetoon en kosten
ertoe zou leiden, dat er twee tariefs-
groepen zoudenkomen, namelijk en
voor de nachtpost en een voor de min
der haastige dagpost.
J-, nici, udi ïxi overgangspei 10-
0(ïtpn de feesten de gelegenheid
G, n krijgen te denken en zich
b". vergissen?
lt alles overwegende rijst de
y?aag, hoe ver men als leek,
Gir] dle zijn mede-verantwoordelijk-
r/Gjt j?°r het leven der Kerk au sé-
dpIl0emt• kan Saan? Wij menen
Vraae'. die inderdaad wnrdl
vraag, die inderdaad wordt
.niet te beantwoorden is. Al-
GUr^biet in die zin, dat er nauw-
Jill, jiyast te stellen grenzen zouden
G Re i en al hierom niet, omdat
ee.rk een levende gemeenschap
eenheid, die men niet kan
Gh en in twee afzonderlijke terrei-
(et 'i Gt ene de leer en het andere
V'G ?„n- Bovendien zou het niet
\°GtlGJn een oprechte bewogenheid,
.G]rj °hiend uit een als plicht ge-
Gh h verantwoordelijkheidsbesef,
i'Gn0anden te leggen. Zeker niet,
li aohi-0r dh zou gebeuren uit twij-
uJJSe motieven. En dit is ste'l-
Ret °ndenkbaar.
o** clft^TT een goddelijke waarheid,
kG tj H. Geest de Kerk leidt. Maar
h erstr°ep op die ieiding» moet met
lt?hte voorzichtigheid worden ge-
Gg Gd; in haar mysterieuze wer-
lSh\nrji®. z9 immers nooit duidelijk
f] V/ i lar- Hods Geest waait waar
Ghtin het is niet aan mensen de
vGitjj.g. te bepalen. Eerbied en volg-
GtuuGld voor de hiërarchie zijn
JGo0f Jk consequenties van ons
It tie" hi een stadium van
l>G(] S zijn deze echter uitste-
iw'achfrenigbaar met een grondige
^Gjk atenwisseling en zelfs met dui-
tj15 tn te verschillen van mening.
G le]Gede-verantwoordelijkheid van
aMtjfi11 eenmaal als integrerend be-
^t vaaeel van het leven der Kerk
t.Gn ard, moet men tevens hun
>GbifJ 9ers°°nlijke beleving daarvan
vGtihjGgen. Een keurslijf van by-
w sn he onderdanigheid doodt
';°edig alle lust tot initiatief.
bGl 0| 9d is niet noodzakelijk onge-
lyjht een teken van opstandigheid,
k'- dip °ndig is bovendien slechts
v- dn eigen verantwoordelijkheid
ti.G pagen. En dat is het nu juist
Rpm s Pius XII van de leken in
kjaeer men aldus de deur op
VCK p .zet. 's het dan, psycholo-
sb0MZlen' niet te verwachten, dat
dig wagenwijd wordt openge-
grote Frans-Belgische dich
ter Emile Verhaeren heeft bij
zonder veel van de Schelde
gehouden. Zoals hij dat gewild heeft
gt hij met zijn vrouw Marthe be
graven op de rivieroever in Sint
Amands, waar hij in 1855 geboren
was. Zoals hij gewild had:
Le jour que m'abattra Ie sort
C'est dans ton sol, c'est sur tes
bord.
Qu'on cachera mon corps
Pour te sentir, mème a travers la
mort
Encore.
Zijn grafmonument heeft de vorm
van de boeg van een schip, waarop
zwart marmer een hist rust. Bij
roog water spoelt de Schelde er te
gen aan, hij laag water ziet men de
vorm van het monument vaaglijk in
iet slib Herhaald.
Op zo'n zonnige meidag is de rivier
in de brede bocht, die zij hier maakt,
eer plechtig dan vriendelijk. Omdat het
wat heiig is vervaagt het vlakke land
er om heen. Er is alleen de rivier, in
zich zelf besloten, eenzelvig. Waarom
heeft een groot dichter hiervan gehou
den, denkt men, waarom ook een in
Nederland minder bekend dichter als
de priester Jan Hammenecker in het
nabije Mariekerke, van de Schelde af
alleen waarneembaar door een vriende
lijk kerkje, geëerd met een wit monu
ment
Wie zal mij mijn Schelde ontroven,
Wie de liefde in mij verdoven,
die mijn hart voor haar vervult!
De verklaring zal wezen, dat zü in
haar nabijheid gewoond en geleefd heb
ben. Wij hebben er hooguit een kwar
tier vertoefd. Na Le Catelet was dit
voor ons niettemin een eerste kennis
making van langere duur. Er lag een
scheepje op ons te wachten, dat haast
moest maken om weg te komen, wilde
het niet door te laag water verrast wor
den. Het voer ons naar Temse, in het
heerlijke land van Waes. Wij hebben er
te kort van mogen proeven om er de
smaak van goed te genieten. We snel
den alweer voort naar Rupelmonde,
dat ijverig bezig is zich tot een centrum
van Scheldetoerisme te maken. Het
steunt daarbij op het bezit van een ba
rok kerkje, dat in 1778 gebouwd is uit
de resten van een kasteel van de gra
ven van Vlaanderen ter plaatse, op een
standbeeld, dat herinnert aan de daar
geboren grote aardrijkskundige Mer
cator, feitelijk Kremefs geheten, en op
een merkwaardige schipperswijk:
(Advertentie)
smalle straatjes met witgekalkte huis
jes. Daar is een kroegje ingericht,
„Het loze vissertje" geheten en een
Rupelmondse versie van sommige Ni-
colaas Kroese-instituten. Aan de Schel
de zelf is een oude opslagplaats gepro
moveerd tot „Schelderijk", een uitspan
ning in het meer populaire genre. On
der onze ogen arriveerde er een gezel
schap Vlaamse gepensioneerden, dat
na een aansporing per luidspreker tot
vrolijk gezang en gedein overging. In
een achterwaartse uitbouw van kelder
achtige allure is een reeks diorama's
opgesteld, waarin hetgeen wij tot dus
verre op onze tocht gezien hadden in
enigszins kinderlijke vorm werd ver
toond. Dit oord lean men per boot uit
Antwerpen bereiken.
Scheldefee in Antwerpen
De maatschappij, die deze tochtjes or
ganiseert, heeft aan de Scheldekade in
Antwerpen een boot liggen, die zij als
exclusief restaurant exploiteert. Dit wil
zeggen, dat men er voortreffelijk eet,
alhoewel gepeperd, wanneer men dit in
de overdrachtelijk-financiële zin wil
verstaan. Wij hebben daar aan mogen
zitten in gezelschap van de Scheldefee.
Wat de naam en de uitverkiezing be
treft een vinding van de industriëlen
van het toerisme, maar een meisje van
stijl.
Antwerpen is anders dan de Neder
landse steden, onbekommerder van
sfeer maar ons toch ook weer zo na
bij, dat somtnige Nederlanders liever
zuidelijker gaan, naar Brussel, eerder
nog naar Parijs. Niet voor ieder. Som
migen uit het zuiden van ons land ko
men eerder in Antwerpen dan in Am
sterdam. Het is een heerlijke stad, ook
als men er slechts zo vluchtig vertoeft
als wij ditmaal. Het scheepvaartmu
seum hadden wij er nog nimmer be
zocht. Dat is nu geschied. Het is onder
gebracht in het oudste gebouw van Ant
werpen, de oude burcht van de stad,
,Het Steen", tegen de Schelde aan, I
de voorzitter van de Zeeuwse kamer
van koophandel. Er blijkt een zakelijk
man aan het woord, die een reeks fei
ten nuchter en overzichtelijk en reeds
daardoor boeiend uiteenzet, goed gefor
muleerd en niet zonder humor.
De zee ls hier vlakbij. Zjj vult voor
driekwart de Westerschelde, waarvan
ïï-eii. ?Ci. °.Yerkant nauwelijks zien kan
bij het heng weer, dat wij er meema-
ken Het kleine bronnetje met de
brandnetels daar ginds in Le Catelet,
moet ook wel machtig veel hulp gekre-
gen hebben om het zover te brengen.
Men heeit daar niet lang over na te den
ken, als men op de nieuwe watertoren van
Terneuzen staat zo'n veertig meter
hoog. Men kqkt er, juist omdat de ein
ders in een zilverig licht verdwijnen,
recht de oneindigheid in. Bij helder
weer moeten Vlissingen en Antwerpen
er gemakkelyk te zien zijn. Nu ziet men
er nauwelijks de schimmen van sche
pen, die ter hoogte van de Braakman
varen. Het stadje zelf overziet men er
m zijn geheel. Vooral stroomopwaarts
veel nieuwbouw, voorop het nieuwe Ju-
lianaziekenhuis nog in aanbouw, daar
achter het onlangs gereed gekomen
nieuwe gebouw van het Wit-Geje Kruis.
De andere kant uit wacht het stadje
op ingrijpende wijzigingen, als men
straks gaat beginnen aan de grote ver
breding van het kanaal Temeuzen-Gent.
Meer welvaart zal dit meebrengen.
Oase van rust
Van hieruit is er een geregelde boot-
verbmding met Hoedekenskerke, bij
mooi weer een aangename tocht. Wij
gaan ditmaal bij uitzondering per boot
naar Vlissingen. In gezelschap van de
Zeeuwse V.V.V., die haar zilveren ju
bileum viert.
En in Vlissingen is het nu, vroeg in
mei, al druk op het strand. Op de ter
rassen van de hotels langs de boule
vard is het rustig zitten en kijken naar
Parkstraat 30, Den Haag
X-
X-
X-
X-
X-
X-
X-
X-
F-X-
stoten en allerlei „misbruiken" vrije
toegang krijgen? Zou dat zo'n vaart
lopen? Mag en moet tnen niet juist
van de oprecht bewogen leken ver
onderstellen, dat hun geloof in en
hun liefde voor de Kerk hun de rech
te weg wijzen? En als er zich al eens
iemand vergalloppeert, wat dan
nog? Heeft Paus Leo XIII hun niet
het recht gegeven zich te vergissen?
En bestaat er niet nog zo iets als
een broederlijke vermaning, al moe
ten wij dat vaak nog leren? Wie geen
risico durft nemen komt onvermijde
lijk tot dadenloosheid.
Een echte gelovige wéét, dat de
Kerk door de H. Geest onfeilbaar
wordt geleid, dat de hiërarchite een
goddelijke instelling is, die in de we
zenlijke zaken van geloof en leven
niet kan dwalen. Hij buigt zich voor
dit mysterie in dankbaarheid en ver
trouwen. In laatste instantie zal ge
lovige volgzaamheid steeds zijn hou
ding tegenover het spreken van de
Kerk bepalen. De wetenschap, dat
hij dit spreken zelf mede-bepaalt,
omdat ook in hem, krachtens zijn
lidmaatschap van Christus' Li
chaam, de H. Geest werkt, zal hem
zijn roeping duidelijker doen besef-
fen en hem een prikkel zijn in alles
naar beste krachten mee te leven
met zijn Kerk.
IJMUIDEN, 21 mei Opnieuw is een
domper gezet op de jaarlijkse haring
race ter opening van de nieuwe teelt.
Het vorig jaar stond reeds bij voorbaat
vast dat de snelle Scheveningse logger
„Noorderkroon" met zjjn 750 PK motor
onbetwist winnaar zou worden, zelfs al
zou hij enige uren later gaan stomen
dan de andere jagers. Het is precies
zo uitgekomen. De „Noorderkroon" had
zelfs een zó grote voorsprong, dat het
schip IJmuiden kon laten liggen en
doorging naar Scheveningen en toch
nog de eerste was.
Dit jaar had men gehoopt een spor
tievere race te krijgen door de treiler-
schepen te verbieden vóór vrijdag na
Hemelvaartsdag naar zee te gaan. Al
leen vleetvissers mogen maandag om
12 uur naar zee gaan. Maar opnieuw is
er een maas gevonden om doorheen te
kruipen. De „Noorderkroon" gaat weer
meedoen, niet als treiler, maar met de
vleet. En ais reactie daarop heeft de
Scheveningse rederij Vrolijk besloten
ook de snelle „Janme" in le zetten.
Grote teleurstelling heerst in visserij-
kringen, die gehoopt hadden, dat de ha
ringrace nu weer luister zou bijzetten
aan de viering van Vlaggetjesdag en
opening van het nieuwe naringseizoen.
De propaganda, die hiervan uit kan
gaan, is echter opnieuw doorkruist door
een iaten prevaleren van een beperkt
persoonlijk belang. De eerste maat
jes brengen goud op. Het tweede schip
krijgt al een aanzienlijk lagere prijs.
De betrokken rederij stelt hier tegen
over, dat de „Noorderkroon" in een zeer
grote combinatie zit en dus de vangst
van meer dan 20 schepen in volle zee
moet overnemen, waar veel tijd in gaat
zitten. Maar zelfs al vertrekt de „Noor
derkroon" uren later van de haring-
gronden, dan nog kan hij gemakkelijk
de andere jagers, die zo'n 400 PK heb
ben, inhalen.
Het meest betreurenswaardige is ech
ter wel, dat het algemeen belang hier
wordt getorpedeerd om een persoonlijk
belang te dienen. Het ziet er naar uit,
dat het produktschap, wil het voor vol
gende jaren de situatie nog kunnen red
den, de bepalingen voor de uitvaart van
de haringvloot nog strenger zal moeten
maken en daarin ook zai moeten opne
men een maximum motorvermogen.
Het schijnt pas goed te kunnen gaan als
alles en iedereen aan banden is gelegd.
ROERMOND. 21 mei In het huis
van bewaring is een 23-jarige Engelse
soldaat ingesloten wegens aanranding
van een 18-jarig meisje. De man bood
het meisje, dat hij kende, een lift aan
naar haar werk, maar in plaats van
rechtstreeks naar haar werk te rijden,
reed hij met haar de bossen van
Melick-Herkenbosch in. Later heeft
het meisje bij de politie aangifte ge
daan. De soldaat heeft een bekentenis
afgelegd.
VLISSINGEN, 21 mei Op 4 juni
zullen voor de twintigste maal de in de
meidagen van 1940 in ons land gesneu
velde Franse soldaten worden herdacht.
Deze herdenkingsplechtigheid zal wor
den gehouden op de Franse militaire be
graafplaats te Kapelle in Zuid-Beve
land.
Naar verwachting zal een tweetal
Franse ministers de ceremonie bijwonen
De namen van deze autoriteiten zijn ech
ter nog niet bekend.
Mamie Eisenhower was de eerste,
die haar echtgenoot na diens te
rugkeer uit Europa op het vlieg
veld van Washington begroette.
(Radio-foto)
AMSTERDAM, 20 mei Onver
wachts is op 44-jarige leeftijd te Am
stelveen overleden de cellist Joop Kle
mann. Joop KJemann heeft gestudeerd
bij Karei Borgers, Henk van Wezel en
Max Rodriguez. Van zijn vader, die
dee! uitmaakte van het U.S.O., kreeg
hij saxofoonlessen.
Na de voltooiing van zijn studie was
hij enkele jaren werkzaam op hét ter
rein van de amusementsmuziek.
I: 1941 trad hij toe tot het orkest van
de Nederlandse Opera. Een jaar daarna
werd hij daarin benoemd tot solocellist.
Dat bleef hij tot 1945. Op 1 augustus
van dat jaar werd hij aangesteld als cel
list bij het Concertgebouworkest. Hij is
steeds een van de steunpilaren van de
cellogroep van dit orkest gebleven. Bo
vendien heeft hij vele malen belangrij
ke saxofoonpartijen vertolkt. Met het
Concertgebouworkest doch ook met
vrijwel alle Nederlandse symfonieorkes
ten is Joop Klemann als cellosolist op
getreden.
Klemann was voorts lid van het Roge-
ri-strijkkwartet en van het Amsterdams
Kamermuziekgezelschap. Nog zeer on
langs werkte hij met het Hekster-kwar
tet mede aan grammofoonopnamen van
kwintetten van Boccherini. Hij was le
raar aan het Amsterdams muziekly-
ceum.
VELTHOVEN, 21 mei Een zeug
van de landbouwer A. Smets verblijd
de haar eigenaar op 9 mei met de be-
boorte van acht biggen. Tien dagen la
ter bracht hetzelfde vaken nog eens ze
ven biggen ter wereld. De moeder en
de vijftien kinderen maken het uitste
kend.
Advertentie
Voor men het Steen te Antwerpen binnengaat om er het Scheepvaartmuseum te
bezoeken, ziet men zo de levende scheepvaart op de Schelde.
luisterend naar de drukte van de we.
reidhaven. Wat er in de loop der
eeuwen op de wateren gevaren en ge
vochten heeft kan men er zien en ook
hoe stad en haven zich ontwikkeld heb
ben. Is men vermoeid geraakt van het
klauteren langs de wenteltrapjes bin
nen, dan vindt men buiten zon en onder
het lommer van de bomen ook koelte
op de Scheldekade, waar men rustig
zitten kan en uitkijken over het be
weeg van schepen op de rivier. Par
mantige kleine slepertjes, die al hol
lend een grote zeestomer een grote
bocht doen beschrijven, overzetbootjes
die als schrijverkes over het drukke
water krioelen, schepen aan de wai,
die gelost worden. Hier is Antwerpen
volop Scheldestad. Dit vergeet men
weer, als men daarna in het Rubens
huis vertoeft, keurig in de staat ge
bracht, waarin men denkt dat het in
Rubens' tijd geweest is. Met dit ver
schil, dat het nu volledig onbewoond
is, echt opgepoetst als een museum.
Besloten is er de binnenplaats met, als
men binnenkomt, rechts het pompje te
gen het woonhuis aan, links het werk
huis, voor u de machtige poort met de
drie bogen, waarachter een weidse tuin.
Een oase van rust in een drukke stad.
De zee vlakbij
Ons drukke reisprogram dwingt reeds
tot verder reizen, over Sint Niklaas en
Hulst naar Terneuzen. Zeeuws-Vlaande-
ren is, ervaren wij, voor wie uit Vlaan
deren komt, Nederlandsen dan voor de
reiziger uit het Noorden. Open en ruim
reeds, voorloper van het vlakke polder
land, de nabijheid van veel water hier
aan voelbaar, dat alles pas gewassen
cn gezeemd lijkt. Ook de eerste ont
vangst is Nederlands, niet eens van
wege de degelijk „aangeklede" borrel,
maar wel vanwege de toespraak van
wat er op zee voorbij vaart. De nieuwe
grote veerboot, de prinses Irene,
stoomt er proef, blinkend wit in het
licht van de ondergaande zon.
Vlissingen is niet de stilste stad van
Zeeland, meer vervuld van bedrijvig
heid dan Doornik bijvoorbeeld, maar
ook kleiner van allure. Het ligt even
wel in een land, dat een oase van rust
is. De Schelde, die in Noord-Frankrijk
kleintjes begon in een kalme streek,
eindigt groots en druk bevaren in een
gebied dat even rustig is, evenzeer
beheerst door weidse akkers, maar
door de nabijheid van zoveel water le
vendiger, opener en frisser.
Hier eindigt dan onze verkennings
tocht langs de Schelde, ondernomen op
invitatie van degenen, die in deze ge
bieden het toeristenverkeer bevorderen.
Wij hebben getracht er objectief ver
slag van te doen, zonder iets van per
soonlijke voorkeuren geheel te verdoe
zelen. Het is, dachten wij, voor vele
Nederlanders een vrij onbekend ge
bied, waardoor de Schelde stroomt. Er
liggen enkele mogelijkheden voor iets
anders, vrij dicht bij huis, en met een
aantrekkelijke variatie. Met details
moesten wp zuinig omspringen. De toe
ristische'» instanties, die nadere inlich
tingen weten, zijn tegenwoordig vrij ge
makkelijk te vinden.
Een voorgaand artikel „Reisje langs
de Schelde" is 14 mei in ons blad ver
schenen.
1 .V
St. Amands, waar Emile Verhaeren geboren it en begraven werd, wijkt, vager
wordend, naar de horizon, als men de Schelde verder afvaart.
/k ben geen voorstander van
prikkeldraad, zegt de heer
Albert J. A. van Abbe, di
recteur van de Karei 1 Sigaren
fabrieken te Eindhoven, die
vandaag Abraham in de ogen
zal blikken. En met die woorden
schildert hij treffend zijn hou
ding tegenover het leven, tegen
over de mens, die rondom hem
leeft en die hij in verschillende
hoedanigheden te benaderen
krijgt.
Albert van Abbe, een van de
jonge katholieke werkgevers,
die braken met de oud-liberale
opvattingen betreffende functie
en doel van een onderneming,
staat open voor moderne opvat
tingen en voor de sociale ge
dachten. „Momenteel," zegt hij.
„zijn wij hier in West-Europa
bezig de tolmuren tussen de
landen te slopen. Maar zo ook
moeten de tolmuren verdwijnen
tussen rangen en standen, uiter
aard met handhaving van het
respect voor elkander. Er dient,
meent hij, een gemeenschaps
opbouw te zijn, die ontstaat uit
de private sector, uit de vrije
sfeer. De gemeenschap, die de
basis is voor het leven van de
mens, dient niet opgetrokken te
zijn uit allerhande benepen en
benauwde hokjes en schapjes,
waarin de mens nauwelijks mens kan zijn. Deze gedachte, het op deze
wijze staan tegenover het leven, is de heer Van Abbe natuurlijk niet zo
maar komen aanwaaien. Deze zijn als het ware geboren uit de omstandig
heden, waarmee hij, werkend in het bedrijf van zijn vader, Henri van Abbe,
geconfronteerd werd. In de jaren vóór 1940, toen zijn vader het stuur in
de fabriek nog stevig in handen hield, maakte de jonge Albert de moei
lijke overgang mee van een op het agrarische gerichte bevolking naar de
industrie, zoals die zich in Eindhoven voordeed rond 1935. Deze omschake
ling ontwrichtte de verhoudingen in de daar levende en werkende gemeen
schap; de saamhorigheid onder de bevolking kreeg een knauw. Deze om
schakeling was nodig, daarover zal niemand in twijfel verkeren. Maar voor
de Brabantse mens was het niet eenvoudig die band naar elkaar terug te
vinden onder de gewijzigde omstandigheden, ook al heeft vooral die Bra
bantse mens van huis uit behoefte aan een onderlinge binding.
Albert van Abbe vond die gemeenschap onder meer door een voor hem
minder prettige omstandigheid. Verwoed jager zijnde, moest hij deze tijd
rovende hobby laten schieten, toen na de dood van zijn vader en zijn broer
de leiding van het bedrijf als een zware last op zijn schouders kwam tè
rusten. Hij zocht en vond een andere hobby: het gilde. In het gilde vond
hij de saamhorigheid de gemeenschapsgedachte, die gesteund wordt door
geestelijke waarden. Het gilde kreeg daarom volop zijn liefde- hij werkte
er voor en gaf, waar en hoe hij kon, zijn steun. Na gewoon gildebroeder te
zijn geweest werd. hij in april 1954 geïnstalleerd als gildeheer van
het aloude St. J onsolide van Stratum.
In de leiding van zijn bedrijf spelen deze inzichten we zouden willen
zeggen: uiteraard ook een rol. De heer Van Abbe wil in de onderneming
vooral zien een levende arbeidersgemeenschap, waarin werkgever en -nemer
samen werken aan verhoging van eigen geestelijke en materiële welvaart
Waarbij nochtans en ook nu weer: uiteraard het winststreven als taak
niet terzijde gezet mag worden.
Plannen voor de toekomst? Och ja zich als vice-voorzitter van het vrae
van de sigarenfabrikantenvereniging, als lid van de Kamer van
Koophandel en als bestuurslid van de Eindhovense fabrikantenkring zich
blijven beijveren voor hetgeen hij als industrieel wenselijk acht. En dan
vooral ook blijven werken aan de totstandkoming van een vestiging van
zijn bedrijf m West-Duitsland, een project, dat nu al ongeveer twee jaar
veel zorg en activiteit van hem. verlangt ongeveer twee jaar
Fivijftigste verjaardag, zal men hem in zijn woning te
dagen tussenuit getrokken. °m dTUkte te °nt!open' er eens een
