Gaston Tessier: markante
figuur uit de vakbeweging
m
W at er w
D
M'
c
3
E
Amerikaanse attaché persona
non grata in Rusland
V
Republikeinse
bondgenoten
Represaillemaatregel voor uitwijzing
van Sovjet-ambassadesecretaris
OP 73-JARIGE LEEFTIJD OVERLEDEN
r
J
IS
V B
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1960
PAGINA 7
iedere dikte, elkemaat
BijITENLANDSE
kroniek
bouw- en meubelplaat
Mm-
door
JOSEPH ALSOP
Een nieuwe „modderschuit"
baggerwereld - De „Kaser"
Demonstratie op de Lek.
Aanwinst voor de
naar het Suezkanaal
1
Dubbelnat karwei
Filmster „Kwikkie"
pfWf
Indonesisch diplomaat:
Kwestie-Nieuw-Guinea
kan leiden tot
nieuwe oorlog
Advertentie
rt an onze Parijse correspondent)
li Anijs, 11 aug. Met het plotse-
1 "verlijden op 73-jarige leeftijd
het pasto" Tessier, erevoorzitter van
boïiri ranse christelijke arbchlersver-
en
voorzitter van het internatio-
een van de meest
e figuren uit de Franse vak-
«n£. v«rbond van christelijke vakver-
kiaï!nSen, verdwijnt
ver» n.te figuren uit
de V'S'ngsbeweging, in het bijzonder
dej» "V'stelflke, in de eerste helft van
de - eeuw. Hij startte zijn loopbaan in
be;ijpaatschaPPij als eenvoudig kantoor-
tis ®M®e ,,op het weelderige sala-
hij J3'1 50 francs per maand" schrijft
in zijn „L'Siïie du syndicalis-
en trad toe tot het toenmalige
bedip'^beliike syndicaat van kantoor-
nden van handel en industrie, om
In Washington is op dit ogenblik de
■"■rnerikaanse Senaat bijeen voor wat
v officieel wordt bestempeld als het
j tonio„ (je 86ste Congreszittmg,
®0e'h n van
Poiif Wat i" werkelijkheid is de grootste
®pi„. jamboree,
drj w heeft beleefd
die Amerika deze
Niet minder dan
4,1? Personen uit de strijd om het
(v 'yukaanse presidentschap zijn op
jjjPltol jjill verenigd. Vice-president
h6f0n. de Republikeinse kandidaat voor
jui Presidentschap, bekleedt het voor-
cr.®.rschap van de Senaat. De Demo-
ejj bsche meerderheid in deze ..meest
l^'bsieve club ter wereld" wordt ge-
T^door senator Lyndon Johnson uit
die Democratisch kandidaat is
Vo*aa
hst vice-presidentschap
bij 0
r de zitting werd verwacht,
lts'
dat
bW°u afstappen van de zelfbewuste
kfa Ler' waarop hij tot dusver zijn strjjd-
n naar het heetst van het ge-
2ic,at dirigeerde. Men dacht, dat hij
%a veefvuldig naar de verder achter-
ti8a«s gelegen banken van Demöcra-
str, - senatoren zou begeven om in-
^es te halen van John Fitzgerald
v0aPedy, de Democratische kandidaat
loi;r het presidentschap. Maar neen,
He 0n heeft de vermoeidheid, die hij
fit)» het eind van de vorige Senaatszit-
vertoonde, en de teleurstelling, die
1 1 hij gevoeld zal
hebben toen Ken
nedy met de eer
ste prijs op de
Democratische
conventie in Los
Angeles ging strij
ken, van zich af
geschud. Hij gé'
h?8t zich in de Senaat, alsof diTmach-
college zijn persoonlijke eigendom
Oi
talve deze drie machtige figuren
?0s in he Senaat nog twee mannen,
W JW Zijn betrokken bij de titanen-
in november. Senator Thruston
Py v t is voorzitter van het nationale
?ilf van de Republikeinse partij en
»r Henry Jackson is voorzitter van
„J-iationale comité van de Democra-
Partij- Het behoeft geen verwon-
1» ag te wekken, indien de wetgevèn-
sNrt,heid van. de Senaat aanhoudend
j. lOfT» overschaduwd door verkiezings-
1, Paganda en tactische manoeuvres,
'e
i e beide Democratische kandidaten
hebben tijdens deze uitzonderlijke
zitting aanzienlijk meer armslag
8,«t rtce"Presidcnt Nixon. Het verhaal
^l' li' Kennedy voor alle onderwer-
"ie tijdens deze Senaatszitting
de orde komen (medische verzor-
-Xan ouden van dagen, landbouw-
7t dies, scholenbouw, verhoging van
."Unimum-loon, de burgernrchten,
Sw?erikaanse defensie, een Latijns-
Nrit a.ans hulpprogram en wettelijke
3iP Lei?lnSen. die een nationaal tele-
'lrJ£, "debat tussen Nixon en Kennedy
moeten maken) een fraaie toe-
d o oln Portefeuille heeft, waardoor
senaat kan gebruiken als verkie
rt n mm. De beide Democraten kun-
>Aiv hun stem uitbrengèn.
2n daarentegen stemt alleen wan-
Nh ftemmen staken, en aangezien
rif t0aitie het hem niét mogelijk maakt
't1®1™11 geweld van dé Demo-
e te weerstaan, moet hij spreken
<fe de mond van anderen, Dat zijn in
Irie- rste plaats enkele zorgvuldig ge-
Jen- ®erde leden van de Republikeinse:
9hn,fractie, maar ook president Ei-
?tejAWer kan zijn vice-president in dit;
t'4t tot een machtige steun zijn. Hij.
?sch» Senaat en dus de Democra-
meerderheid in dat college
r»> Jden met speciale boodschappen
«rto ,e. soritwerpenhij kan verder zijn
o hitspreken over allerlei wetten, die
N?aat heeft aangenomen. Vandaar,
s voornaamste activiteit op
a<WWeeksé dagen (tijdens de week-
pttie»,, wil hij zich aan zoveel mogelijk
Sfj'iaanse kiezers laten zien) plaats
eft
achter de coulissen: in de wandel-
o, -""-I Luujjaat-Ii. JII ut Wctnutu-
n van de Senaat en op het Witte
bis.
l\ dlai Stevenson, die in 1952 en 1956
de Democratische kandidaat voor
>,rge het presidentschap was, placht te
S A dat de Republikeinen tegen de
de verkiezingen steevast het
'^srarnma van zijn partij kwamen ste-
dat z« het na de verkiezin-
^'tr^a'fyd eerlijk terug brachten. Ook
FdfhJïi Vertoont hét Republikeinse prÖ-
?et rl"a een zeer grote gelijkenis met
Ij's emocratische. Thans echter niet
h 1efwev-0l8 van verkiezingstactische
boijj «gingen, maar veeleer om dé een-
^feiw de Republikeinse partij te be-
SOpf, (en, naar men zegt, om recht te
^igip^yedervarén aan de diepste ovér-
van kandidaat Nixon).
L®ller ahkoord tussen Nixon en Rocke-
ybfQt' eraan ten grondslag ligt,
®en niet geringe kritiek in öp de
r lil li'i -.j-I-, TT X 1— i» —vi w i v\
u'hg-Éisenhower. Het hangt er van
f rtrmVeel waarde de president aan
M^gramma's in het algemeen
rbidi' °f de activiteit, die hij tijdens de
s® zitting van de Senaat ontwik-'
i* kandidaat Nixon tot heil zal
veent 0 of "iet- Indien Eisenhower
j'dpjj dat het programma een tijdelijk
dta hi- 's, dat Nixon zal wegdoen
ft6'ow J er voldoende kiezers mee heeft
heUnp' zal hij Nixon van ganser harte
s hl nn- Doch indien h.-ct vermoeden bij
vhs* ?stvat, dat het zijn vice-president
J°fverls met zijn kritiek op de Eisen-
vr'ei "aera, dan zal hij zich het tegen
in. n een vaderlijke bondgenoot to-
i 0n Rockefnller hebben laten
tiu dè a Vzfj noodzakelijk oordelen
p a W defensie-inspanningen vén Arae-
]h ,,v0rden „vergroot", geïntensiveerd"
»ih, H: srield". De defénsie-maatrege-
president. thans in zijn spe-
Y L - c -
°°dschap tot het Congres aanbe-
■ÉriÉÉttilfliÉkBiÉÉÉHI
ir'
bJi'teijji*" wu, is met meer aan aat nu
'kt j. de extra-gelden worden ge-
^hsj^Un daarpree naiiwèlü
wil, is niet meer dan dat nu
uauvvcfynS llT OVCT-
UjUL^^ing. Wat Eisenhower in wer-
dp6higp<lï? het Democratische Congres
fieleden, tegert zijn wil, voor
l^!:r'kaanse defensie opzij heeft ge-
til"1 lit j m' het zal de moeite waard
jUh, {j de komende dagen en weken te
lv6r e de samenwerking tussen Eisen-
®h Nixon zich ontwikkelt.
daarvan secretaris-generaal te worden
toen hij twintig jaar oud was.
Voorzitter en oprichter was Jules
Zirnheld. Onder hun gemeenschappelij
ke leiding bloeide het syndicaat in hoge
mate en in het jaar 1919 namen zü
beiden dit syndicaat als punt van uit
gang voor de Oprichting van hetgeen
thans de op een na machtigste arbei
derscentrale van Frankrijk is na de
communistisch georiënteerde C.G.T. en
vóór de socialistische Force- Ouvriè-
re de Confédëration Franpaise de
Travailleurs Chrétiens (C.F.T.C.).
Jules Zirnheld nam weer het voor
zitterschap, Gaston Tessier het secreta
riaat-generaal vor zijn rekening, tot
1943, in welk jaar Gaston Tessier voor
zitter werd;
Zonder strijd is de oprichting en
uitbouw van de „christelijke centra-
Ie" evenwel niet verlopen. Het initia
tief van Zirnheld en Tessier stuitte
op verzet en tegenwerking van vele,
menigmaal onverwachte, zijden. De
ze kwamen min of meer van
zelfsprekend op de eerste plaats van
de toenmalige revolutionaire marxis
tische C.G.T. Zij kwamen echter ook
uit het katholieke kamp, zo van Mare
Sangnier, oprichter van ,,Le Sillon"
waartoe ook Tessier behoorde
die een overtuigd voorstander was
van een eenheidsvakverbond.
Hiertegenover verdedigde Tessier
met klem en kracht de noodzakelijk
heid van het pluralisme.
Van zekere kerkelijke zijde kwamen
er pogingen om de christelijke arbei
dersbeweging onder kerkelijke voogdij
te brengen. En mannen als Albert de
Mun namen het fel op voor een syn
dicalisme van gemengde aard, waarin
vertegenwoordigers van een „verlichte
bourgeoisie" leiding zouden geven aan
het nog niet tot voldoende rijpheid ge
komen volk.
Hiertegenover stelden Tessier en Zirn
held, dat het syndicalisme een authen
tieke en zelfstandige aangelegenheid
der arbeidende klasse behoorde te zijn.
Vanuit patroonskringen wérden de
christelijke centrales marxistische nei
gingen en klassestrijd tevens aange
wreven. De Heilige Stoel nam het ech
ter op voor het christelijk syndicalisme
en in het heetst van dit gevecht 1925
benoemde Pius XI Gaston Tessier
tot ridder in de orde van Grego'rius de
Grote. (Later werd hij commandeur in
deze orde).
Lang heeft het tenslotte geduturd al
vorens de staat de representatieve be
tekenis van de christelijke vakcentrale
erkende. Deze erkenning heeft de
C.F.T.C. zich eerst weten te bevechten
in de rangen van de „résistance" ge
durende de jongste wereldoorlog.
Tot de opvattingen van Tessier aan
gaande het syndicalisme behoorde es
sentieel ook zoals reeds uit het voor
gaande blijkt dat het „vrij" moest
zijn. Toen het regime van Vichy zijn
„arbeidshandvest" had uitgevaardigd,
was de reactie van Tessier uit naam
van zijn centrale dan ook zonder aar
zelen en onmiddellijk: afwijzen. Vichy
ontbond de syndicaten en Tessier ging
met zijn centrale in het verzet tegen
de bezetters en Vichy.
In deze illegaliteit kwam het tussen
de „christelijken" en de collega's van
de C.G.T. tot een nauwe samenwerking,
maar toen in maart 1945 het bestuur
van de C.G.T. met een beroep op deze
oude samenwerking de leiders van het
christelijk vakverbond een „welomlijnd
voorstel tot samensmelting" deed, was
het antwoord van Tessier en de zijnen
dat „het pluralisme in beginsel een der
meest werkelijke waarborgen is voor
een normaal functioneren van de demo
cratie". Het bleef erbij, dat de C.G.T.
en het christelijk vakverbond het eens
werden over een economisch program.
Uit de jaren na de oorlog dient op
nog enkele grote stellingname van
Gaston Tessier de aandacht te wor
den gevestigd. Het „pluralisme", de
noodzaak van een eigen zelfstandig
christelijk syndicalisme heeft hij zich
andermaal genoopt gezien te verdedi
gen in een smartelijk conflict met
een aantal priester-arbeiders, die
zich uit naam van het eenheidsideaal
der arbeidersklasse, actief aansloten
bij de C.G.T.
Binnen het christelijk verbond nam
hij stelling tegen een belangrijke stro
ming, die er zich doet gelden om het
conventioneel stempel van het verbond
te verzwakken. Onvoorwaardelijke
trouw aan de sociale leer van de ka
tholieke kerk moet volgens hem de lei-
draad blijven van de christelijke syndi
cale activiteit.
Tenslotte: hot uit de 13 mei-opstand
van Algiers geboren nieuwe Franse re
gime wees hij af. Het was zijn over
tuiging, dat vooruitgang voor de chris
telijke wereld van de arbeid slechts ge
dijen kan in een democratische, liefst
een christen-democratisch, bestel, en
het nieuwe regime verdacht hij ervan
kiemcellen te bevatten van een „bona-
partisme
Gaston Tessier genoot behalve groot
gezag bij wereldlijke en kerkelijke
leidende personages een soort res
pectvolle populariteit. Zijn persoonlijk
heid en optreden, zowel naar fysieke
verschijning als temperament, wordt
wel beschreven als doende denken aan
een voornaam prelaat: hij had er de
massieve rozigheid van, de niet van zal
ving maar ook niet van ironie versto
ken beminnelijkheid, en een groot ta
lent voor diplomatie. Niemand zou ver
moed hebben, dat zijn officiële studie,
door gezinsomstandigheden: zijn vader
was een eenvoudig schrijnwerker, niet
verder had gereikt dan het einddiploma
lagere school. Dit had hem evenwel
geenszins een complex bezorgd, en dank
zij zijn leergierigheid verwierf hij zich
in de loop van zijn leven een carrière
met uitgebreide en degelijke kennis op
velerlei gebied, met name dat der ge
schiedenis. En zijn reeds geciteerde
„L'ame du syndicalisme" is een zeer
leesbaar boek in uitstekend Frans. Uit
zijn huwelijk kreeg hij negen kinderen,
waarvan er een priester werd, een
kloosterzuster en twee intraden bij de
broeders van de christelijke scholen,
bij wie hij zelf zijn eerste en enige on
derwijs heeft genoten.
Een opname uit 1.952 van Gaston Tessier (midden). Links van hem de heer A.
Vanistendael, die toen juist was benoemd tot secretaris van het I.C.V., en rechts
de heer Serrarens.
Chicago Het onverwachte ak
koord, dat vice-president Nixon
op 22 juli sloot met gou
verneur Rockefeller van New York
over vorm en inhoud van het Re
publikeinse verkiezingsprogram,
bracht niet alleen de tegenstanders
van Rockefeller in verwarring,
maar ook een aantal medestanders
van Nixon. De voorzitter van het na-
tionaal comité van de Republikeinse
partij, senator -Thruston Morton uit
Kentucky, had zelfs alle voorstellen
van de sub-commissie voor het pro
gram, die door Nixon en Rockefeller
waren verworpen, laten stencillen
en verspreiden. De man, die Nixon
tot zijn persoonlijk vertegenwoordi
ger bp de Republikeinse conventie
in Chicago had benoemd, procu
reur-generaal William Rogers, liet
via de chefvan Rockefellers per
soonlijke staf, Emmet Hughes, aan
de gouverneur van New York weten,
dat het gedrag vih Morton niet be
tekende, dat Nixon bezig was zich
tc onttrekken aan de afspraken, die
hij met de gouverneur had gemaakt.
Deze erzekering, die 's zondags
was gegeven, werd 's maandags
nog eens bevestigd, toen Nixon zijn
entr.ée in Chicago maakte.
Samen met Meade Alcorn uit Con
necticut en andere politieke mede
werkers begon de vice-president on
middellijk de voorzitters van aller
lei sub-commissies op te zoeken en
om te praten. Tegelijkertijd sloten
Hughes, namens Rockefeller, on
procureur- generaal Rogers en
James Shepley van de staf van Nixon
zich op in een kamer in het
Blackstone-hotel. De taak, die hun
was toegewezen, was 'het vinden van
overeenstémming over eén nieuwe
formulering, waardoor het partijpro-
1 gram in overeenstemming zou komen
met het akkoord tussen Nixon en
Rockefeller.
De oorzaak van al deze wrijving
en activiteit was niet hét artikel
over de rechten van de negers,
hoewel juist dat dp meeste publici
teit kreeg. De kern van de zaak
was de paragraaf in het Nixon-Roc-
kefeller-akkoord, die ging over de
defensie van Amerika, en die nood
gedwongen zou leiden tot een impli
ciete verloochening van president
Eisenhower. De Amerikaanse presi
dent had herhaaldelijk in het open
haar betoogd, dat er geen enkele aan
leiding was de def'ensieinspanningen
te „vergroten", te „intensiveren"
of te „versnellen". Toch zou men
die woorden moeten gebruiken om
de strekking van het Nixon-Rockefel-
ler-akkoord tot uitdrukking te bren
gen.
precies dezelfde meerderheid had
den genomen. Aldus kwam het ak
koord tussen Nixon en Rockefeller
tenslotte tot uitdrukking in het pro
gram van de Republikeinse partij.
e man, die In Chicago optrad
als verbindingsman voor het
Witte Huis, Robert Merriam,
had zijn werk bij de sub-commissie
voor defensie van de progrard-com-
missie bijzonder goed gedaan. De
voorzitter, afgevaardigde Glenard
Lipscomb, en een meerderheid, van
de sub-commissie weigerden aan
vankelijk zonder meer gehoor te ge
ven aan Nixons verzoeken hun oor
spronkelijk ontwerp te veranderen.
Maandagmiddag laat werd deze wei
gering aan Hughes (de Rockèfeller-
man dus) meegedeeld door Shep
ley en procureur-generaal Rogers,
die nu verklaarden, dat het oorspron
kelijke ontwerp „eigenlijk nog niét
zo slecht" was.
Hughes was het daarmee niet
eens. Alle liaison-werkzaamheden tus
sen de groepen van Rockefeller en
Nixon met betrekking tot het pro
gram werden nu geschorst. Roswell
Perkins, die de gouverneur van New
York had vertegenwoordigd bij de
beraadslagingen over alle binnen
landse punten van het program,
volgde Hughes in wat veel weg had
van een demonstratief weglopen.
Maar toen Hughes en Perkins la
ter verslag uitbrachten aan Rocke-
EISENHOWER
feller, vroeg Hughes de gouverneur
het oorspronkelijke ontwerp voor het
defensie-artikel met de grootste zorg
te lezen alvorens te beslissen, wat
zijn yolgende stap zou zijn.
Rockefeller volgde de raad van
Hughes op, maar hij kondigde al
spoedig aan, dat „wij de zaak mid
den in de conventie gaan uitvech
ten, wat er ook gebeurt, tenzij we
morgen iets beters kunnen krijgen".
De gouverneur belde vervolgens vi
ce-president Nixon op om hem me
dedeling te doen van zijn besluit.
Maar toen de verbinding tot stand
was gebracht, haalde Nixon Rocke
feller de woorden uit de mond. Hij
zei onmiddellijk, dat hij van plan
was „morgen naar de plenaire pro
gram-commissie te gaan, niet alleen
in verband met het artikel over de
negerrechten, maar ook in verband
met het defensie-artikel". Indien dat
noodzakelijk zou zijn zo voegde de
vice-president eraan toe, zou bij
Rockefeller helpen bij zijn strijd, mid
den in de conventie, voor wijziging
van het defensie-artikel.
Op verzoek van Nixon hervatte
Hughes daarom zijn werk met Ro
gers en Shepley. Het resultaat van
hun bijeenkomst, die dinsdagmor
gen vroeg werd gehouden, was, dat
er een nieuw ontwerp voor een de
fensie-paragraaf tot stand kwam.
De symbolische en uiterst gewichti
ge woorden „intensiveren". .ver
snellen" en „vergroten" stonden er
allemaal in.
De program-commissie zag zich
ondertussen tot haar spijt gedwon
gen kennis te nemen van de aan
houdende solidariteit en vastbeslo
tenheid van Nixon en Rockefeller.
Daardoor bleef de leden van de com
missie geen keus meer over. Na
heel wat gemopper stemden zij, op
nieuw met een meerderheid van
twee tegen een, voor een herziening
van hun vroeger besluit, dat zij met
I aar nu moest men ook nog
klaar zien te komen met pre
sident Eisenhower. In op
rechte woede had Eisenhower de
gouverneur van New York, Nelson
Rockefeller, bijna in het openbaar
uitgemaakt voor een „verdego
maniak". Bij zijn aankomst in Chi
cago had de Amerikaanse president
aan senator Morton ook op bittere
toon voorgesteld, dat de conventie
„het program verscheuren" zou en
vice-president Nixon zijn campagne
zou laten voeren op basis van „de
rede van Judd" dat wil zeggen
op basis van de zogenaamde „key
note speech" tot de conventie van
afgevaardigde Walter Judd, die
aan de regering Eisenhower een bij
na hemelse volmaaktheid had toege
schreven.
De taak om klaar te kamen met
de president werd aanvaard door
Nixon zelf. Zoals de meeste ouder
wetse officieren heeft de Amerikaan
se president de politiek altijd een
vuile zaak gevonden, vol van sme
rige doch noodzakelijke compromis-
sen. "et is uiterst waarschijnlijk,
dat Nixon eenvoudig het argument
naar voren heeft gebracht van de
gebleken politieke noodzaak. In ie
der geval kreeg hij Eisenhower zo-
ver, dat deze erkende, dat het ge-
wyzigde program, met inbegrip van
het wrede defensie-artikel „aan
vaardbaar" was.
Dat maakte aan het slechte hu
meur van Eisenhower overigens geen
einde. Dat bleek, toen hij tën over
staan van de hele conventie met
ean gezjcht, dat rood was van woede,
allen, die een verhoging van de uit
gaven voor de defensie wilden, uit
maakte voor zwartkijkers.
Het bleek opnieuw tijdens de toe
spraak, die bij de volgende m :r-
gen hield aan een ontbijt met enke
le partijleiders. Hij liet toen de on
gewone waarschuwing horen, dat hij
nog altijd president was en dat hij
nog altijd de leiding had van de
Amerikaanse politiek, wat het par
tijprogram ook beweerde. Het bleek
zelfs uit het eerste, uiterst merk
waardige telegram, dat hij aan Nixon
zond om hem te feliciteren .net
zijn benoeming tot presidentkan-
diaaat van de Republikeinse partij.
Als een van de redenen voor zijn
gelukwens noemde hij, dat Nixon
d°dr zijn benoeming eindelijk de
vrijheid had verworven „je eigen
mening te uiten".
Men moet nu afwachten, of dit
slechte humeur tijdens de conven-
tie zijn invloed ook zal doen gelden
tijdens de speciale zitting van het
Amerikaanse Congres, die thans is
begonnen. Eisenhowers voornaam
ste politieke adviseurs, aangevoerd
door de minister van buitenlandse
zaken Christian A. Herter, zijn thans
voorstanders van een aanzienlijke
vergroting van de financiële toewij
zingen voor de defensie, zulks bij
wijze van ernstige waarschuwing
aan het adres van Nikita S. Khroesj-
tsjev, wiens recente gedrag de groot
ste zorg wekt. Het program van
Eisenhowers eigen partij stelt nu.
dat de defensie-inspanningen „geïn
tensiveerd", „versneld" en „ver
groot" moeten worden. Er zijn nu te
kenen, dat de president met deze op
vatting tenslotte akkoord gaat.
(Copyright V.B. N.Y. Herald Trib.)
Ons land heeft, zoals iedere va
derlander behoort te weten, in
het baggerwezen een stevige
reputatie opgebouwd. Aafi het rüi<r>
assortiment werktuigen dat in de loop
der jaren onze
ten, is u een uniek exemplaar toege
voegd onder de benaming iepeloagger,
een soort ponton met aan de ene kant
een apparaat om zware brokstukken
uit het water te vissen, aan de
andere zijde een stalen stamper waar
mee rotsblokken kunnen worden ver
morzeld. Dit wonderlijk vaartuig gaf
gisteren op de Lek tussen Kinderdijk
en Krimpen een demonstratie van
zijn capaciteiten onder leiding van de
heer Klaas Mes, die de knoppen en
hefbomen bediende. De prestaties van
de „Kaser", zoals het ponten komt te
heten, werden nauwlettend gadegesla
gen door de ambassadeur van Egyp
te en een aantal van zijn landgenoten;
de vlag op de modderschuit was dit
maal die van Egypte. De lepelbagger
zo genoemd naar de lepelvorm
van de bak, die de, rotsblokken bo
ven brengt is namelijk bestemd
voor de Egyptische Kanaal Maatschap
pij, die het vaartuig ruim een jaar ge
leden in bestelling gaf aan de Indus
triële Handelscombinatie Holland,
waarin een aantal onderling verwante
bedrijven samenwerken. Aan de werf
van J. en K. Smit te Kinderdijk, ven
noot vaji de I.H.C. Holland, werd de
opdracht toegewezen, aangezien dit be
drijf al eens eerder een soortgelijk
apparaat had ontworpen en gecon
strueerd.
Toch zag de heer N. J.Dane, chef
tekenkamer van de afdeling scheeps
bouw, zich voor een moeilijke taak ge
steld, want ditmaal mocht de rots-
brekerinstallatie niet gecombineerd
worden met de lepel. Bovendien zou
den dieselmotoren de machines nu aan
drijven inplaats van stoomturbines,
waarmee de vorige lepelbagger, die
bestemd was voor Indië, was uitge
rust. Als een monsterachtig insect met
aan één kant een enorme voelspriet
lag het resultaat van veel berekenin
gen dan te kijk op het brede water
van de Lek. De lepel, die te gehoor
zamen heeft aan maar liefst vijf lie
ren, dook telkens negen meter de diep
te in om dan weer met de muil vol
modder boven de oppervlakte te ver
schijnen. De steel reikt tot 13 meter
diep. Wanneer dit apparaat in volle
werking is, wordt het vaartuig gestut
door twee 19 meter lange palen op de
bodem. Ook aan de achterkant steekt
een paal het water in. Met behulp
van deze laatste paal en de Iepen kan
het vaartuig bovendien zichzelf over
korte afstanden voortbewegen. Het
„loopt" dan over de bodem zonder
hulp van buitenaf.. De rotsbeitel heeft
een gewicht van ruim 22 ton, voldoen
de om de formaties die men op de bo
dem van het te verbeteren Suezka-
naal verwacht aan te treffen, tot klei
ne brokstukken stuk te beuken.
Het schijnt, dat de Egyptische Suez
Kanaal Maatschappij, alle sombere
voorspellingen ten spijt, ernstige voor
nemens heeft om de vitale scheep
vaartweg waarvan ze het beheer zo
onverhoeds meende te moeten over
nemen, in zo goed mogelijke staat te
houden. Van de I.H.C. Holland is ze
sinds haar bestaan althans al een vet
te klant. De drie sterkste sleepboten
ter wereld die de convooien daar ge
leiden, zijn ook van Nederlandse ma
kelij. Begin oktober zal in Ismaila
een werf worden geopend waarin ook
de I.H.C. met kapitaal deelneemt.
Daarmee komt deze onderneming te
liggen aan de rand van een har er
belangrijkste afzetgebieden.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii
met decimeters worst, enfin „Kwikkie"
indhoven heeft woensdagavond
veel water zien vallen, maar het
stadsdeel Tongeren kreeg nog
een extra bui van meer dan 250 forse
stralen uit het Eindhovense kanaal.
Daar tankten namelijk de spuitgasten
van de MC-4, een van de elf mobiele
brandweercolonnes van de B.B. die
was ingezet tegen een denkbeeldige
vuurzee, veroorzaakt door een atoom
bomexplosie. 676-dienstplichtigen-op-
herhaling hadden er een dubbelmat
karwei aan maar ze deden het fi
guurlijk met vuur. De spaarzame
toeschouwers mochten dan de indruk
krijgen dat het „afleggen" erg rustig
in zijn werk ging, een kenner als de
Eindhovense commandant was er dik
tevreden over. „Ik heb er een paar
in looppas gezien en dat wil voor sol
daten wat zeggen".
Het was de tweede maal dat een
dergelijke oefening in Nederland werd
gehouden. De ereste was eind juli m
Den Haag. Amsterdam krijgt er eind
augustus een en in september volgt er
nog een in Rotterdam. In Eindhoven
was volgens het draaiboek een ver
dwaalde atoombom gevallen op 't Hof-
ke in Tongeren. Een klein bommetje
maar van 10 KT, ofwel de helft van
het kaliber dat destijds in Japan is
gebruikt. Het resultaat was niettemin
een A-gebied, straal 630 meter, dat
totaal was weggevaagd; een B-gebied,
straal 1080 meter, dat onherstelbaar
was verwoest; een C-gebied, straal
1730 meter, met zware schade; en
een D-gebied, straal 2180 meter, met
lichte schade. In de B- en C- zone
woedden de grootste branden en om
dit facet van de calamiteit draaide
de oefening. De plaatselijke B.B.-
brandweer kon et uiteraard niet aan
zodat de mobiele colonne te hulp moest
snellen. Deze rukte met al haar honderd
voertuigenop uit Someren. Dë normale
(oorlogs)standplaats van deze colon
ne is Gemert maar vandaar moet ze
naar gelang de windrichting uitwijken
naar andere plaatsen om bjj een atoom
aanval op Eindhoven buiten de gevaar
Ujke zone te blijven. De explosie die
Tongeren had getroffen was betrekke
lijk gunstig: het was er een in de
lucht zodat er in het rampgebied geen
langdurige straling optrad. De colon
ne kon daarom na aankomst direct
worden ingezet om te trachten de
vuurzee voor het stadscentrum tot
staan te brengen.
Zo gruwelijk als het op het hoofd
kwartier allemaal klonk, zo onschuldig
was het ter plaatse, waar de bewoners
het waterbacchanaal in alle gemoeds
rust vanachter de ruiten gadesloegen.
In de stromende regen was een vijf
en twintig leden tellende filmploeg
van Cefa gistermiddag druk bezig
opnamen te maken van de vertrekken
de „Willem Rpys". De „shots" zullen
straks deel uitmaken van de nieuwe
speelfilm „Kwikkie", waarvoor in de
afgelopen maanden reeds is gefilmd
in het Friese dorpje Beesterzwaag en
in Rotterdam. De scènes, waarin de
„Willem Ruys'Veen rol speelt zijn voor
regisseur Jef van der IJeyden erg be
langrijk. Het verhaal gaat immers over
het hondje „Kwikkie", dat met een
Nederlands gezin naar Australië zal
emigreren, maar dat op het laatste
ogenblik op de kade achterblijft. Vele
opnamen van het afscheid nemen en
het speuren op de kade waren gedu
rende de afgelopen dagen reeds ge
maaktbij helder weer. De stro
mende regen van gisteren vormde zo
doende een grote teleurstelling voor
de filmers die, wanneer zij op een vol
gende gelegenheid zouden willen wach
ten om het vertrek van de „Willem
Ruys" te filmen, daarvoor over twee
en een halve maand nog eens zouden
moeten terugkomen. Besloten werd de
filmerij toch maar te laten doorgaan
en de verscheidene vooraf gemaakte
opnamen op de kade dan in vredes
naam maar over te maken, maar dan
bij regenweer. Andere scènes zullen
worden „goedgepraat" door hoofdrol
speler Jan Lemaire, aan wiens tekst
op het laatste nippertje uitdrukkingen
zijn toegevoegd als „ik geloof nóóit
dat we het droog houden
Moeilijkheden ontstonden er ookitoen
het filmhondje, dat door zijn baas aan
de maatschappij is uitgeleend „jul
lie kunnen hém niet kopen, want hij
is onbetaalbaar" te kennen gaf zich
erg beroerd te voelen. Het hondje was
bij het vertrek van de „Willem Ruys"
onmisbaar en dus werd met man en
macht gewerkt om "Kwikkie" weer
op te kikkeren. De beste dierenarts die
men kon vinden werd erbij gehaald,
enthousiaste helpsters stopten de ril
lende Kwikkie in bad, poederden hem
en wikkelden hem in warme doeken,
camera-mensen kwamen aandragen
werd als een vorst in de watten ge
legd. Weliswaar is bekend dat „Kwik
kie" zo slim is als een mens „je
kunt hem alles laten doen, daarom is
hij trouwens als filmhond uitgekozen"
en beweren boze tongen dat het lis
tige beest zich slechts uit pure bere
kening zo aanstelde om plezierig ver
troeteld te worden, een feit is het, dat
iedereen met de „zieke" meeleefde
en verheugd was toen „Kwikkie" te
gen het tijdstip dat de „Willem Ruys"
zou vertrekken tekenen van herstel
begon te vertonen. Overigens heeft het
beestje zich gisteren bijzonder gewil
lig gedragen en werden alle opnamen
een succes. De film, die ongeveer vijf
^wartier zal duren en waaraan o.a.
Elise Hoomans, Ingeborg Elsevier,
Bernard Droog, Jan Retel, Robert en
Huib de Vries en Jan Lemaire mee
werken, zal waarschijnlijk begin No
vember in het Rotterdamse Atrium
theater in première gaan.
i» SÉ
MOSKOU, 11 augustus (UPI) De
luchtvaartattaché van de Amerikaan
se ambassade alhier heeft aanzegging
gekregen dat hij „wegens activiteiten
die onverenigbaar zijn met de diploma
tieke status" persona non grata is, en
de Sovjet-Unie dient te verlaten. De
uitgewezen attaché is kolonel Edwin
M. Kirton. Zijn assistent, de lucht
macht-kapitein Macdonald, heeft een
waarschuwing gekregen, dat hij pch
dient te onthouden van activiteiten
welke niet stroken met zijn funktie.
Vorig jaar is de veiligheidsofficier van
de Amerikaanse ambassade, Russell
Langelle, uitgewezen, omdat hij be
trapt zou zijn by het ontvangen, tegen
betaling, van een notitieboekje met
spionagemateriaal.
Kirton en Macdonald hebben in ja
nuari een reis naar Kurgan gemaakt.
Tijdens die reis hebben Russische bur
gers de beide Amerikanen ervan be
schuldigd dat zij vanuit de trein foto's
maakten. Het incident is enkele malen,
echter zonder namen of details, in de
Russische pers vermeld. Vermoedelijk
had de mededeling dat Kirton en Mac
donald Russische burgers voor het
hoofd hebben gestoten, hierop betrek
king. De Amerikaanse zaakgelastigde
in Moskou, Freers, was op het mini
sterie van buitenlandse zaken ontboden
om daar mondeling de medeling in
ontvangst te nemen dat Kirton uitge
wezen werd en Macdonald een waar
schuwing kreeg.
Kirton zou in oktober zijn functie
aan de ambassade verlaten. Na het
incident in de trein had hij zonder
moeilijkheden te ondervinden nog toe
stemming gekregen voor een reis
naar de Oostzee-landen. Dergelijke
reizen door de Sovjet-Unie zijn ge
bruikelijk. De attache's reizen ech
ter nooit in uniform. Kirton was uit
genodigd om de Russische lucht-
maarschalk Versjinin te begeleiden
op zun reis naar de V.S., die afge
last werd na het incident met de
U-2 op 1 mei. Kirton heeft gezegd
dat hl) maandag naar Amerika zal
terugkeren.
Te Washington heeft een woordvoer
der van het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken meegedeeld
dat de V.S. de uitwijzing van Kirton
beschouwen als een represaille voor de
uitwijzing van de derde ambassadese
cretaris Ezjov op 22 juli. Deze Russi
sche ambassadesecretaris wérd uitge
wezen omdat hij onder andere een Ame
rikaanse fotograaf luchtopnamen had
laten maken van militaire installaties
in de V.S.. Aangenomen wordt dat de
fotograaf in kwestie iemand van de
Amerikaanse inlichtingendienst is ge
weest, die Ezjovs vertrouwen had ge
wonnen. De woordvoerder van buiten
landse zaken zei dat Ezjovs uitwijzing
volkomen gerechtvoardigd was.
ASSEN, 11 aug. In de Witte Wijk
te Smilde is gisteren de 37-jarige L.
Everts verdronken. De heer Everts die
per rijwiel naar huis onderweg was Is
waarschijnlijk onwel geworden en in het
water gereden.
WASHINGTON. 11 aug. (U.P.Ï.)
De Indonesische ambassadeur alhier,
Moekarto Notowidlgdo, heeft verklaard,
dat het geschil tussen Indonesië en Ne
derland „steeds ernstiger is geworden
en tot een nieuwe oorlog zou kunnen
leiden". De ambassadeur zei dit tot
journalisten na een afscheidsbezoek tc
hebben gebracht aan de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, Her
ter. Hij zal 1 september Washington
verlaten na een verblijf van bijna zeven
jaar. Notowidigdo zei dat hij aan de
minister had gezegd dat het geschil
over „West-Irian" onmiddellijk dient te
worden opgelost.
„Ik deelde de minister mee dat mijn
land bereid is zijn zelfrespect en inte
griteit, tegenover de Nederlandse mili
taire uitdaging te verdedigen", zei de
ambassadeur, eraan toevoegend dat het
Nederlandse vlagvertoon in het gebied
„een zeer ernstige situatie" zou kunnen
veroorzaken. Op de vraag wat de
Amerikaanse minister hierop geant-
woord had, antwoordde Notowidlgdo,
dat Herter de hoop had uitgesproken
dat de kwestie „op vreedzame wijze"
zou Kunnen worden opgelost. De am
bassadeur opperde de mogelijkheid dat
Indonesië het geschil opnieuw aan de
Verenigde Naties zou voorleggen. Hij
bracht in herinnering dat bü de twee
vorige pogingen om het probleem voor
de Algemene Vergadering der V.N. te
brengen de tweederde meerderheid niet
is gehaald.
Verenigde Staten De Amerikaanse
Senaat hééft een voorstel aangenomen
tot ratilicatie van een verdrag over
het Zuidpoolgebied. Dit verdrag, ge
sloten door de twaalf landen die belan
gen hebben in het Zuidpoolgebied, ga
randeert dat het gebied alleen gebruikt
zal worden voor vreedzame doeleinden
(UPI),
