In Brabantse kerk ligt een
Franse dauphin begraven
Nieuwe dochter!
Kon. Zout
Stockliolms glorie:
ondergrondse
37,2 km
VOndst in het zoeklicht
c
lafrr
ositie
mw
JrJL:
1,
bloemen en kaarsen bi j het
graf van het kindje
Maasdam heelt
moeilijkheden
In 1941 werd me 11 De totalR lcnste 119
bouw begonnen
4
Nieuwe catalogus
Amateurtoneel
0
lil
t/fp5' Wil''1
II i
Maakt
v B
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1960
PAGINA 5
^egen en wind, vallende blaren, naakte bomen, witte chrysanthen
b duizenden. November, Allerheiligen, Allerzielen.
^et hele ladingen waren in de Belgische steden en dorpen witte
chr5'santhen aangevoerd, om op alle kerkhoven, op alle graven door
en rijk te worden geplaatst, bloemen voor dierbare afgestorve-
ne«- Alhoewel voor Allerzielen bedoeld, stonden zij er al op Aller-
I^iligen. Vroeger brandde men vooral kaarsen op de graven. Blijit
vroom gebruik hier en daar op de buiten nog bewaard, in de
steden behoort het tot het verleden. Jammer.
fis in eindeloze pelgrimstochten gingen op de eerste dag van novem-
"er honderdduizenden naar de plaatsen waar hun doden liggen. Zij
door de omstandigheden van het leven de stad of het dorp hebben
Vcrlaten waar hun overledenen rusten, keerden op die dag terug. Met
cllrysanthen. Overheidspersonen gingen traditioneel in groep de grote
^°den op de kerkhoven van hun gemeenten groeten, met chrysanthen,
stééds met die uit het oosten komende bloemen.
W
Lodeivijk XI, koning van Frank
rijk. Lithografie getekend door
A. Maurin.
1 - - -
Voor uitbreiding van
researchactiviteiten
ZAANL
ANDSE KLOKKEN
v. ANI
'"ïtPê' j;
J E L - BEIJERL. LAAN 176
16'
HOOGSTRAAT 152
Tienduizend dollar voor
aanbrengen van
Eichmann
Verlies in 1959:
ruim f 25 miljoen
f5000.- BOETE voor
belastingontduiking
Ook onder water
Het kasteel van Lolhier te
Genappe. Naar een tekening van
Harrewijn (Kon. Bibliotheek te
Brussel)
Graf van de Dauphin van
Frankrijk Joachim in de vroegere
St.-Martinuskerk thans O.
Vrouw-basiliek te Halle.
L.
v 1
m
®s!SÉ
ISSi
(Copyright A. C. L. Brussel)
Adenauer was geen
brave jongen
Belangrijk verlies
Scheveningse pier latei
>pend
Butler van prinses
Margaret
Mag memoires niet publiceren
geoi
Ingenieus systeem bedacM
Een evenement op meubelgebied
van 5 t/irx 14 november
ixx de glazen, zaal van
Overdag van 10-5 uur. *s avonds van 7-10 uur.
Zondag van i-10 uur n.m.
Vóór de grote dag waren de meeste
■"aven schoongemaakt, woekerkruiden
breien uitgerukt. Die graven waren
aar voor het jaarlijks gebaar van pië-
ziia of Van sleur, bij sommigen - van de
Jae der levenden voor hun doden. Het
u d>e dag alsof op alle kerkhoven van
Polland dikke vlokken sneeuw zijn neer-
«edwarreid.
dRok doden van lang. héél lang gclc-
Rri worden soms nog herdacht. Zo heb-
it.:s - - A llo^bniliffanrlad
bi
n wij eens op een Allerheiligendag
^.?emen en brandende kaarsen gezien
het Brabantse stadje Halle, ingemet-
bet in een zijmuur der vroegere St.-
artinuskerk. thans O.L. Vrouwbasiliek
MdP graf van een kindje dat daar vijf-
°t[derd jaar geleden werd bijgezet.
f't°be letters boven de liggende kinricr-
gUUr 'neebeiteldp latijnse tekst zeg'.
at graf, met in de nis de in zwart
,narmer gebeeldhouwde figuur van dat
tj'nd. heeft een geschiedenis. Een in go-
letters boven de ligg
«Uur ingebeitelde latijnse
j. t daar rust Joachim, Dauphin
rankrijk zoon van Louis XI. overleden
■h 1460.
stonden daar op Vlaams-Brabantse
d °nd werkelijk bij het échte graf van
"y zoon van een latere koning van Frank
rijk.
kwam dat daar? Ziehier het ant-
uv?°fd der historici. Op 'n kleine dertig
fdometer van Brussel ligt in Waals-Bra-
dant het plaatsje Genappe, dat vroeger
de rang van* stad had en eeuwen gele-
ven alg heer alléén de hertog van Bra
cht erkende. Het huis van Brabant had
!?aar een burcht, het kasteel van Lothair,
«ns bekend door een tekening van Har-
rtetvijn die in het Prentenkabinet van
Koninklijke Bibliotheek van België
v 0l"dt bewaard. Die burcht werd rond
d t jaar 1200 gebouwd en bleef eigendom
er hertogen van Brabant tot in 1670,
zij met de grond gelijk werd ge
bakt, zo grondig werd verwoest dat
zelfs geen spoor meer van overblijft
a? dat men ze nooit zou gekend ,hfbben
,ls de stift van Harrewijn ze niet had
'tgebeeld.
fh het wapen van Genappe komen links
b rechts van een kasteel met open poort
Sh drie torens een lelie voor, embleem
?Aer koningen van Frankrijk. Dat is geen
tpeval In een studie door de geschied
kundige diensten der provincie Brabant
llaat geschreven, dat de zoon van de
ranse koning Charles .VII, de in 1423
boren toekomstig koning Louis XI
ark-
(Copyright A. C. L. Brussel)
waar hij omringd was door een veertig
tal hovelingen.
Hij deed zijn in de Dauphiné achter
gebleven tweede vrouw Charlotte de Sa-
voie - de eerste was Margaretha van
Schotland - naar Genappe komen. Deze
7*° in 1156 toen hij, om aan diens woede
f® ontsnappen, de wijk nam naar de ge
iden r,'"~
fotidië
-ifwijin met zijn vader overhoop lag.
te
bieden "varTzijn oom, de hertog van Bour-
Filips de Goede. Van toen af
\aX aan de dood van zijn vader, in
46i, verbleef deze dauphin van Frank-
te Genappe, in het kasteel van Lo
mair. Als detail wordt hier aan toege-
dat het nieuws van het overlij
den van Charles in het vijfhonderd ki-
oieter verder gelogen Bourges, hem in
"Under dan drie dagen per koerier be
ukte
Sommige historici zijn niet mild ge-
'eest voor Louis XI, va,n wie zij be
ierden dat hij onbetrouwbaar en vals
as. Anderen waren van oordeel dat die
ersip niet juist was. Had de toemalige
Paus hem niet de titel van rex chris-
anissimus gegeven? In Brabant was hij
'h elk geval niet erg gezien. Verschillen-
e malen heeft hij, koning zijnde, in deze
provincies huisgehouden.
^Charles had zijn lastige zoon naar de
auphiné gezonden - dat was in de 'Üd
Lan Jeanne d'Arc - om er van verlost
Jf zijn. Dat baatte evenwel niet, want
vab daaruit intrigeerde Louis tegen zijn
t,. er en koning, die zich verplicht zag
d °®Pen naar óie verre provincie te zen-
er> om de opstandeling tot bedaren te
I r«ngen, Louis kon echter ontsnappen,
angs de Franche-Comité bereikte hi]
Leuven, waar hij Filips de Goede wilde
htnioeten. Deze had toen de handen vol
het beleg van Deventer. Toch vond
gelegenheid naar Brussel te komen,
'aar hij zijn gevolg opdracht gaf, zijn
beef Louis koninklijk te installeren. De-
jie koos, in afwachting Van betere, tijden.
kasteel van Genappe als verblijfplaats
het kruis staan beeldjes, de geknielde
schenker en diens gemalin voorstellen
de. En een cirkel, die de toen bekende
drie werelddelen: Europa. Azië en Afri
ka moest, symboliseren.
Dertien maanden na het afsterven van
Joachim, werd in het kasteel te Genap
pe een tweede kind van Louis en Char
lotte de Savoie geboren, een dochter, die
later onder de naam van Anne de Beau-
jeu van 1483 tot 1491 regentesse van
Frankrijk zou zijn, tijdens de minderja
righeid van Charles VIII.
Gedurende zijn verblijf te Genappe on
derhield Louis nauwe betrekkingen met
de abdij en de omgeving vooral met die
van Geerardsbergen, waarvan hij later
koning geworden, de abt Nicaise de Fras-
ne als raadsman bij zich zou nemen.
Een belangrijk pelgrimsoord was in die
tijd ook de abdij de Bonne-Espérance,
te Vellereilles. Louis deed in dat plaatsje
een kapel bouwen en schonk aan
de abdijkerk vier kiokken, waarvan ene
in oud Fra-ns onder meer zegt, ,,dat
Louis XI, roy de France, die te Genap
pe woonde vóór hij de koningkroon kreeg,
daar dikwijls bij het miraculeuse beeld
van Onze Lieve Vrouw de Bonne-Espé-
rance kwam bidden".
Na het overlijden van Charles VII ver
trok Louis met zijn gemalin en zijn doch
ter naar Frankrijk, waar hij koning werd
gekroond.
Hij is later nog enkele malen in Bra
bant geweest, niet altijd in aangename
-mslandigheden. Hij had in het geheim
de Luikenaar aangezet in opstand te ko
men tegen Karei de Stoute, wiens gast
vrijheid hij vroeger te Pèronne had ge-
noten. De Bourgondiër had evenwel het
geval doorzien. Hij deed onmiddellijk
Louis aanhouden en verplichtte hem.
naast hem de bestraffing der opstandige
Luikenaars bij te wonen. Op weg naar die
stad ging dc tocht langs Halle. De ge
vangen Louis bekwam van de Stoute
toestemming bij het graf van zijn kind
in de St. Marfinuskerk te bidden. Omringd
door een dubbele haag hellebaardiers
werd hij er heen gebracht.
Later 'keerde hij vrij naar Frankrijk
terug en beleefde nog talrijke wederwaar
digheden. Zijn laatste levensjaren bracht
hij door in de vesting van Plessis-les-
Tours. waarin hij zich had laten inslui
ten. En alwaar hij op 30 augustus 1483
overleed.
B.
Southampton, 8 nov. (Reuter). In de
haven van Southampton werd vandaag
vrijwel niet gewerkt als gevolg van een
onofficiële 24-uursstaking van 400 kraan-
machinsten en ladingcontroleurs, die vin
den. dat hun vakbond niet genoeg doet
om inwilliging van hun looneisen te ver
krijgen.
De bemanningsleden en de passagiers
van de 15.025 ton metende Maasdam van
- ««li Holland-Amerika Lijn brachten zelf
schonk hem daar, op lo juli 1460 n Tjlun bagage aan boord. Waarschijnlijk zou
de dauphin Joachim. h b j het schip, dat in de loop van de dag naar
e ie ia 4 u Ut New York zou vertrekken, drieduizend
5 te riiozplfdo postzakken moeten achterlaten,
heilige Maagd te danken. Nog diezelfde
dag dicteerde hij in dat stadje aan zijn
secretaris een brief voor de steden Pa
rijs en Lyon. om de geboorte van de
koninklijke erfgenaam aan te kondigen,
Hij begon met te zeggen dat, terwijl hij
zelf zonder nieuws uit z'n land was, waar
over hij zich had kunnen verheugen, hij
daarentegen „aan zijn dierbaren en zeer
beminden, wèl goed nieuws kon mede
delen, namelijk „dat het onze heilige
Schepper en Zijn gebenedijde Moeder
had behaagd, hem door zijn zeer lieve
en zeer geliefde echtgenote een schone
zoon te doen schenken, weldaad waarvoor
hij dc heilige Schepper en diens glorie
volle Moeder niet genoeg dankbaar kon
zijn" Hij deed verder schrijven, ervan
overtuigd te zijn „dat ook zijn lieven en
zeer beminden eveneens God en diens
heilige Moeder en alle heiligen van het
paradijs dankbaar hulde zullen brengen".
Onder die brief stond de vermelding:
„Geschreven te Halle, den zeven-cn-twin-
tigsten dag van juli". En hij onderteken
de: ..Lovs". Met het doopsel van de jon-
ge prins gingen grote plechtigheden ge
paard, waar heel de omgeving aan deel
nam.
Helaas die algemene vreugde duurde
niet lang. Vier maanden later overleed
de dauphin Joachim. Het kleine lichaam
werd in een loden kist geplaatst en in
een lange rouwstoet van Genappe naar
do St. Martinuskerk te Halle overge
bracht, die vijftig jaar tevoren door Pier
re d' Ailly. aartsbisschop van Kamerijk
was ingewijd.
Plechtig was de rouwdienst voor de
zo jong overleden dauphin. Ontelbare
kaarsen brandden rondom de kleine kist.
in kronkelende walmen van geurige wie-
rook. Na de mis, werd zij bijgezet in de
nis waar zij zich nu nog bevindt, onder
het zwart marmeren beeldje.
Enkele weken na de bijzetting schonk
Louis aan de kerk een verguld zilveren
monstrans met reliekhouder in kruis
vorm 'n Zeer kostbaar stuk, nu nog een
der 'merkwaardigste en waardevolste
voorwerpen uit de toch al zo rijke schat
der beroemde basiliek. Aan de voet van
AMSTERDAM, 8 nov. Met als doel
het verrichten van wetenschappelijk on
derzoek op chemisch, fysisch en techno
logisch gebied hebben de N.V. Koninklij
ke Nederlandse Zoutindustrie in Hengelo
en de heer P. Tasselaar in Enschede op
gericht de N.V. Centrale Research K.N.Z.
in Hengelo. Het maatschappelijk kapitaal
is 100.000 groot en is verdeeld in 100
aandelen op naam van 1000, die alle zijn
geplaatst en volgestort. De K.N.I. neemt
deel voor 99 aandelen, die volgestort wor
den door inbrenging van een perceel bouw
terrein en een storting in contanten. De
heert Taselaar participeert voor 1 aan
deel, dat in contanten wordt volgestort.
In november vorig jaar maakte de
K.N.Z.zoals gemeld, bekend dat haar
research-activiteit belangrijk zouden wor
den uitgebreid, waarbij het de bedoeling
was een nieuw centraal laboratorium in
Hengelo te stichten. In dit laboratorium,
met de bouw waarvan inmiddels begon
nen is, zal researchwerk worden ver
richt ten behoeve van alle tot de K.N.Z.-
groepen behorende bedrijven. Met de lei
ding van de research en de directie
voering van de nieuwe N.V. is belast
prof. dr. J. A. A. Ketelaar, die voorheen
o.a. hoogleraar was in de fysische chemie
en de chemische thermodynamica aan de
gemeente universiteit van Amsterdam.
enkele op het programm, die in 1965 ge-
T -■ /^y a -j 1 - enkele op net progr;
Er zijn op onze aardbol, of liever, er
lopen door onze aardbol, zij het dan aan
het uiterste randje van haar korst meer
dan honderdzestig ondergrondse spoor
wegen. In dit gezelschap is Rotterdam
met zijn zes kilometer erg bescheiden en
er wordt in de Maasstad niet hoog opge
geven van hetgeen men houwen gaat.
Men is overigens nog niet aan de plannen
voor de inrichting toe. Des temeer reden,
om elders eens een kijkje te nemen, hoe
de ondergrondse spoorwegen daar er uit
zien. Wat men elders gedaan en ervaren
heeft, zal onwillekeurig door de Rotter
damse ontwerpers en uitvoerders ter
harte worden genomen en indien gewenst,
nagevolgd.
Een wellicht wat snelle blik in de
ondergrondsen elders zal ons toch enigs
zins een idee geven van wat er in, beter
gezegd onder Rotterdam ontstaan gaat.
De velen, die de métro van Parijs ken
nen, of de Londense underground of b.v.
het stukje Metropolitana van Rome, zul
len toch in zekere mate hun herinnerin
gen er aan niet zonder meer kunnen over
dragen op de Rotterdamse métro, alhoe
wel de Parijse métro enkele nieuwe ge
deelten toch wel een idee geeft, wat een
moderne métro zijn kan. Op den duur zal
zulks met vrijwel alle métro's het geval
zijn, want uit alle delen van de wereld
komen berichten over uitbreidingen en
modernisering. Zopas is in de Londense
ondergrondse een grote roltrap in gebruik
genomen.
De eerste ondergrondse, waarin we een
kijkje gaan nemen, is die van Stockholm.
Laten we beginnen met te zeggen, dat de
constructie er van evenals in Rotterdam
een onontkoombare noodzakelijkheid was,
als gevolg van het steeds toenemende
verkeer in de binnenstad. Deze binnen
stad is in belangrijke mate gemoderni-
37,2 kilometer.
De Stockholmse ondergrondse gaat,
evenals dit elders het geval is, gedeelte
lijk bovengronds of loopt over viaducten.
Zonder haar, zo zegt men in Stockholm,
zou de stad nimmer Groot Stockholm
hebben kunnen worden. Dit Groot Stock
holm omvat Stockholm City en 28 aan-
grenzenden gemeenten en beslaat een
oppervlakte van 2350 kilometers. Er is
dus nog wel enig verschil met Rotterdam,
doch indien er een métro zou worden
aangelegd in Amsterdam, zou men. zeker
wat het aantal inwoners 'betreft, een
soortgelijke situatie nabijkomen. De be
volking van Groot Stockholm is sinds
1920 verdubbeld en steeg van 544.000 in
woners op 1.128.000 in 1959. In het cen
trum dus de eigenlijke stad, wonen nu
355.000 mensen, in de voorsteden 452.000,
NU MET de bouw van de Rot
terdamse Metro een aanvang is
gemaakt, leek het ons interessant
onze lezers het een en ander te
vertellen over ondergrondse spoor
wegen elders. Van de ruim hon
derd zestig metro's, die heden ten
dage in heel de wereld in gebruik
zijn, kunnen die van Stockholm
en Toronto (Canada) tot de mo
dernste gerekend worden. Milaan
is momenteel bezig met de bouw
van een metro, waarvan de eer
ste lijn eind van het volgend jaar
in gebruik zal worden genomen.
We vangen onze reeks artikelen
over metro's aan met een be-
schrijiving van die van de Zweed
se hoofdstad.
HAIFA, 8 nov. Toevia Friedmann, de
directeur van het documentatiecentrum
van Haifa, dat zich bezig houdt met door
nazi's gepleegde oorlogsmisdaden, heeft
onthuld, dat een Argentijn, die indertijdseerd na een duchtige sanering. Alvorens
het adres van Eichmann heeft verstrekt,
een beloning van 10.000 dollar heeft ge
kregen. Binnenkort verschijnt in New
York het boek „De jager", waarin Fried
mann van zijn ervaringen vertelt.
(Van onze Utrechtse redactie)
UTRECHT, 8 nov. De rechtbank
heeft een 43-jarige kaashandelaar uit
Woerden wegens overtreding van de wet
op de inkomstenbelasting veroordeeld tot
een geldboete van 5000 of twee maan
den hechtenis en een maand voorwaarde
lijk. Volgens de dagvaarding zou hij over
de jaren 1955, '56 en 58 opzettelijk een te
laag zuiver inkomen hebben opgegeven
waarmede in totaal een bedrag van onge
veer 90.000 was gemoeid. Veertien da
gen geleden was tegen de verdachte
12.000 en een maand gevangenisstraf
geëist.
dit geschiedde, werd het eerste gedeelte
van de ondergrondse aangelegd, anders
zou men zelfs na de oplossing van een
aantal verkeerproblemen het massale ver
keer niet hebben kunnen verwerken. De
ondergrondse pompt in het eigenlijke
Stockholm niet minder dan 300.000 per
sonen via 15 stations in en uit, aldus voor
komend, dat ze de binnenstad opvullen.
Evenals nu in Rotterdam heeft men
een verbinding onder water gemaakt, tus
sen het zuidelijke en net noordelijke ge
deelte van dc stad onder de Norrström.
Met de aanleg werd in 1941 een begin
gemaakt. Toen nam de gemeenteraad het
voorstel tot de bouw aan. Negen jaar
later, in 1950. kon het zuidelijk gedeelte
in gebruik worden gesteld, twee jaar
later het noordelijke en in 1957 werden
de twee gedeelten met elkander verhon
den. Hierna kwamen nog verschillende
aansluitingen tot stand en er staan er nog
,G.-
Neen, de kanselier van de Bondsre
publiek Duitsland, Konrad Adenauer.
was geen brave jongen. Althans niet
op school. Thuis heeft zijn Pruisisch-
strenge vader hem misschien wel in
het gareel kunnen houden, maar op
school hulilde hij met de wolven in het
bos.
Hij heeft dit onlangs eerlijk erkend,
zulks ter gelegenheid van het eeuwfeest
van het Apostel Gymnasium te Keulen,
waarvan hij leerling is geweest. Een
j der beste, echter tevens een belhamel.
Dit stelde hij onomwonden vast in een
televisieinterview, dat hem na de plech-
i tige viering werd afgenomen. Hij had
deze viering in de eerste plaats als
oud-leerling meegemaakt en pas in al
lerlaatste instantie als officiële persoon-
j lijkheid.
i Inmiddels, in de laatste hoedanigheid
had hij, in een door hem gehouden re-
devoering geconstateerd, dat de verhou-
ding ouderlijk huis-kinderen tegenwoor-
woordig niet meer zo is als vroeger. De
kinderen worden niet zo goed opgevoed
als voorheen. Het in gebreke blijven var-
de ouders bij de opvoeding vervult me
1 met grote bezorgdheid, constateerde hij.
Dit was de strekking van hetgeen de
kanselier met dc grootste ernst aan zijn
gehoor voorhield. Maar later, tijdens het
interview, was hij minder ernstig. „Het
komt mij voor", zei hij. „dat we vroe
ger nie» alleen hard geblokt hebben,
doch ook heel wat streken hebben uit-
I gehaald. Ik geloof zelfs meer streken,
dan er heden tc" dage door de leerlin
gen geleverd worden.
Zes en zestig jaren na zijn eindexamen
verried Konrad Adenauer, welke soort
streken er, meestal onder zijn leiding,
daar op het Apostel Gymnasium in
Keulen werden uitgehaald.
„Ik zou, zo verklaarde hij. „nog wel
eens graag mijn eindexamenwerk wil-
icn zien. Helaas moet ik opmerken dat
het volstrekt niet in orde was, dat we
van te voren de meeste examenopgaven
in handen hadden weten te krijgen. We
vormden zelfs een Commissie, die de uit
werking ervan verdeelde. Bij het latijn
ging het er wel heel immoreel aan toe.
als ik het 20 ze"Sen mag. Toen hebben
we zelfs verdeeld, wie de ergste fouten
moest maken en hoeveel. De besten er»
daar hoorde ik bij, eisten het recht op,
van wie een aanzienlijk gedeelte zijn
werkzaamheden in de stad vindt.
Van de 43 stations van het ondergrond
se net bevinden er zich 8 geheel en 2 ge
deeltelijk onder de grond. De maximum
afstand tussen de stations is 1688 meter,
de. minimum 444 meter, terwijl de gemid
delde afstand op 860 meter gesteld kan
worden. De lengte der perrons bedraagt
145, de breedte 6 tot 12 meter. Talrijke
liften en roltrappen vergemakkelijken de
toegang tot de perrons. Er is voor een
levendige aankleding gezorgd. Deze be
staat niet alleen uit moderne decoraties,
maar ook uit lichtende en fleurige kios
ken: 64 krantenkiosken, 7 voor fruit en
snoepgoed, eenzelfde aantal voor drug
stores, voort grotere kiosken, waarin ma
nufacturen- en kledingzaken, coiffeurs,
bankfilialen, alsmede een aantal andere
bedrijven gevestigd zijn, tot een horloge
maker toe.
Deze kiosken en winkels brengen een
.iaarhuur van 850.000 kronen op. (Een
Zweedse kroon staat op 75 cent) In
dit bedrag is ook de opbrengst van re-
clanievitrines beerepen. Voor de eigen
lijke reclame zijn aparte ruimten gere
serveerd. Die brengen per jaar 2.600.000
kronen op. Maar in 1959 leverde de
Stockholms ondergrondse toch een ver
lies van 33 miljoen kronen op, ofschoon
ze een steeds groter aandeel in het
vervoer neemt. Dit aandeel steeg van
23% in 1956 tot 36% in 1958. De onder
grondse wordt door een aantal tram- en
buslijnen gevoed. De treinen variëren
in lengte van zes tot acht wagons. Trei
nen van acht wagons vervoeren op de
spitsuren 33.600 personen per uur (in
één richting).
Er zijn natuurlijk tal van interessante
aspecten in de bedrijfsvoering. Een be
schrijving ervan zou ons te ver voeren.
We stippen slechts aan, dat men op ver
scheidene plaatsen de televisie voor de
controle van de intensiteit van de toe
vloed van passagiers heeft ingeschakeld.
En ten slotte de laagste punten van de
ondergrondse liggen van 13 tot 17 meter
onder het niveau van de straten, de nor
male breedte van de tunnels bedraagt 7.6
meter. De ondergrondse beschikt over
meer dan vierhonderd wagons, die elk
145 passagiers kunnen bergen. Het perso
neel bestaat voor een groot gedeelte uit
vrouwen, vaak huismoeders, die op een
part-time basis werken.
Er hebben tot dusver geen ernstige on
gelukken plaatsgevonden, maar de Stock
holmse ondergrondse heeft evenals de
Parijse en andere een merkwaardige aan
trekkingskracht op mensen, die de dood
zoeken en op misdadige elementen. Met
het oog op de laatste is de bewakings
dienst verleden jaar sterk uitgebreid moe
ten worden. De Stockholmers spreken
niet van een metro, maar van hun Tun-
nelbanen.
K.H.
helemaal geen fouten te maken. Ja. ik
was werkelijk een van de belhamels
en had de leiding van de klas stevig in
handen. Toen we aldus de klippen van
het eindexamen omzeilcf hadden, was ik
,net zo in mijn sas als de anderen.
Maar later heb ik n°§ jarenlang nacht
merries gehad, waarin ik onder de af
schuwelijkste omstandigheden opnieuw
eindexamen moest doen. Ik stond toen LONDEN, 8 nov. De juridische advL
zulke angsten uit, dat. k menigmaal ba- Bn-itse koningin moeder
dend in het zweet wakker schrok. heeft Da^d John PajTe. die
De reportervan de televisie roe„ geurende een jaar butler is geweest
hem, °f__deze streken b®^resu^ltaat^wa^ bij prinses Margaret en Antony Arm
strong-Jones, gedreigd met een straf
vervolging. als de publikatie van zijn
memoires niet wordt gestaakt. Aille le
den van de hofhouding verplichten zich
ren geweest van de betere opvoeding
van vroeger in het ouderlijk huis. Kon
rad Adenauer erkende volmondig, dat
hier iets niet klopte
Ten slotte zet hij: „ik heb de stellige
indruk, dat we vroeger grotere niets
nutten waren dan de jongelui nu". Als
voorbeeld haalde hij een gedicht aan,
bij het zilveren jubileum van hef. Apos
tel Gymnsaium door de leerlingen ge
maakt. De eerste strofe luidde aldus:
Oh, du alter Jammerkasten,
25 Jahre sind es heut,
das du ohne Ruh' und Kasten
hast, gemartert jopge Leut'!
(Van onze Haagse redactie!
DEN HAAG, 8 nov. De pier in Scin-I
veningen zal vermoedelijk op 15 april|
door de bouwers worden opgeleverd, on
danks de tegenslag, die men heeft ge-I
had met de bouwstaking en stormschade"
De ingebruikneming zal echter later valj
len dan in het laatste jaarverslag van dc
exploitatiemaatschappij Schever.: ngen|
was aangekondigd. 15 april was toen ook
genoemd als de vermoedelijke dag van in
gebruikneming. Dit zal echter niet geren
liseerd kunnen worden. Na de oplevering
door de aannemers zullen namelijk
terrassen, het kinderpaleis en het Testau-j
rant worden ingericht, waarmee ongevee
een maand gemoeid zal zijn.
De Nederlandse Bibliotheek voor hetl
Amateurtoneel te Utrecht heeft 'n ener-J
gieke poging aangewend om haar ca-r
talogus actueel te maken. Zij is air-
stapt van het vroegere systeem v
catalogusboekjes, die eens per jaar oa
met nog langer tussenpozen versche-l
nen, en heeft nu een losbladige oa'a-j
logus het licht doen zien. Het voor
deel van het nieuwe systeem is. datj
om het kwartaal een reeks nieuwe lil
tels met uitvoerige toelichting aan del
abonnees kan worden toegezonden. zo-|
dat men op de hoogte blijft van de ali
lemieuwste aanwinsten van de biblr
theek.
Men heeft een ingenieus systeem bej
dacht, waardoor men zelf de meesi gel
wenste indeling van het totaal kan hel
palen, terwijl toch et register vu -, a!|
te indelingen hanteerbaar hli.jft. Vn
het goede amateurtoneel lij Iet di 1
teem cms van onschatbare waard-, üq
goede verenigingen zoeken imm
naar iets aparts, naar iets nieuws. Zij
willen bij blijven. Deze catalogus houdl
hen op de hoogte van datgene wa|
door de redactiecommissie van de
bliotheek geschikt is bevonden vooi
het amateurtoneel, en da: in het nrmiil
verleden vrij is gekomen. Hot sprcekjf
dat een dergelijk systeem nog mee
voordelen kan bieden, wanneer men he
eenmaal heeft uitgebouwd. Met na
zou het aanbeveling verdienen, wann -I
de dramaturgen van N.A.T. f
W.K.A., die gezamenlijk de bilio'hec
exploiteren, in binnen- en buitenlahl
naar de allernieuwste stukken zoude|
speuren en het resultaat daarvan
reeds in hun losbladige catalogus '.oi|
den verwerken. Dat vereist echter da-
werk en ik kan me voorstellen, dat me]
daar nog niet aan toe is. Deze dramt]
turgen zouden ook in het verleden m-
ten speuren naar stukken, die om wel
reden dan ook tot nog toe nog niet
of zelden in ons land worden vertoond
Kortom, men zal moeten trachten la
te komen van het beroepsrepertoire-all
norm.
De indeling van dc afzonderliji I
sprekingen lijkt me bijzonder practisd
voor hen, die de opzet hebben een s'-
te gaan ensceneren. Men dient da
bij natuurlijk te bedenken, dat deze
sprekingen voor alle verenigingen
schikt en leesbaar moeten zijn. Op
punt van leesbaarheid zijn ze missc-hl
nog voor vereenvoudiging vatbaar.
namelijk tot een absoluut stilzwijgen
over hietgeen zij in hun betrekking
meemaken. Payne, die zijn verhaal
al in Duitsland, Italië en Frankrijk
heeft verkocht, is nog in onderhande
ling met de V.S. Hij erkende, dat een
contract met één blad hem al een bedrag
van ongeveer 80.000 gulden zou opbren
gen. Het eerste hoofdstuk van de ge
denkschriften is verleden week in een
Frang zondagsblad verschenen.
I
