Weer spanningen
in Leopoldstad
Grootscheepse razzia's onder
aanhangers van Kamitatoe?
0
D
De week in Westminster
D
O
I
iSÊfl
ijüll
&telgaai''6(iïMlaar-A1&(emw*
I
V
H'
G
- NILLMIJ
stemmen
Pij
HANDIG SCOOTERTJE
O.N.V.Z. - UTRECHT
m
ÉT*
E
s^splitste
n
mm kil
Naturalisatie traag
afgewikkeld
Controverse tussen
Papoea-politici
leidt tot splitsing
Dora slaat op de
Twen'
rronciscus t
ZATERDAG 12 NOVEMBER 196C
PAGINA 7
Verzeker de
toekomst van Uw kind
Inlandse
Kroniek
Kamercommissie vraagt:
waarom VIJF jaar?
Meisje overleed door
te veel gebruik van
slaapmiddelen
In Ned. Nw.-Guinea
ZIEKENHUISKOSTENVERZEKERINC
aileimefchet01oocg oThït I t)lucht Bedrage tot bandeloosheid
molenaars
i KINDerbloem
oiPJMaar's
in 4 variaties: Rijstebloem Bordklaar Tarwebloem Tarwegries
Gouden dukaten met jaartal 1960 Voor het eerst na
tweede wereldoorlog slaat Nederland weer gouden
munten Gewilde handelsmunt met historie van vier eeuwen
75 jaar kerkzanger
Arnhem eén dag universiteitsstad
Circusrepliek
lMRofOLDSTAD'13 nov- (U.P.I.)
Afrikaanse wijk van de Congolese
Vte s'ad heerst weer spanning en
^°lon ina seruehten dat de troepen van
de Moboetoe een „vereffening van
Kef p*ening" voorbereiden met aanhan-
-Van de gearresteerde gouverneur
^hrnit Provincie Leopoldstad, Cleophas
te aan?toe' Gisteravond laat reden gro-
in en legerauto's, pantserwagens
"ratn Ps met machinegeweren door de
4® An van de Afrikaanse wpk, naar
seruchten wilden, om een groot-
Advertentie)
een eeuW levcnsverzekerirtg
°°it te voren is er in de twintig
ste eeuw zo'n gering stemmen-
kn-h verschil geweest bp een Ameri-
lüjg se presidentsverkiezing. Zelfs in
An u Wilson een groter percentage
Re.», "et totaal aantal stemmen dan
"ik ?dy nl!- Het is hoogst opmerke-
L -èht t Kennedy gewonnen heeft met
°tki eeh meerderheid van enkele
iti6 et'dduizenden stemmen. De situ-
V»k v_erschilt wel zeer veel van die
An i?56' toen er een verhouding was
tegen 26. Kon men bij de ver-
ksg'hgen van vier jaar geleden spre-
Vi|,„ van een politieke aardverschui
ving, ten gunste van Eisenhower, dit-
zii "'eek het kiezerskamp verdeeld
Artii ih twee ongeveer even sterke
An sn- Tengevolge van de structuur
Kef,h"et Amerikaanse kiesstelsel heeft
{like y echter toch nog een #anzien-
jfi®Slv,1J1eerderhejd in het college van
nsi
'rd
d
"auweipks iets loegaven, js uc
tive herheid van de Democraten in de
"fgai Huizen van het Congres toch ook
kj' tvat gedaald.
>n pt Amerikaanse kiesstelsel is niet
*<Chj511Voudig als het op het eerste ge-
lijkt. De Europeaan die zich in
flwTkaan'se verkiezingsuitslagen ver-
S?ri komt steeds weer voor verrassin-
te staan. Bij de presidentsverkie-
zingen van 1956
werden tegelijk
een Republikein
se president en
een Democra
tisch Congres ge
kozen. Men had
niet zozeer ge
stemd op de Re-
aantal staten met
JArk Püblikeinse meerderheid is vrij
'tjen Verminderd. Hoewel de twee par-
Au.,eliraar in de landelijke „popular
AbjuT"
Atits ?lnse kandidaat voor het prest
k'-Senv, P' rtlswel op de persoon van
wer. ^)e populariteit, van Ike
JopJi aanzienlijk groter te zjjn, dan de
^«IpjAriteit van de partij die door hem
Q Werd.
°k ditmaal heeft het verschijnsel
Van de „gesplitste stem" weer
t"sia^eer een gr°te rol gespeeld bij de
«t» ,8 van de verkiezingen. In vele sta-
i'e,h^,estond er geen relatie tussen de
[A ej!en. voor de presidentiële kandida-
h "gr d'e voor de gegadigden voor het
hesid de verkiezingen voor het
jhfepUtschap heeft men zich opnieuw
Ar,aj door de persoonlijkheid van de
Aür at laten leiden dan door voor-
Ais y°°r een van beide partijen. Een
voorbeeld van „ticket-split-
Atl j kan men bijvoorbeeld constate-
h It<n ,dp staat New Jersey, waar
Atu Publikeinse kandidaat voor de Se-
Clifford P. Case, zijn zetel heeft
Aid te behouden met een meerder-
A\y Tvan 300.000 stemmen, terwijl
ArheiSrsey zich tegelijk met een meer-
«i brioa van 50.000 stemmen achter
A»at ?,y. heeft geplaatst. En in de
d ^Sto °*s kreeg de Democratische
Arhgij Haul Douglas een enorme meer-
go rnaar het heeft maar heel wei-
Aoj| -eeld of Illinois had zich voor
Sinrt uitgesproken.
Ah januari 1953 wordt in Amerika
^republikeinse president geconfron-
,9or T^t een Democratisch Congres.
Atv Ans Europeanen, die gewend zijn
"regering welke steunt op een
A uerheid in het parlement, is dat
hkAn ?rkwaardig iets. Maar we ver-
v Ats k"' dat; men in Amerika geen
k°'Wb d kan maken tussen de
f/hg S'tegen.woordiging en de rege-
Age'rjn 6 leider van de Amerikaanse
k'Ker is zelf een volksvertegenwoor-
°fd' ,-ï is behalve gekozen staats-
°°k gekozen premier.
scheepse razzia te houden ouder aan
hangers van Kamitatoe. Deze laatsten
hadden gisteren een wanordelijke de
monstratie gehouden voor het gebouw
van de V.N. in Leopoldstad ten gunste
van Kamitatoe. Een bloedige botsing
tussen de soldaten van Moboetoe en de
jeugdige demonstranten wer(l ternau
wernood verhinderd door Ghanese troe
pen van de V.N.
De gehele avond patrouilleerden in de
Afrikaanse wijk eenheden van het Tune
sische contingent van de V.N.-strijd
macht. Radiowagens van soldaten uit
Malakka hadden zich geposteerd op
strategische punten, om eventueel om
versterking te vragen.
Intussen heeft kolonel Moboetoe de
redon van Kamitatoe's arrestatie mee
gedeeld. Deze zou geheime militaire en
civiele documenten aan de Verenigde
Naties hebben doorgegeven. Moboetoe
zei dat Kamitatoe eerst dan zou worden
vrijgelaten, wanneer de papieren zouden
worden teruggegeven. Congolese politie
mannen zouden de documenten hebben
buitgemaakt tijdens een raid op de kan
toren van de veiligheidsdienst in Leo
poldstad op last van Kamitatoe.
In Noord-Katanga zoeken versterkte
eenheden van de V.N. nog steeds naar
het lid van de Ierse patrouille die dins
dag in een hinderlaag was gevallen. De
kans dat hij nog in leven zal worden
aangetroffen, is zeer gering. Tot nu toe
zijn acht lijken geborgen. Twee niet ge
wonde overlevenden zjjn naar Albcrt-
stad overgebracht. Een woordvoerder
van de V.N. in Elisabethstad heeft mee
gedeeld, dat nieuwe instructies zijn uit
gegaan om de veiligheid van de V.N.-
soldaten in Katanga te verhogen.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 11 nov. Vijf jaar heeft
het geduurd voor de aanvraag tot na
turalisatie van iemand die in Neder
lands Nieuw Guinea woonachtig is, is
afgewikkeld. De vaste commissie uit de
Tweede Kamer voor de naturalisaties
heeft de minister van Justitie gevraagd
wat hiervan de oorzaak is geweest.
Reeds in 1955 deelde de toenmalige mi
nister van Overzeese Rijksdelen mee,
dat de aanvrager oorspronkelijk de Ne
derlandse nationaliteit bezat, deze bui
ten zijn toedoen heeft verloren en dat
er dus geen reden bestond het verzoek
af te wijzen. Verleden jaar heeft het
gouvernement van Nederlands Nieuw
Guinea nog geschreven, dat de betrok
kene ten volle in aanmerking komt voor
liet verlenen van het Nederlanderschap.
Er werd bij de minister op een spoedi
ge beslissing aangedrongen. De commis
sie wil nu ook weten waarom er sinds
dien weer een kostbaar jaar voor de
voormalige Nederlander verloren is ge
gaan.
AMSTERDAM, 12 nov. Het staat
thans vast dat de 20-jarige Sigrid San
ders uit Bloemendaal die dinsdag
avond 1 november in haar zolderkamer
in de Deurloostraat te Amsterdam dood
te bed is gevonden tengevolge van
het gebruik van een te grote dosis slaap
middelen is overleden.
Dr. J. Zeldenrust van het gerechtelijk
laboratorium in Den Haag, heeft deze
conclusie getrokken uit het rapport dat
de Amsterdamse politiedeskundige, drs.
D. Eskes, had uitgebracht.
.Uitslag van de jongste Ameri
kaanse presidentsverkiezingen
jtew zpu ongetwijfeld heel anders zijn
Abviw' de twee partijen op hun
s in juli andere kandidaten
M)., cn rplrmot, tipt nresident-
.As Vnen het vice-presidentschap. Het
oA deze verkiezingen niet eenvou-
A do h strijd tussen de Democratische
h® Vbv.itPublikeinse partij. Evenals bij
vAs0Ah}ezingen van 1956 speelde het
e h J? ük element een belangrijke rol.
Ap ®t bovendien niet vergeten, dat
gekozen voor het president-
HOLLANDIA, 11 nov. (A.N.P.)
Rond de controverse Jouwe-Wajoi om
het driehoeksgesprek meldt de „Nieuw
Guinea koerier" dat na een telegram
van Frits Kirihio (in Leiden) deze nog
eens in een telefonisch onderhoud Jou
we op het hart drukte verdeeldheid in
de „Partei Nationaal" te vermijden.
Jouwe zou Kirihio zijn eisen kenbaar
hebben gemaakt, die eerst moeten
worden ingewilligd alvorens hij tot sa
menwerking met de „Parna" kan ko
men. Voorst staat Jouwe erop. dat de
brief aan de secretaris-generaal van
de V.N. Hammarskjöld wordt ingetrok
ken. Kirihio heeft volgens Jouwe zijn
verbazing geuit over de brief, terwijl
Kirihio het ook niet eens zou zijn met
het vaststellen van het jaar 1970 als
streefdatum voor politieke zelfbeschik
king.
Tenslotte deelde Jouwe mee. dat hij
zaterdag een nieuwe ontmoeting met
Wajoi voorstelde, maar dat laatstge
noemde hierop geen prijs stelt en van
mening is dat er „voor de heer Jouwe
geen plaats in de Parna is". De mo
gelijkheid is thans niet uitgesloten dat
Jouwe als reactie een nieuwe partij
zal stichten. Inmiddels heeft de chris
telijke vakorganisatie CWNG-Persek-
ding in een communiqué aan de pers
gezegd, dat in een vergadering van
veertig bestuurders van de organisatie
de houding inzake politieke partijvor
ming. in Nederlands Nieuw Guinea is
bepaald. De CWNG is niet betrokken
hij de oprichting van de Parna.
„Een tandarts in Kopen
hagen heeft een patiëst ge
nezen van diens kiespijn in
zijn linkerbeen. De arts
merkte tijdens een halfjaar
lijkse inspectie een sluipen
de ontsteking. Het bleek
een haard-ini'ectie te zijn.
De patiënt heeft moeten
aanvaarden, dat hij geen kiespijn had
en toch een ontsteking en dat hij zwa
re pijn in het linkerbeen had, di ver
dween toen een kies getrokken was".
Dit is een bericht dat ik letterlijk
citeer van UPI en dat mij zeer aan
spreekt. Ik kan met bovengenoemde
Deen meevoelen en ik feliciteer hem
er om tebeginnen mee dat zijn pijn
bij nader inzien tóch niet in zijn kies
bleek te zitten.
Overigens, het is waar: een mens
kan zich vergissen in zijn pijn. Ik heb
een man gekend, die jai-enlang met
een maagkwaal tobde tot de dokter
hem vertelde dat het een kwestie van
zenuwen was. Van dat moment af
schakelde hij onmiddellijk over op
hoofdpijn. En over mijzelf gesproken.
Ik heb enige tijd rondgelopen met een
onbekende kwaal en toen ik haar te
bevoegder plaatse liet verifiëren bleek
dat ik slechts geleden had aan mijn
gezondheid. Want ook daar kan een
mens mee sukkelen.
Maar die Deen kan ik mij levendig
voorstellen. Menige pijn en menige
ziekte is alleen maar te verklaren uit
een voortwoekerend misverstand.
En neem nou doodgaan, die verge
vorderde vorm van ziek wezen. Zelfs
dat is, als U het mij vraagt, niet strikt
nodig. Je moet er alleen maar aan ge
loven.
(Advertentie)
Een handig scootertje om zo mee te
nemen wordt getoond op de Londense rij
wiel- en motorshow in Earls Court. Het
is de bedoelingdat automobilisten dit
voertuigje in de koffer van hun auto
meenemen en wanneer ze hun wagen in
de buitenwijken parkeren, met de
scooter de stad verder ingaan. Het
ding kan dok zelf gebouwd worden.
iMiMiiiMiuiiiiiimimimiiiiiiiiiiiiniiiMmi'
e berg die Butler heet, minister =P\ 7 t «,«i"r.
is van binnenlandse zaken, lei- J_JC DCTff DGLQTt CCfl THUIS
der van het Lagerhuis en voor- i
sriise conservatieve par- 7 y 7 i i L J J 1 J
zitter van de Britse conservatieve par-
tij, heeft een kl">i"
gebaard. Vooral
toenemend aantal toeristen, heeft hij
besloten de drankwet te herzien, en hij ^^uillllllMiiilMltlllliMiiiiiiillMlIllllllHiuillimiHiiitiinillllllhiiiiimiimiiHiuiiiiimiiimiliiNlliiimniliiHmillliiii
heeft afgelopen donderdag zijn voor
stellen ingediendbij het parlement.
En Dora beeft. Slechts de oudere in
woners van Brittannië beseffen, dat
de alcoholische tirannie in hun land
werd uitgeoefend in de naam van de
juffrouw, die Dora heet en die geen
dame is. Tijdens de Eerste Wereld
oorlog, toen het Britse rijk bloot stond
aan grote gevaren, besloot de liberale
regering het rijk tegen deze gevaren
in bescherming te nemen door de in
voering van een wet, die de trotse
naam voerde van „Defence of the
Realm Act", die sedertdien bekend
heeft gestaan onder de afgekorte naam
Dora. Dora verordende o.m. dat niet
slechts de legers van Kaiser Wilhelm
maar ook de drank een ernstige bedrei
ging vormde voor het: rijk. In dit op
zicht was zij het blijkbaar roerend
eens met het liedje van de vijand:
„Der grösste Feincl des Menschens
Wohl, das ist und blejbt der Alkohol."
4]A,stromingen in^ hun partij Het is aan deze ondierbare Dora te
Republikeinen op hun'partij- danken, dat de Jaere Britse natie op
- Uon vormt, en aat ïvenneuy en
alde Ver'tegenwoordigers zijn van be-
S>» de tweepartijen een homo-
Aon °k vormt, en dat Kennedy en
gouverneur van de staat
Je^htie de ,_B_, RB
<Tk°fce»?: Nelsori Rockefeller, hadden
als kandidaat voor het presi-
zouden zij deze verkiezingen
st R hebben gewonnen. De „libe-
9t ^°.ckefeUer zou ongetwijfeld in
hi'^hen - geweest vele stemmen te
t> Vr>or de grote steden, waar men
A Ry°°r Kennedy heeft gestemd.
t)h ©en keinen zouden ongetwijfeld
tr kpJ1 overwinning hebben behaald
Sm. onedy, als hij op de Democra-
l^hhso<Z0nventie niet senator Lyndon
hp Ren Tal,s ..running mate" had ge-
Vp ft, hnson, die uit Texas komt,
tr01, 'h .1 £^s-
vice-presidentschap, voor Ken-
Democratische kandidaat
- »ice
- -eei wat stemmen Veroverd in
hl hg* jJhe staten. Het antipapisme
hl ®ej ^en van de V.S. zou in het
V coan Kennedy hebben gewerkt,
%v°thi tegenwicht was geweest in
W*se t, van een zuidelijke en protes-
tpii teay^e^e man in het. Democrati-
Sr, hipl. Het was voor de Democra-
x.hui" helemaal het oude „Solid
®li1k h1331- Kennedy heeft over de
Ke staten toch niet te klagen.
zekere uren van de dag en op nog
meer uren van de sabbath dorst moet
lijden. Als je op een snikhete zondag
middag door Engeiands landouwen
waart en je tong hangt op je schoe
nen van do zomerse dorst, dan moet
volgens Dora de tong in deze positie
blijven verkeren tussen twee uur en
zeven uur in de middag. Dora verbiedt
het schenken van bier of andere alco
holische dranken tijdens deze periode,
en de arme toerist kan slechts dromen
over glazen koud en schuimend bier.
Eerst om zeven uur kan hij met toe
stemming van Dora zijn dorst lessen,
ook al zal het bier noch koud, noch
schuimend blijken te zijn. Op weekda
gen zijn de café's in Londen open van
half twaalf tot drie en van half zes
tot elf. (In sommige delen van Londen
sluiten de café's om half elf. en op het
nlatteland om tien uur in de avond).
En Butler, de berg, is de moedige
Brit die voor het eerst in veertig lan
ge dorstige jaren de moed heeft een
eind te maken aan de tirannie van Do-
ra.
nder de voorstellen bevinden zich
de volgende moderne en voor
uitstrevende gedachten. Inplaats
Van om half twaalf in de morgen zul
len de café's mogen openen om elf uur,
echter alleen op weekdagen. Zq zul
len evenwel om drie uur in de njiu-
dag weer gesloten moeten worden. Um
half zes in de avond zullen zij openen
en om elf uur zullen zij sluiten. Ja
maar, zal men zeggen, dit betekent
dat de café's in Groot-Brittanme in
plaats van negen uur per dag voortaan
alleen maar negen en een half uur mo
gen openen. Maar er is meer veel
meer. Voortaan staat Dora toe, dat lie
den, die zich in een café bedienen van
alcoholische vloeistoffen, nog een
kwartier na sluitingstijd tot hun be
schikking krijgen om hun glas leeg te
drinken. Verder behoeft de tong op zon:
dagen niet meer zo lang uit de mond
te hangen. De café's zullen open zijn
van twaalf tot drie en van zeven tot
tien. Dora is duidelijk op de vlucht.
Maar *le meest ingrijpende wijziging 111
de bestaande wet is het voorstel om
de inwoners van Wales toe te staan op
zondag te drinken. In Wales zijn nu op
zondag alle café's gesloten. oortaan
zullen als de wet wordt aangenomen,
de burgers van Wales plaatselijk een
plebisciet mogen houden over de
vraag of iemand op zondag een glas
bier mag drinken. Het resultaat van
deze volksstemmingen zal beslissend
zijn voor een periode van zeven jaren.
(Niet dat. men om Wales behoeft te
wenen. Er wordt in Wales waarschijn
lijk meer gedronken op zondag dan op
weekdagen, evenwel niet in de café's,
want dat is zonde. Maar bij duizenden
trekken de inwoners van Wales naar
hun drankclub. En wij weten van café's
in dit schone land, waar men op de
sabbath de Heer dient met een geslo
ten voordeur, en de duivel het zijne
geeft met een open achterdeur).
Nog een andere ingrijpende verande
ring in Butlers voorstel is om voortaan
aan wijnhandelaren verlof te geven hun
waren per fles te verkopen tijdens de
normale winkeiuren. Heden is de situa
tie dat een wijnhandelaar alleen maar
wijnen, bieren en andere alcoholische
dranken mag verkopen tijdens de uren
waarop de café's open zijn. Tijdens de
sluitingsuren, mag je naar een wijn
handelaar gaan om een bestelling te
plaatsen, maar je kunt niets meene
men. Dat mag niet van Dora.
(Advertentie)
«'WEBIOEM
klNDERMEEL
m m -
Van gisteren af zijn er in Neder
land weer gouden munten, die
volgens de nu geldende Munt
wet zijn geslagen. In de afgelopen
weken heeft de rijksmunt te Utrecht
namelijk - voor het eerst na de
tweede wereldoorlog - voor rekening
van De Twentsche Bank 3605 stuks
voor de verkoop bestemde gouden
dukaten aangemaakt.
In tegenstelling met het gouden
vijfje en het gouden tientje is de
dukaat de enige gouden munt, die
niet uit het Nederlandse muntstelsel
is verdwenen. Minister Lieftinck,
tijdens wiens ambtsperiode de Munt
wet 1948 tot stand kwam. zag deze
munt als een middel tot schatvor-
ming en als grondstof van on
betwistbaar gewicht en gehalte en
als een van rijkswege gegarandeerde
handels- of negotiepenning. In deze
laatste hoedanigheid vooral heeft de
gouden dukaat een eeuwenoude
traditie.
De naam dukaat komt oorspronke
lijk van een zilveren munt uit het
Sicilië van de 12e eeuw. Toen in de
tweede helft van de 13e eeuw in
Venetië een gouden munt werd ge
slagen. die het omschrift droeg
„Sit tibi Christe datus quern tu regis
iste ducatus" (Aan U. Christus, zij
opgedragen dit Hertogdom, waarover iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitilillllillliililillllllilllllllillliMliillliilHltMllitlllilllllliilllilllliillll
gij heerst), is dit laatste woord
„ducatus" als benaming voor soort
gelijke gouden munten blijven be
staan. Met de rijksdaalder is de
dukaat Nederlands oudste munt. Bij
decreet van de Staten-Generaal van
4 augustus 1586 werd de gouden
dukaat in datzelfde jaar voor het
eerst in Nederland geslagen. Sedert
dien heeft hij zijn volle gewicht in
goud behouden on is mede als
gevolg daarvan in de laatste drie en
een halve eeuw, naast de zilveren
Oostenrijkse Maria Theresia Thaler,
geworden tot een der meest gewilde
handelsmunten.
De muntslag van de dukaat is
sinds 1586 met een kleine onderbre
king tussen 1808 en 1814 onveranderd
gebleven tot op de huidige dag. De
voorzijde toont een geharnaste man
met het omschrift: „Concordia res
parvae crescunt" (eendracht maakt
macht) benevens het muntteken, het
muntmeestersteken en het jaartal. De
keerzijde draagt een versierd vier
kant waarin de woorden: „MÓ(neta)
AUR(ea) RÊG(ni) BELGII ad legem
imperii" (gouden munt van de
Nederlanden volgens de wet des
rijks). Voorts heeft de munt een
kabelrand. Het gewicht is 3.494
gram, het gehalte 983 en de middel
lijn 21 millimeter, waardoor de
dukaat niet veel afwijkt van het
vroegere gouden vijfje.
De rijksdaalders, guldens en alle
overige pasmunten van ons muntstel
sel mogen niet door iedereen worden
aangemunt. Met de gouden dukaat is
het in dit opzicht anders gesteld.
Volgens de Muntwet „staat het een
ieder vrij voor zijn rekening gouden
dukaten te doen slaan aan 's Rijks
Munt, wanneer de werkzaamheden
voor het Rijk of de Overzeese Rijks
delen dit niet verhinderen.
n
Publiciteits- en reclamemensen,
leden van jeugdorganisaties en
studenten waren donderdag naar
Sandberg's veste-het Stedelijk-
Museum in Amsterdam - genodigd
om het verschijnen van het nieuwe
blad „Twen" mee te maken. God
fried Bomans was er ook om even
zijn zegje te zeggen en het Neder
lands Blazersensemble van Thom de
Klerk om te pogen Haydn boven een
opgewekt kakelende menigte uit te j^-^ör ons onbegrepen Amerikaan-
blazen. Iedereen had belangstelling o-enie" Kerouac op de boeken-
voor de nieuwe baby, wi®"® planken van scholieren prijken.
Iqke vader onder dezelfde naam m Dcze jongelui noemen hun favorie-
Duitsland een succes schijnt te zqn.
mm.mm»minimum,
Twen is de mode-benaming voor de
jeugd, die haar puberteit prolongeert
tot omstreeks het twintigste levens
jaar. Het om de twee maanden ver
schijnende blad wil zich tot die
jeugd richten, die ook al zoveel geld
aan grammofoonplaten, pockets en
bioscopen spendeert en, zo zal de
uitgever gedacht hebben, nu dit blad
maar bij haar benodigdheden moet
betrekken. Dat brengt dan meteen zijn
advertenties op. Mede door de verlok
kende begoochelingen van het Duitse
,,Twen" was hier en daar al een
sfeer ontstaan, waarin men de
Nederlandse Twentrawant van te
voren ging zien als „een gewaagd
blad".
Nu ligt het te grijp. Het is ietwat
uitdagend gepresenteerd en zo is ook
de toon. Godfried Bomans zei al dat
de jeugd argwanend staat tegenover
de ouderen en dat „Twen" geboren is
uit argwaan tegen de ouderdom.
Natuurlijk, jeugd moet revolteren.
Het blad ziet er knap en levendig
uit, vol goede foto's, met een aantal
goede teksten. Een serie experimen
tele dichters en verwante fotografen
hebben zich grif in de lijst van mede
werkers laten plaatsen. Aan de
namen van de medewerkers alleen
al, en dat vindt men bij het verder
lezen bevestigd, kan de enigszins in
gewijde de sfeer bepalen. Het is de
sfeer die leeft onder een aantal, min
of meer met het socialisme flirtende
jongeren in de grote steden van Hol
land. Zover wij kunnen nagaan,
weerspiegelt het blad al vrij duidelijk
iets van het scala van waarden, dat
de ideeën en gesprekken van vele
jonge mensen draagt. Die waarden va
riëren van de jazzmusicus Charley Par
ker tot oorlogshaat, van een tweede
hands auto tot de mode van Max Hey-
mans en Dick Holthaus.
Merkwaardig is overigens dat er
soms nauwelijks verschil te bemer
ken is tussen advertentie en redactio
nele bijdrage. Vooral ouderen zullen
weinig begrijpen van d> waarden
scala (ook vele jongeren trouwens),
maar het is toch maar zo dat de
laatste jaren in Don Haag en Am
sterdam geregeld tijdens nachtelijke
uren een stampvolle concertzaal
ademloos en aandachtig luistert naar
een even prijzig als serieus jazz
concert; dat Mulisch, Vinkenoog of
ten „het 'einde", het hoogst bereik
bare. Ze zullen hun mening wel eens
moeten herzien, maar op het ogen
blik toont „Twen" die nog prikkelend
en jongensachtig stoer in de oor
spronkelijke versie. Men zou veel
misverstanden kunnen aanwijzen.
Men zou kunnen zeggen dat in
„Twen" sex verward wordt met
erotiek, banaal met gedurfd, materia
lisme met realiteitszin, enz. Het
liefst zouden wij het uitdagend ge
vraagde antwoord op „Twen" over
laten aan de jongeren, die willen
zeggen „Wij zijn ook twen, wij zijn
ook twintig". Het is dan te hopen
dat er een uitgever is die daar ook
brood in ziet.
- et zuid-Limburgse kerkdorpje
Njjswiiler viert zondag een bij
zonder jubileum. Dan is name
lijk de oud-rijwielhandelaar Jozef Bin-
dels vijf en zeventig jaar lid van het
kerkelijk zangkoor, waarvan hij veer
tig jaar directeur is geweest. On
danks zjjn 88-jarige leeftijd en het
feit, dat opa Bindels niet meer in Nijs-
wilier woont, is hij nog vrijwel elke
zondag in zijn vroegere woonplaats
present om er samen met de ande
re zangers de Hoogmis op te luisteren.
Op grond van deze verdienste wordt
deze bijzondere jubilaris, sinds 1949
begiftigd met de pauselijke onder
scheiding „Pro ecclesia et pontifice"
door de gehele parochie en speciaal
door de leden van het kerkelijk zang
koor gehuldigd. Ook de harmonie zal
acte de presence geven, aangezien de
jubilerende zanger bijna zeven jaar
lang als directeur van de plaatse
lijke muzikanten is opgetreden.
n de nieuwe wet bedoelt eveneens
een eind te maken aan de dui
zendvoudige verscheidenheid,
waarmee men de bestaande wet kan
ontduiken. Want het moge al waar zijn,
dat de café's sluiten om drie uur, maar
de ervaren drinkebroer waggelt van het
café naar een van de duizenden obs
cure clubs waarmee Engeland getooid
is, armzalige drinkgelegenheden die
openen om drie uur in de middag en
sluiten om elf uur in de avond. Voor
deze clubs is geen vergunning ver
eist. Als iemand het in zijn hoofd haalt
een drinkclub te willen beginnen, be
hoeft hij alleen maar de handtekenin
gen te verzamelen van twintig vriend
jes. Vervolgens deelt hij aan de autori
teiten mee, dat hij een club heeft op
gericht en betaalt een inschrijvings
som van vijf shilling. En dan kan hij
gaan tappen. En de politie heeft geen
recht om zonder toestemming van de
clubeigenaar diens perceel te betre
den. Er zullen nu maatregelen worden
genomen om bevoegdheid te verlenen
aan het wettig gezag deze clubs te
sluiten, indien zij, zoals op zeer grote
schaal het geval is, vindplaatsen zijn
voor prostituées, misdadigers en strip-
tease-shows. Misschien zal Dora om
wille van dit laatste Butlers bijdrage
tot Brittannië's bandeloosheid vergeven.
En mocht zji hiertoe niet bereid zijn,
dan zal Butler, de berg, zich kunnen
troosten met de fraaie pluim waarmee
de Daily Mail gisteren de hoed van
de minister tooide. Want in een hoofd
artikel verklaarde het blad, min of
meer ex cathedra: „De drankwet zal
bijdragen tot de roem van de heer But
ler".
DAAN VAN DER VAT
Begin oktober van dit jaar bracht
het Economisch-Technologisch
Instituut van Gelderland over
de spreiding van het hoger onder
wijs een tweede rapport uit, getiteld.
„Arnhem als vestigingsplaats ^,001
een nieuwe universiteit in Neder-
'aLeden van de katholieke Studen
tenvereniging „Sint Franciscus Kavei i-
us" twijfelden eraan of de Arnhem
se bevolking reeds rijp zou zijn om een
universiteit in haar midden te heb
ben Om dit te onderzoeken werd
met steun van plaatselijke instanties
die propaganda voor een Arnhemse
universiteit altijd welkom achten een
goed opgezette „geruchtencam
pagne" begonnen waarbij een fictie
ve dr. H. J. L. de Vries naar voren
werd geschoven, als zijnde de eer
ste rector-magnificus van de Arn
hemse universiteit. „Franciscus". be
reidde vrijdag Arnhems eerste prof.
een warm onthaal en in optocht ging
y°Tu^aarna, 'n de richting van het
stadhuis. Kreten als: „De eerste
PrPw'ordt toch een sof", „Arnhem
intellectueel „Havesate stelt de eis,
in Iwente Hoger Onderwijs", spra
ken duidelijke taal.
stadhuis viel de prof. een
officiële ontvangst te beurt door bur
gemeester en wethouders. De voor
zitter van de Lustrumcommissie
van „Franciscus" schonk met een
groots gebaar de professor aan Arn
hem. Daarna volgde met veel geest-
dirft de eerste-steenlegging voor het
Universiteitsgebouw. De foto geeft
van deze „ceremonie" een beeld.
Links prof. De Vries, in het midden
de voorzitter van „Franciscus",
rechts burgemeester Matser van
Arnhem.
een wildedierennummer meer in
circussen die Zandvoort en
Amersfoort bezoeken. De bad
plaats .beet het spits af met deze beslis
sing en zeer onlangs volgde de „keistad"
dit voorbeeld. B. en W. waren het eens
over het feit dat optreden van wil
de dieren in circussen, dierenparken
en bij welke gelegenheden ook in
strijd is met het tegenwoordige be
schavingspeil en de humaniteit, kwet
send voor de goede smaak van het
publiek en geen enkele pedagogische
waarde heeft. In een interview voor
de televisie heeft de burgemeester
van Amersfoort deze verwijten nog
eens nadrukkelijk onderstreept en
verklaard waarom er geen circus,
waarin wilde dieren optreden, zijn
gemeente meer binnenkomt en dus
ook het boeiende spel van de begaaf
de dompteur Moreno met leeuwen,
tijgers, geiten en bokken, de grote at
tractie van het dierenpark Amers
foort tot het verleden behoort.
In de Nederlandse circuswereld
heeft men met stomme verbazing
van deze motieven en beslissing ken
nis genomen. Naaraanleiding van de
televisieuitzending van donderdaga
vond heeft de voorzitter van de Club
van Circusvrienden mr. A. Spruit
zich in verbinding gesteld met de
AVRO ten einde eveneens voor de te
levisie op de uitlatingen van de bur
gemeester te kunnen reageren. Daar
is alle aanleiding voor, vindt men in
circuskringen, want wat de televisie
kijkers te horen kregen over het op
treden van wilde dieren, komt allen
die de bonte wereld van het circus
een warm hart toedragen als rond
uit belachelijk voor.
Een circus zonder wilde dieren in
de piste heeft geen cachet, stellen zij,
en van wrede cf onwaardige behan
delingen willen zij niets weten. Een
dompteur die iets met wilde dieren
wil bereiken, moet op de eerste
plaats zorgen hun vriend te zijn en
met slaan en schoppen zal hij nooit
verder komen. Sinds de grote Carl
Hagenbeek de tamme dressuur in
troduceerde, leerde dat elk dier een
persoonlijkheid was, elk individu vel
schillend van aanleg en karakter,
temperament en gaven en dat op
grond daarvan met goedheid en
vriendschap met hen moest worden
gewerkt, is er van wrede behande
lingen in de dressuur geen sprake
meer, om de doodeenvoudige reden
dat juist daardoor betere resultaten
worden bereikt en niets aan de
waardigheid van het dier wordt af
gedaan, aldus vernamen wij van cir-
cuskenners die aan dit alles nog toe
voegden, dat Richard Sawade uit de
school van Hagenbeek, oprichter van
de „Academie voor temmers" en
beroemd om zijn optreden met leeu
wen, tqgers, beren, luipaarden, ze-
bra s en doggen in één nummer, des
tijds in London werd benoemd tot
erelid van de dierenbescherming!
