Resident naar algerije
Gaulle gereed
Voor spoed-actie
tan voor republiek Algerije
neemt vaste vormen aan
i
Kalonji op liet matje bij
V.N.-vertegenwoordiger
Afdoende maatregelen Legen
oorlog van Baloebakrijgers
HET ZWARTE SCHAAP
WEERZIEN NA 38 JAAR
Hongaars pleegkind nu als
bruid naar Hengelo
WINKELS OP ZATERDAG
MIDDAG GESLOTEN?
In de greep van de angst
li
Woensdag i6 november i960
ss
I NIEUW FEUILLETON
i
i J
Vier negermeisjes
in New Orleans
weer uitgejouwd
Japanse verpleegsters in staking
,Le Monde' oefent
kritiek op België
KENNEDY naar
Khroesjtsjev
POWERS spoedig
op vrije voeten?
Gefloten welkom voor
MINISTER LUNS
WIL ALLEEN
ZIJN
Vakorganisaties gunnen winkel
personeel langer weekeinde
Het
weer
ft
V
'Kt< tl 13^' november (A.F.P.,
Sen' j Er zijn aanwijzin-
t president Charles de
ve^et 'hans zeer binnenkort het
k S in V^n rechtse groeperin-
korv-, rankrijk en dat van de
„colons" in Algerije
tin
11 JE zal trotseren en een be-
p maken met het verlenen
*?ljW enverregaande mate van
'iel-., a^injheid aan Alsreriie. Poli-
^e"v"'ul§heid aan Algerije. Poli-
^Ogej. .^vaarnemers achten het
^at hij vandaag een
Tr*ng van het Franse
ni Za* voorzitten, waar hij
Nwt nen êe(Jetailleerd ont-
jt
IÉÉÉ1
^mmTrskJold
,Grap' kost aan Deense
zeeman het leven
Nederlanders beboet
Lagere temperaturen
KOUDE NACHT
Het weer in Europa
P
i?f
i,"T iï riji
*Bé*
HET NIEUWE DAGBLAD
C1 Za?®!^.4 te weten, dat zijn eerste
H raat iï het Algerijnse bestuurs-
tllivp. "eastisch te wijzigen en het
lil van alle elementen, die
K ton zouden kunnen saboteren,
(jj'ateil Ze hiaatregelen gepaard wil-
do<v^aa" met 'iet eenzijdig afkon-
vUiwl'Frankrijk van een staakt
bo6 n 111 Algerije.
Ct, '.^eger over een dergelijk plan
tïjt de 2®. Gaulle gisteren meegedeeld
eti ylmister van defensie, Mess-
staf chef van de Franse gene-
neraal Ely. Zjj hebben al-
uitgebracht over een blik-
SebrrV,dat ziJ aan Algerije heb-
h uiacht.
w ïv
?ii Se President zou verder van
ii dio ueen bestuursraad in te stel-
bestaat uit twee Mohamme-
J'bg"pp®n,een Europeaan. De „Echo
heeft reeds de naam ge-
"Sn Abderrahman Fares als de
v'hen !j® deze raad zou moeten voor-
V^ên. bestuursraad zou de kern
eeV, van he toekomstige regering
u Algerijnse republiek.
Ga:
zou voor de installatie
i ®gin jestuurs---iad, eind novemver
h kn december zelf naar Algiers
%1pdlitjjinen- Vijfhonderd man specia-
tl» zouden met het oog
.1 <-.a®r Algerjje zijn overgebracht.
U^buari 0f
s O! februari, aldus nog
tjf' z0„e Politieke waarnemers in Pa-
tefer ae president het Franse volk
endum willen laten beslissen,
ABdERRAHMAN FARES
of het met de instelling van een nage
noeg zelfstandige Algerijnse republiek
akkoord gaat of niet. Is het resultaat
van de volksstemming een bevestiging,
dan gaat de Gaulle onmiddellijk over
tot de instelling van een Algerijnse re
publiek, die alleen op het gebied van de
defensie, de economie, het onderwijs en
de technische bijstand met Frankrijk
zou samenwerken.
Op deze manier zou de president een
einde willen maken aan de Algerijnse
oorlog, die nu al zes jaar heeft gewoed
en die aan meer dan 150.000 Fransen
en Algerijnen het leven heeft gekost.
Men neemt aan, dat de oppositie te
gen de plannen van de Gaulle bitter
en dramatisch zal zijn. Er wordt open
lijk gesproken over een nieuwe op
stand van de Europese „colons".
Symptomatisch is een stemming in de
Nationale Vergadering over de vraag,
of de Leider van de opstand van janu
ari jl., Pierre Lagaillarde, voorlopig
in vrijheid moet worden gesteld. In
juni is een desbetreffend verzoek met
268 tegen 165 stemmen verworpen. Gis
teren was de stemmenverhouding 219
tegen 201.
Lagaillarde heeft gisteren twee uur
lang het woord gevoerd tijdens het pro
ces, dat tegen hem en een aantal an
dere deelnemers aan de januari-revolte
wordt gevoerd. Hij verklaarde, dat er
in januari geen samenzwering tegen
de regering heeft bestaan. Men wilde
alleen druk uitoefenen op de regering
om haar van een onjuiste en ook onwet
tige koers gericht namelijk op het
abandonneren van Algerije af te
brengen. Een samenzwering tegen de
regering heeft echter wel bestaan in
mei 1958, aldus Lagaillarde. De op
stand, die daarvan het gevolg was,
heeft ertoe geleid, dat De Gaulle weer
aan de macht kwam. Lagaillarde deed
een pathetisch beroep op zijn rechters
om hem nu wegens zijn deelneming aan
de opstand van mei 1958 te berechten.
NEW ORLEANS, 16 nov. (AFP, Rtr)
Bereden politie heeft gisteren in
New Orleans een menigte van min
stens honderd blanke jongelui terugge
slagen die trachtte door te dringen
tot het terrein van een der lagere scho
len waarop maandag voor het eerst
negerkinderen werden toegelaten. Toen
drie negermeisjes, opnieuw door politie
mannen begeleid, voor de tweede dag
de Mcdonoghschool ingingen, werden
zij evenals de vorige dag door een
menigte uitgejouwd.
De blanke jongelui slaagden erin door
de politieversterking heen te breken,
maar op het schoolterrein werden zij
door bereden politie teruggedreven en
verspreid. Een volwassen man, die
met een politieman begon te vechten,
werd gearresteerd.
Ook bij de andere school, waar een
negermeisje binnenging, stond een
grote menigte. De politie hield een
groep van driehonderd marcherende
blanken op grote afstand. Enige kinde
ren droegen borden met opschriften
als: „Wij willen geen federale dicta
tor" en „Hou de nikkers weg". De bei
de scholen, die bjjna duizend leerlin
gen tellen, werden dinsdag door naar
schatting slechts vijfentwintig tot der
tig blanke kinderen bezocht.
Gisteravond werden zeventien per
sonen gearresteerd, toen een bende
joelende opgeschoten blanke kinde
ren de vier negermeisjes die toegang
tot de scholen hadden gekregen, ach
tervolgde.
- :-i' 'r'
rj:.
De verpleegsters en employé's in ziekenhuizen en klinieken van Tokio zijn in
staking gegaan voor hogere lonen en hetere arbeidsvoorwaarden. Bij alle zieken
huizen wordt gepost. Foto boven: de verpleegsters hebben zich verzameld voor het
universiteitsziekenhuis te Tokio. Foto beneden: een aantal is er bij wijze van
protest bij gaan zitten.
LEOPOLDSTAD, 16 nov. (AFP,
UPI) De hoge vertegenwoordiger
van de Verenigde Naties in Congo, de
Indiër Rikhye, is vastbesloten een
eind te maken aan de rebellie van
oorlogszuchtige Baioebakrijgers in de
provincie Kasai. Gisteren beeft Rikhye
in de ambtswoning van president
Kasavoeboe in Leopoldstad een ge
sprek gehad met de Baloebaleider
Albert Kalonji, tijdens welk gesprek
volgens waarnemers van de V.N.
„harde woorden" zijn gevallen. Kalonji
had zaterdag tegen journalisten ver
klaard, dat hij zich niets zou aan
trekken van de wapenstilstand, die
enige tijd geleden werd bereikt, en dat
hjj zjin krijgers opdracht zou geven
door te gaan met hun opmars ter be
vrijding van de haven Francqui. Voor
deze „ophitsende verklaring" werd hij
door Rikhye op het matje geroepen.
De Indiër deeld.e Kalonji mede, dat hij
reeds „afdoende maatregelen" had ge
nomen om te voorkomen dat de
Baioebakrijgers opnieuw naar de
wapenen zouden grijpen. Over de aard
van deze maatregelen liet hij zich
echter niet uit.
Inmiddels is gisteren duidelijk ge-
worden, dat de strijdbijl tussen
Congo's „sterke man", Moboetoe, en
de gouverneur van de provincie
Leopoldstad, Kamitatoe, definitief is
begraven. Zoais men zich zal herinne
ren, werd Kamitatoe verleden week
donderdag in opdracht van Moboetoe
gearresteerd, maar drie dagen later
alweer vrijgelaten. Beide mannen
gaven gisteren een gezamenlijke ver
klaring uit, waarin zij hun bereidheid
om te gaan samenwerken nog eens
extra onderstrepen. Het gevolg hiervan
zal zijn, dat de troepen van Moboetoe
en zijn „raad van hoge commissaris
sen" door de provinciale regering en
de politie van Kamitatoe zuilen worden
gesteund om de orde in Leopoldstad
te handhaven. Het communiqué van de
twee Congolese leiders werd gisteren
diverse malen omgeroepen door radio
Leopoldstad. Politieke waarnemers
legden er ook gisteren weer de nadruk
op dat deze verzoening tussen Moboe
toe en Kamitatoe een gevoelig verlies
is voor premier Loemoemba, want
Kamitatoe was tot voor kort een van
zijn belangrijkste volgelingen.
ELISABETHSTAD, 16 nov. (UPI)
In de hoofdstad van de Congolese
provincie Katanga is een comité ge
vormd, dat gelden wil bijeenbrengen
voor koning Boudewjjn van België en
zijn Spaanse bruid Dona Fabiola.
President Tsjombe heeft zich bereid
verklaard het voorzitterschap van dit
comité op zich te nemen.
PARIJS, 16 nov. (A.F.P.) Het
invloedrijke dagblad ,,Le Monde"
schrijft in zijn hoofdartikel van
gisteren, dat het dreigement van
België om uit de Verenigde Naties
te treden „een gevaarlijk precedent
kan vormen, dat de weg zou kunnen
openen voor het uittreden van alle
landen die zich benadeeld voelen".
In een nogal scherp commentaar
schrijft het blad verder o.m., dat
„onze Belgische vrienden" in Congo
nooit een duidelijk standpunt hebben
ingenomen. „Steeds hebben zij zich
onder druk van het buitenland en
zonder enige morele winst moeten
terugtrekken van het standpunt, dat zij
zonder veel overtuiging hadden in
genomen. Tenslotte zijn zij de laatste
tijd zo onverstandig geweest een groot
aantal repatrianten te laten terug
keren naar Congo, waar deze kennelijk
het zeer omstre len bewind van kolonel
Moboetoe steunen, zonder deze steun
te laten lopen via de Verenigde
Naties. Dan wordt het voor hen ook
wel zeer moeilijk de beweerde een
zijdige inmenging vaft Ghana, Guinee
en de Sovjet-Unie te veroordelen",
aldus „Le Monde".
NEW YORK, 16 noy. (Reuter) Het
Amerikaanse weekblad „Newsweek"
meldt uit diplomatieke kringen te heb
ben vernomen, dat premier Khroesj
tsjev van de Sovjet-Unie de nieuwe
Amerikaanse president Kennedy for
meel zal uitnodigen voor een bezoek
aan de Sovjet-Unie, met alle eerbe
toon dat was opgesteld voor het afge
zegde bezoek van president Eisenhower
van deze zomer.
Khroesjtsjev zou, aldus het blad, veel
belang hechten aan een spoedige ont
moeting met Kennedy, omdat de Rus
sische premier „met het oog op zijn
eigen politieke belangen een betere
verstandhouding met de Verenigde Sta
ten nodig heeft".
LONDEN, 15 nov. (UPI). In enke
le westelijke hoofdsteden houdt men
zich thans bezig met speculaties, vol
gens welke premier Khroesjtsjev van
de Sovjet-Unie van plan zou zijn een
gebaar van verzoening te maken je
gens de gekozen Amerikaanse presi
dent, John F. Kennedy. Het Westber-
iijnse blad „Telegraf" maakt melding
van geruchten, dat op korte termijn
de vrijlating zou zijn te verwachten
van Francis Gary Powers, de piloot
van het Amerikaanse U-2-vliegtuig dat
op 1 mei j.I. nabij Sverdlovsk in de
Sovjet-Unie is neergeschoten.
In de Britse hoofdstad doen geruch
ten de ronde, dat nog twee Amerikaan
se vliegers op hét punt staan vrijgela
ten te worden. Het zijn de bemannings
leden van een RB-47-vliegtuig, dat op
1 juli is neergeschoten boven de Ba-
rentszee. Vier andere inzittenden van
deze RB-47 zijn om het leven geko
men.
(Van onze correspondent)
HENGELO, 16 nov. Een zeld
zaam weerzien hadden twee mensen
gistermiddag op het station in Arn
hem de Hongaarse Gizella Orlowski,
sinds 12 maart van dit jaar door een
huwelijk „met de handschoen" me
vrouw G. Leushuis-Orlowski, arriveer
de met de Scandinavië Express en op
het station stond de heer H. Leushuis
uit Hengelo om zijn bruid te begroe
ten. Het was 38 jaar geleden dat ze
elkaar voor het laatst haddon gezien.
Gizelia was in 1922 met een Hon
gaars kindertransport naar Hengelo
gekomen. Zij vond b;i de familie Leus
huis een liefdevol onderdak Na een
half jaar vertrok het Hongaarse meis
je weer naar haar ouders in Budapest.
Hendrik nam toen van Gizella af
scheid met een handdruk. Door brief
wisseling bleef het contact tussen de
families Orlowski en Leushuis echter
bestaan. Zowel Gizella (48) al3 Hen
drik (50) bleven ongehuwd. Toen na
onderbreking van de oorlogsjaren de
briefwisseling weer op gang kwam
deed Hendrik zijn aanzoek. Het bleek,
dat de pijl van Amor de roos ha;1 ge
troffen want Gizella zei: „ja".
De weg om de Hongaarse vrouw
naar Hengelo te krijgen is lang en
moeilijk geweest. Toen men langs de
normale weg geen kans kreeg bij el
kaar te komen wendde de heer Leus
huis zich tot de koningin. In maart
hechtte koningin Juliana goedkeuring
aan een huwelijk bij volmacht en
KOPENHAGEN, 16 nov. (Ritzan)
Twee Nederlandse zeeliedt hebben gis
teren te Randers in Denemarken bekend
de trossen van de kleine Deense kust
vaarder „Mary" te hebben losgemaakt
en daardoor indirect de dood van een
zestienjarige Deense zeeman te hebben
veroorzaakt. De zeelieden, die tot de be
manning behoren van een Nederlands
kustvaartuig, zeiden, dat zij het schip in
de nacht van zaterdag op zondag „voor
de grap" hadden losgemaakt.
De zestienjarige Deense zeeman aan
boord van de „Mary" ontdekte zondag
ochtend, dat het vaartuig in de haven
van Randers ronddreef. Bij een poging
aan wal te springen om het schip vast
te maken, kwam hij in de haven. Hij
De Nederlandse zeelieden is een boe
te opgelegd. Zij zullen niet worden ver
volgd.
Nigerië Te Obosi zijn drie mensen
om het leven gekomen en verscheidene
anderen gewond bij een treffen tussen
de politie en een aantal mensen, die
onwettig een stuk grond hadden geoc
cupeerd. (Rtr),
door minister Toxopeus werd de
handtekening onder het officiële stuk
gezet. Daarmee meenden de geliefden
dat de moeilijkheden uit de weg wa
ren geruimd. Zij hadden het echter
mis. Want ofschoon Gizella door haar
huwelijk Nederlandse was geworden,
bleef men in Budapest weigeren om
aan haar een uitreisvisum te ver
strekken.
Stapels brieven zijn er nadien over
en weer geschreven. Brieven waarin
men elkaar moed insprak. Eindelijk
was het dan zover en kreeg Gizella
het vereiste uitreisvisum. Z\j stapte
maandagmorgen om half zeven in de
trein in Budapest en nam afscheid
van haar bejaarde moeder. De trein
reis duurde ruim 31 uur.
Per auto is het bruidspaar daarna
naar Hengelo gekomen. Hier werd
Gizella opgewacht door haar vroegere
pleegmoeder, mevrouw Leushuis, die
al 87 jaar oud is, en door haar pleeg-
broers en -zusjes en een heleboel kin
deren waarvan Gizella door het hu
welijk met de heer Leushuis tante is
geworden. Zij bereidden de Hongaar
se een hartelijk welkom.
Dordat de drie huwelijksafkondi
gingen in de H. Hart-kerk reeds heb
ben plaatsgevonden, staat Gizelia en
Hendrik thans niets meer voor de
kerkelijke huwelijksinzegening in de
weg.
De jongmaats van de Britse marine
fluiten model op hun fluitjes als er hoog
bezoek aan boord van hun schip, de
„Arethusa", komt. Prins Philip heeft
het schip geïnspecteerd en hij was vol
lof over de houding van en de discipline
onder de jonge zeelui.
Brussel, 16 nov. (ANP) De Neder
landse minister van buitenlandse zaken,
minister mr. J. AL A. H. Luns, kreeg
gistermorgen in Brussel de lachers op
zijn handtoen hij in het Congrespaleis
de ochtendzitting der vergadering van
de ministerraad van de Europese ge
meenschappen wilde openen. Omdat de
vergaderzaal in het paleis aan de kleine
kant is, hebben de ministers de afspraak
gemaakt dat in totaal niet meer dan 56
personen, zijzelf inbegrepen, de bijeen
komsten mogen bijwonen. Gistermorgen
echter waren er zeker meer dan hon
derd. Voordat hij de vergadering opende,
keek mr. Luns onderzoekend rond,
waarna hij de „overtollige" ambtenaren
verzocht heen te gaan. Slechts enkelen
gaven aan dit verzoek gehoor. De voor
zitter gaf daarna de portier opdracht de
deuren van de zaal te openen, waarop
wederom slechts enkele ambtenaren
hun biezen pakten. Ten einde raad
opende minister Luns toch. maar de
vergadering, terwijl hij hardop ver
zuchtte: „Eindelijk alleen!" Het duurde
enkele minuten voordat het gelach was
verstomd, aldus de verslaggever van
het ANP.
AMSTERDAM, 16 nov. Al het win
kelpersoneel dient een vrije zaterdag
middag te hebben. Dit is de me
ning van de vakorganisaties van het
winkelpersoneel, de algemene hond
„Mercurius" (N.V.V.), de R.K. Bond
van Handels-, Kantoor- en Winkelper
soneel (H.K.W.), „St.-Franciscus van
Assisie" (K.A.B.) en de Nederlandse
Christelijke Beambtenbond (C.N.V.)
Naar deze bonden gisterochtend mee
deelden zijn zj) van mening, dat de ar
beidsomstandigheden van liet winkel
personeel zo nauw mogelijk moet aan
sluiten aan die van de overgrote meer
derheid der werknemers en dat afwij
kingen slechts toelaatbaar zijn voor zo
ver het bijzondere karakter van het
winkelbedrijf deze strikt nodig maakt.
Nu in de overige sectoren van het be
drijfsleven de vijfdagenweek prak
tisch overal rwezenlijkt zal worden
door invoering van een gehele vrije za
terdag, dient het winkelpersoneel bin
nen afzienbare tijd althans over een
vrije zaterdagmiddag te beschikken.
„Ook in Nederland zullen wij moeten
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
De dramatische tegenstellin
gen tussen de communis
tische wereld en het vrije
Westen zijn nergens zo toegespitst
als rond het IJzeren Gordijn. Men
kent de politieke feiten uit en ter
na. Maar de echt menselijke we
derwaardigheden, maar het lot van
gewone burgerskent men nau
welijks.
Wij hebben voor onze lezers (en
minstens zozeer voor onze lezeres
sen) de feuilleton-rechten weten
te verwerven van een uiterst
boeiende roman, waarin een ge
trouw beeld wordt gegeven van
menselijke situaties achter het
IJzeren Gordijn. Het verhaal be
gint met de terugkeer van de
luitenant-vlieger Rudi Grabert in
Oost-Berlijn na jaren van krijgs
gevangenschap. Zijn ouders blij
ken te zijn omgekomen en zijn
meisje draagt de uniform van de
volkspolitie. Hij wordt aange
klaagd, „verhoord" en tot „be
kentenis" gebracht. Onder morele
dwang gaat hij werken als spion,
maar als zodanig probeert hij de
zaak van het Westen te dienen.
Adembenemende avonturen ioor-
komen tot sluiting der winkels op za
terdagmiddag, zoals dit reeds nu in
Duitsland en in de Skandinavische lan
den het geval is. Hiertoe is wijziging
van de winkelsluitingswet nodig. De
doorvoering van de vijfdagenweek
voor het winkelpersoneel mag echter
hierop niet wachten. In de tussentijd
zal de werkweekverkorting voor het
winkelpersoneel in het algemeen door
wisselende werktijden doorgevoerd kun
nen worden. Zowel om sociale als om
economische redenen zal deze over
gangstijd echter zo kort mogelijk dienen
te zijn". Dit is het standpunt dat de
genoemde bonden innemen in bespre
kingen, die thans ook in het winkel
bedrijf over de werkweekverkorting ge
voerd worden.
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Aanvankelijk opklaringen, later toe
nemende bewolking, mogelijk ge
volgd door enige regen. Koude nacht
met hier en daar mist, morgen over
dag iets lagere temperaturen dan
vandaag. Overwegend matige wind
krimpend van west naar zuid.
den zijn deel. Het verhaal eindigt
met een hoopvolle klank.
De schrijver is Karl Unselt en
zijn roman heeft tot titel: In de
greep van de angst. Voor de eerste
aflevering van dit nieuwe feuille
ton zie men elders in dit nummer.
DE BILT, 16 nov. Aan de achter
zijde van een kleine storing, die via Ne
derland naar de Duitse bocht is getrok
ken, nam de wind iets in kracht toe. In
de drogere lucht kwam een rug van ho
ge luchtdruk tot ontwikkeling die ons
land zal voorbijtrekken. Een koude
nacht met hier en daar mist zal er een
gevolg van zijn. Vanochtend trok een
in diepte toenemende storing via de
Azoren in noordoostelijke richting. De
ze storing kan morgen later de bewol
king weer doen toenemen, waarbij de
regenkans weer wat groter wordt.
Donderdag. Zon: 8.03-16.47, maan: 5.41-
16.25
max. mm. neersl.
Station Weer
temp.
temp. afgel.
gisteren
24 var
Den Helder
licht bew.
11
7
7
Ypenburg
licht bew.
10
7
4
VUssingen
half bew.
10
6
11
Eelde
zw. bew.
10
5
7
De Bilt
licht bew.
10
5
11
Twente
zw. bew.
11
6
7
Eindhoven
licht bew.
12
5
8
2
Z.-Limburg
onbew.
12
5
Stockholm
geh. bew.
4
2
1
Oslo
regen
1
1
8
Kopenhagen
geh. bew.
9
7
0.4
Londen
onbew.
12
2
2
Amsterdam
zw. bew.
11
9
7
1
Luxemburg
licht bew.
4
13
Parijs
onbew.
12
4
3
Nice
licht bew.
15
3
0.2
Berlijn
regen
11
7
5
Zünch
motregen
11
7
9
Genève
regenbui
11
8
4
Madrid.
geh. bew.
8
0 J
Pi