Boetonezen kiezen zee op bevel van de overkant Indonesische infiltraties brengen bewoners van Nieuw- Guinea niet van hun stuk Nieuwe leden voor atoomclub? D keelpijn met Scherp protest van Bonn bij Franse regering Misnoegen over aanhoudingen van Duitse koopvaarders WONINGBOUW IN KAMER H Vliegtuigmaker niet schuldig aan dood van kameraad Versieren INSCHEPING TE FAK-FAK V altijd Tanker breekt op zee in tweeën KVP vraagt ruimere mogelijkheden voor eigen w Onvoorzichtig omgaan met benzine had noodlottig gevolg ■ék V B DONDERDAG 22 DECEMBER 1960 PAGINA 7 Bu'TENLANDSE kroniek dus ook nu Donkere dagen, ook voor het wild snel en doeltreffend N.V. PHIL1PS-DUPHAR Ook Tunesisch protest Kerstboom-gevaarte Schepen en scherven Geen witte Kerst? Cent gepromoveerd Nieuwe directeuren Rotterdamsche Bank iédere dikte, elke^maat bouw- en meubelplaat e schreven december. Het ii TT kend geworden ;n Fak-Fak, vanmorgen om elf uur c eer tweehonderd Boetonezen zich zul- i inSPllPTIPn naar* TnHnnnciü Y inschepen naar Indonesië. Velen °men langs de steile straten naar om- e Israëlische autoriteiten hebben de berichten in Britse en Ame- rikaanse bladen als zou Israël 'aans met Franse hulp bezig zijn aan vervaardiging van een kernwapen bestempeld als vleiend, maar sterk verdreven". De commissie voor kern- Aergie jn Jerusalem heeft meege- veeld,_ dat alle kernonderzoek in Israël geschiedt voor vreedzame doeleinden, n de Franse en Engelse uitzendingen S.h de Stem van Zion zijn deze offi- leie ontkenningen enkele dagen ach- ®r«en het voornaamste nieuws ge- p eest. De Franse regering heeft zich vVoneens gehaast te verklaren, dat jJ-^nse geleerden op kernwetenschap- gebied inderdaad met Israël sa menwerken. maar dat hun onderzoek Uisluitend niet-militaire doeleinden „Doch op de een of andere manier or. j n a' deze verklaringen het be- lin a:Efect niet gehad. De voorstel- a?B, die men zich van Israël maakt, J* van een door vijanden omringd tin, r„in V'affen", dat over weinig na- Seh<iiVe hnipbronnen zo ruim de be- strJJ keeft als over ..brainpower", Woo? n^t rne': óeze dementi's. Men w?®t, hoe ppecair het militair even- yl in het Midden-Oosten is. Dat de ]at.renigde Arabische Republiek sinds ranf? tijd aanzienlijke militaire leve- "hties ontvangt uit de landen van het jvUfflunistische blok, is geen geheim. Vj„ I°nSste reis naar Moskou van de s„?e"President van de V.A.R., maar- Abdel Hakim Amer (hij werd vso -l door de secretaris-generaa.1 dat ministerie van defensie), heeft faatnus eens geaccentueerd. Het pa- voo Tedden van een kernwapen zou kuJL Israël geruime tijd de garantie sche vormen, dat het een strategi st"3 voorsprong op zijn buurlanden be- vervaardigers van de officiële de- ÏTle; het mi's in Jerusalem en Parijs hebben jn Us de afgelopen dagen niet ge- hiie gehad. Daarom heeft pre- j, 1 Ben-Goerion de kwestie gisteren ar eens aangesneden in de hesseth. Hij zei, dat men in Israël ezig is met de bouw van een tweede ®Ioomreactor, en hij ontkende dat rankrijk Israël hulp verleende bij de ®°nstructie van een A-bom. Hij zei niet, at Israël geen A-bom zou vervaardigen. J e oorsprong van de berichten over het Israëlische kernwa- K pen" moet in Amerika worden tein Be Amerikaanse „Central In- "Sence Agency", die in het Midden- Oosten nu tame lijk goed is inge voerd, heeft ma teriaal verzameld waaruit zou kun nen blijken, dat Israël, met Fran se hulp dus, be- Schpirf zig is „een be- gen iaen vermogen tot het vervaardi- Iii ,van kernwapens te ontwikkelen." een?e nabijheid van Beersjeba, waar heeft aartsvader Abraham zijn tenten hein- °Pgeslagen, zou thans in het ge- een "jpfden gewerkt aan de bouw van Zou ,vril grote kernreactor. De reactor z0Wpian een zodanig type zijn, dat hij ciG, ,VOor de opwekking van elektri- ^rodiii/,?n worden gebruikt als voor de bje i Kt'e van plutonium voor wapens. berj 'aatste mogelijkheid zou, indien de twooK juist zijn, over ongeveer begaat: WepxJ"611 juist zyn, over unjjeveci. *Ün neen<ialf jaar te verwezenlijken -Op r'senlr 9 december j.i. is president -e o-«~0w,er °P de hoogte gebracht van dn Elevens van de C.I.A. Dat gebeur- 'fuis ?ns een conferentie op het Witte ArneriSle ooic werd bijgewoond door de Bioma aanse minister van defensie, ^hieriv Gates, de voorzitter van de eher-4aaanse commissie voor kern- zitte(? John A. McCone, en de voor- hera ,vah het comité van stafchefs, ge goten Gyman Lemnitzer. Er werd be- ?ah h'i,-?at de Amerikaanse minister r. 7i 'Ienlandse zaken, Christian Her- ■he't h onmiddellijk moest verstaan Abrau.ae Israëlische ambassadeur, Ai'UgjSfni Harman. Dat is geschied. De ischl aanse regering heeft de Israë- warp_ v®rzocht officieel te willen ver- JUist '-.of de berichten van de C.I.A. f'stere,1Jn niet- ®en Goerion heeft mets gezegd over de bruik- Ilitai- yan nieuwe reactor voor 9lre doeleinden. eI is inmiddels door deze hele -l episode nog eens zeer duidelijk al kei-S6wor(*en> ^at ^et huidige aan- f?hana?mo^endheden niet zonder meer ciële fmaafd kan worden. In de offi- atopmclub zitten er drie: de Ver- S^ittfin»!-ten, de Sovjet-Unie en Groot- fUk j? 'e- De kandidatuur van Frank- rt'aarrt °°r dez drie nog niet aan- p? Fr=rnaar ^at neemt niet weg, dat wirie_;anse republiek, na de proefne- f'Uit he Sahara en na haar be- tr,aPftp° vorming van een „force de whormv,',. Prahtisch evengoed tot de fehd ISOgendheden kan worden gere- vU1 l'iw" of Israël nu nummer vijl op r'hst i3-6 wordt of niet, er is op zijn \?ahnin?n land, dat zich „eweldige in- n n Ir»? genoost om ook de siaius r-u® lal^^ogendheid te bereiken. Dat nipg na js, natuurlijk, communistisch p Bp a ltr hoo.ri®, .landen van de atoomclub zijn rt°0r(j"t Wd niet in geslaagd een ak- kp bereiken over het staken van g ts in ro?eiVen' Bon vertegenwoordi bi au Jvn p, - Vtl ICgCllVVWlUI- bpai„,eneve. hebben enige tijd gele- SUrnt- uiteen te gaan tot na de „„.feep?; 6 van de nieuwe Amerikaan- ^ben l?g' De jongste verwikkelingen st °ond eens ten ovel"vloede aan- bfaks ij ,at de drie heren in Genève h» 5h fjet in Olympische afzondering 's drh?men' Andere gesprekspart- hj hiet 'nSen „jch naar voren en het siithWeiuphuer meer zeker, dat al deze da» I11 voor rede vatbaar de huidige onderhandelaars. laag om van deze ongewone gebeurte nis getuige te zijn. Maar er is nog niets klaar. De regen drenst zeurig naar be neden en in de Soengai, de baai van Fak-Fak, ligt een soort schoener voor anker, een kleine tweemaster. Dat is het bevoorradingsschip der infiltranten dat aangehouden" is. De meestal bijzon der goed ingelichte Papoea's beweren, dat het scheepje aan een Chinees toe behoort. Het heet te zijn gecharterd om en onderweg heeft men haar op een on- en onderweg heeft men hem op een on bewoond eiland afgezet. Iecfer weet hier, dat, de Papoea s vaak op telegra- fisch-snelle wijze allerlei dingen aan de weet komen, Joost mag weten hoe, maar dit verhaal vindt weinig geloof. Ongeveer half een kan de prauwen- vloot gereed liggen, schat. men. Dus gaat ieder naar huis om op de aange geven tijd opnieuw uit het tegen een berghelling gebouwde stadje omlaag te komen. Tevergeefs. Alle prauwen lig gen nog bji Tembaroeni, bij de politie kazerne, om de barang te laten nakij ken. Voor de meesten duurt dit te lang en ze gaan naar huis om te eten. Ais ze na de maaltijd vobr de derde maal naar beneden komen, is het twee uur en begint de inscheping. Er zijn enkele heel mooie prauwen bij, maar de mees te zijn zonder dak en zonder motor en kunnen niet zeewaardig genoemd wor den. Een grote prauw is zo lek, dat er voortdurend moet worden gehoosd om het ding boven water te houden. Zij wordt zonder meer afgekeurd, omdat een tocht overzee in een dergelijk vaar tuig gelijk staat met een wisse dood. Een paar kleinere prauwen delen het zelfde lot en tenslotte zijn er een vijf tiental geladen. Het optreden van de politiemannen is bij tijd en wijle be paald hinderlijk. Nauwelijks is de vloot uitgevaren met een paar politievaartuigen voorop, of er gebeurt een ongeluk. De eerste prauw, die voor Poeloe Pandjang (het lange eiland) komt, hijst een zeil en kapseist ogenblikkelijk. De lading en een stuk of wat kinderen geraken te water. Ogenblikkelijk is de politie ter plaatse, helpt de prauw overeind zet ten, brengt de lading en de kinderen aan boord en voort gaat de reis, een ongewisse bestemming tegemoet. De mensen zijn zenuwachtig en beangst, dat is duidelijk te zien. En hoe langer hoe meer wordt het duidelijk, wat ai lang gefluisterd werd: ze gaan niet vrijwillig. Ze hebben bevel gekregen van de overzijde om te komen en zo'n printa wordt opgevolgd, ook al weten de betrokkenen zelf niet precies van wie dit bevel afkomstig is. Ze had den hier als landbouwers behoorlijk hun brood, verdienden er vaak een aardig bedrag bjj met het plukken van mus kaatnoten en menig Boetonees voer met een zware J'ohnson-aanhangmotor achter zijn prauw door de baai. Toch gaan ze weg. Er staat veel omhak (deining), het waait en regent, er zijn in de afgelopen weck twee windhozen geweest, maar ze moeten vandaag —eg. Heel Fak-Fak is met hun lot begaan, heus niet alleen de achtergebleven Boetonezen. Want als de goede God deze mensen niet ge* nadig is, dan komt de helft nog niet aan de overzijde, dat is duidelijk. Later in de maand zullen er nog twee groepen gaan. Het zjjn niet de mensen van Kampong Boeton, zoals men in Ne derland schrijft, maar de inwoners van Kampong Kajoe Merak (Sorpehe zeg gen de Papoea's) en van Kampong Ke bon Kepas, die in Fak-Fak ligt. En men vraagt zich af waarom deze mensen worden weggeroepen. Zullen we ze straks als infiltrant terug zien komen? Het zou niet zo heel verwonderlijk zijn. De namen zijn bekend van Indonesiërs, die al drie maal zijn gevangen en te- ruggestuurd. Deze infiltraties halen al- leen weinig uit. Want omdat de verbin dingslijnen niet kunnen worden onder houden, komen de infiltranten in de on herbergzame wildernis spoedig zonder voeding tezitten en dan moeten zij zich tot de Papoea's wenden. En dezen hebben voor zulke dingen een onfeilba re feeling. Ze brengen zonder manke ren dergelijke lieden naar het Neder landse gezag, waarin ze vertrouwen hebben. Ook waardeert men zulke infil traties hier heel anders dan in Neder land. Het is heel iets anders of twee goed georganiseerde landen als Enge land en Nederland elkaar een boot vol soldaten op de hals schuiven, dan wan neer zo iets tussen half of helemaal niet georganiseerde mensengroepen ge beurt. Fak-Fak is dan ook niet zenuwachtig Er is al zo vaak gedreigd. In de loop der jaren is men volkomen met deze situatie vertrouwd geraakt. De bewoners van dit schilderachtige stadje hebben alleen maar medelijden met de wegtrekkende Boetonezen, die een gevaarlijke reis en een ongewis lot' tegemoet gaan. Het gouvernement heeft deze stadgenoten financieel roy aal geholpen met het bouwen van een moskee. Een lagere school van steedse omyang stond tot hun beschikking, de oprichting van een vervolgschool met internaat was in een ver gevorderd sta dium van voorbereiding en de welstand was alleszins bevredigend. Wat zal de toekomst hun nu brengen? A. B.W. (Advertentie) (Advertentie) ZUIG WEG 's Lands Kroniek -V.i' "V Kalkoenen m opmars naar de Kerstdis. NORFOLK, (Virginia), 22 dec. (UPI) Met 37 opvarenden aan boord is gisteren de Amerikaanse tanker „Pine Ridge" in de Atlantische Oceaan nabij Kaap Hatter, s, een zeegebied, dat de bijnaam „Zeemansgraf" draagt, in tweeën gebroken. Minstens zeven sche pen van verschillende nationaliteit zoe ken naarstig naar overlevenden. Gevreesd moet worden, dat vele schipbreukelingen in het ijskoude wa ter een triest zeemansgraf gevonden hebben. Over de toedracht van de scheepsramp is nog njets zekers be kend. Voor de hazen en de kalkoenen ziet het er in deze donkere da gen nog extra somber uit, vooral voor de laatste. De hazen kunnen de dodedans misschien nog ontspringen, maar de kalkoenen krijgen beslist geen redelijke kans; over enkele dagen zullen ze, gaar gebraden, te pronk staan op tienduizenden kerst tafels. Kerstmis is in onze streken van ouds (óók) een feest van culinaire hoogtepunten en een sfeervolle dis. Het seizoen werkt dit in de hand en men hoeft er zich ook als christen mens niet voor te schamen. Voor de pochers vor.mt deze tijd de record periode. Ze moeten hun hazen en ko nijnen zelfs importeren van achter het IJzeren Gordijn en uit Australië. Dit jaar beloven de omzetten in wild en gevolgelte alle vorige te overtref fen. Welvarend Nederland heeft zijn reserves met Sinterklaas kennenlijk nog niet uitgeput. „Het gaat ieder jaar in stijgende lijn", zegt men in hetf hoofdkwartier van de poeliers bonden, maar concrete cijfers heeft men niet beschikbaar. De kerstme nu's hebben zich tot dusver aan de statistiek kunnen onttrekken. BONN, 22 dee. (AFP, UPI). De WesUluitse regering heeft haar misnoe gen geuit over het aanhouden van Duit se vrachtschepen in de Middellandse Zee door Franse oorlogsschepen. Bin nenkort zal een „scherp protest" aan de Franse regering worden gezonden betreffende de jongste aanhouding in voile zee van de „Paul Rickmers". Het was dinsdag de achtste keer in een maand, dat de Franse marine een schip opbracht naar een haven, om de lading te kunnen onderzoeken. Sinds 1957 werden in totaal 17 Duitse schepen MANOKWARt AR Ml HOLLAND!A MIMiKA (Vervolg van pagina 1) Met hem zjjn we) velen het eens, dat er meer gerationaliseerd moet wor den. In het koor van de critici toonde de V.V.D. zich nog het meest beschei den. De heer Schuitemaker stelde, dat degenen, die nu ineens verhoging van contingenten eisen, inconsequent zijn. Het past niet in het systeem van het kabinet-de Quay, dat. tot een meer na tuurlijke marktontwikkeling op woning- gebied wil komen. Zijn partijgenote mevr. Struik vroeg echter toch een wat hoger contingent voor de noorde lijke provinciën en ook de grensgebie den, waar veld arbeiders de kans waar nemen om in het buitenland te gaan werken. Onze arbeidsmarkt is al ge spannen genoeg. Van meerdere zijden kwam dan ook de vraag aaji de minis ter om daar wat aan te doen. De heer Van der PeijJ (C.H.) vroeg eveneens 5.000 woningen meer, waar van er dan 3.000 aan de 32.000 woning wetwoningen zouden moeten worden toe gevoegd. die de minister voor 1961 heelt uitgestippeld en 2.000 aan de zo- genaamde premiebouw, die dit jaar na de huurverhoging speciaal om institu- tionele beleggers te interesseren reeds met een verruiming van de premie aantrekkelijker is gemaakt. De heer Van Vliet zei, dat de minis ter veel te optimistisch is met be trekking tot het huurpeil, dat deze pre miewoningen hebben opgeleverd. Ver der merkte hij op, dat van een beteke nende deelname door particuliere be leggers in de bouw van echte volks woningen, die met woningwetwoningen gelijk te stellen zijn, nog nauwelijks iets terecht is gekomen. Daarom ziet hij ook eigenlijk geen reden om liet totaal aantal woningwetwoningen te vermin deren. Het vorig jaar heeft de KVP zich hierover reeds ongerust getoond en prof. Romme heeft er bü de algeme ne politieke beschouwingen dit jaar wederom ernstige waarschuwingen aan gewpd. In het begrotingsdebat kwam deze zorg weer sterk naar voren. Tegen het feit, dat in de totale ver deling tegenwoordig ook premiebouw wordt betrokken, heeft de K.V.P. ech ter geen enkel bezwaar, zoals 'bleek uit hetgeen de heer Van Heivoort naar voren bracht. Hij waarschuwde echter voor de door de minister nogal ver spreide illusie, dat het opschuiven van huurders naar duurdere woningen, w door voldoende ruimte komt voor la gere inkomens, niet vlot verloopt. Men kan zoiets niet dwingend voorschrijven, aldus de heer Van Heivoort, die dacht aan de mogelijkheid om een „verhuis premie" in te voeren. Vooral voor de middengroepen acht hij het wel heel bezwaarlijk, wanneer dit proces niet op gang komt. Hij pleitte voorts voor ruimere mogelijkheden om het eigen woningbezit nog meer in de hand te werken dan reeds is geschied door liet heilzame systeem van minister Witte. Men zal vooral in de grote ste den, waar dit systeem nog niet toe reikend "s, met extra toelagen moeten werken voor bouwers beneden een be paald bedrag. Dezen zullen ook kredie ten en garanties van de gemeenten niet kunnen ontberen. De heer Van Heivoort zei ook moge lijkheden te zien in het zo gunstig mo gelijk maken van de richtlijnen van overdracht van woningwetwoningen ter Bevordering van het eigen huisbezit, dat hij ais het beste middel tot bezits vorming prees. Verder bepleitte hfl een technische vereenvoudiging bij de uit voering van openbare werken door ge- tot stoppen gedwongen. Een woordvoerder van het ministe rie van buitenlandse zaken te Bonn heeft aangekondigd, dat nog voor het einde der week onderhandelingen zou den beginnen over de incidenten. Een functionaris van het ministerie van buitenlandse zaken uit Parijs zal in Bonn besprekingen voeren. „Gezien de vriendschappelijke betrekkingen tussen Frankrijk en de Bondsrepubliek, moet er gemakkelijk akkoord kunnen wor den bereikt", gaf de Westduitse woord voerder als zijn mening te kennen. De regering in Bonn heeft echter haar misnoegen over de Franse handelwijze niet willen verbergen. Zij maakte be kend, dat de jwotestnota aan Parijs zal worden gepubliceerd. Tot nu toe wer den de teksten van de gewisselde no ta's altijd geheim gehouden als gevolg van de bestaande vriendschappelijke verhouding tussen beide landen. Dat West-Duitsland tot deze stap overging, zou zijn aanleiding vinden in het feit, dat nauwelijks drie dagen voor de aan houding van de „Paul Rickmers", de Westduitse minister van buitenlandse zaken Von Brentano nog een gesprek had gehad met zijn Franse collega Couve de Murville over de kwestie. Volgens de woordvoerder te Bonn zou de bespreking tussen beide ministers toch enig succes hebben gehad. Twee uur voordat de „Paul Rickmers" werd aangehouden vroeg de Franse ambas sade te Bonn om een opgave van de lading van het schip aan het Westduit se ministerie van verdediging. Het iaat ste had zich in verbinding gesteld met de reders van het yaartuig, maar was niet in staat om binnen de twee uur, die de Fransen als uiterste termijn hadden gesteld, de inlichtingen te ver krijgen. Volgens de woordvoerder van het mi nisterie zouden behalve de Duitse bo ten, in 1959 in totaal 83 schepen van verschillend- nationaliteiten door de Franse marine zijn aangehouden. TUNIS. De Tunesische regering heeft de Franse zaakgelastigde ver zocht aan zijn regering een krachtig protest over te brengen tegen de aan houding van het Joegoslavische vracht schip „Martin Krpariia een commu niqué van het Tunesische ministerie van buitenlandse zaken wordt gezegd, dat dit schip voor het Tunesische leger be stemde munitie aan boord had en ter hoogte van de Tunesische kust door de Franse marine werd gedwongen naar Bone te varen, waar de lading op het ogenblik zou worden gelost. Het minis terie vestigde de aandacht op de ern stige gevolg.n, die dit optreden, dat m strijd is met het internationale recht, zou kunnen hebben. Vast staat wel, dat de meeste kerst tafels nog altijd worden verzorgd door de slagers, die zich niet tevergeefs uitsloven om óók iets bijzonders te presenteren. In de afdeling wild en gevolgelte komt voorts het echte wild pas op de tweede plaats: het ge kweekte gevogelte staat aan de top en beslist niet alleen door de kalkoe nen. „We hebben geen overzicht, maar de kweek van kalkoenen be draagt in ons land waarschijnlijk 125.000 a 150.000 stuks", zegt men bjj het produktschap van pluimvee en eieren. Dat is niets vergeleken bij de 11,2 miljoen witvlezige en de 5,4 miljoen geelvlezige slachtkuikens. de 4 miljoen haantjes, de 4,1 miljoen pekingeenden en de 21,7 miljoen kip pen, die in 1959 werden afgeleverd. Bij deze cijfers moet men even wel in aanmerking nemen, dat de kalkoenen nagenoeg allemaal voor de kersttafel bestemd zijn, terwijl de kippe- en hazeboutjes over heel het jaar worden uitgestreken." Bovendien worden steeds meer kalkoenen geim- porteerd uit Amerika, waar de kweek m een meer geschikt klimaat, op gro te schaal is opgezet. In de V.S. eet men de kalkoenen dan ook niet alleen met de kerstdagen. Dat mogen we veilig afleiden uit het feit, dat de Ame rikanen jaarlijks 2,7 kg kalkoen per hoofd van de bevolking soldaat ma kenIn Nederland is men daar nog lang niet aan toe, maar ook de concumptie van kippeboutjes is hier heel wat lager dan men na de genoem de produktiecijfers zou kunnen ver moeden. De Nederlandse poulardes gaan nl. voor het merendeel naar het buitenland: van de totale produktie van 88.000 ton levend gewicht is in 1959 62.500 ton de grens over gegaan, voor al naar West-Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Invoer stond daar bijna niet tegenover. Merkwaardig is hierbij, dat de ex portcijfers voor wit-vlezige kuikens ieder jaar één geweldige piek ver tonen, juist in de decembermaand. Blijkbaar staat op vele Duitse kerst menu's een Nederlands braadkuiken en we mogen gerust aannemen, dat ook in ons land op talloze kersttafels een kippebout verschijnt, temeer, daar het aantal verkoopplaatsen voor dit gevogelte, dat voordien tot zeshonderd (de poeliers) beperkt was, dit jaar sterk is toegenomen. Hoeveel distri butiepunten de diepvrieskip op het ogenblik heeft, is niet bekend, maar het produktschap schat het aantal op minstens enige duizenden. Men ver wacht daarom, dat de omzetcijfers voor 1960 een geweldige stijging zul len vertonen t.o.v. 1959. Nederland heeft in dat jaar 2'/t kg pluimvee per hoofd verorberd, tegen 1,7 kg in 1958. Dat is al een grote stap vooruit, maar het blijft een bescheiden verbruik ver geleken met het buitenland: West- land 3,8 kg, België 5,8, Frankrijk 7 en de V.S. 13,5 (exclusief de 2,7 kg kalkoen!). Een extra stimulans vor de ver koop van poulardes en haantjes is wellicht het feit, dat de (wilde) een den het dit jaar hebben laten afwe ten: jagers en kooikers nemen samen ieder najaar zo'n 400.000 eenden voor hun rekening, maar dat getal is nu nog lang niet bereikt. Het zachte na jaar heeft de vogels te lang in het noorden eehouden. zeggen de deskun digen. De ambassadeur van Finland, de heer H. von Knorring, heeft gis teravond onder grote belangstel ling van de Zwolse burgerij de ver lichting ontstoken in een op de Grote Markt geplaatste kerstboom, geschon ken door de bevolking van de Finse stad Jacobstad. Het heeft er overigens om gespan nen of deze plechtigheid wel doorgang had kunnen vinden. Kapitein Jacob Lettinga heeft met zijn 230 ton meten de en 43 meter lange coaster „Honds bosch" een zware reis gehad om de boom nog tijdig in Zwolle af te leve ren. Hij wist, dat hij met een lading hout voor een Zwolse houthandel een kerstboom voor de Zwolse bevolking mee zou krijgen. „Maar ik schrok in Jacobstad wel even toen ik die boom zag, een enorm gevaarte, dat ik nooit in zjjn geheel kon bergen. Ik heb er een stuk moeten afzagen. Het is ech ter nog een flinke knaap, hoor". On danks de slechte weerberichten en het ijs ging de „Hondsbosch" op weg. IJs brekers moesten een weg banen door de dikke ijskorst naar open zee en toen begon de misère. Flinke wind, 20 graden vorst, een ijskorst van 25 centi meter door overslaand buiswater. Daarna kwam de storm met wind krachten tien en elf, gepaard met sneeuw. Gelukkig kwam daarna regen, die het ijs van het dek spoelde. De moeilijkheden waren overigens daarmee nog niet voorbij, want in de Duitse Bocht en op het IJselmeer kwam de mist, zo dicht dat de man aan het roer niets meer kon zien. De laatste moeilijkheden leverde de Zwolse stadsgracht, waar op een punt ongeveer honderd meter van de los plaats verwijderd zo weinig water stond, dat het schip in de modder vastzoog. Een uur duurde hier het oponthoud, doch al voor de gewaar schuwde sleepboot arriveerde, kwam de „Hondsbosch" op eigen kracht weer vlot. De boom zou door een kraanwagen van de Zwolse brandweer van de coaster worden gelicht, doch de 1800 kilo van de forse kerstboom met de sparappels er nog in was daarvoor toch te veeL Een stoere kraanwagen van „IJzerleeuw N.V." moest er aan te pas komen. Deze heeft de boom, waarvoor in het plaveisel op de Grote Markt een put was gemaakt, van boord gehaald en geholpen met het oprichten op de plaats van bestem ming, waar hij nu trots en fier prijkt. Onder de naam „8000 jaar verkeer" organiseert de Rijks dienst voor het oudheidkundig bodemonderzoek te Amersfoort op 2 en 3 januari het tweede Nederlandse oudheidkundig congres. Ter gelegen heid hiervan is in „Zonnehof" aldaar de tentoonstelling „Schepen, schuit en scherven" ingericht, die exotische scheepsmodellen bevat, afkomstig uit het Rijksmuseum voor Land en Volkenkunde te Leiden en het Museum voor Land en Volkenkunde te Rotterdam, alsmede scheepsvond- sten uit het Zuiderzeegebied. Gisterenavond heeft de directeur van laatstgenoemd museum dr. C. Nooteboom, de exjx»sitie officieel ge opend. Hij noemde het schip een levend wezen, waarvan het beheer sen door de mens, die het in zijn dienst stelt, een spannend gebeuren is. Bjj het bezien van de scheepsvorm vraagt men zich af: wat was het doel van dat schip, welk water moest het bevaren, hoe waren de kusten en welke materialen waren voor de. bouw voorhanden? Een schip geeft, aldus dr. Nooteboom, bjj veel volken een beeld van hetgeen men zich als de bestaande wereld voorstelt en zo nadert men dicht tot de diepste kern van cultuur en godsdienst. De expositie in „Zonnehof" blijft geopend tot en met 29 januari. et ziet er helemaal niet naar uit dat we een witte Kerst zul len krijgen. De winter zette gisteren in met een miezerige regen. Op het Singel hij de Munt in Amster dam brengt de kerstbomenverkoper met een parapluie gewapend zijn bo men aan de man of de (jonge) vrouw. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIMIIinilllllllllllllllillllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllHIIIMlIllflItmtllHItlll Links een dubbeltje, in het midden de gepromoveerde cent en rechts een kwartje. Onze goede vaderlandse cent, die tot voor kort gewoon zijn cent waard was, is zijn nederige positie beu geworden. Of..zijn bezitter de zijne. Enkele dagen geleden ni. werd schrijver dezes voor 24 cent opgelicht. Hij lic^, zich een cent in plaats van een kwartje teruggeven. Wat was het geval? Een of andere handige vlegel is op het idee gekomen, centen te galvaniseren (met behulp van het laboratorium van zijn natuurkundeleraar?Geeft men deze cent dan met de koningin naar boven en zonder echte kwartjes in de directe omgeving uit, dan is de gelijkenis wel zo groot, dat men zich. laat bedriegen. Overigens achterhaalt men dit bedrog vrij snel, want (zie foto) deze nieuwe bastaard in ons viuntenhuis blijft een cent: hij is kleiner dan het kwartje en groter dan het dubbeltje, de kleur van het metaal is lichter, de kartelrandjes op de buitenkant ontbreken en de achterkant blijft zijn ware eenvoudige aard verraden. Nee, knutselaar-bedrieger. Licht dan met zorgvuldig nagemaakte papieren een bank voor enige miljoenen op. Het onrecht is dan meer de moeite waard het- te achtervolgen, men brengt kleine luiden niet in de verleiding mee te doen aan de corruptie, doordat zij op hun beurt de cent voor een kwartje willen slijten en men draagt in het laatste geval zeker evenveel bij tot het nationaal volksvermaak als Toon Hermans of Wim Kan. Intussen zij men gewaarschuwd. (Advertentie) i ê'evitonisèerd ..„een echt f opkikkertje f^ïL vrda^.ftw: sjjjter naar de VlèkVrièridenKririg) meenten, om op die manier de kosten van de grondprijs te verlagen, die de bouw nog steeds duur maken. Tenslotte vroeg hij in verband met het sterk toenemen van het aantal kleu ters, het bedrag van 11 miljoen gulden voor de bouw van kleuterscholen te verhogen. De sprekers van de kleine fractiès stelden zich allen achter de verlangens van de heren Van Vliet en Van Eiber- Sm tot verhoging van het contingent. DEN HAAG, 22 dcc. De zeekrijgs- raad heeft gisteren een 24-jarige vlieg tuigmaker-motormonteur vrijgespro ken van dood door schuld. Htf was er voor verantwoordelijk gesteld, dat zijn 21-jarige colhga 4. Boerman op 27 ja nuari op het vliegveld Valkenburg zo ernstig werd gewond, dat hij op 11 fe bruari daaropvolgend is overleden. Op 26 januari had de vliegtuigma ker in do werkplaats een collega ge holpen bij h t aftappen van benzine. Hij ving de benzine op in een emmer, die hij opzij zette, waarna h\j doorging met zijn eigjn werk. De volgende dag onstond een stoei partij tussen verdachte en zijn collega Boerman. De eerste greep een em mer, waarin naar zijn en de anders stel lige overtuiging water zat en gooide zijn tegenstander nat. Mopperend lieo deze naar de kolenkachel, die in de werkplaats brandde om zich te laten drogen, maar nauwelijks stond hji er naast, of een enorme ontploffing deed zich voor. Boerman stond in eer. oog wenk in lichter laaie en hoewel hij direct naar buiten liep en een haastig toegeschoten man het vuur snel bluste, was hij reeds dodelijk gewond. Was de benzine waar verdachte naar werd vastgesteld in feite mee had ge gooid, nu dezelfde als de vloeistof die hu de dag tevoren had afgetapt? De emmer stond tussen emmers water, maar niemand heeft kunnen nagaan, wie de emmer heeft verplaatst. Er werd ook nog een tweede emmer met benzine in de werkplaats aangetroffen. Welke emmer bevatte nu de afgetapte vloei stof? De fiscaal, die een maand gevange nisstraf eiste, nam aan dat de vlieg tuigmaker met zijn eigen benzine had gegooid. Hij achtte het causale verband tussen de nalatigheid (de afgetapte ben zine had volgens de voorschriften moe ten worden weggegooid) en het fatale ongeluk zo nauw dat hij de schuld be wezen oordeelde. Met de raadsman achtte de krijgs raad de samenhang te los en sprak verdachte vrij. ROTTERDAM. 22 dec. In een bui tengewone aandeelhoudersvergadering zijn lot directeuren der Rotlerdamsche Bank benoemd de heren H. J. Knottnerus en H. J. Slingenberg. (Advertentie) Het Kerstmannetje acht ik een verwerpelijk ver schijnsel. Het is om te be ginnen maar een mannetje. Een mannetje vooral, dat nooit man is geweest noch ooit de behoefte heeft ge had het te zijn. Zulke man- netjes hebben mijn sympa thie niet. Ook niet al zetten zij een puntmuts op. Bovendien valt het Kerstmannetje er wat ongelovig in; in een feest dat toch enig geloof vereist om het op zijn juiste waarde te kunnen schatten Na tuurlijk, wij hadden het Kerstmanne tje kunnen kerstenen. Maar wat is een gekerstend Kerstmannetje? Als U het mij vraagt: Sinterklaas. En die hebben we al. Neen. het Kerstmannetje is niet te redden: het bestaat niet. Met de kerstboom ligt het, naar mijn smaak, anders. Het verschijnsel moge van heidense oorsprong zijn, de boom is duidelijk gekerstend; vandaar kerst boom. En men kan er dus het leven mee versieren. De kerstboom heeft een functie. Al is het maar die, dat men er het niet bestaande Kerstmannetje in kan ophangen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1960 | | pagina 7