Draadloze misvatting rond
overleg op de Hoge Yeluwe
Merkwaardige faze uit
Nederlands-Indonesische
onderhandelingen
I
I zomermode i Renommé van
I in PARIJS I Huis Dior
in oude luiste
Collectie Marc Bohan: „slim look
V&ihcdk
JAAP MOLENAAR
zingt vrij als de vogels
Vergeefs trachten radio en
t.v. hem op te slokken
RENNIES
„Geheim" verslag
in V.S. openbaar
ONDERWEG
NAAR PARIJS
Ook als
zuurbrand opstijgt
vanuit de maag
TELEGRAFIE EN DIPLOMATIE IN 1946
Dames! Vooral nü
Min. Toxopeus trekt
wetsontwerp in
Schoolkinderen over
algemeen goed gevoed
Cabaret van grote
vier uitgesteld
tot hoog in de keel
is blussen met Rennies
kwestie van 'n ogenblik*
VRIJDAG 27 JANUARI 1961
(Van een redacteur)
Sinds enkele dagen hebben wij
er een geschiedkundige puzzle
bij: welke rol heeft de telegra
fie gespeeld bij de mislukking van
het Nederlands-Indonesisch overleg
op de Hoge Veluwe in april 1946?
Prof. dr. ir. W. Schermerhom heeft
al in mei 1949 uit de doeken ge
daan, hoe een belangrijk code-tele
gram van de toenmalige premier
van de Republiek Indonesië, Soe-
tan Sjahrir, halverwege de confe
rentie verstuurd, onbegrepen bleef,
omdat de enige die de code kende,
dr. H. J. van Mook, op dat ogen
blik in Engeland vertoefde. Daar
komt nu nog bij, dat de Nederland
se regering in de periode vóór de
Hoge Veluwe-conferentie blijkbaar
lange tijd onkundig is gelaten van
een nieuw Republikeins voorstel,
omdat de luitenant-gouverneur-ge
neraal in Batavia, dr. Van Mook
dus, het onverantwoord achttte dit
nieuwe Republikeinse standpunt met
al zijn vertakkingen langs radio-te
legrafische weg aan de regering in
Den Haag uit te leggen. Vlak voor
de conferentie werd de Nederland
se regering zodoende geconfron
teerd met een reeks voorstellen,
waarvan Van Mook meende dat er
over te praten viel, maar die zij
zelf binnenlands-politiek gezien
volstrekt onhaalbaar achtte.
m
Hamea-Gelei voor Uw handen
Samenloop van overheids-
pensioen met AOW
en A WW
TAAI en KORSTJES
Onderzoek bij rijpere jeugd
zou op zijn plaats zijn
tegen brandend maagzu
De situatie was op dat ogenblik ais
volgt. Van Nederlandse zijde waren op
10 februari 1946 de z.g. regeringsvoor
stellen gedaan. Daarin werd Indonesië
zelfbeschikking aangeboden, echter na
een overgangsperiode „binnen den ar-
be.dsduur der thans opkomende gene
ratie". In het kort kwam het erop
neer, dat tijdens deze overgangsperio
de de Republikejnse_ regering van Soe-
karno, Hatta, Sjahrir c.s. moest ver
dwijnen om plaats te maken voor een
Indonesië, dat voorlopig zou worden
geregeerd door een gouverneur-gene
raal met een kabinet van Indonesische
ministers en een Indonesisch parle
ment.
In aanwezigheid van een internatio
naal bemiddelaar (Sir Archibald Clark
Kerr) werd over deze voorstellen on
derhandeld door een Indonesisch-Repu-
blikeinse en een Nederlandse delegatie
in Batavia. De Indonesiërs produceer
den op 13 maart een stuk, waarin o.m.
de erkenning werd geëist van de In
donesische Republiek als draagster
van de souvereine macht over het ge
hele gebied van het voormalige Ne-
derlands-Indië en verder terugtrekking
van de Nederlandse troepen Een
overgangsperiode onder Nederlandse
souvereiniteit werd als een voortzet
ting van de koloniale overheersing ver
worpen. Dit Indonesische stuk veroor
zaakte een impasse.
Dr. van Mook formuleerde nu
naar het voorbeeld, dat Frankrijk in
Indo-China_ had gegeven een voor
stel, waarin de Republiek voor Java
als deelgenoot van een Indonesische
federatieve vrijstaat werd omschreven.
Volgens dit voorstel zou de landing
van de Nederlandse troepen (om de ge
allieerde taak te volvoeren) door de
Indonesiërs worden aanvaard. De vij
andelijkheden zouden gestaakt worden
en er werd voorzien in een algemeen
overleg met vertegenwoordigers van
de overige gebieden van Nederlands-
Indië en van de minderheden teneinde
te komen tot de schepping van een toe
komstige Indonesische staat in een be
paalde verhouding tot het koninkrijk.
Van hun kant kwamen de Indone
siërs nu met een tegenvoorstel, en
wel op 27 maart 1946. De voornaam
ste kenmerken hiervan waren, dat de
Indonesiërs de opbouw van een fede
ratief Indonesië aanvaardden evenals
het behoud van het staatsverband.
Zij wensten erkenning door Neder
land van de „Republik Indonesia"
als de facto het gezag uitoefenend
over Java en Sumatra. En tenslotte
gaven zij aan hun voorstel de vorm
van een ontwerp-overeenkomst (Ne
derland had nooit verder willen gaan
dan de protocolvorm)
In de Internationale Spectator van 8
januari j.l. is mr. dr. C. Smit wat
dieper ingegaan op enkele aspec
ten, die de situatie in maart en april
1946 heeft vertoond. Hij doet dat naar
aanleiding van een dissertatie, waarop
in 1957 een Indonesiër is gepromoveerd
aan de Cornell University (Ithaca, New
York). De schrijver is Idrus Nassir
Djajadiningrat en de dissertatie, die in
januari 1958 door het „Department of
Far Eastern Studies" van die univer
siteit is uitgegeven, is getiteld: ,,The
beginnings of the Indonesian-Dutch ne
gotiations and the Hoge Veluwe talks".
De heer Djajadiningrat heeft voor
zijn monografie o.a. gebruik gemaakt
van de notulen van de Hoge Veluwet-
conferentie. Mr. dr. Smit merkt terecht
op, hoe vreemd het is, dat hier in Ne
derland zelfs met speciale toestem
ming deze notulen niet kunnen wor
den geraadpleegd, terwijl ze in de bi
bliotheek van een Amerikaanse univer
siteit min of meer ter inzage liggen.
Maar nog interessanter is, dat Dja
jadiningrat de heer Van Mook, die al
tien jaar in Amerika woont, persoon
lijk heeft geraadpleegd. Uit het boek
van de voormalige luitenant-gouver
neur-generaal („Indonesië, Nederland
en de wereld", Amsterdam 1949) wis
ten wij al, dat naar zijn mening het Re
publikeinse voorstel van 27 maart 1946
„nog menige meer of minder belang
rijke afwpking vertoonde van het
standpunt der Nederlandse regering,
zoals dat op 10 februari onder woor
den was gebracht."
Maar nu heeft dr. Van Mook aan
Djajadiningrat blijkbaar toever
trouwd, dat hij de Nederlandse rege
ring voorlopig onkundig heeft gela
ten van de ware aard van het Repu
blikeinse voorstel, omdat hij twijfel
de aan de mogelijkheid de Neder
landse regering langs radio-telegra
fische weg op de hoogte te brengen
van alle belangrijke finesses van het
Indonesische standpunt.
Hij wilde daarmee wachten totdat de
tijd rijp was voor persoonlijke consul
tatie met de Nederlandse regering. En
dat tijdstip probeerde dr. Van Mook
zoveel mogelijk te vernaasten, omdat
hij van mening was, dat de tijd ten
gunste van de Republiek werkte. Zij
zou gelegenheid krijgen haar posities
te versterken en haar standpunt zou
dan in overeenstemming daarmee ra
dicaler worden. De luitenant-gouver-
neur-generaal zag zijn streven be
kroond, toen de beide delegaties, ver
gezeld door Clark Kerr, op 4 april per
K.L.M. naar Nederland vertrokken.
In de dissertatie van Djajadiningrat
wordt nu omstandig uiteengezet, dat
de Nederlandse regering met de
verkiezingen van 17 mei d.a.v. in zicht
daad arriveerde, op een ogenblik, dat
Van Mook in Engeland vertoefde, nie
mand de inhoud begreep.
De Nederlandse regering is dus on
kundig gebleven van deze toestemming
en heeft bij de verdere besprekingen
in de waan verkeerd dat in elk geval
de onderhandelingen in Batavia zou
den worden voortgezet over de laatste
punten van geschil: het de facto ge
zag over Sumatra en de vraag nopens
verdrag of protocol. Terwijl er dus
voor de Nederlandse regering geen en
kele aanleiding bestond de Kamer voor
een beslissing te plaatsen, omdat een
definitief voorstel pas later uit Batavia
werd verwacht, was bij de Republi
keinse regering die immers het
voorstel van Clark Kerr had aanvaard
de bereidwilligheid om tot overeen
stemming te komen sterk verminderd,
toen zij, nog vóór de terugkeer van
haar delegatie, uit een persbericht
moest vernemen dat deze, teleurge
steld over de afloop der conferentie,
huiswaarts keerde.
Van Mook heeft na zijn terugkeer uit
Engeland blijkbaar niet geïnformeerd,
of er nog merkwaardige telegrammen
waren gearriveerd. In het eerder ge
noemde artikel in de N.R.C. wordt ge
zegd, dat de deelnemers aan de confe
rentie nog wel hebben besloten Sjahrir
een telegram te zenden met een ver
zoek om opheldering. „Dit telegram
De aankomst op Schiphol van dr. Van Mook en de hoofdpersonen uit de Indo
nesische delegatie voor het overleg op de Hoge Veluwe in april 1946. De foto
toont v.l.n.r. minister Soewandi, dr. Van Mook, mr. Pringgodigdo en minister
Soedarsono.
in het geheel niets voelde voor be
slissende onderhandelingen met de In
donesische Republiek.
De Indonesische minister van staat
dr. Soedarsono (die samen met mr.
Soewandi en mr. A. K. Pringgodigdo
de Republikeinse delegatie vormde)
verklaarde later, dat de Indonesiërs
al vijf minuten na het begin van de con
ferentie op de Hoge Veluwe inzagen, dat
hun missie tot mislukking was gedoemd.
Volgens Djajadiningrat introduceer
den de beide P.v.d.A.-ministers in de
Nederlandse delegatie (minister-presi
dent Schermerhorn en prof. Logemann
van Overzeese Gebiedsdelen) hun'col
lega van Sociale Zaken, de heer W.
Drees, ter conferentie als „our politi
cal mentor". Deze politieke mentor
heeft een vooral voor dr. Van Mook
indrukwekkend college gegeven over
de voetangels en klemmen, waarmee
het terrein van de binnenlandse poli
tiek was bezaaid.
Hij zette uiteen, dat aanvaarding
van het Indonesische ontwerp-verdrag
door Nederland stuitte op moeilijkhe
den, die eigenlijk onoverkomelijk wa
ren; en hij maakte het de luitenant-
gouverneur-generaal duidelijk, dat de
ze ten onrechte had aangenomen, dat
op basis van de Indonesische voorstel
len van 27 maart een akkoord wel mo
gelijk zou zijn.
Op blz. 80 van zijn dissertatie heft
Djajadiningrat vermanend de vinger
op en hij zegt van de Nederlandse re
gering: „In this respect it did not go
vern, it merely obeyed public opinion
instead of guiding it."
n de rubriek „Dezer dagen" van de
Nieuwe Rotterdamse Courant van
23 jan. j.l. wordt een Nederlands
„ooggetuige ja medespeler bij de
ze onderhandelingen" aan het woord
gelaten (prof. Schermerhorn?) en die
ontkent ten stelligste, dat de naderen
de verkiezingen bij hem en zijn geest
verwanten een rol hebben gespeeld.
„Wij behoorden tot die groep die op
dat ogenblik ten aanzien van de lei
dende rol die zij in het Nederlandse
volk zou gaan spelen, achteraf bezien
ietwat overspannen gedachten koester
de. Wij zagen daarom de verkiezingen
met optimisme tegemoet, ja zo opti
mistisch dat wij ons er nauwelijks zor
gen om maakten."
Dezelfde zegsman meent één grote
fout te hebben gemaakt: ,,de verkie
zingen hadden nooit uitgesteld moeten
worden tot één jaar na de oorlog: in
dien zij in de herfst van 1945 zouden
zijn gehouden, zou er misschien nog
een kans zijn geweest dat de mensen
van de doorbraak een grote overwin
ning zouden hebben behaald, die hun
de handen vrij zou hebben gelaten om
tot een akkoord met de Republiek te
komen. Bij de volgende verkiezingen
zouden zij dan wel verslagen zijn, maar
dan zou er althans een streep onder de
Indonesische kwestie zijn gezet."
Van Schermerhorn is een andere
verklaring afkomstig voor het misluk
ken van de conferentie en daar speelt
de telegrafie wéér een rol. In „Vrij Ne
derland" van 21 mei 1949 heeft de
voormalige minister-president meege
deeld, dat er een voorstel van de Brit
se bemiddelaar Clark Kerr was, tot
welks aanvaarding de Republikeinse
delegatie bij haar vertrek uit Batavia
niet gemachtigd was. Sjahrir had met
Van Mook afgesproken aan mr. Soe
wandi, leider van de Republikeinse de
legatie, een telegram te zenden van
een bepaalde inhoud, indien hij in
Djokjakarta de toestemming alsnog
zou hebben verkregen.
Deze leider was evenwel niet op de
hoogte gesteld van de gemaakte af
spraak, zodat, toen het telegram inder-
Advertentie)
Irak De Sovjet-Unie en Irak
hebben donderdag in Bagdad een ver
drag voor culturele samenwerking ge
sloten, dat één jaar van kracht zal
zijn. In 1961 zullen 870 Iraakse studen
ten in Rusland verder worden op
geleid, een aantal dat beduidend hoger
ligt dan dat van vorig jaar. (Reuter)
heeft zijn bestemming nooit bereikt
(waarschijnlijk onderschept door de
Nederlandse inlichtingendienst in Indo
nesië," aldus de N.R.C.
Als men even afziet van de rol, die
de telegrafie dus heeft gespeeld bij de
mislukking van de Hoge Veluwe-con
ferentie, dan blijft het feit, dat dit een
typisch voorbeeld was van onderhan
delingen, die zich afspeelden op een te
grote afstand voor de hoofdmacht uit.
Halverwege bekroop de deelnemers de
vrees te worden geïsoleerd. De Hoge
Veluwe staat in dit opzicht niet alleen.
Fransen en Algerijnen hebben hun Me-
lun gehad, Amerikanen en Russen hun
Camp David.
(Advertentie)
ii min mui Minimi hi hi mil in minimi in ii ui in ii in in ii in iti hui in ii minimi ii in minium ui ui!
ITii in urn hi hi hi ii ui hi ii mi ii m ii i ii i ii 11! in in in ii in mm hi ii i ii i ii i ii i ii hi hi ii himmmimiii
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 27 jan. Minister To
xopeus heeft het wetsontwerp, dat de
aanspraak op een overheidspensioen
beperkt bij een gelijktijdige aanspraak
op AOW of AWW, ingetrokken. In ver
scheidene ambtenarenorganisaties be
stond heftig verzet tegen dit wetsont
werp, dat men beschouwde als een po
ging tot aantasting van verkregen rech
ten.
Reeds in november 1959 had de mi
nister toegezegd de behandeling van het
wetsontwerp te willen uitstellen tot de
algehele herziening van de pensioen
wetgeving. Het kabinet verklaarde zich
bereid het zogenaamde aanpassings-
ontwerp samen met het ontwerp van
een nieuwe pensioenwet in de centra
le commissie voor georganiseerd over
leg in ambtenarenzaken weer aan de
orde te stellen. In het georganiseerd
overleg kwam men tot overeenstem
ming om de aanpassing als eerste stap
van 2 procent op 1,4 procent terug te
brengen. De minister heeft dit besluit
nu bezegeld door de indiening van een
desbetreffend wetsontwerp en door de
intrekking van het aanpassingsontwerp
van juli 1959.
West-Duitsland Duitse technici
hebben een methode ontdekt elektrici
teit in licht om te zetten zonder ge
bruikmaking van gloeilampen of neon-
buizen. Chemisch behandelde cellu
lose dient als basis voor pigmenten,
die gaan gloeien als zij aan elektrische
stroom worden blootgesteld. (Reuter)
PARIJS, 27 jan. Het langdurig
warm applaus aan het einde van de
meer dan twee uur durende show bij
Dior gisteren, gold niet zozeer de slot-
bruid als wel de ontwerper Mare Bo
han, die de taak van de jonge Yves
Saint Laurent heeft overgenomen.
Mare Bohan heeft het gewettigde re
nommé van het Huis Dior in ai zijn
luister hersteld met een magnifieke
collectie, die uitmunt in verfijning en
elegance en de werkelijke fascinerende
schoonheid, die de createur weet te
scheppen ;net intelligente en intuïtie.
De traditie van Dior was te groot
dan dat de piepjonge man van 22 jaar,
Saint Laurent, die in de ware stijl zou
kunnen voortzetten. Bohan is een man
van middelbare leeftijd een ontwerper
die het vak door en door kent, een man
van zeer verfijnde smaak en een groot
kleurenartist. Hij is getrouwd met een
knappe vrouw en leeft dus in de rea
liteit, hij haalt het niet in zijn hoofd om
de vrouw te „verkleden" zoals Yves
Saint Laurent deed.
Deze, hersteld van de inzinking die
de militaire dienst hem prompt bezorgd
heeft, was bij de openingsshow aanwe
zig. Hij kan er wat van geleerd hebben!
Laten wij overigens eerlijk zijn, er is
dit seizoen iets geheel nieuws met de
mode aan de hand. Het is overal of
ze zich aan het herstellen is van een
ziekte. Of ze het zoekend defaitisme
van de afgelopen jaren te boven is en
het compromis heeft gevonden tussen
de nog steeds beïnvloedende twintiger
jaren en nu. De mode is zachter en lie
ver aan het worden, nog wei geconstru
eerd, maar met veel vrouwelijke verfij
ning en een regenboog van pastelkleu
ren.
„Slim look" heet deze Diorcollectie,
en zo mager zijn de mannequins dat
de heup fungeert als taille. Het ceintuur
tje ligt losjes op de heup of wipt onder
het op de heup even blousende jakje
uit. De rok die niet gek kort is loopt
een tikje schuin uit. De mouw ontbreekt
of is laag ingezet, het kraagloze wordt
opgevuld met een smalle reeks van de
zelfde stof, soms gevoerd met bont, en
natuurlijk met een kralencollier. De bol
opgeblazen hoedjes van grof stro of
■raffia band staan achter op het hoofd,
zo ver dat er tegen het voorhoofd
plaats is voor een toefje camelia's of
Mare Bohan met enkele van zijn
mannequins.
een takje lelietjes van dalen, de lieve
lingsbloem van Dior die altijd zijn sig
natuur is geweest in de collecties. De
mannequins hebben oogharen bijna zo
lang als de snor van een kleine poes.
Het hoort bij de regie van de show,
die ze volmaakt opvoeren.
Het tailleioze en de grote souplesse
en beweeglijkheid van de lijn die slechts
steun vindt op de heup, is niet nieuw
en voor dit voorjaar op geen enkele
wijze baanbrekend. Iets wat het Huis
Dior in zijn goede oude tijd placht te
zijn. Maar het meesterschap waarmee
Bohan het thema in het onuitputtelijke
gevarieerd heeft is ongeëvenaard. De
bolerojasjes, soms met hellende of even
bollende rug verbergen een mouwloze
jakblouse van grove zij of een recht
jurkje. Er is heel veel donkerblauw
met horizontale sierstiksels. Een the
ma, dat zich voortzet tot in de korte
avondjurk van donkerblauwe grove zij
met „blue jean"-stiksels van glinste
rende rijnsteen. De distinctie van don
kerblauw en grijs is goed vertegen
woordigd. De combinatie donkerblauw
tegen rood is typisch 1961. Een marine
complet mantel die open gaat over een
kersenrode rechte jurk, heeft een brede
(Advertentie)
.A
Als hei koud is
AMSTERDAM, 27
jan. Jaap Mole
naar, cabaretier,
tekstschrijver en
chansonier, doet te
genwoordig zoveel
voor radio en tele
visie, dat hij meer
malen met een
zucht aan vroeger
denkt, toen hij
straatarm, gelukkig
en vrij was. Mor
genavond is er weer
een televisie-pro-
gramma'tje, waar
voor hij samen met
Jelle de Vries ver
antwoordelijk is
(„Vreemde histo
rie"), en even later
kan men over de
radio in Tierelan
tijnen wat van hem
horen. Het aantal
liedjes en teksten
dat hij per week
schrijft, schommelt
tussen tien en twin
tig. Iedereen weet
hem tegenwoordig
te vinden, hij voelt
zich een industrie
met dag-en-nacht
werk. En dat moet
gek zijn voor een
aartsromanticus als
hij.
Als wij afspreken,
zegt hij dat het in
een boerenherberg-
je moet zijn. Zin
gend en neuriënd
rijdt hij erheen, na een nacht werken
nog opgetogen over de adembenemende
stilte van een zonnig-bevroren Amstel-
land- „Het wordt niet zo goed, zaterdag
avond," zegt hij, „wij konden geen ac
teurs krijgen. Jelle en ik hebben tot het
laatst gewacht met schrijven." Dan wil
hij het nog wel even over zijn werk
hebben en zeggen dat hij verzot is op
zijn werk voor het Vara-radioprogramma
Wilde Vaart, en ook wel het televisie-
kinderprogramma Koko en de vliegende
Knorrepot. Wat hij allemaal nog meer
doet, komt nauwelijks ter sprake, want
hij is de man van het capricieuze ge
sprek, van vertellingen, koldergrapjes,
filosofieën, toch van een samenstelling
als in zijn levensverhaal past.
Het is nog geen twee jaar geleden
dat hij het druk kreeg. Hij had toen
een cabaretprijs gewonnen en was
met een paar eigen liedjes (o.a. De
Oudewijvenmolen in het Spanders-
woud) op een middag van het Ne-
IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIll
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIHIIIII
derlandse chanson erg opgevallen.
Hij was toen op een vleugel geklom
men en zat daar met een gitaar in
zijn handen luchtig geamuseerd voor
zich uit te zingen: chansons, een
beetje overladen met grapjes een
beetje ballade-achtig. Daarvoor zat
hij al in het vak. Hij had bijvoorbeeld
voor een revue in Carré wat gemaakt
en omdat de voorstelling niet te veel
geld mocht kosten had de producer
gezegd: „Zing je liedje maar zelf."
Maar op een van de laatste repeti
ties was de oude Wunnink binnenge
komen en die had gebruld: „Die
amateur moet eraf."
„Dat was ik", zegt Jaap Molenaar.
Hij liefhebbert in alles. Als HBS-er
van een jaar of veertien zat hij op het
dak van zijn huis door een kijker naar
de sterren te loeren. En dan kwam
's nachts zijn moeder hem wel eens
warme chocolade brengen. „Maar mijn
moeder was tweehonderd pond", ver
telt hij, „en als zij boven aan de trap
stond, was het statief van mijn kijker
allang een paar sterrebeelden verscho
ven."
Later heeft hij op de Veluwe nog
een sterrewacht gehad, waarvoor hij
het meeste zelf in elkaar zette en dan
mensen liet komen om ze de wonderen
van de hemel te laten zien. Hij was be-
Eonnen met Indologie te studeren in
eiden en dat maakte hij af ook. Toen
was het oorlog. Hoe summier Jaap Mo
lenaar daarover ook verhaalt, hij heeft
als verzetsman een uiterst hachelijke
periode doorstaan. Ter dood veroor
deeld, ontsnapte hij 's nachts onder de
parrabellums van het vuurpeleton van
daan in de duisternis. Na de oorlog
kreeg hij een ontzettende psychische klap.
De ene psychiater na de ander heeft
hij geprobeerd („Vreemde mensen,"
zegt hij) tot een hem van zijn angsten
afhielp. Hij begon aan theologische stu
dies, ging om bij te komen op een boer
derijtje in Nunspeet aan de slag. In de
buurt was een kampeercentrum en
daar kon men hem 's avonds om het
kampvuur vinden, zingend en vertel
lend. „Op de toppen van mijn emotie.
Het was pas goed als het al vertel
lend ochtend werd en wij er op uit gin
gen om herten te kijken en forellen".
Hij zwierf de Veluwe af, op zoek naar
volksverhalen. Prachtige exempels
heeft hij er gevonden, terwijl hij dag-in,
dag-uit optrok met merkwaardige ge
soleerde natuurmensen, die leefden
van wat het land opbracht, al waren
het miere-eieren. En de verhalen die
hij opdiepte en soms verwerkte in een
ballade, deden vele ogen aan vele
kampvuren weer groot van spanning
worden. Hij leefde met de vissers van
Elburg mee, die huilden toen hun ha
ven gesloten werd, met de smokkelaar
en de man die door iedereen voor gek
versleten werd. Zelf hongerde hij maar.
,.Als ik de hele nacht met jonge men
sen aan een kampvuur had gezeten,
met hen er op uit getrokken was, kon
ik toch niet goedvinden dat er een
over geld, over betaling begon." In en
om zijn boerderijtje scharrelden de die
ren rond, van alles. Toen de bok eens
door zijn buffetje sprong, begreep hij
dat ook dit Rousseau-achtige leven zijn
beperkingen had.
Enfin, hoe het allemaal met hem ver
lopen is, moet men niet precies vra^
gen. Hjj heeft op de markt gestaan,
Is bakker geweest, heeft in de eethuis
jes van Nicolaas Kroese gezongen en
zich bij dit alles heerlijk gelukkig ge
voeld. Elk glinsterkorreltje kan hem
van zijn pad doen wijken. Vele malen
heeft hij het al geprobeerd om naar
Parijs te gaan, maar hij is er nog nooit
geweest. Altijd was er onderweg een
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 27 jan. Uit de jaarver
slagen van de schoolartsen blijkt, dat de
gezondheidstoestand van de kleuters, die
de kleuterschool bezoeken, in ruim 86
procent van de gevallen goed is en in
ruim 12 procent matig goed. doch vol
doende. Bij 1,3 procent van de kleuters
laat de gezondheidstoestand iets en bij
0,2 procent veel te wensen over. By de
kinderen van de lagere school zijn de
gegevens: ruim 78 procent goed. bijna
19 procent matig goed, 2'/ü procent iets
te wensen en een half procent veel te
wensen over.
Van de ulo-scholieren blijkt de gezond
heidstoestand in ruim 88 procent van de
gevallen goed, in ruim 10 procent matig
goed te zijn en in 1,2 procent iets en in
0,2 procent veel te wensen over te laten.
Van de leerlingen bij het nijverheidson
derwijs zijn de percentages respectieve
lijk: bijna 86, 12,5, 1, 4 en 0,2. Een on
derzoek naar de voedingstoestand van
de rijpere jeugd zou volgens de voe
dingsraad op zijn plaats zijn. Aldus
wordt meegedeeld in de memorie van
antwoord bij de begroting van Sociale
Zaken en Volksgezondheid.
AMSTERDAM, 26 jan. Het plan om
in maart a.s. in een van de grotere
Amsterdamse theaters een gala-nacht
voorstelling te geven, waarin de grote
vier van de Nederlandse kleinkunst
Wim Kan, Wim Sonneveld, Toon Her
mans en 'Max Tailleur zouden op
treden en waarvan de opbrengst ten
goede zou komen aan de Joden in Ma
rokko, die naar Israël willen emigreren,
kan geen doorgang vinden. De initia
tiefnemer, Max Tailleur, voegde aan
deze mededeling toe, dat de voorstel
ling niet is afgelast doch is uitgesteld
tot een tijdstip, waarop de vier klein
kunstenaars zonder bezwaar tezamen
kunnen optreden.
De reden van het besluit tot uitstel
is n.l. een brief van Wim Kan, waarin
deze de initiatiefnemer schrijft zeer
sympathiek te staan tegenover de idee
van de genoemde gala-avond, doch dat
de reeds maanden tevoren gemaakte
plannen voor een grote buitenlandse
reis het hem onmogelijk maken om
aan een in die periode vastgestelde
voorstelling zijn medewerking te ver
lenen.
paadje, een bordje Verboden Toegang,
een eigenaardige figuur die zjjn
nieuwsgierigheid prikkelden en hem
uiteindelijk een verrukkelijke vakantie
bezorgden. Luxemburg is het verst wat
hij gehaaid heeft. Maar nu zit hij er
aan: drie liedjes per dag. Hij is er
niet droevig onder. „Ik heb ooit ge
wild de mensen vanaf de preekstoel
te bereiken, maar zo is het mij liever.
Het hoogste stadium van vrijheid blijft
voor mij als je „barst" kunt zeggen
tegen je mooiste aanbod. Misschien
zeg ik dat wel eens."
ingezette rand van donkerblauw jh-_
witte banden. Iemand sprak van
cream"-kleuren in deze voorjaarsrP®
de. Er zijn allé gamma's van oranJ
tin-
naar rose, die men bij de ondergaai
zon vindt, de ensembles in die tere
ten met japon van surah en wollen ma
tels zijn een applaus waard.
Soms laat de ontwerper de rok u!j.
springen in een spel van dubbele srn
Ie plooien, dat niet na te vertellen
of een paddestoelfijn cliché, dat
golft in een zoom van satijnen lint.
heel geplisseerde japonnen zijn op
heup even aan de band gelegd; n j
knapper zijn de japonnen die ëe".,ct
diagonaal zijn geplooid, of gestikt.Je
is de ware triomf van de hyperverfi)®
eenvoud die altijd het geheim is e
weest van de haute couture, welke l'
gered lijkt van de groteske verkleedP®
tij waarin zij dreigde te ontaarden.
Do korte en lange avondtoiletten v°',
gen hetzelfde thema, maar bij de if.A.
teljjke modellen krijgt de vrouwelijk,
heid van het figuur altijd weer
kans. De taille wordt gevangen in -
smal satijnen lint dat de weelde
witte organza met uitgeknipte broder1
bloemen bijeen houdt, of de waaiem
de ijlheid van het fijne gebloemde ,e
pastelkleurige chiffon beweeglijk als
vluchtige pracht van de sluierstaart»1
De grote avondtoiletten van een wa®'
lijk geïnspireerde grandeur in een 0
uitputtclijke en oorspronkelijke
rieerdheid, riepen een niet meer
kend applaus op. Ook om de P°*plI.
droegen de mannequins veelrijige kl®
rige colliers. Van ouds de sternia0"
quin Ala, een prachtige Oosterse vroi'
droeg een collier soms los met de
den „geklipt" in het japondécolK s
Kleine voiletjes over de ogen en
verhoogden het mysterieuze van -
avond en de schoonheid. De glinster'
van rünsteenbordiiurwerk soms over
gehele japon in diagonale ruiten
werkt, moet duizenden uren werk 9 j
kost hebben. Amerika zal het allem®,s
grif kopen. De halflange avondmun'
van vederlicht zwart kantstro W®r
hij-
natuurlijk ook in deze collectie.
De exotische versiering van prac
ge orchideën die langs de spiegels kW'
men in lianen en bemoste stukken bo°'
stam, net ais in het oerwoud konden
weelde en schoonheid nog maar
concurreren met wat ze aan zich x°Ze.
bij zagen gaan. Aan het einde van twe
eneenhalf uur durende show is ieder®
bekaf. De champagne die in het S.L
drang dan wordt rondgediend doet
kers, mannequins en de staf van n
huis bijkomen.
A.
Joegoslavië Het bijna duizend j
metende Joegoslavische schip „Vrm»jg
is donderdag ten zuiden van Ven®
in een hevige storm gekapseisd en 9
zonken. Twee opvarenden kwamen
het leven twee worden er nog verin1
(Reuter).
(Advertentie)
En niemand in Uw omgevi"*
heeft er weet van. Want U neen1*
Rennies onopvallend in, laat *e
smelten op de tong en zodra
weldadige samenstelling rn't
Uw eigen speeksel de maag
reikt, is alle leed geleden c"
vuurkolom gedoofd. Rern1'®*
neutraliseren overtollig' m®®f
zuur volkomen en on-mid-del-l'i"'
KooP vandaa* een pal<
je bij Uw apotheker
of drogist.
