„Santa Maria' ligt
thans stil
Kennelijk nieuw bewind
van Brazilië afwachtend
PRINSES BEATRIX 23 JAAR
vernielen, daarna maken
SCHEPEN IN DE STORM
IN MOEILIJKHEDEN
Eerst
Duikerpak voor marine
brandweer
BRAND in Amsterdams
oude binnenstad
Baandag 30 januari i96i
Het weer
Op 50 km uit Braziliaanse kust
Passagiers weldra
van boord
Prinses Margriet-
weer thuis
Zware knal in
Leeuwarden
J odenmoordenaar
gearresteerd
Walvisvaarder bij
^eram opgebracht
•long Cuba
V.N.-waarnemer s
naar Nw.-Guinea?
Twee doden bij
brandjes
PEUGEOT
Joh. de Hèer
10 pagina's
Voor hulp bij te water
geraakte auto's
Portugal boos uit
N.A.V.O.?
Morgen lioopt prinses Beatrix haar 23e verjaardag te vieren. Ter ge
legenheid hiervan heeft de fotograaf Max Koot deze opname van de
kroonprinses gemaakt.
KLM-vliegtuig voor
Nederlanders op
„Santa Maria''
RIO DE JANEIRO, LISSA
BON, 30 jan. (AFP, Rtr., UPI)
De „Santa Maria", het Portu
gese passagiersschip van de
„Companhia Colonial de Navega-
gao dat gekaapt is door de ka
pitein Henrique Galvao, in ver
band met diens oppositie jegens
het regime-Salazar, ligt sinds gis
termiddag vier uur stil op vijftig
kilometer afstand van de Brazi-
Na etmaal nog geen
verklaring
Honderden japonnen
prooi der vlammen
Japans protest
Iets minder zacht
Hammarskjöld zou moge
lijkheden onderzoeken
Voor Schotse kust
Spioneren Russen
met vissersboten
Geheimzinnigheid
rond gezonken trawler
Elf personen dakloos
liaanse havenstad Recife. De pas
sagiers hebben thans zonder eni
ge twijfel hun langste tijd aan
boord doorgebracht. Morgen of
overmorgen zullen ze ontscheept
worden in volle zee of in de ha
ven van Recife dan wel op een
eilandje daar in de buurt; dat
laatste hangt kennelijk af van de
ontvangst, welke Galvao in Bra
zilië verwacht.
o
5'
J~)rinses Margriet is gisteravond in
Nederland teruggekeerd. Drie
weken geleden ging zij voor verder
herstel van haar gezondheid naar Zwit
serland. Op Schiphol werd zij afgehaald
door koningin Juliana en prinses Ma
rijke. Op de foto: Prinses Margriet ver
laat het vliegtuig terwijl een stewardess
haar in de storm een parapluie be
schermend boven het hoofd houdt.
iiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiimiiiiHiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiii
Advertentie
Oostzeedijk 330
HETiMEUWE DAGBLAD
t
(4c^ste'de ',i Jan- In stormweer
Vu Ion) v kusttanker „Matthew"
t" Rot? "-v- Ver- Tankkust-
t« «ee n™. ,dam> gisteren door cle
Reiken haven van Manchester
's aan de voorzijde
Wu ?eslatpn zijkanten grotendeels
Zii. o^racht .k'fns zeer ruw weer met
lip,1 'ond-,ï°t 9. Het kompas is van
Overt.? gerukt en aan stuur-
br,. at'es v °°rd ges'agen. Ook de in
de?6 zijn v. 7en<ler en echolood op de
j ziin ,ipK4escha'iigd. Enkele opvaren-
gewond.
Om" 'ieht
t6 Pt°rnen(J
IJm
slecht weer sleep-
„1 20 „Johannes Pol-
IJm ?ren de 315 ton metende
;n 34 ..Allanwater" door de
de richting IJmuiden. De
®n v°rderriP 1'dating umuiaen. ue
VeP.Verd de slechts drie mijl per uur
tracht, dhtiddag in de thuishaven
a feu
,,AÜanmasfvan veertien dagen kreeg
ater" in stormweer met
in stormweer met
windkracht 11 tot 12 in de Noordelijke
Noordzee machinesehade, waardoor
slechts langzaam gevaren kon worden.
Dit schip van de n.v. visserij-onderne
ming v.h. J. C. Pronk werd ai spoedig
geëscorteerd door de IJm 20 „Johan
nes Polderman". In de nacht van za
terdag op zondag viel de machine van
de IJm. 34 geheel uit waarna de gezag
voerder van de IJm. 20 een tros liét
uitbrengen en de drijvende treiler op
sleeptouw nam.
VLIELAND, 30 jan. Zaterdagavond
heeft de vuurtorenwachter van beland
een scheepje waargenomen dat in de
omgeving van de Vlieree in moeilijkhe
den verkeerde. De sleepboot Holland is
ter assistentie naar de opgegeven plaats
gevaren, waar bleek dat het de „Den
Helder 19" was, een scheepje van het
zoölogische instituut, dat sinds donder
dag op weg was van Harlingen naai
Kornwerderzjmd.
De „Holland" heeft het schip naar
West Terschelling gebracht.
DEN HELDER, 29 jan. Sinds enkele
dagen heeft de marine-beroepsbrand-
weer de beschikking over enkele zeer
bijzondere en zeer kostbare duikerpak
ken die speciaal bestemd zijn voor het
bieden van snelle hulp indien er een
auto te water is geraakt. Deze pakken
van Franse m,akelij zijn bijzonder han
dig. Zij zijn binnen de vijftig seconden
aan te trekken. De duiker gaat ar meest
al met een zwembroekje in. Het zijn
zogenaamde „natte" pakken, hetgeen be
tekent dat ef via polsen, voeten, middel
en hals water in kan lopen. Door de
lichaamstemperatuur van de duiker
wordt het water verwarmd om dan als
een isolerend laagje tussen de huid en
het pak te blijven. De marineberoeps-
brandweer heeft voor de hulpverlening
aan te water geraakte automobilisten
nu een speciale wagen ingericht, die op
ieder moment dag en nacht klaar staat
om uit te rukken. In de wagen kunnen
de duikers hun pak aantrekken, terwijl
het ook mogelijk is, dat er dan al een
laagje water in hun pak gegoten wordt,
zodat men op de plaats van bestem
ming direct te water kan gaan. De
wagen bevat verder allerhande mate
riaal dat in dergelijke gevallen nuttig
en nodig kan zijn. Bij een demonstratie
dezer 'dagen bleven de duikers zelfs
twee uur in water met een temperatuui
beneden 0, zonder last te hebben van
de kou.
te middernacht Brazilië aandoet." In
deze geest heeft zich ook Delgado, de
Portugese oppositieleider, die in Bra
zilië in ballingschap vertoeft, uitgela
ten. De altredende Braziliaanse rege
ring zou volgens Delgado pro-Salazar
zijn, maar Quadros zou Galvao en de
zijnen asiel beloofd hebben.
Wat er dan in Brazilië met d.e „San
ta Maria" gaat gebeuren is uiteraard
onzeker. Vast staat echter, dat de re
ders van het schip een klacht wegens
diefstal ingediend hebben tegen Galvao
en dat Interpol ingeschakeld wordt.
Wanneer Brazilië de „Santa Maria"
niet uitlevert, loopt het land wellicht
kans, dat er beslag wordt gelegd op
een gelijkwaardig Braziliaans - eigen
dom in het buitenland. Vandaar dat
politieke waarnemers verwachten, dat
Quadros zal pogen dë kool zowel als
de geit te sparen, in casu politiek asiel
zal verlenen aan Galvao, maar hem
het schip afnemen.
Tussen Galvao en de Amerikaanse
marine zijn geheime besprekingen
aan de gang (of reeds beëindigd)
over de debarkatie van de passa
giers. Voor het geval dit in volle
zee moet geschieden hebben de Ame
rikanen vier torpedobootjagers bij
de hand.
De Portugese regering heeft laten
weten dat, wanneer de passagiers een
maal van boord zijn, met alle geweld
zal worden achtervolgd. Galvao ant
woordde dat hij zijn strijd tegen Sala-
zar „tot zijn laatste snik" zal voort
zetten. Een Spaanse kruiser helpt de
Portugese marine bij haar achtervol
ging, welke thans nog effect kan sor
teren, omdat de „Santa Maria" zich
(nog?) niet in de Braziliaanse territo
riale wateren bevindt. Om begrijpelij
ke redenen keurt de Spaanse regering
de actie van Galvao af, vooral om de
politieke beweegredenen, In regerings
kringen te Madrid was men zelfs ver
ontwaardigd over de opinie, welke pro
fessor Luna, hoogleraar in het inter
nationaal recht in Madrid, zich veroor
loofde. Volgens de professor zou men
de daad van Galvao niet als „zeero
verij" mogen kwalificeren.
De regering in Lissabon heeft laten
doorschemeren, dat ze wellicht uit de
N.A.V.O. zal treden uit boosheid over
de Anglo-Amerikaanse houding ten
aanzien van de „Santa Maria". In deze
geest schrijven althans de Portugese
bladen, die naar men weet van rege
ringswege gecensureerd worden.
HILVERSUM, 29 jan. De regering
op Curasao en de Nederlandse Shell
overwegen om een K.L.M.-vliegtuig te
charteren om de Nederlandse en ook
Portugese passagiers van de „Santa
Maria" op te halen, als het schip de
Braziliaanse haven Recife aandoet.
Op Curagao wordt hiervoor een toe
stel gereed gehouden. Het vliegtuig zal
daar zeker tot woensdag blijven wach
ten, zo vernemen wij van de zijde van
de K.L.M.
De Nederlandse passagiers zijn voor
een groot deel personeelsleden van de
Shell en Antilliaanse functionarissen.
Als de vlucht doorgaat, zal het toestel
via Lissabon naar Schiphol vliegen.
h "Gdj hv-]sf: e regime op Cuba ver-
hf*6 iriTiJ geen enkele steun,
n et van zeven jaar, in com-
Vorm en met een heus
n deel71 schouder, nam dezer
aan een parade in Havana.
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 30 jan. Een zwa
re knal die in alle stadsdelen te horen
was, deed zaterdagavond omstreeks
kwart voor negen in Leeuwarden velen
naar buiten snéllen. De politie werd uit
alle delen van de stad overstelpt met
telefoontjes, maar kon geen enkele ophel
dering verschaffen. Ook op de vliegbasis
Leeuwarden wist men geen verklaring
te geven van de knal. E* werd niet ge
vlogen zaterdagavond, zodat de moge
lijkheid van bijvoorbeeld het doorbre
ken van de geluidsgrens uitgesloten
moet worden geacht. De meteorologi
sche dienst van de basis acht het ook
zeer onwaarschijnlijk, dat er zich bij
de weersomstandigheden van dat mo
ment een ontlading in het luchtruim
heeft voorgedaan.
(Van onze 'verslaggever)
AMSTERDAM, 30 jan. Groot
alarm heeft de hoofdstedelijke brand
weer -zaterdagmiddag geslagen, toen
brand uitbrak in een vele verdiepingen
tellend gebouw aan de Zwanenburger-
straat in het dichtbevolkte buurtje rond
het Waterlooplein.
Metershoge vlammen sloegen reeds
uit het gebouw, kort nadat de brand ont
dekt was, en het vuur bedreigde de
huizen aan de overzijde van de nauwe
straat. Met vijf spuitwagens, twee lad
derwagens en een waterkanon, toog de
brandweer in snelle vaart naar de Jo-
denbuurt. In zeer korte tijd had zij
met veertien stralen het vuur nagenoeg
bedwongen.
Niemand raakte gewond. De vierde
verdieping van het gebouw, waarin
onder andere een diamantzagerij,
een thermometerfabriek en vele kle
dingbedrijven zijn ondergebracht,
brandde geheel uit. De andere verdie
pingen kregen grote waterschade. van
de huizen aan de overzijde van de
straat sprongen enkele ruiten. Om
streeks kwart over vier werd de
brand door bewoners van de Zwanen
burgerstraat ontdekt. ,Jk storid
mij juist te wassen onder de douche,
toén ik buiten plotseling hoorde roe
pen, dat het gebouw in brand stond
aldus vertelde ons na afloop van de
brand de concierge van het gebouw,
de 62-jarige A. F. Schenk, die zelf de
benedenverdieping bewoont. Terwijl de
concierge in grote spoed zijn Kieren
NAILA, Duitsland, 28 jan. (U.P.I.) -
De Westduitse politie heelt Harry VVen-
tritt gearresteerd, op beschuldiging van
moord op Joden, gedurende de Tweede
Wereldoorlog.
Wentritt werd vijf jaar geleden reeds
berecht, maar vrijgesproken wegens ge
brek aan bewijs.
Uit de V.S. is echter nieuw bewijsma
teriaal gekomen uit in beslag genomen
dossiers.
Wentritt bouwde speciale grote vracht
auto's (die hjj verder ook ,,in bedrijf
hield) waarin tientallen Joden werden
opgesloten. De uitlastgassen. vsn de
wagen kwamen in de laadruimte te
recht, zodat de Joden langzaam stikten.
^Seri? 30 jan' (UPI) De Japanse
'ie heeft een krachtig protest bij
j '"tej, U °nesische regering ingediend
"chip e aanhouding van een Japans
.Voor de kust van het oost-
es'sche eiland Ceram.
\f
h L ri'776 *on nietende Banshu
jjP°rd' 33 bemanningsleden aan
J1'flotiBci werd vandaag door een
ih toe, Patrouilleboot aangehou-
2 t j'Por, i' °P weS was naar Tokio
'ÖDnru ton walvisvlees uit het
t'oi"
L.'hp" riiS n?en door de rederij van het
h 6gran? ra'y° Fishing Co., ontvangen
jS'ej moest het Japanse schip op
i 'He-ei de Indonesiërs naar het
£aPittj?egen eiland Ambon varen. De
I nNreiDj van het schip moest onder
i °lep„ van vuurwapens het bevel
H,u aldus het telegram.
'""""■iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiii
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Veel bewolking en verspreid voor
komende opklaringen, maar voor
namelijk in het zuiden van het land
ook tijdelfjk regen. Overwegend
matige wind tnssen west en zuid
west. In het algemeen iets lagere
temperaturen.
Zon: 8.23-17.25. Maan: 17.25-7.56.
De drieste Baloeba in Katanga, die
alsmaar in opstand zijn tegen het
bewind van Moisje Tsjombe, ver
nielen de ene spoorweg na de an
dere. De Verenigde Naties zijn er
goed voor om te zorgen dat de
schade wordt hersteld. Speciaal voor
dit doel gecharterde arbeiders her
stellen een vernielde spoorwegbaan
in de buurt van Luena onder toe
zicht van militairen van de Ver
enigde Naties.
NEW YORK, 29 jan. (Reuter, ÜPI)
Aangenomen wordt dat de secre
taris-generaal van de Verenigde
Naties. Hammarskjöld een onderzoek
instelt naar de mogelijkheden voor de
Verenigde Naties de spanning tussen
Nederland en Indonésië over Neder
lands Nieuw-Guinea te doen ver
minderen, aldus is zaterdag in New
York vernomen. Zoals gemeld, heeft
Hammarskjöld dezer dagen met de
permanente vertegenwoordigers van
Nederlahd en de Maleise federatie,
mr. C. W. A. Schürmann en Kamil,
gesproken.
Van zekere zijde in het hoofdkwar
tier van de Verenigde Naties is zater-
dag de idee geopperd dat Hammars
kjöld overweegt of het toch niet nuttig
zou zijn waarnemers van de Ver
enigde Naties naar Nieuw-Guinea te
zenden. Officieel commentaar kon niet
worden verkregen.
Een woordvoerder van het hoofd
kwartier der V.N. zei zondag, dat hij
geen commentaar had op berichten
dat de secretaris-generaal naar een
vertegenwoordiger van de V.N. voor
Nederlands Nieuw-Guinea zocht. An
drew Cordier, executief assistent van
de secretaris-generaal had geen com
mentaar.
LONDEN, 30 jan (UPI). In de
buurt van de Shetland Eilanden bij de
Engelse kust is zaterdag de Russische
trawler „Olenevod" tegen de rotsen
gesmeten en gezonken. Volgens de
Engelse autoriteiten zijn de ongeveer
twintig opvarenden alle om het leven
gekomen. Zeer merkwaardig hierbij is,
dat de bemanning van de Engelse red
dingsboten, die uitvoeren om de ver
ongelukte Rus ;tc hulp te komen, geen
toestemming kregen hun menslievend
werk te verrichten. Het moederschip van
de vissersvloot, waarbij de „Olevenod"
hoorde, seinde de redders: „Wij wen
sen geen hulp van u. Ga terug!" De
redders konden toen weinig anders
doen dan onverrichterzake terugkeren.
De Britse inlichtingendienst denkt nu,
dat de Russische vissersschepen, die
al een jaar lang regelmatig voor de
noordkust van Schotland kruisen, be
paalde politieke oogmerken te verber
gen hebben. Met name vermoeden de
Britten, dat de „Olevenod" een moder
ne radaruitrusting aan boord had om
waarnemingen te verrichten bij dat deel
van de Schotse kust, waar een lan
ceerbasis voor raketten is gevestigd.
De Engelsen zijn niet van plan hel
erbij te laten zitten en hebben al be
sloten kikvorsmannen een onderzoek in
de gezonken trawler te laten instellen.
Het zou wel eens kunnen zijn, aldus
schreef de „Daily Mail", dat daartnj
verrassende ontdekkingen aan het licht
komen.
BUINERVEEN, 30 jan. Vannacht
is brand uitgebroken in een dubbele
woning bewoond dooi' de families H.
Papken en T. Martens. Döor de brand
zjjn elf personen dakloos geworden.
De nieuwe president van Brazilië, Ja-
nio Quadros, treedt 1 februari in func
tie. „Galvao is mijn vriend", zou hij
gezegd hebben. „Het zou me niet ver
bazen, wanneer Galvao op 31 januari
Janio Quadros, de nieuwe president van
Brazilië, die morgen te middernacht in
functie treedt, waar kaperkapitein Gal
vao kennelijk op wacht.
AMSTERDAM, 30 jan. I" <Ie
nacht van zaterdag op zondag hebben
twee Amsterdammers bij binnenbranden
het leven verloren.
In een, vele slaapkamertjes en een
zitkamer bevattende zolderverdieping
van een pension aan de Reguliers-
dwarsstraat 34 werd de 58-jarige
emballeur L. N. Barbierie levenloos op
zijn bed gevonden. Hij was door de
rook van een brandje, ontstaan rond
de kachel in de zitkamer, gestikt. De
oorzaak van de brand is waarschijnlijk
de stormwind, die de kachel heeft
aangewakkerd, waarbij door uitval
lend vuur de houten vloer vlam vatte.
Zeven medebewoners van de zolder
hebber elders onderdak gekregen.
In zij» woning aan de Albert Cuyp-
straat '48 3-hoog is de 86-jarige alleen
staande G. A. Geek, zittend in een
stoel bij een electrisch kacheltje, in
slaap gevallen. Door straling van de
kachel is een stoelpoot gaan verkolen,
waardoor deze brak. De stoel viel om
en daarna zijn de kleren van de heer
Geek en de vloer van de kamer aan
het smeulen gegaan. Toen het vuur
zondagmorgen om vijf uur werd
ontdekt, was in de vloer reeds een
groot gat gebrand, waardoor de benen
van de toen reeds bewusteloze, met
brandwonden overdekte, oude man
hingen. Tijdens vervoer naar het
Wilhelminagasthuis is de heer Geek
overleden.
Een storing is in aantocht. Deze zal
morgen over of dicht langs Nederland
voorbijtrekken. De regenkansen blijven
daarom groot.
max. min. neersl.
Station Weei temp. temp. algel.
gisteren
24 uur
Den Helder
regen
7
6
6
Ypenburg
negen
8
7
28
Vlissingen
regen
8
7
24
Eelde
regen
8
6
11
De Bilt
regen
8
7
20
Twente
regen
8
7
20
Eindhoven
r t gen
9
8
13
Z.-Limburg
regen
9
8
10
Stockholm
geh. bew.
3
2
7
Kopenhagen geh. bew.
4
3
5
Londen
zw. bew.
11
6
11
Amsterdam
regen
8
7
22
Brussel
regen
9
8
11
Luxemburg
regen
7
5
6
Parijs
regen
10
9
0.4
Bordeaux
zw. bew.
3
0
Grenoble
licht bew.
9
-3
Nice
licht bew.
12
4
0
Berinn
regen
7
5
5
Frankfort
regen
6
5
1
München
zw. bew.
6
-1
0
Ztirich
geh. bew.
8
-0
0
Genève
zw. bew.
9
1
0
Locarno
half bew.
5
-6
0
Wenen
half bew.
-4
-9
0
Innsbruck
licht bew.
7
-5
'0
Rome onbew.
12
-1
0
weer aantrok, alarmeerden voorbij
gangers de politie en de brandweer.
Aanvankelijk liet de brand zich nogal
ernstig aanzien. Een grote vonkenregen
spatte over de aangrenzende huizen uit
een. Wegens de dichte bebouwing gaf
de brandweer groot alarm. Hierop be
gaven zich ook de hoofdcommissaris H.
J. van der Molen en de officier van
justitie mr. W. Tonckens naar het ter
rein van de brand. Met het waterkanon
hield de brandweer de huizen tegenover
het gebouw nat. Daardoor was gevaar
voor uitbreiding van het vuur geweken.
De leiding van het blussingswerk,
dat grootscheeps werd aangepakt, be
rustte bij de commandant van de Am
sterdamse brandweer, de heer P. A.
Riedel. Men was het vuur even na vijf
uur meester. Tot negen uur 's avonds
heeft het nablussen echter nog geduurd.
Het vuur legde de hele twintig me
ter lange bovenverdieping in de as.
Enige honderden japonnen, eigendom
van de Amsterdamse mode-industrie,
gingen verloren. De oorzaak is nog vol
komen onbekend.
