Tegen moordenaar van Lina
Feenstra 18 jaar geëist
Loswerkman bekent wurging
van 17-jarig Fries meisje
ZWITSAL
Eigen katholieke vereniging
voor contaet met emigranten
Bakkersgezellen willen
bakloze maandag
Andermaal Utrechtse schroot-
affaire voor de rechter
Op religie gerichte kunst
MOEDER WORDEN...
ZAAK ACHTER GESLOTEN DEUREN
Niet strijdig met
journalistiek
fatsoen
Voorlichting, nazorg, organiseren
van bezoekre
Maaspeil blijft
zakken
Inbreker zoekt
vooral goud
Twee jongetjes
verdronken
De originele pepermuntplant!
De originele KING pepermunt!
Bakloze maandag
Aan boord
Veel verwarring bij getuigenverhoor
voor Arnhemse hof
Raad van Tucht:
He publicaties rond
,Freithenhof'
In noord-Limburg
gisteren stijging
Hengelose villawijk
operatieterrein
Vermist meisje dood
aangetroffen
Magneetwerking van vrije zaterdag
Pater T. Piron OESA
V B
VRIJDAG 3 FEBRUARI 1961
PAGINA 5
(Van een speciale verslaggever)
.AMSTERDAM, 3 febr. Acht
tien jaar gevangenisstraf met af
trek van het voorarrest en ter
beschikking stelling van de rege
ling heeft mr. W. P. Bakhoven,
hoofd van het Arrondissements
Parket in Amsterdam gistermid
dag na een ruim zes uur durende
fitting tegen een 28-jarige los
^erkman uit het hoofdstedelijke
Kattenburg geëist wegens lust
moord op het zeventienjarige
Friese meisje Engelina Feenstra.
VatJlSTERDAM, 2 febr. De Raad
land cht van de Federatie van Neder-
Van Journalisten (in de plaats waar-
)iali Jhmiddels de Raad voor de Jour-
d6pi ®k is getreden) heeft als zijn oor-
te,,,! uhgesproken, dat de hoofdredac-
hïet iVan de i.Elburger Courant" zich
met t0e£t schuldig gemaakt aan een
hand v journalistiek fatsoen strijdige
1-1- ueiing. Dit naar annleidine van een
voor groeikracht en extra weerstand
Op wat er in zit,
komt het aan:
75 et
In de vroege ochtenduren van de
zevende april 1960 werd Engelina
5 eenstra in het huis van een hoofd
inspecteur van politie in de stille Ter-
gouwstraat bij het Muiderpoortsta-
tion dood op bed aangetroffen door
haar vriendin Els Schipper, de doch-
Ver van de hoofdinspecteur. Het meis
je, dat sinds kort in Amsterdam ver-
bleef en als telefoniste bij de P.T.T.
Werkte, bleek te zijn gewurgd met het
hnt van haar eigen gitaar, die boven
1 haar bed aan de muur hing.
Politie en justitie repten zich on
middellijk na de afschuwelijke ont
dekking naar het huis in de Ter Gouw
straat. Al spoedig bleek dat de dader
van buiten moest zijn gekomen. Op
het aanrecht in de keuken werden
voetsporen aangetroffen, die aantoon
den dat de bezoeker via een tuimel-
haam de keuken was binnengedron
gen, De weg terug zou hij via de
tuindeuren hebben genomen.
■Met politiehonden trachtte men de
sporen te volgen. De regen had de
meeste sporen echter uitgewist of de
lucht ervan weggenomen. Alle politie-
instanties werkten mee aan het uitvoe
rige onderzoek naar de dader. De po
litie van het bureau Linnaeusstraat
onder welk bureau de Ter Gouwstraat
valt, zag nachtenlang haar bed niet.
.jAlle moeite scheen echter tevergeefs.
Pe naam „Wim van den Berg" die en
kele malen in het zakboekje van Enge-
hna voorkwam en met wie zij één keer
z°u zijn uitgeweest, verscheen enkele
hjalen opvallend in de dagbladen. Ook
dit spoor leidde echter tot niets even
min a]s de overigens zeer welkome
t'Ps, die men dagelijks ontving.
Het enige aanknopingspunt voor de
Politie was een duidelijke vingerafdruk
VP de gitaar van het vermoorde meis
je. Ondanks de schier hopeloze taak
de. vingerafdruk te determineren in het
'dim honderdduizend kaarten tellende
hrehief van de dactyloscopische dienst,
'ogen rechercheurs ook op dit gebied
aan het werk. De rubriek „zeden
misdrijven" leverde niets op. In een
Willekeurige greep zocht men daarna
de rubriek inbrekers af. En het was
de middaguren van de 29ste april,
dat rechercheur Hemmen van de dac
tyloscopische dienst een overeenkom
stige vingerafdruk aantrof.
Onmiddellijk werd de politie van bu-
Hiau Linnaeusstraat gewaarschuwd.
Men wachtte do avond af 0111 de man,
"an wie de vingerafdruk toebehoorde,
oen gehuwde loswerkman, vader van
v'er kinderen, te arresteren, Twaalf
Rechercheurs togen naar de woning
van verdachte op Kattenburg. Zijn ar-
festatie verliep in de buurt vrij onop
gemerkt. Nog dezelfde nacht legde hij
een volledige bekentenis af.
Daaruit kwam vast te staan dat hij
het meisje achter het huis van de hoofd-
mspecteur had gadegeslagen. Hij be
goot haar aan te randen, maar moest
Vj.lh plan uitstellen, toen plotseling
0en man verscheen, die wasgoed van
de lijn kwam halen. Deze man bleek
hoofdinspecteur Schipper te zijn ge
weest. De loswerkman bleef nog wat in
"e buurt rondzwalken alvorens een half
dur later naar de woning in de Ter
Gouwstraat terug te keren. Via het
himelraam boven de keukendeur klom
jhj naar binnen. Uit de zitkamer nam
mj .een beeldje weg met het plan het
a?,eis3e eerst bewusteloos te slaan; dit
'es aldus zijn verklaringen.
..Engelina Feenstra sliep reeds toen
"11 haar slaapkamer betrad- Zij ont
waakte echter en wilde gaan schreeu
wen, zo heeft de man tegenover de po
litie verklaard. In paniek geraakt heeft
hij haar gewurgd.
(Advertentie)
Dit is de titel van het nieuwe boek van
Df.W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en kleuter-
°pvoeding. Dit waardevolle boek (184
Pagina's in fraaie omslag) krijgt U ten
Seschenke bij aanschaffing van een
BABYSET DE LUXE
kfapf^hug- Dit naar aanleiding van een
stini,, van het bejaardentehuis, de
be]p: ,,Freithenhof" te Elburg. Het
Was s van llet college van provisoren
ÖewJIi een kritisch artikel van een me-
u' besproken.
gen® Wacht van het zelfde college te-
blad en streekredacteur van het zelfde
tot hl? de Raad van Tucht aanleiding
biet h 00r<3eel, dat voor het college
trokk ewezen is kunnen worden, dat be-
-e ,zich in zijn verslaggeving aan
^misleidende berichtgeving heeft
De rechtszaak zou aanvankelijk
twee weken geleden worden behan
deld. Wegens ziekte van de officier
van justitie werd zij toen echter uitge
steld. Omstreeks tien uur gistermor
gen werd verdachte door twee wacht
meesters van de Rijkspolitie de klei
ne, rechtszaal van de economische po
litierechter, de enige beschikbare ge
schikte ruimte, binnen geleid. Een
bleke jongeman, klein en gedrongen
van postuur, gekleed in een pilo-
broek en een zwart jasje. Nerveus
om zich heen kijkend nam hij plaats
op de verdaehtenbank vóór in de zaal.
Alles in de rechtszaal wees erop,
dat de zaak tot in de finesses zou
worden behandeld. Opzij stond een
projectielantaarn, die dienst moest
doen om de vlak na de moord ge
maakte opnamen te vergroten op een
scherm, dat aan de andere zijde tegen
een wand hing. Voor in de zaal stond
een herenfiets, vermoedelijk van de
(Advertentie)
a
Opgroeiende kinderen hebben meer
nodig dan de gewone maaltijden
kunnen geven. Voor groeikracht en
extra weerstand maakt Molenaar
(van het bekende kindermeel) nu
Happy Food. Hier is het simpele
recept voor flinke, sterke kinderen:
dagelijks Molenaar's Happy Food.
Een cake is ruimschoots voldoende!
rijst-kindermeel,
kinderbloem, suiker,
verse eieren, honing.
'n produkt van
MOLENAAR!
loswerkman. Op een tafeltje achter
de officier van justitie lagen twee ver
zegelde pakken. Een daarvan bevat
te de gitaar, het corpus delicti. Circa
tien over tien traden de rechters bin
nen. President was mr. J. Coninck
Liefsting.
Nog voor de officier van justitie
de dagvaarding voorlas vroeg hij de
rechtbank de deuren te sluiten in ver
band met het zedekwetsend karakter.
De verdediger, mr. Joh. K. M. Mat-
huisen stemde hiermee in. Mr. Co
ninck Liefsting deed ook mededeling
van een brief van verdachte waarin
deze vroeg de deuren te laten sluiten.
„Wij zullen de deuren inderdaad slui
ten in verband met het zeer sterk ze
dekwetsend karakter", aldus sprak de
president. Hierop verlieten de aan
wezige journalisten de rechtszaal.
De ochtendzitting werd besteed aan
het horen van een zevental getuigen on
der wie twee politiedeskundigen, 's Mid
dags kwam een psychiater aan het
woord. Tijdens diens getuigenis ver
bleef verdachte buiten de rechtszaal
op een bank in de gang. In het psy
chiatrisch rapport, waarvan de be
handeling ruim anderhalf" uur duurde,
wordt verdachte verminderd toereke
ningsvatbaar verklaard.
Tegen kwart over vijf kwam een
wachtmeester van de Rijkspolitie de
zaal pit om de wachtende persverte
genwoordigers de eis bekend te maken
van de officier van justitie. Hij had
hiertoe tevoren opdracht gehad van mr.
Bakhoven. Ook werden uittreksels uit
gereikt van het requisitoir en het plei
dooi.
In zijn requisitoir roerde mr. Bakho
ven vrijwel alle details van het nach
telijk drama aan. Hij achtte wettig en
overtuigend bewezen dat verdachte het
meisje van het leven had beroofd met
de bedoeling een ander strafbaar feit
(zedenmisdrijf red.) voor te bereiden
of te vergemakkelijken.
Hierbij haalde mr. Bakhoven de ver
klaringen van de getuigen en van ver
dachte zelf aan. Voorts haalde hij een
passage aan uit het rapport van de des
kundige, professor Pondman van het
laboratorium in Groningen, waaruit on
der meer blijkt dat op het laken en de
gordijnen aangetroffen bloedsporen
overeenkomen met de bloedgroep van
verdachte.
Mr. Bakhoven wees er in dit verband
op, dat de andere bewoners van het
huis, hoofdinspecteur Schipper en diens
dochter, tot dezelfde bloedgroep beho
ren als het slachtoffer, zodat zij geen
van beiden als daders in aanmerking
konden komen.
Dat mr. Bakhoven niet de maximale
straf, levenslang, eiste, vindt volgens
insiders zijn oorzaak in het feit, dat
hij rekening heeft willen houden met
herstel van de ziekelijke stoornis van
verdachte's geestvermogens, hetgeen
door de psychiaters niet onmogelijk
wordt geacht.
De verdediger, mr. Mathuisen wees
er in zijn pleidooi op, dat bij een mis
drijf als het onderhavige, vooral als
het aanvankelijk een mysterie schijnt
bij het grote publiek zo gauw geneigd
heid bestaat tot volkomen ongemoti
veerde gedachten en theorieën. „Met
deze suggesties heeft het onderzoek
waarvoor ten aanzien van de politie
slechts de hoogste lof op zijn plaats
is, radicaal afgerekend" aldus mr.
Mathuisen, die vervolgens in een uit
voerig en gedocumenteerd juridisch
betoog de vraag behandelde in hoe
verre de opbouw van de dagvaarding
al dan niet als geheel juist moest
worden aangemerkt.
De verdediger kwam tot de conclusie
dat liet vonnis zich niet zou moeten
baseren op de door de officier van
justitie aangevoerde beschuldiging,
maar op het hem subsidiair ten laste
gelegde.
Tegen zes uur beëindigde de verde
diger zijn pleidooi, dat evenals het re
quisitoir achter gesloten deuren werd
uitgesproken. Uitspraak 16 februari.
Jg g<
akt.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 3 febr. Bevordering
van een hechtere band tussen ouders
en familieleden met hun geëmigreerde
kinderen in den vreemde, dat staat als
eerste doel voorop bij de vandaag in
landelijke vorm op te richten Katholie
ke vereniging van ouders en familie
leden van geëmigreerden.
Er waren reeds plaatselijke vereni
gingen op dit terrein werkzaam. Zij
hebben zich thans aaneengesloten en
hun werk gecoördineerd.
In het bestuur dat vanavond gekozen
zou worden, zullen de verschillende bis
dommen vertegenwoordigd zijn. Ais bis
schoppelijk commissaris zal rector L. L.
Vester te Leiden optreden. De vereni
ging heeft nauwe banden met de Ka
tholieke Emigratie Stichting, die zich
het voorbereiden van toekomstige emi
granten ten doel stelt.
Op een persconferentie is duidelijk
aangegeven, dat onder het „bevorderen
van een hechte band" ook het verlenen
van faciliteiten voor reizen van familie
leden naar emigranten kan worden
verstaan. Het staat echter wel bewust
niet voorop, al lijkt het voor velen wel
licht het voornaamste, het meest
spectaculaire. Dat primaire doel wordt
beter aangegeven door mgr. W. M. Bek
kers, bisschop van 's Hertogenbosch,
die do vereniging o.m.het volgende heeft
geschreven:
„Het welzijn v an kinderen en fami
lieleden, althans het zo goed mogelijk
dienen van dit welzijn, is de hoge inzet.
Voor alle betrokkenen is emigratie nog
altijd een te gewichtige en te moeilijke
aangelegenheid, dan dat zij vqn de ver
eniging geen groot profijt zouden kun
nen hebben. En van de andere kant
zijn talloze persoonlijke ervaringen te
kostbaar, dan dat zij in de vereniging
niet ten dienste gesteld zouden moeten
worden van alle emigranten en hun
verwanten."
Men stelt zich voor het in de statu
ten omschreven doel, allereerst te be
reiken door de leden zoveel mogelijk in
woord en beeld voorlichting te geven
over de landen waarin en de omstandig
heden waaronder do emigranten leven.
Voorts door het uitgeven van een eigen
orgaan en het verlenen van medewer
king op net terrein van de nazorg.
Vooral op het gebied van de nazorg
is het verlangen naar een eigen katho
lieke vereniging onder de thans 800 le
den spontaan naar voren gekomen. „Bij
deze vereniging is het eigen katholieke
verband heel duidelijk niet van boven
opgelegd, maar door de mensen zelf
gevraagd," aldus rector Vester. De na
zorg zal in hoge mate kunnen profite
ren van de aanwezigheid van Nederland
se emigratiepriesters, die door het Ne
derlands Episcopaat naar de betrokken
landen zijn uitgezonden. Deze priesters,
die in landen als Australië, Nieuw-Zee-
land, de Verenigde Staten, Canada en
Frankrijk werken, zijn voor dit streven
van de vereniging waardevolle contact
punten.
De katholieke vereniging van ouders
en familieleden van geëmigreerden is
gevestigd Nieuwe Parklaan 105, Den
Haag.
BERGEN (L), 3 febr. In zuid- en
midden-Limburg zakte gisteren het
Maaswater, maar in noord-Limburg
beneden Venio was er nog een stijging.
De hoogste stand van de rivier werd
hier vanochtend verwacht. De oude
kern van het dorp Bergen, waar
op het gemeentehuis staat, was gister
middag een eiland. De verbinding tus
sen het dorp en de rijksweg Venlo-
Nijmegsn stond onder water, buurt
schappen waren geïsoleerd.
De Maaskade en de losplaatsen bij
Venlo liepen onder. In de lager gelegen
stadsdelen liepen de kelders vol. De
rivier stond toen zo hoog, dat hoog
liggende schepen niet onder de spoor
brug door konden, zodat er een flink
aantal schepen voor de brug voor
anker is gegaan. In het dorp Geyste-
ren wilde men het water vóór zijn door
het aanleggen van een nooddijkje,
maar het water was vlugger. Varkens
en kippen werden daarna geëvacueerd.
HENGELO, 2 febr. In de woning
van de beschermvrouwe van de per
soneelsvereniging van de Hengelose
politie, mevrouw H. G. Meyling-Zegge-
rink is gisteravond terwijl zij een
Ceest van de politie bijwoonde, in
gebroken. Een onderzoek wees uit, dat
do indringer een raam heeft gefor
ceerd en vervolgens in het huis alle
kasten, en laden overhoop heeft ge
haald. Er worden vele antieke sieraden
en enkele eeuwenoude horloges ver
mist. Do inbreker had kennelijk vooral
belangstelling voor goud, want van
een halssnoer bleek alleen het gouden
slot te zijn ontvreemd. De recherche
stelt een nader onderzoek in. Het is
voor de derde maal in veertien dagen
tijds, dat in Hengelose villawijk is
ingebroken, en dat er sieraden zijn
gestolen. Tot de vorige slachtoffers be
hoorde wethouder mevrouw H. A. A. L.
de V nes-van der Hardt Aberson.
BUNNIK, 3 febr, Gistermiddag is
het tweejarig jongetje T. in een on
bewaakt ogenblik in de Kromme Rijn
in Bunnik (Utrecht) gevallen en ver
dronken.
In Utrecht is de vijfjarige M. A. van
Köler bij het spelen in de Vecht ge
vallen en verdronken. Men vond het
kind pas na een uur dreggen. Kunst
matige ademhaling is tevergeefs toe
gepast.
SOEST, 3 febr. In de uitgestrekte
bossen van het landgoed „Pijnenburg"
in de gemeente Soest hebben militai
ren gisteren het stoffelijk overschot
gevonden van de 19-jarige mej. B. H.
Op nieuwjaarsdag verliet zij in over
spannen toestand haar woning in
Soest. De politie had zonder resultaat
in de bossen gezocht. Militairen heb
ben nu bij het systematisch doorzoeken
van het terrein het lijk van het meisje
aangetroffen.
(Advertentie)
De bakkersgezellen streven naai
een „bakloze maandag De termino
logie lijkt ons niet volmaakt te zijn
Een bakloze maandag zou ooi
op bet verlanglijstje van de Ne
derlandse humoristen kunnen staan
terwijl bij door bet gevangeniswezer
ongetwijfeld van de band gewezei
zou worden. Maar goed, bet woon
mag wat onduidelijk zijn, bet strevei
van de gezellen is dat in ieder geva
niet. Naarmate de vrije zalerda
in veel bedrijfstakken een feit gaa
worden, begint de roep om compen
satie in de rest van de bedrijfstakke
steeds luider te klinken. En natuurlij
liggen de zaken bet moeilijkst in d
dienstenverlenende sectoren. Voor lu
winkelpersoneel is het al een brar
dende kwestie. Voor de bakkers n
blijkbaar ook. Het zal niet lang mei
duren of de badman wil een zonloz>
maandag, de parkwachter een maan
loze zondag en de nachtwaker een sla
peloze zaterdag. Over Van Gent
spreken we niet eens. Het is allemai
zeer begrijpelijk maar toch ook wt
verwarrend voor de consument, voc
wie bet op de duur een hele toer word
te onthouden wie of wat er op ieder
dag van de week allemaal „loos" i.<
Geheel afgezien daarvan lokt de bak
loze maandag ons niet aan, daar dez
tot gevolg heeft dat velen op dim
dag brood moeten eten dat drie dage
oud is. Als de broodjeswinkels Iozi
zijn dan de bakkers kan bet voor he
een goede dag worden.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 2 febr. Nu de vrije
zaterdag voor vele bedrijfstakken snel
tot werkelijkheid gaat worden begint dit
ideaal steeds meer magneetwerking te
krijgen, ook op bedrijfstakken welke
zich minder goed voor een vrije zater
dag lenen. Een dergelijke bedrijfstak
is het bakkersbedrijf. In enige plaatsen,
met name in Almelo, Den Haag,
Amersfoort, Utrecht en Haarlem be
ginnen de bakkersgezellen zich te roe
ren. Zjj verlangen naar een compensa
tie. Zij willen een „bakloze dag".
Het begon in Almelo. De coöperatie
ve melkfabriek aldaar besloot in de
cember van het afgelopen jaar op
woensdag voortaan geen melk meer te
doen bezorgen. Het besluit werd ingege
ven door de overweging, dat vele in
dustrieën in de omgeving tot een vijf
daagse werkweek overgingen. Dit'
bracht de bakkersgezellen van 'n orood-
fabriek in Almelo op het idee voor
zover ze daar voordien al niet zelf op
gekomen waren van een bakloze dag.
Dat idee is nu ook in andere steden
opgedoken en het maakt plaatselijk in
(Advertentie)
kunt U genieten van goede muziek in een prettige
omgeving. U kunt zich ook op de gladde vloer wagen.
ARNHEM, 3 febr. Een brief, die
door de ontslagen smeltmeester, D.
Tichelaar, van de Utrechtse Alcu-metaal
n.v. aan de minister van Defensie begin
januari 1958 is geschreven, en waarin hij
mededeling deed over geheimzinnighe
den die zich in dit Utrechtse bedrijf bij
het smelten van hulzen zouden voordoen
heeft gisteren in Arnhem na drie rechts
zittingen zijn nasleep gehad.
Op 14 april 1959 diende deze zaak voor
de rechtbank in Utrecht. Eis-" drie maan
den voorwaardelijk en een boete van
tienduizend gulden voor de beide direc
teuren. Uitspraak: drie maanden gevan
genisstraf.
De procureur-generaal bij het gerechts
hof in Amsterdam eiste in hoger beroep
vrijspraak op 22 oktober 1959. Het hof
evenwel bevestigde het vonnis van de
Utrechtse rechtbank. Tenslotte heeft de
Hoge Raad der Nederlanden op 23 febru
ari I960 het arrest van het Amsterdamse
gerechtshof op formele gronden vernie
tigd en de zaak verwezen naar het ge
rechtshof in Arnhem.
Het hof, onder presidium van jhr. mr.
Molerus, heeft gisteravond om acht uur
de eerste procesdag na een zitting van
tien uur afgesloten. Toen kon een tiental
getuigen niet meer gehoord worden in
verband met het vergevorderde uur. Zij
zouden samen met nog een viertal an
dere getuigen vandaag worden gehoord
in dit ingewikkelde proces.
Uit het getuigenverhoor bleek giste
ren dat er verwarring is ontstaan over
bet begrip smeltverlies. Misverstand
ook tussen de luitenant-kolonel H. G.
J. de Leeuw, van de commerciële af
deling van de D.M.L. en de kolonel
Po Sioe Yoe, die de technische zaken
van dit directoraat behartigt.
Deze laatste getuige verklaarde, dat hjj
zeer tevreden was over de analyse-rap
porten van do afgeleverde blokken mes
sing. Hij had aanvankelijk het smelt
verlies op vijf procent geschat en was
content over een percentage van drie.
In tegenstelling tot zijn collega De
Leeuw, die verklaarde niets af te weten
van smeltprocessen, smeltverliespercen-
tages, re-circulatiesystememaen dergelij
ke. vond hij, dat het smeltverlies in de
vorm van slakken, spatten, afval en der
gelijke, het smeltbedrijf toebehoort,
evenals het zaagsel de timmerman.
Over de geheimzinnigheid in de fa
briek, waarover de ontslagen smelt
meester T. had geschreven aan de mi
nister van oorlog, zei een der gedaag
den, dat dit niets bijzonders was. Men
wist, dat de concurrentie op alle moge
lijke manieren trachtte te weten te
komen hoe Alcu met zo'n gerin per
centage smeltverlies kon werken. Dat
wij zink toevoegden en de afval pro-
duktief maken, ging niemand iets aan.
De president vond deze geheimzinnig
heid evenwel onnodig, omdat het D.M-L.
zelf een korporaal-controleur had aangek
steld, die in de fabriek aanwezig was,
en precies kon zien wat er gebeurde-
Weliswaar zo verklaarde verdachte, was
deze zinktoevoeging in strijd met de
letter van het contract, maar men heeft
bij het D.M.L. nimmer aanmerkingen
op het uiteindelijke produkt gemaakt.
De brief van de ontslagen smeltmees
ter, die inmiddels aan een concurrerend
bedrijf verbonden is, was evenwel voor
de D.M.L. aanleiding direct in te grijpen*
Vandaag zou het hof getuigen-deskun-
digen horen, veelal mctallurgcn.
vele vergaderingen een punt van de
agenda uit.
Doordat de gesprekken plaatselijk
nogal uiteenlopen is de situatie wat
onoverzichtelijk. De bakloze maandag
schijnt het meest favoriet te wezen. Al
thans bij de bakkersgezellen. Voor de
consumenten lijkt het eten van brood,
dat in de nacht van vrijdag op zaterdag,
of als het meevalt op zaterdagmorgen,
gebakken is nu niet zo aanlokkelijk. De
werkgevers schijnen er evenmin veel
voor te voelen. Zij vrezen een achteruit
gang van de broodconsumptie. Van
werknemerszijde hoort men wel zeggen,
dat een dergelijke achteruitgang bij een
verwezenlijking van de vrije zaterdag
toch niet te vermijden is. Op dagen dat
men niet werkt eet men minder en,
naar men zegt, zeker minder brooi
Zo goed als dat nu met de zondag 1
het geval is zou men ook op de vrij
zaterdag een andere eetgewoonte kui
nen zien ontstaan.
Van de zijde der grote broodfabrieke
vernamen wij, dat het probleem eigei
lijk het moeilijkst zou liggen voor d
kleinere bakkers. Wij, aldus een woon
voerder van de fabrieken, kunnen d
werktijd via bijv. ploegenstelsels wi
korter maken, ook zonder dat haar waai
sehijnlijk een bakloze dag aan te pa
zou hoeven te komen. Bij nadere ii
formatie blijken echter ook de midde
grote en kleinere bakkers deze kwesti
niet zo hopeloos in te zien. Een woori
voerder van die zijde deelde ons a
thans mee, dat naarmate de mechan
satie en de diepvriestechniek tot ontwil
keling gaan komen, ook de kleinere bat
kers wat voor hun personeel kunne
doen ter compens*tie van de vrije z<
terdag in andere bedrijfstakken.
Voorlopig is de oplossing via h<
ploegenstelsel overigens nog niet mi
gelijk omdat de bekende „bakkerijpari
graaf" de nachtarbeid in bakkerije
verbiedt. Dat is weer een krikkel pui
op zich zelf, nauw verweven met d,
bezorgtijden van het verse brood, waa
over groot en klein in de bakkerswerei
het evenmin eens kunnen worden.
T)reken" door middel van de
kunst, zo_ beschouwt pater
Tobias Piron O.E.S.A. zijn
optreden als voordrachtskunste
naar. Vanuit het Augustijnen
klooster te Witmarsum trekt hij
er geregeld op uit, om in schouw
burgen, kerken en verenigings
lokalen, in kleine dorpjes en in
grote steden, overal in ons land
en zeljs tot in België, door zijn
grote begaafdheid als voor
drachtskunstenaar de mensen
dichter bij God en de werke
lijke zin van het leven te bren
gen.
Opmerkelijk is het daarbij dat
mensen van allerlei richtingen
en maatschappelijke groeperin
gen unaniem zijn in hun dank
bare waardering. Pater Piron
weet, zo blijkt het telkens weer,
vooral ook de jongeren te boei
en met zijn uitsluitend op reli
gieus terrein gerichte kunst. Wie
hem eens heeft zien optreden
verwondert zich hierover trou
wens niet meer. Hij laat op fasci
nerende wijze de figuren die
hij verbeeldt leven, lijden, ple
zier maken, bidden en strijden
en het komt meer dan eens voor,
dat het aan het slot van zijn
solovoorstellingen nog enige tijd
doodstil blijft in de zaal. alsof
men de sfeer van het spel zo lang mogelijk wil vasthouden.
De thans 38-jarige pater Piron is afkomstig van Breda. Hij heeft een
levendig zuidelijk temperament, waarbij zijn hartelijke, bijna jongens
achtige spontaneïteit een gesprek met hem tot een prettige gebeurtenis
maakt. Overigens is het niet zo gemakkelijk een gesprek met deze priester
kunstenaar te arrangeren, want hij heeft een zeer druk bezet leven. Steeds
meer vraagt men gem een programma te willen vullen met zijn voor-
drachtskunst en dit inoet dan gebeuren naast zijn taken als het geven
van missiën en veertigurengebeden en zijn functie als ondernovicenmeester.
In de komende vastentijd zal hij de lijdensmeditaties in de St.-Jozefkerk
te Arnhem verzorgen, voorts is deze tijd altijd extra druk met voorstellingen.
Het vaakst is pater Piron tot nu toe opgetreden met „Elckerlyc", het aantal
voorstellingen hiervan loopt tegen de tweehonderd. Een dagblad in Gent
schreef hierover o.a. „We hebben een zeer interessant experiment bijge
woond. Een dat we niet gauw zullen vergeten. Wat we voor onmogelijk
hielden werd verwezenlijkt door een mens die ver, heel vér van het be
roepstoneel af staat: de Nederlandse pater Augustijn Tobias Piron. Op zijn
eentje lieeft hij, met een minimum aan middelen, gestalte weten te geven
fjA .1 Pe(.sona9es die voorkomen in „Den Spy egel der Salichheyt van
Elckerlyc Ja, hij droeg het stuk voor en speelde liet met een levendigheid
aie ons bij momenten de illusie gaf dat hij werkelijk van personage ver
anderde naar willekeur." Een andere Gentse krant schreef: „Heeft Frankrijk
met zijn Pere Duval zijn zingende en musicerende priester, Nederland heeft
m ae toneelspelende Augustijnerpater Tobias Piron een modern geloofs
verkondiger, die zijn apostolaat uitoefent, avond na avond op de planken
en tussen de coulissen."
Pater Piron declameerde tegen de honderd keer het Hooglied van
Salomo, het bijbelboek van de zuivere liefde; ongeveer even vaak bracht hij
onder de titel „Tobias beproeving" een door hem zelf gemaakte berijming
van het boek Tobias. Tientallen keren voerde hij het declamatoriun 1 Por-
treJ.,van Maria" op, een door hem zelf bewerkte legende van een kluizenaar-
schilder die Maria wenst uit te beelden. Precies vijfenzeventig eenmans-
voorstellingen gaf hij van „De Blindgeborene", een door hem geschreven
bijbels spel, geïnspireerd op het verhaal van de blindgeboren jongeman
die door Jezus werd genezen en toen door de Hoge Raad buiten de joodse
gemeenschap werd gestoten.
Nu zaterdag zal pater Piron in Joure de première geven van een nieuw
stuk, getiteld „God blaast op den horen", dat als inhoud de eerste drie
hoofdstukken van Felix Timmermans' „De harp van St.-Franciscusheeft.
De Vlaamse schrijver vertelt hierin hoe St.-Franciscus door God geroepen
wordt. Het werk is humoristisch getint en pater Piron noemt het dan ook
een „blijde boodschap". Deze première is tegelijk de vijfhonderdste officiële
voorstelling van de pater.
Wanneer bent u eigenlijk met dit werk begonnen, vragen we. „In de
wieg,' zegt hij, in een lach schietend. Toneel is van jongs af aan mijn lust
en mijn leven geweest." Daar kwamen dan ook nog muziekbeoefening
(viool) en schilderkunst bij, zo komen we te weten. Van zijn moeder die
het conservatoriumdiploma piano bezat, ontving hij muziek- en spraakles.
Zijn officiële optreden als- voordrachtskunstenaar is begonnen in het
klooster. Het was in 1953, dat hij enkele kerstavonden verzorgde voor de
buitendienst van het aan het Augustijnenklooster verbonden Vormings
centrum „Vinea Domini". Daarna kwamen vele avonden met lichtbeelden,
gedichten enz., tot in 1955 het eerste grote solo-opireden volgde met Elcker
lyc. „üci„ ivas in Harlingen. En toen begon de sneeuwbal te rollen," zo
noren we Dat ze nog steeds lustig voortrolt blijkt wel uit het feit. dat de
tijd. van deze sympathieke en begaafde priester-kunstenaar nu alweer tot
half juni volgeboekt is.