ieuwe Schiedamscne Courant
Loemoembisten met meer
tegen federale regering
Partijen in Congo zeggen
een coalitiekabinet toe
Sovjet-actie tegen
V. N. lijkt kansloos
Neutralistische sprekers
niet anti-Hammarskjöld
Uk'
RADIOHULP VOOR
SCHIP IN NOOD
OPLUCHTING NA SPANNENDE UREN OP ZEE
Italiaan en Nederlander
de enige kandidaten
Mr. D. U. Stikker zou voorkeur
genieten
T egenbetoging
in Brussel
Bemoedigend rapport V.N.-verzoeningscommissie
Congo-debat in Veiligheidsraad
LOEMOEMBA in
Leopoldstad
pieus herdacht
Antwoorden of 2
mnd. extra dienst
Opvolging P.-H. Spaak bij NAVO
De Eenheidswet
in België
Loemoemba
gedood in vliegtuig
Het weer
Chef staf luchtmacht:
Aantal res.-off icier en
bedreigd
Liberale ministers
dreigen met ontslag
Afrikaans leider
Anti-Belgische hetze
VRIJDAG 17 FEBRUARI 1961
j^NEw YORK, 17 febr. (AFP,
van 'rt Veiligheidsraad
t6l?a e Verenigde Naties is gis-
sPr *?nd nog niet tot een uit-
leSe 9 gekomen over de Congo-
V.j^t kwesties en de rol, welke de
daarin zouden moeten spelen.
Vr*®*» voornamelijk afge-
kaan 'Sden van de nieuwe Afri-
ter Se landen het woord, die ech-
gep0r90r llet merendeel niet zeer
Hscho eer<^ sckenen voor het dras-
SeCrpt v°°i'stel van de Sovjets om
tot af5ris"generaal Hammarskjöld
^ctig reden te nopen' om de V-N-"
te ,lr! Congo binnen een maand
ïsjomu de machthebbers
tep en 6 en ^oboetoe te arreste-
te gp, sancties jegens België
Vveerri0 9 *n verband met de be-
schuld van dit land aan de
J^ika.
gewelddadige dood van de Congo
lese ex-premier Loemoemba. Ver
wacht mag worden, dat het Sov
jet-voorstel ook ditmaal verwor
pen zal worden.
LEOPOLDSTAD, 17 februari
(A.F.P., Rtr., U.P.I.) Aanhan
gers van president Kasavoeboe
van Congo en van de overleden
ex-premier Loemoemba hebben
aan de Verzoeningscommissie van
de Verenigde Naties toegezegd,
dat ze bereid zijn deel te nemen
aan een federale regering voor
Congo. Indien de toegezegde coa
litieregering er komt, zou dat een
aanmerkelijk succes voor de Ver
zoeningscommissie wezen, omdat
er dan een eind zou kunnen ko
men aan de burgeroorlog, welke
in feite in Congo woedt. Daarte
genover staan evenwel de berich
ten van de toenemende steun,
welke de regering van Gizenga,
de Loemoembistische machtheb
ber in Stanleystad, niet alleen
van het communistische blok
krijgt, maar ook van verschil
lende landen, die als neutralistisch
aangemerkt worden.
Katanga
70.000 op girorekening
„Mensen in Nood"
Een Deense operatrice bij het
radiostation in Tilbury (Essex,
Engeland), de 24-jarige Lis Bir-
thelsen, heeft een groot aandeel
gehad in het reddingswerk van
het Zweedse schip „Britta" dat in
het Kanaal grote averij had opge
lopen na een botsing in de zware
mist met de Italiaanse olietanker
„Mirella d'Amico". Met kalmte en
grote tegenwoordigheid van geest
slaagde zij er in schepen de weg
te wijzen naar de in gevaar ver
kerende „Britta", die dank zij de
aanwijzingen van mej. Birthelsen
veilig de haven van Tilbury kon
worden binnengesleept.
(Telefoto's
Joh.de Heer
Zacht
Verzoening in congo?
"""^'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii
l0 ltvee van de drie kinderen van
ni°emba, zijn zoontjes Frangois en
lce. die in Egypte verblijven, laat e
"a'n enwe^e verwoestingen er zijn
in J?er*c'It in de Belgische ambassade
airo, toen daar betogers naar binnen
Waren gestormd. (Telefoto). 5
(Advertentie)
VENUS seint:
S,Uur °°s de morsvrije
V8n Breda
van buitenlandse zaken,
van 'Jt, de. bijeenkomst van mi-
van j UK oijeen
Verri,- landen der Zuidoost-azia-
v-A kir, -*
W^aart t?gs^rganisatie (Zoavo). die
genl 20 is rtn Bangkok begint, bijwo-
(r°$ het Witte Huis bekend-
De westelijke landen hebben tijdens
de jongste bijeenkomst van de raad,
die tot vanmiddag verdaagd is gewor
den, nog geen resolutie ingediend,
maar het ziet er naar uit, dat hetgeen
de gedelegeerde van Ecuador, Beni-
tes, zei, ongeveer de strekking van de
te verwachten resolutie inhoudt. Beni-
tes bepleitte internationaal onderzoek
naar en berechting van de daders van
wat hij noemde de „monsterachtige
moord" op Loemoemba. Hij sprak
voorts zijn vertrouwen uit in het beleid
van Hammarskjöld en stelde voor, dat
alle leden van de V.N. zich onthouden
van het erkennen van welke provinciale
regering ook in Congo. Alle Belgische
politieke en militaire adviseurs zouden
volgens het voorstel van Ecuador
Congo moeten verlaten en de verschil
lende fracties van het Congolese leger
zouden moeten worden ontwapend.
De gedelegeerde van Guinee, Dial-
lo Telli, deelde mee, dat president
De Gaulle, koning Boudewjjn, de Bel
gische regering, de leiders van de
N.A.V.O. alsmede de Congolese poli
tici Kasavoeboe, Tsjombe, Moboetoe,
Bomboko en Kalondji allen persoon
lijk verantwoordelijk zjjn voor de
moord op Loemoemba. Telli toonde
zich voorts bijzonder anti-Frans.
Namens Madagascar werd bepleit de
Congolese kwestie aan de Algemene
Vergadering van de V.N. voor te leg
gen. De Madagascaarse afgevaardigde,
Rakotomalallala, voelde echter niets
voor de voorstellen van Hammarskjöld
en van de Amerikaan Stevenson om het
Congolese leger te ontwapenen. Hij wil
de slechts de troepen, die niet onder het
gezag^ van Kasavoeboe staan, ontwape
nen. Madagascar vertrouwt Hammars
kjöld. in tegenstelling tot Mali en Po
len, waarvan de afgevaardigden zich
voor het Sovjet-voorstel uitspraken. Op-
per-Volta en Congo-Brazzaville spraken
zich, evenals Ceyloln, niet uit tegen
Hammarskjöld. Een soortgelijke steun
vond de secretaris-generaal bij Gabon,
Senegal, Kameroen en Soedan, die te
vens voorstelden, dat de Congolese kwes
tie aan de V.N.-Assemblée zal worden
i voorgelegd.
Tot «lusver is het bewind van Gizen
ga ook erkend door Joegoslavië, Ma
rokko, de „voorlopige Algerijnse rege
ring in ballingschap", door Dahomey,
de V.A.R., Irak en (zoals in een deel
van onze oplaag van gisteren reeds ge
meld) Indonesië. President Kennedy
van de Verenigde Staten heeft, zoals
we gisteren reeds meldden, eenzijdige
erkenning van „zogenaamde regeringen
in andere delen van Congo" veroor
deeld, omdat dit de kwesties zou toe
spitsen. De V.S. erkennen slechts de re
gering van president Kasavoeboe in
Leopoldstad, en zo zei Kennedy
uitbreiding van die regering vormt een
punt van bespreking. Secretaris-gene
raal Hammarskjöld van Je Verenigde
Naties nu heelt zijn adviescommissie
voor Congo bijeengeroepen voor de be
spreking van „zeer bemoedigende be
richten uit Congo", welk nieuws slechts
«1e eventuele vorming van een regering
op brede basis in Leopoldstad zou kun
nen zijn.
Het is evenwel niet bekend, of pre
sident Moise Tsjombe van Katanga aan
zo'n regering wil deelnemen. Albert Ka
londji, de president van de Mijnstaat,
heeft zich gisteren nogmaals uitgespro
ken voor een Congolese statenbond,
waarvoor ook Tsjombe zeer geporteerd
is. Volgens de zegslieden in New York
zou de coalitieregeling de basis moe
ten vormen voor een bestuur, waarin
alle politieke groeperingen in Congo naar
verhouding vertegenwoordigd zullen zijn-
In verband met het laatste is het van
belang, dat president Kasavoeboe gis
termiddag naar Brazzaville in voorma
lig Frans Congo vertrokken is, waar
hij zowel Tsjombe als Kalondji zal ont
moeten.
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft meegedeeld, dat
de V.S. met een groot aantal landen
overleg gepleegd hebben over de wijze,
waarop het optreden van de Verenigde
Naties in Congo kan worden versterkt.
Zoals bekend is er de V.S- veel aan
gelegen om Congo buiten de koude oor
log te houden. President Kennedy heeft
echter niet aldus de officiële Ameri
kaanse verklaring met de andere
landen overleg gepleegd over de tekst
van zijn verklaring inzake de veroorde
ling door de V.S. van eenzijdige inter
ventie in Congo. De Casablanca-landen,
jonge en min of meer neutralistische
Afrikaanse staten, zullen morgen op
initiatief van Ghana in dit land bijeen
komen „om gezamenlijk maatregelen
te treffen voor de bevrijding van Congo"
Loemoemba is gisteren herdacht in
Leopoldstad tijdens de slotbijeenkomst
van de inleidende conferentie van Congo
lese politici door premier Ileo, de lei
der van de regering onder president Ka
savoeboe. Ileo verzocht de aanwezigen
een minuut stilte ter ere van Loemoem
ba in acht te nemen. De vergadering
besloot dat 1 maart in Elisabethstad de
ronde-tafelconferentie voor de Congole
se politici moet beginnen. In Leopold
stad zijn gisteren talrijke arrestaties ver
richt in de Afrikaanse wjjk van perso
nen, die wan ordelij kheden van zins zou
den zjjn geweest. In de kathedraal van
Loeloeaburg werd een Requiem-mis op
gedragen voor Loemoemba. Zijn aanhan
gers hebben verklaard als 'teken van
rouw geen stropdassen te zullen dragen,
terwijl ook de vrouwen hun kleding naar
's lands wijs aanmerkelijk zullen ver
minderen.
In reusachtige kisten verpakt kwa
men gistermiddag in Elisabethstad
drie Franse straaljagers aan, die de
eerste van een reeks van negen zouden
zijn. De Katangaanse autoriteiten beijver
den zich te verklaren, dat ze allerminst
gelukkig zijn met de vliegtuigen, die pre
sident Tsjombe zouden zijn „aange
praat". Overigens wil Katanga wel
straaljagers van een ander type dan de
gearriveerde. De Franse regering deelt
mee, dat de verzending buiten haar toe
stemming is geschied. Waarnemers in
Parijs betwijfelen dit echter.
Van de zijde van de V.N. in Leopold
stad is meegedeeld, dat in Kalima, onge
veer honderd kilometer ten noordoosten
van Kindoe, Europeanen mishandeld zijn
door Loemoembisten. Ook maakt men
zich zorgen over het lot van de acht
Belgische para's, die in Stanleystad ge
vangen gehouden worden door aanhan
gers van Loemoemba. Er gaan geruch
ten, dat Belgische para's in Roeanda-
Oeroendi eei. plan beramen om hun ge
vangen kameraden te bevrijdèn. Een
dergelijke actie zou uiteraard de haat
campagne jegens België aanmerkelijk
verscherpen.
President Tsjombe van Katanga heeft
futocopieën van een brief geproduceerd,
welke Loemoemba in september ge
schreven zou hebben en waarin hij de
provinciale regeringen (Loemoemba was
toen nog premier) aanzette om Tsjom
be te arresteren en zc nodig te doden.
Volgens de Katangaanse regering be
wijst dit schrijven, «lat Loemoemba niet
«le ontroering verdient, welke thans
over de gehele wereld is gewekt.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG, 17 febr. De mogelijk
heid bestaat dat een klein aantal reser
ve-officieren van «1e opgeheven derde
divisie twee maanden extra herhalings
oefeningen zal moeten verrichten. De
chef generale staf van de landmacht is
van plan «le minister van Defensie fe
vragen een dergelijke maatregel te ne
men tegen reserve-officieren «lie tot
tweemaal toe nagelaten hebben een
brief van «Ie «'hef generale staf te be
antwoorden. Vandaag is de uiterste da
tum waarop antwoord op de brieven op
de generale staf wordt verwacht.
De achtergrond van de zaak is de vol
gende: Bij de opheffing van de derde di
visie kwam een aantal reserve-officie
ren zonder mobilisatiebestemming.
Daar de chef van de luchtmachtstaf
voor deze officieren wèl een mobilisatie
bestemming had, is in onderling overleg
besloten de reserve-officieren te verzoe
ken overplaatsing te vragen naar de
luchtmacht. Een aantal reserve-officie
ren reageerde positief, een aantal wei
gerde overplaatsing te vragen en een
klein aantal liet helemaal niets van zich
horen, ook niet na herhaald verzoek.
Daarna is een tweede brief uitgegaan
aan het kleine aantal reserve-officieren
waarin de chef van de generale staf
hun in kennis stelde van zijn voorne
men om, als zq opnieuw geen antwoord
wensten te geven, de minister om ge
noemde maatregel te vragen.
DEN BOSCH, 16 febr. Op giro
rekening no. 5230 die de stichting
„Mensen in Nood" ten behoeve van
haar actie voor de hongersnood in Con
go geopend heeft, is tot nu toe een be
drag van 70.000 bijeengebracht.
WASHINGTON, 17 febr. (IJPI) Naar
in doorgaans betrouwbare diplomatieke
kringen werd vernomen, zouden de
Italiaanse ambassadeur Manlio Brosio
en de Nederlander mr. D. U. Stikker
de enige kandidaten zijn voor de op
volging van de Belg Paul-Henri Spaak,
als secretaris-generaal van «1e Noord-
Atlantische Verdragsorganisatie.
In Washington zou men nog niet heb
ben uitgemaakt aan welke kandidaat
men zijn steun zou verlenen. President
Kennedy, zo verluidde, zou dit onder-
De Nederlandse mijnenveger „Gemert" heeft donderdag het vletje met de twee opvarenden, dat woensdagavond uit
Scheveningen naar Hoek van Holland was vertrokken, maar in de mist was zoekgeraakt, gevonden ter hoogte van Terheij-
den op twee mijl uit de kust. De inzittenden, de heren J. Koper en R. de Brichy, verkeerden in goede welstand. Zij werden
aan boord genomen en het vletje werd vastgemaakt. Later nam het bergingsvaartuig „Bruinvis" vlet en opvarenden
over van de „Gemert" om voor de haven van Scheveningen mannen en scheepje over te geven aan de reddingboot „Dorus
Rijkers". Foto: na aankomst in de haven van Scheveningen koersten de heren Koper (met hoed) en De Brichy in hun
vletje weer terug naar hun werk in Scheveningen.
BRUSSEL, 17 februari (AFP) Ro
ger Motz, voorzitter der Belgische li
berale partij, heeft na een bijeenkomst
van het partijcomité en de parlemen
taire fractie verklaard dat «le liberale
ministers zullen aftreden, indien «1e re
gering niet onverwijld maatregelen
treft voor de uitvoering van de «loor
«le beide kamers van de volksvertegen-
wooriligers goedgekeurde z.g. „sober-
heidswet", welke ten doel heeft «1e fi
nanciële gevolgen van de Belgische
verliezen in Congo op te vangen.
DAR-ES-SALAAM, 17 febr. (UPI)
De gewestelijke voorzitter van liet Afri
kaanse nationale congres van Tangan-
jika, J. D. Lifa Tsjipaka, heeft gisteren
meegedeeld te weten, dat Patrice Loe
moemba op 6 januari is gestorven na
dat hij in het vliegtuig, dat hem naar
Katanga moest brengen, vreselijk was
mishandeld.
Lifa Tsjipaka weigerde de man te
noemen die hem dit had bericht. De
gewestelijke voorzitter zei, dat hij vond,
dat alle inwoners van de onafhankelijke
Afrikaanse staten naar Congo moesten
optrekken om de Katangese president
en diens leger te ontwapenen.
BRUSSEL, 17 febr. (Rtr) Honder
den Belgische studenten, verontwaar
digd over «le brandstichting in «le Bel
gische ambassade in Cairo, hebben gis
termiddag de ambassade van de Ver
enigde Arabische Republiek met ste
nen bekogeld. Enkele ruiten sneuvel
den. De „Nasser aan de galg", joelen
de. betogers werden door de politie op
afstand gehouden.
werp ook willen bespreken met Paul-
Henri Spaak wanneer deze volgende
week maandag en dinsdag te Washing
ton is.
In dezelfde diplomatieke kringen was
men van mening, dat de meeste leden
van de verdragsorganisatie aan de Ne
derlander Stikker de voorkeur geven.
Frankrijk zou echter liever de Italiaan
Brosio op de zetel van de secretaris
generaal van de NAVO zien. Ook Grie
kenland zou zich reeds voor de Italiaan
hebben uitgesproken.
In de diplomatieke kringen te Wash
ington zei men voorts, dat Spaak
mr. Stikker als zijn opvolger zou wil
len zien. Men zei ook, dat de Verenig
de Staten zich voor een moeilijke beslis
sing geplaatst zien, omdat het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse
zaken de Italiaan Brosio bewondert om
zijn grote diplomatieke ervaring, en om
het feit, dat hij voortdurend aan zijn
regering had duidelijk gemaakt, dat
nauwe betrekkingen met de Verenigde
Staten van het grootste belang zijn.
Van de andere kant onderhouden de
Verenigde Staten ook goede betrekkin
gen met Nederland en bovendien staat
mr. Stikker eveneens bekend als een
ervaren en bekwaam diplomaat.
(Advertentie)
*»TH,TTf3,'ÏP
Jr sa, KJ vrJBaw i
Oostzeedijk 350
Verwachting tot zaterdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Droog weer met zonnige perioden en
weinig wind. In de nacht en ochtend
plaatselijk mist. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
Zon: 7.50-17.59. Maan: 9.25-22.17.
DE BILT, 17 febr. Het omvang
rijke hogedrukgebied boven Europa
weet zich onverminderd te handhaven.
Het uitgebreide mistgebied boven West-
Europa is niet in omvang afgenomen,
maar de mistlaag reikt niet hoog meer
waardoor de zon op vele plaatsen in
staat is de mist overdag te doen oplos
sen. In de zachte lucht bereiken de
temperaturen waarden van om en na
bij de 15 graden, maar waar de mist zich
overdag handhaaft blijft het kwik bij
ongeveer 7 graden steken.
Morgen komt er iets meer wind uit
zuidelijke richtingen.
Station Weer
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Z.-Limburg
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Londen
Amsterdam
Brussel
Parijs
Nice
Berlijn
München
Zurich
Wenen
Innsbruck
Rome
Madrid
max. min. neersi.
temp. temp. afgei
gisteren
24 uur
mist
8
3
0
mist
8
3
0
mist
7
3
0
mist
7
0
0
mist
7
3
0
onbew.
7
1
0
mist
14
-0
0
onbew.
16
4
0
zw. bew.
5
0
ij zei
1
-1
0.2
licht b-sw.
6
0
mist
9
7
0
mist
8
3
0.2
onbew.
16
0
0
onbew.
14
4
0
onbew.
15
7
0
geh. bew.
8
5
0
mist
12
-1
0
mist
13
-?
0
geh. bew.
9
2
0
mist
11
-2
0
mist
17
-0
0
onbew.
15
3
0
HET MEEWE DAGBLAD
