Bevrijdingsoorlogswc/s deelname van Sovjets
Geschiedenis
van de grote
patriottische
oorlog van de
Sovjet-Unie"
V
0
Trouw
aan
een meer
het Westen maar
neutrale koers
D
D
JANIO'S BEZEM VEEGT IN BRASILIA
i
Economie vraagt
alle aandacht
m
)n
ZATERDAG 29 APRIL 1961
In een tweetal artikelen geeft
Antoine Wenger, de hoofdre
dacteur van het Franse katho
lieke dagblad „La Croix", een
uiteenzetting over de officiële
Sovjet-gescluedschrijving van
de Tweede Wereldoorlog. De
schrijver voorziet de door hem
gesignaleerde, in vele opzichten
verbijsterende visie van achter
het IJzeren Gordijn steeds van
rijn eigen commentaar.
Een belangrijk werk is on
langs in Moskou versche
nen: de „Geschiedenis van
de grote patriottische oorlog van
de Sovjet-Unie (1941-1945)", uit
gegeven door het Marxistisch-
Leninistisch instituut, verbonden
aan het Centraal Comité van de
communistische partij. Evenals
het verschijnen van de „Geschie
denis van de Communistische
Partij van de Sovjet-Unie", waar-
van een aanzienlijk deel trouwens
gewijd was aan de oorlogs-periode,
2al dit nieuwe werk een evene
ment betekenen in de geschiede-
ai8 van het hedendaags Marxis
tisch denken. Vandaar, dat we de
stellingen in bijzonderheden zul-
icn uiteenzetten. Voor de Sovjet-
historicus is de materiële waarde
v'an de feiten van minder belang
dan hun betekenis. Trouw aan de
objectieve waarheid is een prin
cipe van de bourgeois-wetenschap;
die trouw wordt door de Sovjet
geleerde beschouwd als een ver
gissing en een gebrek. Waar het
voor hem op aankomt is de „par-
tiynost", de partijgeest, als het
gaat om wetenschap, literatuur
en kunst. En die partijgeest ver
schilt nauwelijks van de tot stel
sel verheven partijdigheid.
WXt
mm
(Van een redacteur)
Tien dagen nadat John Kenne
dy, de jonge president van
de Ver. Staten, in Washing
ton zijn ambt aanvaardde, werd
in Brazilië's nieuwe hoofdstad
Brasilia de politieke macht
overgenomen door een bijna even
jonge man: president Janio
Quadros. Deze ambitieuze ex-
burgemeester van de miljoenen
stad Sao Paulo is met zijn 44
jaren (Kennedy is één jaar jon
ger) niet alleen een van de jong
ste maar zeker ook de merkwaar
digste regeringsleider van het op
dit punt toch wel wat gewend
zijnde Amerikaanse continent.
Het is ongetwijfeld een onvermij
delijke zaak, dat de schijnwerpers
van de wWeldpubliciteit onafge
broken gericht blijven op de ver
richtingen van de president van
de Verenigde Staten van Noord-
Amerika, terwijl men over zijn
ambtgenoot van de Verenigde
Staten van Brazilië (een officiële
naam voor dit land dat 25 staten
en vijf territoriën omvat) alleen
maar wat te horen krijgt als er
iets heel bijzonders aan de hand
is. Niettemin is deze gang van
zaken een beetje spijtig, want als
de eerste tekenen niet bedriegen
is president Janio Quadros vast
besloten de gigantische kolos
Brazilië acht en een half mil
joen vierkante kilometers en 67
miljoen bewoners in de rij van
volkeren de plaats te geven, die
het naar zijn mening toekomt.
Nieuwe hoofdstad
Geen volgzaamheid
Steun voor China
Tweede W erel doorlog begon - volgens
LENIN
Moskou - imperialistisch
Deel I opent met een algemene inlei
ding, die niets anders is dan een filo
sofie- van de oorlog in het lieht van de
principes van het Marxisme-Leninis-
me. Volgens het Marxisme bestaan er
twee soorten oorlogen: de imperialisti
sche en de socialistische. De eerste is
in alle gevallen onrechtvaardig, de twee
de is steeds gerechtvaardigd. Hetgeen
in feite de morele of immorele kwali
teit van de oorlog bepaalt, zijn niet de
middelen maar het doel.
Welnu, een imperialistische oorlog is
gericht op wereldoverheersing ten bate
van de kapitalistische machthebbers. De
socialistische oorlog daarentegen,
steeds volgens de Marxistische theo
rie, is gericht op de bevrijding van de
mens en van de volkeren om hen op
de weg van het socialisme te helpen.
Tussen imperialisme en socialisme is
een conflict onvermijdelijk, want bei
de vervolgen hun weg met onverbid
delijke vastberadenheid. De fasen van
het conflict variëren in hevigheid, ze
heten vreedzame co-existentie, koude
oorlog of .warme" oorlog. De oorlog is,
volgens de formulering van Lenin, die
haar aan Marx ontleende, in feite niets
anders dan de voortzetting van de poli
tiek met andere middelen (deze for
mulering, door de auteurs van het boek
aan de Marxistische meesters toege
schreven, is in werkelijkheid afkomstig
van Clausewitz, de theoreticus van het
Pruisische militarisme).
Imperialisten onderling
In het licht van deze principes brengt
de nieuwe Sovjet-historie een fun
damenteel onderscheid aan in de loop
van de Tweede Wereldoorlog: van 1
september 1939 tot 22 juni 1941 (intocht
van de Duitse legers 'in Rusland) was
het een imperialistische oorlog. Vanaf
die 22ste juni tot aan de definitieve over
winning op Duitsland, 9 mei 1945, en
op Japan, 2 september 1945, was het
een socialistische, een gerechtvaardig
de en op de bevrijding der volkeren ge
richte oorlog.
Men kan er zich met goed recht
over verbazen, dat de oorlog, gevoerd
door Frankrijk en Engeland tegen de
machten van de As, zonder meer wordt
gekwalificeerd als een imperialistische
oorlog.
Ongetwijfeld hebben economische
rivaliteit en machtsbegeerte een be
paalde rol gespeeld in het conflict,
dat het fascistische Duitsland en de
westerse democratieën tegenover el
kaar plaatste. Maar het rassenbegin-
sel en de fascinerende idee waren in
nog veel sterkere mate bepalend.
Deze twee realiteiten nu, die tenslot
te een eind hebben gemaakt aan het
geduld (of de lijdzaamheid) van de wes
terse democratieën, worden zelfs niet
vermeld bij de oorzaken van de oorlog
van 1939.
De oorzaak hiervan is, dat het racis
me en het fascisme, in de historie aan
de dag getreden na Marx en Lenin
althans in hun hevige vorm nooit
door het Marxisme in hun ideologische
werkelijkheid geanalyseerd zijn en
slechts ais varianten van liet imperia
lisme beschouwd zijn.
Dat de oorlog van 1939 het gevolg is
van innerlijke tegenstellingen van het
kapitalisme is gedeeltelijk waar. Toch
was deze oorlog slechts mogelijk als
gevolg van de houding, die de Sovjet-
Unie in 1939 heeft ingenomen. Wanneer
er aan westelijke zijde alleen maar im
perialisten geweest waren, waarom had
den ze zich dan niet, alvorens hun eigen
twist te beslechten, verbonden tegen het
socialisme, dat toch bekend stond als
hun dodelijkste vijand?
De historische waarheid doet er in de
ogen van de Marxisten nauwelijks iets
toe. Wij zouddn het op prijs stellen, als
men ons uitlegde waarom de Sovjet-
Unie het aanbod van Frankrijk en En-
geland geweigerd heeft, die enigszins
aan de late kant. het is waar in
Rusland een bondgenoot zochten tegen
het fascisme. Laat men ons vertellen
waarom de Sovjet-Unie boven dit bond
genootschap een akkoord met het fas
cistische Duitsland verkozen heeft, ge
sanctioneerd door een niet-aanvalsver-
drag, dat de verdeling van het ongeluk
kige Polen inhield.
Niet-aanvalsverdrag
Rusland, zo antwoordt de nieuwe
„Geschiedenis", had Frankrijk en Enge
land een verdrag van wederzijdse
bijstand voorgesteld, in geval van
agressie door Duitsland. Maar de
kapitalistische machten hadden in het
geheel niet de bedoeling Duitsland te
verslaan. Wat hen slechts interesseerde
was Duitsland op te hitsen tegen de
Sovjet-Unie. Onder deze omstandigheden
tekende de U.S.S.R. het niet-aanvals
verdrag met Duitsland, het aldus terug
werpend op zijn imperialistische tegen
standers. ,,Dit verdrag (de overeenkom
sten Ribbentrop-Molotov) verhinderde de
vorming van een verenigd front tegen
de Sovjet-Unie van de kapitalistische
machten en verzekerde de Sovjet-Unie
ongeveer twee jaar van vrede, welke
onmisbaar voor haar waren voor de
opbouw van het socialisme en de ver
sterking van de defensie."
Alsof Duitsland zich, dank zij de Rus
sische neutraliteit, niet zodanig heeft
versterkt, dat het heel Europa kon ver
overen en dat het in 1941 beschikte over
een militair en economisch potentieel,
dat voordien ongekend was. Het is trou
wens als een gevolg van dit verplette
rende overwicht van Duitsland (hetwelk
Rusland mogelijk maakte door met dat
land een niet-aanvalsverdrag te sluiten),
dat de „Geschiedenis" liet aanvankelijke
falen verklaart van het Rode Leger.
oor de Sovjet-historici was de
Tweede Wereldoorlog in oor
sprong dus een wezenlijk impe
rialistische oorlog, niet alleen van de
kant van Hitler-Duitsland, maar ook
van die van Engeland en Frankrijk en
zelfs van Polen. Alles veranderde, zeg
gen ze, op de dag dat de Sovjet-Unie
gedwongen werd in oorlog te komen met
Duitsland. Van imperialistisch is de
oorlog nu socialistisch geworden; van
onrechtvaardig is hij rechtvaardig ge
worden: inplaats van nog gericht te zijn
op de doeleinden uitbuiting en overheer
sing, had de oorlog nu niets anders
meer ten doel dan de bevrijding van de
volkeren en van de mens door middel
van het socialisme.
De „Geschiedenis" erkent zeer zeker
enkele op zich zelf staande manifestaties
van de gerechtvaardigde oorlog van
vóór die datum, overal namelijk waar
de communisten en de menigte spontaan
streden tegen de fascistische invaller
en bezetter. Maar tot 22 juni 1941 bleef
het karakter van de wereldoorlog im
perialistisch: ,,De voornaamste en door
slaggevende factor van de verandering
van het conflict tot een bevrijdingsoor
log was de deelname aan de strijd door
de Sovjet-Unie, uitgelokt door de Duit
se invasie." Hoe verliep deze verande
ring nu voor de geallieerden? Zelf wa
ren zij in oorlog met Duitsland en nu
werden zij gedwongen een bondgenoot
schap met Rusland aan te gaan, ter-
zelfdertijd echter hun levensbeschouwe
lijke vijandigheid jegens het communis
me handhavend.
Toegegeven, de overeenstemming
tussen de geallieerden en de Sovjet-
Unie was niet gemakkelijk. Maar al
len hadden althans met elkaar ge
meen hun onbuigzame wil om het
fascisme en de Hitleriaanse rassen
waan te verslaan. Indien het van wes
terse zijde slechts een kwestie ge
weest zou zijn van imperialistische
Zomer 1942; de Duitsers in het offensief bij Stalingrad. Wijk voor wijk pogen ze
de stad te veroveren, overal op verbitterde tegenstand stuitend. Enige maanden
later, in november, begonnen de Russen hun grote tegen-offensief.
rivaliteiten, dan was de gelegenheid
gunstig geweest voor de Verenigde
Staten en Engeland om zich te ver
staan met Duitsland ten koste van
de Sovjet-Unie. Indien in het westerse
kamp al een paar mensen zo gedacht
mogen hebben, de staatshoofden en
QUADROS leidt zijn
toekomst
land
naar nieuwe
•-V
dat de V.S. in ruil daarvoor niet mogen
rekenen op zijn tamme politieke volg
zaamheid.
Hier komen we aan het tweede, zeker
even opmerkelijke aspect van janio's
toekomstplannen: zijn buitenlandse po
litiek. Begin februari, toen hij nog maar
nauwelijks aan de macht was, besloot
hij de diplomatieke betrekkingen met
de communistische landen Hongarije,
Roemenië en Bulgarije te herstellen.
Deze betrekkingen werden verbroken
in 1942, toen Brazilië, deels onder druk
van de Verenigde Staten en deels uit
woede om het tot zinken brengen van
Braziliaanse schepen door de Duitsers,
de oorlog verklaarde aan de As-mogend-
heden. Een en ander leverde Janio een
fel protest op van de zijde van de Bra
ziliaanse bisschoppen, maar daar trok
de president een praktiserend katho
liek zich niet veel van aan. Hij be
sloot ook een onderzoek te laten instel
len naar de mogelijkheid van, hernieuw
de diplomatieke betrekkingen met Rus
land, terwijl hij voorts meedeelde dat
hij overwoog over te gaan tot erkenning
van communistisch China. Tenslotte be
sloot hij een eind te maken aan de merk
waardige situatie, die in Brazilië nog
steeds bestond, dat namelijk de ambas
sadeurs van de door de Sovjet-Unie op
geslokte landen Estland, Letland en Li-
tauen in Rio de Janeiro (later in Bra
silia) nog steeds werden erkend. Deze
drie ambassadeurs verbleven als bal
lingen in Brazilië sinds de verdwijning
van hun landen achter het ijzeren gor
dijn.
Midden in de jungle van Brazilië, in de staat Goias, wordt nog altijd hard gebouwd aan de verdere totstandkoming van de
nieuwe hoofdstad Brasilia, die reeds sinds 21 april van het vorige jaar de zetel is van president, ministers, parlement en
departementen. Enkele moderne regeringsgebouwen tekenen zich hier af tegen de bewolkte lucht.
°lotov de premier en minister van buitenlandse zaken van de Sovjet-Unie
Vertekent 5 oktober 1939 het niet-aanvalsverdrag met Duitslandin tegenwoor-
l9heid van Stalin (tweede van rechts) en Hitlers minister van buitenlandse
zaken, Joachim von Ribbentrop.
De nieuwe machthebber in Brasilia,
stippelt voor zijn land een meer neu-"
tralistische koers uit, in de waarschijn
lijk niet ijdele hoop dat hij op deze wij
ze in staat zal zijn Brazilië's greep op
het verloop van de wereldgeschiedenis
te verstevigen. Overigens is het niet de
buitenlandse politiek, die president Ja
nio de meeste zorgen baart. Zijn be
langrijkste taak is voorlopig het sane
ren van de Braziliaanse economie, die
door de stoutmoedige maar inflatoire
maatregelen van zijn voorganger Jos-
celino Kubitschek letterlijk aan de rand
van een bankroet is komen te staan.
De self-made politicus Janio de
Brazilianen noemen hun leiders het
liefst alleen bij de voornaam begon
zijn politieke carrière in de gemeen
teraad van Sao Paulo, werd later bur
gemeester van die stad, nog later
gouverneur van de staat Sao Paulo
en stortte zich verleden jaar in de
verkiezingsstrijd onder het motto:
„Hier komt Janio!" Als symbool voer
de hij in zijn verkiezingscampagne
een grote bezem mee en nu hij pre
sident is geworden, is hij inderdaad
hard bezig met bezemen in de Augias
stal van de ineengezakte Braziliaan
se economie. De nieuwe bezem in
Brasilia veegt er stevig op los, maar
of zij ook werkelijk schoon veegt zal
de toekomst nog moeten leren.
e voornaamste oorzaak van Bra
zilië's huidige economische de
pressie is, zoals reeds gezegd, de
realisering van Kubitscheks stout
moedige dromen. Reeds in de vorige
eeuw werd in de Braziliaanse grondwet
de bepaling opgenomen, dat ergens in
het binnenland een nieuwe hoofdstad
moest worden gebouwd om het aan al
le mogelijke grondstoffen zeer rijke ach
terland te ontsluiten. Het is echter
waarschijnlijk dat zonder Kubitschek
aan die nieuwe hoofdstad nu nog niet
begonnen zou zijn. Hij schreef een prijs
vraag uit, koos het beste ontwerp, en
begon aan de totstandkoming van het
miljardenproject, zichzelf en zijn volk
plechtig belovend dat hij in 1961 zijn
ambt. in Brasilia en nergens anders aan
zijn opvolger zou overdragen.
Kubitschek heeft woord gehouden.
Quadros legde de eed af in de nieuwe
hoofdstad, maar Brazilië betaalde met
pijn voor het tastbaar worden van een
oude droom. Voedseltekorten, armoede
bij grote massa's en waardeverminde
ring van het geld waren de gevolgen.
Toen Kubitschek aan de macht kwam
waren 73 cruzeiros één dollar waard,
maar toen Quadros het roer overnam
moesten voor elke dollar liefst 82
cruzeiros worden neergeteld. De nieu
we president was dan ook nog geen
twee weken aan liet bewind of h{j kon
digde een drastisch bezuinigingsplan
aan. De bezem begon te vegen en zette
op één dag tienduizend ambtenaren op
straat. Daarmee pakte Janio een van
Brazilië's meest schrijnende problemen
aan: de bureaucratie die samenvalt
met corruptie. De meeste van de ont
slagen ambtenaren waren door Kubit
schek benoemd op grond van hun ver
diensten voor zjjn partij, zij werkten
maar halve dagen en hadden er een
tweede, volledig betaalde betrekking
bij!
Quadros heeft ook grote plannen om
de fabelachtige nationale schuld van I
zijn land af te lossen. „Wij staan voor I
de keus", zei hij op 3 februari. „Wij
moeten grote offers brengen om alle
leningen, die mijn verkwistende voor
ganger heeft gesloten, tot de laatste
cruzeiro terug te betalen of wij worden
een prooi van internationale liefdadig
heid". Overigens kan en wil ook Qua
dros niet ontkennen dat zijn voorganger
grootse dingen heeft gedaan. Niet alleen
kwamen de eerste wijken van Brasilia
tot stand, maar ook werden vele nieuwe
bruggen, wegen, hoogovens, spoorwegen,
havenacommodaties en fabrieken ge
bouwd. Alleen in Sao Paulo al vestigden
zich zoveel nieuwe bedrijven, dat meer
dan een half miljoen geschoolde arbei
ders daarin werk konden vinden.
President Quadros kent de grote mo
gelijkheden van zijn land, dat na
Canada de meeste oppervlakte en
na de Verenigde Staten de meeste
inwoners heeft van alle landen op het
Amerikaanse continent. Hij weet echter
ook dat een gezonde economie onont
beerlijk is voor de verdere groei naar
welvaart van Brazilië, dat naar het ge
tuigenis van deskundigen ondanks alles
bezig is zijn staat van onderontwikkeld
land te verliezen. Om zijn doel te be
reiken rekent J anio op economische hulp
van de Verenigde Staten, maar hij heeft
nooit onder stoelen of banken gestoken,
pzienbarend is zeker ook de op
dracht, die Janio gaf aan de
leider van de Braziliaanse dele
gatie bij de V.N. Zodra in de
toekomst opnieuw het voorstel aan de
orde komt om een debat te houden
over de toelating van Rood China tot
de V.N., zal Brazilië vóór stemmen.
Dat Brazilië ook vóór zal stemmen,
als het gaat om de toelating zelf, is
hiermee niet gezegd, maar ligt wel
in de lijn der verwachtingen. Overi
gens is het wel duidelijk, dat Qua
dros zich bij de erkenning van com
munistische landen niet alleen laat lei
den door zijn politieke inzichten (een
grotere neutraliteit)maar vooral ook
door belangen op het economische
vlak.
De regering van president Kennedy
heeft zich tot op heden nog nooit over
Janio's nieuwe politiek uitgesproken.
Hierbij dient men te bedenken, dat
sinds de dagen van Dulles ook in de
V.S. wel het een en ander is veranderd
en dat Dulles' harde slogan „Neutrali
teit is immoreel" al veel aan waarde
heeft ingeboet. De „New York Times"
schreef onlangs in een hoofdartikel, dat
Brazilië een „traditionele vriend van de
Verenigde Staten" is en voegde daar
aan toe: „Wij Noord-Amerikanen zullen
er goed aan doen hem zijn eigen pro
blemen te laten oplossen op zijn eigen
wijze". Quadros zelf ontvouwde enkele
dagen geleden in een boodschap aan
het parlement de voornaamste beginse
len van zijn regering. Bij die gelegen
heid stelde hij duidelijk, dat Brazilië van
nature bij de westelijke wereld hoort
en dat geen macht ter wereld het daar
van kan losweken. Het ziet er dus wel
naar uit, dat de redactie van de „New
York Times" gelijk heeft als zij schrijft
dat er weinig reden tot bezorgdheid is.
de bevolking van de Verenigde Staten,
van Engeland en van Frankrijk heb
ben er nooit in toegestemd deze mo
gelijkheid onder ogen te zien.
De oorlog, die ze voerden tegen Duits
land, kan best imperialistische „wor
tels" gehad hebben. Niettemin was dc
bedoeling van de oorlog, en dit van meet
af aan, de bescherming van de nationale
onafhankelijkheid en de vrijheid van de
Europese volkeren, die de een na de
ander bedreigd werden door Hitlers
waanzin. Toen tijdens de eerste dagen
van mei 1945 admiraal Dönitz in een
opwelling van wanhoop aan de weste
lijken de capitulatie van Duitsland voor
stelde onder geen andere voorwaarde
dan de oorlog tegen de Sovjet-Unie voort
te kunnen zetten, heeft niemand van de
geallieerde leiders zich ook maar ver
waardigd te antwoorden op deze als in
faam gekarakteriseerde voorstellen.
Het antwoord, dat de „Geschiedenis"
geeft op deze moeilijkheid, welke het
boek overigens ontwijkt en niet duide
lijk stelt, bevat een beetje waarheid en
een grove leugen. Juist is het inder
daad te zeggen, dat de volkeren niets
zouden hebben begrepen van een ver
bond van de westelijke landen met hun
vijand van gisteren. Maar het is on
juist te stellen, dat de Sovjet-Unie in
staat geweest zou zjjn geheel alleen
een overwinning op Duitsland te beha
len. Dit evenwel verzekeren de Sovjet
schrijvers: „Toen per slot van rekening
de kapitalistische mogendheden er in
toestemden hun eigen klassebelangen
op te offeren, was dat omdat de Sovjet-
Unie voortaan in staat was geheel alleen
Duitsland te overwinnen en de ka
pitalistische regeringen weg te beze
men. die door de westelijke machten
in bevrijde landen in het zadel gehol
pen waren." Op deze wijze is een im
perialistische oorlog, ontketend om de
interne geschillen van het kapitalisme
op te lossen en om daze redenen slecht
en onrechtvaardig, „dank zij het be
staan van een enkel socialistisch land"
geworden tot een rechtvaardige en po
pulaire oorlog, die bijgevolg tot de over
winning leidde! Aldus de Marxistische
interpretatie van de Tweede Wereldoor
log.
Hiroshima genegeerd
eze Marxistische beginselen ver
klaren de indeling van de oorlog
in tijdvakken, die de schrijvers
van de „Geschiedenis" hebben aange
bracht. Daar de tussenkomst van de
Sovjet-Unie op zichzelf beschouwd wordt
als het doorslaggevende feit van deTwee-
de Wereldoorlog, behoeft het geen ver
bazing te wekken, dat alle tijdvakken
vastgesteld zijn met de Russisch-Duitse
oorlog als uitgangspunt. Er zijn dan
vijf tijdvakken:
Eerste tijdvak: 1 september 1939-22
juni 1941, imperialistische oorlog.
Tweede tijdvak: 22 juni 1941-novem-
ber 1942, begin van de bevrijdingsoorlog.
De aanvankelijke tegenslagen van het
Sovjet-leger vormden een harde les.
maar droegen er, door de uitgestrektheid
van het front zelf, toe bij, dat er een ze
ker machtsevenwicht ontstond.
Derde tijdvak: 19 november 1942 (Rus
sisch tegenoffensief in Stalingrad) - de
cember 1943, De Sovjets hernemen het ini
tiatief op alle fronten, in weerwil van
het dralen der geallieerden, die steeds
weigeren een tweede front tot stand te
brengen. Het is de tijd van de grota
overwinningen van Stalingrad en van
Koersk en van de ontzetting bij Lenin
grad.
Vierde tijdvak: december 1943-9 mei
1945, gekenmerkt door de algehele be
vrijding van het Sovjet-territoir en van
de Europese volkeren en bezegeld door
de nederlaag van Duitsland.
Vijfde tijdvak: 9 mei 1945-2 septem
ber 1945. Oorlog tegen Japan. Tot dan
toe was Rusland niet in oorlog met Ja
pan en het had met dat land zelfs een
niet-aanvalsverdrag getekend (3 april
1941). Japan had echter veertig Russi
sche divisies in het oosten gebonden.
En bovendien voerde het een onverbid
delijke oorlog tegen China. Rusland be
schouwde zich dan ook vanaf 8 augus
tus 1945 als in staat van oorlog met
Japan.
De inleiding van de „Geschiedenis''
verzuimt melding te maken van de bei
de atoombommen door de Amerikanen
neergeworpen op Hirosjima en Nagasa
ki (6 en 9 augustus) om geen oorzake
lijk verband te onderstrepen tussen de
deelname aan de oorlog van de Sov
jet-Unie en het lanceren van de eerste
atoombom.
ANTOINE WENGER.
Toen president Janio Quadros van Brazilië alleen nog maar kandidaat voor het
presidentschap was, bracht hij een bezoek van een week aan het Cuba van Fidel
CastroDe gebaarde revolutionair verwelkomde hem op het vliegveld van Havana
en in een limousine reden beide politici naar Fidels presidentiële paleis.
