Binnenkort begin Frans- Algerijns vredesgesprek Zuiveringsactie werkt na in de partij-politiek I VONDST in WITTER DAN HET WITSTE WIT... AMERIKAANSE RUIMTEVAARDER J Kamerdebat Mammoetwet pas na Pasen 1962? Uitgebreide vragenlijst thans onderweg naar minister Cals CUPFINAL-6 MEI Spion George Blake krijgt 42 jaar Engeland ongerust over het falen van geheime diensten het n Sunny Seat De zin van herdenken DONDERDAG 4 MEI 1961 Dictatuur-De Gaulle een katalysator? Elfd Opzienbarende Noord-Brabant Amerikaans oefen- schip gezonken De rode cirkel iedereen ziet méér in 'n Zwaarste vonnis van deze eeuw Vrij warm uizend jaar oude steen opgegraven dertien opvarenden Van „Albatros" gered Nieuw stripverhaal Staking in Londense haven is afgelopen om lekker lui te luieren 12. 16 pagina s (Van onze Parijse correspondent) PARIJS, 4 mei Na een gis teren op het Elysée gehouden mi nisterraad de journalisten te Woord staande, heeft de minister van informatie, Terrenoire, be- vestigd, dat de president der re- Publiek de volmachten krachtens art. 16 van de grondwet inder daad zal blijven uitoefenen „tot dat de regeling van de Algerijnse affaire in zicht is". Zolang de Al gerijnse affaire zich voortsleept, aldus lichtte de minister toe, zal zij namelijk in Frankrijk een per' •hanente agitatie en onveiligheid Saande houden, waarin complot teren en samenzweren aan de or de van de dag blijven. Anderzijds zou art. 16 een rege- '■ng van het Algerijnse probleem 2elf onder zo normaal mogelijke omstandigheden vergemakkelij ken, aldus, nog enigszins duister, de minister. De datum waarop de onderhandelingen met de Alge' rijnse „voorlopige regering" nu letterdaad van stapel zouden gaan, is ongetwijfeld zeer nabij, maar de minister kon niet zeggen of het de elfde, twaalfde of der tiende van deze maand zou zijn. ''«MP» Kiü Nü een ARISTONA kopen, want HET NIEUWE DAGBLAD °öer Due het, secretaris-generaal van P Franse partij van onafhankelijken boeren, die afgetreden is uit die •^ctie, naar verluidt onder druk van zijn partijgenoten. (Van een verslaggever) ^KONINGEN, 4 mei Ergens in ^"Ui-Brabant is een bijzonder unieke 1 Pffegraven, waarvan de deskun- |,.V'a de ouderdom hebben kunnen be- 4ichn op eUduizend jaar. Dit zou op •lipt liet zo bijzonder zijn, ware het li» Uat op deze steen een menselijke Pp"ur staat gegraveerd. Het is het ii0'ste stuk paleolithische kunst, be- Ülip d© tot de zogenaamde Ahrens- •'ger-rendierjagercultuur uit de laat- top Uise van de Ijstijd, dat tot nu SpL.hit de Nederlandse bodem te voor- is gekomen. In belangrijkheid het zich meten met de beroemde (pjblschilderingen 'n de Franse grot- W' De vindplaats zal voorlopig geheim j, Uien gehouden. Het voorwerp is op- i0 '°men in de collectie van het bio- rjjj'^'h-areheologisch instituut van de Vop ""iversiteit te Groningen. De stelling, een dansende vrouwen- vJ.'Ur, is redelijk gaat. De betekenis •hpl c'eze steen is volgens dr. A. Boh- 9a» wetenschappelijk hoofdambte- Mp 'b' bovengenoemd instituut, onder Uchl8 de opgravingen zijn ver- itf,,/' van zeer groot belang voor de "eologie. (Zie verder pagina 5) V\MPa (Florida), 3 mei (Rtr., AFP) !°hip? Cen a^stand van ongeveer 290 ki- 's u r ten noordwesten van Key West °P een afstand van ongeveer 290_ki- - 'if" Amerikaanse zeilschip „Albatros" in oefen- en opleidingsvaartuig êaan Uolf van Mexico ten onder ge- S',orf. Het schip zonk in een hèvige vaap?' 1)6 ..Bran Rio" van de scheep- «Ve;.mU „Suriname" heeft dertien 'evenden aan boord genomen. Het voltrok zich in zeer weinig tijd. «hflp 1 z?nk het schip, dat zes personen, •hp. Wie de vrouw van dc kapitein, hep i vaartuig in de golven verdwe- Een uitlating die op de keper be schouwd ook kan betekenen, dat het geen van deze drie genoemde datums zal zjjn. Inderdaad verwacht men de opening van de conferentie van Evian vrjj algemeen op zijn vroegst in de tweede helft van mei. Ook de opera tie „schoonmaak en repressie" kwam tussen de minister en de journalisten ter sprake. Men vernam dat tot dusver in het moederland in verband met de putschpoging van 22 april 342 arresta ties waren verricht. Of er bekende per soonlijkheden onder waren, moet, al dus de minister, geheim blijven ten einde het verdere onderzoek niet te hinderen. De opzet is overigens de re pressie totaal ten uitvoer te leggen, maar zónder haar uit te smeren „in de tijd". De atmosfeer moet niet ver giftigd blijven. Dat de ex-generaals Sa- lan, Jouhaud, Zeiler en de andere sa menzweerders, ondanks naarstig speu ren, nog niet gepakt waren kunnen worden, schreef de minister toe aan het groot aantal medeplichtigen, waar over de voortviuehtigen beschikken. Op het Franse partij-politieke ter rein is senator Roger Duchet. secre taris-generaal van de „Onafhankelijken en boeren" ook wel „De gematigden" genoemd, de op een na talrijkste rege ringspartij, slachtoffer geworden van de gebeurtenissen, overigens door ei gen toedoen. Onder de druk van een 40-tal parlementariërs van zijn partij en om haar eenheid te redden ook al! heeft hij zich genoopt gezien de leiding uit handen te geven. Verweten werd hem dat hjj in de dagen van het jongste drama geen enkel woord heeft kunnen vinden om de „putsch-militai ren" te veroordelen en na de beëindi ging ervan geen enkel woord om, zo als alle andere nationale politieke lei ders deden, generaal De Gaulle en de natie geluk te wensen. Bjj zön heen gaan evenwel was de heer Roger Du chet weer zeer welbespraakt. Dat hjj jarenlang was opgekomen voor „Alge rije binnen de Republiek" was zijn recht geweest en zijn plicht; overeen komstig zijn overtuiging dat Algerije noodzakelijk was voor Frankrijk, voor het verenigd Europa en voor het wes ten. In januari jl, echter had hij zich neer gelegd bjj de volksuitspraak en had hij zjjn gevecht gestaakt. Hij had aan geen enkel complot deelgenomen. „Even min aan dat van 13 mei 1958, dank zij hetwelk zoveel personages een brillan- te carrière hadden kunnen maken on der de Vijfde Republiek, als aan dat van 22 april jl., waarin geen enkele „gematigde" betrokken was geweest." En Roger Duchet noemde het onge rijmd, dat hij weggejaagd werd en ge- critiseerd omdat hij standpunten had verdedigd, die door de meesten thans als achterhaald werden beschouwd, maar die strikt nationaal waren. Medestander van Duchet voor ,,A1- gérie frangaise" en een verbeten oppo nent tegen De Gaulles Algerije-politiek was, zoals bekend, de vrij vereenzaamd geraakte Georges Bidault. In het jong ste nummer van het rechtse weekblad Carrefour publiceert deze een bitter en sarcastisch artikel, maar tenslotte strekt ook hij de wapens. Georges Bi dault probeert thans zelfs iets te zien in de „associatie". „Frans Algerije is dood", aldus onder meer Bidault. Het is de heer Bourguiba die het zegt en er is niemand meer in de staat om er niet voldaan over te zjjn. Wat voor ons ligt is nu de inwendige en uitwen dige souvereiniteit van de Algerijnse republiek. Gezien de wenselijkheid om zoveel mogelijk te redden van het werk van generaties, van een verdwe nen rijk, vraagt Bidault zich af, waar om men niet probeert enige inhoud te geven aan de „associatie", die men immers heeft gewild. Dit temeer, daar het minder dan ooit zeker is, dat het F.L.N. tot dusver voor „outlaws", voor rebellen uitgemaakt genoegen zal nemen met de toestand, die thans de hunne en helaas ook de onze is. ALGIERS (UPI) Negen compag nieën van de republikeinse veiligheids dienst zjjn gisteren in Algiers aangeko men ter versterking van de daar aan wezige politiemacht. De extra troepen waren er heen gestuurd om een nieu we golf van terreurdaden, welke door de ondergrondse verzetsorganisaties der kolonisten zou worden voorbereid, te verijdelen. In totaal is het aantal compagnieën van de republikeinse vei- bgheidswaehters thans op 15 gekomen. .Tezamen niet een sterke eenheid der gendarmerie houden zjj zich bezig met het huis-aan-huis-onderzock naar bur gers die zich tijdens de opstand van de generaals achter de muiters hebben geschaard. act'e van de politie zou ten doel hebben: de leiders van de „organisa tie van het geheime leger" te vinden; de wapens en gestolen .springstoffen van het leger terug te krijgen, welke tijdens_ de revolte in handen der bur gers zjjn geraakt; het spoor te vinden van de verdwenen opstandige gene raals Salan, Jouhaud en Zeiler. tt? -V i ln Utrecht gebeurde woensdagmiddag een ongeipoon verkeersongeval: een vrachtwagen, geladen met vloeibare kalk, moest op een rotonde plotseling hard remmen om een aanrijding te voorkomen. De vloeibare lading sloeg over het dak van de cabine die promt stralend wit werd, evenals de straat. De Utrechtse brandweer moest er met enkele stralen aan te pas komen om de ergste rommel weg te spuiten De 37-jarige Amerikaanse majoor Alan Shepard, die dinsdag werd aan gewezen om in een ruimtecabine van het type „Mercury" de eerste Ame rikaanse tocht door de ruimte te maken. Maar de lancering van de „Mercury" werd uitgesteld tot vrij dag en het is niet zeker dat Shepard de enige kanshebber blijft. (Van onze onderwijsredacteur) DEN HAAG, 4 mei Het moet thans zeer onwaarschijnlijk worden ge acht, dat het wetsontwerp tot rege ling van het voortgezet onderwijs dit jaar nog bij de Tweede Kamer in open bare behandeling zal komen. Het wetsontwerp dateert van okto ber 1958; het voorlopig verslag ver scheen in juni 1960. De memorie van antwoord en de veelomvattende nota van wijzigingen kwamen op 8 februari van dit jaar uit. De bijzondere com missie uit de Tweede Kamer, die zich onder voorzitterschap van de heer C. Kleijwegt (P.v.d.A.) met de voorberei ding van de openbare behandeling be zig houdt, heeft naar aanleiding van laatstgenoemde stukken voor minister Cals een uitgebreide reeks vragen op gesteld. In eerste aanleg schijnen er meer dan 170 vragen geformuleerd te zjjn. Men is gisteren doende geweest deze vragen te groeperen. Sommige vragen bleken te kunnen vervallen en er zijn ook zeer veel vragen bij, die slechts detailpunten raken. Maar dan blijven er nog altijd en kele tientallen vragen over, die be trekking hebben op belangrijke kwes ties. De vragenlijst wordt nu ter ken nis van de bewindsman gebracht, waarna het wachten is op het interne overleg tussen de minister en de Ka mercommissie. Het zal vermoedelijk wel mogelijk zjjn deze bespreking nog voor het zomerreces te houden, maar daarmee is men dan toch verre van de optimistische verwachting, die mr. Cals in februari uitte. De bewindsman sprak toen de hoop uit, dat de Mam moetwet nog voor het zomerreces in de Tweede Kamer geheel afgehan deld zou kunnen worden. De openba re behandeling van het wetsontwerp zal naar 's ministers idee wel zes we ken in beslag nemen. Het moet praktisch uitgesloten wor den geacht, dat de Kamer na haar re ces nog in dit kalenderjaar tijd vindt voor dit grote debat. Veeleer ligt het in de lijn der verwachtingen, dat men daartoe eerst zal komen nadat de be grotingen en andere lopende zaken af gehandeld zijn. Het zou dus na Pasen 1962 kunnen worden. Dit alles gesteld da zich voordien door moeilijkheden van andere aard geen politieke crisis zal voordoen. Ofschoon wij de populariteit van de jonge held Kuifje niet onderschatten, laten wij hem toch enige maanden met vakantie gaan. De tekenaar Hergé kan zijn avonturen niet zo snel uittekenenof de dagelijkse publi- katie in een dagblad haalt hem in. De voorraad Kuifjes verhalen is thans vrijwel uitgeput, zodat wij gedwongen zijn enige tijd te pau- :eren. Zodra er een nieuw Kuifjes verhaal beschikbaar is, zullen wij ie serie heropenen. Intussen hebben wij voor een uitstekende olaatsvervanger gezorgd. Wij be ginnen morgen het stripverhaal DE RODE CIRKEL, afwisselend, hoogst spannend en natuurlijk ook oedagogisch verantwoord. De hoofdpersonen zijn jongens van een Franse middelbare school, die op eigen houtje rechercheur spelen. Er zit veel vaart in het verhaal, zodat u, om de draad niet te ver liezen, geen dag kunt overslaan. De redactie zelf heeft ervan ge noten. Advertentie flrutotu i IN ÉÉN WOORD; FANTASTISCH! LONDEN, 4 mei (Reuter) De Lon dense havenstaking, die tien dagen ge duurd heeft, is gistermiddag geëindigd. 8.000 van de 15.000 stakende havenar beiders hebben zich uitgesproken voor hervatting van het werk met ingang van hedenmorgen. Hun besluit kwam na redevoeringen van vakbondsfunctionarissen en leiders van de wilde staking, die aandrongen op hervatting van het werk. (Van onze Londense correspondent) LONDEN, 4 mei Gisteren wees Engelands eerste rechter. Chief Justice Lord Parker, vonnis in het proces te gen de 38-jarige George Blake, lid van de Britse diplomatieke dienst, die be kend heeft gedurende negen en een half jaar gewerkt te hebben als spion voor Rusland. Het vonnis, 42 jaren ge vangenisstraf, is het zwaarste vonnis dat deze eeuw is uitgesproken in een Engels gerechtshof. Blake waren vijf misdaden ten laste gelegd, voor elk waarvan hij 14 jaar gevangenisstraf heeft gekregen, in elk geval het maxi mum. Aangezien evenwel de rechter bepaalde dat twee van de periodes van 14 jaar zouden samenvallen met het be gin van de andere drie, is het totaal vastgesteld op 42 jaar. Omtrent de in houd van de tenlastelegging is vrijwel niets bekend. De zitting vond om vei ligheidsredenen plaats achter gesloten deuren. De rechter wees vonnis na een kort resumé, dat plaats vond in het pu bliek, en hij verklaarde o.m. dat Bla ke's spionage-arbeid voor Rusland „ve le van de inspanningen van Engeland volkomen nutteloos heeft gemaakt." Blake werd geboren in Nederland, in Rotterdam, waar zjjn vader werkzaam was bij de Britse consulaire dienst. Zjjn moeder is Nederlandse van geboorte. Blake staat ingeschreven bij de burger lijke stand in Rotterdam onder de naam George Behar. Hij ontving zjjn opvoe ding eveneens in Nederland en bevond zich daar toen de Duitsers het land binnenvielen in 1940. Hij dook onder en was werkzaam als lid van het Britse spionagestelsel in Nederland. Hij ont vluchtte vervolgens naar Spanje en was gedurende de laatste jaren van de oor log werkzaam bij de inlichtingendienst van de Britse marine. Na de oorlog ging Blake in diplo matieke dienst. Hij was o.m. werk zaam in Korea, Duitsland en Liba non. Bjj het uitbreken van de oorlog in Korea was hjj vice-consul in Seoel. Hij werd gevangen genomen door de communistische Noord-Koreanen, werd tjjdens zjjn gevangenschap her haaldelijk gefolterd en stond voortdu rend bloot aan hersenspoeling. Volgens zjjn medegevangenen, waartoe de ka tholieke geestelijke pater Quinlan en een Anglikaanse bisschop behoorden, gedroeg hjj zich moedig en voorbeel dig. Bij zjjn terugkeer naar Engeland werd Blake verwelkomd als een held. Uitlatingen van de rechter maakten duideljjk dat naar zjjn mening Blake geen spionnagediensten had verricht voordat hij, ondanks zijn ervaringen in Noord-Korea, „bekeerd" was tot het communisme en. op grond daarvan be reid was zijn eigen land gedurende vele jaren te verraden. Dit laatste ernstige spionagegeval is een nieuwe en zware klap voor de ge heime diensten van Groot-Brittannië, vooral voor die van htt ministerie van buitenlandse zaken. Een van de eerste gevolgen zal zijn dat Amerika, dat reeds lang heeft getwijfeld aan de kwaliteit van Brittannië's geheime diensten (er zijn er negen met inbegrip van de Speciale Afdeling van Scotland Yard en M.I. 5) minder vlot zal zijn met het afstaan van geheime informatie aan Groot-Bittannië. Niet minder groot is de ongerustheid in Westminster. Onder de vragen welke ingediend zullen worden in het parle ment door Lagerhuisleden bevinden zich de volgende: Waarom kan niet meer in formatie worden verstrekt over de spionagewerkzaamheden van George Blake, nu immers een buitenlandse mo gendheid (Rusland) volkomen op de hoogte is van deze werkzaamheden' Welke eisen worden gesteld aan amb tenaren van het ministerie van buiten landse zaken, gezien de werkzaamhe den en de veroordeling van een per soon die blijkbaar aan die eisen had voldaan? Welke positie bekleedde Geor ge Blake tjjdens de Suezaffaire in 1956 en bij welke departementen was hjj destjjds werkzaam? Welke onmiddel lijke stappen overweegt de premier om een verbetering van de veiligheidsdien sten van alle departementen te ver snellen? In andere vragen wordt een verklaring geëist voor de ernstige te kortkomingen in de Britse veiligheids diensten. Na de affaire van Fuchs, Pontecörvo Burgess en Maclean (eveneens ambte naren van het ministerie van buiten landse zaken) en dit jaar de spionage affaire, waarin vjjf personen werden veroordeeld tot gevangenisstraffen van 5 tot 25 jaren voor het verkopen van mannegeheimen aan Rusland, en nu de meest geruchtmakende affaire van alle- maal, bGstaat Gr in Engeland geen nei- ging meer te geloven dat de Britse geheime diensten onovertroffen zjjn. Alleen al het feit dat Blake geheimen van zjjn land en wellicht van de bond genoten van Brittapnië heeft door kun nen geven aan Rusland voor de duur van 9Vs jaar zonder dat er verdenking tegen hem werd gekoesterd, wettigt het vermoeden dat er in Engeland en de pntse diplomatieke dienst op veel gro tere schaal wordt gespioneerd dan men ooit heeft durven denken. (Advertentie) ro'.vV'.y- Vraag folder bij uw winkelier of SIROCCO N.V. ZUTPHËN - TEL 06750-5741 Is de nationale herdenking, zoals die vandaag laats vindt, een onver mijdelijke formaliteit aan het worden of is zij levende werkelijkheid? De vraag is belangrijk genoeg om haar eerlijk te beantwoorden. Het deelne men aan de Stille Tochten en herden kingsbijeenkomsten staat iedereen vol strekt vrij. Niettemin ziet men ieder jaar stoeten mensen bijeen op erebe graafplaatsen en oorlogskerkhoven, in kerken en rondom verzetsmonumenten. Mensen van alle rang en stand en wat minstens zozeer opvalt van ie dere leeftijd. Het is alsof bet aantal jongeren jaarlijks toeneemt, ofschoon de meesten van ben in bet geheel geen of maar een flauwe herinnering aan de jaren '40-'45 hebben. Zij wek ken vooral niet de schijn van maar mee te lopen de jongeren van te genwoordig lopen niet zo maar met ouderen mee hun deelneming is vitaal en bewust. Blijkbaar doet het geen zij van horen-zeggen of uit de contemporaine geschiedschrijving we ten een zodanig rechtstreeks appel op hun gevoeligheid, dat zij spontaan reageren. Met de ouderen, die leven dige herinneringen bewaren aan de oorlogsjaren, delen zij het besef van wat er gebeurd is en wat in de toe komst vermeden moet worden. En het is dat besef, dat de herdenkingen uit heft hoven het bleke bestaan van een formaliteit en dat zin geeft aan de blijvende bestemming van de avond van de vierde mei tot een avond van bezinning. Opzienbarende gebeurtenissen als het proces-Eichmann of de ontmas kering van andere oorlogsmisdadigers doen ons met een schok terugdenken aan de onmenselijkheden, die onder een Godverlaten regime konden wor den bedreven. Ongeweten details wor den openbaar: het ingeslapen geweten van de medeplichtigen wordt op nieuw wakker geschud en de her leefde deelneming van ieder wel denkend mens in het lijden van gehele bevolkingsgroepen geeft nieuwe kracht aan het voornemen te waken tegen een herhaling van dezelfde of soort gelijke misdaden. Wat door het proces-Eichmann en door een ont hullende geschiedschrijving schoks gewijs wordt bereikt, is in wezen hetzelfde als waartoe een bezonken herdenking leidt, die volledige open heid houdt tot een christelijk verge ven, maar van een vergeten niet weten wil. De groeiende afstand tot de jaren '40-'45 vergemakkelijkt een verdie ping van visie op de oorzaken van de verschrikkingen. Recht doende aan de historische werkelijkheid blij ven wij het nationaai-socialisme als de bron van het kwaad aanwijzen, maar in de diepte zoekend naar ge meenschappelijke noemers zijn wij tot het besef gekomen, dat iedere ontwrichting van menselijke waarden en iedere veronachtzaming van zede lijke wetten tot misdadigheid op enorme schaal kunnen leiden. De toe standen in bepaalde delen van de wereld van vandaag leveren daarvan het bewijs. Overal waar het individu aan de collectiviteit wordt geofferd onder welke signatuur dan ook waar men de geestelijke vrijheid niet eerbiedigt als een centrale waarde in het menselijk leven, staat de deur open naar willekeur, verdrukking en vervorming van de menselijke per soonlijkheid. Een bijkomende reden voor een eerbiedige herinnering aan alle ge vallenen tijdens de laatste oorlog aan de mensen van het verzet, aan de andere verdedigers tegen agressie en aan de slachtoffers van vervolging is gelegen in zulk soort van, helaas maar al te actuele, overdenkingen. DE BILT, 4 mei Aan de voorkant van een oceaanstoring van het lage drukgebied ten westen van Schotland, stroomt een hoeveelheid warmere lucht via Frankrijk naar onze streken. Het doordringen van deze warmere lucht gaf aanleiding tot plaatselijk regen. Morgen zullen aanvankelijk opklarin gen voorkomen met vooral in het bin nenland vrij warm weer. Naarmate de storing bij het Engelse Kanaal dichter bij komt neemt evenwel de kans op regen of een onweersbui weer toe. Vrijdag: zon; 5.04-20.10; maan: 0.03-9.02. max. min. neersi. Station Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven Zd.-Limburj Stockholm Oslo Kopenhagen Londen Amsterdam Brussel Luxemburg Parij s Berlijn München Weer temp. temp afgei. gisteren 24 uur zw. bew. 13 8 0 regen 15 9 0.1 regen 14 12 0.2 zw. bew. 15 6 0.6 regen 15 9 2 geh. bew. 15 11 0.1 regen 16 10 0.6 regen 16 11 0.1 zw. bew. 15 9 8 3 zw. bew. 7 fi half bew. 15 7 1 regen 16 regenbui 16 10 0.1 regen 16 11 2 regen 15 10 9 zw. bew. 18 15 0.5 zw. bew. 18 7 2 regen 17 9 5

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1961 | | pagina 1