elfbeschikkingsrecht van de Papoea 's
moet tot gelding worden gebracht
v.S. achten overdracht van
Nieuw-Guinea aan Indonesië
thans niet juist
'M
lP
im
Oostenrijks president „deed
even Amsterdam aan
Bezoek aan Stedelijk Museum
Galadiner op Huis ten Bosch
op Ndm
Lastige metropool-houwer
at#
12
'w>
A
*$4
f^fccotor*
m
Korter werktijd
journalisten
Aardig incident
De derde T.H.
V B
van mr.
inzetting
Ta
DJaisse op forum
te Nijmegen
ivv'
14'
Geen bewijs voor klacht
wegens belediging
KONINGIN:
Band door kunst
en ivetenschap
^thropoloog treft
§een blaam
PRESIDENT:
Dank voor hulp
aan kinderen
Adres van Arnhem aan
de Tweede Kamer
Ir. C. van Traa
WOENSDAG 17 MEI 1961
PAGINA 5
(v.
fc' het°e^lKa staat op het standpunt,
tinea's t 'beschikkingsrecht van de
'Ir cbt. Qj, gelding moet worden ge-
1ftKCt|t va» niet Per se een °ver-
uit soevereiniteit aan In-
'Ssine. "ameiyk wanneer de eigen
van de bevolking daartoe zou
H5. en hwteiim", sprak de
^ie»«JlKunstschilder, om pre-
.■Oh 2|Jn."
».D
af 4
etin(6
VW
ta^Saat u naar Italië, Rome",
ïk.
ïqA perfetto, uitstekend".
Ook J 'yrisch. „Maar ik wil er
^°üde n doos dia s aan over"
Vvaat"<fjg"jt»De Romeinse kunst
CV,2°ekt u Agfacolor-om-
''Heei h 18 sPrak ik rap*
rennM *6t genuanceerde kleu-
iVan ''et dwarrelende
beterp a' achter uw lens géén
dan kleurenvanger vinden
fe]|e eze Agfa-omkeerfilm! De
de vuurschietende ogen van
via iE en Sophia's zullen
iaren i ."'a's uw vakantie nog
b|gü 'ater doen nagloeien. De
eep r"dan-blauwe lucht zal
v°or riUst9evend tond vormen
'"a's v tintelende kleurengam-
ters ïan de tomaat-rode scoo-
Pia?,°,'e fel over de hei-witte
van p s f'tsen. Elk dia-gezicht
CoiergpT10 wordt een pittura di
•beest ^9facoIor CT 18een
kUn5erwerk!", riep mijn dia-
Mam ®?aar en vol goede moed
- e hij la dolce vita In.
Internationalisering
M^lanesische Unie
Khroesjtsjev: „Voorzichtig nou"
W
De zaak-Stalmann
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 17 mei Snel
ler nog dan vele Amerikaanse
bezoekers heeft de Oostenrijkse
Bondspresident dr. Adolf Scharf
dinsdagmiddag de hoofdstad „ge
daan". Een snelheid, die geheel
in strijd scheen met de aard van
deze beminnelijke, bejaarde bur
gerpresident, die in zijn jacquet
zo onweerstaanbaar aan een wat
volumineuzer dr. Drees deed den
ken. Maar nu het Koninklijk
Paleis op de Dam in restauratie
verkeert is het centrum der
met het staatsbezoek verbonden
plechtigheden grotendeels naar
Den Haag verlegd. Het bezoek
aan Amsterdam droeg dan ook
een traditioneel karakter. Na de
kranslegging bij het Nationaal
Ni
euw-Gutnea
h
Stuursambtenaar ging
met filmexpeditie
stedelijke musea, het Rijksmu
seum en het Stedelijk.
Weense toeristen
Ït
universitaire correspondent)
^sistan16 mei Als pièce de
iüöl> Vnnv Van Mn Nieuw-Guinea-fo-
1? vej-dö®e?eteri door mr. P. Blaisse
stoffel» bestaande uit mevr. mr.
l6lns en Jtn Haatten, de heer J. Wil-
aeUr, - J- van Baal, oud-gouver-
S6«gse ..?e?.rganis«rerd door de Nij-
a8tk:unri;1lg van de Katholieke
K Voor,iise Studentenfederatie, kon
l?n in hof imr- p- Blaisse in grote
?aanse standpunt van de Ameri-
t® lTie„f,?I£m.is'ratie en aanzien van
rftiulof nea"Probleem ais volgt
'cren:
Advertentie
h #r
"ik Q,U.',st". 2ei ik,„en..."?
Ham- vervolgde hij, „mijn
Sep... 9 Kunstzinnig doorbren-
nf/
4
V/
lOè i
Jp
i.
iar jrf
leiden. Dit sluit echter van de andere
kant evenmin in, dat Nederland zich
thans zou vastleggen bijvoorbeeld bij
overeenkomst, om binnen een bepaal
de tijd de soevereiniteit over Nieuw-
Guinea aan Indonesië over te dragen.
Dit impliceert, dat Amerika een over
dracht van Nieuw-Guinea aan Indone
sië op dit moment :iiet juist acht want de
basis van liet Amerikaanse Nieuw-Gui-
nea-beleid bestaat in een bonafide uit
geoefend zelfbeschikkingsrecht.
2) In Amerikaanse regeringskringen
gaat men ervan uit, dat de soevereini
teit van Nederland over Nieuw-Guinea
vanzelfsprekend niet eeuwigdurend kan
zijn en dat er een internationale oplos
sing voor dit probleem zal moeten wor
den gevonden; doch Amerika wil deze
oplossing niet lanceren zonder tevoren
overleg te hebben gepleegd met Ne
derland. Dit wordt in Nederlandse krin
gen aldus opgevat, zo deelde de heer
Blaisse op een reactie uit het gehoor
mede, dat deze door Amerika te lan
ceren internationale oplossing mogelij
kerwijze van de Nederlandse zienswijze
kan verschillen; doch de heer Blaisse
acht dit minder relevant, daar hij niet
zozeer de oplossing zelve als de wijze
waarop die tot stand komt van belang
vindt.
3) Amerika rekent erop, dat Neder
landers beschikbaar zullen blijven voor
bestuurswerkzaamheden en ambtelijke
diensten in Nieuw-Guinea, ook wanneer
dit zou moeten geschieden binnen een
niet of niet uitsluitend Nederlands be
stel.
De leden van het forum achtten een
internationalisering van het Nieuw-Gui-
neaprobleem wenselijk, met inachtne
ming van de mening van de bevolking
van Nieuw-Guinea. In de groei naar
zelfbeschikking mag Nederland niet al
leen de verantwoordelijkheid dragen.
Maar, zo zei mevr. Stoffels-van Haaf-
ten, het is niet de fout van Nederland
dat deze internationalisering niet is ge
lukt; men zal echter moeten blijven
wachten totdat iemand zich aanbiedt
met een reële oplossing voor het pro
bleem. En zolang dit niet geschiedt zal
Nederland de verantwoordelijkheid voor
de ontwikkeling van Nieuw-Guinea moe
ten behouden.
Dr. Van Baal noemde het Nieuw-Gui-
nea-probleem een last van het verle
den waar we niet onder uit kunnen. De
heer Willems antwoordde hierop, dat hij
ervan overtuigd is dat dit een last is,
die wij onszelf om allerlei wellicht
honeste redenen die nog altijd een
kritische beschouwing waard zijn
hebben opgelegd. Gaarne was hij be
reid hiervoor offers te brengen, zolang
deze in het geldelijke vlak liggen, maar
niet zodra dit in een, wat hjj noemde,
uitzichtloze strijd levens van Nederlan
ders zou vragen. Dr. Van Baal bleek te
twijfelen aan het uitzichtloze van een
eventuele strijd. Hjj acht het namelijk
een kwestie van recht en orde en daar
om de moeite waard hiervoor mensen
levens eventueel op te offeren. Neder
land, aldus dr. Van Baal, moet zich
ervan onthouden op het publieke fo
rum voortdurend te speculeren op het
feit, dat men niet van plan is te vech
ten en op de onbereidheid te staan voor
een zaak waaraan men vastzit. Dit is
internationaal gezien een onmogelijke
houding, die het aanzien van Nederland
veel schade heeft toegebracht. Het
enige wat Nederland volgens dr. Van
Baal in Nieuw Guinea te doen heeft,
is het land te ontwikkelen en een kans
te geven en wel zo, dat men interna
tionaal niet gaat twijfelen aan de ma
nier waarop, zonder daarbij een verge
lijk met Indonesië uit te sluiten.
Als een van de motieven voor het
feit, dat Nederland indertijd Nieuw-
Guinea niet heeft overgedragen aan
Indonesië, noemde de heer Willems
het vinden van een werkterrein voor
de Nederlanders, die in het voormalige
Nederlands Indie werkzaam waren. Bij
zijn bezoek aan Nieuw-Guinea is het
hem echter duidelijk geworden, dat er
zowel bij de Nederlanders als de Pa
poea's een stemming heerst, volgens
welke de aanwezigheid van deze Indi
sche Nederlanders niet; bevorderlijk is
voor een goede ontwikkeling van het
land.
Op de vraag of wij Nieuw-Guinea
moeten zien als onafscheidelijk verbon
den met Indonesië, zei de heer Blaisse,
dat het antwoord hierop niet per se po
sitief behoeft te zijn. Zeer denkbaar
noemde hij een oplossing volkomen los
van Indonesië, bijvoorbeeld door het
verenigen van Nederlands en Austra
lisch Nieuw-Guinea met enkele eilan
den tot een Melanesische Unie. Indien
Indonesië toch de soevereiniteit over
Nieuw Guinea krijgt, buiten Nederland
om, dan acht de heer Blaisse dit geen
echec voor de Nederlandse politiek ten
aanzien van Nieuw-Guinea, mits dit ge-
schjedt langs de weg van de zelfbe
schikking. Volgens mr, Blaisse is het
dan voor Nederland toch nog mogelijk
na een jaar of tien tot normale betrek
kingen met Indonesië te komen, mits
de huidige president Soekamo dan van
het politieke toneel zou zijn verdwenen.
UTRECHT, 17 mei De kringraden
van de NJK, KNJK en DCJK hebben
gisteren gezamenlijk een ontwerp-aan-
vulling van de CAO-dagbladjournalis-
ten betreffende werktijdverkorting be
handeld. De ontworpen regeling, die
slechts tot 1 januari van kracht zou
zijn, omdat dan de geldende CAO ex
pireert, kent in beginsel één extra vrjje
dag per vier weken toe. De kringra
den hebben bij meerderheid van stem
men een motie aangenomen, waarin
zij verklaren de regeling te aanvaar
den, zij het onder protest.
De bij de ontwerp-aanvulling beho
rende toelichting is in de motie ver
worpen wegens daarin vervatte inter
pretatieve beperkingen.
DEN HAAG, 17 mei De officier van
justitie, mr. dr. J. C. Maris, ziet geen
termen tot een vervolging over te gaan
naar aanleiding van de aanklacht we
gens belediging, die namens dr. Otto
Stalmann is gedeponeerd bjj het par
ket alhier. De officier heeft hierbij over
wogen, dat in de aangifte geen bepaald
feit is aangeduid, dat met. name niet
is aangegeven welk feitelijk gebeuren
door verzoeker wordt bedoeld.
Verder is er ook geen gebeuren in
verband met het te Bonn tegen dr.
Stalmann ingestelde onderzoek geble
ken, dat hem aanleiding zou kunnen
geven ambtshalve een vervolging in te
stellen.
Inmiddels bericht DPA uit Bonn, dat
het onderzoek daar in de zaak Stalmann
zich over een wjjder veld is gaan uit
breiden en vermoedelijk nog wel enige
tijd zal vergen. De Staatsanwalt te Bonn
onderzoekt nu het totaal van activitei
ten van dr. Stahftnsnn als hoofd van de
handelsafdeling van het bondsministe-
rie van voedselvoorziening gedurende
de laatste jaren. Naast die in verband
met de verdragen met Nederland, zul
len vooral ook de bemoeiingen van dr.
Stalmann met de handelsverdragen met
de Scandinavische landen aan een on
derzoek worden onderworpen.
Bcj de bezichtiging van het Joodse TVfnniirnprit on Hp n?im vnl^Hp OD
Bruidje van Rembrandt m het Rijks- Evlonumeni op ae uam VOlgae op
museum, van links naai- rechts de speciaal verzoek van de kunst-
komngin de prins, de directeur van minnende president een bliksem-
het Rijksmuseum, dr. A. F. E. van 1 rJ
Schendei en dr. A. Scharf. bezoek aan de bekendste hootd-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiimi
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 17 mei De eerste dag van het staatsbezoek van de Oostenrijkse
bondspresident, dr. A. Scharf, werd gisterenavond besloten met een luisterrijk
galadiner in de Oranje-zaal van het Huis ten Bosch. Aan de hoefijzervormige
tafel, waren gezeten behalve koningin Juliana, prins Bernhard, de prinsessen
Beatrix en Irene, dr. Scharf en zijn dochter en haar echtgenoot onder meer de
ministers, staatssecretarissen, leden van de Raad van State, de burgemeester van
Den Haag en militaire autoriteiten72 personen in totaal. Tussen het Sèvres-
servies, het Amsterdams glaswerk en de verguld zilveren Engelse plateaus, ston
den royale boeketten heerlijk geurende oranje, rose en gele azaleaemolles. Een
strijkje van de Koninklijke Militaire Kapel speelde tijdens het diner gevarieerde
melodieën, variërend van Schubert tot Malando. Zestien lakeien dienden de
exquise gerechten op, achtereenvolgens kreeftensoep met schildpadgelei, heldere
soup met kaasstengels, gefileerde tong, kip met doperwtjes, frambozenijs, gebak
en fruit.
In haar toespraak zei koningin Juliana
tot president Scharf, dat Zij hem na
mens ons volk de vriendschapshand
bood.
De koningin releveerde de vele aan-
QV'^U, 17 mei (UPI) Het
jj. de justitie te Hollandia
\|i bftar .1 een onderzoek inge-
W bes; 6 gftdragingen van de voor-
ty()(l",lrsani',tenaar J. T. Broek-
'^l^thva„eas, ee'i expeditie naar de
v ''«in 'n maart. Het is gebleken,
blaam treft.
vSd^ihem^kbUyse werd door het
'ri ih aan I als anthropoloog toege-
'l'V .de Amerikaanse expeditie,
ii'dftf tifhemvallei een documen-
V'dini en- De expeditie stond
.'1 ..Ei. van de Amerikaanse ci-
"gin Gardner. Van de zijde
dat ®n missie was er over ge-
'i» 'opfb p-il1611 ter wille van de film-
"jl 'e'oeKgeKYechtshandelingen in het
Si ft* stirn,,i6d en de Baliemvallei
to0 ,leerd. Deze klachten leid-
5,!;,k te W»,a' de controleur Schneider
K rt stelöp ena ^n voorlopig onder-
Prnó, Wa-arover hij een rapport
to^cured^ur-generaal zond.
IA t de ®Ur"generaal is thans ech-
17 jtfoew'mclusie gekomen, dat de
C®&ftrtQbver„yse geen blaam treft.
bernent heeft daarnaast
LVr,de j>' dat de heer Broekhuyse
'l| '°ob mvaElei is gereisd als
Oh 'e bag* en niet als bestuursamb-
°.m was het niet zijn taak
tbi^hV't'ceoJi' 16611 stammenoorlog in
V6> de 7fd gebied. Evenmin is er
(AtTajcp c'Usie van bet gouveme-
°gsiia g^'weest van stimuleren
(Advertentie)
20 STUKS Fl..
rakingspunten tussen beide landen en
de wederzijdse beïnvloeding van kuns
ten en wetenschappen. Zij herinnerde
vervolgens aan de vele vriendschaps
banden, ontstaan door verblijf van Oos
tenrijkse kinderen hier te lande zowel
als door vakanties in het Oostenrijkse
natuurschoon.
Wijzende op de middelpuntvliedende
krachten, die onze landen soms uiteen
dienen, zeide de koningin thans hoop
vol gestemd te zijn over de tegenwoor
dige tendens tot een toekomstig steeds
nader bij elkaar komen.
,,U hebt zelf mede op de bres ge
staan voor het behoud en de overwin
ning van de geestelijke vrijheid en de
onafhankelijkheid van uw land Neder
land heeft zich van harte verblijd, dat
het u gegund wordt uw idealen verwe
zenlijkt te zien. Uw komst in ons mid
den is een verblijdend teken van toe
nadering in de geest van vriendschap
en verbondenheid, hef ik thans mijn
glas ter ere van u, mijnheer de presi
dent, en van heel het (Oostenrijkse
volk." aldus beëindigde koningin Julia
na haar rede.
Nadat president Scharf van zijn blijd
schap en ontroering over de ontvangst
hier te lande uiting had gegeven, zei
hij naar Nederland te zijn gekomen om
te getuigen van de Oostenrijkse vriend
schap en waardering voor land en ko
ningshuis. Hij bracht onze offers, ver
liezen en ons land in de strijd om de
vrijheid in herinnering alsook de op im
ponerende wijze volbrachte taak van de
wederopbouw.
Hij releveerde de Nederlandse gast
vrijheid voor de Oostenrijkse jeugd in
tijden van nooddruft en de dankbaar
heid en vriendschap, die daardoor
zijn ontstaan.
Oostenrijk gevoelt zich niet alleen
door de cultuur en de zin voor vrijheid
en verdraagzaamheid met Nederland
verbonden. Ofschoon onze landen nu
tot twee verschillende Europese Econo
mische Blokken behoren, geloven bei
de aan de toekomst van een verenigd
Europa. Dr. Scharf zei met de konin
gin te hopen, dat het aandeNederland-
se en Oostenrijkse staatkunde zal ge
lukken te verenigen wat thans nog ge
scheiden is en ontbrekende verbindin
gen te leggen. Hij bracht een heildronk
op de koninklijke familie en ons volk
uit.
Hoewel geen verkeerde conclusies
mogen worden getrokken uit het feit
dat het bezoek aan het Stedelijk Mu
seum tien minuten eerder eindigde dan
het programma vermeldde, mag wel
geconstateerd worden dat de dertig mi
nuten, die resteerden, nauwelijks ge
schikt waren voor een bliksembezich-
tiging gezien het feit, dat in die dertig
minuten niet alleen de twee schilderij
en van de Oostenrijkse schilder Oscar
Kokoschka, maar ook de uitgebreide
collectie van Goghs, alsmede de Breit-
ners, die iets meer aandacht kregen,
werden bekeken, de raad van Amster
dam werd voorgesteld in de tuinzaal
onder het wakend oog van een grote
wandschildering van Karei Appel, de
oude stijlzalen van de Sophia Augusta
Stichting werden doorgewandeld en
thee werd gedronken in de intieme
Louis Seize salon.
Tien minuten eerder dus dan ver
wacht verschenen de auto's met de ko
ningin, de prins, de president en hun
gevolg aan de ingang van het Rijks
museum aan de Stadhouderskade. De
drie kwartier die voor de favorieten
van de president (Rembrandt, Hals en
Vermeer - waren uitgetrokken, werden
echter grondig benut. Terwijl de ko
ningin al spoedig in een diepgaand ge
sprek gewikkeld raakte met de burge
meester van Amsterdam, mr. G. van
Hall, en de prins zich even geanimeerd
onderhield met staatssecretaris mr. Y.
Scholten, die zich evenals minister mr.
J. M. L. Th. Cals bij het gezelschap
had gevoegd, wandelde de president,
begeleid door de hoofddirecteur van
het museum dr. A. F. E. van Schen
dei, langs de schilderijen. Het Kunst
historische Museum in Wenen is be
faamd om zijn Hollandse meesters
de heer van Schendei greep de gele
genheid aan om de president nogmaals
dank te zeggen voor de expositie van
Weense kunstschatten in 1947 te Am
sterdam maar zowel Vermeer als
Frans Hals zijn er niet zo talrijk ver
tegenwoordigd als in ons nationaal mu
seum. Die kregen dan ook de meeste
ARNHEM, 17 mei B. en W. heb
ben een adres aan de Tweede Kamer
gezonden, waarin zij hun teleurstelling
uitspreken over he' voornemen van de
minister van O..K. en W., de derde
technische hogeschool niet in Arnhem
doch in Enschede te vestigen.
De minister had o.m als een be
zwaar aangewend het feit, dat een ho
geschool in Arnherr. remmend zou kun
nen werken op de krachtige ontwikke
ling van de technische hogeschool in
Eindhoven en de faculteiten voor wis
kunde en natuurwetenschappen van de
rijksuniversiteit te Utrecht en de r.-k.
universiteit te Nijmegen, omdat de
school in Arnhem haar studenten zou
recruteren uit gebieden die voor een
belangrijk deel samenvallen met de
aantrekkingsarealen van deze instellin
gen.
Hier tegenover stellen B. en W. dat
bjj de ramingen in het rapport „sprei
ding hoger onderwijs" met dit verschui
vingseffect geen rekening is gehouden.
Beslissend voor de vraag, welke bete
kenis aan dit nieuwe argument moet
worden gehecht, is aldus het adres,
hoeveel studenten bij vestiging van een
hogeschool in Arnhem meet aan Nij
megen en Eindhoven onttrokken zullen
worden dan bij vestiging in Twente.
B. en W. van Arnhem zijn van mening,
dat deze onttrekking slechts enkele pro
centen zal bedragen. Volgens het rap
port „spreiding hoger onderwijs", wordt
zo besluit het adres, voor Utrecht zelfs
enige ontlasting wenselijk geacht.
(Advertentie)
belangstelling. Bij de Nachtwacht
maakte de koningin de president attent
op het schilderij van Gerrit Lundens,
dat de Nachtwacht in zijn oorspronke
lijke, ongecoupeerde vorm weergeeft.
Met enige schroom begeleidde de
heer van Schendei de presiden. daarna
op zijn verzoek naar het kabinet met
schilderijen van Rubens. Wenen heeft
zelf zulk een onovertroffen collectie
Rubensen, dat onze nationale verza
meling daarbij wel pover afsteekt. De
tentoonstelling van de befaamde schen
king De Bruijn van der Leeuw bood
echter een royale compensatie. De ko
ningin, die nog niet in de gelegenheid
was geweest deze nieuwe aanwinst van
het museum te zien, vertoefde er zo
lang, dat er enige verwarring dreigde,
toen men haar bij het weggaan miste.
Prins Bernhard nam het op zich haar
aan de onverbiddelijke eisen van de
tijdindeling te herinneren.
Een aardig incident deed zich voor,
toen de president bij het passeren van
een groep achter een haag van sup
poosten opgestelde bezoekers plotse
ling enthousiast werd toegejuicht. Het
bleek een gezelschap Weense toeristen
te zijn, die zich deze gelegenheid om
hun president te begroeten, niet hadden
laten ontgaan.
Een bezoek aan Amsterdam, hoe
kort ook, is niet denkbaar zonder een
rondvaart door de grachten. De boten
lagen voor het Rijksmuseum gereed.
Opnieuw genietend van de thee nam
het gezelschap tijdens een vaart van
drie kwartier enkele grachten en een
deel van de scheepvaart op het IJ in
ogenschouw.
De rondvaart eindigde op de Am-
stel, waar aan de Weesperzjjde de
auto's gereed stonden voor een snelle
rit naar het Huis ten Bosch in Den
Haag waar het traditionele galadiner
werd gegeven.
Toen in 1899 het Rotterdamse
echtpaar Van Traa werd ver
blijd met de geboorte van zoon
Kees, werd de nieuwe aanwinst
van de familie nog niet gezien
als- de toekomstige metropool
bouwer. Rotterdam was toen een
knusse stad, waar iedereen maar
brak en bouwde naar believen.
Daar moet men nu eens om ko
men! „Hij is een lastpak. En
dictator!" zeggen de architecten,
die met ir. C. van Traa te ma
ken hebben. Wy vrezen dat,
wanneer deze directeur van
Stadsontwikkeling en Volkshuis
vesting nu eens niet het „last
pak" was, waarvoor hij door
zovelen wordt aangezien, Rot
terdam niet het pelgrimsoord
zou zijn geworden voor de vele
architecten, waar ook ter we
reld, die er nu hun „Mekka"
hebben gevonden.
Hij volgde de h.b.s. in zijn va
derstad en haalde eerst omdat
hij al veel praktisch werk had
moeten doen en zijn militaire
dienstplicht vroeg vervulde, in
1927 in Delft het ingenieursdi
ploma. Ervaringen deed hij op
aan diverse architectenbureaus,
hij werd daarop leider van het
bureau „Stad en Landschap" en
eind 1939 trad hij in dienst van de gemeente Rotterdam, waar hij aanvan
kelijk werkte onder ir. Witteveen.
Toen in 1940 de Rotterdamse city werd verwoest kreeg ir. Witteveen
de onmogelijke opdracht, om in zes weken tijds een wederopbouwplan te
ontwerpen. „Dat was waanzin", zegt ir. v. Traa. „Maar hij moest dat wel,
wilden we geen Duits plan opgedrongen krijgen. Dat plan van Witteveen
is later verlaten, maar men zal er van mij geen kwaad woord over horen,
want zijn opdracht was eigenlijk onuitvoerbaar.
„Er was toen geen gelegenheid, op grote schaal te herbouwen, zodat er
jaren kwamen, die konden worden benut voor studie en voor het leggen
van contacten. Wat archief en gegevens betreft waren we alles kuujt geraakt
en we leefden toen in de optimistische verwachting, dat de verwoestingen
van 1940 de enige zouden blijven. Toen kwam in 1945 de verwoesting van de
haven en we hebben toen echt momenten van zwaarmoedigheid gehad. Zo
van „komen we dit nog wel te boven?" We hebben toen de vraag moeten
beantwoorden: wat moeten we het eerst opbouwen, de haven of de city?
De keuze viel om economische redenen op de haven en dat wachten met
de herbouw van de stad is van betekenis geweest.
In 1946 kreeg de heer Van Traa het directoraat toevertrouwd en in dat
jaar beginnen de plannen voor de „Lijnbaan", een shopping-centrum,
ingebed in een spectaculaire hoogbouw, vorm te krijgen. In een project
van winkels-op-niveau, zoals dat is ontworpen voor het toekomstige Zuid
plein op Rotterdams linker Maasoever ziet ir. v. Traa ook veel heil. Het is
een progressieve gedachte, die veel scepsis ontmoet, zoals ook indertijd de
Lijnbaan. „Maar, als er een metro op een viadukt komt en het station ligt
een eind boven het straatniveau, wat ligt er dan meer voor de hand dan
een flink winkelcentrum op hetzelfde niveau? De metro-reizigers vinden
bij het uitstappen zaken, waar ze inkopen kunnen doen en bovendien win
ik er een hele ruimte mee op de beganegrond, waar expeditie-mogelijk
heden en parkeerruimte beschikbaar komen."
Vier jaren activiteit in het bestek van de gemeentelijke Stadsontwikke
ling heeft de heer Van Traa nog voor de boeg. In 1965 zal men dan de
balans gaan opmaken van zijn invloed op de vormgeving van het nieuwe
Rotterdam. Maar nu reeds wil men hem daarvoor eren. Op woensdagochtend
24 mei zal hem de Hudig-medaille worden toegekend, een blijk van waar
dering voor hen, die zich uitzonderlijk verdienstelijk hebben gemaakt voor
de wederopbouw van de Maasstad.
