vRijdag 26 mei i96i
ieuwe Sc
Kinnen tien jaar moet een
man naar de maan
President vraagt offers
0in de T S groot te maken
Dnses Margaret verwacht in
het najaar een baby
Katwijk wint haring-race met
voorsprong van een minuut
Hulp stijve bries kon
Bertinaniet baten
VAUXHALL
LITHO VAN DE KONINGIN
N.
1
Koning Hoessein huwt met
20-jarige Toni Gardiner
KLM niet via Noordpool
naar Californië
Amerikaanse regering wijst
Nederlands voorstel af
'Oterijhalve
^on op 3538
Vijfde in lijn van opvolging
til hofkringen vraagt men zich af
l,:ai voor titel het kind zal dragen
5.423 kilometer in
één uur tijds
Schipper J, Hoek
krijgt penning
°orwegen te kil
v°or de sjah
Staatssecretaris:
Geen
impasse
Het
weer
nu
k°mst
Amerikaans rekord
M naar Rome en
huis
e,
v, tveer naar
KORTE PLECHTIGHEID IN AMMAN
Het weer in Europa
Noordelijke wind
14
pagina s
A Washington, 26 mei (Rtr.,
G President Kennedy
tot het Amerikaanse Con-
Sezegd dat de Verenigde
in'!Cn 'let moéten nemen
op i '^onien(te tien jaar een man
vnil\ ITlaan tp doen landen en hem
jj naar de aarde terug te
Öat"8Gn' Oaarvoor is het nodig
Bit jaar 531 miljoen dollar
01 wordt uitgegeven voor
ni'epi-ograrnma's. In de toe-
eten
zal dit bedrag nog meer
worden verhoogd. De
erikaanse president zei dit op
h aa
;m8 "v haag, 26 mei Op lotnummer
'tts .^J1 de 551e staatsloterij, vierde
een bijeenkomst van het Huis van
afgevaardigden en de Senaat in
een speciale boodschap.
H.W.VAN GORPS ZONEN
Dealer voor Rotterdam en Dordrecht
'en omgeving
99
BET ME 11 WE DAGBLAD
boodschap van Kennedy aan congres
UlOi
r
van d
'l snÜl'tete lijst is een prijs gevallen
t>Fv
a* 5n''ht»tc lijst
'100 gulden.
Kennedy deed een beroep op het Ame
rikaanse volk in te stemmen met nieu
we otters die gebracht moeten worden
wegens de internationale toestand en
voor het voortbestaan van het land dat
rich gesteld ziet tegenover het gevaar
tan het communisme. Het westen heeft
zijn hulpbronnen nog niet in voldoende
mate kunnen mobiliseren. Te dikwijls
heeft het westen een louter defensieve
houding aangenomen.
Hij zei van plan te zijn de niet-nucle-
aire vuurkracht van het Amerikaanse
leger te verhogen en tevens een diep
gaande reorganisatie en modernisering
van het leger in te voeren. Hij wil meer
dan 100 miljoen dollar besteden aan de
reorganisatie van paramilitaire organi
saties en bestaande strijdkrachten om
deze beter geschikt te maken voor niet-
nucleaire oorlogvoering. Het. is verder
dringend noodzakelijk het geheel van
de Amerikaanse inlichtingendiensten te
reorganiseren om de verdediging van
het land te versterken in ,,een tijdperk
van verborgen gevaren".
Voorts onderstreepte hij andermaal
dat militaire bondgenootschappen niet
toereikend zjjn om de problemen van de
landen op tc lossen waar sociale on
rechtvaardigheid en economische chaos
penetratie uit het buitenland en onder
mijnende activiteit aanmoedigen. De
Verenigde Staten zijn bereid de nood
lijdende landen alle mogelijke hulp te
verlenen voordat deze in een onherstel
bare crisis zijn geraakt. Do president
verzocht om 250 miljoen dollar meer
die Ie zijner beschikking dienen te ko
men voor dringende hulpverlening aan
onverschillig welk land.
De conventionele strijdkrachten van
le NAVO dienen te worden versterkt.
De presiden*verzocht hel Congres het
bedrag voor militaire hulpverlening aan
het buitenland tc verhogen van. 1,6 mil
jard dollar tot 1,885 miljard om zowc'
in Azië, latijns-Amerika en Afrika het
hoofd te kunnen bieden aan het gevaar
van het communisme.
De rede vail president Kennedy, die
door radio en televisie werd uitgezon
den, werd negentien maal door applaus
onderbroken. De totale door de presi
dent in zijn rede bepleite uitgavenverho-
K<"K bedraagt 721 miljoen dollar. Bij
toewijzing door hel Congres zou de tota
le begroting van het op 1 juli a.s. aan
vangend!' begrotingsjaar wat de uitga
ven betreft 84.983 miljoen dollar bedra
gen, met een geraamd tekort \an drie
ënhalf miljard dollar.
Terwijl de KW 73 „Maria Jacoba" in de
IJmuidense haven als eerste afmeert,
komt ook reeds de VI. 85 „Bertina"
binnen met een zeer geringe achterstand.
EDWARDS, VLIEGVELD, 26 mei
IReuterl Het Amerikaanse X-15-ra-
ket-vliegtuig heelt gisteren met een
snelheid van 5.123 kilometer per uur
gevlogen. Deze snelheid is een record
voor vliegtuigen niet vleugels. Alleen
de Russische cn de Amerikaanse ruim
tevaarder, Gagarin cn Shepard, heb
ben in hun capsules grotere snelheden
berpikt. namelijk respectievelijk 27.200
en 8.160 kilometer per uur.
Het toestel X-15 werd bestuurd door
de hoofdinvlieger Walker. Vorige
maand behaalde majoor White in een
X-15 slechts een snelheid van ongev eer
4.950 kilometer per uur. Het is de be
doeling met de X-15 een snelheid van
8.400 kilometer per uur le bereiken en
een hoogte van 160 kilometer.
Advertentiet
ROTTERDAM, Soerweg 21-25, Tel. 176600
DORDRECHT, Geldeloze Pad 76, Tel. 4344
ih^im*EN> 26 mei (AFP, Rtr, UPI)
J) het Margaret van Engeland hoopt
v'tfat »,.jaar moeder te worden. Kort
v^Ssit h" gistermiddag aanwezig was ge-
b"tp)e 0 de uitreiking vail diploma's aan
[y<iSj ksters, werd in haar residentie,
it W'en Halace, een communiqué uit-
®eeld' Waarin het nieuws werd mee-
h*s Va» Er slol,d o.m. in, dat de prin-
„Tlen au af geen officiële plechtig-
i£P tr„ ,eep 'al bijwonen. Als liaar art
(l.ftir ll|h op Lord Evans, Sir John
,ir John Peei. Men neemt aan
>Acht "aby ;n oktober of november ver-
V 'Jats jVV"rdt. Het kind zal de vijfde
Alfïiit» iemen de lijn van troonsop-
ho"®' n -7- na prins Charles, prinses
1 zélf r'ns Andrew en prinses Marga-
L* Malingen wordt gezegd, dat prin-
juft no»aiet volfïende maand 8 juni,
b> van ianwezig zal zÜn llet hu we
it» ^ath aar neef, de hertog van Kent
is tVow.e.r'ne Worsley. Prinses Marga-
j, 8 m 21 auSustus a-s- 31 jaar. Zij
Is eden voriS ,l'aar >n het huwelijk
Chp a met Anthony. Armstrong-Jones.
ffder, d'genoot is in maart 31 jaar ge-
"„!>e y-
aahkondiging van Kensington Pa-
tQ tq ®Pt voorlopig twee problemen
IJMUIDEN, 26 mei De ..Maria Ja
cob»" KW 73 van de rederij N.V. voorh.
A. den Diilk dit Katwijk, is vanmorgen
kwart voor acht winnaar geworden van
de llaringraeë 1961. Amper een minuut
later maakte als tweede de „Bertina"
VL 85 vast. Daarmee was een nek
aan nek-raee, die een vol etmaal had
geduurd, beslist in bet voordeel van de
logger, die voortdurend op kop had ge
legen. Vanaf het vertrek van de haring-
i gronden gistermorgen vroeg hadden
I schipper Jan Hoek en schipper Jan
Toet geweten, dat zij eikaars felle con
currenten waren met nagenoeg gelijke
kansen. Gistermorgen vroeg hadden zij
elkaar al met (le radio-riehtingzoeker
gepeild. Om tien uur gistermorgen had
den zij elkaar al gezien. „Het scheelt
maar een halve vleet, dat we voorlig
gen", had schipper Jan Hoek naar huis
geroepen. Hij is voor blijven liggen,
dank zij zijn 42» PK motor, die ze maar
een paar „klappies" meer hadden la
ten maken, toen op de „Bertina" in de
voormast een extra zeil werd gehesen
om van de stijve Noordooster bries te
profiteren. Op de „Maria Jacoba" voel
den ze al, dat de „Bertina" met zijn 60
PK minder heel wat zeilen zou moeten
bijzetten om hun voorbij te komen.
Een paar honderd meter verschil. Zo
was het gisteravond. Zo is het vannacht
gebleven. De „Maria Jacoba" zat wat
oostelijkei', iets dichter onder de kust
dus. Goed half acht vanmorgen dook hij
door de branding. Op de Tegeltjesmarkt
stonden de vrachtauto's al klaar om de
eerste plaats is er ric kwes-
t)„ haa behuizing. Prinses Margaret
tot Jllan zÜn al geruime tijd gele-
Vf slotsom gekomen, dat Ken-
h,:' h0 f palace te klein voor hen is.
isAtjp yt achttien vertrekken, met in-
VesiSvan, badkamers, keukens en per-
0'°tt.n 'iRen. De Jones' hadden al
y' 22 »een groter huis te betrekken,
Cfflt «amers heeft. Dit nieuwe huis
'iq °U\v °genblik gerestaureerd en
ingericht. Het was de bedoe-
het echtpaar tegen het eind
thans
i eiaiiptiai legen nei
V? 'Jmf zou verhuizen. Het is
'floh jngelijk, dal de verhuizing zal
v»,;. w bespoedigd. Het wordt namelijk
Vkl'hg 2rschijnipk geacht, dat de be-
'il&öen tr,^ens'ngton Palace zal ge-
tiokt is te weinig plaats voor
te s en verpleegsters, die daar-
i k Pas komen,
n
k hi)rk.,llweede plaats houdt men zich
'ik °e ,^en bezig met de vraag, of
t(i|e titpf' ''hid van Margaret een adel-
va» 'al krijgen. Het kan geen ti-
Hij'' drLzbn moeder erven. Er blijven
'Vabem 'Mogelijkheden over: koningin
rl.lp. m a.
t'liakr'e
Ss i„ verheft Anthony Arnmstrong-
ut\
kkf'tej „Peer", waardoor het kind
i'k ht i?.n. vaber erft: de koningin
1 fv i 'J1v uuv.1 tilt
ek.<5 e' kind van haar zuster recht-
st hoi611 Prinselijke titel; of het kind
'ernaal geen titel.
mei (Reuter) De Sjah
kf D zijn gemalin worden van-
%,v>»f.|,.r vliegtuig uit Oslo in Rome
jjWe v°or een particulier bezoek
Nh'i'k v °r ',rie Jagen, aldus is van
k|i an ue iraaiise ambassade te
11 cl..Ze^J' sjah e" Ear ah Diba
'iii',ïler,rrna "aar Teheran terugke-
11 was gemeld dat de sjah
aan Noorwegen had bekort
Mn -« \VnVai1 toestand in zijn land.
0rdvoerder van de sjah ver-
V ('"ter in Oslo. dat de bekor-
Hf! r>0*'^e,k<, achtergrond had,
in v Gevolg was van het koude
V
doorwegen.
kantjes, 45 in getal, de vangst van tien
schepen, over te laden en zo snel mo
gelijk naar Katwijk te brengen. Van alle
kanten stroomden mensen toe om de
finish van deze spannende en sportieve
race te volgen.
De „Maria Jacoba" had wat moeite
om aan dc kanl tc koftv-n. Zou de „Ber
tina" toch nog als eerste aantikken?
Nee. De KW 73 lag het eerst' vast. Maar
tot ieders verbazing zag men op de VL
85 al de winch draaien. In allerijl werd
aan dek van de ..Maria Jacoba" een
val haring naar de verschansing ge
rold. Vele handen hesen het over boord
op de lichter, die er snel een paar ha
ken om sloeg en het op de wal hees.
Het eerst aangetikt. Ook het eerst de
haring'op de kant.
Burgemeester mr. J. Chr. Bührmann
begaf zich even later, in gezelschap
van de directeur van het Staatsvissers-
havenbedrijf, de heer mr. J. R. van
Eerde, aan boord om de „Prijs van
IJmuiden" aan schipper Jan Hoek uit
te reiken. De schipper ontving, met de
felicitaties van het gemeentebestuur,
de zilveren legpenning van Velsen en
een oorkonde.
Natuurlijk moest er ook haring ge
proefd worden. Burgemeester Bühr
mann, nog maar een half jaar in Vel
sen, moest even inspelen. Het manuaal
van haringeten met het hoofd achter
over was hem nog vreemd, maar het
wende snel. Met gulle hand werd ha
ring uitgedeeld. Een heel kantje.
De „Maria Jacoba" KW 73, die vorig
jaar niet de Haringrace won, maar wel
als eerste Katwijker binnenkwam, heeft
nu na jaren de eer weer eens voor Kat
wijk opgeëist. Geen Vlaardinger dus,
al zat die hem dicht op dc hielen. Geen
Scheveningers. Die lagen enige uren
achter. Het winnen van de race was
voor schipper Jan Hoek dubbel plezie
rig, omdat hij dinsdag veel later dan
de andere was vertrokken. Hij had
op een rederijgenoot gewacht, die zijn
bemanning niet compleet kon krijgen
en deze daarna een vol etmaal op
sleeptouw genomen om samen toch nog
op tijd bij de andere schepen van de
combinatie Adeco te zijn. Zij hadden
op korte afstand van elkaar gevist en
het overnemen van de vangst op zee
was bijzonder vlot gegaan, zodat gis
termorgen al om kwart voor zes aan
de thuisstoom begonnen kon worden.
Van de 68 kantjes, waarmee de „Ber
tina" VL 85 naar IJmuiden was geko
men, werden er 7 ook in IJmuiden
verkocht, voor het eerst direct na de
race. Anders pleegt deze haring altijd
naar de thuishaven van het schip te
gaan om daar als primeur verkocht te
worden.
De afslag in IJmuiden werd ook met
grote interesse gevolgd door burge
meester Bührmann en zijn echtgenote,
die beiden moesten toegeven geen
woord te kunnen verstaan van liet af
tellen door afslager Jan Seholder. De
kopers verstonden het wel en zo brach
ten deze zeven vaten haring prijzen op
van 601 tot 708 gulden per kantje, wat
bij de nogal grove haring neerkomt op
een veilingprijs van ea. drie kwartjes
per stuk.
In Katwijk varieerden de prijzen van
7 640780 voor de kleine haring,
waarvan er 800-0:. in een kantje gaan,
en 500600 voor de grotere haring,
500-650 stuks per kantje. De gemiddel
de prijs lag daar dus op 1 per haring.
99
In opdracht van de vereniging van burgemeesters in de provincie Noord-Holland,
heeft de beleende Nederlandse lithograaf Aart van Dobbenburgh ten paleize
Soesldijk een portret op steen getekend van koningin Juliana. De lithografieën
zijn bestemd om een ereplaats in ie nemen in de Noordhollandse gemeentehuizen.
Een beperkt, aantal afdrukken blijft gereserveerd voor burgemeesters buiten de
provincie Noord-Holland en voor de rijks- en gemeentelijke Prentenkabinetten.
Het voornemen beslaat, in overleg met de kunstenaar, de steen aan hare
majesteit aan te bieden, opdat deze bewaard blijft in de archieven van het Huis
van Oranje. Donderdag is op het paleis Soestdijk door een delegatie, bestaande
uit de burgemeester van Zandpoort, mr. H. M. van F enema (voorzitter van de
vereniging van burgemeesters van Noord-Holland), en de burgemeester van
Sehoorl. de heer J. II. Bergh (secretaris), in het bijzijn van de lithograaf Aarl
van Dobbenburgheen lithografie aan dc koningin aangeboden. Op de foto' de
burgemeester van Zandvoort en Aart van Dobbenburgh.
WASHINGTON, 26 mei (UPI) De
Amerikaanse regering heeft hel Neder
landse plan de K.L.M. via de Noord
pool op Los Angeles te laten vliegen,
lal, lie hand gewezen. Dit heeft de on
der-minister van Buitenlandse Zaken
belast met Economische Aangelegen
heden, Edwin M. Martin, op een bijeen
komst van de Nederlandse en Ameri
kaanse luchtvaartdelegaties meege
deeld.
In diplomatieke kringen wordt ver
nomen, dat de Nederlandse delegatie
nu in de Verenigde Staten zal uitzien
naar de mogelijkheid verdere initiatie
ven te ontplooien. Verwacht werd dat
staatssecretaris E. G. Stijkei binnen-
koit naar Den Haag zal komen voor
het voeren van besprekingen.
In dezelfde kringen verluidt, dat pre
sident Kennedy de keuze heeft uit twee
mogelijkhedende U.S. Airlines ter wil
le zijn met betrekking tot de luchtroute
voor de K.L.M. naar Californië of een
bondgenoot voor het hoofd stoten
door de K.L.M. deze route niet toe te
staan.
De zegslieden geloven, dat zolang
de onderhandelingen voortduren
en deze zijn nog niet afgebroken
er weinig of geen vooruitgang zal zijn
te bespeuren, tenzjj men van de zijde
van het Witte Huis zich in de kwestie
gaat mengen.
Men verwacht, dat de onderhandelin
gen waarschijnlijk zullen worden ver
lengd, ten minste tot het ogenblik waar
op de president zich, na zijn terugkeer
uit Europa omstreeks 7 juni, op de hoog
te zal kunnen stellen van de stand van
zaken, met betrekking tot de kwestie
van het overleg.
SCHIPHOL, (ANP) Bij zijn terug
komst, uit Washington heeft staatssecre
taris E. G. Stijkei vanochtend vroeg ge
zegd. dat. er niet van een impasse ge
sproken mag worden,Zondag reist da
heer Stijkei naar Wenen, waar hij tot
volgende week vrijdag zal deelnemen
aan de daar te houden conferentie van
Europese ministers van Verkeer. Daags
daarna hoopt hij naar Washington terug
te keren om met de delegatie de on
derhandelingen voort te zetten, die tij
dens zijn afwezigheid althans offici
eel worden onderbroken.
„Uit het feit dat ik opnieuw naar
Amerika zal gaan en dat dc rest van
de delegatie daar thans nog verblijft,
kunt u zelf uw conclusies trekken", zei
hij tegen verslaggevers. „U zult wel
begrijpen dat ik zeker niet zou terug
gaan, indien ik dacht dat dat voor mij
niets anders zou betekenen dan tjjd
verknoeien". Overigens bleef hij in zijn
antwoorden met opzet vaag, omdat hij
het niet in het belang van de bespre
kingen acht thans opening van zaken
te geven.
„Over de interpretatie van de des
tijds in Bermuda gesloten en thans nog
van kracht zijnde lucht vaartovereen
komst bestaat tussen de beide delega
ties geen overeenstemming", zei hij
nog, „en die zal ook nooit bereikt wor
den geloof ik. Ik heb dus voorgesteld
die luchtvaartovereenkomst intact te
laten en heb daaraan een concrete
suggestie voor een praktische oplossing
toegevoegd. Die suggestie heeft de
Amerikaanse delegatie echter van de
hand gewezen. Desondanks zijn daarna
de onderhandelingen voortgezet."
Koning Hoessein en zijn bruid tijdens hun rijtoer door Amman.
AMMAN, 26 mei (Reuter, UPI)
In liet Zaharan-paJeis op een heuvel
top bij de Jordaanse hoofdstad is
koning Hoessein gisteren in het huwe
lijk getreden met het 20-jarige Engelse
meisje Toni Gardiner, die enkele weken
geleden de mohammedaanse gods
dienst heeft aangenomen en bij die
gelegenheid de naam Moena el Hoes
sein (de wens van Hoessein) kreeg
toegewezen. De bruid, gekleed in een
wit toilet, gaf haar jawoord in het
Arabisch, toen de koning haar tijdens
een korte mohammedaanse plechtig
heid, die slechts een kwartier in be
slag nam, vroeg of zij hem tot echt
genoot wilde nemen.
Verwachting tot zaterdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Half tot zwaar bewolkt met plaatse
lijk enkele buien. Matige, in de kust
gebieden af en toe krachtige, noor
delijke wind. Koud weer.
Morgen:
Zon: 4.31-20.43. Maan: 17.18-3.32.
Station
m «lx
min
neersi
Weer
temp
temp
algei
gisteren
jur
i/en HeJdej
regen
16
10
0.1
Vpenburg
regen
19
10
0.1
Vhssingen
zw. bew.
19
10
0
bieiae
geh. bew.
17
9
0
De Bilt
half bew.
19
7
0
Twente
onbew.
20
10
0
Eindhoven
licht bew.
21
8
0
Zd.-Limbuj
geh. bew.
22
10
0
Stockholm
licht bew.
18
7
0
Oslo
geh. bew.
18
10
0
Kopenhagen
zw. bew.
15
7
0
bonden
zw. bew.
19
Amsterdam
zw. bew.
20
6
0
Brussel
zw. bew.
22
10
0
Luxemburg
regen
22
11
1
Pari,1s
regen
24
10
3
Nice
half bew.
20
13
3
Beritfn
regen
19
10
0.1
Frankfort
regen
24
11
4
München
zw. bew.
12
0.2
1
Zürieb
regen
23
12
Wenen
onbew.
23
7
0
Rome
iicht bew.
25
10
0
Madrid
licht bew.
10
0
Mallorca
zw. bew.
17
0
Koning Hoessein, die vroeger ge-
buwd is geweest met koningin Dina
(Toni Gardiner zal niet de titel van
koningin voeren) maakte, na een ook
alweer kort durende receptie, na af
loop van de plechtigheid met zjjn
bruid een rondrit door Amman. De
volksfeesten ter gelegenheid van het
huwelijk zullen een week duren. Gis
teravond dansten duizenden soldaten
van liet Jordaanse leger op de muziek
van militaire orkesten in de straten
van de feestelijk vlaggende hoofd
stad.
Toch is dc vreugde in Jordanië over
het huwelijk van de koning lang niet
algemeen. Veie Jordaniërs zijn het er
helemaal niet mee eens dat de koning
zich geen bruid uit een van de vooraan
staande Jordaanse families heeft uit
gekozen. Toni Gardiner is een dochter
van de Engelse kolonel Walter Gar
diner, die in het verleden militair ad
viseur van de koning is geweest.
Onder de vele geschenken, die het
bruidspaar in ontvangst mocht nemen,
bevond zich een zilveren koffie- en
theeservies, geschonken door koningin
Elizabeth van Engeland en de hertog
van Edinburgh.
Bjj de huwelijkssluiting in het paleis
werd de Jordaanse traditie, dat de
bruid niet aanwezig mag zijn, verbro
ken. De eenvoudige ceremonie bestond
uit het voorlezen van een les uit de Ko
ran en de gebruikelijke vragen aan de
bruid niet aanwezig mag zijn, verbro
21 personen bjj dé plechtigheid aanwe
zig. onder wie de vader van Toni, ko
lonel W. P. Gardiner. Omdat hij geen
islamiet is, had men verwacht dat hij
er niet bij aanwezig zou zijn. Toni- zelf
was de enige vrouw in het gezelschap.
Kroonprins Mohammed en de oom van
de koningin-moeder. Hoessein Bin-Nas-
ser, tekenden als getuigen.
Onder dc aanwezigen bevonden zich
verder de premier van Jordanië. Bal.
hat J alhoerh, de voorzitters A an de Se»
naat en het Huis, en andere functio»
narissen.