tweede kamer valt minister beerman aan
Weer ontevredenheid over
beleid inzake spijtoptanten
Onbevredigend einde van
fel en emotioneel debat
arndt uitgeleverd
LUXE
defijmte vakmtii
Aanwezigheid in de Kaïner
is niet doorslaggevend
imt
5 SUNiL
Humanisme bevoordeeld
in voogdij-inrichtingen
voor
camping
en
vakantie
'ga naar
de
drogist
n SUN|L
Contact met de bevolking is
dikwijls veel belangrijker
[Drill!*
Studie van Suriname
Ook de tweede
tnotie-Van Doorn
werd aanvaard
A
Toestand blijft
zorgwekkend
Dr. Kortenhorst over absenteïsme
Scheepswerf op
rotseiland
CONFLICT IN EERSTE KAMER
Echtgenote kon hem
niet meer spreken
m.
cent
Mgr. Op de Coul
Nederland en België
gaan meer samen-
werken op militair
gebied
Dr. J. H. Adhin
DONDERDAG 13 JULI 1961
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG, 13 juli Voor
de tweede maal is minister Beer
man in de Tweede Kamer komen
te staan tegenover een grote
^eerderheid, die zijn beleid inzake
de toelating van spijtoptanten uit
Indonesië heeft verworpen. Dit is
Voor de eerste maal gebeurd bij
de behandeling van de begroting
Van Justitie in december van het
v'°rig jaar. De minister heeft de
diotie die toen is ingediend door
de heer Van Doorn (K.V.P.) en
die was mede-ondertekend door
alie fracties, met uitzondering
van de communisten, naar het
°ordeel van de Kamer niet uitge
voerd.
Beleid wèl vernieuwd
Er wordt gemillimeterd
Geen discussie
pip,
Prachtige blikverpakking ^voorkomt breuk.
Ideaal op reis. Uitsluitend per 10 stuks.
De beste sigaar van Hofnar.
nooit fijner gerookt
'ga zéker eens per week!
Vn^itI?ordeel is nu in een tweede motie
is L?oorn verwerkt. Aan de minister
<VHm "'e.uw jennen gegeven, dat de
voor hpte,ru!lr!.'n8: van de „richtlijnen"
■s scherno> nKSi)e'eid eist. Ditmaal
wil. Indien aangeKOVen hoe men dat
lijk aanwikh,^Pr?ke van een duide-
land acht 'dn-6 bi«ding met Neder-
geven van Ka«»er elk uitstel bij het
Voorts uil een visum onduldbaar,
'iëren critLl^®,™ "gemakkelijk te ven-
ren criteria", ^e van doorslaggeven-
(Advertentie)
SUS1I.UWB
Minister Beerman aandachtig luisterend
naar een der sprekers in de Tweede
Kamer.
de betekenis ten gunste van de betrok
kenen moeten zijn. Komt men er niet
met die criteria, dan moet toch het
onderzoek worden versneld. Er moet
dan een werkwijze worden toegepast,
die overeenkomt met het menselijke leed
van de aanvragers.
Minister Beerman heeft de motie ont
raden. Zij is niettemin bij zitten en op
staan aanvaard, maar het viel op, dat
na de verdediging van de minister dit
maal enkele Kamerleden niet voor
stemden. Het waren enige leden van de
V.V.D. en de A.R., terwijl ook de
fractie van de P.S.P. zich verzette;
namens deze fractie legde men een ver
klaring af, waarin begrip werd getoond
voor het standpunt van de minister.
Minister Beerman heeft toegezegd,
dat de speciale adviescommissie, die
voor de toelating van spijtoptanten
in het leven is geroepen, weer weke
lijks zal bijeenkomen. Ook zal hij
maatregelen nemen om binnen een
jaar de tweeduizend nog niet behan
delde dossiers, die betrekking hebben
op achtduizend personen, te kunnen
afhandelen. Er is volgens minister
Beerman, na het aanvaarden van de
eerste motie Van Doom, wel degelijk
sprake geweest van een vernieuwd
beleid. De interpretatie van de richt
lijnen is soepeler geworden en het de
partement werkt nu in het voetspoor
van de adviescommissie.
Het kabinet, aldus de minister, aan
vaardt de belangrijke financiële conse
quenties en de lasten die de regering
op ons volk moet leggen, om de repa
trianten zo spoedig mogelijk te kunnen
huisvesten. Voor dat doel worden 24.000
woningen ter beschikking gesteld. „Dat
zijn tien kabinetscrises", riep de minis
ter uit, zichzelf onderbrekend en doe
lend op de moeilijkheden in december
ontstaan rond het woningbouwbeleid,
waarbij het ging om 2500 woningen.
Het debat waarmede de Kamer mr.
Beerman aanviel, was heftig en vaak
emotioneel. Mr. Van Doorn opende de
rij en wees op de menselijke kant van
de zaak die te weinig in acht wordt ge
nomen. Hij zei ook dat de richtlijnen
niet ruim genoeg zijn omschreven. „De
minister blijft maar hameren op de
noodzaak van een duidelijke binding
met Nederland. Er wordt gemillimeterd
uit angst, dat eens iemand ten onrechte
zal worden toegelaten. Dat risico moet
men echter liever maar nemen", al
dus mr. Van Doom, „om vooral de
geestelijke nood waarin deze mensen
Tussen 4 „nn de koninklijke marechaussee bestijgt de Duitser
ffidSTtrwZan^vCtiï daarmee hij naar Zwitserland is gebracht.
SCHIPHOT, 11 iuli Bewaakt door
®Ue» van de' koninklijke marechaussee
1> de 41-jarige Duitse wapenhandelaar
néï. Arndt gisteravond op Schiphol
teLauto "ver het platform naar het ge-
•®edstaande KLM-vliegtuig naar Genè
kebracht.
een auto van het parket was<lo
£aa>. die door de Zwitserse jusübe van
Benim 1957 Ü1 een Geneefs warenhuis
^Pleegde moord wordt verdacht, van
Jaastricht naar Schiphol gebracht, waar
d" «eruime tijd verborgen werd gehou-
n' totdat de machine, met vert^g™^
A avonds om zeven uur vertrok naar
g^neve. Daar wacht Arndt een berech-
twSu^anks het advies van de
jnchtse rechtbank Arndt niet aan Zwit-
erland uit te leveren, omdat hp naar
•JJaf mening de moord niet kon hebben
J^Pleegd en in Zwitserland het slacht-
tt±r,,van wraakneming door de „ftoae
*®nd" (ëte illegale Franse rechtse or
ganisatie) zou kunnen worden, heeft mi
nister Beerman zoals wp gisteren in
een aantal van onze edities nog konden
berichten toch besloten de man, die
negen dagen vastte uit protest tegen
zijn lange gevangenhouding, aan de
Zwitserse justitie uit te leveren.
Gistermorgen tegen tien uur, nog
vóór minister Beerman in de Tweede
Kamer de over de zaak-Amdt door
het lid mr. Baeten (KVP) gestelde
vragen had beantwoord, en zpn be
sluit had bekend gemaakt, heeft hp
reeds de Maastrichtse justitie van
deze beslissing in kennis gesteld;
twee uur later volgde de mededeling,
dat de Duitser reeds om twee uur
's middags naar Schiphol moest wor
den gebracht.
Arndts in Berlijn verblijvende echtge
note kon in deze korte tijd niet meer
naar Nederland komen om haar man
voor zijn vertrek nog te spreken. Naar
verluidt he it mr. Baeten na de Kamer
zitting tegenover de minister zijn be
vreemding over deze gang van zaken
uitgesproken. De bewindsman zou hier
op te kennen gegeven hebben, lat hij de
wapenhandelaar zo spoedig mogelijk
wilde uitleveren.
in Indonesië verkeren te kunnen ver
zachten. Zij leven daar onder de druk
van een gevoel van onveiligheid en wor
den van alle kanten gedwarsboomd en
getreiterd." Mr. Van Doorn heeft sterk
de indruk dat de regering echter naar
een plafond blijft toewerken en het
aantal spijtoptanten bewust beperkt
houdt. De katholieke spreker conclu
deerde dat het zo niet langer kan.
Mej. Ten Broeke-Hoekstra (V.V.D.)
was van mening dat de spijtoptanten
nu groot gevaar gaan lopen niet meer
uit Indonesië weg te kunnen. „Wij moe
ten hen dus zo snel mogelijk over laten
komen en hen desnoods maar in kam
pen of contractpensions onderbrengen
De heer Van de Wetering K H.) zei
dat zij die nu nog voor Nederland op
teren degenen zijn die destijds „de
wacht in Indonesië niet in dc steek
hebben gelaten." Onze verantwoorde
lijkheid voor deze groep achtte hij dan
ook zeer groot. Hij vond het onjuist
dat niet meer ministers bij dit debat
aanwezig waren.
Op een van de verwijten die mr.
Daams (P.v.d.A.) de minister maak-
te, ging deze met grote felheid in De
socialist suggereerde dat het departe
ment van Justitie uit gebrek aan ver
trouwen de commissie van advies
buiten kennis van zaken en stukken
zou laten. Op deze grond kan ik niet
met u discussiëren, aldus de reactie
van de minister.
Mr. Beerman liet zich niet bepraten
door motieven, dat het toch maar beter
was om te voorkomen dat er een motie
werd ingediend en dat hij dus maar
lievëi- ruime en duidelijke toezeggingen
moest doen. Integendeel, de minister
toonde zich onverschillig tegenover de
motie. Hij vergat zelfs bijna de Kamer
mede te delen, dat hij haar moest ont
raden.
Door deze gemakkelijke houding van
de minister kreeg men de indruk dat
hij van mening is dat er weinig aan het
beleid zal kunnen worden veranderd.
Met enkele toezeggingen moest de
Kamer, die zich zo druk had gemaakt,
het doen. Het onbevredigende van het
debat stond waarschijnlijk ook in ver
band met het leit dat de nota als laat
ste punt op de agenda stond voor het
zomerreces.
Men vraagt zich echter al, of deze
kwestie bij het komende begrotingsde
bat, waarbij ze ongetwijfeld weer aan
de orde zal komen, geen grotere span
ningen tussen Kamer en minister zal
doen ontstaan. De toon van de woord
voerders was fel genoeg om het laat
ste te veronderstellen.
(Advertentie)
HOFNAR
Msqh'; 'V
Vri/....
t/5
j ':'v "'ri'-
CASABLANCA, 13 juli (KNP) De
toestand van mgr. Iff. op de Coul, voor
zitter A an het Int. bureau A an het kath.
onderwijs en directeur van liet r.k. cen
traal bureau Aoor onderwijs en opvoe
ding in Den Haag, die in een kliniek
alhier verblijft, js zorgwekkend. Hij
werd 22 juni tijdens zijn Afrika-reis
door een hersenbloeding getroffen en in
c°n ziekenhuis alhier opgenomen.
Volgens de behandelende geneesheren
geruime tijd duren eer een de
finitieve wending in gunstige of ongun
stige zin intreedt.
Mgr. op de Coul, die thans 66 jaar
oud is fungeert sinds 1952 als voorzit
ter van het internationaal bureau van
net katholiek onderwijs. Eind mei was
'jb "aa£ Afrika vertrokken om te Ad-
ais-Abeba deel te nemen aan de pan-
Afrikaanse onderwijs-conferentiè. Daar
na maakte hij een rondreis door Afrika,
waar hb overleg pleegde met de plaat
selijke kerkelijke overheden over de mo
gelijke samemverking van het katholiek
onderwijs in Afrika met zijn internatio
naal bureau.
(Advertentie)
•(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 13 juli Bij het afscheid
van de Tweede Kamer, die gisteren
met reces is gegaan, heeft de A-oorzit-
ter, dr. Kortenhorst, in zijn speech her
innerd aan de „onhandigheid" van mr.
Berkhouwer (VVD), waardoor onlangs
aan het licht is gekomen dat stemmin
gen aan het eind A'an vergaderingen
steeds moeten worden uitgesteld; het
vereiste aantal Kamerleden pleègt dan
niet aanwezig te zijn.
Het betreft hier een gewoonte die in
het parlement reeds lang geleden is
binnengeslopen. De heer Berkhouwer,
bezield door heilig enthousiasme om een
amendement aanvaard te krijgen, dacht
van deze afwezigheid juist te kunnen
profiteren. Hij bereikte niets, want de
stemming was ongeldig en moest de
volgende dag worden herhaald. Bij het
optellen A'an de stemmen bleek dat nog
met de helft van het aantal leden aanwe
zig was.
Naar aanleiding A'an dit voorval is
nogal wat kritiek ontstaan over het ge
mak, waarmee Kamerleden uit het Ka
mergebouw verdwijnen nadat zij Avèl
aan het begin van de vergadering de
presentielijst hebben getekend. Dr. Kor
tenhorst heeft hierover een gematigd
woord gesproken. Hü vond dit verwijt
van absenteïsme „ais euvelverschijnsel"
niet verantwoord. De betrekking van
lid der Kamer, aldus de voorzitter, is
geen beroep. Het is normaal en bege-
rensAvaardig, dat Kamerleden nog ande
re functies bekleden en zo niet geïso
leerd staan tegenover hun medeburgers.
„Ons college is daardoor een getrouw
spiegelbeeld \'an het volk dat het verte
genwoordigt". aldus dr. Kortenhorst.
Het moge paradoxaal klinken, zo zet
te de A oorzitter uiteen, maar men kan
plichtsbetrachting van een Kamerlid
niet atmeten naar het aantal uren die
hij in openbare \ergaderiugen door
brengt. Het tegendeel is zelfs waar. Zijn
aanwezigheid kan vaak elders veel meer
nodig zijn. De Kamer is in 1956 niet voor
niets van honderd op honderdvijftig le
den gebracht. Dat had tAvee redenen:
meer mogelijkheid tot deelname aan
buitenlandse parlementaire vergadering
en intensiever contact met allerlei groe
pen in eigen land.
De Kamerleden moeten door hoor en
wederhoor op de hoogte komen van wat
er leeft onder het volk. Bovendien, al
dus de voorzitter, is de werkwijze van
de Kamer er op berekend dat openbare
debatten in menig geval ook bij aanwe
zigheid van een beperkt aantal leden
volkomen tot hun recht komen. Het vér-,
Avijt van niet te tolereren absenteïsme
wees dr. Kortenhorst daarom af. Wel
stelde hij vast, dat ongemotiveerde af
wezigheid door niemand mag worden
goedgepraat.
DEN HAAG, 13 juli Dc Belgische
minister van Landsverdediging, dc
heer P. W. Segers, en de minister van
Defensie ir. S. H. Visser hebben gille
ren tijdens een „kennismakingsbe
zoek van de eerste aan Den Haag
besloten dat de beide landen voortaan
nauAver zullen samenwerken. Op mi
nisterieel niveau zullen eenmaal per
drie maanden ontmoetingen worden ge
organiseerd. De volgende bijeenkomst
zal op 9 oklober in Brussel zijn. De
voorzitters A'an de comités van de
chefs van sta\en Aan de twee landen
zullen de agenda voorbereiden.
Uitvoerig hebben de ministers Visser
en Segers gesproken over de werving
van vrijwilligers. Op technisch niveau
zullen nadere gegevens worden uitge
wisseld.
De voorzitter van het Belgische comi
té van stafchefs, luitenant-generaal
C. P. Cumont, die ziclv in het gezel
schap A'an minister Segers bevond, is
onderscheiden met het groothuis m de
Orde van Oranje-Nassau met de zwaar
den.
(Advertentie)
SUN 31. Ik >0 F
O
CL
VLISSINGEN, 13 juli Binnen een
half jaar zal op het rotseiland Loncei-
coa in de baai A'an Rio de Janeiro een
Nederlands-Braziliaanse werf op lifty-
fifty-basis voor scheepsbouw en -repa
ratie A'errijzen. Na een jaar A'an A'oor-
bereidingen is dit project tot stand ge
komen door de samemverking van
negen Nederlandse grote en middelgro
te werfondememingen die allen deel
nemers zijn van de N.V. Scheepsbouw-
belangen.
Initiatiefnemer is de Amsterdamse
NDSM.
Als directeur van de nieuwe werf is
aangesteld de Nederlander J. van Til-
burg die al eerder een autofabnek in
Brazilië heeft opgericht.
IN NEDERLAND GEBOTTELD MET LICENTIE VAN
PEPSI-COLA COMPANY. NEW YORK
(Advertentie)
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 13 juli Van verschil
lende zijden is in de Eerste Kamer be
zwaar gemaakt tegen de mogelijkheid,
die in het ontwerp voor een nieuwe be
ginselenwet voor de kinderbescherming
is geopend, humanistische bijeenkom
sten te houden in de rijksinrichtingen
voor minderjarigen. „Er bestaat een
wezenlijk onderscheid tussen godsdienst
oefeningen en godsdienstonderwijs ener
zijds en humanistische bijeenkomsten
anderzijds", aldus vele (KVP-) leden
in het voorlopig verslag op het wets
ontwerp.
De katholieke fractie verklaart zich
bereid voorzieningen te aanvaarden, die
tegemoetkomen aan de geestelijke be
hoeften van de onkerkelijken, wier gees
telijke vrijheid zij in elk opzicht volko
men erkend Avillen zien.
Als gevolg van het in de Tweede
Kamer aangenomen ejnendement-
Daaans (PvdA) zal het humanisme
echter zelfs een bevoorrechte positie
krijgen boven de kerkgenootschappen.
Immers, voor de laatste vermeldt het
ontwerp alleen godsdienstoefeningen
en godsdienstonderAvjjs, terwijl het hu
manisme gelegenheid krijgt bijeen
komsten onder leiding van geestelijke
verzorgers te houden, zonder dat er
over de aard van die bijeenkomsten
iets wordt gezegd. In elk geval zal
niDülufliiwiUUniIbtipuiuiM^iaisSe husna.-
nistische geestelijke verzorgers zich
moeten onthouden van anti-godsdiens
tig of antikerkelijk optreden, aldus
een aantal senatoren.
Ook van de zijde der protestants-
christelijke fracties betreurt men dat
het onderscheid tussen de kerken en ge
nootschappen op geestelijke en levens
beschouwelijke grondslag niet is gehand
haafd.
De socialistische fractie zegt naar aan
leiding van deze bezwaren, dat het ze
ker met de bedoeling van het amende-
ment-Daams is geweest om het huma
nisme een bevoorrechte positie te ge
ven. Het gaat er niet om, aldus de PvdA,
of er veel of weinig kinderen van huma-
nistischen huize in de inrichtingen zijn
opgenomen. De verdraagzaamheid krijgt
gestalte indien deze kinderen op de
zelfde wijze van geestelijke verzorging
kunnen genieten als de kinderen van
kerkelijken huize.
De senaat vraagt verder aan minis
ter Beerman er A'oor t® zorgen dat de
opvangtehuizen, waarover het wetsont
werp spreekt, inderdaad doorgangshui
zen zullen zijn. Deze tehuizen zijn im
mers bedoeld zowel voor kinderen cn
jeugdige personen, die,tets hebben mis
dreven als voor hen, die wachten op de
plaatsing in een voogdij-inrichting. Dit
is A'oor korte tijd niet onoverkomelijk,
mits het tehuis erop ,s ingericht en
het verblijf slechts korte tijd zal duren,
sa meent men in de eewaat.
Na een verblijf van drie jaar
in Nederland keert tegen het
einde van depe maand de 34-ja- JfU»
ripe Surinanier Jan Hansdetv s
Adhin naar zijn land terug met
een „bagage", waarmee hij zijn
volk grote diensten kan bewij
zen. Hij heeft kans .gezien m
deze korte periode aan de uni
versiteit in Utrecht te slagen
voor het doctoraal examen in
sociologie en paedagogiek, als
mede de titel van meester.in de
rechten te behalen; in Amster
dam met evenveel succes docto
raal examen in de ethnologie te
doen en tenslotte een paar we
ken terug aan de universiteit te
Groningen cum laude te promo
veren tot doctor in de economi
sche wetenschappen op een be
langrijk proefschrift, dat handelt
over de economische ontwikke
ling van Suriname en verschil
lende nieuwe gezichtspunten
opent.
„Wij nemen ook een levent'.
souvenir mee'', zegt dr. Adhin
lachend, als hij ons ontvangt in
zijn flat in hel Tolsleegplamsoen
te Utrecht en vertelt over zijn
gezin met zes kinderen, van wie
de jongste 4 maanden geleden
hier geboren werd.
Zijn oorspronkelijk vak was
wiskunde en van 1943 af is hij bij hei onderwijs werkzaam geweest, het
laatst als onder-directeur van een MULO-school te Nieuw Nickerie. Wat
hij nu zal gaan doen, weet hij nog niet, maar terecht vertrouwt hij erop
dat hij ingezet zal worden voor een verdere opbouw van Suriname en be
last met sociaal-wetenschappelijk onderzoek, waarvan hij de noodzaak, met
klem in zijn proefschrift heeft betoogdwil men tot betere resultaten
komen dan tot heden mei het tienjaren-plan het geval is geweest. Onder
leiding van de Groningse hoogleraar prof. dr Joh. J. Hanrath heeft hij
zich daarom gespecialiseerd in economische planning.
„U moet ook niet verzuimen melding te maken van de medewerking van
prof. Tinbergen te Rotterdam bij de voorbereiding van mijn proefschrift,
waarin ik een model voor de Surinaamse economie heb ontworpen'."
Het verlangen om mee te werken aan een vergroting van de welvaart
in Suriname, was ook de drijfveer voor zijn studie.
„De bedoeling van mijn studie is echter evenzeer geweest mijn filo
sofische kennis uit te breiden om tot een beter verantwoord wereldbeeld
te komen", zo voegt dr. Adhin eraan toe, die reeds in 1952 daartoe colleges
liep aan de universiteit in New Delhi en de graad „baclielor of arts" haalde
met een loffelijke vermelding voor filosofie.
Op zijn beurt heeft hij op ial van plaatsen in Nederland hij sprak
zowel in de Kath. Economische Hogeschool in Tilburg als in de Theolo
gische Hogeschool in Kampen en de Zendingsschool in Oegstgeest studen
ten een beter inzicht bijgebracht omtrent het Hindoeïsme, de bevolking van
Suriname en de Indische filosofie. Met veel voldoening denkt hij terug aan
de gevoerde discussies over onderwerpen op het gebied van filosofie en
theologie, die volgens hem zeker in landen als Suriname en Indië niet
van elkaar te scheiden zijn.
Zijn grote belangstelling is evenwel duidelijk: telkens opnieuw brengt dr.
Adhin l.et gesprek op de welvaartsplannen voor Suriname. Hij heeft ge
constateerd, dat de economie daar is achteruitgegaan en gestagneerd, niet
vanwege de afschaffing van de slavernij, zoals altijd werd beweerd, maar
vanwege een „laissez faire"-houding bij dc regering en het parlement van
Nederland in de vorige eeuw. Niet zozeer uit kwaadwilligheid, maar omdat
men te veel in historische stromingen gevangen zat. Zijn analyse over de
eerste 5 jaar van het 10-jaren-plan, dat in 1954 werd aangepakt, bracht
hem tot de conclusie, dat er wel een integrale aanpak van de problemen
plaats heeft, maar er toch ernstige fouten zijn gemaakt. De geplande in
vesteringen zijn niet gerealiseerd in de landbouw slechts voor een
derde deel omdat men verzuimd heeft sociaal-wetenschappelijke onder
zoekingen te verrichten in de zo heterogene maatschappij van Suriname.
Van de hiervoor uitgetrokken f50.000.was in 1959 geen cent uitgegeven.
„Men moet" aldus dr. Adhin „zich. niet altijd afvragen of een pro
ject direct nut afwerpt, maar zoiets bezien op lange termijn." Vandaar, dat
hij het ook niet eens is met de opvatting van minister Zijlstra, die na zijn
bezoek aan Suriname verklaarde, dat het bekende plan-Wageningen niet
lonend was en de regering hiervoor niet langer garanties moest geven.
Dr. Adhin was vol lof over de wijze, waarop men hem in Neaerland in
allerlei kringen had ontvangen. Ook mevrouw Adhin zei hier een prettige
tijd gehad te hebben, maar beiden verlangen nu wel heel sterk naar
Suriname terug te keren. „We leven helemaal naar de datum van 28 juli,
op wellce dag de „Willemstad" ons mulr Paramaribo zal brengen."
