Uitzonderlijke collectie
negro-spirituals
„The Allisonsmet frisse
muziek op langspeelplaat
SPEELKAARTEN EN KAARTSPEL A wil met Justina trouwen
GENT
DIT DE PERS
stpa *s, wstw
Biografie van
een zeekasteel
BIN
PIET HEIN
Filmmelodieën
l ONTSLUIT
EUROPA
.■tUKV"-.
VOOR DE
BELEGGER:
K.R.O.
Mislukking Concilie?
^&SÏ£%S£» V™ k"rt" I'S I»! De lad*.
Liturgische weekkalender
ZATERDAG 15 JULI 1961
f
u'® öe befaamde serie „Southern Folk
"eritage" de door Alan Fornax in het
•oiüen van de Verenigde Staten opge-
.O'rft volksmuziek staat no. 6, getir
Lr~ ..Negro Church Music", op London
15214. Deze opname bevat authen-
*eke negro spirituals, in een rijke ver-
'"'neidenhoid gebracht door kerkkoren
met een voorzanger, een zangeres al
leen, en zangers en zanggroepen met
gitaar-, piano- en small combo -bege
leiding. En al deze sonoor klinkende
zangstemmen tekenen de spiritual af
in al de verschillende vormen en stij
len. Zo is er de rauw extatische vertol
king van „I love the Lord", de huivering
wekkende schoonheid van „A Sermpn
Fragment", de ijle zwevende sfeer van
Vera Hall, die zonder begeleiding
„Death, have mercy" zingt; en de ma
gische atmosfeer in „Motherless Child
ren" gezongen door Felix Dukes. Zo
wel in de zang als in de verschillende
begeleidingen is altijd weer de heftige
en vaak uiterst gecompliceerde ritmiek
en de typische frasering te horen, die
een van de vele grondslagen van de jazz
is. Alle vocale interpretaties op deze
waarlijk overrompelende plaat getuigen
van een diep geloot, een ontroerende
eerlijkheid en een grote muzikaliteit.
In de sector amusement verschenen
od Decca LK 4383 (Softly softly) twaalf
nummers, gespeeld door de hammond-
organist Fela Sowande, met begelei
ding van piano, gitaar, bas en drums.
Het is typische „schemerlicht"-muziek,
weinig diepgaand en licht te verteren.
Maar Fela Sowande weet er net dat
vleugje vakmanschap aan te geven dat
er voor zorgt dat zijn muziek altijd bo
ven de middelmaat uitkomt. De jaren
lange praktijk van deze hammond-or
ganist als musicus in dansorkesten, com
ponist en arrangeur is duidelijk te ho
ren Veel van de twaalf gespeelde num
mers behoren tot de zogenoemde „Stan
dards for the sixties", zoals „Because
of you, I'm walking behind you, Too
young, n Cara Mia".
Tot slot van de 33-toeren-platen, Fon-
tana 680 946 TL. Hier zullen de teen
agers en zij heus niet alleen wel
op af vliegen: „Are You Sure" door het
zangduo The Allisons. Deze twee jon
gens die vooral door het Eurovisie Song
Festival grote bekendheid hebben ge
kregen zijn nog maar sinds kort profes
sional.'Wat zij brengen is over het al
gemeen nogal aan de sentimentele kant,
maar deze John en Bob zijn tenminste
muzikaal. Zij weten precies wat zij doen,
zii laten niets aan het toeval over en
Zii verliezen nimmer hun distinctie. Er
ziin geen uitschieters, noch aan de plus-
noch aan de min-kant maar het blijft
allemaal fris en verantwoord. Zy bege
leiden zichzelf op gitaar en worden bo
vendien nog ondersteund door een gi oot
orkest. Een greep uit de nummerkeuze:
„It doesn't matter any more, Blue
Tears, From now on", en uiteraard,
„Are you sure".
Vier filmmelodieën, gezongen door
Julie London, staan op London RE-U
1076 (Julie sings film songs). Het zyn:
„The boy on a dolphin", en „Laura'
uit de gelijknamige films, en „The mea
ning of the blues", en „Cry me a river'
uit respectievelijk „The great man",
en „The girl can't help it Julie Lon
don zihgt met een heel speciale adem
halingstechniek, wat haar songs een per
soonlijk cachet geeft. Zij beschikt over
een mooie gedragen voordracht en weet
vaak een st,emmige. kleur te bereiken.
De enigszins omfloerste sfeer die zy
oproept, zet zij gelukkig nooit te sterk
aan. Kant II van de opname, waarin zij
wordt begeleid door de gitarist Barney
Kessel en de bassist Ray Leatherwood,
is bepaald de beste.
Een zangeres van mindere klasse is
Anita Bryant. Dit wil echter niet zeg
gen dut zii slecht werk levert. Zjj helt
wel te veel over naar het suikerzoete
element en zij zingt het allemaal wat
te luid en te vol, maar als „achtergrond
muziek" is dit toch zeker de moeite
waard. Overigens pretendeert Anita Bry
ant niets meer dan licht amusement te
brengen. Zij zingt beschaafd en de vier
liedjes zullen het bij de liefhebbers ze
ker doen. Het staat op Londen REL.
10074.
De enigszins in het vergeetboek ge
raakte Little Richard is te beluisteren
op London RE-O 1071. Hij is hier weer
1- wat we van hem gewend wa-
Het romanverhaal „S.S.Levia-
than", uitgegeven bij het Thjjm-
fonds te Den Haag is een accu
raat levensrelaas van het groot
ste, mooiste en snelste schip der
Britse koopvaardijvloot. De schrijver,
Warren Tute, heeft zich veel moeite
gegeven om van de plechtige stapel
loop in Liverpool af tot de gigantische
worsteling bif de tragische ondergang
op de Atlantische Oceaan de weder
waardigheden van he schip op de voet
te volgen. Dit tegen de achtergrond
van het meest hysterische tijdvak der
wereldgeschiedenis, n.l. het waanzin
nige Hitler-avontuur waarvan de
meest sprekende feiten gaandeweg de
revue passeren. De onbeperkte duik-
botenoorlog maakte een eind aan het
trotse schip, dat aanvankelijk een
drijvend hotel leek, daarna gedegra
deerd was tot transportschip voor het
leger. Daarbij kwam ook de kranige
kapitein om, de fier op zijn recht
staande, bijbelvaste Banks, ten voeten
uit getekend als de gezagvoerder uit
één stuk naar oude stempel.
Is hij de held van het verhaal, hij
wordt nog overtroffen door de heldin
ervan, miss Susan Spicer. de beeld
schone dochter van een nietswaardig
parlementslid. In tegenstelling tot
laar vader Is zij kordaat, zelfbewust,
vastbesloten de verveling van het
nietsdoen te ontvluchten door zich
voor anderen nuttig te maken. Haar
karakter en haar wederwaardigheden
zijn met alle zorg getekend. De mis
stap, die de schrijver haar laat be
gaan, is echter voor haar karakter
vrü onbegrijpelijk. Een lichte taak
heeft zH zich niet verkozen. Zeker met
in het begin, toen de Leviathan trips
r-aakte voor rijkaards, die zich altijd
vervelen, zoals de lezer in kernachtige
trekken onthuld krijgt. Waarbij wij
aannemen, dat de uitlating: hoe rijker
men is, hoe mee" recht men heeft om
zichzelf van het leven te beroven,
zuiver ironisch is bedoeld. De purse-
rette, die zich door haar charme on
misbaar wist te maken, brengt het
tot bestuurslid van de Transoceanic.
Met haar belevenissen parallel loopt
de geleidelijke .ontreddering van het
trotse schip zowel als d definitieve
neergang van het nazidom. De onder
gang van de Leviathan is een grandioos
sluitstuk geworden van een roman, die
der ervaren lezer gaarne als geslaagd
worde aanbevolen.
De vertaling van Dick Ouwendpk is,
ondanks een enkel, slip of the pen,
zeer leesbaar geworden, zonder geheel
van het moderne jargon vrij te blij
ven.
Haz.
(Advertentie)
IV -•
Dat was de eis, die een heidense jon- hij bezat, zaït hier adhter.
geman aan Cyprianus, de tovenaar Cyprianus besloot bij de duivel om
stelde. raad te gaan.
Dit is het begin van een oud verhaal, „Je moet me helpen, duivel, ik wu
dat al honderden jaren door vele vrome dat moisje onder mijn invloed brengen,
christenen aan elkander is oververteld. Mijn gewone middelen hebben gefaald.
Of het echt zo gebeurd is? Wie zal het Zeg me, wat moet i'k doen?"
zeggen! „Je kunt niets doen," was het ant-
Maar Cyprianus heeft bestaan. woord van de duivel. „Ik kan je ook
Hn was een bekend tovenaar in Ro- niet helpen. Dat meisje Is Christin. Ze
heeft zich aan Christus toegewijd. Daar
De Romeinen van die tijd, zo in de sta ik ook machteloos tegenover
vierde eeuw, waren zeer bijgelovig. To- „Haar begreep Cyprianus niets van.
venaars waren geziene personen in hun Welk wezen kon er machtiger zpn dan
leven. Men schreef deze mensen aller- m) en de duivel.
lei machten toe. En men had er ook Een dienaar van Christina was dat
heel wal geld voor over, om van hun mcisje- wie was die Christus dan?
kunsten te profiteren. Daar wilde Cyprianus meer van weten.
Ook een heidense jongeman kwam by dat wag yo moeüyk Want in
Cyprianus. hgt begin van de vierde eeuw waren er
„Gij moet me helpen, sprak hp. „Ik jn Eome en omgeving al heel wat chris-
ken een beeldschoon meisje in de stad. tenen Zeker, Cyprianus had daar al
Ik heb al van alles geprobeerd om b(i van gehoord. Maar als heidens tovenaar
haar in de gratie te komen. Maar ze bad ar zjch nooit mee bemoeid. Maar
wil niets van me weten. Justina heet nu nu w;ide hij meer van die Christus
ze. Ik wil met die Justina trouwen. Be- we'ten En Cyprianus ging op onder-
proef uw toverkrachten, heer Cypna- zQek uit Eij onderzocht eerljjk en nauw-
nus en zorg, dat ik met haar trouwen keurig met geen ander gevolg, dan dat
kan!" hjj zich weldra tot die Christus voelde
Je zult niet vergeef: mijn hulp in- aangetrokken. De leer, die Christus ge-
geroepen hebben, beste vriend. Je zult preekt had, moest de ware wezen. Cy-
met Justina trouwen. Heb nog enkele prianus zag in, hoe verkeerd en slecht
dagen geduld!" zjjn leven tot nu toe geweest was. Hij
Zo dacht Cyprianus. Hjj meende vol- hield op met zijn toverkunsten en wer
doende middelen en invloed te hebben tenslotte ook christen,
om een eenvoudig meisje als Justina Tevergeefs klopten nu vele Romeinen
zijn wil op te leggen. Maar dat viel hem bij hem aan, tevergeefs kwam ook die
lelijk tegen. heidense jongeling dwingen, de zaak met
Justina trok zich van de toverkunsten Justina in orde te brengen. Cyprianus
van Cyprianus niets aan. Ze had aan was geen tov^naar meer. Al heel gauw
zijn verlangen voldaan en was In ztfn begreep de heidense jongeling wat h j
huis ^konfen. Ze bad geluisterd naar wel was. Cyprianus was Christen. En
zijn toverformules en zijn toverkunsten Justina ook! Z°„rechter
over zich heen laten gaan. ken. Hij bracht beiden
Maar... met die heidense jongeman Een beschuldiging van Christen te
trouwen; daar dacht zij gewoon niet zijn, was tn die tjjd voldoende, om ge-
aan. straft te worden.
Cyprianus ontdekte spoedig, dat hij En zo werden in het jaarJ104 Cypria-
hier machteloos was. Daar begreep hjj nus en Justina beiden ter dood veroor
niets van. Welke grotere kracht, dan deeld.
Het karakter van de vroegere hoofd- .Aan de Noordzüde^der sted^hevu^en
de
precies
ren: vlak, onbeheerst en monotoon. Het
doet er niet veel toe welke van de vier
nummers, waaronder „Slippin' and Sli-
din' en Heeby-Jeebies", we draaien.
Het komt allemaal op hetzelfde neer.
Wat ons betreft mag Little Richard wel
weer spoedig van het podium verdwij
nen. Beter is beslist Duane Eddy. Hij
speelt op London RE-W 10048 onder an
dere een nieuwe versie van „My bon-
nie is over the ocean", hier getiteld
„Bonnie came back". In tegenstelling
tot de meeste van zijn collega's zingt
Duane Eddy niet. Zijn gitaarspel wordt
begeleid door een Big band. Wat hjj
doet is wel weinig gevarieerd, maai
de typische gitaareffecten van zijn
„Twangy Guitar" doen grappig aan.
Tenslotte nog het vrolijke en optimis
tische stemgeluid van Johnny Mathis
op Fontana 271 156 TF. Plezierige en
frisse zang met uitstekende orkestbege
leiding van Ralph Burns. Goed uitge
zochte arrangementen, waar Johnny
Mathis vaak op verrassende wijze „in
zingt". De nummers: „I just found out
about love, en Jenny".
Gezellige bijeenkomst tijdens een klaverjastoernooi.
De oorsprong en afkomst van het koop was, om destijds speelkaarten te
kaartspel liggen vrijwel in het duister, maken, want die oudste kaarten wer-
Het spel is echter zo oud als de wereld den geheel uit de hand vervaardigd. Er
en wellicht' is er geen voorwerp, dat werd eerst een tekening op een blok
meer verspreid is dan de speelkaarten, hout gemaakt, deze tekening werd dan ïlW3!__
Lange tijd heeft men gemeend, dat in het hout gekerfd of de figuur werd m stacT van het Gra^chap Vlaanderen is zich de uitgebreide installaties van 1
het kaartspel in 1392 in Frankrijk werd het hout uitgesneden. Daarna drukte uiterst ingewikkeld. De stad bestaat uit gië's tweede haven, verbonden met
uitgevonden, teneinde de krankzinnige men (van dat houtblok dus) af. Het een begrensd centrum, de „oude stad" zee door een 32 km lang kanaal, ter-
koning van Frankrijk, Karei VI, een merkwaardige is, dat men de kaarten of de Kui van Gent>'>. Dit bevat, ver- wijl omheen de stad zich zeer talrijke
afleiding te bezorgen. Een zonnesteek al drukte vóór de zogenaamde uitvin- zameld rond >s Gravensteen en Stad- wereldberoemde bloemenkwekerijen uit-,
zou de vorst van zijn zinnen hebben be- ding van de boekdrukkunst. Na het huis, het merendeel der historische ge- strekken, die hun internationale
roofd. drukken werden de kaarten eén voor bouwen> zoals de tainjke kerken, de gekregen hebben door de vijfjaarlijkse
Van Duitsland wordt het jaar van één beschilderd en moesten dus duur gdde_ en ambachtshuizen, de patriciërs- „Gentse Floraliën", de prachtigste bloe
rinvoering" vermeld ongeveer rondom betaald worden. Later werden ze, mede woningen, huizen en stapelplaatsen, men tentoonstellingen, die ooit gezien
1300. In ons land zou het kaartspel zjjn door de uitvinding van de boekdruk- oude stad is omringd door grote fa- werden. Door de talrijke rivieren en
intrede hebben gedaan in de tijd van kunst, aanmerkelijk goedkoper en kre- brieks- en njjverheidswijken, waar de kanalen, die de stad doorkruisen, is de-
Albredht van Beieren die in 1371 als gen de kaarten ook de gedaante, welke j-jeine arbeiderswoningen zich rond de ze schilderachtige opeenhoping m een
graaf van Holland en Zeeland gehul- zij thans hebben. Men gaf toen aan de schoorstenen der grote fabrieken uit- groot aantal eilandjes verdeeld, waar
di'gd werd. Oude rekeningen laten zien, verschillende „kleuren de namen van strekken. Gent is niet alleen een parel de mooie trap- en achtergevels zich in
dat hem enig geld werd toegezegd om schoppen, klaveren, ruiten en harten. van kunSt en oudheden, fier op zjjn mu- het water weerspiegelen en een drome-
te „quairten", welke benaming haar De figuren hebben ook een hele veran- sea en begijnhoven, maar ook een he- rige en poëtische atmosfeer scheppen
verklaring moet vinden in de vier kleu- dering ondergaan. De oudste voorstel- langrjjk centrum van handel en nijver- die de kunstenaars aanlokt.
ren met welke de prentjes beschilderd lingen waren zwaard, beker, munt en beid
waren. w knots. Op de oude drukte Duitse kaar-
In Spanje en Italië schijnt het kaart- ten van 1440 vindt men de figurenj/an
spel in 1310 reeds bekend te zijn ge- belletje, hart, blad ,®n «kei. Klaveren
'p„„t VanHiar is het sehrnik naar 7:3 s geeft bijvoorbeeld enige konijnen of
Frantoijk gekomen. Men kan dus alge- hazen te zien welke de jager in eigen
meen aannemen, dat de veertiende persoon^^gEwangen^
NADRUK, VERBODEN
Opneming in des* rubriek is niet noodzakelijk een bewijs van instemming.
Wij lezen in De Gelderlander:
In zijn eerste officiële ontmoeting
met de vertegenwoordigers van. ande
re communicatiemedia dan radio en tv,
heeft de nieuwe voorzitter van de
KRO mr. Van Doorn, bij alle beper
kingen welke hij zich als prudent man
wenst op te leggen, toch enkele be
langrijke opmerkingen gemaakt. Aan
de meeste ervan kan men onmiddel
lijk en zonder meer adhesie betuigen.
Het ligt voor de hand, dat nu de_ ver
antwoordelijkheid van het voorzitter
schap van de KRO, dat vanaf de op
richting in handen van een priester xs
geweest, verd overgedragen aan een
leek, noch aan de opdracht en taak
van een eigen katholieke radio er tele
visie iets behoeft te veranderen, noch
dat de elementaire bindingen met het
kerkeliik gezag zouden worden beein-
dfgd. Waarom zou men dat behoeven
te" veronderstellen?
Dat de KRO autonoom haar werk
kan verrichten, is een even grote van
zelfsprekendheid als dat een dagblad
j„f van doen zonder orders te ontvan-
dat kan doen zonder orders
een. Het gaat om een geestelijk kli
maat en de wijze waarop dat „eigene
in de praktijk wordt gerealiseerd; meer
in het bijzonder in de programma s.
Op de handhaving van dit eigene, heeft
de nieuwe voorzitter zeer de nadruk ge
legd.
Hoewel mr. Van Doorn zich vanzelf
sprekend niet kon uitspreken over han
gende vraagstukken, is er veel gewon
nen, dat hij bepaalde hete hangijzers
als 'bevoegdheid van leiding, verdeling
van taken, de .oördinatie en andere
vraagstukken binnen de KRO als zoda-
ni" heeft genoemd en ze in studie heeft.
Mr Van Doorn staat er fris en onbe
schreven tegenover, hetgeen belangrijk
ls
Achter zijn mededeling, dat er in de
KRO-structuur niets zal veranderen,
zouden wij echter wel een groot vraag
teken willen zetten, te meer waar ter
zake toch wel ernstige wensen leven en
zijn voorganger, pater Van Waesberge,
met een reconstructie der statuten be-
zi„ was. Een lichtpuntje zit er in de
mededeling, dat de leden in de toekomst
meer .invloed zullen krijgen.
Wij lezen in Sursum Corda:
Velen zijn in de afgelopen weken ge
schrokken van de alarmerende uitspraak
van prof. Hans Küng, dat het concilie
zou kunnen mislukken. 7 betreffende
hebben
boven een
en hem
vuurtje
dagblad-publicaties bleken weliswaar
minder schokkend te zijn, dan de kop
pen deden vermoeden. Maar overheer
send is toch de indruk, dat Küng een
zekere onrust in de gelederen gezaaid
heeft. Nu is dit laatste waarschijnlijk
precies zijn bedoeling. Het is hem en
hij is niet de enige te rustig rond het
concilie. De Kerk is, menen zij, zeker in
haar geh 1 nog niet gegrepen door de
heilige onrust. Het concilie houdt de ge
moederen nog '.e weinig bezig. Paus en
bisschoppen vergaderen wel en wij ge
loven het wel, schijnt Küng ons te wil
len toe roepen. En nu wekt het jongste
persbericht enigszins de indruk alsof hij
onverhoeds en met een forse zwaai een
forse steen in et-n rimpeloze vijver heeft
gesmeten. Wij zijn nog maar half weg en
nu spreekt al iemand over mislukken.
Wat hiervan te denken?
Het is een merkwaardig verschijnsel
waarschijnlijk verband houdend' met
de opvallende krantenkop dat de ge
dachten van Küng nu pas „gespreks
stof" zijn geworden in ons land. Dat wil
niet zeggen, dat zijn naam niet eerder
gevallen is in onze vaderlandse pers.
Maar net is duidelijk, dat hij voor brede
kring een onbekende was, die het dan
nu eindelijk maar eens goed gezegd heeft.
Dit waarschijnlijk enigermate tot be
vreemding van onze reformatorische
broeders, van wie velen reeds lang ver
trouwd waren met Küngs gedachten. Het
gesprek met de Duitse journalisten, waar
van de pers dan nu met enlgo ophef ge
waagde, was het zoveelste dat prof.
Küng de laatste jaren reeds gehouden
heeft. Van vele van deze gesprekken zijn
reeds in de g"ote katholieke en niet-ka-
tholieke buitenlandse informatiebladen
als Herder-Korrespondenz en Informa
tions Catholique- verslagen gepubli
ceerd. Wie deze verslagen vergelijkt,
ontdekt telkens dezelfde gedachten en de
verklaring daarvoor is, dat prof. Küng
reeds geruime tijd geleden (2e druk in
1960) eén boek heeft gepubliceerd „Kon-
zil und "/Wcrvereinigung", ondertitel
..Err>euerung als Ruf in die Einheit"
Verschenen bij de grote katholieke uit
geverij van Herder, met een voorwoord
van de aartsbisschop van Wenen, kardi
naal König, die ook reeds naam gemaakt
heeft in de opinie-vorming over het
concilie. Een Franse uitgave, verschenen
bij Editions du Cerf, kreeg naast het
voorwoord van kardinaal König voor
Frankrijk ook een "nthousiast eigen ge
leide mee vgn kardinaal Liénart van
Lille. Een Nederlandse vertaling (van
J. Loos) is reeds lang aangekondigd,
maar bij ons weten nog niet verschenen.
Juist dank r" ziin boek is Küng de veel
gevraagde Inleider op studiedagen over
het concilie, vaak samen met een inlei-
hlrev silw*s onheuglijke tijden in ge- u neemt aan, dat de harten van
zijn geweest, In Indiè, vermoêd.6- iraart^nGl d'6 sfGGS'tdiTküiGid. cl©
nik rl ?s s?el' dTh behoeve Xae schop]i«i de krijgsliedende klaveren
!iLl !S ''e elingen. Ook boeren en de ruiten de burgerij zou-
hT baarton 111 uen voorstellen, maar hierover lopen de
ren eeuw in China bekend wa- menjngen zeer uiteen. De koningen of
In liet begin van het jaar 1300 duiken ^8nRad^h"oef Su^mfië^Oo^zoudïn
ton W/^elijke Indische speelkaar- ^eEha^fdenPvan vier vorstendommen
ten n Venetie op, waar het vry spoedig David van nrv*tpr<?P AIp
rngevoe,.Ha,^TeA,gao"fnbanar xandefvan ^aTvan^
liet er na' S.8 Ju/niet Romeinse en Karei de Grote van de
kriicren em&e I v,0T «nel Duitse Staat. De koninginnen of vrou-
oms^reeks 1440 een omvanz eeno- wen zouden vier manieren van regeren
reen Hal a t uitdrukken, namelijk door wijsheid,
toreórdet een hartstocht was schoonheid> godsvrucht en liefde. Het
Er ontwikkelde zich een bloeiende kTartsp^
ntot'5 deanlrenn£Hb 111'er^vCln ^oed" wetd reeds In de Se eeuw door geheel
met denken, dat bet eig vlug en goed- Europa verbreid. In de 17e en 18e eeuw
was c'e speelwoede in de verschillende
M 'mb lagen van de bevolking zo ten top ge-
stegen, dat dominees in ons land er
zich tegen kantten als zijnde „een gevaar
jéAj voor de goede zeden en welvaart."
it» -Frei, Thans denken wij er anders over en al
f ..llfife'r f' t kaart men nog zo lang,er zal geen mens
een aanmerking maken op een onschul-
dig spelletje kaart, of het nu klaverjr.s-
«re, I sen, pandoeren, een-en-twintigen of
tÈt'A lSt bridgen en whisten is, want er zjjn tal-
gS p jMKè» loos vele kaartspelen op de wereld. Dik-
jeu wijls heeft men de meeste pret met de
Ei I vreemde gebeur enissen, die uit een
Tj JÈ;» kaartspel voortvloeien.
Schoppen boer, Fro nee speelkaart
1650.
uit
Piet Hein die won de Zilveryloot,
En sloeg Spek-Jan, den Spanjaard, dood,
En bracht ons koninklijken buit
Toebak en alderhande fruit,
Limoenen en meer, toen was er geen
nood,
Zijn naam die leeft nog na zjjn dood!
Zeventiende-eeuws opschrift op een
uithangbord).
Fraai gezicht op de mooie torens van Cent.
der uit reformatorische kring. Ik denk
hier aan inter-confessionele bijeenkom
sten in Würtemberg, jn Königstein en
nu pas weer, in mei, ia Schlosz Seggau
bij Leibniz voor een kleine honderd ka
tholieke en protestantse journalisten uit
de Duits-sprekende landen, de bijeen
komst die dan met meer nadruk dan an
ders ook in ons land m Je algemene
aandacht is gekomen. Hanc Küng pr. is
een jonge Zwitserse theoloog, die na
zijn studie aan de Gregoriana te Rome,
vorig jaar, op 32-jarige leeftijd, werd
benoemd tot professor in de dogmatiek,
aan de katholieke universiteit van Tu
bingen bij S(uttgart. Hij had toen reeds
naam en gezag do ik citeer hier de
hervormde hoogleraar van Stempvoort
„een met volledig begrip geschreven
boek over de reformatorische leer der
rechtvaardiging". Welnu, spreekt Küng
over kansen op teleurstelling en mis
schien, zelfs op mislukking van Ket con
cilie, dan doet hij dit zeer zeker niet als
een bij voorbaat ontgoocheld man, maar
veeleer als iemanl wiens verwachtingen
op een bepaald punt zo hoog gespannen
zijn, dat hij zichzelf en de anderen, lie
met hem mede de kansen wikken en
wegen, moet manen tot nuchterheid. De
titel van zijn boek en van zijn verdere
spreekbeurten zegt reeds op welk
punt Küng vooral de aandacht richt:
Concilie en hereniging- Nu is de kwes
tie van de christelijke hereniging pre
cies de kwestie, die in heel de voorbe
reiding van het concilie nog het moei
lijkst houvast biedt. Wu zijn geneigd te
vergeten, hoe de eerste aankondiging
van een „oecumenisch concilie" onge
wild evenveel enthousiasme als verwar
ring gewekt heeft. Pas langzaam aan
werd het du'delijk, dat de paus bij de
aankondiging van het concilie niet de
hereniging der christenen als eerste doel
zag, maar een zodanige vernieuwing en
innerli'ke hervorming van de Kerk, dat
Zii ook voor „de anderen" weer aantrek
kelijk zou worden, Iets reders is dat
naus Joannes in de twee jaar sinds de
aankondigi :g misschien ook is „meege-
eroeid" met de vraag in hoeverre het
concilie toch ook directe betekenis zou
kunnen en moeten hebben voor de her
eniging zonder een uitgesproken „here-
nigingf-concilie" te worden. Om dit te
onderzoeken stelde hij reeds betrekkelijk
snoedig het „secretariaat ter bevorde
ring van de christelijke eenheid" in. dat
zich onder bezielende leiding van kardi
naal Bea en mgr. Willebrands ook on
der de niet r.k. christenheid groot aan
zien heeft verworven. Nog is het niet
rlnideliik cn dat behoeft ook met
fn hoeverre meer dan aanvankelijk voor
zien was het concilie zich toch uitdruk-
kelijk met het vraagstuk van de chris
telijke eenheid zal bezighouden.
Maar het is in ieder geval duidelijk,
dat Küng, overigens zelf geen lid of
consultor van het secretariaat of vtm
een der voorbereidende commissies, juist
od dit precaire punt wil bijdragen aan
goede opini vorming. Hij beeft gezag m
reformatorische kring, hij weet wat daar
leeft hij kent er de reserves en de ver
wachtingen. En juist daarom voelt hij
riS tegenover de -gi geloofsgenoten
de profeet, niet in de volkse zin van
voorspeller" van mislukking of teleur
stelling, maar als waarschuwend „woord
voerder" Gods. ..Het concilie", zegt hu,
wordt de vervulling van een grote ver-
wachtin" of ren grote teleurstelling De
vervulling van oen kleine verwachting
zou™ bij de ernst van de toestand m de
wereld en d nood der christenheid
Mn grote teleurstelling betekenend Dat
ik de grondgedachte die hem bezighoudt
en op die grondgedachte bouwt hij de
voorstellen welke hij werkelijk noodza
kelijk acht, wil de Kerk volgens 's pau
sen oedoeling door het concilie werke
lijk weer voor allen bewoonbaar wor
den. Daarom maant hij tot voorzichtig
heid in leerstellige kwesties. Daarom
vraagt hij vernieuwing in de Eucharis
tieviering. Daarom bindt uij alle gelovi
gen op bet hart zich ouwmoedig af te
vragen in hoeverre zij zelf door een te
kort aan rouwmoedigheid de Kerk ma
ken tot een ongenaakbare veste. Het is
dus zaak in alle nuchterheid voor ogen
te horden, dat alle karsen voor teleur
stelling aanwezig zijn en dat die kan
sen groter worden naarmate wij passie
ver afwachten wat er gebeuren gaat.
Overigens is het interessant, dat de
paus zich nog onlangs in dezelfde geest
heeft uitgesproken. Men denke hier aan
de toespraak, waarmede hij vorige
maand de eerste vergadering van de
centrale commissie opende. Ook aan ,yat
hij bijvoorbeeld zei tijdens een audiën
tie, voor de priesters ..rj het H. Sacra
ment: „Moge God willen, dat de arbeid
voor de aanpassing van de Kerk aan de
wereld van 'andaag na een bestaan van
tweeduizend jaar dat is de hoofdza
kelijke opdracht dank zij de genade
van de Almachtige dip zelfs uit stenen
nieuwe uitverkoren zonen kan verwek
ken, ook vergezeld mag g: an van het
andere resultaat: de vereniging van de
hele mystieke kudde van Onze Heer
Maar daarbij aarschuwde de paus ter
stond voor „lichtvaardige illusies want,
zei hij, „ls het volmaakte ideaal bereikt,
dan is ook het zalige uur gekomen waar
in wij alle huisdeuren sluiten en ons ho-
sarinah-zingend naar et Paradijs kunr
nen begeven.
H. D.
Zondag 16 juli: 8e zondag na Pinksteren:
eigen Mis; credo; pref. v.d. H. Drie
eenheid; groen
Maandag: Mis v.d. zondag: 2e geb.
H Alexius (Utrecht: 2e geb. Z. Em.
kardinaal-aartsbisschop, verjaardag
van wijding; 3e geb. H. Alexius);
groen
Dinsdag: H. Camillus de Leilis, belijder;
eigen Mis: 2e geb. H.H. Symphorus
en gez 'vit Utrecht, Groningen,,
Rotterdam; H. Fredericus, bisschop
martelaar: Mis Sacerdos; 2e geb. H.
Camillus de Leilis; 3, geb. H.H, Symp
horus en gez.; rood
vVoensdag: H. Vincentius a Paulo, be
lijder: eigen Mis; wit Utrecht,
Groningen, Rotterdam: H. Ber-
nulphus, bischop-belijder: Mis Sta
tuit; 2e geb. H. Vincentius a Paulo;
wit
Donderdag: H. Hieronymus Aemiiianus.
belijder: eigen Mis; 2e geb. H. Marga
rita; wit
'ïlidag: H. Laurenttus van Brindisi, be
lijder-kerkleraar: Mis In medio; 2e
geb. H. Praxedes: wit Haarlem:
H Fredericus, bisschop-belijder: Mis
Statuit; 2e geb. H. Laurentius van
Brindisi; 3e geb. H. Praxedes rood
Breda: Kerkwijdingsfeest; Mis Terri-
bilis; credo; - wit - Roermond:
H.H. Monulphus en Gondulphus bis
schoppen-belijders: Mis Sacerdos; 2e
geb. H. Laurentius van Brindisi; 3e
geb. H. Praxedes wit
Zaterdag: H. Margaretha Magdalena:
ejgen Mis; wit
Zondag 23 juli: 9e zondag na Pinkste
ren: eigen Mis; credo; pref. v.d. H.
Drieëenheid; groen
