vaart minderen
Telefoneren met behulp
van radiogolven
Districtscentrales Maastricht
en Eindhoven krijgen primeur
V ierdaagse:oefening voor
vele militaire diensten
SENAAT VERHEUGD OVER
WAARDERING HOGE RAAD
Hoogste beroepsinstantie voor
Antillen van grote betekenis
Voorlichting en missie
Nij
Amsterdamse VVV loodst
automobilisten de stad in
Bij botsingen drie
doden, zés
gewonden
IT*-
Geel ze gezondheid
Serviesdekseltje
uit Rijksmuseum
gestolen
Tienduizend „opeters" komen
ijmeegs garnizoen versterken
Nw.-Guinea Raad
heeft kritiek op
personeelsbeleid
SPIf
mm
Motorschip Xina'
na aanvaring
gezonken
3*2*-
KARBONAADJES EN „PITGIRLS"
GEEST VAN SAMENWERKING"
V B
WOENSDAG 19 JULI 1961
dongen verdronken
SHERRY
lehm,
^TRADRYPAJ1
sherry
iadrypa^
sherry
de veelzijdige voeding.
(Gemakkelijk om mee te nemen.)
Krachtige Kost
voor het Kind!
Boswet aangenomen
Nederland geeft vijftien
miljoen voor V.N.-hulp
In Brabants Vaarwater
Alle opvarenden gered
Bij Hoge Raad
Tandarts dient weer
herzieningsverzoek in
Pater J. v. Croonenburg
*\a minimaal gemotiveerde de-
em jercrisis van het kabinet heeft
m.nister De Quay zijn heroptreden
n januari kracht ingepompt met de
Pmeriiing dat niet zou *worden ge-
VeT ri 'nSr'iPen 'n de bouwnij-
er eid wanneer in enige sector een
^isporing zou dreigen. Een dergelij-
e 0n'sPoring dreigt nu inderdaad en
Io"r'|Ster ^an ^arlsen heeft de be-
0 de ingreep waar gemaakt. Immers,
nn een aanvankelijke eerste schatting
an net aantal te bouwen woningen
de vrije sector in dit jaar van
a 000 en een herziene raming van
j aantal in april van 30.000, blijkt
et kerkelijke aantal bouwvergunnin-
",e" in deze categorie alleen voor de
PPQe helft vap dit jaar reeds bijna
•300 te bedragen- Na de eerste,
ementair afgedwongen en node
s' nnmen, remmende maatregel van
pr'l, is de minister nu genoodzaakt
0 Verdergaand ingrijpen.
k)Pr Flucn der bösen TatZo
men het in de hoek der politiek
n,fd kelwillend gezinden en bij de
ri? es*ione|e vrijheidsvereerders wel
'en uitleggen. De ontwikkeling
Xedoont dan ook inderdaad zoveel
°.n §eco n troleerds en onverhoeds, dat
Prgelijke uitlatingen op het eerste
sp''oor de schijn der waarheid mee-
1 r,ngen, zjj het dan ook, dat de socia-
Ue9 zullen zeggen dat minister.Van
artsen in april lang niet ver genoeg
?Pdaan 's> terwi>' sommige liberalen
z men betogen dat de maatregel van
''Pril (je p0or{ naBr een heilloos diri-
^'sme op een kier heeft gezet, hetgeen
aItijd al afkeurenswaardig hebben
gev'onden.
Een dergelijke tegenspraak van
'hks en rechts drijft de objectieve
°eschouwer, als zo vaak, naar een
'^'ddenpositje. De ontwikkeling is in-
erdaad verbazingwekkend. Men zou
^ggen dat de betrekkelijk flauwe
remrnanoeuvre van april van dit jaar
j^eer katalyserend heeft gewerkt op de
j°U\v van goedkopere woningen in
niet-gesubsidieerde sector. Door
P.Pt1 soort van distributte-effect lijkt
e stroom van het vrije initiatief zijn
naar de uiterwaarden te hebben
Fevonden. Zo onwennig is nu het
E°ntakt met de slaperdijken, dat men
als iets onredelijks ervaart.
Wij vinden het besluit van minis-
er Van Aartsen voor buitenstaanders
vat abrupt, maar zeker niet onrede-
7*. noch onlogisch. Men zou eerst
^°eten weten van wie de grote oni-
0 tot de bouw van goedkope vrije
Inningen is uitgegaan. Zien de
PPvvondernemers zoveel heil zo-
Vr-1 méér heil dan vroeger in deze
p'iecten? Dat is dan prachtig. Maar
'ej geeft hun geenszins een vrijbrief
w1 op dat plotseling druk begane pad
^ort te snellen tot een overspanning
N de bouwmarkt er op volgt. Dat
slechts leiden tot hogere bouw
wijzen en bijgevolg langs indirecte
tot huurlasten die het zwaarst
.ukken op de minst draagkrachtigen
1(1 de gesubsidieerde woningsector.
^pt ingrijpen van minister Van Aart-
iPri komt ons voor als een noodzake-
"'k gevolg van wat de Tweeck Kamer
e'l heeft gewild. Ook wij hebben dat
toU\vens gewild en het noodzaakt
j^s °p dit ogenblik nog geenszins tot
)trouw. Wij menen met reden te mo-
?e,n hopen, dat dit kabinet het vrije
"'tiatief weer ruim baan zal geven,
f' (je conjuncturele situatie deze
|^chte weg van onze principiële voor-
'Pr Weer beter begaanbaar maakt.
klet onstuimige aantrekken van de
sector in de woningbouw lijkt
|ES overigens symptomatisch voor de
^mPachtige overspanning die de
Q e'e economie thans kenmerkt. Het
i*|stedingen-beperkende optreden van
jp* kabinet past als voorbode in een
^Huncturele opgang die zijn hoogte-
nu ijlings tegemoet gaat. De ar-
c'dsschaarste boekt van maand tot
a*hc| recordcijfers en wat ons nog
ej!'1 gebeuren na 1956 scheidt, is
v'a «ohaarste OP de kapitaalmarkt,
e ke de rentepercentages opdrijft en
Vpp onstuitbare druk onder het ni-
van lonen en prijzen. Hoewel
'Cgering vooral wat het eerste punt
Cn waakzaam en vooruitziend is
k ge*reden, naderen wij nu een zeer
'e« moment. Impopulaire knijp-
h '"J^egelen wij denken bijvoor-
|t'>< C1 aan een bemoeilijking van de
|a°p op afbetaling kunnen nu niet
B meet uitblijven. Wij moeten,
behoud van waardevolle struc-
e groeikrachten, vaart gaan min
den willen wij straks niet opnieuw
j "c r'e top heen schieten. Een twee-
tj" v°Hedige bestedingsbeperking zou
het gevolg zijn. Dat zou so-
ItJ* e' ec°nomische en politieke brok-
ri.n Veroorzaken. Wij zouden daarmee
alleen relatief in welvaart achter-
v|,.^aan. maar het zou tevens de ver-
ing van een paar dierbare wensen
een verdere toekomst verdrijven.
v./'nt hoogstwaarschijnlijk, Sijmen,
er dan niets te lijmen.
19 juli Gisteren is de 12-
t' ^jDick Verzijden, een zoontje van
•fteuv, «lnsPe°teur van politie, in de
e Vaart gevallen en verdronken.
HEERLEN, 19 juli De PTT heeft
besloten voorlopig het interdistrictska-
belnet voor telefoonverbindingen niet
meer uit te breiden, maar naast dit
net een net te vormen van radiover
bindingen op zeer hoge frequenties
van 4.Ö00 tot 1.000 megaherz (mhz)
of zeer korte golflengten van slechts
enkele centimeters, een der modernste
ontwikkelingen van de radiotechniek.
Dit heeft de directeur van de dis
trictstelefooncentrale in Maastricht, de
(Advertentie)
Het wereldmerk
waaraan echte
Sherry kenners de
voorkeur geven.
't/WL
DHYPAlf
ERKY
OTIUZD
CS (fPAIMl
:^QNTIIXAD0jj|
IMONTIUADOj
'"tS: JAtOP'JS RCEltH-aBf'l
Bobadilla Sherry ie
jarenlang gerijpt op
fust ia de bodegas
van het aloude
Spaanse Huis
Bobadilla y Cia te
lerez de la Frontera.
IMPORT:
HENGELO, 19 juli Met een harde
klap boorde zich dinsdagmiddag een
personenauto met vijf inzittenden op de
rijksweg HengeloBorne onder de laad
bak van een vrachtwagen. De droeve
balans van deze botsing was: een dode
en vier ernstig gewonden. De bestuur
der van de personenauto, de Duitser J.
Baader uit Ibenburen, was op slag dood.
Zijn vrouw (49) en zijn zesjarig zoon
tje Peter alsmede de heer A. Dirksen
uit Beverwijk, die ook in de auto zat,
werden ernstig gewond. Mevr. D. liep
geen letsel op. De chauffeur van de
vrachtauto, de 21-jarige A. v. d. W. uit
Hengelo, kreeg een hersenschudding.
De vier gewonden zijn in het katholiek
ziekenhuis in Hengelo ter verpleging
opgenomen.
WINTERSWIJK, 19 juli De 39-ja-
rige mevrouw A. Bindet-Wirth uit
Dlnslaken (Did.) is gisteren onder Kot
ten (gem. Winterswijk) om het leven
gekomen, nadat de auto, waarin zij zich
met haar echtgenoot, twintigjarige zoon
en zesjarig pleegzoontjc bevond, in een
flauwe bocht van de rijksweg was ge
slipt en tegen een boom was gebotst.
De heer Bindet is in het ziekenhuis
opgenomen. Hij heeft een schouder
fractuur. Het pleegzoontje liep een her
senschudding op. De zoon werd licht
gewond.
BUNNIK, 19 juli Gisteren is alhier
de 45-jarige heer G. uit Utrecht bij een
verkeersongeluk zo ernstig gewond, dat
hij enige tijd later overleed.
De heer G. was per bromfiets op weg
naar zijn werk toen het ongeluk ge
beurde.
(Advertentie)
handig0
Venten
heer J. Smit, gistermiddag meegedeeld
tijdens de ingebruikneming van de nieu
we telefooncentrale in de Limburgse
mijngemeente Hoensbroek.
De eerste „straalverbinding" zal tot
stand komen tussen de districtstelefoon
centrales van Maastricht en Eind
hoven en behoudens onvoorziene om
standigheden reeds in de loop van het
komende najaar gerealiseerd worden.
Bij deze straalverbinding zal de tele
visietoren in Roermond als relais-zender
gaan functioneren.
Met bepaalde procedé's, die ook bij
de gebruikmaking van kabelleidingen
worden toegepast, is het mogelijk op
één frequentie, zowel heen als terug,
900 gesprekken gelijktijdig te voeren,
tweemaal zoveel als thans in dezelfde
tijd via het kabelnet kunnen worden ge
voerd. De abonnee's zullen er niets van
merken of ze op een kabelcircuit spre
ken dan wel gebruik maken van één
der 900 kanalen van de straalverbinding.
De PTT heeft besloten te kiezen voor
de zogenaamde straalverbindingen, om
dat ze steeds meer hinder ondervindt
van graafwerkzaamheden voor nieuwe
wegen en stadsuitbreidingen in de
buurt van het ondergrondse interdis-
trictskabelnet, dat daarvan in toene
mende mate schade en hinder onder
vindt. Dit is ook het geval met de
interdistrictskabelverbinding tussen de
districtscentrales in Maastricht en in
Eindhoven, in de buurt waarvan men
thans bezig is met de aanleg van de
nieuwe autoweg Maastricht-Eindhoven,
Rijksweg 75.
Wegens de industrialisatie van Zuid-
Nederland was het noodzakelijk do te
lefoonverbinding met het district Eind
hoven en overig Nederland van Maas
tricht uit uit te breiden en deze uit
breiding achtte de PTT zo urgent, dat
zij nu besloten heeft genoemde districts
centrales de primeur te geven van de
nationale straalverbinding en niet de
bouw van liet gehele nationale net voor
straalverbindingen af te wachten.
Om de bedrijfszekerheid van de straal
verbinding voor nagenoeg honderd pro
cent veilig te stellen (tegen atmos
ferische storingen) zullen- twee stralen
van enigszins afwijkende golflengte te
gelijkertijd worden uitgezonden. De ap
paratuur schakelt dan van de ene naai
de andere golflengte om, onmerkbaar
voor de abonnee, indien de sterkte van
de ontvangst door fading of andere sto
ringen onvoldoende dreigt te worden.
(Advertentie)
De kleintjes: Liga in de fles, als pap
of geweekt met fruit,
vruchtesap, groente.
De groteren: Iedere dag één Liga
droog uit de hand.
1/IGA
..v.'. li,:
AMSTERDAM, 19 ju]; Uit de zoge
naamde Liotardzaal in het Rijksmuseum
is uit een Ieren koffer, waarin een ser
vies van Weens porselein was opgebor
gen, een tot dit servies behorend dek
seltje van een kannetje verdwenen. Een
intendant van het museum ontdekte
zondag jl, tijdens een rondgang door
de zalen, de vermissing.
De koffer stond in een vitrine, die
was opgesteld op een tafel in de Lio
tardzaal. Deze zaal ig geheel gewijd
aan do Franse schilder Liotard, van
wie aquarellen en portretten worden ge-
exposeerd. De schilder had het servies
van keizerin Maria Theresia ten ge
schenke gekregen. Het dekseltje heeft
een doorsnee van zes cm. De waarde
ervan is ten hoogste enige tientjes, maar
door het ontbreken van dit onderdeel
is het servies zelf naar schatting wel
vijfhonderd gulden in waarde gedaald.
De kleur van het dekseltje is wit
met paars-rose beschilderingen. Boven
op bevindt zich een knopje dat als een
„plastische bloem" is uitgevoerd. Ver
moed wordt dat een souvenir'ager het
dekseltje heeft weggenomen. Sedertwan-
neer het is verdwenen is niet bekend.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN, 19 juli Het Nijmeegse
garnizoen is in staat van paraatheid:
volgende week komen er zo'n kleine tien
duizend militaire „opeters" bij. Van hen
zullen ruim acht duizend de Vierdaagse
meelopen, waaronder tweeduizend En
gelsen, vijfhonderd Zwitsers, tachtig
Duitsers, vijfenveertig Belgen, zesender
tig Israëli's, eenendertig Luxemburgers,
zevenentwintig Spanjaarden, elf Noren
elf Fransen en vijfenzeventig man van
het NATO-hoofdkwartier uit Fontaine-
bieau.
Ter wille van de buitenlandse gasten
heeft het garnizoen de eigen kazernes
verlaten om een weekje te gaan kam
peren op Heumensoord. Zij zullen als
troost mogen delen in hetzelfde smake
lijke menu, dat aan de wandelende mi
litairen wordt voorgezet. De eerste dag
zullen een honderdvijftig varkens moe
ten aantreden om de twaalfduizend man,
die het garnizoen dan te verzorgen heeft,
van karbonaadjes te voorzien. Ook
voor twintig koeien ziet de toekomst er
somber uit, want het leger zal tijdens
de Vierdaagse zesduizend kilogram
vlees verorberen, om van de vleeswaren
nog maar niet te spreken; de vijftig
man, die de boterhammen moeten sme
ren en beleggen, zijn daar van de vroe
ge ochtend tot de late avond mee bezig.
Zij zullen weinig tijd hebben om te lon
ken naar de „pitgirls" een groep meis
jes, die dagelijks tienduizend kilo ma
chinaal geschi .apte aardappelen moe
ten pitten. De drie keukens, bezet door
extra manschappen van de kokschool
uit Leiden, zullen negentig man in drie
ploegendienst dag en nacht bezighouden.
De legerleiding ziet in de Vierdaag
se meer dan een marsprestatie. Het
is bovenal een uitstekende oefening
voor alle diensten en onderdelen, die
bij de omvangrijke organisatie zijn
betrokken. Een organisatie, die in ja
nuari van dit jaar reeds op gang is
gekomen. Een honderdvijfentwintig
drietonners zouden nodig zijn om al
het materiaal, dat in deze dagen van
uit alle delen va* het land uit de de
pots naar Nijmegen stroomt, in één
keer over te brengen. Het zou een co
lonne van vijftien kilometer wor
den. Voor een slordige drie miljoen
aan andermans spullen krijgt het Nij
meegse garnizoen onder zjjn beheer
en met trots vermelden de militaire
annalen van het vorig jaar, dat er na
de terugzending maar voor tien gul
den van die drie miljoen zoek bleek.
Maandagmorgen worden in de motor-
pool tweehonderd drietonners en twin-
HOLLANDIA, 19 juli Onder bijzon
der grote belangstelling heeft de Nieuw-
Guinea Raad bij de behandeling der be-
froting van de afdeling Financiën felle
ritiek uitgeoefend op de personele wet
geving.
De heer Gosewisch wekte in dit ver
band de regering op „nu eindelijk met
iets opbouwends, iets tastbaars voor de
dag te komen tot herstel van vertrou
wen" en om dit snel te doen.
De meeste sprekers pleitten voor een
zo spoedig mogelijke instelling van het
bljstandskorps en vooruitlopend daarop
zelfs vodr een regeling op de kortst mo
gelijke termijn. Die regeling moet de
lokale krachten uitzicht geven op bui
tenlands verlof. In dit verband waar
schuwde men voor de gevolgen van de
massale uittocht van lager en middel
baar personeel.
tig jeeps geconcentreerd om de wande
lende militairen in de ochtendschamer
naar de start te brengen en 's middags
van de finish naar de badhuizen en van
daar naar de elf scholen en twee grote
tentenkampen te brengen, waar zjj zjjn
ondergebracht. De pool beschikt over
een benzinevoorraad van een flinke 3800
liter. Het 891ste verbindingsbataljon uit
Bergen op Zoom is naar Nijmegen ge
dirigeerd om lijn-, draadloze telefonie-
en radioverbindingen tot stand te bren
gen, om dit gigantisch militair rader
werk draaiende te houden. De mecha
nische uitrustings- en vakschool uit We-
zep zorgt voor de verlichting van de
kampementen en een complete zieken
autocompagnie benevens een helikopter
behoren al eveneens tot het operatieplan.
Hoe omvangrijk de organisatie er ook
uit moge zien, voor het kader is het in
middels al routinewerk geworden, zodat
men ervan op aan kan dat het de vol
gende week althans voor de militaire
deelnemers aan de Vierdaagse aan niets
zal ontbreken.
55
DEN HAAG, 19 juli De korte be
handeling van het ontwerp van Rijks
wet, waardoor in de Nederlandse Antil
len het rechtsmiddel van beroep in
cassatie op de Hoge Raad der Neder
landen mogelijk wordt gemaakt, is in
de Eerste Kamer voor mr. Van Meeu
wen (K.V.P.) aanleiding geworden om
zijn vreugde uit te spreken over het
vertrouwen dat in dit Rijksdeel in de
Hoge Raad blijkt te bestaan. Hij ziet
daarin ook een bewijs van de geest
van samenwerking tussen de Neder
landse Antillen en Nederland.
Mr. Van Meeuwen heeft 'eze gele
genheid aangegrepen om op het grote
belang van de Hoge Raad als rechts
instituut te wijzen, voor Nederland zo
wel als voor het gehele Koninkrijk. Hij
zag het belang behalve in het schep
pen van eenheid van rechtspraak ook
in het kanaliseren van de ontwikkeling
van het recht. De Hoge Raad heeft
op voortreffelijke wijze leiding gegeven
bij deze ontwikkeling, die samenhangt
met de noodzaak tot voortdurende aan
passing van ons recht bij het maat
schappelijk leven, aldus mr. Van Meeu
wen. Hij is er verheugu over dat de
Antillen de grote waarde van de juris
prudentie van de Hoge Raad hebben
ingezien.
Ook prof. De Gaay Fortman (A.R.)
sprak zijn vreugde hierover uit. Hij
wees erop, dat de Hoge Raad in zijn
uitspraken over Antilliaanse cassatie
zaken niet op de eerste plaats het
Nederlands, maar het Antillfaans
recht zal moeten toetsen. In de toe
komst zullen deze verschillen,, naar
prof. De Gaay Fortman aanneemt,
eerder toe- dan afnemen. Het feit
dat Curacao en Aruba bezig zijn fi
nanciële centra in het midden-Ameri
kaanse deel van de wereld te worden,
zal b.v. meebrengen, dat zich dit in
het vermogensrecht zal openbaren.
In tegenstelling tot hetgeen zijn par
tijgenoot mr. Burger ln de Tweede Ka
mer in denigrerende zin over de Hoge
Raad had gezegd, heeft prof. Samkal-
den zich in dit debat beperkt tot een
vraag over consequenties van het Sta
tuut t.a.v. de mogelijkheid van de An
tillen om de regeling op ieder moment
weer te kuhnen prijsgeven.
Minister Beerman wees erop, dat dit
vanzelfsprekend mogelijk zal zijn, al zal
steeds overleg aan een dergelijk besluit,
dat voor het gehele Koninkrijk van be
lang is, vooraf moeten gaan.
De Eerste Kamer heeft behalve dit
ontwerp ook het ontwerp-Boswet z.h.s.
Amsterdam is de eerste zeer toepasselijk stond ge- loodsendienst is dat de
stad in ons land, waar schilderd Follow me", toeristen na een ver-
tL™ZrtT^Z '*eP te duwen, echter zon-
genaamde „loodsen
dienst voor automobilis
ten" beschikt. Bij opening
der resultaat.
De nieuwe kiosk,
moeiende reis bij de
een loods per
scooter als wegwijzer
kunnen huren om snel het
van di vierde VVV-kiosk d samenwerking met doel in de stad te berei
in de hoofdstad, die wet- een bank^ w^d gebouwd ken\ Desgewenst kan de
jm.,11 rt1.03?1? seDOUVQ' toerist ook eeh loods in de
houder mr. G. van 't Huil
gisteren verrichtte, werd
loods" ingewijd. De tech
niek weigerde hierbij ech
ter alle medewerking, zo
dat personeel van de VVV
ongeveer een half uur
achter de scooter, waarop
staat vlak buiten Amster
dam aan de grote weg
ch
ten kunnen hier tevens
auto mee krijgen. Wan-
fyyS .de ee^e 4tlC°.°tlr: "aar Utrecht, De loeris-
voorzien, wordt het aan
tal loodsen (veelal werk-
hun vreemde valuta in- „„in
wisselen. In 1963 hoopt studenten) uitgebreid, zo-
men voor deze tijdelijke dat door aUe vW-kanto-
efn definitief, gro- ren aan de rand van de
kantoor te zetten. stgd loodsdiensten kunnen
De bedoeling van de worden aangeboden.
aangenomen. Hieraan ging een korte
discussie met minister Marijnen en
staatssecretaris Scholten vooraf, waar
bij laatstgenoemde nogmaals uiteenzet
te, dat het bij de schadevergoeding er
om gaat dat een billijke vergoeding
wordt gegeven wanneer onevenredige
schade wordt toegebracht. Het gaat
echter niet aan volledige schadevergoe
ding te geven bij elke ingreep, b.v. bij
het opleggen van een kapverbod, die
door de overheid als een rechtmatige
daad wordt toegepast. Een zeker risico
zal de eigenaar zelf moeten dragen.
Dat is nu eenmaal inhaerent aan de
eigendom, aldus de staatssecretaris.
Minister Marijnen heeft de katholieke
woordvoerder toegezegd zoveel moge
lijk vrijheid te zullen laten aan dege
nen die op landbouwgronden populie
ren willen planten. De minister ziet
dit ook als een belang voor het land
bouwbeleid in het algemeen.
DEN HAAG, 19 juli De Neder
landse bijdrage aan het uitgebre. Ie pro
gramma van technische hulp en aan
het speciale fonds van de Verenigde
Naties bedroeg voor 1960 f 14,3 miljoen.
Dit jaar loopt bet bedrag naar de vijf
tien miljoen gulden. In het afgelopen
jaar waren 178 Nederlandse deskundi
gen ln de verschillende onderontwik
kelde landen werkzaam.
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 19 Juli Dinsdag is
op de Oosterschelde bij YVemeldings
het 328 ton metende Nederlandse mo
torschip „Lina" gezonken na in aanva
ring te zjjn geweest met het 2100 ton
metende sleepschip „Engelenberg". De
vier opvarenden van de „Lina", schip
per M. Bakker, zijn vrouw, het eenjarig
dochtertje en de knecht, werden gered.
De „Lina", die het eigendom is van
de firma Van der Peijl 'a Terneuzen,
was met een la'ding zand van Dode-
waard op weg naar Bergen in België.
Het scheepsongeval speelde zich af in het
zgn Brabants Veerwater ter hoogte van
gasboei 15.
De „Lina" zou het sleepschip „Enge
lenberg dat getrokken werd door de
sleepboot „Japico", passeren, maar tij
dens deze manoeuvre ontstond tussen
de schepen een zuiging, waardoor zo-
Wrtl rip l.inn" nl- rl - TT»— 1 i
ven van de „Engelenberg", met als
gevolg dat het anker van het sleepschip
door de huidbeplating van de „Lina"
drong. Er onstond een flink gat en de
„Lma" begon snel water te maken Op
dat moment gooide de „Japico"' de
sleepkabel met de „Engelenberg" los
en schoot te hulp om de „Lina" naar
een zandplaat te trekken en zo het
schip voor ondergang te behoeden. Dat
gelukte echter niet.
De „Lina", die snel zonk, liep met
een harde gang onder water tegen de
zandplaat, ketste daarop af, keerde ais
een duikboot terug en dreigde het sleep
schip „Engelenberg" midscheeps te
treffen. Gelukkig zag schipper M. Mos
van het zich in de nabijheid bevindende
bergingsvaartuig „Schollevaar'' van
V an der Tak's Bergingsbedrijf het ge
vaar, waarin het sleepschip verkeerde.
H« voer met zijn schip naar de „Enge
lenberg" en slaagde erin het vaartuig
juist op tijd op zjj te duwen.
De „Lina", die nog steeds onder wa
ter gevaren had, zonk tenslotte in het
midden van de vaargeul. Bjj eb staat
er ruim vjjf meter water boven het
schip. De opvarenden van de „Lina"
zagen kans op het moment, dat de twee
schepen na de aanvaring nog tegen el
kaar zaten, op de „Engelenberg" over
te springen. Zij zjjn later veilig in We-
meldinge aan land gebracht.
DEN HAAG, 18 juli De heer A. M.
Mertens, tandarts alhier, heeft bij de
Hoge Raad opnieuw een verzoek inge
diend tot herziening van het arrest van
het Haagse gerechtshof van 26 januari
1921, waarbjj bevestigd werd een vonnis
van de echtbank, dat hem drie maan
den gevangenisstraf oplegde wegens
diefstal van elecfriciteit. In de Iotp der
jaren heeft de heer Mertens reeds ver
scheidene van deze verzoeken gedaan
aan de Hoge Raad, die ze telkens heeft
afgewezen. Dit nieuwe herzieningsver
zoek is gebaseerd op het vinden van
een nieuwe getuige. De heer Mertens
heeft steeds ontkend, zich aan deze dief
stal schuldig gemaakt te hebben.
Pater J. van Croonenburg
slaat een paar oude kran
ten weg en er komt een
monsterachtig beeldje te
Doorschijn van hout, opgevuld
net keien. Het is veertig centi
meter hoog en het stelt een ge
hurkt wezentje voor dat met een
duivelse uitdrukking zit te grijn
zen. De Afrikaanse aarde zit er
nog aan alle kanten aangeplakt.
Zwart apenhaar hangt als ge
rafeld touw langs de slapen. „Dit
is wellicht van grote etnogra
fische betekenis: het kon wei
eens het eerste beeldje zijn dat
er uit de Bangwa-stam komt, in
Kameroen. Estetisch heeft het
geen waarde, want wie zou zo
iets in zijn huiskamer willen
hebben? Maar de musea zullen
er wel veel belangstelling voor
hebben." Met deze toelichting
geeft pater J. van Croonenburg
C.S. Sp. tegelijk éën aspect weer
van zijn werk als directeur van
het Centraal Missie Commissa
riaat: hei optreden als interme
diair b(j de verkoop van kunst
voorwerpen die door missiona
rissen hierheen worden opge
stuurd om er baar geld voor
terug te krijgen. „Natuurlijk is
dit werk slechts van onderge
schikte betekenis", zegt pater
Van Croonenburg, „maar ik heb er altija veel plezier in". De kennis en
belangstelling voor de Afrikaanse volkskunst „in één oogopslag zie ik
wat echt is en wat toeristengoed" heeft pater Van Croonenburg vooral
opgedaan toen hem de modernisering van het Afrika-museum in Berg en
Dal werd opgedragen nadat hij in 1955 afscheid had genomen van het
Katholiek Militair Thuisfront. De stukken zijn soms duizenden guldens
waard en pater Van Croonenburg probeert het er voor te krijgen ook,
wat weer iets anders is.
Het feit dat de directeur jubileert vandaag viert pater Van Croonen
burg zijn vijfentwintigjarig priesterfeest is een gerede aanleiding iets
meer over persoon en werk te vernemen. Toen J. van Croonenburg besloot
om voor priester te gaan studeren, was hij niet zo heel jong meer. Hij was
als grenadier op de Waalsdorpervlakte gelegerd. Op mijn strozak ben ik
begonnen met het leren van Grieks en Latijn. Ik vond het prachtig tegen-
over mijn kameraden om met die vreemde tekens om te gaan", vertelt hij
nu. Hij moest nog tot de ontdekking komen dat toezeggingen niet altijd
worden ingelost. Zijn grote wens was het als missionaris te worden uit
gestuurd naar Angola. Tegen de tijd dat hij afgestudeerd was pochte Van
Croonenburg tegen zijn studiegenoten: jullie zijn nog in onzekerheid over
jullie bestemming, maar ik heb al de toezegging dat ik missionaris wordt.
vnenaen gingen op de boot, alleen pater Van Croonenburg kon in
Nederland blijven, als leraar.
In 1946 ging hij als aalmoezenier in dienst en hij maakte op Java de
eerste politionele actie mee. Hij hield zich in die tijd onder meer bezig
met voorlichting aan het thuisfront in Nederland over „de jongens overzee".
Later werd hij mede belast met de leiding van het Katholiek Militair
Thuisfront. Het was ook in die tijd dat zijn contacten met de radio, van
welk medium hij als aalmoezenier ook al gebruik had gemaakt, verstevigde.
Ook in zijn huidige functie, die hij in 195 7 aanvaardde, zit hij vaak voor
de microfoon. Niet alleen voor zijn wekelijks praatje „De hand aan de
ploeg", maar ook voor zijn „Overdenking" die in het weekeinde door de
wereldomroep naar alle streken wordt uitgezonden, en zijn vierwekelijks
praatje, eveneens voor de wereldomroep, dat begint met „Goedenavond
missionarissen, zusters, paters en broedersen ddt tot in de meest afgelegen
missionarisposten kan worden beluisterd. Deze praatjes zijn doorspekt
met tips, raadgevingen en verzoeken variërend van ,Jieeft u misschien nog
mooie kleurendia's voor onze nieuwe missiekalender?" tot „Zorg ervoor
dat u politieke woelingen vóór bent en dat u uw geld belegt in veilige
valuta."
„Wij zijn een dienstverlenend bedrijf. Als er een beroep op ons wordt
gedaan proberen wij daar zoveel mogelijk aan te voldoen." Zo'n verzoek
resulteerde verleden jaar in de missie-toto, die 600.000 gulden voor druk
persen in Afrika opleverde. „Ik sta telkens weer te kijken van de goedheid
van de mensen", zegt pater Van Croonenburg. „Ik krijg hier regelmatig
mensen die hun hele vermogen aan ons geven en zelf van een lijfrente leven.
Anderen komen ons soms geld brengen waarvoor zij jaren 'hard hebben
moeten werken en die zelf zeer sober, soms zelf in armoede, leven." Pater
Van Croonenburg moet in zijn functie vaak zeer zakelijk optreden. Dit
óntlokt velen de vraag: „Wat zou u gedaan hebben als u geen pater was
geworden?" Als wij het vragen glimlacht hij en zegt: „He heb een handels
opleiding
