Boudewijn bezoekt Spanje
op het verkeerde moment
Niet lunch mei Franco is
Spmuk
ADOELA WIL OPTREDEN
TEGEN ELISABETHSTAD
ONBEHAGEN BIJ VELE BELGEN
knelpunt maar... Degr
Geen onde ronsje
van K. en K.
U-2's zijn weer
in de lucht
Rede voor het parlement
Als het zover komt zullen de
Ver. Naties werkeloos toezien
Robot-informatrice
Nijverdfl! 125 jaar een
Breda, bierstad
Kans voor straat-fikkie
.Geluidswedstrijd
Stoere vertoning van de Haagse brandweer
nijver dal
V B
De Dode Zee-rollen
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1961
PAGINA 7
(Van onze Brusselse
correspondent)
Brussel, 4 aug. Het be-
«dheidsbezoek dat koning Bou-
ewijn en koningin Fabiola dins-
a§ in San Sebastian aan het
Paanse staatshoofd, generaal
ranco hebben gebracht, heeft
de Belgische socialisten een
leselijke gramschap veroorzaakt.
pe-officiële BSP-orgaan „Le
euple", dat woensdag in een arti-
el over vijf kolommen gewag
Raakte van een „kaakslag aan
'G-: Belgische volk" en van een
''Politiek schandaal waarvoor de
°ning, zijn raadslieden en even-
Peel ook de regering zwaar zul-
etl moeten boeten", heeft giste-
BUITENLANDSE
^kroniek
ren bij andere rode bladen school
gemaakt. In de „Volksgazet"
drukt de Antwerpse BSP-onder-
voorzitter met zijn spreekwoorde
lijke tact de hoop uit dat Boude
wijn zijn handen goed heeft ge
reinigd „na de met het bloed van
het Spaanse volk besmeurde klau
wen van de Caudillo te hebben
gedrukt".
M
A merican Tel. and Tel:
Dwang tot verkoop van
Atlantische kabels
„MEDICIJNMANNEN"
i
Morgen komen in Parijs de minis-
.rs van Buitenlandse Zaken van de
esterse Grote Drie bijeen. Het voor-
'annste onderwerp van gesprek zal
'jn: de toekomst van West-Berlijn,
aarvoor Amerika, Engeland en
rj'.n jk een bijzondere verantwoor-
e 'ikheid hebben. Maar aangezien
de Bondsrepubliek in deze kwestie
Brote rol speelt, zal de Westduitse
'''lister van Buitenlandse Zaken zich
e«eens in de Franse hoofdstad be-
lnyen, om zijn collega's van advies
p dienen. De ministers Rusk, Home,
x °'Ive de Murville en Von Brentano
'pn een gezamenlijk politiek beleid
^''stippelen ten aanzien van Khroesj-
'eVs recente uitdaging.
Parijse conferentie, die drie da-
"'fri zal duren, zal waarschijnlijk niet
een nieuw Westers initiatief Iei-
n- Het is slechts de bedoeling de
plannen die in
Washington, Lon
den, Parijs en Bonn
zijn opgesteld, te
coördineren, zodat
het Westen één
f sterk homogeen
r°nt vormt tegenover de agressieve
o° d'ek van Moskou in de kwesties
'jh en Duitsland. De Britse pre-
'er, Macmillan, heeft dezer dagen
®ezeed, dat er wellicht ook spoedig
j Westerse topconferentie zal wor-
en gehouden, en de ministers-confe-
n'ie die nu plaats heeft zou daar-
°or dan het voorbereidende werk kun-
jsen doen. Deze ministersconferentie
i ,v°oral zo belangrijk, omdat Khroesj-
Mev rje laatste tijd pogingen doet een
*e drijven in het Westerse blok.
ri|( ZlJn recente gesprek met de Ame-
''anse „minister" voor Ontwape-
^<ng. McCloy, suggereerde de Rus-
ySr premier herhaaldelijk, dat de
ineJf.n'gde Staten en de Sovjet-Unie
I 'laterale onderhandelingen de Ber-
p"1»6, cr'sis konden oplossen. Maar
geland en Frankrijk hebben even
e verplichtingen tegenover de
n fS erI'iners als Amerika, en Ken-
- voelt dan ook niets voor een
'erikaans-Russisch onderonsje.
d j 'S Prec'es twee maanden gele-
pP"' dat Khroesjtsjev in Wenen aan
j ebnedy een memorandum overhan-
^gjae. Jat een n;etrw Berlijns ulti-
v.a.^ bevatte. De Russen willen nog
de r i e'nde van dit jaar een vre
ten^3® me': Opst-Duitsland slui-
Z'j zullen de toegangswegen
Qar West-Berhj n aan de zorg van de
Vp^ dsers toevertrouwen. De
sene'Verse mogendheden hebben intus-
'aten weten, dat zij geen belem-
'j'^g van de toegang tpt West-
zuIIen dulden, en vooral Ken-
del l Khroesjtsjev een zeer dui-
l'| e Waarschuwing gegeven.
U e Westerse mogendheden hebben
Zijn gelijk verklaard, dat zij beleid
a,n onderhandelen over de proble-
Ze|n ^"ttsland en Berlijn, mits het
Ber|.fïcb'kkingsrecht van de West-
'iners door de Russen erkend
vOo l' Khroesjtsjev heeft (bij-
in zijn gesprek van deze
fande Italiaanse premier. Fan-
0Vf'r gezegd, dat hij met het Westen
B,* regeling van de Duitse en de
Oors!'nse„ kwestie wil praten,
gen, e° West hebben echter nog geen
s ."^schappelijke basis voor een ge
„La Wallonië", 'de krant van de op
wraak zinnende Waalse federalist Be
nard, had het over „een nieuwe konings
kwestie" en stelde laconiek de vraag of
men reeds aan koning Albert II toe is.
Bovendien heeft het socialistische parle
mentslid Dejardin aan eerste minister
Lefèvre schriftelijk de vraag gesteld of
de regering vooraf van het koninklijk
initiatief op de hoogte was en of deze
daad gedekt wordt door de premier of
door een van zijn ministers. Aangezien
de premier vragen van Kamerleden on
mogelijk ontlopen kan, mag men spoe
dig een ontknoping van het incident ver
wachten.
Te oordelen naar de officieuze com
mentaren in de Wetstraat, zal het ful
mineren van de socialisten wel een
storm in een glas water worden. Het
parlement is tot half september met
vakantie en tegen die tijd zal de ko
ninklijke lunch aan boord van Fran
co's jacht „Azor" wel vergeten zijn.
Met de „Gazet van Antwerpen" en
„De Standaard" kan men trouwens de
vraag stellen of meu voor dictatoren
twee maten hanteert. Met maarschalk
Tito bijvoorbeeld zijn de Belgische so
cialisten dikke vrienden en meer dan
eens zijn zij bij hem op Brioni zijn gas
ten geweest. Ook heeft geen enkele so
cialistische krant bezwaar geopperd te
gen de aanwezigheid van koningin-moe-
der Elisabeth op het Chopin-festival in
Warschau en op de Tsjaikowsky-wed-
strijd in Moskou, bij \yelke gelegenhe
den zij beleefdheidsbezoeken aan het
Poolse en het Russische staatshoofd
bracht.
In Brussel zijn velen inmiddels toch
van mening dat koning Boudewijn weer
eens een psychologische fout heeft ge
maakt. Niet zozeer het bezoek aan Fran
co kan hem worden aangewreven, maar
wel had hij kunnen vermijden dat zijn
vakantie in Spanje samenviel met het
weer in het nieuws komen van de in 1945
in Brussel als oorlogsmisdadiger ter
dood veroordeelde en sindsdien in Span
je ondergedoken fascistenleider Léon
Degrelle.
Wij doen de geschiedenis geen geweid
aan wanneer wij schrijven, dat Degrelle
een van de briljantstc politieke avon
turiers. is geweest uit de bewogen
periode tussen de twee wereldoorlogen
in België. Gezakt voor zijn laatstejaars
examen aan de rechtsfaculteit in Leuven
wierp hij zich in 1933 in de politiek. Hij
stichtte een partij, Rex, stichtte met de
bruidsschat van zijn gefortuneerde vrouw
en met de fondsen van Mussolini vier
dag- en weekbladen en stortte zich op
de echte en vermeende financiële schan
dalen, die in die jaren het politieke le
ven in België ondergroeven. Leugens
en halve waarheden schrokken Degrel
le niet af en zijn campagne vond ingang.
Het onbetwistbare redenaarstalent van
de „mooie Léon" trok volle zalen en in
1936 zond het kiezerskorps niet minder
dan 36 Rexistische Kamerleden en se
natoren naar het verblufte parlement.
Het succes was nochtans van korte
duur: de door Degrelle in 1937 te Brus
sel uitgelokte tussentijdse verkiezingen
werden door de inmiddels uit hun verdo
ving ontwaakte traditionele partijen op
gevat als een uitdaging aan de natie.
Tegenover de Bex-leider verenigden
zich de katholieken, liberalen, socialis
ten en communisten in één front waar
aan kardinaal Van Boey enkele uren
voor de opening van de stembus, door
een publieke veroordeling van Degrel-
is, z(jn zegen gaf. Het werd Degrelles
eerste nederlaag en het begin van zijn
parlementair einde. De verkiezingen van
1938 leverden nog slechts vier Rexisten
op en zonder de Duitse invasie in Bel
gië zou er in 1940 wellicht van het Be-
xisme geen sprake meer zijn geweest.
Op 10 mei 1940 werd Degrelle als poli
tiek gevangene naar Frankrijk wegge
voerd. De bezetting opende voor hem
echter nieuwe perspectieven. Uit de jong
ste door het State Deparment gepubli
ceerde documenten van de Wilhelmstras-
se is bekend dat Hitler en Mussolini in de
heetgebakerde Rex-leider muziek zagen.
In ieder geval was Degrelle de enige
Sevonden.
spreL
h, fiar voor er van onderhandelingen
S0vf n j ^Vesterse Grote Drie en de
Am'P.i sPrahe kan zijn, moeten
bhd'/i^"Se'ond en Frankrijk het
te geheel eens zijn over de
blink 'f n CP(^raSshjn. In de Parijse
bie. |S Orsrop'erentie zullen eventuele
♦erjp Va5VPrs°hlllen Linnen het YVes
^0rcjJamP u'l de weg geruimd moeten
Belgische politicus naar wiens gezond
heid Hitier na de intocht van de Duitsers
in Brussel bezorgd informeerde. Hi)
werd fascist en aanvoerder van het Waal
se vrijwilligerslegioen dat aan het front
tegen de Russen vocht.
Na twee jaar Oostfront had Degrelle
de hoogste Duitse onderscheidingen. Hij
was bevorderd tot kolonel van zijn in
middels tot Division Wallonië uitgegroei
de SS-brigade en hij had het klaarge
speeld een aantal Duitse divisies bij
Tsjerkassy uit een omsingelingsslag te
redden. Hij was ook een van de weinige
figuren uit de collaboratiebeweging in
België die erin slaagde tot Hitiers
hoofdkwartier door te dringen en die in
Berlijn au serieux werden genomen.
Aan dit collaboratieblazoen kleeft ook
Belgisch bloed. Toen Von Rundstedt in
1944 zijn Ardennen-offensief opende was
ook Degrelle daarbij present en aan <le
Waalse divisie worden onnoemelijke gru
weldaden en terechtstellingen in de tij
delijk weer heroverde Ardennen toege
schreven.
Voor zijn rechters zou Degrelle noch
tans nooit verschijnen. Toen Duits
land capituleerde bevond Degrelle
zich in Noorwegen, waar het Duitse
hoofdkwartier hem een van de vier
daar nog resterende luchtwaardige
vliegtuigen toevertrouwde. Een Duitse
piloot voerde hem over de geallieerde
linies naar Spanje. Vijftien jaar lang
heeft België vruchteloos de Spaanse
regering om Degrelles uitlevering ver
zocht. Maar telkens kreeg Brussel in
Madrid te horen dat Spanje wel bereid
is Degrelle uit te leveren, wanneer
men althans de verblijfplaats van de
Rex-leider zou kunnen ontdekken.
Voor de Spaanse regering kan de plaats
waar Degrelle onder de schuilnaam Juan
Sanchez verborgen leeft, echter niet on
bekend zijn. Het is een publiek geheim
dat Degrelle een landhuis bewoont te
Constantina, in de buurt van Se villa.
Herhaaldelijk is hij trouwens bjj plech
tigheden en bijeenkomsten van oud-SS-
soldaten gesignaleerd. Men weet dat hij,
samen met Otto Skorzeny, de spil is van
het clandestiene Nazisme en dat hij ver
leden jaar in Cairo een onderhoud heeft
gehad met Nasser en dr. Johann von
Leers, Göbbels' gewezen adjunct en
thans adviseur van de VAR-regering.
Een paar weken geleden arresteerde
de Spaanse politie aan de Franse grens
twee vreemdelingen, een Fransman en
een Israëliër, die behalve wapens, ook
gedetailleerde instructies bij zich hadden
voor de ontvoering van Degrelle. Drie
dagen geleden veroordeelde de krijgs
raad in Barcelona beide vreemdelingen
tot twaalf jaar gevangenisstraf. In Bel
gië interpreteert men deze veroordeling
als een publieke bekentenis dat Spanje
Degrelle wel degelijk de hand boven
het hoofd houdt. Een nieuwe Belgische
diplomatieke stap in Madrid is dan ook
waarschijnlijk. Tegen deze achtergrond
gezien is de wrevel van vele Belgen ten
aanzien van de koninklijke vakantie in
Spanje, precies op dit moment, niet ge
heel en al onredelijk.
JERUZALEM, 2 aug. (UPI)
Prof. Yigael Yadin heeft in Jeruzalem
meegedeeld, dat de Dode Zee-rollen die
Israëlische oudheidkundigen vier maan
den geleden hebben gevonden, binnen
twee jaar zullen worden gepubliceerd.
Prof. Yadin zei tot de deelnemers
aan het derde wereldcongres voor jood
se studiën, dat alle 42 documenten te
ruggaan tot de tijd dat de Hebreeuwse
leider Bar Kochba in de tweede eeuw
in opstand kwam tegen de Romeinse
bezetting.
De rollen zullen worden gepubliceerd
in hun oorspronkelijke idiomen: he
breeuws, Aramees, Nabatees en Grieks.
Toen lk gisteren to
dorp cup de Veïöwa het
legen cafeetje betrad en
wat soezerig plaats nam,
viel mijn oog op een uft
boomschors gesneden wand-
bordje dat de volgende zin
spreuk bevatte: „Als je
maar nooit iets zegt kan je niets ge
beuren". Ik heb het nochtans gewaagd
mondeling een bestelling te plaatsen.
En er gebeurde toen inderdaad iets. Er
stond op een gegeven moment een
glaasje bier op mijn tafeltje. Ik heb
daarbij de grenzeloze lafheid van de
onderhavige zinspreuk zitten bepein
zen. Alle mensen struisvogels wel ja.
En als je nooit iets zegt, kan je van
alles gebeuren. Er kan bijvoorbeeld een
atoombom in je bier vallen. Als belo
ning voor je zwijgzaamheid.
Toen ik zover was kwam de waard
er even bij zitten en brak los in een
uitvoerige uiteenzetting over het
slechte weer, de bedorven vakantie en
de financiële strop. Tiidens een van
zijn adempauzes vroeg ik:
„Waarom heeft u dat bordje eigenlijk
opgehangen?"
„Dat?" zei hij „och, d'r wordt zoveel
gekletst in de wereld".
V
TOKIO, 4 aug. (UPI) De Ameri
kaanse luchtmacht heeft gisteren toege
geven, flat de vluchten op grote hoogte
met vliegtuigen van het type U-2 zijn
hervat. Berichten hierover zijn in de
laatste maanden herhaaldelijk in de pers
opgedoken.
De vluchten zullen voortaan boven het
westelijk deel van de Grote Oceaan
plaatshebben. Een zegsman van de staf
van de Vijfde Amerikaanse Luchtmacht
in Tokio legde er de nadruk op, dat de
vliegtuigen uitsluitend boven intematio-
nale wateren komen. De vliegtuigen zijn 1
bovendien voorzien van de gewone ken
tekens van de Amerikaanse luchtmacht.
De zegsman deelde nog mee, dat de
U-2's op de basis Naha op Okinawa zijn
gestationeerd, en niet in Japan, zoals
eerst het plan was geweest. De vluchten
dienen slechts om gegevens te verzame
len over weerfronten.
WASHINGTON, 3 aug. Een woord
voerder van het Amerikaanse ministe-
rie van Justitie heeft gisteren onthuld j
dat de regering ernstig overweegt de
American Telephone and Telegraph Co.
op te dragen zijn transatlantische lijnen
te koop aan te bieden aan aile telefoon-
diensten die hiervan gebruik willen ma-
ken.
De woordvoerder verklaarde dat
het ministerie hoopte dat de telefoon
verbindingen van de toekomst, via
satellieten, niet zoals met de trans
atlantische lijnen het geval is. onder
controle van een maatschappij zou
den komen te staan en deelde mee
dat, de afdeling yoor anti-trustvor
ming van het departement van justi
tie het huidige monopolie van de
A.T. and T. nader bestudeerde.
De onderdirecteur van he Ameri
kaanse bureau voor informatie Donald
M. Wilson zei hierover: ieder land moet
in staat kunnen wórden gesteld aan een
transaf'antisch verbindingssysteem
deel te nemen.
Een woordvoerder van de American
T, and T. verklaarde: men heeft ons
niet ingelicht omtrent enig onderzoek
en naar onze mening strookt onze
werkwijze volledig met het bepaalde in
de anti-trustwetten. De faciliteiten van
onze lijnen kunnen ook door andere
landen worden gebruikt.
(Advertentie)
LÉON DEGRELLE
LEOPOLDSTAD, 4 aug (Btr. UPI)
De nieuwe minister-president van
de Congo, Cyrille Adoela, heeft giste
ren voor de eerste maal een rede ge
houden tot de leden van het Congolese
parlement, die speciaal voor deze gele
genheid nogmaals bijeenkwamen in de
gebouwen van de Lovanium-Universi-
teit. Adoela sprak dreigende woorden
aan het adres van Moïse Tsjombe, de
president van de afgescheiden provin
cie Katanga. „De afscheiding van Ka-
tanga is voor de Congo zeer schade
lijk geweest en mijn regering wenst er
dan ook zeer spoedig een eind ,ï_n te
maken. Katanga's afscheiding heeft
het land verdeeld en het land beroofd
van een groot deel van de hulpbron
nen, die het voor zijn ontwikkeling no
dig heeft. Wij hebben vergeefs ge
tracht tot een overeenkomst met de
Katangaanse leiders te komen. De re
gering heeft besloten de afscheiding
van Katanga in de komende maanden
ongedaan te maken."
Adoela, die opmerkte dat Tsjombe
moet worden gearresteerd, zei niet
welke maatregelen zjjn regering
denkt te nemen om het gestelde doei
te bereiken. Waarnemers achten het
niet uitgesloten, dat het in de komen
de maanden tot een uitgebreide bur
geroorlog tussen de centrale Congo
lese troepen en het leger van Katan
ga zal komen. De kans hierop is des
te groter, omdat de Verenigde Na
ties duidelijk hebben laten weten dat
zij niet tussenbeide zullen komen, in
dien „eopoldstad optreedt tegen
Elisabethstad.
„Zulk een actie zou niets anders be
tekenen dan een politioneel optreden
van een wettige regering tegen een af
gescheiden gebiedsdeel", verklaarde
gisteren Sture Linner, de hoogste bur
gerlijke VN-autoriteit in de Congo. Hp
voegde hieraan toe: „De Verenigde
Naties erkennen Uitsluitend de wetti
ge regering van de Congo. Wij zullen
onze betrekkingen met de regering van
Katanga alleen in provinciale zin voort
zetten". Linner deelde mee, dat Ka-
tanga In geen geval aanspraak zal
kunnen maken op militaire, technische,
economische of politieke hulp van de
volkerenorganisatie.
Inmiddels is bekend geworden, dat
Jean Bolikango zijn functie van vice-
premier in de nieuwe regering niet
heeft aanvaard, omdat hij naast het
vice-premierschap niet tevens de por
tefeuille van inlichtingen heeft gekre
gen. De regering van Adoela telt dus
maar twee vice-premiers: Antoine Gi-
zenga, de Loemoembistische leider in
Stanleystad (Van wie overigens nog
niet bekend is of hij zijn benoeming
wèl aanvaardt) en Jason Sendwe, de
leider van de Baloebakat-partij in
Noord-Katanga, die zich verzet tegen
het" regiem van president Tsjombe.
HOLLANDIA, 3 aug. Onlangs
miste de veearts twee injectienaal
den. Hij raakte de instrumenten
kwijt, toen hij een tournee maakte
door de Ibelavallei, een zijdal van
de Baliemvallei. De veearts had drie
dikke injectienaalden bij zich. Twee
hield hij in reserve in zijn barang
bagageen de derde werd gebruikt
om varkens ih te enten tegen var
kenspest. Zijn Dani-drngers kenden
die geneeswijze -wel. Zij hadden vaak
aezien, dat de Hollandse artsen pa-
poea's een prik gaven, die dikwijls
oen wonderlijk geneeskrachtige wer
king bleek te hebben. Zij stalen de
twee reservenaalden van de veearts.
vet die dingen zouden zij in hun
eigen streek de medicijnmanven
ernstig kunnen beconcurreren. (Hel
waren nog wel extra dikke, forse
naalden). Dat er aren reservoir met
serum aan vast zat deed niets ai aan
de geneeskrachtige werking van de
prik. Het maleise woord „soentik''
voor ..vrik". heelt zo ongeveer een
magische klank.
Ój.V' '/.iyO1 V V V
V.Wac. ;v - v.'-
I
De onder hoogspanning werkende
informatrices van de Maas
trichtse V.V.V. hebben er een
mechanisch hulpje bij gekregen.
Op het Vrijthof is namelijk een robot-
informatrice geplaatst, die de toeris
ten a raison van een kwartje in enkele
minuten een opsomming geeft met
toelichting over de voornaamste mo
numenten van dë oudste stad van Ne
derland: de St. Servaaskerk, het
Stadhuis, de St. Jan en andere impo
sante gebouwen rond het Vrijthof.
De robot bedient zich van de op een
band opgenomen welluidende stem
van een Maastrichtse schone, die vlot
in vier talen, Nederlands, Frans,
Duits en Engels de bezienswaardighe
den van Maastricht-opsomt.
Breda wil bierstad worden, zoals
Mtinchen het is en. het Belgische
Wiezen. Van 5 tot 15 augustus
wordt binnen het kader van de
manifestatie Nu... Breda een groot
bierfeest gehouden. Het is de bedoeling
dat dit feest traditioneel wordt. Voor
de muzikale omlijsting voor wat wor
den moet een gemoedelijk Brabants
feest is aangezocht het Tiroler orkest
onder leiding van Frans Wehner. Met
tal van attracties zal het feest verder
nog worden opgeluisterd. Het wordt ge
houden in de grote feesthal op de Nu...
Breda.. Als speciale culinaire at
tractie is uitgevonden de Flap
Royal, welke „ondergrond" moet
geven aan het kostelijk nat, dat
de kern van een bierfeest uitmaakt.
Zaterdagmiddat twee uur zal Cambri-
nus de legendarische patroon van het
brouwersgilde zijn entree maken ver
gezeld van lieftallige dames, feen boe-
rebkapel en het Tiroler orkest. Na een
rondgang door de stad zullen burge
meester en wethouders de hoge gast
in het f eestpaviljoen verwelkomen.
De Nijmeegse vereniging tot be
scherming van dieren, de kyno-
logenclub Noviomagum, en de
stichting Speeltuinen bereiden
een kinder-honder.show voor, die zon
dag 20 augustus wordt gehouden in De
Leemkuil. Aan deze show jjemen
deel jongens en meisjes tot en met
veertien jaar, die hun honden ter keu
ring kunnen aanbieden. Ook het zoge
naamde straat-fikkie heeft kans een
stevige worst te verdienen, want de
keurmeesters letten niet op de af
komst van de hond, doch op zijn ver
zorging en op de leukste combinatie
van hond en kind. Ook vorig jaar werd
in Nijmegen een dergelijke show geor
ganiseerd die toen vele duizenden be
langstellenden trok.
De Nederlandse Vereniging van
Geluidsjagers, een vereniging
van amateurbandrecorderbezit-
ters, organiseert in 1961 weer een
Nationale Geluidswedstrijd waaraan
iedereen die in het bezit is van een
bandrecorder kan deelnemen. Het is
niet noodzakelijk, dat een geluids
bandje door één persoon wordt sa
mengesteld, een groepje recorderbe-
zitters kan ook gezamenlijk een wed
strijdbandje maken en dat inzenden.
De vijf beste zullen in oktober in
West-Berlijn in internationaal verband
mededingen naar de hoogste eer, te
zamen met de beste amateuropnamen
uit de gehele wereld.
De nationale wedstrijd sluit op 31
augustus. Inlichtingen: Scheldeplein
16, Amsterdam.
iiiiiHiiiiKHiiiiiiiiirsiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiniiniiittiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
llimiiiiiiiiiiiltliiimiitilliiiimiiimiiiuiiiiiiimiiiiiiiiitnimi
Crommelin het bij de opening zei, een
toonbeeld van de positie, die Njjverdai
op het gebied van handel en industrie
in een uitgebreid voorzieningsgebied
inneemt. Het Comité Nijverdal 125 jaar
heeft voor de bevolking voorts een ge
varieerd feestprogramma samenge
steld bestaande uit concerten, sport-
demonstraties, cabaretvoorstellingen,
verkiezing van een textiel-koningin en
tot besluit een voetbalwedstrijd tussen
Heracles en het Nederlandse zaterdag
middagelftal.
Het Overijsselse dorp Nijverdal
aan de voet van de Sallandse
heuvels viert deze week haar
125-jarig bestaan. Het heeft zijn
ontstaaA te danken aan de Nederland-
sche Handel Maatschappij, die in 1836
het besluit nam nabij de brug over de
Regge in de straatweg van Zwolle naar
Enschede een aanleverings-,.factorij",
te stichten voor de aan- en afvoer van
textielharfdelsproducten. Door de Bel
gische opstand van 1830 had de N.H.M.
zich genoodzaakt gezien in de noorde
lijke Nederlanden een nieuw produktie-
gebied te creëren. In Twente werd de
nog primitieve textielindustie (huisnij
verheid) op gang gebracht en weldra
was er een „factorij" of magazijn no
dig, dat werd gesticht op de plaats
waar de pas aangelegde grote ver
keersweg de indertijd druk bevaren wa
terverkeersweg, de Regge, kruiste. De
Engelsman Thomas Ainsworth, die,
vooral door het invoeren van het snel-
weven, een belangrijke rol heeft ge
speeld in de ontwikkeling van de
Twentse textielindustrie, vestigde bij
de nieuwe factorij zijn weefschool, een
kettingsterkerij en een vlasspinnerij op
de plaats waar nu de Koninklijke
Stoomweverij staat. Fabrieken en men
sen maakten van de bescheiden neder
zetting in een afgelegen gebied een nij
ver dal, waar zich in de loop der jaren
duizenden mensen vestigden. Nijver
dal is thans uitgegroeid tot een welva
rend dorp, waar zich in de na-ooriogse
jaren vooral de neringdoende midden
stand sterk-heeft ontwikkeld. De ten
toonstelling, die er thans ter gelegen
heid van het 125-jarig bestaan is inge
richt, is, zoals burgemeester mr. F. R.
Met hevig loeiende sirenes reden
gisterenmiddag twee comman
do-auto's, zes autospuiten, een
gereedschapsauto, een grote
commando-auto met poederwagen,
drie laddcrauto's en eer manschappen-
auto met poederwagen de speelweide
van het Westbroekpark in Den Haag
op en daarmee begon voor een publiek
van circa negenduizend mensen en
mensjes (een recordcijfer) het brand-
weerfeest van dit jaar, dat tot de eve
nementen behoort, die iedere zomer
georganiseerd worden door het Haags
Vacant! e-Comité.
Genoemd comité, waarin o.a. de
heden in ons land nog uiterst beperkt
waren. De organisatie bleek echter in
een blijvende behoefte te voorzien: bij
alle welvaart waren er het vorig jaar
op honderd Hagenaars toch nog 43, die
hun vakantie in de ugen stad door
brachten. Men biedt deze mensen vele
mogelijkheden tot „ontspanning en ver
heffing", zoals het plechtig heet en een
nummer, dat het steeds beter doet is
de manifestatie van de brandweer.
Daar werd gisteren weer druk in tien
tallen meters hoge ladders geklommen;
de mannen lieten zich uit de hoogte
zakken langs redljjneh, 'er werd gespo
ten met vele spuiten en er waren een
paar dozijn jongens van 9 tot 12 jaar,
de „recruten", die op hun manier ook
een aardig nummertje brandweer weg
gavenmenige volwassene zal het op
recht betreurd hebben, dat het in zijn
jonge jaren eenvoudig ondenkbaar was
dat je met een echte helm op echte
slangen mocht ontrollen...
Er waren zoals gebruikelijk, ook een
Eaar grappige dwaasheden in dit
randweerfeest opgenomen, maar de
hoogtepunten waren toch wel de diver
se blussingen midden op het grasveld,
de ene nog meer spectaculair dan de
andere. Men vulde grote bakken met
zeer brandbare vloeistoffen, die wer
den aangestoken. Dikke zwarte rook
wolken dreven over het Westbroek
park en dan maar blussen: met nevel-
stralen, met schuimstralen, met poe
der. De brandweerlieden, bijvijlen ge
stoken in een indrukwekkend hittebe
stendige uitrusting, hebben zich weer
een verdiende goodwill verworven
met hun stoere vertoning.
