Katanga thans weer een
deel van de Congo
TSJOMBE
VOOR V.N.
o ammarskjöld confereert
Aantal doden
Piet bekend
SNELSTE
AMERIKAAN
van Adoela
Prinses Beatrix
neemt parade af
Op zadel van grootmoeder bij
jubileum rijverenigingen
Paul-Henri Spaak
Rusland
naar
Plan voor
neutrale zone
van Rijn tot
VERSTERKING VOOR ULBRICHTS MUUR
Robot' maakte
korte reis om
de wereldbol
SLACHTOFFER VAN ORKAAN „CARLA"
Piet i
INVITATIE VAN KHROESjTS.JEV
Het weer
9Oranje in Miami
aan de ketting
Executie van
jongen uitgesteld
Nederlander in
Oost-Berlijn
gearresteerd
donderdag 14 september i96i up*™-,
KOLEN- EN OLIEHAARDENSHOW
nimSHOOBW
r6sident Kennedy
Haar Indonesië
vraagt
Leon Degrelle
„gewone berechting"
Wisselvallig
Amerikaans echtpaar wil
90.000 dollar vergoeding
Zaak-Preston Cobb
VERENIGDE
STATEN
Ben Goerion
GEEN FORMATEUR,
WEL PREMIER?
tl p?OPOLDSTAD, 14 sept. (Rtr.,
Ua/ De premier van de cen-
e Congolese regering, Cyrille
Por Geeft gisteren tijdens een
de Sc°nferentie meegedeeld dat
tr0 StriJd in Elisabethstad tussen
eji e?0n van Ge Verenigde Naties
®enheden van de Katangaanse
de Garnierie is afgelopen en dat
j^ -N. de situatie volledig in de
(_>pL, hebben. Zijn verklaring is
Pit v hi strijd met persberichten
biijKatanga's hoofdstad, waaruit
«te hat daar gisteravond nog
eds werd gevochten. Niettemin
SAS*nGTON, 14 scpt. (Rlr)
ih^Pléit Vertrek'naar New York heeft
ij Soekarno tegen verslaggevers
lijkt het duidelijk dat de Katan
gaanse troepen tegen de militaire
kracht van de V.N. niet zijn op
gewassen en spoedig definitief het
onderspit zullen moeten delven.
Zo is, tamelijk onverwacht en
door het gewelddadige optreden
van de internationale politie
macht, een abrupt eind gekomen
aan de zelfstandigheid van Con
go's welvarendste provincie. Pre
sident Tsjombe en zijn belangrijk
ste medewerker, de minister van
binnenlandse zaken Mdbnongo,
zijn voortvluchtig. Zij hebben zich
verborgen in een geheime schuil
plaats. Enkele andere leden van
de Katangaanse regering zijn in
hechtenis genomen.
Kritiek op V.N.
BRUSSEL, 14 sept. (A.N.P.)
In Brussel is meegedeeld dat de
Belgische minister van buiten
landse zaken, Paul-Henri Spaak,
op 19 september, op uitnodiging
van premier Khroesjtsjev, een
bezoek aan Moskou zal brengen
l')1 e<?h^u^se politiezich hevig ergerend aan het feit dat enkele Oostberlijners kans hebben gezien
phai^'^htauto dwars door de muur aan de sectorgrens te breken, nemen thans maatregelen om
C Go,van deze spectaculaire tocht naar de vrijheid te voorkomen. Achter de muur worden, aan
°ei'lijnse kantnu zware betonnen palen opgehangen. Zo wordt Berlijn steeds méér een
gespleten stad.
De huidige internationale span'
ningen zijn de aanleiding tot deze
uitnodiging, aldus is van welinge
lichte zijde vernomen.
Prinses Beatrix op de schimmel
Cortinabegeleid door jhr. C.
van Eysinga.
HET NIEUWE
President
gevlucht
kpf erikaanse majoor Joe Walker, die
in fa'cetl,Uegtuig X-15 heeft gevlo-
■ina de ongelooflijke snelheid vgn
zesduizend kilometer per uur.
"iif,,!'""Kton gezegd, dat president
ji''k pen uitnodiging voor een be-
h il 'edonesië op een later te be-
v aturn heeft aanvaard.
De V.N.-trocpcn in Katanga, voorname
lijk bestaande uit Indische Ghoerka's,
gistermorgen vroeg een aanval op
de Katangaanse gendarmerie. Spoe
dig ontstonden felle gevechten, die
enkele uren duurden maar die, naar uit
de schaars binnenkomende berichten
kan worden afgeleid, spoedig in het
voordeel van de Verenigde Naties wa
ren beslecht. De berichten over de aan
tallen doden aan beide zijden lopen uit
een. De VN-politiemacht schijnt twee
doden te moeten betreuren, waaronder
een Zweedse officier, terwijl aan Ka
tangaanse zijde minstens tien slacht
offers zouden zijn gevallen. Verder zou
den er aan beide zijden „veel" gewon
den zijn. De soldaten van het VN-leger
hebben alle strategische punten in Eli
sabethstad bezet en alle communicatie
middelen met de buitenwereld afgesne
den. In hoeverre sprake is van een, al
dan niet van boven af georganiseerde,
opstand van het Katangaanse volk te
gen de actie van de Verenigde Naties
is niet bekend. Zoals bericht, hebben
vele Katanganen vooral jongeren, in de
afgelopen dagen herhaaldelijk tegen de
V.N. gedemonstreerd en voertuigen van
de V.N. met stenen bekogeld.
Premier Adoela zei gisteren tijdens
zijn. persconferentie ook, dat bij voor
Katanga de noodtoestand heeft afge
kondigd. Hij verdedigde de VN-actie
door te zeggen dat het de plicht van
zjjn regering was de Congo die gren
zen terug te geven, die het land had
toen het op 30 juni 1960 onafhankelijk
werd.
De Verenigde Naties hebben als offi
cieel motief voor hun actie in Katanga
opgegeven, dat het Congolese leger op
het punt stond Katanga binnen te val
len. ,,De V.N. stonden voor de noodzaak
een Congolese burgeroorlog te voorko
men", zo verklaarde het hoofd van de
V.N, in Katanga, de Ier O'Brien. Vol
gens Adoela is het overigens de Katan
gaanse gendarmerie geweest, die begon
met vechten. „Buitenlandse huurlin
gen" zouden reeds dinsdagavond vanuit
het Belgische consulaatsgebouw in Eli
sabethstad het vuur hebben geopend op
troepen van de Verenigde Naties.
Adoela heeft ook reeds een „regerings
gevolmachtigde" voor Katanga aange
wezen, namelijk Boehely-Davidson, Ko
lonel Moke, een vriend van generaal
Moboetoe heeft hjj aangesteld als op
perbevelhebber van de Katangaanse
strijdkrachten. Voorts heeft hij de V.N.
verzocht enkele Katangaanse ministers,
onder wie Moenongo, in arrest te stel
len. Adoela herhaalde dat hjj bereid is
met Tsjombe besprekingen te voeren.
Tenslotte vroeg hij de V.N. een aantal
deskundigen beschikbaar te stellen om
de centrale regering te helpen bij het
„normaliseren" yan de situatie in Ka-
tanga.
Waarnemers achten het „merkwaar
dig" dat de Verenigde Naties hun actie
tegen Katanga begonnen op dezelfde
dag dat de secretaris-generaal van V.N.
Dag Hammarskjöld, in Leopoldstad ar
riveerde om besprekingen te voeren met
de regering van Cyrille Adoela. Ham
marskjöld werd op het vliegveld van
Leopoldstad welkom geheten door Adoe
la en Gizenga, Hij weigerde een ver-
Klaring af te leggen en reed meteen
door naar de regeringsgebouwen, waar
de besprekingen een aanvang namen.
De Verenigde Naties zullen ongetwij
feld van vele zijden kritiek te verwerken
krijgen wegens hun optreden in Katan
ga. De Britse regering heeft meege
deeld dat zij Hammarskjöld om „uit
leg" zal vragen over de jongste gebeur
tenissen. Londen wil graag weten welke
politiek in Katanga wordt gevoerd en
op wiens gezag. De Britse regering heeft
Lord Lansdown inmiddels naar Leo
poldstad gezonden om met Hammars-
k.iöld contact op te nemen en rapport
uit te brengen over de situatie.
Vele Belgische bladen zijn erg ver
ontwaardigd over het optreden van
de V.N. Het Brusselse avondblad „Le
Soir" noemde het voorwendsel van de
V.N. (het voorkomen van een Congo
lese burgeroorlog een „verzinsel". De
Belgische regering heeft de V.N. ver
antwoordelijk gesteld voor de veilig
heid van de Belgische burgers in Ka-
tanga en bovendien officieel alle be
schuldigingen over een aanval, die op
de V.N. zou zijn ondernomen vanuit
het Belgische consulaatsgebouw in Eli
sabethstad, categorisch van de hand
gewezen.
SALISBURY. De premier van dc
Federatie van Rhodesië en Nyassaland,
Sir Roy Weiensky. heeft het optreden
van de VN in Katanga zijn land
grenst daaraan in felle bewoordingen
veroordeeld. Hij heeft drie compagnie-
en lichte infanterie en verkenningstroe
pen naar de Katangaans-Rhodesische
grens gezonden.
UTRECHT, 13 sept. Prinses Bea
trix heeft gisteren, gezeten op de prach
tige Ierse schimmel „Cortina" uit de ko
ninklijke stallen, een parade afgenomen
van deelnemers aan de nationale kam
pioenschappen van d,, koninklijke Ne
derlandse federatie van landelijke rij-
6 q
In dit verband wordt verwezen naar
de rede, die Spaak maandag heeft ge
houden ter gelegenheid van de uitrei
king van de prijs van de Spaak-stich
ting aan Jules Moch, de permanente af
gevaardigde van Frankrjjk bij de ont
wapeningscommissie. De Belgische mi
nister verklaarde bij ",e gelegenheid:
„Indien de Westelijke mogendheden
zich niet onmiddellijk een grote in
spanning getroosten om overeenstem
ming te bereiken over de bepaling van
een positieve politiek, gaan wij naar
een grote diplomatieke ramp."
't Is niet genoeg als men zegt, dat
er onderhandeld moet worden. Men on
derhandelt slechts na te hebben vast
gesteld wat men wil bereiken. Welnu,
het Westen is het nog steeds niet eens
over die doeleinden", aldus zei de ex-
secretaris-generaal van de HAVO.
Minister Spaak opperde vervolgens
in zjjn rede het denkbeeld van „be
perkte experimenten" bp de ontwape
ning. Daarbij zouden zones moeten wor
den geschapen voor proefnemingen met
ontwapening of tenminste met controle.
Door deze experimenten zou kunnen
worden bewezen, dat die controle geen
afbreuk hoeft te doen aan de souverei-
niteit van de betroken staten.
Deze laatste passage werd gisteren
voor het socialistische partijblad ,,Le
Peupje" aanleiding te ^schrijven over*
een „nieuw initiatief van Spaak.
Het blad citeerde „welingelichte krin
gen", die menen, dat Spaak hiermee
op diplomatieke wijze de oprichting
van een „zone de deg. gement" in
midden-Europa heeft voorgesteld.
Volgens sommigen, aldus het blad
van de party van Spaak, zou deze zone
zich kunnen uitstrekken van de Rijn tot
de Weichsel in Polen, waardoor de
spanningen tussen de twee blokken ten
zeerste zouden worden verminderd.
BRUSSEL, 14 sept. (AFP) i.eon
Degrelle, <le Belgische collaborateur,
die sinds de bevrijding in Spanje woont,
heeft verzocht om berechting door ,,een
gewone rechtbank" in België. Dit ver
zoek van de ■voormalige leider der
„Rexisten" deed hij in een brief aan
de voorzitters en leden van het Belgi
sche parlement.
Degrelle gaf de wens te kennen, dat
het proces door radio en televisie zal
worden uitgezonden en als een parle
mentair debat zal worden gepubliceerd.
Hjj heeft reeds eerder een dergelijk
verzoek gedaan, maar de Belgische re
gering wees het af.
verenigingen. De prinses, die bescherm
vrouwe is van de federatie, zette met
haar aanwezigheid extra luister bij aan
"net jubilcüm van haar beschermeling,
die 35 jaar oud is.
De duizenden toeschouwers begroet
ten de prinses met een hartelijk applaus
toen zij aan de zijde van de federatie
voorzitter, jhr. C. van Eys ga, aan het
hoofd van een stoet van 200 ruiters en
amazones het concours hippique-tenein
opreed. De prinses, die een donker
blauw amazone kostuum droeg, zat in
een dameszadel dat zij van haar groot
moeder, prinses Wilhelmina, heeft ge
kregen. Dit zadel is meer dan honderd
jaar oud.
Prinses Beatrix en jhr. Van Eysinga
reden naar een plaats midden voor de
ere-tribune, en zagen met kennelijk ge
noegen toe hoe de ruiters hun goed ge
dresseerde paarden in een enorm car
ré opstelden. Nadat het trompetters-
korps van de federatie het Wilhelmus
had gespeeld meldde de parade-com
mandant, de heer D. J. Mellema, zich
bij dc prinses. Vervolgens reed zij het
terrein rond voor een inspectie van de
deelnemers. Toen zij teruggekeerd was
bjj de eretribune defileerden de ruiters
en amazones voor hun beschermvrouw
die veel plezier toonde in dit ruiterfes-
tjjn. De verschillende ingewikkelde fi
guren werden perfect uitgevoerd en de
deelnemers oogstten hartelijke toejui
chingen.
Aan het hoofd van de ruiters verliet
prinses Beatrix aan het slot van het
défilé het terrein. Even later keerde
zjj, gekleed in meer sportieve rijbroek,
terug naar de eretribune, waar twee
tienjarige adspirant-leden van de fede
ratie, Marijke van Woudenberg en Hans
ter Maat haar bloemen aanboden. Nog
een half uurtje volgde de prinses toen
het verdere programma.
Verwachting tot vrijdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Koudere nacht met opklaringen.
Morgen weer toenemende bewolking
gevolgd door enige regen. Aanvan
kelijk matige westelijke wind, later
tot krachtig of hard toenemende
zuidwestelijke wind. In het algemeen
iets hogere middagtemperaturen dan
vandaag.
Vrijdag:
Zon: 6.13-18.56. Maan: 11.44-21.32.
DE BILT, 14 sept. In het zuiden
van ons land steeg de temperatuur gis
teren nog tot 22 graden, terwijl in de
noordelijke helft van ons land af en toe
regen viel. Ook vandaag passeerde ons
weer een regenfront, gevolgd door op
klaringen. Wij blijven de komende da
gen in een sterk westelijke luchtstroom,
waarmee van de oceaan nieuwe fron
ten met regen en af en toe vrij veel
wind tot ons land zullen doordringen.
De temperatuur komt daarbij geleide
lijk op een iets -lager niveau.
max. mm.
Station:
Den Helder
Vpenburg
Vlissingen
Eeide
De Bilt
Twente
Eindhoven
Zd-Limburg
Stockholm
i )SJt
Kopenhagen
monden
Amsterdam
Brussel
Weer
temp.
temp
neersi
gisteren
24 uur
regen
17
16
3
regen
18
15
16
zw. bew.
19
15
4
zw. bew.
18
15
5
regen
19
14
4
zw. bew.
21
15
5
regen
22
15
2
zw. bew.
22
14
4
zw. bew.
17
8
0
helf bew.
16
13
1
regen
15
15
11
regen
20
13
32
regen
13
13
16
regen
22
14
0.1
MIAMI, Florida, 13 sept. (Reuter)
De federale rechter alhier heeft bevel
gegeven het Nederlandse stoomschip
„Oranje" bij aankomst aan de ketting
te leggen tot een regeling is getroffen
voor een eis tot schadevergoeding van
de Amerikaanse mevrouw Throner, die
19 mei tijdens een "cruise aan boord van
het schip van een trap is gevallen en
daarbij letsel heeft opgelopen.
Het schip wordt 25 november hier
verwacht. De federale rechter heeft dit
bevel gisteren uitgevaardigd, nadat
mevrouw Throner een aanklacht en een
eis tot schadevergoeding van 75.000 dol
lar had ingediend. Haar echtgenoot,
de heer Throner vraagt bovendien een
schadevergoeding van 15.000 dollar
voor dokterskosten en ongerief.
Het bevel van dc federale rech
ter kan worden beschouwd als een ge
bruikelijke gang van zaken. Men ver
wacht, dat de stoomvaartmaatschappij
Nederland, de eigenares van het schip,
een bedrag van 90.000 dollar zal depo
neren.
Toen hetongeval gebeurde was de
„Oranje" op een tocht rond de wereld.
De heer en mevrouw Throner waren
8 mei in Fort Lauderdale aan boord
gekomen.
ATLANTA (Georgia), 14 sept. (UPI)
De executie van de 15-jarige neger
jongen Preston Cobb, die was bepaald
op 22 september, is voor onbepaalde
tijd uitgesteld, hangende een actie voor
een nieuw proces. Preston Cobb is ter
dood veroordeeld wegens moord op
een blanke boer van 70 jaar.
De advocaat Donald L. Hollowell heeft
bjj rechter George S. Carpenter een
motie voor een nieuw proces ingediend.
Deze motie zal op 6 oktober worden
behandeld. Door de indiening ervan
werd de datum van executie uitgesteld.
CAPE CANAVERAL, 14 sept. (UPI) -
De Verenigde Staten hebben gisteren
een robot-astronaut' een reis om de
aarde laten maken en daarna .heelhuids'
op aarde laten terugkeren. Deze proef
was een van de laatste stappen in het
intense streven een Amerikaanse as
tronaut nog vóór het einde van het jaar
in een baan om de aarde te brengen.
Deskundigen hadden plannen gemaakt
om een chimpansee een reis om de aar
de te laten maken alvorens een man te
sturen, maar thans bestaat de moge
lijkheid dat de reis van het dier wordt
geschrapt.
Stations rond de gehele wereld - de
Canarische Eilanden. Zanzibar, Kanton,
Mexico volgden de vordering van de
ruimtecabine en .spraken' met de band-
opnaamapparaten er in. zoals zij met
een ruimtevaarder zouden praten.
De vordering van de capsule werd
vanaf diverse punten rond de wereld
ook gadegeslagen door de zeven astro
nauten van het Mercury-project, van
wie er één de eerste Amerikaan in een
baan om de aarde zal zjjn.
BERLIJN, 14 sept. (ADN.Reuter)
De Oostberlijnsc po'itie heeft een Ne
derlander, de 55-jarige H. J. P. M. Pier
rot uit Heemstede gearresteerd hij een
poging een vrouw uit Oost-Berlijn over
de sectorgrens te brengen.
Drie andere buitenlanders worden
voor een zelfde feit vastgehouden.
Pierrot wilde de vrouw op de reispas
van zjjn echtgenote naar West-Berlijn
brengen. Volgens het Oostduitse pers
bureau zjjn de laatste dagen verschei
dene buitenlanders, die mensen in hun
auto's wilden meenemen naar het wes
ten .gearresteerd.
De heer Pierrot, handelsagent en
niet in vaste dienst van een bepaalde
firmer; bezocht onlangs de Leipziger
Messe om daar speelgoederen in te
kopen. Hij had met zijn echtgenote,
die in Heemstede was gebleven, afge
sproken, haar vrijdag 1 september op
te bellen omtrent zijn terugkeer. Toen
dit telefoongesprek ook na enige
dagen uitbleef, wendde mevr. Pier
rot zich tot de Heemsteedse poltie
met het verzoek, de verblijfplaats van
haar man te achterhalen.
Nadat ook Interpol bij de naspeurin
gen was ingeschakeld, berichtte de Oost-
berlijiise politie nu ongeveer een week
geleden dat de heer Pierrot was ge
arresteerd. Men weigerde de reden van
zijn aanhouding mede te delen. Via een
aantal handelskanalen onder meer
de Duitse Kamer van Koophandel
is het onderzoek voortgezet, waarna de
politie van Oost-Berlijn nu heeft bekend
gemaakt, dat de Nederlander is gear
resteerd wegens „vrouwensmokkel" naar
het Westen. Mevr. Pierrot weigerde
onze Haarlemse redactie op dit bericht
elk commentaar.
De drie andere gearresteerden zjjn
twee Amerikanen en een Engelsman.
Zjj zullen alle vier terechtstaan.
Volgens ADN is ook een uit Keulen
afkomstige conducteur van een slaap
wagen gearresteerd omdat hjj Oostduit
sers naar West-Duitsland zou hebben
gesmokkeld. Hij zou twee vrouwen in
een spoorwagon verborgen hebben.
JERUZALEM, 14 sept. (UPI) Het
secretariaat van de Mapai, de partij
van David Ben Goerion, heeft de Is
raëlische minister van Financiën, Levi
Esjkol, verzocht een regering te vor
men met Ben Goerion als premier. Dit
verzoek schijnt een compromis te zijn
tussen Ben Goerion en enkele kleine
partijen.
De orkaan „Carla" heeft dit stevige schip aan de kust van Texas omver geblazen
als een lucifersdoosje. Gelukkig voor de Amerikaanse kustbewoners is de kracht
van de orkaan intussen sterk afgenomen.
(Advertentie)
ALLE BEKENDE MERKEN WAARVAN VELE 8RANDEND TE ZIEN.
Gebouw SPES, Dordtsestraatweg 25-27 t/m 16 sept. dagelijks 10—10 uur.
Op de FEMINA, STAND 112-113 van 15 tot en met 27 september.